Unuiĝo Franca por Esperanto
Biblioteko  Hippolyte  Sebert

al la prezenta paĝo pri la vortaro

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L M N O P R S Ŝ T U Ŭ V W Z

al la kaplitero Ĉ   — D —   → al la kaplitero E


Plena vortaro Esperanto-Esperanta
kaj Esperanto-Franca

Émile Boirac, 1909-1910

— D —


D D Da Dao Dafno Dafneo Dafnio Dagerotipo Dagobo Daimjoso Dakoito Daktika Daktilo Daktilio Daktiliologio Daktilografo Daktilologio Dalio Dalmata Dalmato Daltonismo Damcervo Damoj Damaro Damasko Damasko Damaskeni Damni Dano Danci Dando Danĝero Danki Daro Dardaneloj Darno Darto Dartro Dato Datario Dativo Daturo Daŭbo Daŭfeno Daŭri Dazipo De Debati Debeto Debito Deci Decembro Deciaro Decidi Decidua Decigramo Decilitro Decimo Decimalo Decimetro Decistero Deĉifri Dediĉi Deduki Dedukci Dedukti Defeki Defendi Defensivo Deferenta Defii Deficito Defili Defiliri Defini Definitiva Degeli Degeneri Degradi Dehiska Deismo Dejo Deĵori Dek Dekado Dekadenco Dekadenta Dekadentismo Dekaedro Dekagramo Dekalitro Dekalki Dekalkomanio Dekalogo Dekametro Dekano Dekanti Dekapodoj Dekastero Dekati Dekatizi Deklami Deklari Deklaracio Deklinacio Dekliniĝo Deklivo Dekokto Dekolti Dekoracio Dekreto Dekstra Dekstrino Dekstrozo Dekstruma Dekuma Delegi Delegacio Delekti (sin) Delfeno Delfinio Delico Delicioza Delikata Delikva Delikvento Deliri Delkredero Delto Deltojda Demagogo Demagogio Demaja Demandi Demarkacia Dementa Demografio Demokrato Demokratio Demokratismo Demono Demoniako Demonismo Demonologio Demonomanio Demonstracio Demonstrativo Demontri Demoralizi Denaro Denominatoro Densa Dento Denunci Deodaro Departemento Dependi Depeŝo Deponi Depoto Depresatoro Depresoro Deprimi Deputi Deputato Derbio Derivi Dermo Dermatologio Dermatozo Dermito Derviŝo Des Des Desatino Desegni Deserto Desinfekti Desmodo Desmodio Desorganizi Despoto Despotismo Destini Detalo Detektivo Determini Determinismo Detoni Detrui Deŭteronomo Deŭteronomio Devi Devii Deviacio Devizo Devona Devonia Dezerto Dezinfekti Deziri Dio Diabazo Diabeto Diablo Diademo Diafana Diafragmo Diagnostiko Diagnozo Diagonalo Diagrafo Diagrafika Diagramo Diakilono Diaklazo Diakono Diakrizo Dialekto Dialektiko Dializo Dialogo Diamagnetismo Diamanto Diamento Diametro Diamidofenolo Dianto Diapazono Diareo Diaskopo Diastazo Diastolo Diaterma Diatezo Diatomo Diatona Diboĉi Didelfo Didimo Didimio Didisko Diedro Dielektriko Dierezo Dieso Dieto Dietetiko Difekti Diferenco Diferencii Diferencialo Difini Difrakto Difterio Difterito Diftongo Difuzi Digo Digastra Digesti Digitalo Digitario Digno Dika Dikcio Dikotiledono Dikotomio Dikti Diktamno Diktatoro Dilati Dilemo Dilenio Dileti Diletanto Diligenta Dilui Diluvo Diluvio Dimanĉo Dimensio Dimeto Diminuendo Diminutivo Dinamo Dinamio Dinamiko Dinamismo Dinamito Dinamometro Dinastio Dinorniso Dinoteriumo Diodono Dioksido Diomedeo Dioneo Dioptrio Dioptriko Dioramo Diorito Dioskoreo Dipo Diploeo Diplomo Diplomato Diplomatio Diplomatiko Dipsako Dipsomanio Diptero Diptiko Diri Direkcio Direkti Direktivo Direktoro Direktorio Direktrico Dis Dis Disciplo Disciplino Disĉiplo Disenterio Disertacio Disfrakti Disharmonio Disidento Disipi Disko Diskonti Diskrediti Diskreta Diskriminanto Diskuti Disocii Disonanco Dispepsio Dispersi Dispneo Disponi Disproporcio Disputi Distanco Distiko Distili Distilatoro Distingi Distorsio Distri Distribui Distrikto Ditirambo Ditisko Diurezo Diurna Divano Diveni Diverĝi Diversa Dividi Dividendo Divigo Divizio Divizoro Do Docento Dodekaedro Dogo Dogano Dogmo Doĝo Doko Doksologio Doktoro Doktrino Dokumento Dolaro Dolĉa Dolĉamaro Dolerito Dolmano Dolmeno Dolomio Dolori Domo Domaĝo Domeno Domini Dominiko Don Doni Donaci Donacio Donja Dorika Dorisbarko Dorloti Dormi Dorno Dorso Doto Dotienterio Dotienterito Dozo Drabo Draceno Dragi Dragono Drako Drakmo Drakocefalo Drakona Drakunkolo Dramo Dramaturgio Drapo Drapiri Drasta Draŝi Drato Dreliko Dreni Dresi Drezino Driado Drilo Drinki Drivi Drogo Drogmano Dromajo Dromedaro Droni Dronto Droso Droŝko Drozero Druidismo Druido Drupo Du Duo Duala Dualo Dualismo Dualisto Duaro Duba Dueli Dueto Duko Dukato Dukdalbo Dum Duno Dungi Dunomo Duodeno Duplikato Dur Duro Duramatro Duŝo Duumviro


D
Kvina litero de la alfabeto.
= D.
D
Dua noto de la tipgamo majora.
= .
DA
Prepozicio respondanta al la demando : kiom multe ? Ekz :
// glaso da akvo, t.e. tiom da akvo kiom glaso povas enteni ; barelo da vino, t.e. tiom da vino kiom barelo povas enteni, k.t.p.
Sekve la esprimoj plena da, senigita da, k.t.p. ne ŝajnas tre korektaj.
= de (après les mots indiquant quantité).
Da’o
{Rh.}
Araba ŝipo.
= da (mot arabe).
Dafn’o
{T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj dukotiledonaj senpetalaj (daphne).
V. dafneo, V. dafnio.
// — acoj, aloj.
= daphné.
Dafne’o
{V.P.} [Bot.]
V. dafno.
= daphné.
Dafni’o
1 : ‹?› {Rh.} [Bot.]
V. dafno.
2 : {T.Vx}
Speco de krustuloj, marpulo (daphnia pulex).
= 1 : daphné. 2 : daphnie.
Dagerotip’o
{Rh., Df.}
Speco de fotografado eltrovita de franco Daguerre (Dager).
// dager’fotograf’o-aĵo.
= daguerréotype.
Dagob’o
‹?› {Rh.} [Voj.]
Sankta restaĵejo.
= dagoba.
Daimjos’o
‹?› {Rh.} [Voj.]
Japana feŭdala nobelo.
= daïmio.
Dakoit’o
‹?› {Rh.} [Voj.]
Hinda rabisto.
= dacoït.
Daktik’a
Instrua, lerniga.
= A-F-G-H-I-R
= didactique.
DAKTIL’O
1 : [Bot.]
Frukto de daktilujo (phœnix dactylifera).
// — arbo, ujo.
2 : [Metr.]
Verspiedo en greka kaj latina versfarado (unu longa kaj du mallongaj). V. daktilio.
= 1 : datte. 2 : dactyle.
Daktili’o
‹?› {Rh.}
V. daktilo (2).
= A-F-G-H-I-R
= dactyle.
Daktiliologi’o
[Arkeo.]
Traktado pri antikvaj ringoj kaj gemoj.
= R
= dactyliologie.
Daktilograf’o
{*}
Skribmaŝino.
// — isto.
= dactylographe.
Daktilologi’o
{Df.}
Fingroparolo, fingrolingvo.
= dactylologie.
Dali’o
[Bot.]
Speco de kompozitoj (dahlia).
V. georgino.
= dahlia.
Dalmat’a
{Df.}
(tuniko) : Speco de pastra vestaĵo.
= dalmatique.
Dalmat’o
{V.H.} [Geogr.]
Landano de Aŭstra provinco.
// — ujo.
= Dalmate.
Daltonism’o
[Med.]
Koloreraro.
= daltonisme.
DAM’CERV’O
[Zool.]
Speco de cervo kun felo damsimila (cervus dama).
= daim.
DAM’OJ
Speco de ludo.
// damtabulo.
= F-G-H-I
= dames.
Damar’o
Speco de hinda rezina arbo.
// damargumo.
= damar.
Damask’o
[Geogr.]
Siria urbo.
// — klingo, pruno.
= Damas.
Damask’o
Speco de silka ŝtofo.
= A-F-G-H-I-R
= damas.
Damasken’i
{T.Vx}
Inkrusti oron aŭ arĝenton en fero aŭ kupro.
// — aĵo, isto.
= damasquiner.
DAMN’I
{Vef.}
Kondamni al infero.
// — ito, inda.
= damner.
DAN’O
{Df.}
Landano de Danujo, nordeŭropa lando.
// — ujo ; danhundo.
= Danemark.
DANC’I
Takte moviĝi, salti.
// — ado, isto, ino, ejo ; dancarto ; ŝnurdancisto.
= A-F-G-H-I-R
= danser.
DAND’O
Elegantulo.
// — ino, eco ; dandi.
= A-F-G-R
= dandy.
DANĜER’O
Ebla malbono, risko.
// — eco, sendanĝera ; danĝersignalo.
= A-F
= danger.
DANK’I
Montri, esprimi ŝuldan senton pro ricevita bonfaro.
// — ado, eco, ema, ulo ; dankofero ; sendanka ; maldanka ; dank’al.
= A-G
= remercier, être reconnaissant de.
Dar’o
‹?› {T.Vx} [Voj.]
Araba tendaro.
= douar.
Dardanel’oj
{Vr.Z.} [Geogr.]
Markolo inter Mediteraneo kaj Marmara maro.
= Dardanelles.
Darn’o
[Kem.]
Lasta fako en la hejtejoj de salminejo.
= aderne.
Dart’o
{Vf.}
V. dartro.
= dartre.
Dartr’o
{T.Vx} [Med.]
Haŭtbrulumo, haŭtbolo, haŭtmakulo.
V. darto.
= dartre.
DAT’O
Difinita tempo de okazinta, okazanta, okazonta fakto.
// — umi ; dat’reveno, festo, falo ; freŝdata ; pagdato.
= A-F-G-H-I
= date ; freŝdata : récent.
Datari’o
{V.I.} [Ekl.]
Papa sekretariejo.
= daterie.
Dativ’o
[Gram.]
Deklinacia kazo.
= A-F-G-H-I
= datif.
Datur’o
Speco de solanaco (datura stramonium).
V. stramonio.
= A-F-G-H-I-R
= datura.
Daŭb’o
Bareltabulo.
= douve.
Daŭfen’o
‹?› {T.Vx}
Franca kronprinco.
= dauphin.
DAŬR’I
Neĉesi.
// — ado, eco, ema, igi ; sendaŭra ; vivdaŭro ; longedaŭra.
= durer, continuer (intr.).
Dazip’o
{T.Vx} [Zool.]
Speco de mamulo sendentulo (dasypus).
= tatou.
DE
Prepozicio por esprimi ĉu lokon de kiu oni venas, ĉu kaŭzon de ia faro, ĉu la personon aŭ la objekton al kiu apartenas io. Ekz. :
// mi venas de Parizo ; li estas sendita de la reĝo ; jen estas la libro de mia frato.
= F-H-I
= de, par.
DEBAT’I
Diskuti, esplori per diskuto.
// — inda, ebla.
= débattre.
Debet’o
Ŝuldrestaĵo.
// debetkonto.
= A-F-G-H-I-R
= débet.
Debit’o
Ŝulda parto de konto.
// debita kaj kredita konto ; sendebita.
= F-H-I
= débit.
DEC’I
Konveni laŭ la leĝoj de ĝentileco, honesteco, k.t.p.
// — eco, aĵo ; maldeci ; nedece.
= A-F-H-I
= être bienséant.
DECEMBR’O
La lasta monato de l’jaro.
= A-F-H-I-R
= décembre.
Deciar’o
{*}
Dekono de aro.
= déciare.
DECID’I
Starigi definitivan juĝon aŭ volon.
// — aĵo, eco, ema, ebla, igi ; sendecideco.
= A-F-H-I
= décider, résoudre.
Decidu’a
{Rh.} [Bot.]
Falema, kaduka.
= caduc.
Decigram’o
Dekono de gramo.
= A-F-G-H-I-R
= décigramme.
Decilitr’o
Dekono de litro.
= décilitre.
DECIM’O
Dekono de franko.
= décime.
Decimal’o
Cifero dekstre metita post la unuoj.
= décimal.
DECIMETR’O
Dekono de metro.
= décimètre.
Decister’o
Dekono de stero.
= décistère.
DEĈIFR’I
Legi ion malfacile legeblan.
// nedeĉifrebla.
= A-F-G-H-I-R
= déchiffrer.
DEDIĈ’I
Plene doni, oferi.
// — ado, aĵo.
= A-F-H-I
= dédier, consacrer, vouer.
Deduk’i
[Mat.]
(Logiko) Konsekvencigi, rezoni, argumenti.
V. dedukci, V. dedukti.
= A-F-G-H-I-R
= déduire.
Dedukc’i
{Sr.}
V. deduki.
= déduire.
Dedukt’i
‹?›
V. deduki.
= déduire.
Defek’i
{Sr.}
Elpuriĝi.
V. fekoj (eble : de’feki).
// — ado, aĵo.
= déféquer.
DEFEND’I
Protekti, ŝirmi kontraŭ malamikoj.
// — ado, aĵo, ilo, ebla ; mem’, sen’defenda.
= défendre, protéger.
Defensiv’o
{Rh.} [Milit.]
Defendemo.
= défensive.
Deferent’a
{T.Vx} [Anat.]
(kanalo) : Parto de uretro.
= déférent (canal).
DEFI’I
‹?›
Elvoki, eksciti al vetbatalo, minacinviti.
= A-F-H-I
= défier.
Deficit’o
Manko, minuso.
= A-F-G-H-I-R
= déficit.
Defil’i
{*} [Milit.]
Paradmarŝi.
// — ado.
= défiler.
Defilir’i
‹?› {T.Vx} [Fort.]
Reliefŝirmi.
// — eco.
= défiler.
Defin’i
[Fil.]
Difini la sencon de vorto aŭ enhavon de ideo.
V. difini.
= A-F-G-H-I
= définir.
DEFINITIV’A
Malprovizora, konstanta, fina.
= A-F-G-H-I
= définitif.
DEGEL’I
Fluidiĝi, malglaciiĝi, malfrostiĝi.
= F
= dégeler (intransitif).
DEGENER’I
Difektiĝi, malboniĝi.
// — aĵo, ado, ulo.
= A-F-G-H-I
= dégénérer, s’abâtardir.
DEGRAD’I
Senigi de grado, situacio, honoro.
= A-F-G-H
= dégrader.
Dehisk’a
{T.Vx} [Bot.]
Memmalfermiĝa.
= déhiscent.
Deism’o
{Vr.Z.}
Filozofia doktrino kiu certigas la ekziston de Dio.
= déisme.
Dej’o
[Hist.]
Alĝera regnestro.
= dey.
DEĴOR’I
Esti en servo (pri oficiro, oficisto).
= A-R
= être de service.
Dek
Nombro, naŭ kaj unu (10).
// — ono, oblo, opo ; dekestro ; jardeko ; dekangulo.
= dix.
Dekad’o
{V.P.}
Tagdeko.
= décade.
Dekadenc’o
Defalo, ruiniĝo, degenerado.
// — ulo, eco.
= A-F-G-H-I-R
= décadence.
Dekadent’a
{T.Vx}
Dekadencema (pri literaturo).
= décadent.
Dekadentism’o
{V.P.}
Dekadenteco, dekadentemo.
= décadentisme.
Dekaedr’o
Multangulo dekedra.
= décaèdre.
Dekagram’o
Deko de gramoj.
= A-F-G-H-I-R
= décagramme.
Dekalitr’o
Deko de litroj.
= A-F-G-H-I-R
= décalitre.
Dekalk’i
{V.P.}
Elkopii, transkopii, transdesegni.
V. paŭsi.
= calquer, décalquer.
Dekalkomani’o
{V.P.}
Arto dekoracii objektojn per figuraĵoj antaŭpreparitaj.
= décalcomanie.
Dekalog’o
Dia leĝaro laŭ Mozo.
= A-F-G-H-I-R
= décalogue.
Dekametr’o
Deko de metroj.
= A-F-G-H-I-R
= décamètre.
Dekan’o
1 : {Rh.}
Fakultatestro.
2 : {V.I.}
La plej maljuna el tuta anaro • (alia senco).
= A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : doyen.
Dekant’i
{T.Vx, Df.} [Nat. sc.]
Klarigi, zorge transverŝi vinon, k.t.p.
= décanter.
Dekapod’oj
{T.Vx} [Zool.]
Gento de krustuloj dekpiedaj.
= décapodes.
Dekaster’o
{Vf.}
Mezurero de enteneco (dek steroj).
= décastère.
Dekat’i
{T.Vx} [Tekn.]
Senbriligi, krudmalglatigi, malfreŝigi.
V. dekatizi.
= décatir.
Dekatiz’i
{V.P.}
V. dekati.
= décatir.
DEKLAM’I
Laŭte elparoli kun tono kaj gestoj taŭgaj.
// — aĵo, ado, isto.
= déclamer.
DEKLAR’I
Sciigi, montri, publikigi.
// — ado, aĵo.
= A-F-G-H-I-R
= déclarer.
DEKLARACI’O
Deklaro.
= A-F-G-H-I-R
= déclaration.
Deklinaci’o
[Gram.]
Kazaro de nomoj, adjektivoj, k.t.p.
// — ebla.
= A-F-G-H-I
= déclinaison.
Dekliniĝ’o
{V.P.} [Fiz.]
Angulo de la magneta nadlo rilate al la direkto de Nordo.
= déclinaison magnétique.
DEKLIV’O
Klineco, oblikveco.
// — aĵo, eco.
= pente, déclivité.
Dekokt’o
Elbolaĵo de kreskaĵoj k.t.p. kiel kuraciloj.
= décoction.
DEKOLT’I
Malkovri la kolon, senkolumigi.
= F-R
= décolleter.
DEKORACI’O
Teatra, ĉambra ornamaĵo (malbone : ordeno).
= décoration.
DEKRET’O
Ordono de regnestro.
= A-F-G-H-I-R
= décret.
DEKSTR’A
Pri unu el la du flankoj de la homa korpo.
// — maldekstra ; ambaŭdekstra.
= F-H-I
= droit.
Dekstrin’o
[Nat. sc.]
Speco de amela gumo.
= dextrine.
Dekstroz’o
{Rh.}
V. glikozo.
= dextrose.
Dekstrum’a
{T.Vx} [Geom., Fiz.]
De maldekstra al dekstra.
= dextrorsum.
Dekum’a
{T.Vx}
(sistemo) : Kies bazo estas la nombro dek.
= décimal.
DELEG’I
Komisii por reprezento.
// — ebla, ito.
= A-F-G-H-I-R
= déléguer.
Delegaci’o
Delegitaro.
= A-F-G-H-I-R
= délégation.
DELEKT’I (sin)
{V.P.}
Ĉerpi grandan plezuron el io.
= se délecter.
Delfen’o
[Zool.]
Speco de ketacoj (delphinus).
= dauphin.
Delfini’o
{T.Vx} [Bot.]
Speco de ranunkolaco (delphinium consolida).
= A-F-G-H-I-R
= dauphinelle, pied d’alouette.
DELIC’O
{Vf.}
Plezurego, delektiĝo.
= délice.
Delicioz’a
‹†› {V.P.} [Bot.]
Pri speco de agariko (lactarius deliciosus).
= (lactaire) délicieux.
DELIKAT’A
Malkruda, rafina.
// — eco, aĵo, ulo, igi ; maldelikata.
= A-F-G-H-I-R
= délicat.
Delikv’a
{T.Vx} [Nat. sc.]
Memmalsekiĝa.
= déliquescent.
Delikvent’o
{V.P.}
Kulpulo, krimulo.
Ŝajnas preferinde uzi : delikt’o-ulo.
= délinquant.
DELIR’I
Esti en spirita konfuzo kaŭzita de malsano, ebrieco, k.t.p.
// — anto, aĵo, ado.
= A-F-G-H-I-R
= délirer.
Delkreder’o
{Rh.}
Kontraŭasekura primo [tiel printita ; kompreni premio kromasekuro].
= ducroire (prime de contre assurance).
Delt’o
1 : Greka litero.
2 : Triangula terpeco.
= A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : delta.
Deltojd’a
{V.I.} [Anat.]
Triangula, deltforma muskolo de la ŝultro.
= deltoïde.
Demagog’o
Popolflatisto.
= démagogue.
Demagogi’o
{*}
Demagogeco, demagoga regno.
= A-F-G-H-I-R
= démagogie.
Demaj’a
‹?› {Rh.}
demy (angla vorto), paperfolio angla, longa 16 colojn kaj larĝa 20 ĝis 21.
= demy (mot anglais).
DEMAND’I
Peti pri sciigo, informo.
// — ado, aro, aĵo.
= A-F-H-I
= questionner, interroger.
Demarkaci’a
{V.P.}
Limdifina, limsigna (linio).
= (ligne) de démarcation.
Dement’a
{T.Vx} [Med.]
Freneza.
// — eco.
= dément.
Demografi’o
Statistika scienco pri popoloj.
= démographie.
Demokrat’o
Partiano de la popola povo.
// — aro, eco, igi.
= A-F-G-H-I-R
= démocrate.
Demokrati’o
Demokrateco ; demokrataro.
= A-F-G-H-I-R
= démocratie.
Demokratism’o
{V.P.}
Inklino al la demokratiaj ideoj.
= démocratisme.
DEMON’O
Speco de diablo.
// ĉefdemono.
= A-F-G-H-I-R
= démon.
Demoniak’o
Posedato de demono, demonulo.
= A-F-G-H-I-R
= démoniaque.
Demonism’o
{Rh.}
Kredo pri demonoj.
= A-F-G-H-I-R
= démonisme.
Demonologi’o
Traktato pri demonoj.
= A-F-G-H-I-R
= démonologie.
Demonomani’o
Frenezeco de demoniakoj.
= A-F-G-H-I-R
= démonomanie.
Demonstraci’o
1 : [Fil., Mat]
Pruvo, argumento (dedukta).
2 : {Vr.Z.}
Strata manifestado.
= 1: A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : démonstration.
Demonstrativ’o
[Gram.]
Adjektivo, pronomo aŭ adverbo uzataj por montri, kiel tia, tiu, tiel.
= A-F-G-H-I-R
= démonstratif.
Demontr’i
{Sr.}
Pruvi per deduka argumentado.
(eble : de’montri ?).
= démontrer.
Demoraliz’i
{V.P.}
Senmoraligi.
= démoraliser.
Denar’o
Speco de romana monero el arĝento.
= A-F-G-H-I-R
= denier.
Denominator’o
[Mat.]
Parto de frakcio.
= A-F-G-H-I-R
= dénominateur.
Dens’a
Dika, multenhava.
// — aĵo, eco, ejo, igi, iĝi ; maldensa.
= A-F-H-I
= dense, épais.
Dent’o
Buŝa osteto por tranĉi aŭ maĉi nutraĵon.
// — eto, ego, aro, aĵo, ingo, isto ; sendenta ; kojna, vanga dento ; dentrestaĵo ; dentostango ; endentigi ; dentokarno ; dentrado, dentradeto ; dentolevilo ; dentumaĵo ; falsdentaro ; tridento ; dentprenilo.
= A-F-H-I-R
= dent ; dentrestaĵo : chicot ; dentostango : crémaillère ; endentigi : engrener ; dentokarno : gencive ; dentrado : roue dentée, dentradeto : pignon ; dentolevilo : cric ; dentumaĵo : dentelure ; falsdentaro : dentier ; tridento : trident ; dentprenilo : davier.
Denunc’i
Sciigi pri kulpo aŭ krimo de iu.
// — ado, anto, isto, inda.
= A-F-G-H-I-R
= dénoncer.
Deodar’o
[Bot.]
Speco de pino (pinus deodara).
= déodara.
Departement’o
1 : Administra parto de lando.
2 : {Vr.Z.}
Fako, dependo de ministrejo • (alia senco).
= A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : département.
Depend’i
V. pendi.
= A-F-H-I
= dépendre.
Depeŝ’o
Grava, urĝa letero.
= A-F-G-H-I-R
= dépêche.
Depon’i
Demeti monon en kason, bankon.
// — anto.
= déposer.
Depot’o
{T.Vx} [Milit.]
Centra parto de regimento.
= dépôt.
Depresator’o
{Rh.} [Anat.]
V. depresoro.
= dépresseur.
Depresor’o
{T.Vx} [Anat.]
Nomo de muskolo.
V. depresatoro.
= dépresseur.
DEPRIM’I
{V.P.}
Senfortigi, senkuraĝigi.
// — ita.
= déprimer.
Deput’i
Elekti kaj sendi kiel reprezentanton.
= A-F-G-H-I-R
= députer.
Deputat’o
Popola reprezentanto.
= député.
Derbi’o
{V.P.}
Granda ĉiujara ĉevalkurado angla.
= derby.
Deriv’i
[Mat., Gram.]
Devenigi.
// — ado, aĵo.
= A-F-H-I
= dériver.
Derm’o
[Anat.]
Profunda parto de la haŭto.
= A-F-G-H-I-R
= derme.
Dermatologi’o
[Anat.]
Esploro, traktato pri la dermo.
= A-F-G-H-I-R
= dermatologie.
Dermatoz’o
[Med.]
Speco de haŭtmalsano.
= dermatose.
Dermit’o
[Med.]
Inflamo de la haŭto.
= dermatite.
Derviŝ’o
‹?› {Df.} [Voj.]
Mahometana pastro.
= derviche.
DES
Adverbo uzata antaŭ pli en la esprimaĵo :
// ju pli, des pli.
= d’autant (plus).
Des
[Muz.]
D duontono sube.
= ré bémol.
Desatin’o
Rusa areo : 2,86 akroj (rusa vorto).
= dessiatine.
Desegn’i
Imiti figurojn per linioj sur papero k.t.p.
// — aĵo, ado, isto, ilo, arto.
= A-F-H-I
= dessiner.
Desert’o
Lasta parto de manĝo konsistanta el fromaĝo, fruktoj, k.t.p.
= A-F-G-H-R
= dessert.
Desinfekt’i
Malinfekti, purigi.
= désinfecter.
Desmod’o
{T.Vx} [Zool.]
Speco de sudamerika vesperto (desmodus).
// — oidoj.
= desmode.
Desmodi’o
{T.Vx} [Bot.]
Speco de fabaco (desmodium).
= sainfoin étoilé.
Desorganiz’i
‹†› {V.P.}
Malorganizi.
= désorganiser.
DESPOT’O
Arbitra regnestro, tirano.
= A-F-G-H-I-R
= despote.
Despotism’o
‹?›
Despoteco.
= despotisme.
Destin’i
Fatale difini por.
// antaŭdestino.
= A-F-H-I
= destiner.
Detal’o
Parteto, cirkonstanco, faktero.
// — eto, aro, ema ; detalvendi.
= A-F-G-H-I-R
= détail.
Detektiv’o
Angla kaŝpolicano.
// detektivaparato (fotografmanaparato).
= A-F-G-R
= détective.
DETERMIN’I
Difini, precizigi.
= A-F-G-H-I
= déterminer.
Determinism’o
Filozofia doktrino, laŭ kiu ĉio estas determinita.
= déterminisme.
Deton’i
{V.P.}
False kanti.
(ĉu : de’toni ?).
= détonner.
DETRU’I
Pereigi, disbati.
// — ado, eco, ebla, ema, igi, iĝi ; nedetruebla.
= A-F-H-I-R
= détruire.
Deŭteronom’o
{*}
Unu el la libroj de la Biblio.
V. deŭteronomio.
= deutéronome.
Deŭteronomi’o
‹?› {Rh.}
V. deŭteronomo.
= deutéronome.
DEV’I
Esti leĝe aŭ konscie necesigita ion fari.
// — igi ; preter’, kontraŭ’devo ; al’, el’devigi ; memdeviga ; sendevige.
= F-H-I
= devoir.
Devi’i
Devojiĝi, deflankiĝi.
// — aĵo, igilo.
= A-F-H-I
= dévier.
Deviaci’o
{M.T.}
Angulo laŭ kiu dekliniĝas la magneta montrilo sur ŝipo pro influo de ia feraĵaro.
= A-F-H-I
= déviation.
DEVIZ’O
Insigna frazo.
= A-F-G-H-I-R
= devise.
Devon’a
{T.Vx} [Geol.]
Teraĵo meza inter siluria kaj karbhava.
V. devonia.
= dévonien.
Devoni’a
{Sr.}
V. devona.
= dévonien.
DEZERT’O
Loko izola, senhoma.
// — igi, ulo.
= A-F-G-H-I-R
= désert.
Dezinfekt’i
{Sr.}
Seninfektigi.
= désinfecter.
DEZIR’I
Aspiri al, vole avidi, celi la posedon aŭ atingon de io.
// — ego, ado, inda ; sendezireco ;bondeziro ; deziresprimo.
= A-F-H-I
= désirer.
DI’O
Supernatura estaĵo ; mondestro, universestro.
// — ino, aĵo, eco, igi, iĝi ; Di’servo, mortiganto ; duondio.
= A-F-H-I
= Dieu.
Diabaz’o
{V.I.} [Geol.]
Speco de ŝtono.
= diabase.
Diabet’o
Speco de malsano en kiu ekzistas troaĵo de sukero en urino.
// — ulo.
= A-F-G-H-I-R
= diabète.
DIABL’O
Falinta anĝelo, demono.
// — aĵo, eco.
= A-F-G-H-I-R
= diable.
DIADEM’O
Speco de imperiestra frunta krono.
= A-F-G-H-I-R
= diadème.
DIAFAN’A
Travidiga.
// — eco, igo ; maldiafana.
= F-H-I
= diaphane, transparent.
DIAFRAGM’O
1 : [Anat.]
Muskolo meza inter brusto kaj abdomeno.
2 : [Fot.]
Interparto de fotografa aŭ optika aparato.
= A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : diaphragme.
Diagnostik’o
[Med.]
Esplordecido pri malsanoj.
= A-F-G-H-I-R
= diagnostic.
Diagnoz’o
[Med.]
Arto diagnostiki.
= A-F-G-H-I-R
= diagnose.
Diagonal’o
[Geom.]
Linio iranta de unu angulo al alia en ortlinia figuraĵo.
= diagonale.
Diagraf’o
[Fiz.]
Fizika instrumento por ricevi malgrandan bildon de objekto.
= diagraphe.
Diagrafik’a
‹?›
Diagrafa, rilata al diagrafo.
= diagraphique.
Diagram’o
[Geom.]
Liniaro por reprezenti objekton, helpi al pruvo, k.t.p.
= diagramme.
Diakilon’o
{T.Vx} [Farm.]
Plastrotolo.
= diachylon.
Diaklaz’o
{T.Vx} [Kir.]
Amputo de membro per frakasiĝo.
= diaclase.
Diakon’o
[Ekl.]
Ekleziulo, subpastro.
= diacre.
Diakriz’o
{Sr.}
Karakteriza krizo de malsano.
= diacrise.
DIALEKT’O
Loka, regiona lingvaĵo.
= dialecte.
Dialektik’o
[Fil.]
Platona metodo de rezonado ; rezonmetodo.
= dialectique.
Dializ’o
[Kem.]
Speco de kemia analizo.
= dialyse.
DIALOG’O
Interparolo.
// — anto.
= dialogue.
Diamagnetism’o
[Fiz.]
Speciala magneta propreco de korpoj.
= diamagnétisme.
DIAMANT’O
Juvelŝtono el pura karbono.
V. diamento.
= diamant.
Diament’o
{V.P.}
Eraro anstataŭ : diamanto.
V. diamanto.
= diamant.
Diametr’o
[Geom.]
Duonanto de cirklo, duradio.
= diamètre.
Diamidofenol’o
[Kem. fot.]
Kemiaĵo uzata en fotografado.
= diamidophénol.
Diant’o
[Bot.]
Speco de kreskaĵo kaj floro el kariofilacoj (dianthus).
= œillet.
Diapazon’o
[Muz.]
Agordilo, tonforketo.
= diapason.
Diare’o
[Med.]
Lakso.
= diarrhée.
Diaskop’o
[Opt.]
Optika instrumento, trarigardilo.
= diascope.
Diastaz’o
[Kem.]
Speco de fermentilo el hordeo, greno, k.t.p.
= diastase.
Diastol’o
[Fiziol.]
Dua movo de la koro post sistolo.
= diastole.
Diaterm’a
[Fiz.]
Trapenetrebla de la varmo.
= diatherme.
Diatez’o
[Med.]
Emo al ia difinita malsano.
= diathèse.
Diatom’o
[Bot.]
Speco de mikroskopaj algoj (diatomea).
// — acoj.
= diatomée.
Diaton’a
[Muz.]
(Gamo) el tonoj kaj duontonoj naturaj.
= A-F-G-H-I-R
= diatonique.
DIBOĈ’I
Konduki malvirtan, malbonan vivon.
// — eco, ema, igi, ulo.
= A-F-R
= se débaucher.
Didelf’o
[Zool.]
Gento de mamuloj marsupialoj (didelphus).
= F-H
= didelphe, sarrigue.
Didim’o
{T.Vx} [Kem.]
Speco de metalo.
= didyme.
Didimi’o
‹?› {Rh.} [Bot.]
Speco de fungoj (didymium).
= didymion.
Didisk’o
{T.Vx} [Bot.]
Speco de aŭstraliaj umbeliferoj (didiscus).
= didisque.
Diedr’o
{Vf.} [Geom.]
Angula spaco inter du ebenoj.
= dièdre.
Dielektrik’o
[Fiz.]
Izolanta mezo [tiel printita ; kompreni : medio] (pri elektro).
= diélectrique.
Dierez’o
Dupunkta supersigno.
= diérèse.
Dies’o
{Muz.T.} [Muz.]
Muzika signo por altigi noton duontone.
= dièse.
Diet’o
[Med.]
Regularo por nutrado de malsanuloj.
= A-F-G-H-I-R
= diète, régime.
Dietetik’o
Parto de la kuracarto pri dieto (V. higieno).
= diététique.
DIFEKT’I
Malbonigi, fuŝi.
// — ado, aĵo, eto, igi, iĝi, ebla ; maldifekti ; sendifekta.
= A-F-G-H-I-R
= gâter, déteriorer, abîmer.
DIFERENC’O
Malsameco, alieco.
// — igi, iĝi.
= A-F-G-H-I
= différence.
Diferenci’i
‹?› {Df.} [Mat.]
Diferencigi (matematike).
= différentier.
Diferencial’o
Matematika esprimaĵo kiel F(x)/f(x)=dx.
= différentielle.
DIFIN’I
Fiksi, precizigi, destini, determini.
V. defini.
// — aĵo, ado, ebla ; aldifini ; antaŭdifini por.
= définir, destiner, assigner.
Difrakt’o
{T.Vx} [Fiz.]
Aparta deviiĝo de lumradioj.
V. disfrakti.
= A-F-H-I
= diffraction.
Difteri’o
[Med.]
Komunikebla gorĝmalsano.
V. difterito.
= A-F-G-H-I-R
= diphtérie.
Difterit’o
{Vr.Z.} [Med.]
V. difterio.
= diphtérie, diphtérite.
Diftong’o
[Gram.]
Kunaĵo de du vokaloj (, ).
= A-F-G-H-I-R
= diphtongue.
Difuz’i
{T.Vx} [Fiz.]
Disvastiĝi (pri lumo, varmo, k.t.p.).
= A-F-I-R
= diffuser.
DIG’O
Akvoremparo, akvomuro.
// endigi ; interdigigi ; havena digo.
= A-F-H-I
= digue ; havena digo : môle.
Digastr’a
[Anat.]
Duventra (nervo).
= digastrique.
DIGEST’I
[Anat.]
Alsimiligi nutraĵon.
// — ado, ebla, igi ; memdigesto.
= A-F-G-H-I
= digérer.
Digital’o
{T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj skrofulariacoj (digitalis).
= digitale.
Digitari’o
{T.Vx} [Bot.]
V. cinodo (digitaria).
= digitaire.
Dign’o
‹?› {Vr.}
Indo, indeco, (dignoplena Z).
= dignité.
DIK’A
Grandampleksa.
// — aĵo, eco, ulo, igi, iĝi, eta, ega ; maldika ; sendikeco.
= A-G
= gros.
Dikci’o
{V.P.}
Parolmaniero.
= diction.
Dikotiledon’o
Dukotiledono.
= dicotylédone.
Dikotomi’o
Disduigo, disduiĝo.
= dichotomie.
DIKT’I
Laŭte paroli vortojn skribotajn de iu alia.
// — aĵo, anto ; diktato.
= A-F-G-H-I-R
= dicter.
Diktamn’o
{T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵo el rutacoj (dictamnus).
V. fraksinelo.
= dictame.
Diktator’o
Romana magistrato havanta absolutan povon.
= dictateur.
Dilat’i
[Anat.]
Plilarĝigi, plivastigi.
// — iĝi, ebla.
= A-F-H-I
= dilater.
Dilem’o
Speco de argumento duflanka.
= A-F-G-H-I-R
= dilemme.
Dileni’o
{T.Vx} [Bot.]
Speco de hindaj kreskaĵoj dukotiledonaj (dillenia).
// — acoj, aloj.
= dillénie.
Dilet’i
{Vf.}
Ŝati belaĵojn, artaĵojn.
// — anto.
= être un dilettante.
Diletant’o
Amatoro, nemetiisto.
= A-F-G-H-I-R
= dilettante.
DILIGENT’A
Laborema, fervora.
// — eco, ulo ; maldiligenta.
= A-F-H-I
= diligent.
Dilu’i
Akvumi, dissolvi, aldoni akvon.
// — aĵo, ado, eco, ilo, iĝi.
= A-F-H-I
= diluer.
Diluv’o
{Vr.}
V. diluvio, preferinda.
= déluge.
Diluvi’o
Superakvego.
V. diluvo.
= A-F-G-H-I
= déluge.
DIMANĈ’O
Sepa tago de la semajno, ripoztago.
= F
= dimanche.
Dimensi’o
Mezuro de la amplekso : alteco, profundeco, larĝeco.
= A-F-G-H-I
= dimension.
Dimet’o
‹?› {Rh.}
Dufadena katuno (vorto angla).
= diméty.
Diminuend’o
{V.I.} [Muz.]
Malkreŝendo.
= diminuendo.
Diminutiv’o
Vorto malgrandiga, ekz. : dometo, arbeto.
= A-F-G-H-I
= diminutif.
Dinam’o
1 : [Elek.]
Maŝino por aliformigi mekanikan en elektran energion.
2 : {Vr.Z.}
V. dinamio(alia senco, kredeble erara).
= 1: A-F-G-H-I-R
= 1 : dynamo. 2 : dynamie.
Dinami’o
{T.Vx} [Mek.]
Unuo de elektra forto.
V. dinamo.
= dynamie.
Dinamik’o
[Sc.]
Parto de la mekaniko kiu traktas pri aktivaj fortoj en agado.
= A-F-G-H-I-R
= dynamique.
Dinamism’o
{V.I.}
Filozofia doktrino laŭ kiu ĉio, eĉ materio, konsistas el fortoj.
= dynamisme.
Dinamit’o
[Kem.]
Eksplodema kemiaĵo.
= A-F-G-H-I-R
= dynamite.
Dinamometr’o
[Mek.]
Fortomezurilo.
= dynamomètre.
Dinasti’o
Regnestra familio.
= A-F-G-H-I-R
= dynastie.
Dinornis’o
{T.Vx} [Pale.]
Prabirdo (dinornis).
= dinornis.
Dinoterium’o
{T.Vx} [Pale.]
Prabestego (dinotherium).
= dinothérium.
Diodon’o
{V.P.} [Zool.]
Speco de ekvatoraj marfiŝoj (diodon).
= diodon.
Dioksid’o
[Kem.]
V. bioksido.
= bioxyde.
Diomede’o
{V.P.} [Ornit.]
V. albatro.
= albatros.
Dione’o
{V.P.} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj muŝkaptaj (dionea).
= dionée.
Dioptri’o
{T.Vx} [Opt.]
Optika mezurunuo.
= dioptrie.
Dioptrik’o
[Opt.]
Parto de la optiko pri la reflekto de lumo.
= dioptrique.
Dioram’o
[Opt.]
Speco de panoramo.
= diorama.
Diorit’o
{T.Vx} [Geol.]
Erupcia ŝtono el feldspato kaj amfibolo.
= diorite.
Dioskore’o
{T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj unukotiledonaj (dioscorea).
V. ignamo.
// — acoj.
= dioscorée.
Dip’o
{T.Vx} [Zool.]
Speco de mamuloj, saltmuso, saltleporo (dipus).
V. ĝerboso.
= gerboise.
Diploe’o
{Df.} [Anat.]
Spongeca parto de l’kranio.
= diploé.
DIPLOM’O
Ekzamenatesto, gradatesto.
= A-F-G-H-I-R
= diplôme.
Diplomat’o
Interregna, interpopola oficisto.
= A-F-G-H-I-R
= diplomate.
Diplomati’o
Diplomateco, diplomataro.
= A-F-G-H-I-R
= diplomatie.
Diplomatik’o
[Arkeo.]
Traktato pri diplomoj [tiel printita], k.t.p.
= diplomatique.
Dipsak’o
{T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozito, feltkardo.
// — acoj.
= chardon à foulon.
Dipsomani’o
[Med.]
Malsaneca soifego.
= dipsomanie.
Dipter’o
{V.R.} [Zool.]
Duflugila insekto, gento de insektoj.
= diptère.
Diptik’o
{Df.}
Dufaldaĵo, dufalda pentraĵo.
= diptyque.
DIR’I
Elparoli, esprimi.
// — aĵo, eco, emo, anto, ebla ; al’, ali’, antaŭ’, kontraŭ’, el’, erare’, ek’, supre’, re’, ver’diri ; popoldiro.
= dire ; popoldiro : proverbe.
Direkci’o
Direktantaro.
= A-F-G-H-I-R
= direction.
DIREKT’I
Gvidi, turni al la ĝusta celo.
// — ado, ejo, isto, ilo, anto, ebla ; sendirekta ; direktilo.
= A-F-G-H-I-R
= diriger ; direktilo : guidon, gouvernail.
Direktiv’o
{V.P.} [Milit.]
Instrukcio de la supera militestraro.
= directive.
Direktor’o
Direktisto.
= A-F-G-H-I-R
= directeur.
Direktori’o
Direktistaro.
= A-F-G-H-I-R
= directoire.
Direktric’o
[Geom.]
Linio laŭ kiu moviĝas alia por naski surfacon.
= A-F-G-H-I-R
= directrice.
DIS
Prefikso por signifi malkunecon ; ekz. :
// dispeli, dissendi, dissemi, disvastigo, k.t.p. ; — ema, igi, iĝi ; nedisigebla.
= Marque la désunion, la dispersion.
Dis
[Muz.]
D duontono supre.
= ré dièze.
Discipl’o
‹?›
Instruato, sekvanto.
= A-F-H-I
= disciple.
DISCIPLIN’O
Regularo por starigi ordon kaj obeon en ia anaro.
// — ulo, ema.
= A-F-G-H-I-R
= discipline.
Disĉipl’o
{Vr.Z.}
Instruato, lernanto, sekvanto.
(La vorto ne ŝajnas nepre necesa).
= disciple.
Disenteri’o
[Med.]
Infekta inflamo de la intestoj.
= A-F-G-H-I-R
= dysenterie.
Disertaci’o
Verko traktanta pri filozofia aŭ simila temo.
= A-F-G-H-I-R
= dissertation.
Disfrakt’i
[Opt.]
Disrompi lumradiojn.
V. difrakto.
= A-F-G-H-I
= diffraction.
Disharmoni’o
Malharmonio.
= désharmonie.
Disident’o
{V.P.}
Aliopiniulo, alireligiulo.
= dissident.
DISIP’I
{V.P.}
Elspezi diboĉante.
= dissiper.
DISK’O
Ronda plataĵo.
= A-F-G-H-I-R
= disque.
Diskont’i
Pagi antaŭ limtempo kun rabato.
= A-F-G-H-I-R
= escompter.
Diskredit’i
{V.P.}
Senigi de konfido.
// — igi ({Vr.Z.}, kun la sama senco).
= discréditer.
DISKRET’A
Modesta, sindetenema, ĝustatempe parolanta kaj silentanta.
// — eco, ulo, aĵo ; maldiskrete.
= A-F-G-H-I-R
= discret.
Diskriminant’o
{T.Vx} [Alg.]
Aparta funkcio en la duagradaj ekvacioj.
= discriminante.
DISKUT’I
Interargumenti.
// — ado, ebla, inda.
= A-F-G-H-I-R
= discuter.
Disoci’i
{T.Vx}
Malasocii, malkunigi, disigi.
= dissocier.
Disonanc’o
[Muz.]
Falsa akordo [tiel printita ; temas pri agordo].
= dissonance.
Dispepsi’o
Malbona digestado.
= A-F-G-H-I-R
= dyspepsie.
Dispers’i
{T.Vx} [Fiz., Opt.]
Aparta disiĝo de la lumradioj.
= disperser.
Dispne’o
[Med.]
Malfacila spirado.
V. anhelacio.
= dyspnée.
DISPON’I
Havi rajton, facilecon uzi.
// — ebla.
= A-F-G-H-I-R
= disposer de.
Disproporci’o
{Vr.}
Manko de proporcio.
= disproportion.
Disput’i
Diskuti malpace.
// — ado, ebla, ema, ulo, isto.
= A-F-G-H-I-R
= disputer.
DISTANC’O
Interspaco.
= A-F-G-H-I-R
= distance.
Distik’o
Duversaĵo.
= distique.
DISTIL’I
Vaporigi alkoholan likvaĵon.
// — ado, ilo, ejo, anto, iĝi ; eldistilo.
= A-F-G-H-I-R
= distiller.
Distilator’o
{Vr.Z.}
Distililo.
= appareil distillateur.
DISTING’I
Diferencigi, malsamigi, diversigi.
// — ebla, eco, ilo, ado, igi, iĝi.
= A-F-H-I-R
= distinguer.
Distorsi’o
[Med.]
Elartikiĝo.
= foulure.
DISTR’I
Malatentigi, amuzi.
// — aĵo, eco, iĝi, ema, ita.
= A-F-H-I
= distraire.
Distribu’i
[Mek.]
Disdoni, dispartigi.
// — aĵo, eco.
= A-F-H-I-R
= distribuer.
Distrikt’o
Landparto.
// distriktestro.
= A-F-G-H-I-R
= district.
Ditiramb’o
Laŭda poemo.
= A-F-G-H-I-R
= dithyrambe.
Ditisk’o
{T.Vx} [Entom.]
Speco de akvinsektoj koleopteroj (ditiscus).
= dytique.
Diurez’o
{T.Vx} [Med.]
Multa urinado.
= diurèse.
Diurn’a
[Zool.]
Taga, tagviva (besto).
= diurne.
DIVAN’O
Speco de sofo.
= A-F-G-H-I-R
= divan.
DIVEN’I
Antaŭkoni, antaŭtrovi.
// — ado, aĵo, eco, ema, isto.
= A-F-H-I
= deviner.
Diverĝ’i
Disiĝi de unu punkto.
= A-F-G-H-I
= diverger.
DIVERS’A
Malsama.
// — aĵo, eco, ado, igi, iĝi.
= A-F-H-I-R
= divers.
DIVID’I
Dispartigi.
// — ado, ilo, ebla, anto, onto ; disdividi, sendivide.
= A-F-G-H-I-R
= diviser, partager.
Dividend’o
Nombro kiu estas por dividi.
= dividende.
Divig’o
‹?› {Df.}
Eble preseraro por disigo.
= démarcation, défection.
Divizi’o
[Milit.]
Parto de armeo.
= A-F-G-H-I-R
= division.
Divizor’o
[Mat.]
Nombro per kiu oni dividas alian.
= diviseur.
DO
Konjunkcio : sekve, tiale.
= F-I
= donc.
Docent’o
Subprofesoro, sentitola profesoro.
= G
= docent (privat).
Dodekaedr’o
{T.Vx} [Geom.]
Dekduedro.
= dodécaèdre.
DOG’O
Speco de dika hundo.
= A-F-G-H-R
= dogue.
DOGAN’O
Limdepagejo, limimpostejo.
// — isto.
= A-F-G-H-I
= douane.
DOGM’O
Religia aŭ filozofia instruo, aserto.
// — aro.
= A-F-G-H-I-R
= dogme.
DOĜ’O
Venecia respublikestro.
// — ino.
= A-F-G-I-R
= doge.
DOK’O
Kava ŝipujo ; apudkaja magazenaro.
// endokigi ; flos’, ripar’doko ; doklaboristo.
= A-F-G-H-I-R
= dock.
Doksologi’o
[Ekl.]
Liturgia formulo pri la gloro de Dio.
= doxologie.
DOKTOR’O
Profesoro aŭ ia persono ricevinta la plej altan gradon en universitato.
// — ino, eco.
= A-F-G-H-I-R
= docteur.
Doktrin’o
Instruo, dogmaro.
= A-F-G-H-I-R
= doctrine.
DOKUMENT’O
Sciiga, instrua, pruva papero.
// — ero, isto, aro.
= A-F-G-H-I-R
= document ; dokumentaro : dossier.
Dolar’o
Usonana monero kiu egalvaloras kvin frankojn aŭ du spesmilojn.
= dollar.
DOLĈ’A
Samgusta kiel amelo, sukero ; agrabla, milda, afabla.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; maldolĉa.
= F-H-I
= doux.
Dolĉamar’o
{Vr.} [Bot.]
Speco de solano (solanum dulcamara).
= douce-amère.
Dolerit’o
{T.Vx} [Miner.]
Speco de vulkana ŝtono.
= dolérite.
Dolman’o
Speco de militista vesto, militista bekeŝo.
= dolman.
Dolmen’o
Tablo el ŝtonegoj starigita de prahomoj.
= dolmen.
Dolomi’o
{T.Vx} [Miner.]
Speco de ŝtono.
= dolomie.
Dolor’i
Kaŭzi suferon, suferigi.
// — ego, eto, ado, anto, igi, iĝi ; kapdoloro.
= F-H-I
= faire du mal, faire souffrir.
DOM’O
Homa loĝejo, loĝa konstruaĵo.
// — eto, ego, aro, ano, isto ; endomigi ; argil’, branĉ’, lign’, ter’dometo ; kamp’, farm’, somer’domo.
= F-I
= maison.
DOMAĜ’O
Bedaŭrindaĵo (kun la senco : antaŭbedaŭri).
// — kia domaĝo ; estas domaĝo ; domaĝi.
= A-F-I
= dommage.
DOMEN’O
1 : Speco de kapuĉo.
2 : Speco de ludo.
= A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : domino.
DOMIN’I
{V.P.}
Estri, potenci, superregi.
// — ado, eco.
= A-F-H-I-R
= dominer.
Dominik’o
Sanktulo, fondinto de la dominikanaro.
// — ano.
= Dominique.
Don
{V.H.} [Voj.]
Hispana titolo de ĝentileco por sinjoroj.
= Don.
DON’I
Lasi vole ion al iu.
// — ado, aĵo, anto, isto, ema, igi ; sindona ; oferdoni ; al’, el’, pro’, for’, pli’, re’, trans’doni.
= F-H-I
= donner.
DONAC’I
Doni kiel ateston de bonvoleco.
// — ado, aĵo, ema, anto ; novjara donaco.
= A-F-H-I-R
= faire un cadeau ; novjara donaco : étrennes.
Donaci’o
{T.Vx} [Zool.]
Speco de molusko el la lamenbrankoj (donacia).
= donacie.
Donj’a
{V.H.} [Voj.]
Hispana titolo de ĝentileco por sinjorinoj.
= Doña.
Dorik’a
[Arkit.]
Arkitekturo laŭ la dorika modo.
= dorique.
Dorisbark’o
{M.T.} [Mar.]
Speco de barko por morukaptado.
= doris.
DORLOT’I
Karesi, amezorgi.
// — ema, ito ; eldorlotito.
= F
= choyer, dorloter.
DORM’I
Ripozi, kuŝi en lito k.t.p.
// — ado, emo, eco, eto, ego, ejo, igi, iĝi, igilo ; ek’, tro’, tra’, mal’dormi ; sendorma ; dorm’lito, benko ; dorm’vaga, promenanto, ĉambro.
= A-F-G-I
= dormir.
DORN’O
Natura pikilo de kreskaĵoj.
// dorn’hava, plena, forma, arbetaĵo.
= A-G
= épine.
DORS’O
Postera [tiel printita] parto de la torso.
// dors’apogilo, korbo, parto ; prezenti la dorson al.
= A-F-H-I
= dos.
DOT’O
Havaĵo de la edziĝonto aŭ edziĝontino.
// — eco ; sendot’a, igi.
= A-F-G-H-I
= dot.
Dotienteri’o
[Med.]
Alia nomo de la tifa febro.
= dothientérie.
Dotienterit’o
{T.Vx} [Med.]
Alia nomo de la tifusa febro.
= dothientérie.
DOZ’O
[Kem.]
Difinita kvanto de la kuracilo.
= A-F-G-H-I
= dose.
Drab’o
{V.P.} [Bot.]
Speco de kruciferoj (draba).
= drave.
Dracen’o
{T.Vx} [Bot.]
Speco de palmarbo (dracœna draco).
= dracéna.
Drag’i
{M.T.}
Senŝlimigi kaj sensabligi parton de rivero.
= A-F-I
= draguer.
DRAGON’O
Rajdsoldato.
= A-F-G-H-I-R
= dragon.
DRAK’O
Fabla rampulo.
= A-F-G-H-I-R
= dragon.
Drakm’o
Greka monero.
= drachme.
Drakocefal’o
{V.P.} [Bot.]
Speco de lamiacoj (dracocephalus).
= dracocéphale.
Drakon’a
[Hist.]
(Leĝo) severega kiel la leĝoj de Drakono.
= draconien.
Drakunkol’o
{Vf.} [Bot.]
Speco de artemizio (artemisia dracunculus).
= estragon.
DRAM’O
Teatraĵo pli malpli malgaja.
// — eca ; dramfarado.
= A-F-G-H-I-R
= drame.
Dramaturgi’o
Dramfarado.
= dramaturgie.
DRAP’O
Lanŝtofo.
// — isto.
= F-R
= drap.
DRAPIR’I
Ornami per drapo aŭ alia ŝtofo.
// — aĵo.
= A-F-G-I-R
= draper.
Drast’a
[Med.]
Energie laksiga.
= A-F-G-H-I-R
= drastique.
DRAŜ’I
Bati la grenon por disigi la grenerojn.
// — ilo, ejo.
= A-G
= battre au fléau.
DRAT’O
{V.P.}
Metalfadeno.
// — eto, ita, ado ; — farejo.
= G
= fil de fer.
Drelik’o
Speco de ŝtofo.
= A
= coutil, treillis.
Dren’i
Fluigi la akvon el tro malseka tero.
// — ilo, ado.
= A-F-G-H-I-R
= drainer.
DRES’I
Kvietigi, malsovaĝigi (beston).
// — ado, ebla, isto ; nedresita.
= F-G-R
= dresser.
Drezin’o
{V.P.}
Veturileto, movata per mana turnilo, laŭ inventinto Drais.
= draisienne.
Driad’o
[Mitol.]
Arbara nimfo.
= dryade.
Dril’o
{T.Vx} [Tekn.]
Turnborilo.
= A-F
= drille.
DRINK’I
Diboĉe trinki.
// — aĵo, ego, ejo, isto, ulo ; drinkej’estro, mastro.
= A-G
= boire avec excès.
Driv’i
{M.T.}
Iri laŭflue laŭ vento, sin lasi flui (pri ŝipo).
= A-F-H-I
= dériver, aller à la dérive.
DROG’O
Farmaciaĵo.
// — ado, isto, ejo.
= A-F-G-H-I
= drogue.
Drogman’o
{Df.} [Voj.]
Interpretisto pri orientaj lingvoj.
= drogman.
Dromaj’o
{T.Vx} [Ornit.]
Speco de aŭstralia birdo strutsimila (dromaius).
= émeu.
DROMEDAR’O
[Zool.]
Kamelo unuĝiba (camelus dromedarius).
= dromadaire.
DRON’I
Sufokiĝi en akvo.
// — igi, iĝi.
= A
= se noyer (involontairement).
Dront’o
{V.P.} [Ornit.]
Speco de madagaskara birdo ne plu ekzistanta (didus).
= dronte.
Dros’o
{M.T.}
Ŝnurego por manovri ŝipdirektilon.
= drosse.
Droŝk’o
[Voj.]
Speco de rusa veturilo, fiakro, lukaleŝo.
V. fiakro.
= R
= fiacre, calèche.
Drozer’o
{T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonaj kreskaĵoj viandomanĝaj (drosera).
// — acoj.
= droséra.
Druid’ismo
Doktrino de la druidoj.
= druidisme.
Druid’o
[Hist.]
Gaŭla pastro.
// — ino, eco, aro ; ĉefdruido.
= druide.
Drup’o
{T.Vx} [Bot.]
Speco de kernfrukto, kiel ekz : migdalo, ĉerizo, pruno, k.t.p.
= drupe.
DU
Nombro, unu kaj unu (2).
// — o, a, e ; — on’, op’, obl’igi-iĝi ; disduiĝi ; du’foje, senca, naskito, punkto, kolora ; podue ; duulo.
= A-F-G-H-I-R
= deux ; duulo : sosie.
DU’O
[Muz.]
Kantaĵo por du personoj.
= A-F-G-H-I-R
= duo.
Dual’a
{Vf.}
(Sub la formo : dualeco) dueca.
= (impliquant) dualité.
Dual’o
[Gram.]
Duoblaĵo.
= duel.
Dualism’o
Doktrino pri la duobleco de la unuaj kaŭzoj.
= dualisme.
Dualist’o
{Vr.Z.}
Ano de dualismo.
= dualiste.
Duar’o
{Vf.} [Voj.]
Tendara vilaĝo cirkloforma de Araboj nomadoj.
= douar.
DUB’A
Malcerta, ŝanceliga.
// — ado, eco, ema, inda, ebla ; senduba.
= A-F-H-I
= douteux.
DUEL’I
Batali unu kontraŭ la alia (pri du batalantoj).
// — isto anto, ejo.
= A-F-G-H-I-R
= se battre en duel.
Duet’o
[Muz.]
Speco de duo.
= A-F-G-H-I-R
= duetto.
DUK’O
Nobelo plej altranga post princo.
// — ino, ido ; ĉefduko ; duklando ; grandduko.
= A-F-H-I
= duc.
DUKAT’O
Speco de monero.
= A-F-G-H-I
= ducat.
Dukdalb’o
Kunmetita alligfosto sur la subakva klinebenaĵo.
= duc d’ Albe.
DUM
En la intertempo, kiam.
// — dume.
= pendant que.
Dun’o
{T.Vx} [Geogr.]
Sabla montaĵo apud maro.
= dune.
DUNG’I
Kontrakti kun laboristo, servisto.
// — ato, isto ; maldungi.
= embaucher.
Dunom’o
{T.Vx} [Alg.]
V. binomo.
= binôme.
Duoden’o
[Anat.]
Parto de la intesto.
= duodénum.
Duplikat’o
Duobla dokumento.
= A-F-G-H-I-R
= duplicata.
Dur
[Muz.]
Durtono, majortono.
= majeur.
Dur’o
Portugala kaj hispana monero.
= douro.
Duramatr’o
{Df.} [Anat.]
Unu el la surcerbaj membranoj.
= dure-mère.
DUŜ’O
Ŝpruco de akvo sur la korpo por bani, freŝigi, k.t.p.
// — ado, ejo, isto ; — bano.
= A-F-G-H-I-R
= douche.
Duumvir’o
{*} [Hist.]
Romana magistrato.
= duumvir.

al la kaplitero Ĉ   — D —   → al la kaplitero E

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L M N O P R S Ŝ T U Ŭ V W Z

al la prezenta paĝo pri la vortaro

Unuiĝo Franca por Esperanto
Biblioteko  Hippolyte  Sebert