Plena vortaro Esperanto-Esperanta
kaj Esperanto-Franca
Émile Boirac, 1909-1910
Ĉi-tiu dokumento estas elektronika reeldono (2017) de la Plena Vortaro Esperanto–Esperanta kaj Esperanto–Franca (1909-1910) de Émile Boirac, por pristuda uzo.
La elŝutebla premiita dokumento estas "pveetuta.zip", en la dosiero "pvee" pri la vortaro, en la retejo de la Esperanto-Biblioteko Hippolyte Sebert.
A
A A A Abaĵuro Abako Abato Abatiso Abazio Abciso Abdiki Abdomeno Abdukcio Abduktoro Abelo Aberacio Aberanta Abio Abiogenezo Abiseno Abismo Abituriento Ablacio Ablativo Ablegato Abnegacio Abnorma Abolicii Abomeni Aboni Aborigeno Aborti Abrikoto Abrotano Abrupta Absceso Absciso Absinto Absintismo Absoluta Absolutismo Absolvi Absorbi Abstemia Abstinenco Abstrakti Absurda Abulio Abunda Abutmento Acoj Acefalo Acefalocisto Acero Acetablo Acetalo Acetanilido Acetato Acetika Acetilo Acetileno Acetimetro Acetono Acetonurio Acetoza Acida Acidimetro Acino Aĉ Aĉeti Ad Adaĝo Adaĝio Adapti Adekvata Adenio Adenito Adenojda Adenomo Adenopatio Adepto Adiabata Adiabatismo Adianto Adiaŭ Adicii Adinamio Adjektivo Adjunkto Adjutanto Administri Administracio Administratoro Admiri Admiralo Admiralitato Admiralto Admoni Adoleski Adoniso Adopti Adori Adrenalino Adresi Adstringi Adukcio Aduktoro Adulti Adurolo Advaŭso Adventa Advento Adventica Adverbo Advokato Adzo Aedo Aedilo Aero Aerobia Aerofobio Aerografio Aerolito Aerologio Aeromantio Aerometro Aerometrio Aeronato Aeronaŭto Aeronaŭtiko Aeroplano Aerostato Aerostatiko Aetito Afabla Afazio Afekcio Afekti Afekto Afelio Afero Aferezo Afido Afikso Afiso Afiŝo Aflikti Afodio Afonio Aforismo Afranki Afriko Afrito Afrodiziako Afto Afusto Agi Agao Agaci Agama Agamo Agamio Agapo Agaragaro Agariko Agato Agavo Agendo Agenezio Agento Agiti Agitacio Aglo Aglomeri Agluteni Aglutini Agnato Agnokasto Agnosticismo Agnoteto Agnus dei Agonii Agonistiko Agonoteto Agoro Agorafobio Agordi Agrabla Agrafo Agrafio Agrara Agregacio Agregato Agrikulturo Agrimonio Agronomo Agronomio Agropiro Agrosto Agrostemo Agrostiso Agutio Aĝo Aĝio Aĝioti Aĥeo Ailanto Airo Ais Ajapano Ajlo Ajlilo Ajn Ajŝo Ajupo Ajuti Aĵ Aĵura Akacio Akademio Akajno Akalefo Akanto Akantio Akantiaso Akantocefala Akantopterigioj Akapari Akaro Akatalektika Akceli Akcenti Akcentoro Akcepti Akcesito Akcesora Akcio Akciakaturo Akcidento Akcipitro Akcizo Akeo Akeno Akilo Akileo Akiri Aklami Aklimatizi Akno Akneo Aknodo Akolio Akolito Akomodi Akompani Akonito Akoro Akordi Akordiono Akorio Akra Akro Akreo Akrediti Akrido Akrobato Akrocefala Akrodinio Akrogena Akromata Akromatika Akromatopsio Akromegalio Akromio Akromiono Akronika Akropolo Akrostiko Akrotero Akso Akselo Aksio Aksiomo Aksiometro Aksojdo Aksolto Aksungo Akto Akteo Aktina Aktinio Aktinolito Aktinometro Aktinomikozo Aktinoto Aktiva Aktoro Aktuala Akumulatoro Akupunkturo Akurata Akustiko Akuŝi Akuta Akuzi Akuzativo Akvo Akvaforto Akvarelo Akvario Akvatinto Akvifoliacoj Akvilegio Akvodukto Al Alo Aloj Alabastro Alantojdo Alapako Alarmo Alaŭdo Albo Albano Albatro Albatroso Alberko Albino Albinismo Albinoso Albinosismo Albito Albugo Albumo Albumeno Albumenurio Albumino Albuminojdo Albuminurio Alburno Alceo Alcedo Alciono Alĉemilo Aldo Aldehido Aldermano Aleo Alegorio Alegro Alegreto Aleksandra Alektoro Aleluiao Aleno Aleopatio Aleŭrito Alezi Alfo Alfao Alfabeto Alfenido Algo Algebro Algida Algolo Algologio Algvazilo Alĝerio Alhambrao Alĥemio Alĥemilo Alia Alianco Aliario Alibio Alidado Aliena Aligatoro Alikvanta Alikvoto Alimentoj Alineo Aliso Alismo Aliteracio Alizo Alizarino Alko Alkado Alkaika Alkalo Alkalio Alkalimetro Alkalojdo Alkalometro Alkalometrio Alkarazo Alkarazaso Alkoholo Alkoholato Alkoholaturo Alkoholimetro Alkoholimetrio Alkoholismo Alkovo Allao Alliteracio Almagesto Almanako Almeo Almenaŭ Almonto Almozo Alno Alnastro Aloo Alojo Aloksantino Alopato Alopatio Alopecio Alopekuro Alotrofia Alotropa Alozo Alpo Alpako Alpinismo Alpinisto Alsalto Alsino Alsineo Alta Altano Altaro Alteo Alterni Alternativo Altreliefo Altruismo Aluato Alucito Aludi Alumeto Alumino Alumini(um)o Aluno Aluvio Alvalo Alveolo Alveolito Alvuso Alzana Ami Amalgami Amanito Amara Amaranto Amarantoso Amariliso Amariljo Amaso Amatoro Amaŭrozo Amazono Amazono Amazonino Ambo Ambasadoro Ambaŭ Ambicio Ambigua Ambiguo Amblo Ambliopio Amblistomo Ambono Amboso Ambro Ambrosio Ambrozio Ambulanco Ambulatorio Amebo Amebojdo Amelo Amelojda Amen Amendamento Amenoreo Amento Amentaceoj Amentaloj Ameriko Ametisto Ametropa Amfiartrozo Amfibia Amfibolo Amfibologio Amfibrako Amfiksionoj Amfiokso Amfipodo Amfiteatro Amforo Amio Amianto Amibo Amido Amidolo Amielotrofio Amiko Amikto Amileino Amileno Amilio Amino Amindumi Amiotrofio Amiro Amiriso Amnesio Amnesti Amnestii Amnezio Amnio Amomo Amoni(um)o Amoniako Amonito Amoreto Amorfa Amorfismo Amoroze Amortizi Ampelacoj Ampeliso Ampelopso Ampero Ampermetro Amplo Amplekso Ampolo Amputi Amuleto Amuzi An Anabaptismo Anabaptisto Anabazo Anabrokismo Anaerobia Anaforo Anafrodizio Anafrodiziako Anagalo Anaglifo Anagramo Anakardo Anakardio Anakoluto Anakondo Anakoreto Anakreontika Anakronismo Analoj Analagmatika Analektoj Analemo Analepsio Analepta Analfabeto Analgezio Analitiko Analizi Analoga Analogio Anamino Anamnezo Anamnezio Anamorfozo Ananaso Anapesto Anarĥio Anariko Anaso Anasarko Anaskopo Anastigmata Anastomo Anastomozo Anastrofo Anastrofio Anatemi Anatifo Anatomio Anco Anĉovo Andoj Andaluzio Andanto Andreno Androgina Andromanio Andromedo Androsemo Anekdoto Aneksi Aneli Anelidoj Anemio Anemometro Anemono Anencefala Anerojdo Anestezio Anestezino Anet(um)o Aneŭrismo Anevrismo Anfrakto Angelo Angeliko Angio Angiektazio Angilo Angino Angiografio Angiologio Angiomo Angiospermo Anglo Anglicismo Anglikana Anglismo Anglomano Anglomanio Angoro Angoro Angulo Angusturo Angviso Anĝo Anĝelo Anharmonia Anheli Anhelacio Anhidra Anhidrido Anidrozo Anilo Anileno Anilino Animo Animalo Animalkulo Animelo Animismo Anisometropo Anizo Anjono Ankaŭ Ankero Ankiloblefaro Ankilopso Ankilostomio Ankilostomiazo Ankilozi Ankolio Ankona Ankoneo Ankoraŭ Ankro Anksio Anobio Anodo Anodina Anodonto Anokoksiza Anomaloj Anomalio Anono Anonci Anonima Anopsio Anorgana Anormala Anso Ansero Anstataŭ Anta Antagonismo Antagonisto Antarkta Antarktika Antaŭ Antelio Antelikso Antemo Anteno Antenario Antero Anteridio Anterozojdo Anticipi Antidoto Antiflogistiko Antifono Antiklimakso Antikristo Antikva Antilo Antiloj Antilogio Antilopo Antimono Antimonika Antinomio Antipatio Antiperistalta Antipirino Antiplanato Antipodoj Antireno Antisemito Antisemitismo Antisepsa Antisepta Antiseptiko Antistrofo Antitezo Antitoksino Antoksanto Antologio Antonomazio Antopogeografio Antro Antracito Antrakozo Antrakso Antrisko Antropofago Antropofagio Antropojda Antropologio Antropometrio Antropomorfismo Antropopiteko Antropozoa Antuso Anunciacio Anunciado Anurio Anuso Aoristo Aoristoso Aorto Aortito Apanaĝo Aparato Aparta Apartamento Aparteni Apatio Apelacii Apenaŭ Apendico Apendicito Apeninoj Apepsio Aperi Apercepto Apertivo Aperturo Apetenco Apetito Api Apio Apike Apioso Aplanato Aplaŭdi Apliki Aplombo Apocino Apofizo Apogi Apogeo Apografo Apoĝaturo Apoĝiaturo Apokalipso Apokopo Apokrifa Apologo Apologio Apomorfino Aponeŭro Aponevrozo Apopleksio Apostato Apostazi Apostazio Aposteriorie Apostolo Apostrofo Apotecio Apoteko Apotemo Apoteozo Apozemo Apozicio Apozoa Apro Apreturo Aprilo Apriorie Aprobi Apsido Aptenodito Apteriko Apud Apulso Apuntato Ar Aro Arao Arabo Arabesko Arabismo Aragonito Arako Arakiso Arakneido Araknoido Araknojda Aralio Araneo Aranĝi Aratologio Araŭkario Araŭruto Arbo Arbalesto Arbalestro Arbitero Arbitra Arbitracii Arboido Arbusto Arbuto Arĉo Ardi Ardeo Ardezo Areo Arefakcio Areko Areno Arenario Areolo Areometro Areopago Aresti Argano Argilo Argono Argonaŭto Argonaŭto Argumenti Arguso Arĝento Arĥo Ario Ariano Arianismo Ariergardo Arilo Aristo Aristokrato Aristolo Aristoloko Aristolokio Aristotelo Aritenoido Aritmetiko Arko Arkao Arkado Arkadio Arkaika Arkaismo Arkaja Arkajismo Arkaturo Arkeo Arkebuso Arkeologio Arkeopteriko Arkidiakono Arkidiecezo Arkiduko Arkimandrito Arkipelago Arkitekto Arkitekturo Arkitravo Arkivoj Arkivolto Arkozo Arkt(ik)a Arktio Arkturuso Arlekeno Armi Armaturo Armeo Armeno Armerio Arminiano Arminiusano Armoracio Armorioj Arniko Arobo Arogi (al si) Aroganta Aromo Aromato Aroruto Arpeĝo Arpento Arselo Arseno Arsenalo Arseniato Arsenido Arseniko Arsenito Arŝino Arto Artemizio Arterio Arteriito Arteriosklerozo Arteriotomio Arterito Arteza Artifiko Artiko Artiklo Artikolo Artikuloj Artilerio Artismo Artiŝoko Artokarpo Artro Artralgio Artrito Artritismo Artrodio Artrologio Artropodo Arumo Arvikolo Arzela As As Aso Asafetido Asbesto Ascensio Ascidio Ascito Asekuri Asepta Aserti Asesoro Asfalto Asfiksi Asfiksii Asfodelo Asigni Asignato Asimetrio Asimili Asimilacio Asimptoto Asisti Asistolio Asizo Asko Askalafo Askaloniko Askarido Asketo Asketismo Askito Asklepio Asklepiado Askomiceto Asocii Asociacio Asonanco Asparago Aspekto Aspergi Aspergiloso Asperolo Asperulo Aspido Aspiko Aspiri Asplenio Astako Astazio Astenio Astero Asterio Asteriono Asteroido Asterojdo Astigmata Astigmatismo Astmo Astro Astragalo Astrakano Astricio Astrognozio Astrolabo Astrologo Astrologio Astronomo Astronomio Astropekteno At Ataki Ataksio Ataro Ataraksio Ataŝo Atavismo Ateismo Ateisto Atelektazio Ateno Atenci Atendi Ateneo Atenti Aterikoj Ateromo Aterospermo Atesti Atetozo Ateŭko Aticismo Atika Atikismo Atingi Atipo Atlanta Atlantika Atlaso Atlazo Atleto Atletiko Atlojdo Atmometro Atmosfero Atolo Atomo Atomismo Atonio Atornio Atrabila Atrabiliara Atrakto Atrepsio Atribui Atributo Atriplo Atrofio Atropo Atropino Atroposo Atuto Aŭ Aŭdi Aŭdienco Aŭditorio Aŭgmento Aŭguro Aŭgusto Aŭgustinano Aŭkcii Aŭkenio Aŭkuparo Aŭlo Aŭlopo Aŭlostomo Aŭro Aŭrantiacoj Aŭreolo Aŭrika Aŭriklo Aŭrikulo Aŭrikulario Aŭripigmento Aŭroro Aŭskulti Aŭspicio Aŭspicioj Aŭstro Aŭstrala Aŭstralio Aŭtenta Aŭtentika Aŭtobiografio Aŭtodafeo Aŭtodidakto Aŭtodigesto Aŭtofagio Aŭtofermanta Aŭtogenezo Aŭtografo Aŭtografii Aŭtointoksiĝo Aŭtoklavo Aŭtokonduko Aŭtokrato Aŭtokratio Aŭtomato Aŭtomedo Aŭtomobilo Aŭtomorfa Aŭtonoma Aŭtonomio Aŭtoplastio Aŭtopsio Aŭtoro Aŭtoritato Aŭtorizi Aŭtotipo Aŭtuno Avo Avanco Avangardo Avara Avelo Avemario Aveno Aventuri Averio Averti Aviado Avida Aviso Avizo Avoceto Azaleo Azaro Azarolo Azeno Azerolo Azio Aziga Azigosa Azilo Azimuto Azoa Azoto Azotato Azotido Azotiko Azotito Azoturio Azurito
B
B B Babo Babao Babili Babilono Babiruso Babordo Bacilo Bagatelo Bajader(in)o Bajeto Bajoko Bajoneto Baki Bakalaŭreato Bakanalo Bakanalio Bakanto Bakarato Bakgameno Bakhanalio Bakŝiŝo Bakterio Bakteridio Bakteriologio Bakterioskopio Bakuso Balo Balai Balado Balano Balanci Balancelo Balanito Balanopostito Balasto Balbuti Baldakeno Baldaŭ Baldriko Baleno Balenoptero Baleto Balgo Balisto Balistiko Balko Balkono Balono Baloti Baloteo Balta Balteo Balustro Balustrado Balzamo Balzameno Balzamino Bambiko Bambuo Bambuidoj Bani Banala Banano Bando Bandaĝo Banderolo Bandito Bandolero Bandoleto Banĝo Banjano Banko Bankedo Bankiero Bankroti Banologio Banto Bantamo Baobabo Bapti Bari Barako Barakti Baranko Baraterio Barbo Barbaro Barbarismo Barbastelo Barbedo Barbetio Barbio Barbikano Barbiro Barbitono Barbitoso Barblano Barĉo Bardo Bardano Bareĝo Barelo Bareliefo Baremo Barĝo Bario Baricentro Bariero Barikado Baringtonio Barito Baritono Bariumo Barko Barkarolo Barnabito Barnaklo Baroĉo Barografo Baroka Barometro Barono Baroskopo Baso Basbalo Baseno Baseta Basidiomiceto Basilisko Basko Basliko Bast Basto Bastardo Bastillio Bastiono Bastono Baŝo Baŝao Baŝibazuko Baŝkiro Baŝliko Bati Batali Bataliono Batato Baterio Batisto Batmano Batoso Batrako Baŭdruĉo Baŭkalo Baŭmi Baŭmo Bavaro Bavarojzo Bazo Bazalto Bazanito Bazaro Bazelo Bazidio Bazidiomicetoj Bazilara Bazilio Bazilika Baziliko Bazilisko Bdelio Bdeliumo Bdeljo Beata Bedo Bedaŭri Bedueno Begino Begonio Begumo Behemo Bejo Bejloj Beko Bekabungo Bekeŝo Bekvadrato Bela Beladono Beleji Belemnito Beletristo Beletristiko Belfrido Belgo Belono Belvedero Bembeko Bemolo Beni Bendo Benedikta Benefico Bengala Bengalo Bengalio Benko Benzajlo Benzamido Benzilo Benzino Benzoo Benzoato Benzoeno Benzojlo Benzolo Benzonaftolo Bero Berbero Berberido Berberiso Bereto Bergamo Bergamoto Beribero Berilo Berilio Bermo Berolo Berserko Bertoreo Bes Besto Beto Betao Betelo Betlo Betleo Betolo Betono Betoniko Betulo Beŭlti Bevelo Bezi Bezigo Beziko Bezoar-ŝtono Bezoardo Bezoni Bibio Biblio Bibliofilo Bibliografio Bibliolatro Bibliomano Bibliomanio Biblioteko Bicepso Biciklo Bidento Bieno Biero Bifida bifosfato Bifsteko Bigamo Bigamio Bigarado Bigelo Bignonio Bigoto Bikarbonato Biklorido Bikonjuga Bikonka Bikonkava Bikonveksa Bikromato Bikuspida Bikvadrato Bilo Bilanco Bilardo Bilboko Bildo Bileto Bilĝo Bilhazio Bilifulvino Biliono Bilirubino Biliverdino Bimetalismo Binaria Bindi Binoklo Binomo Binomjo Binormalo Biogenezo Biografio Bioksido Biologio Biotaksio Biparietala Biro Birdo Bireto Biribio Bis Bisako Bisekcio Bisektrico Biskvito Bismuto Bisono Bissako Bistorto Bistro Bisturio Bisulfato Bisuso Biŝofo Bito Bitartrato Bitero Bitumo Bivako Bivalva Bizo Bizanto Bizono Blago Blanka Blankumo Blapso Blasfemi Blastemo Blastodermo Blato Blazo Blazono Blefarito Blefarofimozo Blefaroptozo Blefarospasmo Bleki Blendi Blendo Blenio Blenoragio Blenoreo Blenurio Blesboko Blezi Blinda Blito Bloki Bloko Blokhaŭso Blonda Blovi Blua Blufi Bluzo Bo Boao Boardi Boastono Boato Bobelo Bobeno Bobstajo Bohema Boji Bojaro Bojkoti Boko Boksi Boli Bolardo Bolaso Bolbocero Boldo Boledo Bolero Bolido Bolivo Bologno Bolto Bolteno Boluso Bolusarmeno Bombo Bombardi Bombasto Bombazino Bombicilo Bombikso Bombinatoro Bombono Bona Bonasio Bonedo Bonifiki Bonzo Booko Bopso Bori Boro Borago Borakso Borato Borborigmo Bordo Bordelo Borderi Boreala Borso Boso Boselafo Bosko Bostono Bostrikso Boto Botaniko Botaŭro Botelo Botro Botriocefalo Botriono Bovo Bovisteo Bovlo Braceleto Bradipo Bradipepsio Bradispermatismo Brahmeno Brahmenismo Braĥiuro Brajli Brajlo Brako Brakiala Brakicefala Brakigrafo Brakikardio Brakiopodoj Brakiptero Brakiuro Brakteo Brakteato Bramo Bramano Bramio Brano Branĉo Brando Branko Brankardo Brankopodoj Brasi Braso Brasiko Brava Bravisime Bravuro Brazo Brazilo Breĉo Bredi Bregmo Breko Breloko Bremso Breto Bretono Brevo Breviero Brezi Brio Brido Brigo Brigado Brigadjero Brigantino Briĝo Briko Briketo Briklo Brili Brilianto Briono Brionio Briozooj Brisko Brito Britano Britono Brizo Broĉo Brodi Brogi Brokanti Brokato Brokatelo Brokolo Bromo Bromhidrika Bromido Bromika Bromoformo Bromuro Bronko Bronkito Bronkofonio Bronkopneŭmonio Bronkoreo Bronkotomo Bronkotomio Bronzo Broso Brosmio Broŝuro Brovo Brui Brucino Bruko Bruli Bruna Brunelo Brunfelsio Bruselo Bruskambelo Brusto Bruto Brutalo Buo Bubo Bubalo Bubono Bucefalo Bucentaŭro Bucero Bucinatoro Buĉi Budo Buddo Budeo Budĝeto Budho Budhismo Budito Buduaro Bufo Bufago Bufalo Bufedo Bufro Buftalmo Bugo Bugio Buglo Bugloso Buko Bukaniero Bukcinoidoj Bukcinatoro Bukedo Buklo Bukolika Bukso Bulo Bulbo Bulbulo Buldogo Buleno Bulgaro Bulimio Buljono Buljoto Bulko Bullo Bulteno Bulvo Bulvardo Bumo Bumerango Bupresto Burdo Burgo Burgonjo Burgrafo Burgunda Burĝo Burĝono Burko Burleska Burnuso Burokrato Burso Busko Busolo Busprito Busto Buŝo Buŝelo buteo Buteno Butero Buterometro Buterometrio Butiko Butilo Butirika Butirino Butomo Butono Butoro
C
C C Caro Cedi Cedilo Cedro Cedrato Cedrelo Cefalika Cefalopodo Cejano Cekumo Celi Celadono Celastro Celerio Celest(hordeo) Celibato Celoidino Celojdo Celto Celtiso Celuloido Celulojdo Celulozo Cembro Cementi Cendo Cenomana Cenotafo Censo Censoro Cent Centaŭro Centaŭreo Centavo Centezimalo Centiaro Centifolio Centigrada Centigramo Centilitro Centimo Centimetro Centisekundo Centistero Centro Centralizi Centranto Centrifuga Centripeta Centumviro Centurio Cenzuri Ceramio Ceramiacoj Ceramiko Cerasto Cerastio Ceratofilo Ceratonio Cerbo Cerbero Cercedulo Cerealoj Cerebo Cerebelo Cerefolio Ceremonio Cerezino Cerio Cerika Cerito Cerkolepto Ceroteno Cerotino Certa Certio Cerumeno Ceruzo Cervo Cervanteso Cervelaso Cerviko Ces Cesareo Cesio Cesto Cestro Cetera Ceterako Cetono Cetonio Cetrario Cezaro Cezarismo Cezio Cezuro Ci Ciano Cianato Cianhidrika Cianido Cianika Cianotipo Cianozo Cibeto Ciborio Cicero Cicerona Cicerpizo Cicindelo Cidonio Cidro Cifero Cigano Cigaro Cigaredo Cigno Cikado Cikaso Cikatro Ciklo Ciklameno Ciklismo Cikloido Ciklometro Ciklono Ciklopo Ciklostilo Ciklostomo Cikonio Cikorio Cikuto Cilio Cilindro Cimo Cimbalo Cimbalario Cimifugo Cinabro Cinamo Cinĉono Cindro Cinematiko Cinika Cinikismo Cinipo Cinklo Cinocefalo Cinodo Cinogloso Cinozuro Cipero Cipro Cipreno Cipreso Ciprino Cipselo Ciri Circeo Ciripiedoj Cirko Cirkelo Cirklo Cirkonferenco Cirkonflekso Cirkonstanco Cirkonvalacio Cirkonvolucio Cirkuli Cirkulero Cirkumcidi Cirkumflekso Cirsio Ciruso Cis Cisoido Cisto Cisterno Citi Citadelo Citato Citeno Citizo Citodiagnostiko Citoskopio Citro Citrato Citriko Citrolo Citrono Civeto kato Civila Civilizi Civilizacio Civito Civitismo Colo
Ĉ
Ĉ Ĉabrako Ĉagreni Ĉagrino Ĉako Ĉaldrono Ĉamo Ĉamaro Ĉambelano Ĉambro Ĉampano Ĉampanjo Ĉampiono Ĉano Ĉapo Ĉapelo Ĉapitro Ĉapumaro Ĉar Ĉaro Ĉarado Ĉardaso Ĉarlatano Ĉarlatanismo Ĉarmo Ĉarniro Ĉarpenti Ĉarpio Ĉarti Ĉasi Ĉasepota Ĉasio Ĉasta Ĉe Ĉeĉio Ĉefa Ĉejko Ĉeko Ĉeko Ĉelo Ĉemizo Ĉeno Ĉerizo Ĉerko Ĉerkeso Ĉerpi Ĉesi Ĉestero Ĉevalo Ĉevrono Ĉi Ĉia Ĉial Ĉiam Ĉicerono Ĉiĉo Ĉie Ĉiel Ĉielo Ĉies Ĉifi Ĉifono Ĉikani Ĉilo Ĉilo Ĉilio Ĉimetaro Ĉimpanzo Ĉio Ĉiom Ĉiro Ĉirkaŭ Ĉiropodo Ĉirpi Ĉiu Ĉizi Ĉj Ĉokolado Ĉoto Ĉu Ĉumako Ĉutnio
D
D D Da Dao Dafno Dafneo Dafnio Dagerotipo Dagobo Daimjoso Dakoito Daktika Daktilo Daktilio Daktiliologio Daktilografo Daktilologio Dalio Dalmata Dalmato Daltonismo Damcervo Damoj Damaro Damasko Damasko Damaskeni Damni Dano Danci Dando Danĝero Danki Daro Dardaneloj Darno Darto Dartro Dato Datario Dativo Daturo Daŭbo Daŭfeno Daŭri Dazipo De Debati Debeto Debito Deci Decembro Deciaro Decidi Decidua Decigramo Decilitro Decimo Decimalo Decimetro Decistero Deĉifri Dediĉi Deduki Dedukci Dedukti Defeki Defendi Defensivo Deferenta Defii Deficito Defili Defiliri Defini Definitiva Degeli Degeneri Degradi Dehiska Deismo Dejo Deĵori Dek Dekado Dekadenco Dekadenta Dekadentismo Dekaedro Dekagramo Dekalitro Dekalki Dekalkomanio Dekalogo Dekametro Dekano Dekanti Dekapodoj Dekastero Dekati Dekatizi Deklami Deklari Deklaracio Deklinacio Dekliniĝo Deklivo Dekokto Dekolti Dekoracio Dekreto Dekstra Dekstrino Dekstrozo Dekstruma Dekuma Delegi Delegacio Delekti (sin) Delfeno Delfinio Delico Delicioza Delikata Delikva Delikvento Deliri Delkredero Delto Deltojda Demagogo Demagogio Demaja Demandi Demarkacia Dementa Demografio Demokrato Demokratio Demokratismo Demono Demoniako Demonismo Demonologio Demonomanio Demonstracio Demonstrativo Demontri Demoralizi Denaro Denominatoro Densa Dento Denunci Deodaro Departemento Dependi Depeŝo Deponi Depoto Depresatoro Depresoro Deprimi Deputi Deputato Derbio Derivi Dermo Dermatologio Dermatozo Dermito Derviŝo Des Des Desatino Desegni Deserto Desinfekti Desmodo Desmodio Desorganizi Despoto Despotismo Destini Detalo Detektivo Determini Determinismo Detoni Detrui Deŭteronomo Deŭteronomio Devi Devii Deviacio Devizo Devona Devonia Dezerto Dezinfekti Deziri Dio Diabazo Diabeto Diablo Diademo Diafana Diafragmo Diagnostiko Diagnozo Diagonalo Diagrafo Diagrafika Diagramo Diakilono Diaklazo Diakono Diakrizo Dialekto Dialektiko Dializo Dialogo Diamagnetismo Diamanto Diamento Diametro Diamidofenolo Dianto Diapazono Diareo Diaskopo Diastazo Diastolo Diaterma Diatezo Diatomo Diatona Diboĉi Didelfo Didimo Didimio Didisko Diedro Dielektriko Dierezo Dieso Dieto Dietetiko Difekti Diferenco Diferencii Diferencialo Difini Difrakto Difterio Difterito Diftongo Difuzi Digo Digastra Digesti Digitalo Digitario Digno Dika Dikcio Dikotiledono Dikotomio Dikti Diktamno Diktatoro Dilati Dilemo Dilenio Dileti Diletanto Diligenta Dilui Diluvo Diluvio Dimanĉo Dimensio Dimeto Diminuendo Diminutivo Dinamo Dinamio Dinamiko Dinamismo Dinamito Dinamometro Dinastio Dinorniso Dinoteriumo Diodono Dioksido Diomedeo Dioneo Dioptrio Dioptriko Dioramo Diorito Dioskoreo Dipo Diploeo Diplomo Diplomato Diplomatio Diplomatiko Dipsako Dipsomanio Diptero Diptiko Diri Direkcio Direkti Direktivo Direktoro Direktorio Direktrico Dis Dis Disciplo Disciplino Disĉiplo Disenterio Disertacio Disfrakti Disharmonio Disidento Disipi Disko Diskonti Diskrediti Diskreta Diskriminanto Diskuti Disocii Disonanco Dispepsio Dispersi Dispneo Disponi Disproporcio Disputi Distanco Distiko Distili Distilatoro Distingi Distorsio Distri Distribui Distrikto Ditirambo Ditisko Diurezo Diurna Divano Diveni Diverĝi Diversa Dividi Dividendo Divigo Divizio Divizoro Do Docento Dodekaedro Dogo Dogano Dogmo Doĝo Doko Doksologio Doktoro Doktrino Dokumento Dolaro Dolĉa Dolĉamaro Dolerito Dolmano Dolmeno Dolomio Dolori Domo Domaĝo Domeno Domini Dominiko Don Doni Donaci Donacio Donja Dorika Dorisbarko Dorloti Dormi Dorno Dorso Doto Dotienterio Dotienterito Dozo Drabo Draceno Dragi Dragono Drako Drakmo Drakocefalo Drakona Drakunkolo Dramo Dramaturgio Drapo Drapiri Drasta Draŝi Drato Dreliko Dreni Dresi Drezino Driado Drilo Drinki Drivi Drogo Drogmano Dromajo Dromedaro Droni Dronto Droso Droŝko Drozero Druidismo Druido Drupo Du Duo Duala Dualo Dualismo Dualisto Duaro Duba Dueli Dueto Duko Dukato Dukdalbo Dum Duno Dungi Dunomo Duodeno Duplikato Dur Duro Duramatro Duŝo Duumviro
E
E E E Ebena Ebla Ebolo Ebono Ebonito Ebria Eburo Ec Eĉ Edelvejso Edemo Edeno Edifi Edikto Edinolo Edolio Edro Eduki Edzo Efekto Efektiva Efemera Efemero Efemeridoj Eferveski Efiki Efluvo Eg Egala Egido Egipto Egiptologo Eglanterio Eglefino Eglogo Egoismo Egoisto Egopodo Egopodio Egreto Eĝo Eĥo Eĥinoforo Ej Ejakuli Ek Ekarto Ekbalio Ekio Ekimozo Ekino Ekinodermo Ekipi Eklektiko Eklektikismo Eklektismo Eklezio Eklipktiko Eklipso Eklogo Ekonomo Ekonomio Ekrano Eks Ekscelenco Ekscentra Ekscentriko Eksceso Eksciti Ekscitatoro Ekskluziva Ekskomuniki Ekskoriacio Ekskrecio Ekskremento Ekskurso Eksogeno Ekspansio Ekspedi Ekspedicio Eksperimento Eksperto Ekspertizo Eksplicita Eksplodi Ekspluati Eksponi Eksponanto Eksponencialo Eksponento Eksporti Ekspozicio Ekspreso Eksproprii Ekstazo Ekstemporalo Ekster Ekstermi Eksterpoli Ekstra Ekstrakto Ekstravaganzo Ekstrema Eksudo Ektropio Ekumenika Ekvacio Ekvari Ekvatoro Ekvilo Ekvilibro Ekvilibrismo Ekvinokcio Ekvinokso Ekvipolenta Ekviseto Ekvivalenta Ekvizeto Ekzakta Ekzalti Ekzameni Ekzantemo Ekzegezo Ekzekucio Ekzekuti Ekzemo Ekzemplo Ekzemplero Ekzenteracio Ekzerci Ekzergo Ekzili Ekzisti Ekzoceto Ekzogena Ekzorci Ekzorcismo Ekzorcizi Ekzosmozo El Elanĉi Elasta Elateno Elatero Elaterio Eleagno Eleboro Elefanto Elefantiazo Eleganta Elegio Elekti Elektoro Elektro Elektrodo Elektroforo Elektrolito Elektrolizo Elektrometro Elektrono Elektroskopo Elemento Elevatoro Elfo Eliksiro Elimo Elimini Elipso Elispoido Elitro Elizeo Elizio Elmergi Elokventa Elzeviro Em Emajlo Emani Emancipi Embarasi Emberizo Emblemo Embolo Embolio Embrazuro Embrio Embriogenio Embriologio Embrokacio Embusko Emerita Emerituro Emetiko Emfazo Emfizemo Emigri Emigracio Eminanco Eminenco Eminenta Emiro Emisaria Emocio Empiro Empirio Empirika Empirismo Emulo Emulsi Emulsio En Enanto Encefalo Encefalito Enciklopedio Enĉizo Endemio Endivio Endogamio Endogena Endokardo Endoptero Endosmozo Endotelio Eneafilo Energio Enfiliri Engraŭlo Engura Enigmo Enkaŭstiko Enketo Enkrasikolo Enkrusti Enologio Enotero Entablemento Enterito Entimemo Entjero Entomologio Entomozoo Entozo Entozoo Entrepreni Entropio Entuziasmo Enui Enukleacio Enverguro Envii Envulti Eoceno Eogeno Eolipilo Eono Eozino Epakto Eparĥio Eparkio Ependimo Eperlano Epicikloido Epidemio Epidermo Epifanio Epifenomeno Epigastro Epigloto Epigonoj Epigrafo Epigramo Epikondilo Epikura Epikurismo Epikuristo Epilepsio Epilobio Epilogo Epiorniso Epiplono Episkopo Epistolo Epistrofo Epitafo Epitalamo Epitelio Epiteliomo Epiteto Epitomo Epitrokleo Epizodo Epizootio Epoko Epoleto Epopeo Eposo Er Erao Erantiso Erari Erasmiano Eratumo Erbio Erekti Eretio Ergo Ergoto Ergotino Ergotismo Eridano Erigerono Eriko Erinaco Eringio Erioforo Eritro Eritreno Eritronio Eritrozino Erizimo Erizipelo Ermeno Ermito Erotika Erozio Erpi Erpetologio Erudicio Eruko Erupcio Erupto Es Esameno Escepti Escitatoro Esenco Eskadro Eskadrono Eskarpo Eskimo Eskorti Esotera Esparto Esperi Esperanto Esplanado Esplicita Esplodi Esplori Esponanto Esponento Espozi Esprimi Esti Esto Establi Estafeto Estero Estetiko Estimi Estingi Estro Estrado Estragono Estrakto Estruso Eŝafodo Et Etaĝo Etaĝaro Etaĝero Etapo Etato Etendi Etero Eterna Etiko Etiketo Etilo Etimologio Etiologio Etiopo Etmoido Etmojdo Etnika Etnografio Etnologio Etologio Etrusko Etudo Eŭdiometro Eŭdiometrio Eŭfemismo Eŭfemisto Eŭforbio Eŭfrazio Eŭgeniko Eŭkaino Eŭkalipto Eŭkaristio Eŭkloro Eŭmenido Eŭnuko Eŭpatorio Eŭpodoj Eŭropo Evangelio Eventuala Evicio Evidenta Eviti Evolui Evolucio Evonimo Ezofago Ezoko Ezopo Ezotera Ezotika
F
F F Fabo Fabelo Fablo Fabriko Faco Faceto Facila Fadeno Faetono Fago Fagocito Fagopiro Fagoto Fajo Fajenco Fajfi Fajfro Fajli Fajro Fajseta Fako Fakelo Fakiro Faksimilo Fakto Faktoro Faktorio Faktorialo Faktotumo Fakturo Fakulto Fakultato Fali Falango Falanstero Falaro Falaropo Falbalo Falĉi Faldi Faleno Falko Falkario Falsa Falto Faluno Falunito Famo Familio Familiara Fanatika Fandi Fandango Fanerogamoj Fanfaro Fanfaroni Fanto Fantazio Fantomo Fari Farao Faradizi Farandolo Faraono Farĉi Faringo Faringito Fariseo Farizeo Farmi Farmacio Farmakologio Farmakopeo Farso Farti Faruno Fasado Fascio Fascino Fasĉino Fasko Fasono Fasto Fato Fatala Fatalismo Faŭko Faŭno Favo Favora Fazo Fazano Fazeolo Feo Febro Februaro Feĉo Federi Federacio Federala Federalismo Fejerverko Fejna Fekoj Fekulo Fekunda Felo Felaho Feldspato Feliĉa Felietono Felpo Felsina Felto Feluko Feminismo Feministo Femuro Feni Fendi Fenestro Fenikoptero Fenikso Fenikuro Fenkolo Fenolo Fenomeno Feopo Fero Ferdeko Ferio Ferli Fermi Fermato Fermenti Fernambuko Ferneto Ferolo Fertila Fervoro Feso Festo Festeno Festivalo Festono Festuko Feto Fetiĉo Fetiĉismo Fetoro Feŭdo Feŭdala Feŭdalismo Fezo Fi Fiakro Fianĉo Fiasko Fibero Fibro Fibrino Fibulo Fidi Fidela Fidro Fiera Fifro Figo Figolo Figuro Fiko Fikario Fikcio Fiksi Fiktiva Filo Filadelfo Filamento Filanto Filantio Filantropo Filantropio Filatelo Filedo Filharmonio Filio Filibustro Filigrano Filiko Filipiko Filistro Filistrismo Filiŝto Filmo Filogenio Filoksero Filologo Filologio Filopneŭsto Filozo Filozofo Filozofio Filtri Fimbrio Fini Finalo Financo Fingro Finlando Finno Finnlando Firkeno Firma Firmo Firmamento Fis Fisko Fisopodo Fistulo Fiŝi Fiŝo Fiteŭmo Fizalio Fizaliso Fizalizo Fiziko Fiziognomiko Fiziologo Fiziologio Fizionomio Fjordo Flago Flagri Flaĝoleto Flakono Flamo Flamando Flamingo Flano Flandro Flanelo Flanĝo Flanko Flari Flati Flava Fleo Flegi Flegmo Fleksi Fleksio Fleso Fleŭmo Fliboato Fliki Flintglaso Flintvitro Flirti Floko Floro Floreno Florenca Flosi Floti Flui Flugi Fluida Fluoro Fluoresci Fluoreski Fluorido Fluorino Fluso Flustri Fluto Fobio Foceno Focimetro Foino Foiro Fojo Fojno Foko Fokeno Fokuso Fokusmetro Folaso Foldi Folio Foliklo Folikulo Fomenti Fono Fondi Fonduso Fonetiko Fonografo Fonografio Fonologio Fonometro Fonometrio Fonto Fontano Fontanelo For Foraminifero Forcepso Forfikulo Forgesi Forĝi Forko Formo Formacio Formala Formaldehido Formalismo Formato Formiko Formingo Formolo Formoleno Formulo Formulario Forno Fornikso Forsto Forta Fortepiano Fortika Fortuno Forumo Fosi Fosfo Fosfato Fosfido Fosfika Fosforo Fosforesca Fosforeska Fosforika Fosilo Fosilio Fosto Fotelo Fotogliptio Fotogliptiografio Fotografo Fotogravuro Fotolitografio Fotometro Fotometrio Fotosfero Fototipo Fototipio Foveo Fozilo Frago Fragmento Fragmito Frajo Frajto Frako Frakasi Frakcio Frakseno Fraksinelo Framo Framasono Frambo Franco Francisko Francismo Frandi Frangipano Frangolo Franĝo Franko Frankenio Franklinizi Frapi Frato Fraterkolo Fraŭdi Fraŭlo Frazo Frazeologio Fregato Frekventi Fremda Frenezo Frenologio Fresko Freŝa Freto Frezi Frigio Friĝo Frikando Frikasi Fringo Fringelo Fripiero Fripono Friso Friti Fritilario Frivola Frizi Fromaĝo Frondo Frondo Fronto Frontono Frosto Froti Frua Frugilego Frukto Frunto Ftizo Fugo Fuko Fuksio Fuksino Fuli Fulardo Fulgo Fulgoro Fulgura Fuligolo Fuliko Fulmo Fulmini Fulminato Fulminiko Fumi Fumario Fundo Fundamento Funebro Funelo Fungo Funguso Funiklo Funkcii Funto Furo Furaĝo Furio Furiero Furioza Furiro Furonklo Furoro Furunko Furzi Fusto Fusteno Fuŝi Fuŝteno Futo Futbalo Fuzi Fuzo Fuziliero
G
G G Gabio Gado Gadolinio Gafo Gagato Gageo Gaiakolo Gaja Gajako Gajakolo Gajlo Gajni Galo Galaksio Galaktito Galango Galanto Galanterio Galantino Galateo Galbolo Galempungo Galeno Galeopiteko Galero Galerio Galerito Galgalo Galio Galicismo Galileia Galinago Galinolo Galiono Galioto Galiumo Gallo Gallicismo Galono Galonio Galopi Galoŝo Galputoro Galvana Galvanismo Galvanometro Galvanoplastio Galvanoplastiko Gamo Gamaŝo Gamelo Gameto Gango Ganglio Gangreno Ganoido Ganojdo Ganto Gapi Garantii Garbo Garbanzo Garcinio Gardi Gardenio Gargari Gario Garni Garnituro Garnizono Garolo Garulo Gaso Gaskoni Gaskono Gasoleno Gasometro Gasto Gasterosteo Gastorniso Gastrofilo Gastronomo Gastronomio Gastropodo Gaŭlo Gaŭlto Gaŭlterio Gavoto Gazo Gazelo Gazeto Gazono Ge Gebio Geheno Gejsero Geko Gelato Gelateno Gelozo Gemo Genciano Genealogio Generi Genero Generacio Generalo Generalisimo Generatoro Genevo Genezo Genio Genisto Genitala Genitivo Genoto Genro Gento Genuo Genuo Geodo Geodezio Geognozio Geografio Geologio Geometro Geometrio Geopiteko Georgiko Georgino Geotrupo Gepardo Geranio Gerbelo Gerbilo Gerilo Gerleno Germano Germanio Germanismo Gerundio Gerundivo Ges Gesto Gibi Giĉeto Giganto Gigonjo Gildo Giloŝi Gilotino Gimnastiko Gimnazio Gimnospermo Gimnoto Gineo Gineceo Ginekologio Gingivo Gingivito Gipaeto Gipso Gipsofilo Giri Girafo Gireno Girlando Gis Gisto Gitaro Glaco Glacea Glaceo Glacio Glaciso Gladi Gladio Gladiatoro Gladiolo Glano Glando Glaro Glareolo Glaso Glata Glaŭbera Glaŭcio Glaŭkonio Glavo Glazuro Glebo Glekomo Gletiĉio Glio Glicerio Glicerino Glicino Glicinio Glicirizo Glicozo Glikirizo Glikolo Glikozo Glimo Gliptiko Gliptoteko Gliso Gliti Globo Globulario Globuso Gloro Gloso Glosaro Gloto Glozo Gluo Glumo Gluti Gluteo Gluteno Gnafalio Gnejso Gneto Gnomo Gnomono Gnostika Gnostikismo Gnuo Gobio Goeleto Golo Golfo Golfio Gondolo Gonfalono Gongilo Goniometro Gonokoko Gonoreo Gorda Gorĝo Gorilo Gosipio Gota Gotika Graco Gracia Grado Gradualo Graduelo Graduso Grafo Grafiko Grafito Grafologo Grafologio Grafometro Grajhundo Grajlo Grajno Grajpo Graki Gramo Gramatiko Grameno Grano Granato Granda Grandioza Grandmogolo Granduko Graniero Granito Granolo Graplo Graso Grati Grateno Gratifikacio Gratiolo Gratuli Graŭvako Grava Graveda Graviti Gravuri Grefti Gregora Grejso Greko Greno Grenado Grenato Grenlando Grio Grifo Grifeo Grifelo Grilo Grimaco Grimpi Grinci Gripo Griza Groco Grogo Groso Groŝo Groto Groteska Gruo Grujero Grumo Grumbli Grundi Grundo Grundselo Grunti Grupo Gruzo Guajako Guano Gubernatoro Gubernio Gudro Gufo Gulo Guldeno Gumo Gumiguto Gurdo Gurnardo Gusedo Gusto Guti Gutaperko Guverni Guzlo Gvalo Gvardio Gvidi
Ĝ
Ĝ Ĝangalo Ĝardeno Ĝemi Ĝemelo Ĝeni Ĝendarmo Ĝenerala Ĝenevo Ĝenio Ĝentila Ĝentla Ĝerboso Ĝermo Ĝeto Ĝi Ĝibo Ĝilo Ĝimkano Ĝino Ĝineceo Ĝiri Ĝirafo Ĝis Ĝoji Ĝui Ĝusta
H
H Ha Habana Haĉi Hadeso Hadĵio Hagiografo Hagiografio Hajdamako Hajduko Hajlo Haki Halo Haladzo Halebardo Halelujao Haloo Halogeno Halojda Halso Halti Haltero Haluceni Halucini Halucinacio Halukso Hamadriaso Hamako Hamstro Hanapo Handikapo Hanso Haro Haradrio Hardi Haremo Haringo Harmona Harmonio Harmoniko Harmoniumo Harpo Harpio Harpuno Harti Haruspekso Haspelo Haŭbizo Haŭto Havi Havana Haveno Hazardo He Hebreo Hebreismo Hedero Hedisaro Heĝiro Hej ! Hejduko Hejmo Hejse ! Hejti Hekatombo Heksaedro Heksametro Hektaro Hektika Hektografo Hektogramo Hektolitro Hektometro Hela Helamiso Heleboro Helena Helenismo Helenisto Helianto Heliantemo Helico Helicoida Heliko Helikoptero Helikrizo Helikso Heliogravuro Helioĥrio Heliometro Helioskopo Heliostato Heliotropo Heliumo Helmo Helpi Helvelo Hemanto Hematito Hematopo Hemerobio Hemikranio Hemiono Hemiplegio Hemiptero Hemisfero Hemoglobino Hemolizo Hemonio Hemoragio Hemorojdo Heni Hepato Hepatiko Herakleo Heraldiko Herbo Herbario Heredi Herezo Herkulea Herkuleso Hermafrodita Hermesa Hermeso Hermeta Hermetika Hernio Herniario Heroo Heroismo Heroldo Herpesto Hetairo Heterodoksa Heterogena Hetmano Heziti Hiacinto Hialito Hiatuso Hibisko Hibrida Hidatido Hidno Hidro Hidraloj Hidramino Hidrargo Hidrato Hidraŭlika Hidrido Hidrocefalo Hidrocelo Hidrodinamiko Hidrofila Hidrofobio Hidrogeno Hidrografo Hidrografio Hidroĥaro Hidrokantaroj Hidrokarbido Hidrokarbono Hidrokarburo Hidrokinono Hidrokorako Hidrokoriso Hidrokotilo Hidroksido Hidroksilo Hidroksilamino Hidrolika Hidrometro Hidrometrio Hidropatio Hidropso Hidroskopo Hidrostata Hidrostatiko Hidroterapio Hieno Hienoido Hieracio Hierarĥio Hierarkio Hieratika Hieraŭ Hierofalko Hieroglifo Higieno Higrometro Higrometrio Higroskopo Hilo Himantopo Himeno Himenio Himenoptero Himinomiceto Himno Hindo Hiogloso Hioido Hiperbolo Hiperboloido Hiperemio Hiperespozi Hiperfokusa Hiperhejti Hiperiko Hipermetropa Hipermetropio Hipersaturi Hipertrofa Hipertrofio Hipno Hipnoto Hipnotismo Hipocikloido Hipoderma Hipodromo Hipofizo Hipogastro Hipogloso Hipoĥondrio Hipokampo Hipokaŝtano Hipokondro Hipokondrio Hipokriti Hipopotamo Hipoteko Hipotenuzo Hipotezo Hipuriso Hipurito Hirsa Hirta Hirudo Hirundo Hiskiamo Hisopo Hispano Histo Histerio Histologio Historio Histriko Histriono Ho Hobalo Hobojo Hodiaŭ Hoko Hokajmo Hola ! Holando Holdo Holko Holomorfa Holosteo Holoturio Homo Homagio Homaranismo Homeopatio Homera Hominio Homogena Homografio Homologa Homologio Homonimo Homotetio Honesta Honori Honorario Honti Hoplio Horo Hordo Hordeo Horizonto Horizontala Horloĝo Hormeno Horoskopo Hortensio Hortulano Hospitalo Hostio Hotelo Huanto Hubo Hubaro Hufo Hukabako Hulo Humo Humana Humanismo Humanisto Humero Humida Humila Humoro Hundo Hungaro Hura Hurdo Hurli Husaro Huŝo Huzo
Ĥ
Ĥ Ĥamelono Ĥamsino Ĥano Ĥaoso Ĥedero Ĥejranto Ĥelonio Ĥemio Ĥermeso Ĥimero Ĥino Ĥirurgo Ĥirurgio Ĥolero Ĥoro Ĥoralo Ĥoreo Ĥoreografio Ĥorografio Ĥoruso Ĥrio Ĥrizamo Ĥroma Ĥromatropo Ĥromografo Ĥromografio Ĥromolitografo Ĥromosfero Ĥromotipio Ĥronika Ĥronogramo Ĥronologio Ĥronometro Ĥronoskopo Ĥura
I
I I Ia Iako Ial Iam Ibero Ibiso Id Ido Ideo Idealo Idealismo Idealisto Idealizi Identa Ideofoniko Ideografo Ideografio Ideografiko Ideolaliko Ideologo Ideologio Idilio Idiomo Idiosinkrazio Idiota Idiotismo Idolo Ie Iel Ies Igi Ignamo Ignori Igvano Igvanodo Iĝi Iĥtiografio Iĥtiokolo Iĥtiologio Iĥtiozaŭro Ikneŭmono Ikono Ikonogeno Ikonometro Ikosaedro Iksodo Iktero Iktiografio Iktiologio Iktiosaŭro Il Ileo Ilekso Ili Iliado Iliaka Ilicio Iliumo Ilumini Iluminacio Ilustri Iluzio Imagi Imaginaro Imaĝo Imiti Imperativo Imperatoro Imperfekto Imperio Imperialo Imperialismo Impertinenta Impeto Implicita Impliki Imponi Importi Imposto Impotenta Impozi Impozii Impregni Impresi Impresario Improvizi Impulso Imputi Imuna Imunizi In Inanicio Inaŭguri Inaŭguracio Incendio Incenso Incido Inciti Incizivo Incizuro Inda Indekso Indemnizi Indio Indiano Indico Indieno Indiferenta Indigo Indigni Indigoto Indigotino Indiĝeno Indiki Indikativo Indikatoro Indiumo Individuo Individualismo Indolo Indolino Induki Indukcio Indukti Indukto Induktoro Indulgi Indulgenco Indulgencio Indulto Industrio Inercio Inerta Infano Infanterio Infarkto Infekti Infero Infinito Infinitezima Infinitivo Inflamo Inflekso Infloresko Influi Influenco Infolio Informi Infulo Infuzi Infuzoroj Infuzorio Ingo Ingenia Ingveno Inĝeniero Inhalo Iniciati Iniciativo Iniciatoro Injekti Injektoro Inko Inkandesca Inkandeska Inklina Inkluziva Inkognito Inkrusti Inkubo Inkunablo Inkvarto Inkvizicio Inkvizitoro Inoktavo Inokuli Inolo Insekto Insercio Inserto Insidi Insigno Insisti Inskripcio Insoliĝo Insolventa Inspekti Inspektoro Inspiri Instali Instanco Instanto Instepo Instigi Instinkto Institucio Instituto Instrui Instrukcio Instrumento Instrumentacio Instrumentalo Insulo Insulti Int Integri Integralo Intelekto Inteligenta Intenci Intendanto Intensa Intensiva Inter Interdikto Interesi Interferi Interjekcio Intermezo Intermiti Interno Interpelacii Interpoli Interponi Interpreti Interpunkcio Interuptoro Intervalo Interveni Intervjuo Intervui Intesto Intima Intoksi Intoni Intonacio Intrigo Intrinseka Introspekto Intuicio Intuitivo Intumesko Invadi Invalido Inventi Inventaro Inversa Inversio Inversoro Investi Investituro Inviti Involucio Io Iom Iona Ionia Ipekakuano Iri Irido Iridio Iridiumo Irigacio Irigatoro Iriso Iriti Irlando Ironio Is Isato Isatiso Iskemio Iskio Iskiaso Iskiatiko Islamo Islando Ism Ismaelo Isobara Isoterma Ist Istmo Ita Italo Iterbio Itrio Iu Iz Izato Izobaro Izocela Izogamio Izoli Izomero Izomorfa Izoptika Izoterma Izotona Izotropa Izraelo
J
J J Ja Jado Jaguaro Jaĥto Jako Jakarando Jaketludo Jakobeno Jakobiano Jakto Jalapo Jam Jambo Jambosio Janiĉaro Jansenismo Jansenisto Januaro Japano Japono Jaro Jardo Jasiono Jasmeno Jaspo Jaspiso Je Jehovo Jejuno Jen Jerzo Jes Jesuo Jezeso Jezuito Jinrikiŝo Jodo Jodio Jodika Jodoformo Jono Jonko Ju Jubeo Jubileo Judo Judaismo Jufto Jugo Juglando Jugulara Juĝi Juki Jukao Julapo Julepo Julio Juna Jungi Jungalo Junio Junipero Junko Junkio Junkilo Junkro Junkso Junkvilo Jupo Juro Jurasa Jurisdikcio Justa Juto Juvelo
Ĵ
Ĵ Ĵaboto Ĵako Ĵaketo Ĵaluza Ĵaluzio Ĵargono Ĵaŭdo Ĵeleo Ĵerzo Ĵeti Ĵetono Ĵibo Ĵoko Ĵokeo Ĵongli Ĵonkilo Ĵupano Ĵuri Ĵurasa Ĵurnalo Ĵurnalismo Ĵurnalistiko Ĵus
K
K Kabo Kabalo Kabalistiko Kabano Kabineto Kablo Kablogramo Kabrioleto Kaciko Kaĉo Kaĉaloto Kaĉekta Kaĉuĉo Kado Kadastro Kadavro Kadenco Kadenzo Kadeto Kadio Kadiso Kadmio Kadmi(um)o Kadro Kadrato Kadrateno Kaduco Kaduka Kafo Kafeino Kafro Kaftano Kago Kaĝo Kahelo Kaĥeksa Kaĥekto Kaiko Kaj Kajo Kajako Kajeputo Kajero Kajto Kajuto Kaki Kakao Kakatuo Kakekto Kakodilo Kakofonio Kakografio Kakologio Kakto Kaktuso Kalo Kalabaso Kalabro Kalaĉo Kalamo Kalambako Kalameno Kalaminto Kalamito Kalandri Kalandro Kalazo Kalcedono Kalcedonio Kalceolo Kalceolario Kalcio Kalci(um)o Kalcini Kaldeo Kaldrono Kalefakcio Kalejdoskopo Kalemburo Kalendo Kalendaro Kalendolo Kalendulo Kalenturo Kaleŝo Kalfatri Kalio Kalibro Kalidoskopo Kalidro Kalifo Kaligrafo Kaligrafio Kaliko Kalikoto Kaliopo Kalistefo Kalistegio Kalisteno Kalitipo Kalitipio Kalitriko Kalko Kalkano Kalkaneo Kalkso Kalkuli Kalkuluso Kalmando Kalmaro Kalmuko Kalomelo Kalorio Kalorimetro Kalorimetrio Kalpako Kalsono Kalto Kalumeto Kalumnii Kaluno Kaluso Kalva Kalvario Kalvilo Kalvinismo Kamo Kamao Kamajo Kamarado Kamariljo Kambio Kambria Kameo Kamelo Kameleo Kameleono Kamelio Kameno Kamero Kamerario Kamerlingo Kamforo Kamforosmo Kamizardo Kamizolo Kamloto Kamomilo Kampo Kampanio Kampanilo Kampanolo Kampanulo Kampeĉo Kampeŝa Kano Kanabo Kanabeno Kanado Kanajlo Kanalo Kanalizacio Kanapo Kanario Kanastro Kancelario Kanceliero Kancero Kando Kandelo Kandelabro Kandidato Kaneli Kanelo Kanguro Kanguruo Kanio Kanibalo Kanibalismo Kanina Kanistro Kanjono Kankano Kankro Kanono Kanoniko Kanonizi Kanoto Kanti Kantabile Kantabilo Kantala Kantalupo Kantarelo Kantarido Kantaruso Kantato Kantiko Kantileno Kantilevo Kantilevero Kantilevro Kantiljo Kantino Kantono Kantonmento Kantoro Kanulo Kanvaso Kanzono Kaolino Kaoso Kapo Kapabla Kapacito Kapei Kapeo Kapelo Kapeleno Kaperi Kapetido Kapilara Kapitala Kapitalo Kapitano Kapitelo Kapitolo Kapitolio Kapitulo Kapitulaci Kapitulacio Kapoko Kapono Kaponiero Kapopodo Kaporo Kaporalo Kapoto Kapro Kapreolo Kaprico Kaprifoliacoj Kaprikorno Kaprimulgo Kapriolo Kapromiso Kapsiko Kapstano Kapsulo Kapti Kapuceno Kapuĉo Kapulo Kapuso Kara Karabo Karabelo Karabeno Karabinjero Karaceno Karadrio Karafo Karako Karakeo Karakoli Karaktero Karakteristiko Karakterizi Karamboli Karamelo Karano Karapaco Karara Karaso Karato Karavano Karavelo Karbo Karbido Karbogena Karbogeno Karbolo Karbono Karbonado Karbonaro Karbonato Karbonika Karbonito Karbunklo Karbunkolo Karburacio Karburatoro Karcero Karcinomo Kardi Kardo Kardameno Kardamino Kardamomo Kardano Kardelo Kardio Kardiaka Kardialgio Kardinala Kardinalo Kardioido Kardunkolo Kareo Kareno Kareso Kargo Karii Kariatido Kariero Kariko Karikaturo Karini Karinto Kariofilo Kariofilido Kariofilmirto Kariolo Karkaso Karleno Karlido Karlino Karlingo Karmagnolo Karmaniolo Karmelito Karmelitano Karmezino Karmino Karno Karnavalo Karneolo Karniolo Karoo Karobo Karolo Karoto Karotida Karotika Karpo Karpatoj Karpeo Karpelo Karpeno Karpologio Karpuso Karto Kartamo Kartavi Kartelo Karteza Karteziano Kartilago Kartizano Kartoĉo Kartografo Kartografio Kartono Kartusio Kartuŝo Karunklo Karuselo Karvio Kaso Kasacio Kaserolo Kasio Kasiko Kasiopo Kasiopeo Kasiso Kasko Kaskado Kasketo Kasto Kastagneto Kastaneto Kastanieto Kastanjeto Kastelo Kasteljano Kastilo Kastoro Kastoreo Kastorino Kastri Kastrameto Kasuaro Kasuario Kaŝi Kaŝemiro Kaŝmiro Kaŝtano Kato Katadioptriko Katafalko Kataklismo Katakomboj Katakrezo Katalana Katalekta Katalektika Katalepsio Katalizo Katalogo Katalpo Kataluna Katamarano Kataplasmo Katapulto Kataro Katarakto Katarta Katastro Katastrofo Katatipio Kateĉuo Katedro Katedralo Kategorio Katekismo Katekizi Katekuo Katekumeno Kateno Kateto Katetero Katilinario Katodo Katolicismo Katolika Katoptriko Katuno Kaŭcio Kaŭĉuko Kaŭdivolvulo Kaŭkalo Kaŭkazo Kaŭkuso Kaŭlo Kaŭri Kaŭstika Kaŭterizi Kaŭzo Kavo Kavagnolo Kavalerio Kavaliro Kavaljero Kavalkado Kavateno Kavatino Kaverno Kavio Kaviaro Kazo Kazako Kazeo Kazeino Kazemato Kazerno Kazimiro Kazino Kazuaro Kazuario Kazuisto Kazuistiko Kazulo Ke Keĉo Kefalalgio Kefalopodoj Kefaloptero Kefiro Keglo Keiranto Keiroptero Kejlo Kelo Kelidonio Kelka Kelnero Kelonio Kelto Kemio Keno Kenopodio Kenotafo Kentaŭro Kepo Kepro Kero Keramika Kerato Keratogena Kerkedolo Kerkopo Kerkopiteko Kermeso Kerno Kerofilo Kerubo Kesto Kestrelo Ketaco Ketono Ketupo Kia Kial Kiam Kie Kiel Kies Kikero Kikeriki Kikota Kilo Kilno Kilogramo Kilolitro Kilometro Kilovato Kimero Kimeriĝa Kimoza Kimro Kino Kinematiko Kinematografo Kinemometro Kinereo Kinetika Kinino Kinipo Kinkono Kinkonino Kio Kiom Kiosko Kiraso Kirko Kirli Kirmeso Kiromancio Kirŝo Kirurgo Kirurgio Kisi Kisto Kistoptero Kitelo Kiu Klaĉi Klafto Klaki Klamo Klano Klangolo Klapo Klara Klariono Klarneto Klaso Klasifiko Klasika Klatro Klaŭno Klaŭstro Klaŭzo Klaŭzono Klavo Klavario Klaviero Klavigrafo Klaviklo Klavikordo Klavikulo Kleo Klefo Klemo Klemato Kleomo Klepsidro Kleptomanio Klera Klerika Klerikismo Klerikala Klerikalismo Kliento Klifo Kliko Klimakso Klimato Klimatologio Klini Klingo Kliniko Klinometro Klistero Kliŝi Kliŝeo Klitoro Klivi Klizopompo Kloako Klopodi Kloro Klorato Klorhidra Klorhidrika Klorido Klorika Klorofilo Kloroformo Klorozo Klostro Kloŝo Kloŭno Klozeto Klubo Kluki Klupeo Kluso Kluzo Knabo Knali Knapo Knari Knedi Knoto Knuto Koadjutoro Koagli Koaguli Koakso Koalicii Koanoj Kobo Kobajo Kobalto Kobito Koblo Koboldo Kobro Koĉenilo Kodo Kodeino Kodekso Kodicilo Kodifiki Koeficiento Kofro Koheri Kohorto Koincidi Koiti Kojlono Kojno Kojnojda Kojoto Koko Kokao Kokaeno Kokaino Kokajno Kokardo Kokcigo Kokcinelo Kokcizo Kokelo Kokeriko Koketa Kokleario Kokluŝo Kokolobo Kokono Kokoso Kokotraŭsto Kokri Kokso Koksalgio Koksizo Kokuso Kolo Kolangito Kolapso Kolatitudo Kolbaso Kolĉiko Kolego Kolegio Kolekoda Kolekti Kolektiva Kolektoro Koleoptero Koleri Kolerika Koleuso Kolĥiko Kolio Kolibacilo Kolibro Koliko Kolimatoro Kolimbo Kolimbeto Kolirio Kolizio Kolko Kolocinto Kolodio Kolofono Kolofonio Kolojda Kolokio Kolokinto Kolombo Kolono Kolonelo Kolonio Kolonizi Koloro Koloraturo Koloso Kolostro Kolporti Kolubro Koluro Kolurio Koluteo Koluzio Kolzo Komo Komao Komandi Komandito Komandoro Komato Kombi Kombini Kombinatoriko Komedio Komenci Komentarii Komerci Kometo Komforto Komico Komika Komisaro Komisario Komisariato Komisii Komisuro Komitato Komizo Komodo Komodoro Kompakta Kompanio Kompari Komparativo Kompaso Kompati Kompendio Kompensi Kompetenta Kompili Komplekso Komplemento Kompleta Kompleto Kompletorio Komplezo Kompliki Komplimenti Komploti Komponi Komposti Kompoto Kompozicii Kompozitoj Kompreni Kompreso Kompromiso Kompromiti Kompulsi Kompunda Komputo Komuna Komunii Komuniki Komunismo Komunumo Komuti Komutatoro Koni Koncentri Koncentrika Koncepti Koncerni Koncerto Koncesii Koncilio Konciza Konĉerto Kondamni Kondensi Kondensatoro Kondicionalo Kondiĉo Kondilo Kondolenci Kondoro Kondotiero Kondroglosa Kondropterigioj Konduki Konduktoro Konduti Koneksa Konestablo Konfederi Konfederacio Konfekcio Konferenco Konfervo Konfesi Konfidi Konfidencio Konfirmi Konfirmacio Konfiski Konfiti Konflikto Konforma Konfronti Konfuzi Kongesti Kongestio Konglomeri Konglomerato Kongro Kongregacio Kongreso Kongrua Kongruenco Konĝesti Koniato Konifero Konika Konjako Konjekti Konjugacii Konjunkcio Konjunktivo Konjunktivito Konjunkturo Konko Konkava Konkeri Konkiliologio Konkiri Konklavo Konkludi Konkojdo Konkologio Konkordo Konkreta Konkubi Konkuri Konkurenco Konkurso Konkvesti Konoida Konsakri Konscii Konscienco Konsekvenca Konsenti Konservi Konservatismo Konservativa Konservatorio Konsideri Konsili Konsisti Konsistorio Konsoli Konsolo Konsolidoj Konsonanco Konsonanto Konspiri Konstanta Konstati Konstelacio Konsterni Konstipi Konstitui Konstitucio Konstrui Konsubstancio Konsulo Konsulti Konsumi Konto Kontaĝii Kontakto Kontanta Konteksto Kontemplacio Kontenta Kontesti Kontinento Kontingento Kontinua Kontoro Kontrabando Kontrabaso Kontradanco Kontrakti Kontrakturo Kontraldo Kontralto Kontrapunkto Kontrasto Kontraŭ Kontribui Kontribucio Kontroli Kontumaco Konturo Kontuŝo Kontuzi Konuro Konuso Konvalo Konveksa Konveni Konvencio Konvencio Konvergi Konverĝi Konversacio Konversio Konverti Konvertoro Konvinki Konvolvulo Konvulsio Konzerto Koordini Koordinato Kopo Kopaibo Kopalo Kopeko Kopii Kopriso Koprolito Kopso Kopto Koptiso Kopulo Kopulacio Koro Koracino Koraklo Korakso Koralo Koraleno Koralorizo Korano Korbo Korbelo Kordo Kordeliero Kordito Kordono Kordova Kordurojo Koreo Koregidoro Koregono Korekcionala Korekti Korekturo Korelativa Korespondi Koriandro Koridoro Korifeo Korifeno Korilo Korimbo Korinto Korito Korizo Korko Korno Korneo Kornelo Korneto Kornico Korniko Kornuo Kornuso Korodi Korografio Koroido Koroidito Korojdo Korojdito Korolo Korolario Korono Koronaria Koronelo Koronero Koronojda Korpo Korporacio Korporalo Korpulenta Korpuso Korso Korsaĵo Korsaro Korseto Korsika Korto Korteso Kortika Kortumo Korumbelo Korundo Korupti Koruso Korvo Korveto Kosekanto Kosinuso Kosmo Kosmetiko Kosmismo Kosmogonio Kosmografio Kosmologio Kosmopolito Kosmoramo Kosti Kostumo Koŝera Koŝinhina Koto Kotangento Kotiledono Kotiliono Kotiljono Kotizi Kotleto Kotono Kotorno Koturno Kovi Koverto Kovri Kozo Kozako Krabo Krabro Kraĉi Krado Krajono Kraki Krakeno Krakso Krambo Krampo Krampfo Krano Kranio Kraniologio Kranko Krasolo Kratago Kratero Kravato Krei Kredi Kredito Kreditoro Krejcero Kreko Kremo Kremacio Kremastro Kremlo Kremona Kremoro Kreno Krenelo Kreolo Kreozoto Krepo Krepido Krepusko Kreso Krescendo Krescento Kreski Krespo Kresto Krestomatio Kreto Kretacea Kreteno Kretono Krevi Krii Kribri Kriko Kriketo Krimo Krimeo Kriminala Kriminalistiko Kringo Krinolino Krinumo Kriocero Kriolito Krioskopa Krioskopio Kripla Kripto Kriptogamo Kriptografo Kriptografio Kriptogramo Kriptono Kriptonimo Kriptorkidio Krismo Krisolo Krisolito Krisosulfito Krispo Kristo Kristalo Kristalino Kristalizi Kristalografio Kristalojdo Kristanismo Kriterio Kriticismo Kritiki Kritmo Krizo Krizalo Krizalido Krizantemo Krizofriso Krizokalo Krizokomo Krizosulfito Kroĉi Kroĉo Krokeo Kroketo Krokodilo Krokoso Krokuso Krom Kromo Kromato Kromatika Kromatropo Kromika Kromleko Kromofotografo Kromolitografo Kromosfero Kromotipio Krono Kronio Kronika Kroniko Kronofotografo Kronografo Kronografio Kronogramo Kronologio Kronometro Kronoskopo Kropo Kropfo Krosarko Kroto Krotalo Krotono Krozo Kruco Krucifero Krucifikso Krucojda Kruĉo Kruda Kruela Kruno Krunodo Krupo Kruro Krusto Kruta Ksantio Ksantosomo Ksifio Ksifojda Ksilofono Ksilografi Ksilografio Ksinono Kuarto Kubo Kubebo Kubito Kubuto Kudri Kufo Kuglo Kuiri Kujeto Kuko Kukolo Kuku Kukumo Kukurbo Kulo Kulero Kulio Kulinaro Kuliso Kulmina Kulminacii Kulombo Kulpa Kulto Kulturi Kumeno Kumino Kumiso Kumuli Kumulo Kumulatoro Kun Kundensatoro Kunio Kuniklo Kunjugi Kupo Kupeo Kupeli Kuperozo Kupli Kupleto Kupokso Kupolo Kupono Kupro Kupreno Kuprika Kupulo Kuri Kuraci Kuracao Kuracologio Kuraĝa Kuranto Kuraro Kuratelo Kuratoro Kurba Kurendo Kurio Kuriero Kurioza Kurkulio Kurkumo Kurlo Kurso Kursiva Kurtaĝo Kurteno Kurtino Kuruko Kurundamo Kurvimetro Kuseno Kuskuso Kuskuto Kuspi Kuspo Kuŝi Kuŝera Kuto Kutiklo Kutimi Kutiso Kutro Kuvo Kuzo Kvadrangula Kvadranto Kvadrato Kvadraturo Kvadrigo Kvadriko Kvadrilo Kvadriliono Kvadrinomjo Kvaki Kvakero Kvakerismo Kvalifiki Kvalito Kvankam Kvanto Kvar Kvaranteno Kvarco Kvarciaria Kvarcito Kvarto Kvartalo Kvartedo Kvarterono Kvarteto Kvasio Kvasto Kvaterna Kvaterno Kvazaŭ Kveri Kvereli Kverko Kvestoro Kvieta Kvietismo Kviki Kvin Kvinto Kvintalo Kvintedo Kvinterno Kvintesenco Kvinteto Kvintiliono Kvirinalo Kvita Kvitanci Kvociento Kvodlibeto Kvorumo Kvoto Kzifoida
L
L La La Labardano Laberdano Labirinto Labori Laboratorio Labro Labrako Laca Lacedemono Lacerto Laĉo Lado Lafo Lago Lagenario Lagero Lagmio Lagoftalmo Lagopo Laguno Laiko Lako Lakeo Lakmuso Lakona Lakonismo Lakso Lakto Laktario Laktato Laktika Laktozo Laktuko Laktumo Lakuno Lama Lamo Lamao Lamaismo Lambdojda Lambrekeno Lambrusko Lameno Lamenti Lamio Laminaria Lampo Lampiono Lampiro Lano Lanario Lanco Lanceni Lanĉi Lando Landaŭo Lango Langusto Lanio Laniario Lantano Lanteno Lanterno Lanugo Lapo Lapazio Lapidara Lapiso Lapono Lapsano Laro Lardo Large Larĝa Laricio Lariko Laringo Laringito Laringologio Larmo Larvo Lasi Lasciva Lasta Laŝto Lati Lato Latenta Latero Latiklavio Latino Latinismo Latiro Latiso Latitudo Latreo Latrino Latugo Latuno Laŭ Laŭbo Laŭdi Laŭdano Laŭdanumo Laŭnteniso Laŭro Laŭreato Laŭrencia Laŭrentia Laŭta Lavi Lavando Lavango Lavendo Lavino Lazo Lazareto Lazarono Lazereto Lazuro Lazurito Leciono Ledo Legi Legato Legendo Legio Legitimi Legomo Legumeno Legumino Leĝo Leĥido Leki Leko Lekanto Lekcio Leksikografio Leksikologio Leksikono Lektoro Lemo Lemingo Lemno Lemnisko Lemniskato Lemuro Lenso Lento Lentibulario Lentino Lentisko Lentojda Lentugo Lenzito Leono Leonito Leontodo Leontopodio Leonuro Leopardo Leotio Lepidio Lepidoptero Lepioto Leporo Lepro Lepto Leptonio Leptopilo Lerni Lerta Lesivo Lestro Letargio Letero Leŭcisko Leŭkocito Leŭkodermio Leŭkomo Leŭkoreo Leŭkotoksino Leŭtenanto Levi Leviatano Levido Leviti Levkojo Levulozo Lezo Li Lio Liano Liardo Liaso Libelo Libera Liberala Liberalismo Libertinismo Libro Liceo Licenco Licencio Licenciato Licio Liedo Lieno Lienzo Lifto Ligi Ligamento Ligaturo Ligno Lignito Liguro Ligustro Likeno Liknido Likniso Likopo Likoperdo Likopersiko Likopodo Likopodio Liktoro Likva Likveno Likvidi Likvoro Lilako Lilio Liliputo Liliputo Limo Limako Limando Limbo Limedo Limfo Limfangito Limfocito Limfocitozo Limnobio Limono Limonado Limonito Limozo Limozelo Lino Linario Linco Linĉi Lineo Lineara Lingvo Lingvistiko Linio Linko Linoleumo Linotipo Lipo Liparizo Liro Lirika Lirismo Lispi Listo Lito Litanio Litargiro Litero Literatoro Literaturo Litio Litino Litobio Litofalko Litografi Litografio Litologio Litoto Litotricio Litotripsio Litovo Litro Litreo Liturgio Litvano Liuto Liveri Livio Livreo Lizimaĥio Lobo Lobelio Locelino Lodo Loeso Lofi Lofiro Lofobrankoj Lofoforo Logi Logo Loganio Logaritmo Logiko Logogrifo Logro Loĝi Loĝio Lojala Lojto Loko Lokalizi Lokativo Lokomobilo Lokomotivo Lokomotoro Loksio Lokumi Lokusto Lolo Loligo Lombardo Lombriko Londono Longa Longitudo Lonĥero Lonicero Loranto Lordo Lorio Loriko Loriso Lorno Loti Loterio Lotringo Lotuso Lozanĝo Lozenĝo Lui Lubriki Lucerno Lucida Lucifero Lucilio Ludi Lueso Lufo Lugero Lugro Luidoro Luko Lukano Lukso Lukti Luli Lumi Lumbo Lumbago Lumbriko Lumesci Lumeska Lumpo Luno Lunario Lunatika Lunĉo Lundo Lunojda Lupo Lupeo Lupeno Lupolo Lupuso Lustro Luti Luterano Luteranismo Lutro Lutrario Lutreolo Luvi Luzeno Luzerno Luzolo
M
M Maato Maco Maceri Maĉi Maĉeto Madapolamo Madejro Madono Madraso Madreporo Madrido Madrigalo Mago Magaseno Magazeno Magio Magistro Magistrato Magnato Magneto Magnetismo Magnetizi Magnezo Magnezio Magnio Magnifikato Magnolio Maĝo Mahagono Mahometano Maizo Majo Majesta Majoliko Majonesa Majoro Majorano Majorato Majstro Maĵora Makadamo Makako Makarono Makaronio Makaronismo Makiavela Makiavelismo Makintoŝo Makleri Makrelo Makrocefalo Makropo Makrouro Maksimo Maksimumo Makubo Makulo Makulaturo Makzelo Mal Malago Malajo Malakito Malario Maleo Maleolo Malgraŭ Maliacido Malico Malika Malkolmio Malmazio Malto Malvo Malversacio Mamo Mamojda Mamono Mamuto Mano Manao Manato Mancenilo Mancinelo Mandareno Mandato Mandibulo Mandolino Mandragoro Mandrelo Maneĝo Mango Mangano Manganato Manglo Mangostano Manĝi Manio Maniero Manifesto Manifestacio Manihoto Maniko Manikeano Manilo Manioko Manipuli Maniso Manki Manometro Manovri Mansardo Manto Mantelo Mantikoro Mantilo Mantiljo Mantiso Mantispo Manufakturo Manuskripto Maro Marabuo Marabuto Maranto Maraskeno Marasmo Marasmio Marcipano Marĉo Marĉandi Mardo Mareko Marengo Margareno Margarino Margrafo Marĝeno Marienbano Marini Marioneto Marko Marketro Markezo Markizo Markografo Markoto Marmelado Marmoro Marmoto Marno Marodero Maroka Marokeno Marono Marso Marso Marsalo Marsejlezo Marsupio Marsupialo Marŝi Marŝalo Marto Martelo Martingalo Martiro Martirologo Marubio Maruto Maso Masaĝo Masakri Masetero Masiva Masko Maskaredo Maslako Masoni Masoro Masto Mastiko Mastodono Mastodonto Mastojda Mastro Masturbi Maŝo Maŝino Maŝinerio Mato Matadoro Matematiko Mateno Materio Materialo Materialismo Materialisto Matezo Matiolo Matoleno Matraco Matrico Matrikulo Matrono Matronino Matura Matutino Maŭro Maŭzoleo Mazovio Mazuro Mazurko Meato Meblo Mecenato Meĉo Medalo Medaliono Medio Mediacio Medicino Medikago Medikamento Mediti Mediteraneo Mediumo Medolo Meduzo Mefito Megalito Megalopo Megalosaŭro Megaloto Megero Megerino Megomo Mejlo Mekaniko Mekanismo Mekitaristo Meksiko Melo Melampiro Melanito Melankolio Melanokorifo Melaso Melasmo Melasomoj Meleagro Meliloto Melinito Meliso Melito Melki Melodio Melodramo Melolonto Melono Melongeno Melopeo Melopepo Meloplasto Mem Membro Membrano Memori Memorandumo Memorialo Menaĝerio Mencio Mendi Menestralo Menhiro Menianto Meningo Meningito Meningitismo Menisko Menispermo Menso Mensogi Menstruacio Mento Mentalo Mentono Mentoro Menuo Menueto Menuro Mercero Mergi Mergo Meridio Meridiano Merino Meringelo Merinoso Meriti Merizo Merkredo Merkuro Merkurialo Merlo Merlango Merleno Merluĉo Meropo Merulio Meso Mesentero Mesio Mesmerismo Mesmervido Mespilo Mestizo Meti Metacentro Metafiziko Metaforo Metakarpeo Metalo Metalizi Metaloido Metalojdo Metalurgio Metamera Metamorfismo Metamorfozo Metaplasmo Metastaso Metatarso Metempsikozo Meteoro Meteorito Meteorografo Meteorografio Meteorologo Meteorologio Metio Metilo Metileno Metodo Metodismo Metokinono Metolo Metonimio Metonomazio Metro Metriko Metrologio Metronomo Metropolo Metropolito Mevo Mezo Mezalianco Mezembrio Mezentero Mezokarpo Mezomorfa Mezuri Mi Mio Miagro Miasmo Miaŭi Micelio Miceno Miceto Mielo Mieno Migalo Migdalo Migri Mikologio Mikozo Mikrobo Mikrocefalo Mikrofono Mikrofonio Mikrogloso Mikrografio Mikrokosmo Mikrologio Mikrometro Mikrono Mikrorganismo Mikroskopo Mikroskopio Miksi Mikseno Miksomiceto Miksturo Mil Milda Milio Miliaceo Miliardo Miliario Milico Milicio Miligramo Milimetro Miliono Militi Milvo Mimiko Mimiofono Mimolo Mimozo Mino Minaci Minareto Mineralo Mineralogio Minio Miniaturo Minimala Minimumo Ministerialo Ministro Minora Minueto Minuso Minusklo Minuto Mioceno Miogalo Miokso Miopa Miozoto Miri Mirabelo Mirabolano Miraĝo Miraklo Mirho Miriado Miriametro Miriapodo Miriko Miringo Miringito Miriso Miristiko Mirmekofago Mirmeleono Mirmotero Mirto Mirtelo Misalo Misantropo Misgurno Misio Mistero Mistifiki Mistika Mistikismo Mistralo Mito Mitologio Mitro Mitrajlo Mitralo Mitroforo Mitrolo Mitulo Mizantropo Mizero Mizerikordo Mjelo Mjelito Mnemoniko Mobilizi Modo Modala Modelo Modera Moderato Moderna Modesta Modifi Modli Moduli Modulo Modulacio Moduso Moero Moisa Moka Moki Mokso Mol Mola Molekulo Molesti Molibdo Molibdeno Molibdopo Molinio Moloso Molusko Molvo Momento Momordiko Mono Monado Monadologio Monako Monakismo Monardo Monarko Monarkio Monato Mondo Monedo Monitoro Monogamo Monografo Monografio Monogramo Monojmo Monoklo Monokotiledono Monolito Monologo Monomo Monomanio Monomio Monopolo Monosilaba Monoteismo Monoteisto Monotona Monotonio Monsinjoro Monstro Monto Montri Monumento Mopso Moro Morao Morala Morbo Morbilo Morbuso Mordi Moreloj Moreno Morfino Morfologio Morgano Morganatika Morgaŭ Morĥelo Morkelo Mormono Mormonismo Morti Mortadelo Mortero Mortizo Moruo Moruso Morvo Mosko Moskato Moskatelo Moskeo Moskifero Moskito Moskvo Mosto Moŝto Moto Motacelo Motacilo Motedo Moteto Motivo Motocikl(et)o Motoro Movi Mozaiko Mozarabo Muaro Mucida Mucilago Mueli Muezino Mufo Mufelo Mufeno Mugelo Mugilo Muĝi Muko Mukoro Mukozo Mulo Mulato Muldi Mulmuslino Multa Multipliki Mumo Mumio Municio Munti Muro Mureko Mureno Muriato Murmuri Murzo Muso Muscipeto Musia Musko Muskarlo Muskato Muskedo Muskolo Muslino Musono Mustardo Mustelo Muŝo Muŝelkalko Muŝikapo Muta Mutualismo Muzo Muzaco Muzeo Muziki Muzulmano
N
N N Nabo Nababo Nacio Nadiro Nadlo Nafto Naftalino Naftolo Naĝi Naiva Najado Najbaro Najlo Najtingalo Nakrito Nana Nanduo Nankeno Napo Narciso Nardo Nargileo Narkoto Narkotiko Narteko Narvalo Naso Naski Nasturcio Natro Natrio Naturo Naturalismo Naturalisto Naturalizi Naturismo Naŭ Naŭkorio Naŭno Naŭtilo Naŭzi Navo Navigi Navigacio Nazo Nazikorno Nazuo Ne Nebulo Nebulozo Necesa Nefrito Negacio Negativa Neglekti Negliĝo Negoci Negro Neguso Neĝo Nek Nekrografio Nekrologo Nekrologio Nekropolo Nekropsio Nektaro Nemeso Nenia Nenial Neniam Nenie Neniel Nenies Nenio Neniom Neniu Nenufaro Neofito Neogoceno Neokomia Neolita Neologismo Neono Nepo Nepentezo Nepeto Nepotismo Nepre Nerio Nervo Nesto Nestorianismo Neta Neŭrado Neŭralgio Neŭrastenio Neŭrologio Neŭrozo Neŭtra Neŭtrala Nevo Nevralgio Ni Niĉo Nielo Nigelo Nigra Nihilismo Nihilisto Nikelo Nikoteno Nikotiano Nikotino Nikso Niktago Niktaliso Nikteo Niktibio Nimbo Nimbuso Nimfo Nimfeo Ninfeo Niobio Niponismo Nirvano Nitro Nitrato Nitriko Nitrito Nitrogeno Nivelo Nizo Nj Nobelo Nobla Noci Nocio Noĉo Nodo Noea Nokto Noktuo Nolaneo Nomo Nomado Nombro Nominaci Nominala Nominalismo Nominativo Noniuso Nopalo Nordo Normo Normala Normando Norvego Nostalgio Noto Notacio Notario Nova Novelo Novembro Novico Nu Nuanco Nubo Nuda Nudeloj Nufaro Nuko Nukso Nulo Numenio Numero Numerala Numeratoro Numido Numismatiko Nun Nuncio Nur Nutacio Nutri
O
O O Oazo Obdukcio Obei Obekso Obelisko Objekto Objektivo Obl Oblato Obligacio Oblikva Oblonga Obolo Obovo Obovala Obsedi Observi Observatorio Obsidieno Obstini Obstrukci Obstrukcio Obteni Obturi Obturatoro Obtuza Obuso Oceano Oceanio Ocimo Odo Odalisko Odiseo Odometro Odontometro Odoometro Odori Oero Ofendi Ofensivo Oferi Ofertorio Ofico Oficiala Oficinala Oficiro Ofidio Ofikleido Ofiklejdo Ofiogloso Ofito Ofriso Ofte Oftalmo Oftalmio Oftalmito Oftalmologo Oftalmologio Oftalmoskopo Ogivo Ogro Oho Oid Ojd Ojdio Ojdiumo Ojstro Ok Okarino Okazi Okcidento Okcipito Okciputo Okro Oks(acido) Oksalo Oksalato Oksalido Oksforda Okshofto Oksido Oksigeno Oksikoko Oksipito Oktaedro Oktanto Oktavo Oktobro Okulo Okulta Okultismo Okupi Okzalo Okzalato Ol Oleo Oleaco Oleandro Oleino Oleografo Oleometro Olfakta Olibano Oligarĥo Oligarkio Oligocena Olimpa Olimpiado Olivo Olografa Omo Omaro Ombro Ombrelo Omego Omfalio Omnibuso On Onani Onanismo Ondo Ongleto Oni Onikso Onisko Onklo Onobriko Onomatopejo Onono Onopordo Ont Ontologio Oogono Oolito Oologio Oosfero Op Opalo Opatro Opero Operacio Operklo Operkulo Opio Opiato Opinii Opolo Oponi Opoponako Oporanto Oportuna Oportunismo Oportunisto Opozicio Opreso Optativo Optiko Optimismo Optimisto Opuntio Oro Orakolo Orangutango Oranĝo Oranĝerio Oratoro Oratorio Orbo Orbito Orcino Ordo Ordeno Ordinacio Ordinara Ordoni Orelo Oremuso Oreografio Orfo Orfeono Organo Organika Organismo Organizi Organizacio Organizatoro Organografio Orgasmo Orgeno Orgio Orĝado Oriento Orientalismo Orientalisto Oriflamo Origano Origeno Origino Originala Orikto Orikteropo Oriolo Oriono Orkestro Orkido Orkideo Orlopo Orno Ornami Ornato Ornismio Ornitogalo Ornitologio Ornitopo Ornitorinko Orobanĉo Orobanko Orografio Orontio Orpimento Orsodakno Orta Ortanto Ortikso Ortocentro Ortodoksa Ortografio Ortokromata Ortolo Ortolano Ortologio Ortopedio Ortoptero Ortoptika Ortozo Os Oscedi Oscili Oskula Osmero Osmio Osmozo Osmundo Osto Ostardo Osteino Ostentacio Osteologio Ostro Ostracismo Ot Otardo Otiso Otomano Otuso Ovo Ovacio Ovalo Ovario Ovidukto Ovodukto Ovogena Ovojda Ovolo Ovologio Oz Ozono
P
P Paco Pacienco Paciento Pacifismo Pacifisto Paĉolo Paĉulo Padeli Paduso Pafi Pagi Pagajo Paganismo Pagodo Pagro Paguro Paĝo Paĝio Pajo Pajaĉo Pajlo Pajnto Paki Pakidermo Paksilo Pala Palaco Paladio Palankeno Palato Palateno Paleografo Paleografio Paleontologo Paleontologio Paleozoa Palestino Palestro Paletro Palio Paliativa Palimpsesto Palingenezo Palinuro Paliso Palisandro Paliumo Palmo Palmetto Palmipedo Palmipiedo Palpi Palpebro Palpebrito Palto Paludeno Palumbo Pamfleto Pampelmo Pampstepo Pano Panaceo Panako Panamo Panariso Pandektoj Pandiono Paneo Panegira Panelo Paneolo Paniko Paniklo Pankratio Pankreaso Pankromata Panoftalmio Panoplio Panoramo Pansi Pantalono Panteismo Panteisto Pantero Pantoflo Pantoftalmio Pantografo Pantomimo Panuso Papo Papago Papajo Papavo Papero Papilo Papilio Papiruso Papismo Papisto Papriko Paro Parao Parabolo Paraboloido Paracentezo Paradi Paradigmo Paradizo Paradizeo Paradokso Parafo Parafino Parafrazo Paragrafo Parahelio Parakleto Paralo Paralakso Paralela Paralelepipedo Paralelipipedo Paralelismo Paralelogramo Paralizo Paralogismo Parametro Paramidofenolo Parangoni Parapedo Parapeto Parasekvo Paraseleno Paraŝito Parazito Parco Parcelo Parcimonio Pardoni Parenco Parenkimo Parentezo Parfumo Pargedo Pargeto Parhelio Pario Pariao Parieta Parietala Parietario Parisilaba Parizo Parko Parko Parkalo Parkere Parlamento Parlamentario Parlamentarismo Parmesano Parnaso Parnasio Parodio Paroĥo Paroksismo Paroli Parolio Parotido Parto Partero Partio Participo Partiklo Partikolo Partikulo Partikulara Partikularismo Partikularisto Partitiva Partituro Partizano Paruo Parvenuo Pasi Pasaĝero Pasamento Pasero Pasio Pasifloro Pasimonio Pasiva Pasko Paskala Paskvilo Pasporto Pasto Pasteĉo Pastelo Pasteŭrizi Pastiĉo Pastinako Pastoro Pastoralo Pastro Pastrarismo Paŝi Paŝaho Paŝaliko Paŝti Paŝtelo Pato Patato Patelo Pateno Patento Patogena Patogenia Patologio Patoso Patro Patriarko Patrico Patricio Patrimonio Patrioto Patriotismo Patristiko Patrolo Patrono Paŭsi Paŭzo Pavo Pavano Pavezo Pavio Paviano Paviliono Pavilono Pavimo Pazigrafio Pazilalio Peano Peco Peciolo Peĉo Pedo Pedagogo Pedagogio Pedalo Pedanto Pedelo Pederastio Pediko Pediklo Pedikulariso Pedunklo Pego Pejzaĝo Peki Pekli Pekteno Pektino Peli Pelargonio Pelelo Pelerino Pelikano Pelotono Pelto Pelvo Pemikano Peni Penatoj Penco Pendi Pendolo Penetri Penigo Peniko Peniso Penitenco Penitenciaro Pensi Pensio Pensiono Penti Pentagono Pentametro Pentarkio Pentateŭko Pentatomo Pentekosto Pentri Peonio Pepi Pepo Pepliso Pepsino Peptono Per Percepto Perĉo Perĉio Perdi Perdriko Perei Peremptora Perfekta Perfekto Perfidi Perfori Perforti Pergameno Perianto Pericistito Periferio Perifrazo Perigeo Perigono Perihelio Perikardo Perikardio Perikardito Perikarpo Perikopo Perikranio Perimetro Perineo Periodo Periosto Periostozo Peripatetika Periskopo Peristalta Peristilo Peritono Peritoneo Peritoneito Perko Perkalo Perkuti Perlo Perlamoto Perma Permanganato Permesi Permia Permuti Perniso Peroksido Perono Peroneo Perpendikla Perpendikulara Perpleksa Perpleksi Perso Perseo Persekuti Persiko Persikario Persisti Persono Perspekto Perspektivo Persvadi Perturbi Peruo Peruko Pesi Peseto Pesimismo Pesimisto Pesto Peti Petalo Petardo Petoli Petrolo Petrologio Petromizo Petroselo Petrosiliko Petuno Petunio Petunso Pezi Pfano Pfenigo Pia Piamatro Piano Piastro Piceo Piedo Piedestalo Pielonefrito Piero Pietismo Pietisto Pigo Pigargo Pigmeo Pigmento Piki Piko Pikedo Pikniko Pikrato Pikridio Pikrika Pilo Pilastro Pilgrimi Pilko Pilolo Pilono Piloro Pilorio Piloto Pimento Pimpinelo Pino Pinaco Pinaklo Pinakoteko Pinastro Pinĉi Pineala Pingikolo Pinglo Pingveno Pinio Pinjono Pinto Pioĉo Piogena Pioniro Pipo Pipero Pipistrelo Pipro Pipso Piro Pirakanto Piramido Pirato Pireneoj Piretro Pirgito Piriforma Pirito Pirogo Pirogajlo Pirojda Pirokatekino Pirokseno Piroksilino Pirolo Piroligno Pirometro Pirometrio Pirotekniko Pirozo Pirueto Pisi Pisti Pistako Pistilo Pistolo Pistolio Piŝto Pitagora Pitia Pitilo Pitiriaso Pitono Pitoreska Pituito Pivoto Pizo Pizango Placo Placento Plaĉi Plado Plafono Plagiato Plako Plano Plando Planedo Planimetrio Planisfero Planko Planti Plantago Plasmo Plastiko Plastro Plata Plataleo Platano Plateno Platenito Plateso Platino Platiringo Platirinko Plaŭdi Plebo Plebejo Pledi Pledo Pleistoceno Plej Plejadoj Plejdo Plekoto Plekso Plekti Plena Plendi Pleonasmo Plesiosaŭro Pleto Pletoreo Pleŭro Pleŭresio Pleŭrito Pleŭronekto Pleŭroto Plezuro Pli Pliko Plinto Plioceno Plombo Plombago Plori Ploto Plu Plugi Plumo Plumbo Plumbago Plumpudingo Pluraj Pluralo Plus Pluskvamperfekto Pluŝo Pluteo Plutokratio Pluvi Pluvialo Pneŭmatiko Pneŭmokoko Pneŭmonio Po Poao Pobo Pocio Poĉi Podagro Podajro Podargo Podestato Podio Podicepso Podokarpo Podolo Poefago Poemo Poento Poeto Poetiko Poezio Pokalo Polo Polajro Polarimetro Polariskopo Polarizi Polekso Polemiko Polemonio Poleno Polento Polio Polianto Polico Poliedro Polifona Poligalo Poligamio Poligloto Poligono Poligonato Poligrafio Polihistoro Polikliniko Polimero Polimerio Polinomo Polinomjo Polipo Poliplektro Polipodo Polipodio Poliso Polistiko Politeismo Politeknika Politiko Politiona Polko Polmo Polonezo Polpo Polucio Poluri Poluso Polvo Pomo Pomado Pomeranio Pomologo Pomologio Pompo Pompono Poni Ponardo Ponĉo Ponto Ponteto Pontifiko Pontono Popo Poplo Poplito Popolo Populara Por Poro Porcelano Porcio Pordo Poreo Porfiro Porfirio Porfiroida Porko Pornografio Porti Portalo Portepeo Portero Portiko Portlanda Portreto Portugalo Portulako Posedi Posesiva Post Posteno Postiza Postuli Postulato Postumento Poŝo Poŝto Poto Potamogeto Potaso Potenci Potenco Potencialo Potentelo Potentilo Poterno Poŭpo Povi Pozi Pozicio Pozitiva Pozitivismo Pozitivisto Pra Pragmatika Prajmi Praktiko Pramo Pranci Pratelo Prava Prebendo Precioza Precipe Precipiti Precipitato Preciza Prediki Predikato Predilekcio Prefekto Preferi Prefikso Preĝi Prelato Prelego Preludo Premi Premio Premiso Preni Prepari Preposto Prepozicio Prepuco Prepucio Prerogativo Presi Presbitero Presbiteriano Presbiterianismo Preskaŭ Prestidigitatoro Prestiĝo Preta Preteksti Pretendi Preter Preterito Pretoro Pretorio Prevariki Prevosto Prezo Prezenti Prezidi Pri Prima Primo Primadono Primaria Primato Primicero Primitiva Primolo Princo Principo Printempo Priodonto Prioro Priorie Prismo Privata Privilegio Pro Probabla Problemo Procedi Proceduro Procelario Procento Proceso Procesio Procezo Procio Prociono Produkti Produktiva Produto Profani Profesio Profesoro Profeto Profilo Profilaksio Profilaktika Profiti Profunda Progimnazio Prognostiko Prognozi Programo Progresi Progresio Projekcio Projekto Proklami Prokonsulo Prokrasti Proksima Prokuro Prokurataro Prokuroro Proletario Prolifera Proliferi Prologo Promeni Promesi Promocio Promologo Promontoro Pronomo Prononci Propagi Propagando Propedeŭtiko Propileo Proponi Proporcio Propozicio Propra Proskripcii Prospekto Prospektoro Prosperi Prostato Prostitui Prostitucio Proto Protagonisto Protazo Proteo Protekti Protektismo Protektorato Protesti Protestanto Protestantismo Protezo Protokolo Protomartiro Protonotario Protoplasmo Prototipo Protozoo Protuberanco Provi Provenco Provenzo Proverbo Providenco Provinco Provincalismo Provinciala Provincialismo Provizi Provizora Provoki Provoso Provosto Prozo Prozelito Prozelitismo Prozodio Prozopopeo Pruda Prudenta Prujno Pruno Prunelo Prunti Pruso Pruvi Psalioto Psalmo Psalterio Psefografo Pseŭda Pseŭdartrozo Pseŭdonimo Psika Psikiatrio Psikologo Psikologio Psikopatio Psilo Ptarmiko Pteriso Pterodaktilo Pterogloso Pterokarpo Pteroklo Pterokleso Pteropo Pteropodo Pubo Pubera Pubiso Publicisto Publiko Pudo Pudelo Pudeno Pudingo Pudro Pufo Pugno Pulo Pulĉinelo Pulio Pulikario Pulipo Pulkvo Pulmo Pulmonario Pulmonito Pulpo Pulso Pulsometro Pulvo Pulvoro Pumo Pumiko Pumilio Pumpi Puni Punco Punĉo Pundo Punkto Punto Pupo Pupilo Pupitro Pura Purgatorio Purismo Puritano Puritanismo Puriteno Puritenismo Purpuro Purti Puso Pustulo Puŝi Puto Putoro Putri
R
R Rabi Rabarbo Rabati Rabeno Rabenismo Rabenisto Rabio Raboti Raco Racio Racionalo Racionalismo Racionalisto Rado Radeo Radio Radiko Radikala Radikalismo Radioaktiva Radiobo Radiografio Radiolario Radiometro Radioskopo Radioskopio Radioterapio Radiumo Radiuro Radiuso Radjo Rafano Rafanisto Rafini Raguo Raguto Rajo Rajaho Rajdi Rajpi Rajto Rakahuo Raketo Rakito Rakitismo Rakonto Ralo Raliko Rami Ramadano Ramfasto Ramno Rampi Rano Ranca Rando Rango Rangifero Ranunkolo Rapo Rapida Rapiro Rapontiko Raporti Rapsodo Rapsodio Rapunkolo Rara Raso Raspi Rasti Rastralo Rato Ratafio Raŭfo Raŭka Raŭpo Ravi Raveleno Ravino Raviolio Razi Raziono Re Reakcio Reala Realo Realgaro Realismo Realisto Rebo Rebuso Recenzi Recepto Receptoro Receso Reciproka Reciti Recitativo Redakcio Redakti Redaktoro Redempto Redingoto Redukti Reduto Refo Referato Referenco Referendario Refleksa Refleksi Refleksiva Reflekti Reflektoro Reformo Reformacio Reformatoro Reformisto Refrakti Refraktora Refuti Regi Regali Regatto Regeneri Regeneracio Regeneratoro Regento Regio Regimo Regimento Regiono Registri Reglemento Regno Regolo Regreso Regulo Reĝo Reĝimo Reĝisoro Rejno Rejso Reklamo Rekognoski Rekomendi Rekompenci Rekordo Rekremento Rekruto Rekta Rektifi Rektifiki Rektoro Rektumo Rekviemo Rekvizi Rekvizicii Rekvizicio Rekvizito Relo Relajso Relativo Reliefo Religio Relikvo Remi Remburi Remizo Remolado Remonto Remparo Reno Renĉi Rendevuo Renedo Renegato Renesanco Renklodo Renkonti Renocervo Renomo Rento Renversi Reostato Repertuaro Repetitoro Reprezenti Reprezentacio Repso Reputacio Resedo Residuo Reskripto Respekti Respektiva Respondi Responso Respubliko Respublikanismo Resti Restaŭri Restitui Restoracio Resumi Reto Reteporo Retino Retinito Retoro Retoriko Retorto Retroaktiva Retrospektiva Reŭmatalgio Reŭmatismo Revi Reverso Revizo Revizii Revizoro Revolucio Revolvero Revuo Rezedo Rezervi Rezidi Rezidento Reziduo Rezigni Rezignacio Rezino Rezisto Rezolucio Rezoluta Rezoni Rezorcino Rezulti Rezultato Rezumo Rezurekcio Ribo Ribeli Ribordo Ricevi Ricino Riĉa Ridi Rifo Rifrakti Rifuĝi Rifuti Rifuzi Rigi Rigardi Rigida Rigli Rigora Rikani Rikolti Rikordo Rikura Rilati Rimo Rimarki Rimedo Rimeno Rimeso Rimorso Rinanto Ringo Rinkaspo Rinkopso Rinocero Ripo Ripari Ripeti Ripozi Riprezenti Riproĉi Riski Rismo Risorto Rito Ritmo Rivalo Rivalizi Riveli Rivero Riverenci Rivoluo Rizo Rizervi Rizomo Rizoni Rizoto Robo Robinio Robro Rocelo Rodo Rodio Rodiumo Rododendro Rogacioj Rojalismo Rojalisto Roko Rokoko Rolo Roma Romano Romanco Romantika Romantismo Rombo Rombojdo Rompi Rondo Rondoo Ronki Roso Rosmaro Rosmareno Rosti Rostbefo Rostro Roto Rotacio Rotado Rotondo Rozo Rozario Rozeno Rozeolo Rozolio Ruadi Rubo Rubando Rubekolo Rubeno Rubetro Rubio Rubidio Rubikono Rubikulo Rublo Rubriko Rubuso Rufo Ruĝa Ruino Rukti Ruli Rulado Ruleto Rumo Rumano Rumbo Rumekso Runoj Rupio Ruso Rusko Rusto Rustikolo Rusulo Ruŝo Ruto Ruteniumo Rutino Ruzo
S
S Sabadilo Sabato Sabeliko Sablo Sabro Saduceo Sadukeo Safiro Safrano Safranino Sago Sagaca Sageo Sagitario Saguo Saĝo Saĥarino Sako Sakarino Sakerfalko Sakro Sakramento Sakrario Sakrilegio Sakristio Sakso Saksifrago Saksikolo Saksofono Salo Salajro Salamandro Salato Saldo Saleziano Salicilika Salicino Saliko Salikario Salikolo Salikornio Salivo Salmo Salolo Salono Salopo Salpetro Salpingo Salsolo Salti Saluti Salvo Salvatoro Salvelino Salvio Sama Samario Sambuko Samolo Samovaro Sana Sandalo Sandarako Sandro Sandviĉo Sango Sangisorbo Sangvina Sangvinario Saniklo Sanitara Sankcii Sankta Sanskrito Santalo Santiro Santoleno Sapo Sapeo Sapero Sapindo Saponi Sapono Saponario Sapoto Saprofito Sarabando Sarafano Sardo Sardelo Sardeno Sardino Sardonikso Sargaso Sarki Sarkasmo Sarkofago Sarkomo Sarkopto Sarmato Sarmento Sarotamno Sarusofono Sasafraso Sata Satano Satelito Sateno Satiro Satirio Satiruso Satrapo Saturi Satureo Saturno Saŭco Saŭro Saŭrkraŭto Savi Sbiro Sceno Scenografio Sceptro Scii Sciatiko Scienco Scilaro Scirpo Sciuro Sciuroptero Se Seanco Sebo Seci Sed Sedo Sedativa Sedimento Segi Segestrio Segmento Seĝo Sejmo Sejnoreto Seka Sekalo Sekanto Sekci Sekcio Sekestro Seklurarizi Sekojo Sekrecii Sekreta Sekretario Sekso Seksagesimo Seksto Sekstanto Seksteto Sekto Sektoro Sekulara Sekundo Sekundanto Sekundaria Sekvi Sekvenco Sekvestri Selo Selago Selaĝo Selakto Selekcii Seleno Selenio Selenito Self Seltersa Semi Semaforo Semajno Semeno Semestro Semido Seminario Semito Semnopiteko Sempervivo Sen Seno Senato Senatoro Senco Sendi Seneo Senecio Seneso Seneskalo Senjoro Sensacio Sensimetro Sensimetrio Sensitivo Sensitometro Sensitometrio Sensualismo Senti Sentenco Sentimento Sentimentala Sep Sepo Sepalo Separo Sepio Sepsa Septo Septembro Septeto Septicemio Septimo Septuagesimo Septuagintoj Sero Serafo Serajlo Serapio Serasalmo Seratolo Seratulo Serbo Serĉi Serena Sereno Serenado Serĝo Serĝento Serio Seriko Seringo Serioza Serozo Serpento Serpentario Serpenteno Serpilo Serumo Seruro Servi Servalo Servico Servila Servomotoro Servuto Ses Sesango Seskvi Sesterco Severa Sevrugo Sezamo Sezamoida Sezelio Sezono Sfacelio Sfagno Sfenoido Sfenojdo Sfero Sferanto Sferoido Sferometro Sfigmografo Sfinkso Sfinktero Si Siberio Sibilo Sibli Sicilio Sidi Sidera Sieĝi Sienito Siesto Sifiliso Sifomiceto Sifono Sigeli Siglo Sigmojda Signo Signalo Signifi Sikomoro Silabo Sileno Silenti Silepso Silezio Silfo Silfio Silico Silicio Siliciika Siliko Silikato Silikvo Silko Silogismo Silogistiko Silueto Siluro Siluria Siluroido Silvio Silvopino Simbolo Simboliko Simetrio Simfito Simfonio Simforikarpo Simio Simila Simonio Simpatio Simpatiko Simpla Simptomo Simuli Simultana Simuno Sino Sinagogo Sinapo Sinapismo Sincera Sindiko Sindikato Sinedrio Sinemura Singnato Singulara Singulti Sinjoro Sinkopo Sinkrona Sinkronismo Sinodo Sinonimo Sinoplo Sinoptika Sinovio Sintakso Sintetismo Sintezo Sinuso Sinusoido Sipaho Siro Sireno Sirio Sirio Siringo Sirnio Siroko Siropo Sisimbrio Sisma Sismografo Sismometro Sistemo Sistolo Sito Sitelo Situo Situacio Siumo Sizifo Sizigio Sizimbrio Skabelo Skabeno Skabio Skabiozo Skadro Skafandro Skalo Skalena Skalpi Skalpelo Skandi Skandalo Skandelo Skandio Skandinavo Skapolo Skapulario Skapuliero Skarabo Skardo Skarifi Skarifiki Skarlato Skarlateno Skarlatino Skarpo Skato Skatolo Skeleto Skemo Skeptika Skerco Skermi Skio Skiagrafo Skiagrafio Skieno Skilo Skilio Skinko Skiro Skirpo Skismo Skisto Skizo Sklareo Sklavo Sklero Skleranto Sklerozo Skolo Skolastiko Skolimo Skolopo Skolopaceo Skolopendro Skolopendrio Skombro Skopario Skopelo Skopso Skorbuto Skorio Skorpeno Skorpio Skorpiuro Skorzonero Skoto Skotomo Skrapi Skreno Skribi Skrofolo Skrofulario Skroto Skrupulo Skui Skualo Skulpti Skuno Skurĝo Skutelario Skvalo Skvalio Skvamo Skvaro Slango Slavo Slipo Slovako Smalao Smalto Smeraldo Smilako Smirgo Sobra Socio Sociala Socialismo Socialisto Societo Sociologo Sociologio Sodo Sodio Sofo Sofismo Sofisto Soforo Soifi Sojlo Soklo Sola Solo Solano Solarizi Soldo Soldanelo Soldato Soleo Solecismo Solemio Solena Soleno Solenoido Solenojdo Solicitoro Solido Solidago Solidara Solisto Solitero Solivo Solstico Solsticio Solvi Solventa Somaterio Somero Somnambulo Somnambulismo Soni Sonato Sondi Soneto Sonĝi Sonori Sopiri Soprano Sorbi Sorĉi Sorgo Soriko Sorpo Sorto Sortimento Sovaĝa Sozio Spaco Spado Spahio Spalako Spaliro Sparto Spartio Spasmo Spato Speco Speciala Specifi Specifiki Specimeno Spegulo Spektaklo Spektatoro Spektro Spektroskopo Spekulacii Spekulario Spekulativa Spelto Spergelo Spergolo Spergulo Spermo Spermaceto Spermatozojdoj Sperta Speso Spezo Spico Spiko Spikanardo Spili Spilanto Spino Spinaco Spinako Spindelo Spindlo Spineto Spiono Spiri Spiralo Spireo Spirito Spiritismo Spiritisto Spirituala Spiritualismo Spiritualisto Spite Spizaeto Spleno Splenio Splintoj Splisi Splito Spodumeno Spondeo Spondilito Spongo Sponta Spontanea Sporo Sporada Sporano Sporidio Sporto Sprita Spritvelo Sprono Sproto Spuro Sputi Stabo Stabilimento Stablo Stacio Stado Stadio Stafeto Stagnacio Stajo Stako Stalo Stalagmito Stalaktito Stameno Stamino Stampo Stampfi Stano Stanco Standardo Stango Stapo Stapelio Staplo Stari Starno Starosto Stato Statiko Statistiko Stativo Statuo Staturo Steo Stearino Stebi Stelo Stelario Steleo Stenografio Stepo Stero Stereografio Stereogramo Stereometrio Stereoskopo Stereoskopio Stereotipi Stereotipio Stereotomio Sterila Sterilizi Sterko Sterledo Sterlingo Sterni Sternumo Stertori Stetoskopo Steveno Stifto Stigmo Stigmato Stiko Stilo Stilistiko Stilzo Stimuli Stipo Stipendio Stirako Stirio Stivi Stofo Stoicismo Stoika Stoko Stolo Stomako Stompi Stopi Stoplo Storakso Stovaino Straba Stramonio Stranga Strangoli Strangurio Straso Strato Strategio Stratumo Stratuso Streĉi Streki Strepselo Streptokoko Strio Strigo Strigli Striko Striknino Strikto Stringo Strobilo Strofo Strofoido Stromo Stroncio Stronciano Stropo Strukturo Struto Studi Studento Stufi Stuki Stulo Stulta Stumpo Stupo Stuporo Sturgo Sturmo Sturno Stuvi Sub Subalterna Subita Subjekto Subjektiva Subjunktivo Sublimi Sublimato Subretino Substanco Substantivo Substitui Subtila Subtrahi Subuteo Subvencio Sucedano Suĉi Sudo Suferi Sufiĉa Sufikso Sufloro Sufoki Sufragano Sugestii Suko Sukceno Sukcesi Sukero Sukubo Sulo Sulfo Sulfato Sulfido Sulfika Sulfito Sulfuro Sulfurato Sulfurido Sulfurika Sulfurito Sulko Sultano Sumo Sumako Suno Supo Super Superlativo Superstiĉo Supinanta Suplemento Supozi Supro Sur Suro Surda Surfaco Surmugelo Surnio Surogato Surpliso Surprizi Surtuto Suspekti Suspensoro Susuri Sutano Suturo Suvereno Svabo Svarmi Svati Svedo Sveni Svingi Sviso
Ŝ
Ŝ Ŝablono Ŝabrako Ŝafo Ŝafto Ŝaho Ŝajni Ŝakoj Ŝakalo Ŝakri Ŝakto Ŝalo Ŝalmo Ŝalupo Ŝamo Ŝanco Ŝanceli Ŝanelo Ŝanĝi Ŝankro Ŝanzo Ŝarado Ŝargi Ŝarĝi Ŝarko Ŝarto Ŝartreŭso Ŝati Ŝaŭmi Ŝedo Ŝejko Ŝekelo Ŝeklo Ŝelo Ŝelako Ŝelko Ŝenoprazo Ŝeroj Ŝerci Ŝerifo Ŝi Ŝiboleto Ŝilo Ŝildo Ŝilingo Ŝimi Ŝimo Ŝimpanzo Ŝino Ŝindo Ŝinko Ŝipo Ŝiri Ŝirmi Ŝkoto Ŝlimo Ŝlosi Ŝluzi Ŝmaci Ŝmiri Ŝnuro Ŝoguno Ŝoki Ŝorbo Ŝoseo Ŝoto Ŝovi Ŝoveli Ŝovina Ŝovinismo Ŝovinisto Ŝpari Ŝpico Ŝpiko Ŝpini Ŝpruci Ŝranko Ŝrapnelo Ŝraŭbo Ŝroto Ŝtalo Ŝtato Ŝteli Ŝterno Ŝtifi Ŝtipo Ŝtivi Ŝtofo Ŝtono Ŝtopi Ŝtormo Ŝtrumpo Ŝtudo Ŝtupo Ŝuo Ŝuabri Ŝuldi Ŝultro Ŝunero Ŝunti Ŝuti Ŝvebi Ŝveli Ŝviti
T
T Tabako Tabano Tabelo Tabernaklo Tablo Tablaturo Tablojdo Tabulo Tabureto Taĉmento Tadorno Tafto Tago Taĝeto Taĥidromo Taĥigloso Tajdo Tajloro Takelo Takidromo Takimetro Taksi Taksuso Takto Taktiko Talo Talaro Talasidromo Talento Talero Talio Taliktro Talismano Talitro Taliumo Talko Talmudo Talpo Talvego Tamariko Tamarino Tamarindo Tamarisko Tamburo Tamburino Tamburismo Tamen Tamtamo Tani Tanaceto Tanagro Tandemo Tango Tangento Tanĝi Tanino Tantalo Tantiemo Tapeto Tapioko Tapiro Tapiŝo Tapsio Taro Tarantelo Tarantolo Tareno Tarentelo Tarentismo Tarentulo Tarifo Taroko Tarso Tarsio Tartano Tartanio Tartaro Tartarato Tartro Tartrika Taso Tasko Tataro Tatui Taŭgi Taŭro Taŭtologio Taŭzi Tavolo Teo Teatro Tedi Tegi Tegmento Tegolo Tegumento Teismo Teisto Teko Teknika Teknikologio Teknologio Teksi Teksto Tektono Telefoni Telefonio Telegrafi Telegrafio Telegramo Telemetro Teleologio Telepatio Telero Teleskopo Telino Teluro Temo Tempo Temperamento Temperaturo Tempio Templo Teni Tenajlo Tenaro Tendo Tendeno Tendenco Tendra Tendro Tenebrio Tenera Tenio Tenoro Tensio Tenti Teodolito Teokratio Teologo Teologio Teorbo Teoremo Teorio Teosofio Teozofio Tepidario Tero Terapeŭtiko Terapio Teraso Teratologio Terco-eto Tercio Terciara Terebento Terebinto Teredo Tereno Terezano Teriako Teriso Teritorio Term(al)a Termo Termino Terminalio Termito Termokaŭtero Termometro Termometrio Terni Ternaria Teruro Terurismo Teruristo Testaceo Testamento Testiko Testudo Tetano Tetanio Tetro Tetrao Tetraedro Tetrako Tetramorio Teŭgo Teŭkrio Teŭtona Tezo Tia Tial Tiam Tiaro Tibio Tie Tiel Tierco Ties Tifo Tifojdo Tifono Tifuso Tiglo Tigro Tiko Tiketo Tikli Tikodromo Tiktaki Tilburo Tilio Timi Timalo Timiano Timolo Timono Timpano Timpanismo Timpanito Timuso Tino Tinamo Tindro Tineo Tinko Tinkturi Tinti Tinunkolo Tio Tiom Tiosinamino Tipo Tipografio Tipulo Tiri Tirano Tiroida Tirojda Tirolo Tirso Titano Titanio Titolo Titri Tiu Tizano Tjerco Tlaspo Toasto Tofo Togo Togato Toksa Tolo Toleri Toluo Tolueno Tomato Tombo Tombako Tombolo Tomismo Tomisto Ton-fiŝo Ton-kvanto Tono Tondi Tondro Tonelo Toniko Tonsilo Tonsilito Tonsilotomio Tonsuro Tonto Tontino Topa Topo Topazo Topika Topiko Topografio Topologio Toro Toro Torako Torĉo Tordi Toreadoro Torenio Torento Torfo Torio Torni Tornistro Torpedo Torpilio Torso Torto Torturi Toruso Toskano Tosto Totano Tra Trabo Trabeklo Tradicio Traduki Trafi Traganto Tragedio Tragelafo Tragika Tragikomedio Tragolo Tragopogo Traĥeo Trajo Trajektorio Trajni Trajno Trajto Trakeo Trakelio Trakeno Trakito Trakti Traktato Traktorio Traktuso Tramo Tranĉi Tranĉeo Trankvila Trans Transakcio Transcenda Transepto Transformi Transformatoro Transfugo Transito Transitiva Translacio Transpara Transversa Trapo Trapezo Trapezoido Trapezojdo Trapisto Trati Traŭbo Traŭmo Traŭmatika Traverso Travertino Travestio Tre Tredi Trefo Tremi Tremao Tremolo Trempi Treni Trepani Trezoro Tri Trio Triako Triangulo Triaso Triblo Tribordo Tribraĥo Tribuno Tribunalo Tribuso Tributo Tricepso Triciklo Tridakno Trientalo Trifolio Triglo Trigloĥino Trigonelo Trigonocefalo Trigonometrio Triĥino Triki Trikio Trikolomo Trikoloreto Trikoto Triktrako Trilo Trilateralo Trilio Triliono Trilobito Trimestro Trimetro Tringo Trinki Trinomjo Triolo Trioleto Tripo Tripolo Tripso Triptiko Triseto Trismo Trito Tritiko Tritono Triumfi Triumviro Triumvirato Triviala Tro Trofeo Trogo Troglodito Trogono Troko Trokantro Trokaro Trokeo Trokelo Trokilo Trokleo Trokso Trombo Trombono Trompi Trono Tropo Tropeolo Tropiko Troti Trotuaro Trovi Truo Trubaduro Trudi Trufo Trulo Trumpo Trumpeto Trunko Trupo Truskeno Trusto Truto Tualeto Tubo Tubero Tuberklo Tuberklino Tuberklozo Tuberkulo Tuberkulino Tuberkulozo Tuberozo Tubjo Tufo Tuj Tujo Tuko Tulo Tulipo Tumoro Tumulto Tumuluso Tuno Tundro Tunelo Tungsteno Tungstenato Tuniko Turo Turbo Turbano Turbino Turdo Turing-klubo Turismo Turisto Turko Turkiso Turmalino Turmenti Turni Turniro Turnsolo Turto Tusi Tusilago Tuŝi Tuta
U
U U Uato Udalo Uj Ukazo Ukraino Ul Ulano Ulcero Ulekso Ulemo Ulmo Ulno Ultimata Ultimato Ultimatumo Ultramara Ultramonta Ultramontismo Ultraviola Ululo Ulvo Um Umbelo Umbeliferoj Umbiliko Unco Uncio Ungo Unio Uniformo Unika Unisono Unitaria Unitariismo Universo Universala Universitato Unkti Unu Upaso Upupo Uro Uragano Urano Uranio Uranuso Urbo Urda Ureo Ureato Uredo Ureika Uremio Uretero Uretro Ureŭso Urĝi Urio Urika Urino Urjadniko Urlio Urno Urogalo Urso Urtiko Urtikario Us Usono Ustilago Utalito Utero Utila Utilismo Utopio Utriklo Uverturo Uvulo Uzi Uzino Uzuro Uzurpi Uzurpatoro
Ŭ
Ŭ Ŭato Ŭatmetro
V
V Vadi Vaflo Vagi Vagabunda Vagino Vaginala Vagono Vajdeloto Vaki Vakario Vakcini Vakcinio Vakso Vakuo Valo Valako Valenta Valentino Valeriano Valerianelo Valida Valizo Valori Valso Valuto Valvo Vampiro Vana Vanadio Vanadiato Vando Vandalo Vandalismo Vandelio Vanelo Vango Vanilo Vaniso Vanta Vanto Vaporo Vaporimetro Varano Varango Varbi Varfo Varii Variacio Varianto Variko Variolo Varma Varpo Varti Vasalo Vasistaso Vasko Vasta Vato Vato Vatikano Vaŭdevilo Vazo Vazelino Vazistaso Vazleno Vazlino Ve Vefto Vegeti Vegetalo Vegetara Vegetarismo Vejno Veki Vekto Vektoro Velo Veleno Velino Velki Velocipedo Velodromo Veluro Veni Vendi Vendredo Venecio Veneno Venera Venezia Venĝi Venki Vento Ventoli Ventro Ventriklo Venuzo Vepro Vera Verando Veratro Verbo Verbasko Verbeno Verbezeno Verda Verdigro Verdikto Vergo Verglaso Verifi Verki Vermo Vermiĉelo Vermoida Vermojda Vermuto Verniero Vernonio Veroniko Verso Versto Verŝi Verŝoko Verto Vertago Vertebro Vertico Vertigo Vertikala Vertrago Veruko Vervo Veselo Vespo Vespero Vesperto Vesproj Vesti Vestalino Vestfalio Vestiblo Veŝto Veti Vetero Veterano Veterinaro Veturi Veziko Veziro Vi Viadukto Viando Viatiko Vibri Vibracio Vibrio Viburno Vico Vicio Vidi Vidvo Vigo Vigismo Vigla Vigneti Vikario Viktimo Vikuno Vilo Vilaĝo Villo Vimeno Vino Vinagro Vindi Vindaso Vinjeto Vinko Vinkti Vinometro Vintro Violo Violono Violonĉelo Vipo Vipero Viro Virga Virto Virtuala Virtuozo Viruso Visi Viscero Visko Viskio Viskoza Visto Vistulo Viŝi Vito Vitro Vitriolo Vitroida Vivi Vivero Vivisekco Vivisekcio Vivuo Vizi Vizaĝo Vizero Vizio Viziero Viziti Voandzeo Voĉo Vodevilo Vojo Vojaĝo Vojevodo Voki Vokablo Vokalo Vokativo Vokto Voli Volano Volatila Volbo Volframo Volinio Volonte Volovano Volto Voltaika Voltaizi Voltametro Volterianismo Voltmetro Volucelo Volumo Volumeno Volumetra Volumetrio Volupto Voluto Volvi Vomi Vomero Vomito Vorto Vortico Vortiko Vosto Voto Votiva Vualo Vulgara Vulgato Vulkano Vulkanizi Vulpo Vulturo Vulvo Vundi
W
W Waĉi Warfo Wato Watmetro Westo Winĉo
Z
Z Zebro Zebu-bovo Zefiro Zekeno Zeloto Zelotismo Zenito Zeolito Zibelo Zigeno Zigomo Zigomatika Zigzago Zingibero Zingibro Zinio Zinko Zinkografio Zionisto Zirkono Zirkonio Zizanio Zizelo Zizifo Zoarko Zodiako Zolotniko Zono Zoofito Zoografio Zoolito Zoologio Zoosporo Zootekniko Zootomio Zorgi Zostero Zostro Zuavo Zumi
- A
- Unua litero de la alfabeto, vokalo.
- = A.
- A
- Finiĝo kaj signo de la adjektivo.
Kiam la radiko signifas per si mem ian econ aŭ kvaliton (primitivaj adjektivoj), kiel bona, blanka, varma, k.t.p., A signifas : havanta tian econ aŭ kvaliton.
Kiam la radiko signifas per si mem estaĵon, objekton aŭ agon, staton, (derivitaj adjektivoj), kiel patra, reĝa, arba, tera, aŭ klarvida, bonfara, mortiga, k.t.p., A signifas apartenanta al tiu estaĵo aŭ objekto, rilatanta tiun agon aŭ staton : patra domo, t.e. domo de la patro ; reĝa palaco, t.e. palaco de la reĝo ; klarvida spirito, t.e. spirito kapabla klare vidi, k.t.p.
Pri kelkaj derivitaj adjektivoj, oni povas dubi, ĉu ili estas dusencaj aŭ ne ; ekzemple : ĉu vidva, orfa, fraŭla, k.t.p. signifas estanta vidvo, orfo, fraŭlo, k.t.p., aŭ apartenanta al vidvo, orfo, fraŭlo ; sed uzi tiujn adjektivojn laŭ la unua senco ŝajnas ja esti nur nacia idiotismo ; kaj en la efektiveco por esprimi tiun sencon oni devas uzi la nomojn, ne la adjektivojn. Ekzemple : oni devas diri mi estas vidvo (ne vidva), li estas orfo (ne orfa), same kiel oni diras : ŝi estas vidvino aŭ orfino (ne vidvina aŭ orfina). - = Terminaison de l’adjectif en Esperanto.
- A
- [Muz.]
Unua noto de la tipgamo minora (moltono). - = la.
- Abaĵur’o
- {V.P.}
Lumŝirmilo, lampŝirmilo. - = F-R
= abat-jour.
- Abak’o
- [Arkit.]
Surkapitela tabulo en kolono. - = abaque.
- ABAT’O
- Monakejestro ‹†› (Fr.) simpla pastro.
// — ino, eco, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= abbé.
- Abatis’o
- ‹?› {Rh.} [Milit.]
Ŝirmobaraĵo konsistanta el arboj dehakitaj. - = A-F
= abatis.
- Abazi’o
- {T.Vx} [Med.]
Nerva malsano, senpoveco marŝi. - = abasie.
- Abcis’o
- {Rh.} [Mat.]
V. absciso. - = abscisse.
- ABDIK’I
- {Vr.}
Demeti la reĝecon. - = A-F-H-I-R
= abdiquer.
- Abdomen’o
- [Anat., Med.]
Ventro, intestujo. - = A-F
= abdomen.
- Abdukci’o
- [Med.]
Fortiro. - = abduction.
- Abduktor’o
- [Anat.]
Fortiranta (muskolo, nervo). - = abducteur.
- ABEL’O
- [Entom.]
Mielmuŝo (apis).
// — aro, ejo, isto, ujo ; laborabelo ; abelvakso ; edukado de abeloj. - = F-H-I
= abeille.
- Aberaci’o
- [Astr., Opt.]
Ŝajna foriĝo de astroj ; rompiĝo de la lumradioj. - = A-F-G-H-I-R
= aberration.
- Aberant’a
- {A.V.} [Anat.]
Deflankiĝa (nervo, muskolo). - = aberrant.
- ABI’O
- [Bot.]
Arbo konifero (abies).
// — aĵo, aro, ejo ; abia ligno. - = H-I
= sapin.
- Abiogenez’o
- {Rh.} [Fiziol.]
Spontanea generado, l.v. senvivnaskiĝo. - = abiogénèse.
- Abisen’o
- [Geogr.]
Popolano de orientafrika lando.
// — ujo. - = Abyssin.
- ABISM’O
- Profundegaĵo.
// enabismiĝi ; forĵeti en la abismon {Rabistoj, 84, 15.}. - = A-F-G-H-I
= abîme.
- Abiturient’o
- Lernanto, kiu finis sukcese sian klasikan studaron.
// abiturienta diplomo. - = G
= bachelier.
- Ablaci’o
- {T.Vx} [Kir.]
Fortranĉo (de membro, tumoro). - = ablation.
- Ablativ’o
- [Gram.]
Kazo en la deklinacio. - = A-F-G-H-I-R
= ablatif.
- Ablegat’o
- [Ekl.]
(Papa) sendito. - = ablégat.
- ABNEGACI’O
- ‹?›
Sinforgeso, sinofero, l.v., sinneado.
// — ado. - = A-F-H-I
= abnégation.
- Abnorm’a
- ‹†› {Rh.}
Eksterregula, kontraŭregula, nenormala. - = anormal.
- Abolici’i
- ‹?›
Malstarigi, nuligi (leĝon, kutimon, k.t.p.).
// — ismo, isto. - = A-F-H-I
= abolir.
- ABOMEN’I
- Malamegi, malŝategi.
// — aĵo, eco, ulo, inda ; havi abomenon. - = A-F-H-I
= avoir horreur de.
- ABON’I
- Kontrakti por ricevi konstante ian servon aŭ komercaĵon.
// por io ; — igi iun al io ; — pago, — kosto ; — anto, into. - = F-G-H-I-R
= s’abonner à.
- Aborigen’o
- {T.Vx, Df.}
Praloĝanto, landido. - = aborigène.
- ABORT’I
- Naski tro frue nevivopovan idon.
// — igi, ito, ulo. Gravedaj virinoj kiuj timis aborti {Rabistoj, 65, 15}. - = F-G-H-I-R
= avorter.
- ABRIKOT’O
- [Bot.]
Frukto prunosimila (prunus armeniaca).
// — arbo, ujo. - = A-F-G-H-I-R
= abricot.
- Abrotan’o
- [Bot.]
Kreskaĵo (artemisia abrotanum). - = A-F-G-H-I-R
= aurone.
- ABRUPT’A
- Subita, neatendita, senprepara ; krutega ?
// Per rapida, abrupta voĉo {Revizoro, 48, 32}. Subite kaj abrupte {ibid. 64, 50}. — eco. - = A-F-G
= brusque ; abrupt ?
- ABSCES’O
- [Med.]
Pusoŝvelaĵo.
// furunka absceso. - = A-F-H-I-R
= abcès.
- Abscis’o
- {T.Vx} [Geom.]
Unu el la koordinatoj.
V. abciso. - = abscisse.
- Absint’o
- [Bot.]
Kreskaĵo kaj likvoro (artemisia absinthium). - = A-F-G-H-I-R
= absinthe.
- Absintism’o
- [Med.]
Malsano kaŭzita de la absinto. - = absinthisme.
- ABSOLUT’A
- Sendependa, senkondiĉa, nepra.
// — o, la Absoluto (filozofio) ; — isto, partiano de absolutismo. - = A-F-G-H-I-R
= absolu.
- Absolutism’o
- Absoluta povo de regnestro ; doktrino pri.
- = absolutisme.
- Absolv’i
- [Ekl.]
Senpekigi, malkondamni. - = A-F-G-H-I
= donner l’absolution.
- ABSORB’I
- Okupi tute kaj ekskluzive la spiriton.
// — iĝi ; Mi sidis tiel absorbita per la notoj, ke mi ne rimarkis vian eniron {Kr.}. - = A-F-G-H-I
= absorber.
- ABSTEMI’A
- Kiu neniam trinkas vinon.
// — eco, ulo. - = A-F
= abstème.
- Abstinenc’o
- [Ekl.]
Neuzado de viando.
// — ema, ulo. - = A-F-H-I
= abstinence.
- ABSTRAKT’I
- Apartigi pense unu el la ecoj de objekto.
// — ado, anto, aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= abstraire.
- ABSURD’A
- Malracia, malkonsekvenca.
// — aĵo, eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= absurde.
- Abuli’o
- {T.Vx} [Med.]
Spirita malsano, senvoleco. - = aboulie.
- Abund’a
- {Vr.}
Sufiĉega. - = abondant.
- Abutment’o
- [Arkit.]
Flankapogilo, apogarkaĵo ĉe ponto. - = butée, culée.
- Ac’oj
- {T.Vx} [Bot.]
Speciala sufikso por la nomoj de la botanikaj familioj laŭ la klasifiko de Lindley.
// rozo, rozacoj ; lilio, liliacoj ; k.t.p. - = -acées.
- Acefal’o
- [Zool.]
Senkapa besto, senkapulo. - = acéphale.
- Acefalocist’o
- [Nat. hist.]
(Homa) hidatido ; l.v. senkapa veziko. - = acéphalocyste.
- Acer’o
- [Bot.]
Speco de dukotiledonaj arboj (acer).
// — acoj. - = H-I
= érable.
- Acetabl’o
- {A.V.} [Anat.]
Foveo kotilojda ĉe la kokso (acetabulum). - = cavité cotyloïde.
- Acetal’o
- Kombinaĵo el alkoholo kaj aldehido.
- = A-F-G-H-I-R
= acétal.
- Acetanilid’o
- Korpo tirita el anilino per okzalacido.
- = A-F-G-H-I-R
= acétanilide.
- Acetat’o
- [Kem.]
Salo el acetika acido kaj bazo. - = A-F-G-H-I-R
= acétate.
- Acetik’a
- [Kem.]
Vinagra.
// — igo. - = A-F-G-H-I-R
= acétique ; acetikigo : acétification.
- Acetil’o
- [Kem.]
Radikalo de la acetikaj komponaĵoj. - = A-F-G-H-I-R
= acétyle.
- Acetilen’o
- [Kem.]
Gaso bruligebla (C2H2). - = A-F-G-H-I-R
= acétylène.
- Acetimetr’o
- [Kem.]
Mezurilo de la acideco de la vinagro. - = A-F-G-H-I-R
= acétimètre.
- Aceton’o
- [Kem.]
Korpo tirita el la grasacidoj malkomponitaj per varmo (C3H6O). - = acétone.
- Acetonuri’o
- [Med.]
Malsanero, l.v. acida urinado. - = A-F-G-H-I-R
= acétonurie.
- Acetoz’a
- [Kem.]
Vinagrogusta. - = A-F-G-H-I-R
= acéteux.
- ACID’A
- Gustepikanta kiel vinagro, citrono, k.t.p.
// — aĵo, eco, emo, igi, ebla ; iĝ’i-anta ; eta ; ig’i-ita ; acidaĉa ; acidmordi. - = A-F-G-H-I-R
= acide ; acideta : acidulé ; acidaĉa : aigre.
- Acidimetr’o
- [Kem.]
Mezurilo de acideco. - = A-F-G-H-I-R
= acidimètre.
- Acin’o
- [Bot., Med.]
Bero ; surkreskaĵo beroforma. - = acinus.
- AĈ
- Sufikso malboniga, malŝatiga. Ekz. :
// ĉevalaĉo, malbona ĉevalo.
V. fi. - = Suffixe péjoratif. Ex. : ĉevalaĉo : rosse.
- AĈET’I
- Akiri per mono.
// — ado, aĵo, ebla, ejo, isto ; aĉeti firme, kontante, kredite ; aĉetkontrakto ; antaŭaĉet’i-anto - into ; elaĉeti ; elaĉeta pago ; la Elaĉetinto ; subaĉeti, delogi per mono. - = acheter ; elaĉeti : racheter ; elaĉeta pago : rançon ; la Elaĉetinto : le Rédempteur ; subaĉeti : corrompre, soudoyer.
- AD
- Sufikso, kies plej ĝenerala senco ŝajnas esti ago (kiel latine acio) kaj akcesore ripeto aŭ daŭro de la ago.
Oni uzas ĝin por devenigi ĉu verbajn nomojn el nomaj verboj, ekz : kroni, kronado ; veneni, venenado ; ĉu daŭrigajn aŭ ripetigajn verbojn el primitivaj verboj, ekz : pafi, pafadi ; kanti, kantadi, k.t.p. - = A-F-H-I
= Suffixe marquant l’action (habituelle ou répétée).
- Adaĝ’o
- {T.Vx} [Muz.]
Muzikaĵo, kiun oni devas ludi malrapide.
V. adaĝio. - = adagio.
- Adaĝi’o
- ‹?› {Rh.} [Muz.]
V. adaĝo. - = adagio.
- ADAPT’I
- Alfari, alformi, alĝustigi, l.v. altaŭgigi.
// — ado, ebla, eco, igi, iĝi, ema ; maladapti. - = A-F-G-H-I-R
= adapter.
- Adekvat’a
- [Fil.]
Plene egala, egalampleksa.
// — neadekvata. - = A-F-H
= adéquat ; neadekvata : inadéquat.
- Adeni’o
- {Rh.} [Med.]
Malsano de la limfaj ganglioj. - = adémie.
- Adenit’o
- [Med.]
Brulumo, inflamo de la glandoj kaj precipe de la limfaj ganglioj. - = adénite.
- Adenojd’a
- [Med.]
L.v. glandoforma (surkreskaĵo). - = adénoïde (végétation).
- Adenom’o
- [Med.]
Glanda tumoro. - = adénome.
- Adenopati’o
- [Med.]
Malsaneco de la glandoj. - = adénopathie.
- ADEPT’O
- Anigito, partoprenanto.
- = A-F-G-H-I-R
= adepte.
- Adiabat’a
- ‹?› [Fiz.]
Nepenetrebla de la varmo. - = adiabatique.
- Adiabatism’o
- ‹†›
Adiabateco. - = adiabatisme.
- Adiant’o
- [Bot.]
Kreskaĵo, harfiliko (adiantum). - = adiante (capillaire).
- Adiaŭ
- Iru kun Dio, saluta vorto.
// — o ; adiaŭa diro ; diri adiaŭ. - = A-F-G-H-I
= adieu.
- Adici’i
- [Mat.]
Aldoni nombrojn, kvantojn unu al la alia. - = A-F-G-H-I
= additionner.
- Adinami’o
- [Med.]
Senforteco. - = adynamie.
- ADJEKTIV’O
- [Gram.]
Vorto kvalitiga, ekz : bona, varma, k.t.p. - = A-F-G-H-I
= adjectif.
- Adjunkt’o
- Helpanta oficisto, magistrato.
- = A-F-G-H-I-R
= adjoint.
- Adjutant’o
- [Milit.]
Helpanta oficiro, suboficiro.
// kampa adjudanto. - = A-F-G-H-I-R
= adjudant ; kampa adjudanto : aide de camp.
- ADMINISTR’I
- Zorgadi pri ia grava afero, organizaĵo.
// — ado, anto, isto, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= administrer.
- Administraci’o
- ‹?›
Administr’ado - antaro. - = A-F-G-H-I-R
= administration.
- Administrator’o
- ‹?›
Administr’anto - isto. - = A-F-G-H-I-R
= administrateur.
- ADMIR’I
- Rigardi plezure kaj ame.
// — eco, aĵo, ado, anta, inda. - = A-F-H-I
= admirer.
- Admiral’o
- [Mar.]
Ĉefoficiro de ŝiparmeo.
// vicadmiralo. - = A-F-G-H-I-R
= amiral ; vicadmiralo : vice amiral.
- Admiralitat’o
- [Mar.]
Admiral’ejo - oficejo.
V. admiralto. - = F-G-H-I-R
= amirauté.
- Admiralt’o
- ‹?› {Gd.} [Mar.]
V. admiralitato. - = amirauté.
- ADMON’I
- Instigi, kuraĝigi per parolo al ia ago.
// — ado ; antaŭ’admoni, juĝ-admoni. - = A-F
= engager, exhorter à.
- Adolesk’i
- ‹?› {T.Vx} [Med., Fiziol.]
Ekviriĝi, elinfaniĝi.
// — eco, anta, ulo. - = A-F-H-I
= devenir adolescent.
- Adonis’o
- {T.Vx} [Bot.]
Kreskaĵo el la ranunkolacoj (adonis). - = adonide.
- ADOPT’I
- Alpreni kiel filon, aligi al sia familio.
// — ito, anto. - = A-F-G-H-I-R
= adopter.
- ADOR’I
- Preĝi Dion aŭ kiel Dion.
// — ado, eco, anto, inda ; sinadorado. - = A-F-H-I
= adorer.
- Adrenalin’o
- {T.Vx} [Kem.]
Substanco tirita el la surrenaj kapsuloj. - = adrénaline.
- ADRES’I
- Sendi nome al iu.
// — aĵo, aro, ato ; libron. - = A-F-G-I
= adresser (lettres, colis, etc.).
- Adstring’i
- [Med.]
Kuntiri la karnteksaĵon. - = A-F-H-I-R
= resserrer, être astringent.
- Adukci’o
- [Med.]
L.v. alkonduko. - = adduction.
- Aduktor’o
- {Sr.} [Anat.]
Alkonduka, alproksimiga muskolo. - = adducteur.
- ADULT’I
- Peki kontraŭ la edzeca fideleco.
// — anto, eco ; ul’o-ino ; ema ; sangadulto ; viradulto. - = A-F-H-I
= commettre un adultère ; sangadulto : inceste.
- Adurol’o
- [Kem. fot.]
Kemiaĵo uzata en la fotografarto. - = A-F-G-H-I-R
= adurol.
- Advaŭs’o
- ‹†› {Rh.}
Rajto prezenti pastron al paroko. - = advowson (mot anglais).
- Advent’a
- ‹†› [Med.]
V. adventica. - = adventice.
- ADVENT’O
- Tempo antaŭ Kristnasko.
- = A-F-G-H-I
= avent.
- Adventic’a
- [Fil., Anat.]
Surveninta, surkreskinta.
V. adventa. - = adventice.
- Adverb’o
- [Gram.]
Speco de vorto neŝanĝebla, kiel : bone, varme, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= adverbe.
- ADVOKAT’O
- Juĝa reprezentisto kaj defendisto.
// advokataro ; komerca advokato. - = A-F-G-H-I-R
= avocat ; advokataro : barreau ; komerca advokato : agréé.
- Adz’o
- ‹†› {Rh.}
Ŝipfarista hakilo. - = hache de constructeur de navires.
- Aed’o
- [Hist.]
Greka poeto. - = aède.
- Aedil’o
- ‹†› [Hist.]
Urba konsilisto (en Romo) (ædilis). - = édile.
- AER’O
- Gaso spirebla, konsistanta el oksigeno kaj azoto.
// — eco, iĝi, forma, konduka, viva ; aerumi ; aervetur’o, ado, anto ; aer’ondo, ŝtono, truo ; malaerumiĝi ; sufoka aero. - = air.
- Aerobi’a
- Aeroviva (mikrobo).
- = aérobie.
- Aerofobi’o
- [Med.]
Nerva malsano, l.v. aerotimo. - = aérophobie.
- Aerografi’o
- [Sc.]
Scienco pri la aero. - = aérographie.
- Aerolit’o
- [Astr.]
Meteor’ - aer’ŝtono ; meteoro.
V. aetito. - = A-F-G-H-I-R
= aérolithe.
- Aerologi’o
- [Sc.]
Scienco pri la aero. - = aérologie.
- Aeromanti’o
- [Okult.]
Aerodiveno. - = aéromantie.
- Aerometr’o
- [Fiz.]
Aermezurilo. - = A-F-G-H-I-R
= aéromètre.
- Aerometri’o
- [Fiz.]
Aermezurado. - = aérométrie.
- Aeronat’o
- {Gd.}
Speco de flugmaŝino. - = aéronat.
- Aeronaŭt’o
- Aerveturanto.
- = aéronaute.
- Aeronaŭtik’o
- Aervetur’o - arto, scienco.
- = aéronautique.
- Aeroplan’o
- Aer’ŝvebilo, aviadilo.
- = aéroplane.
- Aerostat’o
- Aerveturilo, balono.
// — isto, ado, arto. - = aérostat.
- Aerostatik’o
- Scienco pri la ekvilibro de la fluaĵoj.
- = aérostatique.
- Aetit’o
- [Miner.]
Agloŝtono.
V. aerolito. - = aélite.
- AFABL’A
- Ĝentila, aminda.
// — eco, igi ; mal’— a, eco, igi. - = A-F-H-I
= aimable, affable.
- Afazi’o
- [Med.]
Nerva malsano, l.v. senparoleco. - = aphasie.
- AFEKCI’O
- 1 : ‹?›
Amemo, korinklino.
2 : ‹?› {T.Vx} [Med.]
Malsaniĝo en tia aŭ alia parto de la korpo. V. afekto. - = A-F-H-I
= 1 : affection, tendresse. 2 : affection, maladie.
- AFEKT’I
- 1 : (Intr.) Ŝajnigi nenaturajn, nesimplajn manierojn.
// — ado, aĵo, eco, ema ; ul’o-ino ; mir’, moral’, dir’afekto ; rideti afekte ; neafektema.
2 : {Monadologio} [Fil.]
Impresi, atingi. - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 : affecter (n) ; être affecté [comprendre : présenter de l’affectation]. 2 : affecter, impressionner.
- Afekt’o
- {Rh.} [Med.]
V. afekcio. - = affection, maladie.
- Afeli’o
- [Astr.]
Foreco, malproksimeco de la suno. - = aphélie.
- AFER’O
- Objekto, aĵo ; entrepreno, celaĵo komerca, religia, politika, k.t.p.
// — oj, aro, ejo, isto, ema ; pri kio estas la afero ? ; ĉiutaga kondukado de aferoj ; zorgi pri siaj propraj aferoj. - = A-F-G-I-R
= chose, affaire.
- Aferez’o
- [Gram.]
Mallongigo de vorto. - = aphérèse.
- Afid’o
- {Sr.} [Entom.]
V. afiso. - = puceron.
- Afiks’o
- [Gram.]
Vortero, ĉu komenca (prefikso), ĉu fina (sufikso), kiel : mal-, -ig, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= affixe.
- Afis’o
- {T.Vx} [Entom.]
Insekto, vegetaĵpediko (aphis).
V. afido.
// — oidoj. - = puceron, aphidien.
- AFIŜ’O
- Papero fiksita sur muro por sciigi ion.
- = F-G-H-I-R
= affiche.
- AFLIKT’I
- ‹?›
Dolori, ĉagreni.
// Mi estas efektive tre afliktita {Z., Marta}. - = A-F-H-I
= affliger.
- Afodi’o
- [Entom.]
Insekto, sterkama skarabo (aphodius). - = aphodius.
- Afoni’o
- [Med.]
L.v. senvoĉeco. - = aphonie.
- Aforism’o
- Mallonga sencoriĉa frazo.
- = A-F-G-H-I-R
= aphorisme.
- AFRANK’I
- Antaŭpagi la sendon.
// — ite ; pri depago ; pri imposto ; surŝipen ; depago afrankite. - = A-F-G-H-I-R
= affranchir.
- AFRIK’O
- Parto de la terglobo.
- = A-F-G-H-I-R
= Afrique.
- Afrit’o
- ‹?› {Rh.}
Demono, malbona spirito. - = afrit, afriit (mots anglais).
- Afrodiziak’o
- [Farm.]
Ekscitilo de la seksorganoj. - = aphrodisiaque.
- Aft’o
- [Med.]
Buŝakno, buŝabsceso (precipe ĉe la brutoj).
// — eca, oza. - = A-F-H-I-R
= aphte.
- Afust’o
- [Milit.]
Portilo, apogilo de pafilego. - = F-H
= affût.
- AG’I
- Ekfari ion, ekefiki, ekpeni.
// — anto, ado, aĵo, eco, em’a-eco ; igi ; neag’a-eco ; senagado ; oftagi ; kontraŭag’i, ado, ema ; kaŝag’i, ema ; sin agigi ; agi senespere ; agi diable ; ĝustagado ; memagant’a-ema. - = A-F-G-I
= agir.
- Aga’o
- ‹?› {Rh.}
Turka oficiro. - = aga.
- AGAC’I
- Kaŭzi malagrablan sentaĵon ĉe la dentoj, entute ĉe la nervaro.
- = agacer.
- Agam’a
- {T.Vx} [Bot.]
L.v. senedziĝa (kreskaĵo), sen videblaj seksorganoj. - = agame.
- Agam’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de lacertoidoj ; speco de moluskoj.
// — oidoj. - = agame.
- Agami’o
- [Ornit.]
Sudamerika birdo (psophia crepitans). - = agami.
- Agap’o
- [Ekl.]
Sanktamfesta, religia festeno. - = A-F-H-I
= agape.
- Agaragar’o
- ‹?› {Rh.} [Bot.]
Cejlonmusko, speciala gluo el maralgo (gracilaria lichenoïdes). - = agaragar.
- Agarik’o
- [Bot.]
Fungo radihava.
// — acoj. - = A-F-H-I
= agaric.
- Agat’o
- [Miner.]
Juvelŝtono. - = A-F-G-H-I-R
= agate.
- Agav’o
- [Bot.]
Kreskaĵo el Ameriko (agave).
// agav’vino. - = A-F-G-H-I-R
= agave ; agav’vino : pulque.
- AGEND’O
- Notlibro, aferlisto.
- = F-G-H-I
= agenda.
- Agenezi’o
- [Med.]
Senpoveco naski, havi idojn. - = agénésie.
- AGENT’O
- Poraganto, reprezentanto, oficisto.
// — eco, ejo ; komerc’, negoc’. - = A-F-G-H-I-R
= agent.
- AGIT’I
- Eksciti, movegi (morale aŭ fizike).
// — ado, anto, eco, iĝo, isto, ilo. - = A-F-G-H-I-R
= agiter.
- Agitaci’o
- [Med.]
Malsana ekscitiĝo. - = agitation.
- AGL’O
- Rabobirdo (aquila).
- = A-F-H-I
= aigle.
- Aglomer’i
- Kunamasigi.
// — ado, aĵo, ejo, igo, iĝo. - = A-F-G-H-I
= agglomérer.
- Agluten’i
- {Df.}
V. aglutini. - = agglutiner.
- Aglutin’i
- Kunglui.
V. agluteni.
// — aĵo, eco, ema, iĝi. - = A-F-G-H-I
= agglutiner.
- Agnat’o
- [Jur.]
Samprapatrulo. - = A-F-G-H-I-R
= agnat.
- Agnokast’o
- ‹?› [Bot.]
Kreskaĵo (vitex agnus castus). (Kial ne : vitekso ?). - = agnus castus.
- Agnosticism’o
- [Fil.]
Kredo ke ĉio kaj precipe Dio estas nekonebla. - = agnosticisme.
- Agnotet’o
- {Rh.}
Kredeble preseraro anstataŭ agonoteto. - = agonothète.
- Agnus Dei
- ‹?›
Preĝo en la Meso. - = agnus Dei.
- AGONI’I
- Batali kontraŭ la morto, esti baldaŭ mortonta.
// — anto, ulo. - = A-F-H-I-R
= agoniser.
- Agonistik’o
- Atletarto, atletbatalo.
- = agonistique.
- Agonotet’o
- Luktestro, luktjuĝisto ĉe la Grekoj.
- = agonothète.
- Agor’o
- Placo, publika placo en la grekaj urboj.
- = agora.
- Agorafobi’o
- [Med.]
Nerva malsano, l.v. plactimo, spacteruro. - = agoraphobie.
- AGORD’I
- [Muz.]
Ĝustigi muzikilon.
// — ebla, ilo, isto, iĝi ; kunagordi ; alagordi ; malagordi. - = A-F-G-H-I-R
= accorder des instruments de musique.
- AGRABL’A
- Plezura, plaĉa.
// — aĵo, eco ; malagrabl’a, aĵo, eco. - = A-F-H-I
= agréable.
- AGRAF’O
- Metalhoketo por fiksi la randojn de vestaĵo.
// — umi, agrafe fermi. - = agrafe.
- Agrafi’o
- [Med.]
Nerva malsano, l.v. senskribeco. - = agraphie.
- Agrar’a
- {Vr.}
Pri la kampobienoj. - = agraire.
- Agregaci’o
- Universitata konkuro por akiri titolon de profesoro.
// — ulo, ito. - = agrégation.
- Agregat’o
- Neesenca kunaĵo.
// — igo. - = agrégat.
- AGRIKULTUR’O
- Terkulturo.
// — isto. - = agriculture.
- Agrimoni’o
- [Bot.]
Kreskaĵo el la rozacoj (agrimonia). - = aigremoine.
- Agronom’o
- Terkultursciencisto.
- = agronome.
- Agronomi’o
- {T.Vx}
Terkultura scienco.
// — isto. - = agronomie.
- Agropir’o
- {T.Vx} [Bot.]
Hundherbo, speco de gramenacoj (agropyrum). - = chiendent.
- Agrost’o
- {V.P.} [Bot.]
Ventospiko.
V. agrostiso. - = agrostis.
- Agrostem’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kariofilaco (agrostema githago). - = nielle des blés.
- Agrostis’o
- {T.Vx}
Kreskaĵo el la gramenacoj (agrostis).
V. agrosto. - = agrostis.
- Aguti’o
- [Zool.]
Mamulo leporsimila el Ameriko (dasyprocta). - = agouti.
- Aĝ’o
- Kvanto de la tempo de vivo.
// egalaĝ’a-ulo ; samaĝ’a-ulo ; grandaĝ’a-ulo ; plenaĝ’a-ulo ; neplenaĝ’a-ulo ; praaĝa. - = âge ; plenaĝ’a-ulo : majeur, adulte ; neplenaĝ’a-ulo : mineur.
- Aĝi’o
- [Fin.]
Maklermono. - = agio.
- Aĝiot’i
- [Fin.]
Monmakleri.
// — isto, aĵo. - = agioter.
- Aĥe’o
- ‹?› {Rh.} [Zool.]
V. akeo, V. bradipo. - = aï.
- Ailant’o
- [Bot.]
Arbo (ailanthus glandulosa). - = vernis du Japon.
- Air’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de gramenacoj (aira).
• Oni trovas ankaŭ : ajro {Vef.}. - = canche.
- Ais
- [Muz.]
A duontono supre. - = la dièze.
- Ajapan’o
- {T.Vx} [Bot.]
Kreskaĵo el la kompozitoj (eupatorium aya-pana). - = aya-pana.
- AJL’O
- [Bot.]
Kreskaĵo el la liliacoj (allium). - = ail.
- Ajlil’o
- {T.Vx} [Kem.]
Kemia radikalo C3H3. - = allyle.
- AJN
- Sendiference.
// Uzata kun la rilataj vortoj : kiu, kia, kiel, kiom, k.t.p. kaj, ankaŭ kun iu, ia, k.t.p. - = que ce soit, quiconque.
- Ajŝ’o
- {Sr.}
Modelo, normo, leĝa tipo por pezoj, mezuroj, k.t.p. - = G
= étalon.
- Ajup’o
- ‹†› {Rh.} [Voj.]
Branĉkajuto de nordamerikaj sovaĝuloj. - = ajoupa.
- Ajut’i
- {T.Vx} [Tekn., Med.]
Almeti elfluan tubon. - = ajuter.
- AĴ
- Sufikso por devenigi de verboj, nomoj aŭ adjektivoj nomojn de objektoj, aferoj, agoj konkrete konsiderataj (ne necese materiaj). Ekz. :
// trinkaĵo, vidaĵo, lanaĵo, laktaĵo, altaĵo, molaĵo, k.t.p. - = Suffixe signifiant : chose en général.
- Aĵur’a
- {V.P.}
Diafana, trueta. - = F-R
= à jour.
- Akaci’o
- [Bot.]
Arbo el la fabacoj (acacia). - = acacia.
- AKADEMI’O
- Societo de eminentaj kleruloj.
// — ano. - = académie.
- Akajn’o
- ‹?› {Rh.} [Bot.]
V. akeno. - = akène.
- Akalef’o
- {T.Vx} [Zool.]
L.v. urtiko, marurtiko, speco de zoofitoj. - = acalèphe.
- Akant’o
- [Bot.]
Kreskaĵo (acanthus).
// — acoj. - = acanthe.
- Akanti’o
- {V.P.} [Ornit.]
V. kardelo. - = chardonneret.
- Akantias’o
- {Rh.} [Ikt.]
Speco de skvalo (spinax acanthias).
V. spinako. - = aiguillat.
- Akantocefal’a
- [Zool.]
L.v. dornokapa. - = acantocéphale.
- Akantopterigi’oj
- {Ev.}
Klaso de fiŝoj kun rigidaj kaj pikaj naĝiloj. - = acanthoptérigiens.
- AKAPAR’I
- Antaŭaĉeti ĉiujn komercaĵojn de ia speco.
- = F-I
= accaparer.
- Akar’o
- [Zool.]
Araneeto kiu kaŭzas la skabion (acarus).
// — idoj †, oidoj. - = acarus, ciron.
- Akatalektik’a
- [Fil.]
Plensilaba. - = acataleptique.
- AKCEL’I
- Rapidigi.
// — ado, anto, ilo ; malakcel’i, ilo ; akceli la maturigon. - = A-F-H-I-R
= accélérer, hâter.
- AKCENT’I
- Plilaŭtigi la voĉon sur unu silabo de vorto ; † supersigni literon ; † elparoli laŭ speciala maniero.
// — ita, igo ; — signo. - = A-F-G-H-I-R
= accentuer.
- Akcentor’o
- [Ornit.]
Birdo alaŭdsimila (accentor). - = accenteur.
- AKCEPT’I
- Ricevi volonte, konsente (viziton, k.t.p.).
// — ado, anto, ebla, eco, inda, ema, ejo, igi ; malakcepti. - = A-F-G-H-I
= accepter.
- AKCESIT’O
- Subpremio, vicpremio, l.v. li alproksimiĝis.
- = accessit.
- AKCESOR’A
- Neĉefa, malprecipa, flanka.
// — aĵo. - = accessoire.
- AKCI’O
- [Fin.]
Titolo pri parto en la kapitalo de financa societo.
// — ulo, havanto ; akcimakleristo. - = A-F-G-H-I-R
= action.
- Akciakatur’o
- [Muz.]
Speco de muzika ornamaĵo. - = acciacatura.
- AKCIDENT’O
- ‹?› [Fil.]
Neesencaĵo, neatenditaĵo ; malfeliĉa okazintaĵo. - = A-F-H-I-R
= accident.
- Akcipitr’o
- [Ornit.]
Rabobirdo (astur). - = autour.
- Akciz’o
- [Fin.]
Imposto el la vendaĵoj, precipe el la trinkaĵoj. - = A-F-G-H-I-R
= accise.
- Ake’o
- ‹†› [Zool.]
Mamulo el la sendentuloj.
V. bradipo, V. aĥeo. - = aï.
- Aken’o
- {T.Vx} [Bot.]
Frukto nedehiska.
V. akajno. - = akène, achène.
- Akil’o
- {Rh.} [Anat.]
Akiltendeno. Oni trovas ankaŭ Aĥileo {Iliado, trad. Kofmann}. - = Achille (tendon d’).
- Akile’o
- [Bot.]
Kreskaĵo el la kompositoj (achillea). - = achillée.
- AKIR’I
- Havigi al si.
// — aĵo ; reakiri la sanon. - = A-F-H-I
= acquérir.
- AKLAM’I
- Akcepti, aprobi per favoraj krioj.
- = F-G-H-I
= acclamer.
- Aklimatiz’i
- ‹?› {Vr.}
Alklimatigi. - = acclimater.
- Akn’o
- [Med.]
Haŭtabsceseto.
// aknohava, aknetaro. - = F-H-I
= bouton (sur la peau).
- Akne’o
- {Df.} [Med.]
Haŭta malsano, kiu naskas multajn aknojn. - = acné.
- Aknod’o
- {T.Vx} [Mat.]
Punkto izola. - = acnode.
- Akoli’o
- [Med.]
Malsano, l.v. senegaleco. - = acholie.
- Akolit’o
- [Ekl.]
Pastroservisto en religiaj ceremonioj. - = A-F-G-H-I-R
= acolyte.
- Akomod’i
- [Opt., Fiz.]
Alĝustigi, adapti.
// — iĝo. - = accommoder.
- AKOMPAN’I
- Esti aŭ iri kun iu por helpi, servi, k.t.p.
// — anto, aĵo, eco. - = A-F-H-I-R
= accompagner.
- Akonit’o
- [Bot.]
Kreskaĵo el la ranunkolacoj (aconitum napellus). - = A-F-G-H-I-R
= aconit.
- Akor’o
- {T.Vx} [Bot.]
Kreskaĵo (acorus).
// — acoj. - = acore.
- AKORD’I
- Interkonsentigi, interkonformigi.
// — eco, aĵo, ebla, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= accorder.
- Akordion’o
- [Muz.]
Itala popola muzikilo. - = accordéon.
- Akori’o
- [Med.]
Favofungo, fungeto kiu kaŭzas la favon.
V. favo. - = achorion.
- AKR’A
- Tranĉa, pinta, akuta.
// — ega, eta, aĵo, eco, ilo, igi, isto ; malakrigi ; animakreco. - = A-F-H-I-R
= aigu, perçant, tranchant.
- Akr’o
- {Rh.} [Mez.]
(Angla) termezurero.
V. akreo. - = acre.
- Akre’o
- {Df.} [Mez.]
V. akro kaj V. arpento. - = acre.
- Akredit’i
- {V.P.}
Oficiale akceptigi. - = A-F
= accréditer.
- Akrid’o
- [Entom.]
Insekto (locusta, acridium).
// — oidoj. - = sauterelle, criquet.
- AKROBAT’O
- Ŝnurodancisto, l.v. pintomarŝisto.
// — aĵo, arto. - = A-F-G-H-I-R
= acrobate.
- Akrocefal’a
- [Antr.]
Pintokapa (homo). - = acrocéphale.
- Akrodini’o
- [Med.]
Epidemia malsano kun jukoj ĉe manoj kaj piedoj. - = acrodynie.
- Akrogen’a
- [Bot.]
L.v. pintokreska, kreskanta el la supera parto (pri kriptogamoj). - = acrogène.
- Akromat’a
- [Fiz.]
L.v. senkolora, sennuanca.
V. akromatika.
// — eco. - = achromatique.
- Akromatik’a
- [Fiz.]
V. akromata. - = achromatique.
- Akromatopsi’o
- [Med.]
L.v. kolorblindeco. - = achromatopsie.
- Akromegali’o
- [Med.]
Malsano l.v. grandiĝo de la ekstremaĵoj. - = acromégalie.
- Akromi’o
- {Df.} [Anat.]
L.v. pinto de la ŝultro.
V. akromiono. - = acromion.
- Akromion’o
- {Rh.} [Anat.]
V. akromio. - = acromion.
- Akronik’a
- [Astr.]
(Stelo) aperanta ĉe la parto de ĉielo kontraŭa al la sunloko. - = acronyque.
- Akropol’o
- [Hist.]
La plej alta citadelo en Ateno. - = Acropole.
- Akrostik’o
- [Metr.]
Speco de versaĵeto, kies komencaj literoj formas vorton. - = acrostiche.
- Akroter’o
- [Arkit.]
Piedestalo super konstruaĵo por statuoj, vazoj, k.t.p. - = acrotère.
- AKS’O
- Ĉefa diametro de korpo, turnlinio.
// — ego, ingo ; akspinto ; radikalakso. - = A-F-H-I-R
= axe.
- AKSEL’O
- [Anat., Bot.]
Subbrako ; subbranĉa parto. - = F-G-I
= aisselle.
- Aksi’o
- 1 : {T.Vx} [Zool.]
Speco de krustulo (axius).
2 : [Bot.]
Koĉinĉina arbeto (axia). - = 1 + 2 : axie.
- AKSIOM’O
- [Fil.]
Veraĵo evidenta per si mem. - = A-F-G-H-I-R
= axiome.
- Aksiometr’o
- {M.T.} [Mar.]
Instrumento montranta la pozicion de la direktilo de la ŝipo. - = axiomètre.
- Aksojd’o
- {Sr.} [Anat.]
Dua kolvertebro. - = axis.
- Aksolt’o
- {T.Vx} [Zool.]
Larvo de meksika amblistomo.
V. amblistomo. - = axolotl.
- Aksung’o
- {T.Vx} [Farm.]
Ŝmirgrasaĵo, grasŝmirilo. - = axonge.
- AKT’O
- 1 : Parto de dramo.
// interakto.
2 : Oficiala dokumento.
// kulpiga, transdona akto ; — isto. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : acte.
- Akte’o
- [Bot.]
Kreskaĵo el la ranunkolacoj (actea). - = actée.
- Aktin’a
- [Fiz.]
L.v. radianta, impresema.
// — eco. - = actinique.
- Aktini’o
- [Zool.]
Maranemono. - = actinie.
- Aktinolit’o
- [Miner.]
L.v. radiŝtono.
V. aktinoto. - = actinolithe.
- Aktinometr’o
- Mezurilo pri la intenseco de la sunradioj.
- = actinomètre.
- Aktinomikoz’o
- [Med.]
Parazita malsano kaŭzita de fungetoj. - = actinomycose.
- Aktinot’o
- [Miner.]
Speco de amfibolo, V. aktinolito. - = actinote.
- AKTIV’A
- [Gram.]
Signifanta agon, agadon.
// — eco, igi ; retroaktiva. - = A-F-G-H-I-R
= actif.
- AKTOR’O
- Teatristo, komediisto, tragediisto, k.t.p.
// — ino, aro. - = A-F-H-I-R
= acteur.
- Aktual’a
- [Fil.]
Efektive ekzistanta en la nuna tempo.
// — aĵo, eco. - = actuel.
- Akumulator’o
- [Elek.]
Elektrujo, elektra amasigilo.
V. kumulatoro. - = A-F-G-H-I-R
= accumulateur.
- Akupunktur’o
- [Med.]
Kuraco per pikiloj. - = acupuncture.
- AKURAT’A
- Ĝustatempa, zorganta pri la ĝusta tempo.
// — eco, ado, aĵo, igi, malakurata. - = A-G-R
= ponctuel, exact.
- Akustik’o
- [Fiz.]
Scienco de la sonoj. - = A-F-G-H-I-R
= acoustique.
- AKUŜ’I
- Naski idon.
// — igi, ist’o-ino, arto, scienco. - = A-F-R
= accoucher (intr.).
- Akut’a
- [Mat., Med., Gram.]
Pinta, malpli larĝa ol orta (angulo).
// — aĵo ; akuta supersigno ; akuta malsano. - = A-F-G-H-I
= aigu.
- AKUZ’I
- {Vr.}
Kulpigi, krimigi ion al iu • aŭ iun pri io. - = A-F-H-I
= accuser.
- Akuzativ’o
- [Gram.]
Kazo en la deklinacio montranta la rektan komplementon. - = A-F-G-H-I-R
= accusatif.
- AKV’O
- Fluaĵo, unu el la kvar elementoj laŭ la antikvuloj.
// — aĵo, aro, eco, ego, ujo, umi ; — amaso, ĉerpilo, divenisto, fal’o-ego ; — fluejo, kolektiga, koloriga, kondukilo, kreskaĵo, kuraco, linio, loĝanto, malsano, plena, serĉilo, signo, simila, ŝvelo, trairo, trogo, tubo, vendisto ; fluakvo, starakvo, pladlava akvo ; superakv’o-ego, igi, iĝi ; subakviĝi ; senakv’a, igi, o. - = A-F-G-H-I-R
= eau.
- Akvafort’o
- 1 : Gravuraĵo per azotikacido.
// — isto.
2 : {Vr.Z.} [Kem.]
Azotika miksaĵa acido. - = A-F-G-H-I-R
= 1 : eau-forte. 2 : eau régale.
- Akvarel’o
- Akvopentr’o - aĵo sur papero.
- = A-F-G-H-I-R
= aquarelle.
- Akvari’o
- Vitra akvujo por fiŝoj.
- = A-F-G-H-I-R
= aquarium.
- Akvatint’o
- Speco de akvaforto per lako kaj inko.
- = aquatinte.
- Akvifoliac’oj
- {T.Vx} [Bot.]
V. ilekso. - = aquifoliacées.
- Akvilegi’o
- [Bot.]
Kreskaĵo el la ranunkolacoj (aquilegia).
V. ankolio. - = H-I-R
= ancolie.
- Akvodukt’o
- [Anat.]
Kanalo tra la ostoj aŭ la molaj partoj de la korpo formsimila al akvokondukilo. - = aqueduc (anat.).
- AL
- Prepozicio por montri la movon kaj la direkton ; uzata kiel prefikso.
// al’igi, iĝi ; al’aĵo, ulo. - = à, vers.
- Al’o
- 1 : ‹†› [Tekn.]
Kudrilego uzata de la ŝuistoj. V. aleno.
2 : [Anat., Tekn.]
Flanka parto.
// naza alo, helicalo. Oni trovas ankaŭ : naza, helica flugilo. - = 1 : alène ‹†›. 2 : aile.
- Al’oj
- {T.Vx} [Bot.]
Speciala sufikso por la nomoj de la botanikaj tribuoj laŭ la klasifiko de Lindley. - = -ales.
- Alabastr’o
- [Miner.]
Speco de mola ŝtono diafaneta. - = A-F-G-H-I-R
= albâtre.
- Alantojd’o
- [Med.]
Veziketo, per kiu spiras la feto. - = allantoïde.
- Alapak’o
- {T.Vx} [Zool.]
V. alpako. - = alpaca.
- ALARM’O
- Signalo por voki al batalo aŭ helpo.
// — anto, isto. Brulalarmaj sonoriloj {Z.}. - = A-F-G-H-I
= alarme.
- ALAŬD’O
- [Ornit.]
Kampobirdo (alauda). - = F-H-I
= alouette.
- Alb’o
- {T.Vx} [Ekl.]
Pastra blanka vesto. - = A-F-H-I
= aube.
- Alban’o
- {Vr.Z.}
Landano de Balkana regiono.
// — ujo. - = Albanais.
- Albatr’o
- {Df., T.Vx} [Ornit.]
Marbirdo (diomedea).
V. albatroso, V. diomedeo. - = albatros.
- Albatros’o
- {Rh.}
V. albatro. - = albatros.
- Alberk’o
- [Bot.]
Frupersiko. - = F-I
= alberge.
- Albin’o
- {T.Vx}
Individuo kies haŭto kaj haroj estas tre pale koloritaj pro manko de pigmento.
V. albinoso. - = A-F-H-I-R
= albinos.
- Albinism’o
- {T.Vx}
Albineco.
V. albinosismo. - = albinisme.
- Albinos’o
- {Rh.}
V. albino. - = albinos.
- Albinosism’o
- {Rh.}
V. albinismo. - = albinisme.
- Albit’o
- {T.Vx} [Miner.]
Speco de Feldspato. - = albite.
- Albug’o
- [Med.]
Blanka makulo sur la korneo.
V. blankumo. - = albugo.
- ALBUM’O
- Kajero por ricevi vojaĝnotojn, desegnojn, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= album.
- Albumen’o
- 1 : {T.Vx} [Bot.]
Parto de la grajno.
2 : [Fiz.]
V. albumino. - = 1 : albumen.
- Albumenuri’o
- {T.Vx}
V. albuminurio. - = albuminurie.
- Albumin’o
- [Fiziol.]
Substanco blanka kaj viskeca, kiu troviĝas en la ovo.
V. albumeno. - = A-F-H-I-R
= albumine.
- Albuminojd’o
- {T.Vx}
Substanco samspeca kiel albumino. - = albuminoïde.
- Albuminuri’o
- [Med.]
Malsano de Bright (Brajto).
V. albumenurio. - = A-F-G-H-I-R
= albuminurie.
- Alburn’o
- 1 : {T.Vx, Df.} [Bot.]
Parto mola kaj blanka en la arbotrunko.
2 : ‹?› {Rh.} [Ikt.]
Blanka fiŝeto (alburnus). - = 1 : aubier. 2 : ablette ?
- Alce’o
- [Bot.]
Kreskaĵo el la malvacoj (althea rosea).
V. alteo. - = rose trémière.
- Alced’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Riverbirdo (alcedo hispida).
V. alciono. - = martin-pêcheur.
- Alcion’o
- 1 : [Zool.]
Marhirundo ; speco de polipo.
2 : {Vr.Z.}
V. alcedo • (alia senco). - = 1 : alcyon. 2 : martin-pêcheur.
- Alĉemil’o
- [Bot.]
Kreskaĵo el la rozacoj (alchemilla). - = alchimille.
- ALD’O
- [Muz.]
Muzikilo violonsimila.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= alto.
- Aldehid’o
- [Kem.]
Kemiaĵo derivata el alkoholo. - = A-F-G-H-I-R
= aldéhyde.
- Alderman’o
- [Voj.]
Angla urbestra oficisto. - = alderman.
- ALE’O
- Trairejo inter du linioj de arboj.
- = A-F-G-R
= allée.
- Alegori’o
- [Ret.]
Literatura figuraĵo. - = A-F-G-R
= allégorie.
- Alegr’o
- [Muz.]
Muzikaĵo vive kaj gaje ludota. - = F-I
= allegro.
- Alegret’o
- [Muz.]
Muzikaĵo rapide ludota. - = F-I
= allegretto.
- Aleksandr’a
- [Metr.]
Verso dekdusilaba. - = alexandrin.
- Alektor’o
- [Ornit.]
Amerika kortobirdo (alector). - = alector.
- Aleluia’o
- ‹†› [Ekl.]
V. halelujao. - = alleluia.
- Alen’o
- Kudrilego uzata de la ŝuistoj.
V. alo. - = F
= alène.
- Aleopati’o
- {V.P.}
V. alopatio. - = allopathie.
- Aleŭrit’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de eŭforbiacoj (aleurite). - = bancoulier.
- Alez’i
- [Tekn.]
Englatigi, enpolurigi (tubon).
// — ilo. - = alézer ; alezilo : alézoir.
- Alf’o
- [Bot.]
Afrika gramenaco.
V. esparto. - = alfa.
- Alfa’o
- {Rh.}
Unua litero de la greka alfabeto. - = alpha.
- ALFABET’O
- Literaro, literlibro.
- = A-F-G-H-I-R
= alphabet.
- Alfenid’o
- [Metal.]
Blanka metalo (alojaĵo eltrovita de Halphen). - = F-G-H-I-R
= alfenide.
- Alg’o
- [Bot.]
Akvokreskaĵo, marherbo.
// — aloj. - = A-F-G-H-I
= algue.
- Algebr’o
- [Mat.]
Scienco de la kvantoj reprezentataj per literoj anstataŭ ciferoj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= algèbre.
- Algid’a
- [Med.]
Malvarmega, frosttremiga (febro). - = algide.
- Algol’o
- [Astr.]
Stelo en la stelaro de Perseo. - = Algol.
- Algologi’o
- [Sc.]
Esploro, scienco pri la algoj. - = algologie.
- Algvazil’o
- [Voj.]
Hispana policisto, (juĝa) pedelo. - = alguazil.
- Alĝeri’o
- {Vr.Z.} [Geogr.]
Nordafrika lando.
// — ano. - = Algérie.
- Alhambra’o
- [Voj.]
Maŭra palaco en Grenado. - = Alhambra.
- Alĥemi’o
- [Sc.]
Prakemio. Oni skribas ankaŭ alkemio.
// — isto. - = alchimie.
- Alĥemil’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de rozacoj (alchemilla). - = alchemille.
- ALI’A
- Nesama.
// — igi, iĝi, eco, ulo ; alilanda, aliloke ; unu la alian ; alia ol. - = autre.
- Alianc’o
- {V.P.}
Ŝtata interligo.
// — ano. - = alliance.
- Aliari’o
- [Bot.]
Krucifero (erysimum alliaria). - = alliaire.
- ALIBI’O
- L.v. alilokeco.
- = A-F-G-I-R
= alibi.
- Alidad’o
- [Mar.]
Marista angulmezurilo. - = alidade.
- Alien’a
- [Med.]
Freneza.
// — ulo, igo, isto. - = A-F
= aliéné.
- Aligator’o
- [Zool.]
Amerika krokodilo. - = alligator.
- Alikvant’a
- {Df.} [Mar.]
Kunrestdividebla. - = aliquante.
- Alikvot’o
- [Mat.]
Senrestdividebla. - = aliquote.
- Aliment’oj
- {Vr.}
Vivrimeda pensio. - = pension alimentaire.
- Aline’o
- ‹?› {Df.}
Nova paragrafo, nova linio. - = alinéa.
- Alis’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kruciferoj (alyssum). - = alyson, passerage.
- Alism’o
- [Bot.]
Akvoplantago (alisma plantago).
// — acoj, aloj. - = alisma.
- Aliteraci’o
- {Df.}
Samliter’eco, aĵo.
V. alliteracio. - = allitération.
- Aliz’o
- 1 : {T.Vx} [Bot.]
Frukto de la alizujo, arbo el la sozacoj (sorbus aria).
2 : {Df.} [Meteor.]
Vojaĝvento, trado. - = 1 : alize ; alizujo : alizier. 2 : alizé.
- Alizarin’o
- [Kem.]
Ekstrakto el rubio. - = alizarine.
- Alk’o
- [Zool.]
Speco de cervo (cervus alces). - = élan.
- Alkad’o
- [Voj.]
Hispana urbestro. - = alcade.
- Alkaik’a
- [Metr.]
Speco de verso (greka, latina, k.t.p.). - = alcaïque.
- Alkal’o
- [Kem.]
Kemiaĵo, bazo en la komponaĵoj.
V. alkalio.
// — eco, igi, iĝi, izi, iĝemo, igeco. - = A-F-G-H-I-R
= alcali.
- Alkali’o
- {Vr.Z.} [Kem.]
V. alkalo. - = alcali.
- Alkalimetr’o
- [Kem.]
V. alkalometro. - = alcalimètre.
- Alkalojd’o
- [Kem.]
Vegetaĵa alkalo. - = alcaloïde.
- Alkalometr’o
- [Kem.]
Mezurilo de la kvantoj da alkalo.
V. alkalimetro. - = alcalimètre.
- Alkalometri’o
- Mezurado de la kvantoj da alkalo.
- = alcalimétrie.
- Alkaraz’o
- ‹?› {Df.} [Voj.]
Freŝiga vazo.
V. alkarazaso. - = alcarazas.
- Alkarazas’o
- ‹?› {V.H.} [Voj.]
V. alkarazo. - = alcarazas.
- ALKOHOL’O
- [Kem.]
Fluaĵo tirita el la vino k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= alcool.
- Alkoholat’o
- [Farm.]
Alkohola aromataĵo. - = alcoolat.
- Alkoholatur’o
- [Farm.]
Maceraĵo en alkoholo. - = alcoolature.
- Alkoholimetr’o
- [Kem.]
Mezurilo de la kvantoj da alkoholo. - = alcoolomètre.
- Alkoholimetri’o
- [Kem.]
Mezurado de la kvantoj da alkoholo. - = alcoolométrie.
- Alkoholism’o
- [Med.]
Malsano kaŭzita de trouzado de alkoholo. - = alcoolisme.
- ALKOV’O
- Ĉambra litejo.
- = A-F-G-H-I-R
= alcôve.
- Alla’o
- [Voj.]
Araba nomo de Dio. - = Allah.
- Alliteraci’o
- ‹†›
V. aliteracio. - = allitération.
- Almagest’o
- [Hist.]
Antikva kolekto de astronomiaĵoj. - = almageste.
- Almanak’o
- Kalendaro, templibro.
- = A-F-G-H-I-R
= almanach.
- Alme’o
- [Voj.]
Egipta dancistino. - = almée.
- ALMENAŬ
- Se ne pli.
- = F-I
= au moins.
- Almont’o
- {T.Vx}
Direkto laŭ kiu fluas rivero. - = F
= amont.
- ALMOZ’O
- Mondonaco al malriĉulo.
// — ulo, peto, kasisto. - = A-F-G-H-I
= aumône.
- Aln’o
- [Bot.]
Speco de arbo (alnus). - = F-H
= aune, aulne.
- Alnastr’o
- {T.Vx} [Bot.]
Arbo alnosimila (alnaster). - = aunâtre.
- Alo’o
- [Bot.]
Speco de liliacoj (aloe). - = aloès.
- Aloj’o
- Mikso kaj kombino de diversaj metaloj.
// — aĵo, eca, oza, umi, izi, ulo. - = A-F-H
= alliage.
- Aloksantin’o
- [Kem.]
Kemiaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= alloxanthine.
- Alopat’o
- [Med.]
Kuracisto alopatiano. - = A-F-G-H-I-R
= allopathe.
- Alopati’o
- [Med.]
Medicina doktrino kontraŭa al homeopatio.
V. aleopatio. - = A-F-G-H-I-R
= allopathie.
- Alopeci’o
- {T.Vx} [Med.]
harfalo. - = alopécie.
- Alopekur’o
- {V.P.} [Bot.]
Vulpovosto, speco de gramenacoj (alopecurus). - = vulpin.
- Alotrofi’a
- {Sr.} [Med.]
(Pri nutraj substancoj) kies proprecoj nevideble aliiĝis. - = allotrophique.
- Alotrop’a
- [Kem.]
Pri kemia propreco de kelkaj simplaj korpoj.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= allotrope.
- Aloz’o
- [Ikt.]
Speco de fiŝo (clupea alosa). - = A-F-H-I
= alose.
- ALP’O
- Centreŭropa monto.
- = A-F-G-H-I
= Alpe.
- Alpak’o
- {T.Vx} [Zool.]
V. alapako ; amerika mamulo simila al lamo. - = alpaca.
- Alpinism’o
- {V.H.}
Sporto konsistanta suriri Alpojn, altajn montojn. - = alpinisme.
- Alpinist’o
- {V.I.}
Alpa ekskursisto. - = alpiniste.
- Alsalt’o
- [Milit.]
Fina atako. - = assaut.
- Alsin’o
- {*} [Bot.]
V. anagalo. La vera birdherbo estas alsine media, ne anagallis phœnicea, kiu estas veneno por birdoj.
V. alsineo, V. stelario. - = mouron blanc.
- Alsine’o
- {V.P.} [Bot.]
V. alsino. - = mouron blanc.
- ALT’A
- Supren leviĝanta, vertikale granda.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; malalta. - = haut.
- Altan’o
- 1 : ‹?›
Loko alta kaj ebena, natura teraso.
2 : {Vr.Z.}
Ĝardena kiosko • (alia senco). - = 1 : plate-forme. 2 : kiosque de jardin.
- ALTAR’O
- Oferejo en templo.
- = A-F-G-H-I-R
= autel.
- Alte’o
- [Bot.]
Malvaco.
V. alceo. - = I-R
= guimauve, althée.
- ALTERN’I
- Fari du aferojn laŭvice.
- = A-F-H-I
= alterner.
- ALTERNATIV’O
- Elekto inter du kontraŭaj aferoj.
- = A-F-G-H-I-R
= alternative.
- Altrelief’o
- {Vr.Z.}
Skulptaĵo pli elstaranta ol bareliefo • (eble : alt’reliefo). - = haut-relief.
- Altruism’o
- [Fil.]
Amo al la aliaj homoj, malegoismo. - = A-F-G-H-I-R
= altruisme.
- Aluat’o
- [Zool.]
Speco de amerika simio (mycetes). - = alouate.
- Alucit’o
- {Df.} [Entom.]
Speco de nokta papilio, grentineo (sitotroga). - = alucite.
- ALUD’I
- Esprimi ion nerekte.
// — eto. - = A-F-H-I
= faire allusion à.
- ALUMET’O
- Ekbruligilo.
- = F
= allumette.
- Alumin’o
- Bazo, kiu troviĝas en aluno kaj argilo.
- = A-F-G-H-I-R
= alumine.
- Alumini(um)’o
- {T.Vx}
Metalo el alumino. - = aluminium.
- Alun’o
- Salo adstringa.
- = A-F-G-H-I
= alun.
- Aluvi’o
- [Ikt.]
Akiro de tero kaŭzita de riveraj alportoj. - = A-F-G-H-I-R
= alluvion.
- Alval’o
- Direkto kontraŭa al almonto.
- = aval.
- Alveol’o
- Ĉeleto (denta) ; dentingo.
- = alvéole.
- Alveolit’o
- {Vr.} [Geol.]
Speco de fosilio. - = alvéolite.
- Alvus’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Fiŝidaro. - = alevin.
- Alzan’a
- {Df.}
(Ĉevalo) flavruĝa, vulpkolora. - = alezan.
- AM’I
- Havi korinklinon por iu aŭ io.
// — ado, aĵo, isto, anto, ato, eco, egi, ema, eti, isto, inda, umi, ulo ; enamiĝi, ekami, malami ; amesprimo, amintrigo, amfonfeso, amrenkonto, amsento ; gloramo, honoramo, mondamo. - = F-H-I
= aimer.
- Amalgam’i
- Kunmiksi metalojn.
// — ado, iĝi. - = A-F-G-H-I
= amalgamer.
- Amanit’o
- [Bot.]
Speco de fungoj, ovofungo, sakfungo. - = amanite, oronge.
- AMAR’A
- Maldoĉa kiel galo, aloo, k.t.p.
// — aĵo, eco. - = F-H-I
= amer.
- Amarant’o
- [Bot.]
Kreskaĵo kaj floro (amarantus).
V. amarantoso.
// — acoj. - = A-F-G-H-I-R
= amaranthe.
- Amarantos’o
- V. amaranto.
- = amaranthe.
- Amarilis’o
- {T.Vx} [Bot.]
Liliaco (amaryllis).
V. amariljo.
// — acoj, idoj. - = amaryllis.
- Amarilj’o
- {Rh.}
V. amariliso. - = amaryllis.
- AMAS’O
- Kolekto, multo da.
// — ejo, igi, ilo ; amaso da brutoj, tero, k.t.p. ; miksamaso ; popolamaso ; kunamasigi. - = amas, foule.
- Amator’o
- Artamanto, nemetiisto.
- = amateur.
- Amaŭroz’o
- [Med.]
Paralizo de la optika nervo. - = amaurose, goutte sereine.
- Amazon’o
- [Mitol.] {Df.}
Fabla militantino.
V. amazonino. - = Amazone.
- Amazon’o
- {Vr.Z.} [Ornit.]
Brazila papago (chrysotis). - = amazone.
- Amazonin’o
- ‹†›
V. amazono. - = amazone.
- Amb’o
- Paro de du numeroj en loterio.
- = ambe.
- AMBASADOR’O
- Regna sendito.
// — eco, ejo. - = A-F-H-I
= ambassadeur.
- AMBAŬ
- Du kune, duopaj.
// ambaŭflanke, ambaŭmane, ambaŭdekstra. - = tous les deux.
- AMBICI’O
- Gloramo, honoramo.
- = A-F-H-I-R
= ambition.
- Ambigu’a
- [Anat.]
Malcerta, malmulte difinita (organo). - = ambigu.
- Ambigu’o
- ‹†›
Teatro (en Parizo). - = Ambigu.
- Ambl’o
- Speciala irado de ĉevalo per samflankaj membroj.
- = A-F-H-I
= amble.
- Ambliopi’o
- Malfortiĝo de la okulvideco.
- = amblyopie.
- Amblistom’o
- {*} [Zool.]
Speco de batrakoj. (V. aksolto). - = amblystome.
- Ambon’o
- 1 : {Vr.} [Arkit.]
Preĝejtribuneto. V. jubeo.
2 : {Vf.}
Pupitro por kantisto en ĥorejo • (alia senco). - = 1 : ambon, jubé. 2 : lutrin.
- AMBOS’O
- Fera ŝtipo sur kiu forĝisto batas metalojn.
- = G
= enclume.
- AMBR’O
- Rezina kaj aromata substanco.
- = A-F-G-H-I-R
= ambre.
- Ambrosi’o
- [Bot.]
Kreskaĵo el la kompozitoj (ambrosia). - = ambrosie.
- Ambrozi’o
- [Mitol.]
Dia manĝaĵo ĉe Homero. - = A-F-G-H-I-R
= ambroisie.
- Ambulanc’o
- Vundhospitalo, kamphospitalo, vunditejo.
- = A-F-G-H-I
= ambulance.
- Ambulatori’o
- {Vr.} [Milit., Arkit.]
Promenejo. - = promenoir.
- Ameb’o
- Mikroskopa unuĉela estaĵo.
V. amibo. - = amibe.
- Amebojd’o
- [Med.]
Simila al amebo. - = ameboïde.
- Amel’o
- [Kem.]
Substanco tirita el gramenacoj, precipe el greno.
// — eca, izi, umi. - = F-H-I
= amidon.
- Amelojd’a
- {Sr.} [Kem.]
Amelsimila. - = amyloïde.
- AMEN
- Hebrea preĝero signifanta : tiel estu !
- = amen.
- Amendament’o
- {Df.}
Propono de plibonigo pri leĝo. - = amendement.
- Amenore’o
- [Med.]
Manko de virina monataĵo, senmonatflueco. - = amenorrhée.
- Ament’o
- {*} [Bot.]
Spiko da floroj ĉe arboj kiel saliko, poplo, k.t.p. - = chaton.
- Amentace’oj
- {Df.} [Bot.]
Familio de arboj (saliko, poplo, k.t.p.).
V. amentaloj. - = amentacées.
- Amental’oj
- {T.Vx} [Bot.]
V. amentaceoj. - = amentales.
- AMERIK’O
- Parto de la terglobo ; nova kontinento, nova mondo.
- = Amérique.
- AMETIST’O
- Juvelŝtono, violkolora.
- = A-F-G-H-I-R
= améthyste.
- Ametrop’a
- [Med.]
Malbonaĵo de la okulvideco.
// — eco. - = amétrope.
- Amfiartroz’o
- [Anat.]
duonartiko. - = amphiartrose.
- AMFIBI’A
- Vivaĵo kapabla vivi egale sur tero kaj en akvo.
- = A-F-G-H-I-R
= amphibie.
- Amfibol’o
- [Miner.]
Speco de ŝtono. - = amphibole.
- Amfibologi’o
- Dusencaĵo ; dusencesprimo.
- = amphibologie.
- Amfibrak’o
- [Metr.]
Verspiedo konsistanta el unu longa inter du mallongaj. - = amphibraque.
- Amfiksion’oj
- [Hist.]
Gentaj delegitoj en la tutgreka konsilantaro. - = amphictyon.
- Amfioks’o
- [Zool.]
Vertebrulo, la plej simpla el ĉiuj. - = amphioxus.
- Amfipod’o
- [Zool.]
Speco de krustuloj, l.v. ambaŭpieduloj. - = amphipode.
- Amfiteatr’o
- Ronda halo por spektakloj.
- = A-F-G-H-I-R
= amphithéâtre.
- Amfor’o
- Ovala vazo kun du teniloj uzata ĉe la antikvuloj.
- = A-F-G-H-I-R
= amphore.
- Ami’o
- {Rh.} [Bot.]
Speco de umbeliferoj (ammi). - = ammi.
- Amiant’o
- {T.Vx} [Miner.]
Substanco minerala fleksebla nebruligebla.
V. asbesto. - = amiante.
- Amib’o
- {T.Vx} [Nat. sc.]
V. amebo. - = amibe.
- Amid’o
- [Kem.]
Anhidra kunmetaĵo de amoniakaj saloj. - = amide.
- Amidol’o
- [Kem.]
Kemiaĵo uzata en la fotografado. - = amidol.
- Amielotrofi’o
- [Med.]
Medola atrofio. - = amyelotrophie.
- AMIK’O
- Persono amanta kaj amata.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; reamikiĝi, malamiko. - = A-F-H-I
= ami.
- Amikt’o
- [Ekl.]
Pastra vesteto. - = amict.
- Amilein’o
- {Sr.} [Kem.]
Signifo ne trovita. Ĉu preseraro anstataŭ amileno ? - = amylène ?
- Amilen’o
- [Kem.]
Kemiaĵo tirita el la amela alkoholo. - = amylène.
- Amili’o
- [Kem.]
Kemia radikalo. - = amyle.
- Amin’o
- [Kem.]
Komponaĵo el amoniako kaj alkoholo. - = amine.
- AMINDUM’I
- Flatlogi amatinon.
- = courtiser.
- Amiotrofi’o
- [Med.]
Muskola atrofio. - = amyotrophie.
- Amir’o
- {Rh.}
Afgana reĝo.
V. emiro. - = émir.
- Amiris’o
- {T.Vx} [Bot.]
Kreskaĵo (amyris).
// — acoj. - = amyride.
- Amnesi’o
- {Rh.} [Med.]
V. amnezio. - = amnésie.
- AMNEST’I
- ‹?› {Df.}
V. amnestii (ĉu ne preseraro ?). - = amnistier.
- AMNESTI’I
- {Rh.}
Leĝe nuligi iun krimon aŭ kulpon.
V. amnesti. - = A-F-G-H-I-R
= amnistier.
- Amnezi’o
- {Df.} [Med.]
L.v. senmemoreco.
V. amnesio. - = amnésie.
- Amni’o
- [Med.]
Membrano ĉirkaŭanta la feton. - = amnios.
- Amom’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de unukotiledonoj (amomum).
// — acoj. - = amome.
- Amoni(um)’o
- [Kem.]
Hipoteza metalo, radikalo de la amoniakaj saloj. - = ammonium.
- Amoniak’o
- [Kem.]
Gaso eltirita el salamoniako.
// — aĵo, oza. - = A-F-G-H-I-R
= ammoniaque.
- Amonit’o
- Fosilia konko.
- = ammonite.
- Amoret’o
- {V.I.}
Skulptaĵo figuranta la diaĵon de Amo. - = Amour.
- Amorf’a
- ‹?› [Sc.]
Senforma, sen difinita formo. - = amorphe.
- Amorfism’o
- ‹?› [Sc.]
Senformeco. - = amorphisme.
- Amoroz’e
- ‹†› [Muz.]
(Muzikaĵo ludota) kun amo. - = amorose.
- Amortiz’i
- [Fin.]
Malpliigi iom post iom ŝuldon.
// — ado, ebla ; amortizaj fondoj. - = A-F-G-H-I
= amortir.
- Ampelac’oj
- {T.Vx} [Bot.]
Gento de kreskaĵoj similaj al vito aŭ vinberujo (vitis ampelos). - = ampélidées.
- Ampelis’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de birdo (ampelis). - = cotinga.
- Ampelops’o
- [Bot.]
Speco de vito el Ameriko (ampelopsis). - = vigne-vierge.
- Amper’o
- [Elek.]
Elektra mezurero. - = A-F-G-H-I-R
= ampère.
- Ampermetr’o
- [Elek.]
Amperomezurilo. - = ampèremètre.
- Ampl’o
- {V.P.}
V. ampolo. - = ampoule.
- AMPLEKS’O
- Grandeco de korpo, spaco.
// samampleksa, mezampleksa. - = A-F-H-I
= dimension, étendue.
- Ampol’o
- 1 : [Tekn.]
Vitra globeto kun longa kolo.
// ampoltubo, gutkalkula ampoltubo.
2 : {Sr.} [Med.]
Haŭtveziketo • (alia senco). V. amplo. - = 1 + 2 : ampoule.
- Amput’i
- [Kir.]
Detranĉi membron. - = A-F-G-H-I-R
= amputer.
- AMULET’O
- Magiaĵeto.
- = A-F-G-H-I-R
= amulette.
- AMUZ’I
- Distri, gajigi, petoligi, ludigi, k.t.p.
// — ado, aĵo, ejo, ilo, isto, ulo. - = A-F-G
= amuser.
- AN
- Sufikso por devenigi nomojn de personoj, signifanta ĉu la partoprenon en ia afero ĉu la loĝadon en ia lando k.t.p. Ekz. :
// samideano, kristano, domano, urbano, k.t.p. ; anaro, anigi, aniĝi. - = A-F-H-I
= Suffixe signifiant : partisan, habitant, etc.
- Anabaptism’o
- Kredo de la anabaptistoj.
- = anabaptisme.
- Anabaptist’o
- {Vr.}
Rebaptisto. - = anabaptiste.
- Anabaz’o
- {Df.} [Hist.]
Reveturo de greka armeo post la ekspedicio de juna Ciruso raportita de Ksenofono. - = anabase.
- Anabrokism’o
- ‹?› {Rh.} [Kir.]
Kirurgia operacio, ne plu uzata, pri la okulharoj. - = anabrochisme.
- Anaerobi’a
- [Nat. sc.]
L.v. senaeroviva (mikrobo). - = anaérobie.
- Anafor’o
- ‹?› [Ret.]
Vortripeto. - = anaphore.
- Anafrodizi’o
- [Med.]
Manko de seksaj deziroj. - = anaphrodisie.
- Anafrodiziak’o
- {Rh.} [Med.]
Anafrodiziaĵo, anafrodiziilo. - = anaphrodisiaque.
- Anagal’o
- ‹?› [Bot.]
Primolaco venena por la birdoj (V. alsino) (anagallis phœnicea). - = I
= mouron rouge.
- Anaglif’o
- ‹?› {Rh.}
(Artaĵo) Reliefa ĉizaĵo. - = anaglyphe.
- Anagram’o
- Ludo pri la literoj de vorto.
- = A-F-G-H-I-R
= anagramme.
- Anakard’o
- ‹†› {Df.} [Bot.]
Frukto de amerika arbo (anakardifrukto). - = anacarde.
- Anakardi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Amerika arbo el la terebintacoj (anacardium).
// — acoj. - = anacardier.
- Anakolut’o
- [Gram.]
Speco de gramatika elipso. - = anacoluthe.
- Anakond’o
- {Rh.} [Zool.]
Amerika serpentego (eunectes murinus).
V. boao. - = anaconda.
- Anakoret’o
- {Df.} [Ekl.]
Dezertulo, izolulo (religia). - = anachorète.
- Anakreontik’a
- Laŭ la maniero de la greka poeto Anakreonto.
- = anacréontique.
- Anakronism’o
- Eraro pri la dato de historia okazintaĵo.
- = anachronisme.
- Anal’oj
- ‹?› [Hist.]
Historiaj jarraportoj, jarkronikoj.
// — isto. - = annales.
- Analagmatik’a
- {T.Vx} [Mat.]
Geometria figuraĵo identa al sia inversa. - = anallagmatique.
- Analekt’oj
- ‹!›
Kolekto de elektitaj prozaĵoj aŭ versaĵoj.
V. krestomatio. - = analectes.
- Analem’o
- ‹!› [Astr.]
Ortografia projekcio de la ĉiela sfero sur la meridiana plano. - = anallème.
- Analepsi’o
- {Df.} [Med.]
Refortiĝo post malsano. - = analepsie.
- Analept’a
- [Farm.]
Refortiga (nutraĵo). - = analeptique.
- Analfabet’o
- {Vr.}
Malklerulo, senliterulo. - = illettré.
- Analgezi’o
- [Med.]
Sendolor’eco - iĝo (haŭta). - = analgésie.
- Analitik’o
- [Mat.]
Parto de la matematikaj sciencoj. - = analytique.
- ANALIZ’I
- Dispartigi tutaĵon por ĝin pli bone esplori.
// — aĵo, ilo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= analyser.
- ANALOG’A
- Simila, kvankam de malsama speco.
// — eco, iĝo. - = A-F-G-H-I-R
= analogue.
- Analogi’o
- ‹?› [Fil.]
Raporto de analogeco kaj argumento fondita sur tiu rilato. - = analogie.
- Anamin’o
- {Sr.} [Kem.]
Signifo ne trovita. Ĉu korpo derivita el amino ? - = anamine.
- Anamnez’o
- {Sr.} [Med.]
V. anamnezio. - = anamnésie.
- Anamnezi’o
- [Med.]
Restarigo de la memoro.
V. anamnezo. - = anamnésie.
- Anamorfoz’o
- {Df.}
Deformiga bildo. - = anamorphose.
- ANANAS’O
- Frukto de amerika kreskaĵo (bromelia ananas).
- = F-G-H-I-R
= ananas.
- Anapest’o
- [Metr.]
Verspiedo konsistanta el du mallongaj sekvataj de unu longa. - = A-F-G-H-I-R
= anapeste.
- ANARĤI’O
- Stato de regno sen registareco. Oni diras ankaŭ : anarkio.
- = A-F-G-H-I-R
= anarchie.
- Anarik’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de fiŝo (anarrhichas). - = anloup.
- ANAS’O
- Speco de palmipedo, kortbirdo (anas).
// — viro, ino, ido, ejo ; molanaso. - = L-H
= canard ; molanaso : eider.
- Anasark’o
- {Df.} [Med.]
Malsano, akvoŝvelego. - = anasarque.
- Anaskop’o
- [Fot., Opt.]
Speco de lenso. - = anascope.
- Anastigmat’a
- [Opt.]
Ne astigmata.
V. astigmata. - = anastigmatique.
- Anastom’o
- {V.P.} [Anat.]
V. anastomozo. - = anastomose.
- Anastomoz’o
- [Anat.]
Unuiĝo, enbuŝiĝo.
V. anastomo. - = anastomose.
- Anastrof’o
- {Df.}
Renverso de la natura vortordo.
V. anastrofio. - = anastrophe.
- Anastrofi’o
- {Rh.}
V. anastrofo. - = anastrophe.
- Anatem’i
- Solene malbeni, ekskomuniki.
// — ulo, adi. - = A-F-H-I-R
= anathématiser.
- Anatif’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de krustuloj. - = anatife.
- Anatomi’o
- [Med.]
Scienco pri la sekco de la organoj. - = A-F-G-H-I-R
= anatomie.
- Anc’o
- ‹?› {A.V.} [Anat.]
Parto de organo arkforma (intesta, nerva, arteria anco). - = anse, boucle.
- ANĈOV’O
- [Zool.]
Fiŝeto uzata kiel spicaĵo (engraulis). - = A-F-G-H-I-R
= anchois.
- And’oj
- {Vr.Z.} [Geogr.]
Sudamerikaj montegaroj. - = Andes.
- Andaluzi’o
- {Vr.Z.} [Geogr.]
Regiono de Hispanujo.
// — ano. - = Andalousie.
- Andant’o
- [Muz.]
Muzikaĵo ludota malrapide. - = andante.
- Andren’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de himenopteroj (abelo) (andrena). - = andrène.
- Androgin’a
- [Bot.]
Ambaŭseksa. - = androgyne.
- Andromani’o
- {Sr.} [Med.]
Speco de virina histerio. - = nymphomanie.
- Andromed’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de aziaj kaj nordamerikaj erikacoj (andromeda). - = andromède.
- Androsem’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de hiperiko (androsemum). - = androsème.
- ANEKDOT’O
- Mallonga kaj sprita rakonto.
// — aro, isto. - = A-F-G-H-I-R
= anecdote.
- Aneks’i
- Aldoni al ŝtato novan teritorion.
- = A-F-G-H-I
= annexer.
- Anel’i
- {T.Vx} [Metal.]
Rebaki metalon. - = recuire.
- Anelid’oj
- {T.Vx} [Zool.]
Klaso de vermoj, kiel lumbriko, hirudo, k.t.p. - = annélides.
- Anemi’o
- [Med.]
Manko de sango, sensangeco.
// — ema, ulo. - = anémie.
- Anemometr’o
- [Meteor.]
Ventomezurilo. - = anémomètre.
- Anemon’o
- [Bot.]
Kreskaĵo kaj floro, ranunkolaco (anemona). - = A-F-G-H-I-R
= anémone.
- Anencefal’a
- {Sr.} [Zool.]
Sencerba. - = anencéphale.
- Anerojd’o
- {Rh.} [Fiz.]
Senhidrarga barometro. - = anéroïde.
- Anestezi’o
- {T.Vx, Df.} [Med.]
sensent’eco, iĝo. - = anesthésie.
- Anestezin’o
- {Sr.} [Kem.]
Substanco anesteziiga ? - = anesthésine ?
- Anet(um)’o
- [Bot.]
Speco de umbelifero (anethum). - = aneth.
- Aneŭrism’o
- {Rh., Df.} [Med.]
Tumoro naskita pro dilatiĝo de arterio.
V. anevrismo. - = anévrisme.
- Anevrism’o
- ‹?› {T.Vx} [Med.]
V. aneŭrismo. - = anévrisme.
- Anfrakt’o
- {T.Vx} [Anat.]
Disangulo, distruo, disakvaĵo. - = A-F-H-I
= anfractuosité.
- Angel’o
- {Rh.} [Arkeo.]
(Numismatiko) Antikva speco de monero (stampita per anĝelfiguro). - = angelot.
- Angelik’o
- {Rh., T.Vx} [Bot.]
Speco de umbelifero (angelica archangelica). - = A-F-H-I
= angélique.
- Angi’o
- {T.Vx, Df.} [Anat.]
(Organika) vazo, kiel ekz. sangovazo.
V. anĝo. - = vaisseau.
- Angiektazi’o
- {Rh.} [Med.]
Dilatiĝo de la angioj aŭ de la koro. - = angiectasie.
- Angil’o
- [Ikt.]
Riverfiŝo serpentforma (anguilla).
// angilforma. - = F-H-I
= anguille.
- Angin’o
- {T.Vx, Df.} [Med.]
Inflamo de la gorĝo. - = angine.
- Angiografi’o
- {Vr.Z.} [Anat.]
Priskribo de angioj. - = angiographie.
- Angiologi’o
- [Anat.]
Parto de la anatomio pri la angioj. - = angiologie.
- Angiom’o
- {Rh.} [Med.]
Tumoro de la angioj. - = angiome.
- Angiosperm’o
- [Bot.]
Granda klaso de kreskaĵoj (dukotiledonaj) (l.v. envazosemo) ; V. gimnospermo. - = angiosperme.
- Angl’o
- Naskita en Granda Britujo aŭ rilatanta tiun landon.
// — ano, ujo. - = A-F-G-H-I
= anglais.
- Anglicism’o
- Angla dirmaniero, kutimo, k.t.p. ; anglaĵo.
V. anglismo. - = anglicisme.
- Anglikan’a
- Angleklezia.
- = anglican.
- Anglism’o
- V. anglicismo.
- = anglicisme.
- Angloman’o
- {Vr.Z.}
Anglamulo, anglomaniulo. - = anglomane.
- Anglomani’o
- Troa imitado de Angloj.
- = anglomanie.
- Angor’o
- [Med.]
Malsaneca sento de sufoka timego. - = angoisse.
- Angor’o
- [Geogr.]
Azia urbo.
// angora kato. - = Angora.
- Angul’o
- [Geom.]
Spaco entenata en la interspaco de du rektaj linioj aŭ ebenoj.
// — aĵo, eto, hava, oza ; — mezur’o-ilo ; ortangulo, rektangulo ; du’, tri, kvar, naŭ’angulo. - = A-F-H-I
= angle, coin.
- Angustur’o
- {Sr.}
Kontraŭfebra ŝelo de Amerika arbo. - = angusture.
- Angvis’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de serpento, vitroserpento (anguis fragilis). - = orvet.
- Anĝ’o
- {Sr.}
V. angio. - = vaisseau.
- ANĜEL’O
- Spirito servanta al Dio.
// — aro, eto, eco ; ĉefanĝelo. - = A-F-H-I-R
= ange.
- Anharmoni’a
- [Mat.]
Matematika rilato, l.v. neharmonia. - = anharmonique.
- Anhel’i
- {Gd.}
Malfacile spiri.
// — ado. - = haleter.
- Anhelaci’o
- ‹?› {Rh.} [Med.]
Malfacila spirado, anhelado.
V. dispneo. - = anhélation, essouflement.
- Anhidr’a
- [Kem.]
L.v. senakva. - = anhydre.
- Anhidrid’o
- [Kem.]
Oksido, kiu fariĝas acido per akvo. - = anhydride.
- Anidroz’o
- [Kem.]
Malsanero, sensudoreco, manko de sudoro. - = anhydrose.
- Anil’o
- {Rh.} [Bot.]
Amerika kreskaĵo (indigofera) V. indigo. - = indigo.
- Anilen’o
- {T.Vx} [Kem.]
V. anilino. - = aniline.
- Anilin’o
- {T.Vx} [Kem.]
Organika komponaĵo.
V. anileno. - = aniline.
- ANIM’O
- Principo viviga kaj sentiga de la homo kaj bestoj.
// — eco, ulo ; grandanim’a-eco ; egalanima, facilanima, simplanima, ventanima. - = F-H-I
= âme.
- Animal’o
- Besto, vivaĵo kapabla senti kaj sin movi.
// — supera, malsupera, animala magnetismo. - = A-F-G-H-I
= animal.
- Animalkul’o
- Animaleto, besteto.
- = animalcule.
- Animel’o
- {V.P.}
Spina cerbo de bovido el kiu oni faras manĝaĵon. - = amourette.
- Animism’o
- [Fil.]
Doktrino pri la animo kiel principo de korpa vivo. - = A-F-G-H-I-R
= animisme.
- Anisometrop’o
- [Med.]
Malegaleco de la vidpovo de la du okuloj. - = anisométrope.
- Aniz’o
- [Bot.]
Kreskaĵo el umbeliferoj (anisum), V. ilicio.
// anizlikvoro ; stelanizo. - = anis.
- Anjon’o
- [Fiz., Kem.]
Anoda jono. - = anion.
- ANKAŬ
- Same, egale.
- = I
= aussi.
- Anker’o
- ‹†›
Antikva mezuro de enteneco uzata en Nord-Eŭropo (angle dekgalonio, france kvardeklitro). - = A
= anker, quartaud.
- Ankiloblefar’o
- ‹!› [Med.]
Algluiĝo de la ambaŭ palpebroj. - = ankyloblefaron.
- Ankilops’o
- ‹!› [Med.]
Tumoreto apudnaza en angulo de okulo. - = anchilops.
- Ankilostomi’o
- {Sr.} [Zool.]
Vermo, intesta parazito. - = anchylostome.
- Ankilostomiaz’o
- ‹!› [Med.]
Parazita malsano de ministoj. - = ankylostomiase.
- Ankiloz’i
- [Med.]
Rigidigi artikon, ostokunigi. - = ankyloser.
- Ankoli’o
- ‹?› {Rh.} [Bot.]
V. akvilegio. - = ancolie.
- Ankon’a
- {A.V.} [Anat.]
Kubutpinta.
V. ankoneo. - = ancon.
- Ankone’o
- [Anat.]
Etenda muskolo de l’antaŭbrako.
V. ankona. - = anconé.
- ANKORAŬ
- Ĝis ĉi tiu momento.
• de nove ? plie ? - = F-I
= encore.
- ANKR’O
- Hokego por fiksi ŝipon.
// — eto, aro, ejo, adi ; ankron’ĵeti, treni ; ankroforma ; sindeankrigi ; ŝipankradejo. - = A-F-G-H-I-R
= ancre.
- ANKSI’O
- ‹?›
Maltrankvileco por timo de ebla malfeliĉo.
// esti en anksio (Sentis). - = A-F-G-H-I
= anxiété.
- Anobi’o
- [Entom.]
Speco de koleopteroj, kiuj manĝas lignon, pelton, ŝtofon, k.t.p. - = artison.
- Anod’o
- [Elek.]
Pozitiva poluso de elektra aparato. - = anode.
- Anodin’a
- [Med.]
Sendoloriga, sendolorigilo. - = anodin.
- Anodont’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de moluskoj acefalaj. - = anodonte.
- Anokoksiz’a
- {A.V.} [Anat.]
Apud anuso kaj koksizo. - = anococcygien.
- Anomal’oj
- {T.Vx} [Bot.]
Klaso de kreskaĵoj en la klasifiko de Linné kaj Tournefort. - = anomales.
- Anomali’o
- Eksterregul’eco, aĵo ; kontraŭregul’eco, aĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= anomalie.
- Anon’o
- [Bot.]
Speco de tropikaj kreskaĵoj dukotiledonaj (anona).
// — acoj. - = anone.
- ANONC’I
- Antaŭsciigi, antaŭinformi pri.
// — ado, isto ; edziĝanonco. - = A-F-G-H-I-R
= annoncer.
- Anonim’a
- Sennoma, nekonata.
// — ulo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= anonyme.
- Anopsi’o
- {Vr.Z.} [Med.]
Blindeco. - = anopsie, cécité.
- Anorgan’a
- {Vr.Z.}
Neorganika. - = anorganique.
- Anormal’a
- {Vr.Z.}
Nenormala. - = anormal.
- Ans’o
- Kurbtenilo por preni, fermi, k.t.p.
- = anse, loquet.
- ANSER’O
- [Ornit.]
Kortobirdo (anser).
// — ino, ido, viro, ejo. - = L
= oie.
- ANSTATAŬ
- Loke de, vice de.
// — o, a, e, i, anto, ulo, aĵo, igi. - = G
= au lieu de.
- ANT’A
- Finiĝo de aktivaj participoj je estanteca tempo. Ekz. :
// amanta, ridanta, k.t.p. ; — ant’o, a, e. - = Terminaison du participe présent actif, en esperanto.
- Antagonism’o
- Kontraŭeco, kontraŭbataleco.
- = A-F-G-H-I-R
= antagonisme.
- Antagonist’o
- Kontraŭbatalanto.
- = antagoniste.
- Antarkt’a
- {Sr.}
Antarktika, sudpolusa. - = antarctique.
- Antarktik’a
- Suda, kontraŭnorda.
- = A-F-G-H-I-R
= antarctique.
- ANTAŬ
- Prepozicio por esprimi ĝeneralan rilaton de tempo kaj de spaco, kies kontraŭa estas post.
// antaŭ ol, antaŭ ĉio, antaŭ nelonge ; o, a, e, eco, ulo ; antaŭeniri, antaŭdiri, antaŭvidi, k.t.p. - = F-H-I
= avant, devant.
- Anteli’o
- {Df.} [Astr.]
Sunlumo, kiu aperas ĉe flanko kontraŭa al la suno. - = anthélie.
- Anteliks’o
- {Df.} [Anat.]
Parto de la ekstera orelo antaŭ la helikso. - = anthélix.
- Antem’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozito, romana kamomilo (anthemis). - = camomille romaine.
- Anten’o
- [Entom.]
Movebla stangeto (ĉe insektoj). - = antenne.
- Antenari’o
- [Bot.]
Speco de kompozito (antennaria). - = immortelle blanche.
- Anter’o
- [Bot.]
Florsemersako, polensako. - = anthère.
- Anteridi’o
- {*} [Bot.]
Virseksa organo ĉe kriptogamoj. - = antheridie.
- Anterozojd’o
- {Df.} [Bot.]
Virseksaj korpetoj ĉe kriptogamoj. - = anthe(r)ozoïdes.
- Anticip’i
- antaŭ’fari, diri.
- = A-F-G-H-I
= anticiper.
- Antidot’o
- [Med.]
Kontraŭveneno. - = antidote.
- Antiflogistik’o
- [Med.]
Kuracilo kontraŭ inflamo. - = antiphlogistique.
- Antifon’o
- [Muz.]
Alterna kanto. - = antienne.
- Antiklimaks’o
- {Rh.} [Ret.]
L.v. kontraŭskalo, kontraŭmeto en unu sama frazo de du gradesprimoj supren kaj malsupren irantaj.
V. batoso. - = anticlimax.
- Antikrist’o
- [Ekl.]
Falsa profeto de l’Apokalipso. - = antéchrist.
- ANTIKV’A
- Malnova, pratempa.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= antique, ancien.
- Antil’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de fabaco (anthyllis vulneraria). - = trèfle jaune, anthyllide.
- Antil’oj
- {Vr.Z.} [Geogr.]
Centramerika insularo. - = Antilles.
- Antilogi’o
- ‹!› [Fil.]
Kontraŭaĵo en ideoj. - = antilogie.
- Antilop’o
- [Zool.]
Remaĉanta mamulo afrika (antilope). - = A-F-G-H-I-R
= antilope.
- Antimon’o
- [Kem.]
Metalo blublanka simila al arseniko.
// — oza. - = antimoine.
- Antimonik’a
- [Kem.]
(Acido) el antimono kaj oksigeno. - = antimonique, antimonieux.
- Antinomi’o
- [Fil.]
Kontraŭeco de du tezoj. - = antinomie.
- ANTIPATI’O
- Malamikeco, malsimpatio.
- = A-F-G-H-I-R
= antipathie.
- Antiperistalt’a
- {Rh.} [Med.]
Kontraŭperistalta. - = antipéristaltique.
- Antipirin’o
- [Med.]
Kuracilo kontraŭ febro. - = antypirine.
- Antiplanat’o
- {T.Vx} [Fot., Opt.]
Duobla objektivo, kies aberacioj reciproke neŭtriĝas. - = antiplanat.
- ANTIPOD’OJ
- [Geogr.]
Lokoj kuŝantaj sub niaj piedoj ĉe la alia parto de la terglobo. - = A-F-G-H-I-R
= antipodes.
- Antiren’o
- {T.Vx} [Bot.]
Kreskaĵo el la skrofulariacoj (antirrhinum). - = muflier, gueule de loup.
- Antisemit’o
- {V.P.}
Kontraŭulo de la juda gento. - = antisémite.
- Antisemitism’o
- {V.P.}
Antisemiteco. - = antisémitisme.
- Antiseps’a
- [Med.]
Kontraŭputra.
V. antisepta, V. antiseptiko.
// — aĵo, eco, ilo, igi. - = antiseptique.
- Antisept’a
- ‹†› [Med.]
V. antisepsa, V. antiseptiko. - = antiseptique.
- Antiseptik’o
- ‹†› [Med.]
Antiseptilo.
V. antisepsa, V. antisepta. - = antiseptique.
- Antistrof’o
- [Metr.]
Kontraŭstrofo en greka metriko. - = antistrophe.
- Antitez’o
- [Ret.]
Kontraŭeco de vortoj aŭ pensoj. - = A-F-G-H-I-R
= antithèse.
- Antitoksin’o
- [Med.]
Kontraŭtoksino. - = antitoxine.
- Antoksant’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de gramenaco (anthoxanthum). - = flouve.
- Antologi’o
- L.v. floraro, kolekto de literaturaj verketoj.
- = anthologie.
- Antonomazi’o
- {V.I.}
Retorika figuraĵo. - = antonomase.
- Antopogeografi’o
- {Rh.}
Homa geografio. - = anthropogéographie.
- ANTR’O
- {Sr.}
Kavernego. - = antre.
- Antracit’o
- Speco de terkarbo.
- = A-F-G-H-I-R
= anthracite.
- Antrakoz’o
- ‹†› [Med.]
Speco de ulcero. - = anthracose.
- Antraks’o
- [Med.]
Furunkego, furunkaro. - = anthrax.
- Antrisk’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de umbeliferoj (anthriscus).
V. cerefolio. - = anthrisque, cerfeuil.
- Antropofag’o
- Hommanĝulo.
V. kanibalo. - = A-F-H-I
= anthropophage.
- Antropofagi’o
- ‹†›
Antropofageco. - = anthropophagie.
- Antropojd’a
- [Zool.]
Homsimila. - = anthropoïde.
- Antropologi’o
- [Sc.]
Homscienco. - = A-F-G-H-I-R
= anthropologie.
- Antropometri’o
- Polica mezurado.
- = anthropométrie.
- Antropomorfism’o
- {V.P.}
Emo prezenti al si la diaĵon, la naturon kun homa formo, homaj sentoj. - = anthropomorphisme.
- Antropopitek’o
- {Df.} [Zool.]
Granda simio homsimila, homsimio.
V. ĉimpanzo. - = anthropopithèque (chimpanzé, orang, etc.).
- Antropozo’a
- {Sr.}
Hombesta. - = anthropozoaire.
- Antus’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de alaŭdo (anthus). - = farlouse.
- Anunciaci’o
- [Ekl.]
Kristana festo pri la anĝela salutado. - = annonciation.
- Anunciad’o
- Militista kaj religia ordeno.
- = annonciade.
- Anuri’o
- [Med.]
Malsan’o - ero ; senpoveco urini. - = anurie.
- Anus’o
- [Anat.]
Fino de la intesta tubo. - = A-F-H-I
= anus.
- Aorist’o
- {Df.}
Formo de la pasinta tempo en grekaj verboj.
V. aoristoso. - = aoriste.
- Aoristos’o
- ‹?› {Rh.}
V. aoristo. - = aoriste.
- Aort’o
- [Anat.]
Ĉefa arterio devenanta de la koro. - = A-F-G-H-I-R
= aorte.
- Aortit’o
- [Med.]
Inflamo de aorto. - = aortite.
- Apanaĝ’o
- Donaco nedefinitiva de reĝaj bienoj al iu princo aŭ nobelo.
- = A-F-G-I
= apanage.
- APARAT’O
- Scienca ilo, instrumento.
- = A-F-G-H-I
= appareil.
- APART’A
- Ne komuna, propra, disigita de.
// — aĵo, eco, igi. - = A-F-G-H
= particulier, séparé.
- APARTAMENT’O
- Ĉambraro.
- = A-F-I-R
= appartement.
- APARTEN’I
- Esti la propraĵo de iu.
// — aĵo, anta al. - = F-H-I
= appartenir.
- APATI’O
- Seneksciteco, malvigleco.
// — ulo. - = apathie.
- Apelaci’i
- [Jur.]
Reporti aferon al supera juĝistaro. - = faire appel.
- APENAŬ
- Ne tute, ĵus.
- = F-H-I
= à peine.
- Apendic’o
- [Anat.]
Parto de la intesto. - = A-F-G-H-I
= appendice (ileo-cécal).
- Apendicit’o
- [Med.]
Inflamo de la apendico. - = appendicite.
- Apenin’oj
- {Vr.Z.} [Geogr.]
Montara ĉeno de Italujo. - = Apennins.
- Apepsi’o
- [Med.]
Malsaneco, senpoveco digesti. - = apepsie.
- APER’I
- Ekmontriĝi, ekvidiĝi.
// — aĵo, eti, igi ; malaperi. - = A-F-H-I
= apparaître.
- Apercept’o
- [Fil.]
Konscia percepto laŭ Leibnitz. - = aperception.
- APERTIV’O
- Apetitdona trinkaĵo.
- = apéritif.
- APERTUR’O
- {Z.}
Malfermaĵo, malferma parto.
// aperturo de tubo {Z., Marta}. - = ouverture.
- Apetenc’o
- [Med.]
Instinkta deziro por manĝi, trinki, k.t.p. - = appétence.
- APETIT’O
- Inklino manĝi.
// apetitdon’a, ilo, ekcita ; senapetita. - = A-F-G-H-I-R
= appétit.
- Api
- ‹?› {Df.}
Apipomo, speco de pomo. - = (pomme d’) api.
- Api’o
- [Bot.]
Speco de umbelifero (apium). - = F-H
= ache.
- Apik’e
- {M.T.} [Mar.]
Vertikale, rekte de supre malsupren. - = F-I
= à pic.
- Apios’o
- [Bot.]
Speco de fabacoj aziaj. - = apios.
- Aplanat’o
- [Opt.]
Speciala fotografa objektivo.
// — eco. - = aplanat.
- APLAŬD’I
- Montri aprobon per manfrapoj.
// — egi, ado. - = applaudir.
- APLIK’I
- Almeti al praktiko teoriajn sciaĵojn.
// — ado, aĵo. - = A-F-H-I-R
= appliquer.
- Aplomb’o
- Memfideco, maltimeco.
- = A-F-H
= aplomb.
- Apocin’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (apocynum).
// — acoj.
• En {Ev.} oni trovas : apoceno. - = apocyn.
- Apofiz’o
- [Anat.]
Osta elstaraĵo, sur kiu insertiĝas muskoloj. - = apophyse.
- APOG’I
- Almeti kontraŭ, subteni.
// — ilo, dorsa apogilo ; sin apogi sur ; subapogi. - = F-H-I
= appuyer.
- Apoge’o
- [Astr.]
Punkto de orbito de astro, ĉe kiu ĝi estas plej malproksime de la tero. - = apogée.
- Apograf’o
- {V.I.}
Kopio, ne originala skribaĵo. - = apographe.
- Apoĝatur’o
- {T.Vx} [Muz.]
Melodia ornamaĵeto.
V. apoĝiaturo. - = appogiature.
- Apoĝiatur’o
- {Rh.} [Muz.]
V. apoĝaturo. - = appogiature.
- Apokalips’o
- [Ekl.]
Libro pri la fino de l’mondo ; l.v. malkaŝo. - = apocalypse.
- Apokop’o
- {Df.} [Gram.]
Elipso de litero aŭ silabo ĉe fino de vorto. - = apocope.
- Apokrif’a
- Ne aŭtentika, falsa.
- = A-F-H-I-R
= apocryphe.
- Apolog’o
- Fabelo kun etika konkludo.
- = A-F-H-I-R
= apologue.
- Apologi’o
- (Parola aŭ skriba) defendo.
// — anto, ulo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= apologie.
- Apomorfin’o
- [Farm.]
Salo de morfino. - = apomorphine.
- Aponeŭr’o
- {Sr.} [Anat.]
V. aponevrozo. - = aponévrose.
- Aponevroz’o
- [Anat.]
Tegmembrano de la muskoloj.
V. aponeŭro. - = aponévrose.
- Apopleksi’o
- [Med.]
Senigo de sento kaj movo kaŭzita de elfluidiĝo sanga aŭ sera en la cerbo.
// — ulo. - = A-F-H-I-R
= apoplexie.
- APOSTAT’O
- Individuo, kiu publike forlasis sian religion.
// — eco, iĝi. - = A-F-G-H-I
= apostat.
- APOSTAZ’I
- ‹?› {Df.}
Apostatiĝi.
V. apostazio. - = apostasier.
- Apostazi’o
- {Sr.}
V. apostazi. - = apostasie.
- Aposteriori’e
- [Fil.]
Post kontrolo de la sperto. - = A-F-G-H-I-R
= a posteriori.
- APOSTOL’O
- [Ekl.]
Religia sendito, instruanto (en kristanismo).
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= apôtre.
- Apostrof’o
- [Gram.]
Signeto komforma por montri elizion. - = apostrophe.
- Apoteci’o
- [Bot.]
Semerujo de la likenoj. - = apothécie.
- APOTEK’O
- Farmaciejo.
// — isto. - = A-G-R
= pharmacie.
- Apotem’o
- [Geom.]
Perpendikularo de centro ĝis latero de poligono. - = apothème.
- APOTEOZ’O
- Diigo, diiga ceremonio.
- = A-F-G-H-I-R
= apothéose.
- Apozem’o
- ‹?› [Farm.]
Kuraca bolaĵo. - = apozème.
- Apozici’o
- [Ret.]
Almeto de substantivo al substantivo kiel epiteto. - = apposition.
- Apozo’a
- {T.Vx} [Zool.]
Signifo ne trovita. - = apozoaire (?).
- APR’O
- Sovaĝa porko (sus aper).
// — viro, ino, ido, ejo. - = L
= sanglier.
- Apretur’o
- {V.P.}
Lasta pretiĝo de teksaĵoj por komerco (amelado, kalandrado, k.t.p.). - = apprêt des étoffes.
- APRIL’O
- Kvara monato de la jaro.
- = A-F-G-H-I-R
= avril.
- Apriori’e
- [Fil.]
Antaŭ kontrolo de la sperto. - = A-F-G-H-I-R
= a priori.
- APROB’I
- Akcepti, konsenti, laŭdi.
// — anto ; laŭtaprobo, malaprobi. - = A-F-G-H-I-R
= approuver.
- Apsid’o
- Plej profunda parto de preĝejo.
- = A-F-H-I-R
= abside.
- Aptenodit’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de palmipedo (aptenodytes). - = manchot.
- Apterik’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Aŭstralia birdo (apterix). - = aptérix.
- APUD
- Ĉe, proksime de, flanke de.
// — a, e, eco, ulo, apudesti. - = L
= près de, auprès de.
- Apuls’o
- {T.Vx} [Astr.]
Interproksimiĝo de du astroj sen eklipso. - = appulse.
- Apuntat’o
- {V.I.}
Punita soldato (en la itala armeo). - = soldat appointé de corvée.
- AR
- Sufikso por devenigi nomojn el aliaj nomoj kun signifo de kolekto, amaso, kiel ekzemple :
// arbaro, homaro, bovaro, k.t.p. ; ar’o, igi ; kunaro. - = Suffixe signifiant : collection, ensemble de.
- Ar’o
- {T.Vx}
Franca termezurero. - = A-F-G-H-I
= are.
- Ara’o
- [Ornit.]
Speco de granda papago (ara). - = ara.
- ARAB’O
- Azia popolano.
// araba gumo, lingvo. - = arabe.
- ARABESK’O
- Ornama desegnaĵo el plektitaj linioj, laŭ araba maniero.
- = A-F-G-H-I-R
= arabesque.
- Arabism’o
- {V.I.}
Araba idiotismo. - = arabisme.
- Aragonit’o
- {T.Vx} [Miner.]
Mineralaĵo el Aragono. - = aragonite.
- Arak’o
- Speco de brando ekstereŭropa.
- = arak.
- Arakis’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fabacoj oledona ; ternukso, terglano (arachis). - = arachide, cacaouette.
- Arakneid’o
- {T.Vx} [Entom.]
Insekto el la gento de la araneoj. - = arachnide.
- Araknoid’o
- {T.Vx} [Anat.]
Surcerba membrano.
V. araknojda. - = arachnoïde.
- Araknojd’a
- ‹?› {Rh.} [Anat.]
Membrano.
V. araknoido. - = arachnoïde.
- Arali’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj dukotiledonaj (aralia).
// — acoj. - = aralia.
- ARANE’O
- [Entom.]
Insekto dikventra, tolŝpina, k.t.p. (aranea).
// — aĵo, oidoj. - = F-H-I
= araignée.
- ARANĜ’I
- Ordigi, pretigi, k.t.p.
// — ado, aĵo, ema ; malaranĝi. - = A-F-H-I
= arranger.
- Aratologi’o
- {Rh.}
Signifo ne trovita. - = aratologie ?
- Araŭkari’o
- [Bot.]
Speco de koniferoj (araucaria). - = araucaria.
- Araŭrut’o
- {Df.} [Bot.]
V. aroruto. - = arrow-root.
- ARB’O
- Kreskaĵo kun alta trunko kaj pli malpli vastaj branĉoj.
// — ego, eto, ido, aro, ejo, isto ; arbohakisto ; arbaristo ; senarbigi. - = F-H-I
= arbre.
- Arbalest’o
- {Rh.}
Ŝultra pafarko.
V. arbalestro. - = F-H-I-R
= arbalète.
- Arbalestr’o
- ‹?› {Df.}
V. arbalesto. - = arbalète.
- Arbiter’o
- {V.P.}
Arbitracianto. - = arbitre.
- ARBITR’A
- Libervola.
// — aĵo, eco. - = F-H-I
= arbitraire.
- ARBITRACI’I
- Juĝi kiel elektita decidonto.
- = A-F-H-I-R
= arbitrer.
- Arboid’o
- [Miner.]
Arbosimileco. - = arborescence, arborisation.
- ARBUST’O
- Arbeto ? arbetaĵo ?
- = F-H-I
= arbuste ? buisson ?
- Arbut’o
- [Bot.]
Speco de arbo el la erikacoj (arbutus unedo). - = F-H-I
= arbousier.
- ARĈ’O
- Vergeto por ludi sur kordmuzikiloj.
- = archet.
- ARD’I
- Flami, bruli.
- = F-H-I
= arder.
- Arde’o
- [Ornit.]
Speco de marĉobirdo (ardea).
// tufardeo (bubulcus). - = L
= héron.
- ARDEZ’O
- Multetavola ŝtono, per kiu oni tegas tegmenton.
// — ejo, simila ; griza. - = F
= ardoise.
- Are’o
- Surfaco.
// — aĵo ; samarea. - = A-F-G-H-I
= aire.
- Arefakci’o
- Elsek’igo, iĝo.
- = aréfaction.
- Arek’o
- [Bot.]
Speco de azia palmo (areca). - = arec.
- AREN’O
- Luktejo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= arène.
- Arenari’o
- {Vr.} [Bot.]
Speco de kariofilacoj (arenaria). - = arenaire, sabline.
- Areol’o
- [Med.]
Kavaĵeto en karna teksaĵo. - = aréole.
- Areometr’o
- [Fiz.]
Mezurilo por la denseco de la korpoj. - = aréomètre.
- Areopag’o
- [Hist.]
Supera juĝistaro en Ateno.
// — ano. - = aréopage.
- AREST’I
- Kapti juĝoton.
// — ito, ejo, anto, isto ; arestletero. - = A-F-G-H-I-R
= arrêter.
- Argan’o
- [Mar.]
Maŝino por levi pezaĵojn. (V. grano). - = grue.
- ARGIL’O
- Speco de tero nepenetrebla de la akvo.
// — oza. - = A-F-H-I
= argile.
- Argon’o
- [Kem.]
Gaso entenata en la aero. - = argon.
- Argonaŭt’o
- [Mitol.]
Greka heroo veturanta sur la ŝipo Argo. - = Argonaute.
- Argonaŭt’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de molusko. - = argonaute.
- ARGUMENT’I
- Diskuti, pruvi, rezoni.
// — aĵo, ado. - = A-F-G-H-I-R
= argumenter.
- Argus’o
- [Mitol.]
Centokula fablulo. - = argus.
- ARĜENT’O
- Blanka kara metalo.
// — oza, igi, umi, izi, aĵo, ejo ; arĝentaĵaro ; senarĝentigi ; arĝentkolora. - = F-I
= argent.
- Arĥ’o
- V. arko.
- = arc.
- Ari’o
- [Muz.]
Muzika melodio, frazo.
// — eto. - = A-F-I
= air, ariette.
- Arian’o
- {Df.} [Hist.]
Partiano de la hereziulo Arius. - = Arien.
- Arianism’o
- {Df.} [Hist.]
Doktrino de la arianoj. - = arianisme.
- Ariergard’o
- [Milit.]
Postgvardio. - = A-F-G-H-I-R
= arrière-garde.
- Aril’o
- {T.Vx} [Bot.]
Tegilo de iaspecaj grajnoj. - = arille.
- Arist’o
- {Sr., T.Vx} [Geom.]
V. eĝo. L.v. fiŝosto. - = arête.
- ARISTOKRAT’O
- Privilegiulo.
// — aro. - = aristocrate.
- Aristol’o
- [Kem., Farm.]
Kemiaĵo uzata por kuraci vundojn. - = aristol.
- Aristolok’o
- {Rh.} [Bot.]
V. aristolokio. - = aristoloche.
- Aristoloki’o
- [Bot.]
Speco de kreskaĵoj dukotiledonaj (aristolochia).
V. aristoloko. - = aristoloche.
- Aristotel’o
- Fama greka filozofo.
// — ano, ismo. - = Aristote.
- Aritenoid’o
- [Anat.]
Unu el la laringaj kartilagoj. - = aryténoïde.
- ARITMETIK’O
- [Mat.]
Scienco de la nombroj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= arithmétique.
- ARK’O
- Kurbaĵo, kurblinio.
// — aĵo, aro, igi, iĝi ; arkefleksi ; pafarko.
V. arĥo. - = A-F-H-I-R
= arc.
- Arka’o
- ‹?› {Df.}
(V. arkeo). - = arche de Noé.
- ARKAD’O
- Arka konstruaĵo.
// — aro. - = A-F-G-H-I-R
= arcade.
- Arkadi’o
- {V.I.} [Geogr.]
Greka lando.
// — ano. - = Arcadie.
- Arkaik’a
- Pratempa, ne plu uzata.
V. arkaja. - = A-F-H-I-R
= archaïque.
- Arkaism’o
- Arkaik’aĵo, eco.
V. arkajismo. - = A-F-H-I-R
= archaïsme.
- Arkaj’a
- {Vr.Z.}
V. arkaika. - = archaïque.
- Arkajism’o
- {Vr.Z.}
V. arkaismo. - = archaïsme.
- Arkatur’o
- {T.Vx}
Arkitekta ornamaĵo el arkaĵetaro. - = arcature.
- Arke’o
- Ŝipo konstruita de Noaho.
V. arkao. - = arche de Noé.
- Arkebus’o
- Speco de pafarmilo.
- = arquebuse.
- Arkeologi’o
- Scienco de la antikvaĵoj.
- = A-F-G-H-I-R
= archéologie.
- Arkeopterik’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Fosilia birdo. - = archéoptérix.
- Arkidiakon’o
- Ĉefdiakono.
- = archidiacre.
- Arkidiecez’o
- {V.P.}
Ĉefepiskopa eparkio. - = archidiocèse.
- Arkiduk’o
- Ĉefduko.
// — ino, ido. - = A-F-G-H-I-R
= archiduc.
- Arkimandrit’o
- [Ekl.]
Greka monaĥejestro. - = archimandrite.
- Arkipelag’o
- Insularo.
- = A-F-G-H-I-R
= archipel.
- ARKITEKT’O
- Konstruartisto.
- = A-F-G-H-I-R
= architecte.
- ARKITEKTUR’O
- Konstruarto.
// — isto. - = architecture.
- Arkitrav’o
- [Arkit.]
Supera parto de kolono. - = A-F-G-H-I-R
= architrave.
- ARKIV’OJ
- Kolekto de historiaj dokumentoj.
// — isto, ejo. - = archives.
- Arkivolt’o
- [Arkit.]
Ornamaĵo de arkado. - = A-F-H-I-R
= archivolte.
- Arkoz’o
- {T.Vx} [Miner.]
Speco de ŝtono. - = arcose.
- Arkt(ik)’a
- Norda, nordpolusa.
- = A-F-G-H-I-R
= arctique.
- Arkti’o
- 1 : {V.P.} [Bot]
Speco de kompozitoj (arctium) ?
2 : {Rh.} [Entom.]
Speco de vermo (angle : palmer-worm). - = arctie.
- Arkturus’o
- {T.Vx} [Astr.]
Stelo de unua grandeco. - = Arcturus.
- Arleken’o
- Gajigisto, burleskulo.
// — aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= arlequin.
- ARM’I
- Provizi per bataliloj.
// — aĵo, ilo, aro, ejo, igi ; armilfar’ado-isto ; armiltenejo ; malarmi. - = A-F-H-I
= armer.
- Armatur’o
- Interna (fera) subtenaĵo, fortigilaro.
- = A-F
= armature.
- ARME’O
- Militistaro.
- = A-F-G-R
= armée.
- Armen’o
- {Vr.Z.} [Geogr.]
Okcidentazia landano.
// — ujo. - = Arménien.
- Armeri’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de plumbagacoj (armeria). - = armérie, gazon d’Olympe.
- Arminian’o
- {Df.} [Ekl.]
Partiano de Arminio (Arminius).
V. arminiusano. - = arminien.
- Arminius’ano
- ‹?› {Rh.} [Ekl.]
V. arminiano. - = arminien.
- Armoraci’o
- [Bot.]
Speco de krucifero (armoracia). - = armoracie.
- ARMORI’OJ
- (Blazonarto) Insigno, insignaro (de nobela familio).
- = A-F
= armoiries.
- Arnik’o
- [Bot.]
Speco de kompozito (taŭga kiel vundkuracilo) (arnica). - = A-F-G-H-I-R
= arnica.
- Arob’o
- Hispana pezmezurero (11 ½ kilog.).
- = arrobe.
- AROG’I (al si)
- Fiere, malhumile postuli, pretendi.
- = A-F-G-H-I
= (s’) arroger.
- AROGANT’A
- Fierega, malhumila.
- = A-F-G-H-I
= arrogant.
- AROM’O
- Agrabla odoro, parfumo.
- = A-F-G-H-I-R
= arôme.
- AROMAT’O
- Parfumaĵo, parfumilo.
- = A-F-G-H-I-R
= aromate.
- Arorut’o
- {T.Vx, Rh.} [Bot.]
Sagua faruno (l.v. sagradiko).
V. araŭruto. - = A-F-R
= arrow-root.
- Arpeĝ’o
- [Muz.]
Akordo, kies notoj tre rapide sin intersekvas. - = A-F-H-I-R
= arpège.
- Arpent’o
- Franca termezurero (franca akreo).
V. akreo. - = arpent.
- Arsel’o
- {T.Vx} [Kir.]
Pusbaseno. - = bassin à pus.
- Arsen’o
- {T.Vx} [Kem.]
Korpo simpla, metaloido (As).
// — oza. - = A-F-G-H-I-R
= arsenic.
- ARSENAL’O
- Armilejo, armiltenejo, armilaro.
- = A-F-G-H-I-R
= arsenal.
- Arseniat’o
- [Kem.]
Unu el la arsenaj saloj. - = arséniate.
- Arsenid’o
- [Kem.]
Kombinaĵo el arseno kaj simpla korpo. - = arséniure.
- Arsenik’o
- {T.Vx} [Kem.]
Arseno, arsen(oz)a acido. - = arsenic.
- Arsenit’o
- {T.Vx} [Kem.]
Unu el la arsenaj saloj. - = arsénite.
- Arŝin’o
- {V.R.} [Mez.]
Rusa mezurero de longeco (711 mm.). - = archine.
- ART’O
- Lerteco, poveco fari ion laŭregule.
// — aĵo, isto ; belartoj ; spiritartoj. - = A-F-G-H-I-R
= art.
- Artemizi’o
- [Bot.]
Kreskaĵo el la kompozitoj (artemisia). - = F-H-I
= armoise.
- Arteri’o
- {T.Vx} [Anat.]
Angio, kiu fluigas la sangon al la pulmoj kaj al la tuta korpo. - = A-F-G-H-I-R
= artère.
- Arteriit’o
- {T.Vx} [Med.]
Inflamo de la arterioj.
V. arterito. - = artérite.
- Arterioskleroz’o
- [Med.]
Malmoligo de la arterioj. - = artériosclérose.
- Arteriotomi’o
- [Med.]
Sekco de la arterioj ; arteria sangeliro. - = artériotomie.
- Arterit’o
- {Df.} [Med.]
Inflamo de la arterioj.
V. arteriito. - = artérite.
- Artez’a
- El la franca provinco " Artois " (Artoa).
// puto arteza. - = artésien.
- ARTIFIK’O
- Ruzaĵo, lerta kombinaĵo.
- = A-F-H-I
= artifice.
- ARTIK’O
- Reciproka eningigo, precipe de du membroj, ostoj.
- = A-F-H-I
= articulation.
- Artikl’o
- [Kom.]
Komerca specialaĵo, fako. - = A-F-G-H-I-R
= article.
- ARTIKOL’O
- 1 : Gramatika vorteto antaŭsubstantiva.
2 : Gazeta raporto. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : article.
- Artikul’oj
- {T.Vx} [Zool.]
Klaso de senvertebruloj (insektoj, krustuloj, k.t.p.). - = articulés.
- ARTILERI’O
- [Milit.]
Parto de la armeo (pri pafilegoj). - = A-F-G-H-I-R
= artillerie.
- Artism’o
- {V.P.}
Arto, lerteco en efektivigo de belaj aĵo. - = art.
- ARTIŜOK’O
- Kreskaĵo el la kompozitoj kaj legomo (cyanara scolymus).
- = A-F-G-R
= artichaut.
- Artokarp’o
- [Bot.]
Panarbo (artocarpus).
V. iako. - = arbre à pain.
- Artr’o
- [Anat.]
Organa artiko. - = articulation.
- Artralgi’o
- {T.Vx} [Med.]
Doloreco de la artroj. - = arthralgie.
- Artrit’o
- [Med.]
Inflamo de la artroj. - = A-F-H-I
= arthrite.
- Artritism’o
- [Med.]
Artritemo, artritema temperamento. - = arthritisme.
- Artrodi’o
- [Med.]
Artro konsistanta el du ebenaj surfacoj. - = arthrodie.
- Artrologi’o
- [Med.]
Scienco, traktato pri artroj (artikoj). - = arthrologie.
- Artropod’o
- {V.P.} [Zool.]
Klaso de senvertebruloj. - = arthropode.
- Arum’o
- {T.Vx} [Bot.]
Kreskaĵo unukotiledona (arum).
// — acoj, aloj. - = arum, gouet.
- Arvikol’o
- {T.Vx} [Zool.]
Kamporato, speco de mamulo (arvicola). - = campagnol.
- Arzel’a
- {Df.}
Ĉevalo kun antaŭkapo kaj postaj piedoj blankaj. - = arzel.
- AS
- Finiĝo de la verboj ĉe la estanteca indikativo.
- = Terminaison de l’indicatif présent en esperanto.
- As
- [Muz.]
A duontono sube. - = la bémol.
- As’o
- Unu el la ludkartoj (unua de piko, kero, karoo, trefo).
- = A-F-G
= as.
- Asafetid’o
- [Farm.]
Rezino uzata kiel nerva kuracilo. - = A-F-H-I
= assa-fetida.
- Asbest’o
- V. amianto.
- = A-F-G-H-I-R
= asbeste.
- Ascensi’o
- [Astr.]
(Rekta de stelo) arko inter la punkto gamma kaj la punkto, kie leviĝas stelo sur la ekvatoro. - = ascension droite.
- Ascidi’o
- {V.P.} [Zool.]
Klaso de senvertebruloj. - = ascidie.
- Ascit’o
- [Med.]
Ventroŝvelo, hidropso.
V. askito. - = ascite.
- ASEKUR’I
- Doni kontrakton por certigi iun pri estontaj riskoj.
// — isto, ado, aĵo ; fajr’, viv’, re’asekuri ; asekura kompanio. - = A-F-G-H-I
= assurer.
- Asept’a
- Neputrigebla, kontraŭputra.
// — eco, igi. - = A-F-G-H-I
= aseptique.
- ASERT’I
- Eldiri, elparoli, certigi, pretendi.
// — aĵo. - = A-F-H-I
= affirmer, prétendre.
- Asesor’o
- Kunsidanto, adjunkto, anstataŭanto (juĝista).
- = A-F-G-H-I-R
= assesseur.
- Asfalt’o
- [Miner.]
Speco de terpeĉo. - = A-F-G-H-I-R
= asphalte.
- Asfiks’i
- {Sr.}
V. asfiksii. - = asphyxier.
- ASFIKSI’I
- Sufoki per haladzo.
V. asfiksi.
// — iĝi, ulo. - = A-F-H-I-R
= asphyxier.
- Asfodel’o
- [Bot.]
Speco de liliaco (asphodelus). - = asphodèle.
- ASIGN’I
- [Jur.]
Kunvoki por proceso, juĝo, k.t.p. - = A-F-H-I-R
= assigner.
- Asignat’o
- {Df.} [Hist.]
Papermono dum la franca revolucio. - = assignat.
- Asimetri’o
- [Geom.]
Manko de simetrio. - = asymétrie.
- Asimil’i
- Alsimiligi (nutraĵon, k.t.p.).
// — eco, ebla, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= assimiler.
- Asimilaci’o
- {Vr.}
Asimil’ado - igo - iĝo. - = assimilation.
- Asimptot’o
- [Mat.]
Rekta linio al kiu pli kaj pli proksimiĝas la punktoj de kurblinio. - = A-F-G-H-I-R
= asymptote.
- ASIST’I
- ‹?› {Rh.}
Helpi, alservi. - = assister, seconder.
- Asistoli’o
- [Med.]
Nesufiĉeco de sistolo. - = asystolie.
- Asiz’o
- {Df.}
Juĝa alsido, rondiranta juĝa kortumo. - = A-F-I
= assise.
- Ask’o
- [Bot.]
Semerujo de iaspecaj fungoj.
V. teko. - = asque.
- Askalaf’o
- [Entom.]
Speco de insektoj nevropteroj (ascalaphus). - = ascalaphe.
- Askalonik’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de ajlo (allium ascalonicum). - = échalotte.
- Askarid’o
- [Zool.]
Intesta vermo. - = ascaride.
- Asket’o
- Piaĵulo.
- = ascète.
- Asketism’o
- ‹?›
Asketeco. - = ascétisme.
- Askit’o
- {T.Vx} [Med.]
V. ascito. - = ascite.
- Asklepi’o
- {V.P.} [Bot.]
V. asklepiado. - = ascépiade.
- Asklepiad’o
- [Bot.]
Kreskaĵo (asclepias).
V. asklepio.
// — acoj. - = asclépiade.
- Askomicet’o
- {T.Vx} [Bot.]
Klaso de fungoj : askofungoj. - = ascomycète.
- ASOCI’I
- Ensocietigi, kunigi.
// — ano, eco, iĝi. - = associer.
- Asociaci’o
- Asocio.
- = association.
- Asonanc’o
- Sonsimileco en vortfiniĝoj.
- = A-F-G-H-I
= assonnance.
- ASPARAG’O
- [Bot.]
Kreskaĵo kaj legomo (asparagus). - = A-F-G-H-I-R
= asperge.
- ASPEKT’O
- Elvidiĝo.
- = A-F-G-H-I-R
= aspect.
- ASPERG’I
- Surŝpruci.
// — ilo. - = F-H-I
= asperger (goupillon).
- Aspergilos’o
- [Bot.]
Malsano kaŭzita al bestoj de ia fungo (aspergillus). - = aspergillose.
- Asperol’o
- [Bot.]
Kreskaĵo kaj floro (asperula odorata).
V. asperulo. - = aspérule, petit muguet.
- Asperul’o
- {V.P.} [Bot.]
V. asperolo. - = aspérule.
- Aspid’o
- [Zool.]
Speco de serpento. - = A-F-H-I-R
= aspic.
- Aspik’o
- {Sr.} [Bot.]
Speco de lavendo (lavandula spica).
V. ŝpiko. - = aspic, grande lavande.
- ASPIR’I
- Celi, deziri, peni por.
// — anto. - = A-F-G-H-I-R
= aspirer.
- Aspleni’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de filikoj (asplenium). - = doradille.
- Astak’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de krustuloj, kankro. - = écrevisse.
- Astazi’o
- [Med.]
Senstareco, senpoveco stari. - = astasie.
- Asteni’o
- [Med.]
Senforteco. - = asthénie.
- Aster’o
- [Bot.]
Speco de kompozitoj.
// — acoj. - = aster.
- Asteri’o
- [Zool.]
Marstelo. - = astérie.
- Asterion’o
- {T.Vx, Df.} [Anat.]
Punkto, kie interkuniĝas tri ostoj de la kapo. - = astérion, trou mastoïdien.
- Asteroid’o
- {Rh.} [Astr.]
Teleskopa planedo.
V. asterojdo. - = astéroïde.
- Asterojd’o
- 1 : [Astr.]
V. asteroido.
2 : {V.I.} [Astr.]
Astreto, kvazaŭastro. - = 1 + 2 : astéroïde.
- Astigmat’a
- (Okulo, lenso) kiu ne konverĝigas la lumradiojn sur unu saman punkton.
V. anastigmata. - = astigmatique.
- Astigmatism’o
- ‹?›
Astigmateco. - = astigmatisme.
- Astm’o
- [Med.]
Malsano de la spirorganoj. - = asthme.
- Astr’o
- Ĉiela korpo, stelo.
- = A-F-G-H-I-R
= astre.
- Astragal’o
- 1 : [Bot.]
Speco de fabacoj.
2 : [Arkit.]
Kolonornamaĵo. - = 1 + 2 : astragale.
- Astrakan’o
- Speco de pelto el ŝafidoj de Astrakano en Rusujo.
- = astrakan.
- Astrici’o
- [Med.]
Adstringiĝo, kuntiriĝo. - = astriction.
- Astrognozi’o
- Astroscienco.
- = astrognose.
- Astrolab’o
- [Astr.]
Astronomia instrumento. - = astrolabe.
- ASTROLOG’O
- Astrodivenisto.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= astrologue.
- ASTROLOGI’O
- Arto diveni la estonton per la astroj.
- = A-F-G-H-I-R
= astrologie.
- ASTRONOM’O
- Astronomiisto.
- = astronome.
- ASTRONOMI’O
- Scienco pri la astroj.
- = astronomie.
- Astropekten’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de zoofitoj (astropecten). - = astérie, peigne de mer.
- AT
- Finiĝo de pasivaj participoj je estanteca tempo. Ekz :
// amata ; — at’o, a, e. - = Terminaison du participe présent passif, en esperanto.
- ATAK’I
- Ekbatali, sin ĵeti batale sur.
// — eto, ego, adi, anto ; neatakebla ; post’re’flank’atak’o. - = A-F-G-H-I-R
= attaquer.
- Ataksi’o
- [Med.]
Senordeco de la volaj movoj, nerva malsano. - = ataxie.
- Atar’o
- ‹?› {Rh.}
(Vorto persa) rozesenco. - = essence de rose.
- Ataraksi’o
- [Fil.]
Animkvieteco. - = ataraxie.
- Ataŝ’o
- {Rh.}
Ambasadora helpanto. Ataŝe’o ŝajnus pli taŭga. - = A-F
= attaché d’ambassade.
- Atavism’o
- Influo de la prapatroj sur la idoj.
- = A-F-G-H-I-R
= atavisme.
- Ateism’o
- Kredo ke ne ekzistas Dio.
- = A-F-G-H-I-R
= athéisme.
- Ateist’o
- Ateismano, sendiulo.
- = A-F-G-H-I-R
= athée.
- Atelektazi’o
- {Rh.} [Med.]
Ne sufiĉa dilateco (de la pulmoj). - = atélectasie.
- Aten’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de strigo (athene). - = chevêche.
- ATENC’I
- Fari kriman provon kontraŭ iu.
// — ado, ema, isto. - = A-F-G-H-I
= commettre un attentat.
- ATEND’I
- Resti ĝis, kredi ke iu alvenos aŭ io okazos.
// — ado, ema, ejo. - = F
= attendre, s’attendre à.
- Atene’o
- Kursejo, altlernejo.
- = athénée.
- ATENT’I
- Turni sian rigardon aŭ sian penson al io.
// — ado, ema, inda, igi ; malatenti ; senatenteco. - = A-F-H-I
= faire attention.
- Aterik’oj
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de insektoj dipteroj.
V. muŝo. - = athéricères.
- Aterom’o
- [Med.]
Sebotumoro. - = athérome.
- Aterosperm’o
- {T.Vx} [Bot.]
Kreskaĵo, speco de monimiacoj (atherosperma). - = athérosperme.
- ATEST’I
- Certigi fakton kiel vidinto.
// — aĵo ; ricevatesto. - = A-F-G-H-I-R
= témoigner, attester.
- Atetoz’o
- [Med.]
Nerva malsano kun senvolaj movoj de ekstremaĵoj. - = athétose.
- Ateŭk’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj, egipta skarabo (ateuchus). - = ateuchus.
- Aticism’o
- {Rh.}
V. atikismo. - = atticisme.
- Atik’a
- Sprita kiel la antikvaj atenanoj.
- = attique.
- Atikism’o
- ‹?›
Atikeco.
V. aticismo. - = atticisme.
- ATING’I
- Alveni ĝis, trafi.
// — ado, ejo, ebla. - = A-F
= atteindre.
- Atip’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de araneo (atypus). - = atype.
- Atlant’a
- {Vr.Z.}
V. atlantika. - = Atlantique.
- Atlantik’a
- (Oceano) inter Eŭropo kaj Ameriko.
V. atlanta. - = A-F-G-H-I-R
= atlantique.
- ATLAS’O
- 1 : Speco de silkaĵo. V. sateno.
2 : {V.P., Vr.Z.}
Landkartaro • (alia senco). - = 1: Gr
= 1 : satin. 2 : atlas.
- Atlaz’o
- {T.Vx} [Anat.]
V. atlojdo. - = atlas.
- ATLET’O
- Fortegulo, luktisto.
- = A-F-G-H-I-R
= athlète.
- Atletik’o
- Atleta arto, profesio.
- = athlétique.
- Atlojd’o
- {Sr.} [Anat.]
Unua kolvertebro.
V. atlazo. - = atlas.
- Atmometr’o
- {Vef.} [Fiz.]
Aparato por mezuri la kvanton da likvaĵo elvaporigita dum difinita tempo. - = atmomètre.
- ATMOSFER’O
- Aera maso ĉirkaŭ la terglobo.
// — atmosfera premo. - = A-F-G-H-I-R
= atmosphère.
- Atol’o
- [Geogr.]
Koralinsulo. - = atoll.
- ATOM’O
- [Fil., Kem.]
Nedividebla elemento de la korpoj. - = A-F-G-H-I-R
= atome.
- Atomism’o
- Doktrino pri la atomoj.
- = atomisme.
- Atoni’o
- [Med.]
Malvigleco de la organoj. - = A-F-H-I-R
= atonie.
- Atorni’o
- {Rh.}
Angla prokuroro. - = A
= attorney.
- Atrabil’a
- Nigragala, hipokondria, melankolia, galkaraktera.
// — eco.
V. atrabiliara. - = A-F
= atrabilaire.
- Atrabiliar’a
- {Rh.}
V. atrabila. - = A-F
= atrabilaire.
- Atrakt’o
- {V.P.}
Reciproka altiro de la korpoj, altira forto. - = attraction.
- Atrepsi’o
- [Med.]
Nutromanko, senpoveco sin nutri, asimili al si nutraĵon. - = athrepsie.
- Atribu’i
- Alskribi kiel propraĵon.
- = A-F-G-H-I
= attribuer.
- Atribut’o
- [Gram.]
Vorto kiun oni rilatigas al subjekto per la verbo esti. - = A-F-G-H-I-R
= attribut.
- Atripl’o
- [Bot.]
Kreskaĵo el la kenopodiacoj (atriplex).
V. kenopodio. - = arroche.
- Atrofi’o
- [Med.]
Malkreskiĝo de organo. - = A-F-G-H-I-R
= atrophie.
- Atrop’o
- {V.P.} [Bot.]
V. beladono. - = belladone.
- Atropin’o
- Alkalojdo el la beladono.
- = atropine.
- Atropos’o
- {V.P.} [Entom.]
Speco de nokta papilio (atropos). - = sphinx atropos.
- Atut’o
- {Df.}
Ludkarto kiu superas ceterajn.
// — superatuti. - = atout, surcouper.
- AŬ
- Konjunkcio por esprimi alternativon.
- = ou, ou bien.
- Aŭd’i
- Senti, koni per la oreloj.
// — ado, ebla, igi, anto ; subaŭdi. - = A-F-H-I-R
= entendre.
- Aŭdienc’o
- Akcepto de vizitantoj ĉe oficialulo.
- = A-F-G-H-I-R
= audience.
- Aŭditori’o
- Publika aŭdejo.
- = A-F-G-H-I-R
= auditoire.
- Aŭgment’o
- 1 : [Gram.]
Verba afikso.
2 : [Jur.]
Aldoto (ĉe la Romanoj). - = A-F-H-I
= augment.
- AŬGUR’O
- Antaŭsigno.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= augure.
- AŬGUST’O
- Oka monato de la jaro dediĉita al Aŭgusto (Augustus).
- = A-F-G-H-I-R
= août.
- Aŭgustin’ano
- Monako sekvanto de sankta Aŭgustino, aŭgustinmonako.
- = augustin.
- AŬKCI’I
- Vendi per publika konkuro.
- = A-G-R
= vendre à l’encan.
- Aŭkeni’o
- ‹?› {T.Vx} [Entom.]
Signifo ne trovita (auchenia signifas mamulon lama). - = auchénie.
- Aŭkupar’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de sorbujo (sorbus aucuparia). - = sorbier des oiseaux.
- Aŭl’o
- {V.P.}
Ĉefa ĉambrego en altlernejo. - = aula.
- Aŭlop’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Signifo ne trovita (aulopus). - = aulope.
- Aŭlostom’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de tropika fiŝo (aulostomus). - = aulostome.
- Aŭr’o
- [Med.]
Bloveto, vaporo. - = aura.
- Aŭrantiac’oj
- {T.Vx} [Bot.]
Gento de la oranĝarboj. - = aurantiacées.
- Aŭreol’o
- Glorkrono.
- = F-H-I-R
= auréole.
- Aŭrik’a
- [Mar.]
Nomo de velo. - = F-H-I
= aurique.
- Aŭrikl’o
- {T.Vx} [Anat.]
Parto de la koro. - = A-G-H-I-R
= oreillette.
- Aŭrikul’o
- [Bot.]
Speco de primolo (auricula). - = oreille d’ours.
- Aŭrikulari’o
- {V.P.} [Bot.]
Orelfungo, speco de fungoj (auricularia). - = auriculaire.
- Aŭripigment’o
- {V.P.}
Arsena sulfido uzata por pentrado.
V. orpimento. - = orpiment.
- AŬROR’O
- Diino de la tagiĝo ; matenkrepusko.
- = aurore.
- AŬSKULT’I
- Atente aŭdi.
// — ado, ilo. - = F-H-I-R
= écouter.
- AŬSPICI’O
- Antaŭsignoj de estonteco.
- = F-G-H-I
= auspice.
- Aŭspici’oj
- {Vr.Z.}
Favorado, patronado. - = auspices.
- Aŭstr’o
- {Vr.Z.}
Landano de mezeŭropa imperio.
// — ujo. - = Autrichien.
- Aŭstral’a
- Suda.
- = austral.
- Aŭstrali’o
- {Vr.Z.}
Kvina plej malgranda parto de la terglobo.
// — ano. - = Australie.
- Aŭtent’a
- {Vr.Z.}
V. aŭtentika.
// — igi. - = authentique.
- Aŭtentik’a
- Nedubeble vera.
V. aŭtenta.
// — aĵo, eco, igi. - = A-F-G-H-I-R
= authentique.
- Aŭtobiografi’o
- Propra, mem’biografio.
- = A-F-G-H-I-R
= autobiographie.
- Aŭtodafe’o
- Fajrekzekuto de hereziulo, l.v. ago de kredo.
- = A-F-G-H-I-R
= autodafé.
- Aŭtodidakt’o
- Memlerninto.
- = F-G
= autodidacte.
- Aŭtodigest’o
- Memdigesto, sindigesto.
- = autodigestion.
- Aŭtofagi’o
- Sinmanĝado, memkonsumiĝo.
- = autophagie.
- Aŭtofermant’a
- ‹†›
Memfermanta. - = automatique (à fermeture).
- Aŭtogenez’o
- [Fiziol.]
Malnova doktrino pri memnaskiĝo de kelka organo. - = A-F-G-H-I-R
= autogenèse.
- Aŭtograf’o
- Skribaĵo devenanta de iu difinita persono.
- = A-F-G-H-I-R
= autographe.
- Aŭtografi’i
- Reprodukti skribaĵon per speciala inko.
- = A-F-G-H-I-R
= autographier.
- Aŭtointoks’iĝo
- [Med.]
Sinvenenigo, memvenenigo. - = auto-intoxication.
- Aŭtoklav’o
- (Kaldrono) memfemanta per la premo de interna vaporo.
- = autoclave.
- Aŭtokonduk’o
- [Elek.]
Elektra indukto kaŭzita de alternaj fluoj de alta ofteco. - = autoinduction.
- AŬTOKRAT’O
- Absoluta regnestro.
- = A-F-G-H-I-R
= autocrate.
- Aŭtokrati’o
- Aŭtokrateco.
- = autocratie.
- AŬTOMAT’O
- Maŝinaĵo kiu ŝajnas agi propramove.
- = A-F-G-H-I-R
= automate.
- Aŭtomed’o
- ‹†› {Df.} [Mitol.]
Kondukisto de la ĉaro de Aĥileo, lerta ĉarkondukisto. - = automédon.
- AŬTOMOBIL’O
- Senĉevala aŭtomata veturilo.
// — ismo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= automobile.
- Aŭtomorf’a
- [Mat.]
L.v. memforma, memformiĝa. - = automorphe.
- Aŭtonom’a
- Memstara, sendependa, l.v. memleĝa.
- = A-F-G-H-I-R
= autonome.
- Aŭtonomi’o
- ‹†›
Aŭtonomeco. - = autonomie.
- Aŭtoplasti’o
- Refariĝo de organo per greftado.
- = autoplastie.
- Aŭtopsi’o
- Esplora dissekco de mortintaĵoj.
- = A-F-H-I
= autopsie.
- AŬTOR’O
- Verkisto.
// — ino. - = A-F-G-H-I-R
= auteur.
- AŬTORITAT’O
- Rajto ordoni.
- = A-F-G-H-I-R
= autorité.
- Aŭtoriz’i
- {V.P.}
Rajtigi. - = autoriser.
- Aŭtotip’o
- ‹†›
Malnova nomo de la fototipografio. - = autotypie.
- AŬTUN’O
- Sezono de la jaro inter somero kaj vintro.
- = A-F-H-I
= automne.
- AV’O
- Patro de la patro.
// — ino ; geavoj. - = H-I
= grand-père, aïeul.
- AVANC’O
- Gradaltigo, progresado, antaŭenirado.
- = A-F-G-H-I
= avancement.
- Avangard’o
- Antaŭgvardio.
- = avant-garde.
- AVAR’A
- Monavida, monŝpara.
// — eco, ulo ; malavara. - = A-F-H-I
= avare.
- AVEL’O
- Speco de frukto (corylus avellana).
// — ujo. - = H
= noisette.
- Avemari’o
- Anĝela saluto, preĝo.
- = Ave Maria.
- AVEN’O
- Speco de gramenaco (avena).
- = F-H-I
= avoine.
- AVENTUR’I
- Riski, hazardi.
// — ema, isto. - = A-F-G-H-I
= aventurer.
- Averi’o
- {M.T.} [Mar.]
Difekto kaŭzita de marbato. - = A-F-G-H-I-R
= avarie.
- AVERT’I
- Anonci, antaŭsciigi pri danĝero, risko, k.t.p.
// — aĵo, eto. - = F-H-I
= avertir.
- Aviad’o
- Maŝina sengasa aerflugado.
// — ilo, isto. - = A-F
= aviation.
- AVID’A
- Fortege deziranta, celanta.
// — eco. - = A-F-H-I
= avide.
- Avis’o
- Speco de ŝipo.
- = A-F-H-I
= aviso.
- AVIZ’O
- Sciigo, averto, konsilo, admono, k.t.p.
- = A-F-I
= avis.
- Avocet’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de marĉobirdo (avocetta). - = avocette.
- Azale’o
- [Bot.]
Speco de erikacoj (azalea). - = A-F-G-H-I-R
= azalée.
- Azar’o
- Speco de aristolokiaco (asarum).
- = A-F
= asaret.
- Azarol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kratago (cratægus azarolus).
V. azerolo. - = A-F
= azérolier.
- AZEN’O
- Mamulo unuhufa, longorela.
// — viro, ino, ido, ejo. - = F-H-I
= âne.
- Azerol’o
- {V.I.} [Bot.]
V. azarolo. - = azerolier.
- AZI’O
- [Geogr.]
Parto de la terglobo, kontinento.
// — ano. - = Asie.
- Azig’a
- {Rh.} [Anat.]
(Vejno) l.v. nepara, nejungita.
V. azigosa. - = azygos.
- Azigos’a
- {A.V.} [Anat.]
V. aziga. - = azygos.
- Azil’o
- (Religia) rifuĝejo.
- = A-F-G-H-I-R
= asile.
- Azimut’o
- [Astr., Geom.]
Angulo de vertikala ebeno kun origina plano. - = A-F-G-H-I-R
= azimut.
- Azo’a
- [Geol.]
Senvivaĵa. - = azoïque.
- Azot’o
- [Kem.]
Gaso, unu el la komponantoj de la aero, nitrogeno.
// — oza. - = A-F-H-I-R
= azote.
- Azotat’o
- [Kem.]
Salo el azotika acido kaj bazo. - = azotate.
- Azotid’o
- [Kem.]
Ĉiu komponaĵo el azoto kaj ia radikalo. - = azoture.
- Azotik’o
- [Kem.]
Azotika acido. - = acide azotique.
- Azotit’o
- [Kem.]
Salo el azotoza acido kaj bazo. - = azotite.
- Azoturi’o
- [Med.]
Troeco de ureo en urinoj. - = azoturie.
- Azurit’o
- ‹?› {Rh.} [Miner.]
V. lazurito. - = azurite.
- B
- Dua litero de la alfabeto.
- = B.
- B
- [Muz.]
Dua noto de la gamo minora. - = si.
- Bab’o
- {V.P.}
Potkuko.
V. babao. - = baba.
- Baba’o
- ‹?› {Df.}
Speco de kuko, vinberkuko.
V. babo. - = baba.
- BABIL’I
- Paroli libere, senĝene, iom troe.
// — ado, aĵo, eco, ema, ulo ; interbabilado. - = F
= bavarder, babiller.
- Babilon’o
- Antikva Azia urbego.
// — ano. - = Babylone.
- Babirus’o
- [Zool.]
Porkocervo (cervus babirussa). - = babiroussa.
- Babord’o
- [Mar.]
(Maldekstra) ruĝa flanko de ŝipo. - = bâbord.
- Bacil’o
- [Med.]
Mikroskopia algo, ofta kaŭzo de malsanoj. - = A-F-G-H-I-R
= bacille.
- Bagatel’o
- Afero sensignifa, malgrava.
- = bagatelle.
- Bajader(in)’o
- {Df.}
Hinda dancistino. - = bayadère.
- Bajet’o
- ‹?› {Rh.}
Maldelikata lanaĵo. (V. seriko). - = A
= serge.
- Bajok’o
- {V.I.}
Itala monero. - = baïoque.
- Bajonet’o
- Glaveto fiksebla ĉe buŝo de pafilo.
- = A-F-G-H-I-R
= baïonnette.
- BAK’I
- Kuiri en forno.
// — ado, ejo, ujo, isto. - = cuire au four.
- Bakalaŭreat’o
- {V.P.}
Abiturienta diplomo. - = baccalauréat.
- Bakanal’o
- Festo de Bakuso, orgio.
V. baĥanalio, V. bakanalio. - = A-F-G-H-I-R
= bacchanale.
- Bakanali’o
- {Vr.Z.}
V. bakanalo. - = bacchanale.
- Bakant’o
- Pastro de Bakuso.
// — ino ; bakanta danco. - = bacchante.
- Bakarat’o
- Speco de hazarda kartludo.
- = A-F-G-H-I-R
= baccarat.
- Bakgamen’o
- {Rh.}
Speco de kubludo.
V. triktrako. - = A
= tric-trac.
- Bakhanali’o
- {Vr.}
V. bakanalo. - = bacchanale.
- Bakŝiŝ’o
- (Vorto persa), dankmono, logmono.
- = A-F
= bakchich.
- Bakteri’o
- [Med.]
Mikrobo unuĉela, bastonforma.
// — aĵo, eca. - = A-F-G-H-I-R
= bactérie.
- Bakteridi’o
- {Sr.}
Speco de mikrobo senmova. - = bactéridie.
- Bakteriologi’o
- [Med.]
Scienco pri la bakterioj. - = bactériologie.
- Bakterioskopi’o
- [Med.]
Esploro pri la bakterioj. - = bactérioscopie.
- Bakus’o
- Dio de la vino ĉe la Grekoj.
- = Bacchus.
- BAL’O
- Kunveno por danci.
// — eto, ejo, istino ; balŝuo. - = A-F-G-H-I-R
= bal.
- BALA’I
- Purigi la plankon per formovo de la polvo kaj aliaj malpuraĵoj.
// — aĵo, ilo, isto ; ĉifon’, plum’balailo. - = F
= balayer.
- Balad’o
- [Muz.]
Speco de muzikaĵo kaj de poeziaĵo. - = A-F-H-I-R
= ballade.
- Balan’o
- {T.Vx} [Bot.]
Signifo ne trovita. (Balanus, marglano, speco de krustuloj). - = balane.
- BALANC’I
- Alterne movi.
// — ilo, ado, egi, iĝi. - = A-F-H-I-R
= balancer.
- Balancel’o
- [Mar.]
Speco de ŝipo mezmara. - = balancelle.
- Balanit’o
- 1 : {T.Vx} [Bot.]
Speco de rutacoj (balanites).
2 : [Med.]
Inflamo de la glano. - = A-F-G-H-I-R
= balanite.
- Balanopostit’o
- {Rh.} [Med.]
Inflamo de la glano kaj prepuco. - = balanopostite.
- Balast’o
- Ŝarĝaĵo.
// — igi ; senbalastigi. - = A-F-G-H-R
= ballast, lest.
- Balbut’i
- Paroli malfacile, konfuze, fuŝparoli.
// — ulo. - = F-H-I
= balbutier, bégayer.
- Baldaken’o
- Tapeto super trono aŭ lito aŭ altaro.
- = A-F-G-H-I-R
= baldaquin, dais.
- BALDAŬ
- Post mallonga tempo.
// — a. - = G
= bientôt.
- Baldrik’o
- Armilportilo, glavrimeno.
V. balteo. - = A-F
= baudrier.
- Balen’o
- Mamulo fiŝforma (balœna).
// — ino, ido, isto ; balen’oleo, osto, graso. - = F-H-I
= baleine.
- Balenopter’o
- [Zool.]
Speco de ketacoj. - = balénoptère.
- BALET’O
- Teatraĵo muzika kaj danca sen vortoj.
- = A-F-G-H-I-R
= ballet.
- Balg’o
- {T.Vx} [Fot.]
Parto de aparato refaldebla kiel blovilo. - = soufflet.
- Balist’o
- {Ka.}
Antikva milita ĵetmaŝino. - = baliste.
- Balistik’o
- [Sc.]
Scienco pri movoj de pafitaĵoj. - = A-F-G-H-I-R
= balistique.
- Balk’o
- {Rh.}
Trabego. - = maîtresse-poutre.
- BALKON’O
- Altano elstaranta sur fasado de domo.
// — ejo, aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= balcon.
- BALON’O
- Ŝtofa aŭ kaŭĉuka vezikego plena de aero aŭ alia gaso.
// — isto. - = A-F-H-I
= ballon.
- BALOT’I
- Elekti per voĉdono.
// — ado, ilo ; rebaloto. - = A-F-R
= voter au scrutin.
- Balote’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de lamiaco (ballota marubium). - = ballotte.
- Balt’a
- [Bot.]
Nomo de nordeŭropa maro. - = baltique.
- Balte’o
- {T.Vx, Df.} [Milit.]
Baldriko.
V. baldriko. - = baudrier.
- BALUSTR’O
- {T.Vx, Df.}
Koloneto. - = balustre.
- BALUSTRAD’O
- Balustraro.
- = F-H-I-R
= balustrade.
- BALZAM’O
- Bonodora rezino.
// — ado ; arbo. - = A-F-G-H-I-R
= baume.
- Balzamen’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵo (impatiens balsamina).
V. balzamino.
// — acoj. - = balsamine.
- Balzamin’o
- {Vr.Z.} [Bot.]
V. balzameno. - = balsamine.
- Bambik’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de papilio (bambyx neustria). - = bambyx (?).
- Bambu’o
- [Bot.]
Speco de gramenacoj arboidaj (bambusa). - = A-F-G-H-I-R
= bambou.
- Bambuid’oj
- {T.Vx} [Bot.]
Gento de la bambuoj. - = bambucidés.
- BAN’I
- Trempi, meti en la akvon por lavi.
// — ado, ejo, ujo, iĝi ; sin bani ; bandomo, bangasto, banurbo, banvesto ; rivelbano (foto). - = F-H-I-R
= baigner.
- Banal’a
- {Vr.}
Komuna, maleleganta. - = banal.
- BANAN’O
- [Bot.]
Frukto de orienta arbo (musa).
V. pizango. - = A-F-G-H-I-R
= banane.
- BAND’O
- Aro da individuoj obeantaj la saman estron.
- = A-F-G-H-I-R
= bande, troupe.
- BANDAĜ’O
- Bendo por vundo, hernio, k.t.p.
// — isto. - = A-F-G-I-R
= bandage.
- BANDEROL’O
- Peco de papero aŭ de ŝtofo por ĉirkaŭvolvi, alpendigi, k.t.p.
- = F
= bande, banderole.
- BANDIT’O
- Rabisto, rabobandano.
- = A-F-G-H-I-R
= bandit.
- Bandoler’o
- ‹?› {Rh.}
Kartoĉujo. - = bandoulière.
- Bandolet’o
- {V.P.}
Rimena skarpo surŝultra tenanta sabron aŭ ŝarĝilon. - = bandoulière, baudrier.
- Banĝ’o
- ‹?› {Rh.} [Voj.]
Muzikilo de la Amerikaj nigruloj. - = banjo.
- Banjan’o
- [Bot.]
Hinda figujo. - = banian.
- BANK’O
- Monmaklera firmo.
// — enbanki, ĝirobanko, banklibreto. - = A-F-G-H-I-R
= banque.
- Banked’o
- [Fort.]
Pafila elpafejo. - = F
= banquette.
- BANKIER’O
- Bankisto, bankestro.
- = A-F-G-H-I-R
= banquier.
- BANKROT’I
- Deklari, ke oni ĉesas la pagon de siaj komercaj ŝuldoj.
- = A-F-G-R
= faire banqueroute, faire faillite.
- Banologi’o
- ‹?› {Rh.}
Banarto, banscienco. - = balnéologie.
- BANT’O
- Nodo el rubando, ŝtofo, k.t.p.
- = nœud de ruban.
- Bantam’o
- {Rh.}
Speco de malgranda koko, duelkoketo. - = coq bantam.
- Baobab’o
- [Bot.]
Afrika arbego. - = A-F-G-H-I-R
= baobab.
- BAPT’I
- [Ekl.]
Kristanigi iun per akvo.
// — isto, ejo, ito, ano ; bapt’akvujo ; bapto’nomo, patro, filo. - = A-F-H-I
= baptiser.
- BAR’I
- Meti kontraŭaĵon, malhelpon, haltigilon antaŭ iu aŭ io.
// — aĵo, ilo ; plektobarilo. - = A-F-I-R
= barrer.
- BARAK’O
- Budo, tabula dometo.
- = A-F-G-H-I-R
= baraque.
- BARAKT’I
- Sin skui, peni por sin liberigi.
// — eti, ado. - = gigoter, se débattre.
- Barank’o
- {Rh.} [Voj.]
Kruta valeto (sudamerika), kie fluas rivero en vintro. - = ?
- Barateri’o
- Krima ŝippereigo.
- = A-F-G-H-I-R
= barraterie.
- BARB’O
- Vizaĝhararo.
// — plenbarba ; senbarba ; grizbarbulo ; barbfiŝo. - = A-F-G-H-I-R
= barbe.
- BARBAR’O
- Sencivilizulo.
// — eco, aĵo. - = barbare (un).
- Barbarism’o
- [Gram.]
Uzo de vorto neekzistanta en la lingvo. - = barbarisme.
- Barbastel’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de vesperto (plecotus barbastellus). - = barbastelle.
- Barbed’o
- {T.Vx} [Fort.]
Kanona elpafejo, kanonejo.
V. barbetio. - = barbette.
- Barbeti’o
- ‹?› {Rh.} [Fort.]
V. barbedo. - = barbette.
- BARBI’O
- {T.Vx}
Speco de fiŝo, barbfiŝo (barbus). - = barbeau.
- Barbikan’o
- Celfendo, pafembrazuro.
- = A-F-G-H-I-R
= barbacane.
- BARBIR’O
- Barbisto, razisto.
// — ejo. - = A-F-G-H-I-R
= barbier, coiffeur.
- Barbiton’o
- Antikva greka muzikaĵo, lirego.
V. barbitoso. - = barbiton.
- Barbitos’o
- {Muz.T.}
Speco de antikva liro.
V. barbitono. - = barbiton.
- Barblan’o
- {Rh.}
Signifo ne trovita. - = ?
- Barĉ’o
- Pola, rusa supo el beto.
- = R
= soupe aux betteraves.
- BARD’O
- Pratempa poeto.
- = A-F-G-H-I-R
= barde.
- Bardan’o
- {Df.} [Bot.]
Speco de kompozito (lappa).
V. lapo. - = bardane, glouteron.
- Bareĝ’o
- Speco de lanŝtofo.
- = barège.
- BAREL’O
- Ujo por vino, k.t.p.
// — ego, eto, ejo, isto ; farado, forma ; elbareligi. - = A-F-H-I
= baril, tonneau.
- Barelief’o
- {Vr.}
Skulptaĵo malmulte elstaranta. - = bas-relief.
- Barem’o
- Kalkullibro, kalkularo.
- = A-F-G-H-I-R
= barème.
- Barĝ’o
- Ŝarĝboato, pramego, kanalboato.
// — isto. - = A
= chaland.
- Bari’o
- {Rh.} [Kem.]
Metalo.
V. bariumo. - = A-F-G-H-I-R
= baryum.
- Baricentr’o
- {T.Vx} [Mat.]
Speciala sistemo de koordinatoj. - = barycentre.
- BARIER’O
- Barilo el ligno aŭ metalo plej ofte kun pordo.
- = barrière.
- BARIKAD’O
- Improvizita barilo kontraŭ atako.
- = barricade.
- Baringtoni’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de mirtacoj (baringtonia).
// — acoj. - = barringtonie.
- Barit’o
- {T.Vx} [Kem.]
Salo de bario. - = A-F-G-H-I-R
= baryte.
- BARITON’O
- [Muz.]
Voĉo meza inter baso kaj tenoro, mezvoĉulo. - = baryton.
- Barium’o
- {T.Vx} [Kem.]
V. bario. - = baryum.
- BARK’O
- Boato, ŝipeto.
- = A-F-G-H-I-R
= barque.
- Barkarol’o
- [Muz.]
Barkista kanto. - = barcarolle.
- Barnabit’o
- {V.I.}
Religiulo de itala ordeno fondita dum la jaro 1530. - = Barnabite.
- Barnakl’o
- [Ornit.]
Speco de ansero (bernicla). - = bernache.
- Baroĉ’o
- {Rh.}
Dusida kvarrada veturilo kun faldebla tegmento. - = barouche.
- Barograf’o
- {T.Vx} [Meteor.]
Barometro enskriba. - = barographe.
- BAROK’A
- ‹?›
Stranga, strangaĉa. - = A-F-H
= baroque.
- Barometr’o
- Ilo por mezuri la atmosferan premon.
- = baromètre.
- BARON’O
- Speco de nobelo.
// — ino. - = A-F-G-H-I-R
= baron.
- Baroskop’o
- [Fiz.]
Aparato por kontroli la principon de Arkimedo. - = baroscope.
- BAS’O
- [Muz.]
Plejmalalta voĉo de kantisto.
// — ulo. - = F-H-I-R
= basse.
- Basbal’o
- ‹?› {Rh.}
Pilkludo. - = A
= jeu de paume.
- Basen’o
- Pelvo.
- = A-F-G-I-R
= bassin.
- Baset’a
- {Rh.} [Muz.]
Speco de klarneto.
// baseta korno. - = cor de basset.
- Basidiomicet’o
- {Sr.} [Bot.]
V. bazidiomicetoj. - = basidiomycète.
- Basilisk’o
- {Df.}
Ĉefpreĝejo. (Ĉu ne preseraro anstataŭ basiliko aŭ baziliko ?).
V. baziliko. - = basilique.
- BASK’O
- Pendanta parto de palto.
- = basque.
- Baslik’o
- {Vr.Z.} [Voj.]
Rusa kaj azia vintra lana kapuĉo. - = bachlik.
- BAST
- ‹?› {Df.}
Interjekcio malŝata. - = F
= bast !
- Bast’o
- Interna parto de la arbŝelo.
- = A-G
= liber.
- BASTARD’O
- Ido naskita ekster edzeco.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= bâtard.
- Bastilli’o
- ‹?› {Df.}
Fortika kastelo, malliberejo en Parizo. - = Bastille.
- BASTION’O
- Speco de fortikaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= bastion.
- BASTON’O
- Peco de ligno por sin apogi aŭ bati.
// — eto, ego ; baston’bato, frapo ; konduka montrobastoneto. - = F-I
= canne, bâton.
- Baŝ’o
- {V.P.}
Turka reganto, anstataŭanto aŭ armeestro.
V. paŝaho, V. baŝao. - = bacha.
- Baŝa’o
- {V.I.}
V. baŝo. - = bacha.
- Baŝibazuk’o
- {Rh.} [Voj.]
Turka militisto. - = bachi-bouzouk.
- Baŝkir’o
- {Vr.Z.} [Geogr.]
Mongolojda landano de Ruslando. - = bachlir.
- Baŝlik’o
- [Voj.]
Paŝahgubernio (vorto araba).
V. paŝaliko. - = bachalik.
- BAT’I
- Frapi ripete.
// — ado, aĵo, ilo ; iĝ’i, o, ulo ; ek’, el’, en’, de’, for’, re’, tra’, sur’bati ; pulsobati ; fingro’, kor’, arteri’bato. - = A-F-H-I
= battre ; pulsobati : palpiter.
- BATAL’I
- Milite ataki malamikojn aŭ sin kontraŭdefendi.
// — ilo, ado, ego, ulo, anto ; ter’, mar’batalo ; vetbatali ; batalkampo ; batal’halto, ĉevalo. - = A-F
= combattre.
- BATALION’O
- [Milit.]
Korpuso de piedmilitistoj. - = A-F-G-H-I-R
= bataillon.
- BATAT’O
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de konvolvulaco (batalas). - = patate.
- BATERI’O
- 1 : [Milit.]
Artileria roto kun sia armilaro.
2 : [Elek.]
Elektra pilaro. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : batterie.
- Batist’o
- Speco de tre delikata ŝtofo.
- = F-G-H-I-R
= batiste.
- Batman’o
- Persa kaj turka pesilo (ĉirkaŭ 7 kilog. 275).
- = batman.
- Batos’o
- {Rh.}
V. antiklimakso. - = anticlimax.
- Batrak’o
- [Zool.]
Speco de rampuloj, rano, bufo, k.t.p.
// — aro. - = batracien.
- Baŭdruĉ’o
- Ledeto el intesta membrano.
- = F
= baudruche.
- Baŭkal’o
- ‹?› {Rh.}
Speco de vazo el vitro. - = A-F
= bocal.
- Baŭm’i
- {Df.}
Obstinstariĝi (pri ĉevalo).
V. pranci. - = se cabrer.
- Baŭm’o
- ‹?› {Rh.} [Mar.]
Velstango.
V. bumo. - = bout-dehors.
- BAVAR’O
- Popolano de germana provinco.
// — ujo. - = bavarois.
- Bavarojz’o
- ‹?› {Df.}
Speco de varma trinkaĵo. - = bavaroise.
- BAZ’O
- Fundamento, malsupra parto.
- = A-F-G-H-I-R
= base.
- Bazalt’o
- Speco de vulkana ŝtono.
- = A-F-G-H-I-R
= basalte.
- Bazanit’o
- {T.Vx} [Geol.]
Orprovŝtono. - = basanite.
- BAZAR’O
- Publika vendejo, vendodomo.
- = bazar, marché.
- Bazel’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de tropikaj kenopodiacoj (basella). - = baselle.
- Bazidi’o
- {*}
Fruktorgano de fungoj. - = baside.
- Bazidiomicet’oj
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fungoj kun bazidioj.
V. basidiomiceto. - = basidiomycète.
- Bazilar’a
- [Nat. sc.]
Baza, enbaza. - = basilaire.
- Bazili’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de lamiaco (acymum basilicum). - = basilic.
- Bazilik’a
- {T.Vx} [Med.]
(Vejno) braka. - = basilique (veine).
- BAZILIK’O
- {Rh.}
Ĉefpreĝejo (V. basilisko). - = basilique.
- Bazilisk’o
- 1 : [Zool.]
Speco de fabla lacerto.
2 : {Vr.Z.} [Zool.]
Amerika lacerto. - = 1 + 2 : basilic.
- Bdeli’o
- {T.Vx} [Bot.]
Rezino el balzamaj kreskaĵoj.
V. bdeliumo, V. bdeljo. - = bdellium.
- Bdelium’o
- ‹?› {Df.}
V. bdelio. - = bdellium.
- Bdelj’o
- {V.I.} [Bot.]
V. bdelio. - = bdellium.
- BEAT’A
- {V.P.}
Feliĉega.
// — eco, ulo, igi, iĝi. - = bienheureux.
- BED’O
- Ĝardena terstrio.
// flor’, fung’bedo ; enbedigi. - = A-G
= plate-bande.
- BEDAŬR’I
- Malĝoji, plendi pri ia okazintaĵo.
// — ind’a, e ; egi ; senbedaŭre. - = A
= regretter.
- Beduen’o
- Dezerta arabo.
- = A-F-G-H-I-R
= bédouin.
- Begin’o
- Flandra monakino.
- = béguine.
- Begoni’o
- [Bot.]
Speco de kreskaĵoj (begonia).
// — acoj. - = bégonia.
- Begum’o
- Hinda princino.
- = bégum.
- Behem’o
- Biblia marmonstro.
- = Béhémoth.
- Bej’o
- Turka ĉefoficiro, subpaŝaho.
- = Bey.
- Bejl’oj
- {Rh.}
Bastonceletoj en kriketludo. - = A
= bails (mot anglais).
- BEK’O
- Birdobuŝo.
// — kunbekigi ; bek’bato, piki. - = bec.
- Bekabung’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de veroniko (veronica beccabunga). - = beccabunga.
- Bekeŝ’o
- Pola surtuto.
- = G-R
= polonaise, redingote à brandebourgs.
- Bekvadrat’o
- {Muz.T.}
Muzika signo por rekonduki al natura tono noton altigitan aŭ malaltigitan duontone. - = bécarre.
- BEL’A
- Agrabla por vidi, aŭdi, k.t.p.
// — aĵo, eco, eta, ega, ulo, ino ; malbel’a, aĵo, eco, igi. - = A-F-H-I
= beau.
- Beladon’o
- [Bot.]
Speco de solanaco (atropos beladona).
V. atropo. - = A-F-H-I-R
= belladone.
- Belej’i
- ‹?› {Rh.} [Mar.]
Turnili ŝipon per ŝnuro.
// — ilo. - = amarrer.
- Belemnit’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de fosilia konko (belemnites). - = A-F-G-H-I-R
= belemnite.
- Beletrist’o
- {Vr.}
Literaturisto.
// — ino. - = homme de lettres.
- Beletristik’o
- Literaturo kiel profesio.
- = belles-lettres.
- Belfrid’o
- {T.Vx}
Urbturo. - = beffroi.
- BELG’O
- Popolano de eŭropa lando.
// — ujo. - = belge.
- Belon’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de fiŝo (belone). - = orphie.
- Belveder’o
- Belvidejo.
- = A-F-G-I-R
= belvédère.
- Bembek’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de himenopteroj. - = bembex.
- Bemol’o
- {Muz.T.}
Muzika signo por malaltigi noton duontone. - = bémol.
- BEN’I
- Dediĉi al Dio, preĝi Dion por.
// — ado, aĵo ; malben’i, inda. - = bénir.
- Bend’o
- Mallarĝa peco de ŝtofo por vindi aŭ ligi.
// — eto. - = bande.
- Benedikt’a
- {Df.} [Ekl.]
(Monako) sekvanta la regularon de Sankta Benedikto. - = bénédictin.
- Benefic’o
- Parto de gajno aŭ profito propra al ĉiu aktoro.
- = bénéfice.
- Bengal’a
- {Rh.} [Ornit.]
(Fringelo) el Bengalo, bengalfringelo.
V. bengalio. - = bengali.
- Bengal’o
- {V.I.}
Sub la formo bengal’fajro, speco de arta fajraĵo • (alia senco). - = Bengale (feu de).
- Bengali’o
- {Df.} [Ornit.]
V. bengala. - = bengali.
- BENK’O
- Longa sidilo.
// — eto, kuŝbenko. - = banc.
- Benzajl’o
- {Rh.} [Kem.]
Kemiaĵo el kloro kaj benzoo.
V. benzilo. - = benzile.
- Benzamid’o
- [Kem.]
Kemiaĵo el benzolo kaj amoniako. - = benzamide.
- Benzil’o
- V. benzajlo.
- = benzile.
- Benzin’o
- Likvaĵo volatila, flamigebla, el gudro (C6H6).
- = benzine.
- Benzo’o
- Aromata rezino.
// — arbo (terminalia). - = benjoin.
- Benzoat’o
- {T.Vx} [Kem.]
Salo el benzoacido kaj bazo. - = benzoate.
- Benzoen’o
- {V.I.} [Kem.]
Likvaĵo el distilita tolubalzamo. - = benzoène.
- Benzojl’o
- [Kem.]
Kemia radikalo de benzoaĵoj. - = benzoyle.
- Benzol’o
- [Kem.]
Miksaĵo el benzino kaj tolueno. - = benzol.
- Benzonaftol’o
- [Kem.]
Komponaĵo el fenolo kaj benzino. - = benzonaphtol.
- BER’O
- [Bot.]
Speco de mola frukto.
// — aro ; vinbero. - = G
= baie.
- Berber’o
- {Vr.Z.} [Geogr.]
Nordafrika indiĝeno.
// — ujo. - = Berbère.
- Berberid’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj (berberis).
V. berberiso.
// — acoj, aloj. - = épine-vinette.
- Berberis’o
- [Bot.]
V. berberido. - = épine-vinette.
- Beret’o
- {Vef.}
V. bireto ĉi sube (2). - = béret.
- Bergam’o
- Frukto de citrujo (citrus bergamia).
- = bergamotte.
- Bergamot’o
- 1 : Speco de oranĝo (citrus limetta).
// — ujo.
2 : {Vr.Z.}
Subspeco de piro. - = 1 : bergamote. 2 : poire bergamotte.
- Beriber’o
- [Med.]
Dormmalsano. - = béribéri.
- Beril’o
- [Miner.]
Juvelŝtono.
// berilkoloro. - = béryl.
- Berili’o
- [Kem.]
Metalo. - = berylium.
- Berm’o
- [Fort.]
Mallarĝa vojeto inter parapedo kaj fosaĵo. - = berme.
- Berol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de umbeliferoj (berula).
V. siumo. - = bérule.
- Berserk’o
- {Rh.}
Furioza freneza batalanto, simila al antikvaj Nordanoj. - = berserk (mot anglais).
- Bertore’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de krucifero (bertorea incana). - = bertorée.
- Bes
- [Muz.]
B duontono sube. - = si bémol.
- BEST’O
- Vivaĵo kapabla senti kaj sin movi.
// — aĵo, eco, ejo, aro ; best’domo, kuracado, gardisto, kuŝejo ; kreskaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= bête, animal.
- BET’O
- [Bot.]
Speco de kreskaĵo kun dika radiko (beta). - = A-F-G-I
= betterave.
- Beta’o
- Dua litero de la greka alfabeto.
- = béta.
- Betel’o
- ‹?› {Df.} [Bot.]
Speco de arbo (piper bettle).
V. betleo, V. betlo. - = bétel.
- Betl’o
- ‹?› {T.Vx}
V. betelo. - = bétel.
- Betle’o
- ‹?› {Rh.} [Bot.]
V. betelo. - = bétel.
- Betol’o
- {Sr.} [Kem.]
Naftola salicilato. - = bétol.
- Beton’o
- {Df.}
Ŝtonmortero. - = A-F-G-R
= béton.
- Betonik’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de lamiaco (betonica). - = bétoine.
- Betul’o
- [Bot.]
Speco de arbo (betula). - = bouleau.
- Beŭlt’i
- {T.Vx}
Disigi farunon de brano.
// — ejo. - = bluter.
- Bevel’o
- Klinrando.
- = biseau.
- Bezi
- {Df.}
Speco de piro. - = besi.
- Bezig’o
- {Df.}
V. beziko. - = bézigue.
- Bezik’o
- {Rh.}
Kartludo.
V. bezigo. - = A-F
= bézigue.
- Bezoar-ŝton’o
- {T.Vx}
V. bezoardo. - = bézoard.
- Bezoard’o
- {Rh.}
Bestintesta kalkŝtono.
V. bezoaro. - = bézoard.
- BEZON’I
- Senti mankon de.
// — eco, ego ; laŭbezone. - = F-I
= avoir besoin de.
- Bibi’o
- {Vef.} [Entom.]
Speco de dipteroj (bibio). - = bibion.
- BIBLI’O
- Sankta skribo (por hebreoj kaj kristanoj).
- = A-F-G-H-I-R
= bible.
- Bibliofil’o
- Libramanto, libramatoro.
- = bibliophile.
- Bibliografi’o
- Scienco de la libroj.
// — isto. - = bibliographie.
- Bibliolatr’o
- 1 : V. bibliomano.
2 : L.v. adoranto de la biblio. - = bibliolâtre.
- Biblioman’o
- Pasia bibliofilo.
V. bibliolatro. - = bibliomane.
- Bibliomani’o
- Bibliomaneco.
- = bibliomanie.
- BIBLIOTEK’O
- Libraro, kolekto de libroj.
// — isto, ejo. - = bibliothèque.
- Biceps’o
- [Anat.]
Dukapa muskolo. - = A-F-H-I-R
= biceps.
- BICIKL’O
- Durada piedveturilo.
// — eto, isto. - = bicycle.
- Bident’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kompozitoj (bidens). - = bident.
- BIEN’O
- Tera posedaĵo.
// — eto, aro, ulo ; bien’etato, domo ; farm’, lu’bieno ; senbienigi. - = bien.
- BIER’O
- Trinkaĵo el hordeo kaj lupolo.
// — bier’farado, faristo, farejo ; pala, forta biero ; bier’glaso, ŝaŭmo, poto. - = bière.
- Bifid’a
- {Rh.} [Nat. sc.]
Dufenda, dufendita. - = bifide.
- bifosfat’o
- [Kem.]
Salo el fosforacido kaj bazo. - = biphosphate.
- BIFSTEK’O
- Peco de bovaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= bifteck.
- BIGAM’O
- Edzigita samtempe kun du personoj.
- = bigame.
- Bigami’o
- Bigameco.
- = bigamie.
- Bigarad’o
- {Rh.}
Maldolĉa oranĝo, frukto de bigaradujo (citrus vulgaris). - = bigarrade.
- Bigel’o
- {Rh.}
Kurhundo, angla hundo. - = bigle.
- Bignoni’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de sudamerika kreskaĵo (bignonia).
// — acoj, aloj. - = bignonia.
- BIGOT’O
- Piaĉulo, piafektulo.
// — eco. - = A-F-G-I
= bigot.
- Bikarbonat’o
- [Kem.]
Salo el karbacido kaj bazo. - = bicarbonate.
- Biklorid’o
- [Kem.]
Salo el kloro kaj alia korpo. - = bichlorure.
- Bikonjug’a
- [Bot.]
(Pri folioj kaj floroj) konsistanta el du paroj sidantaj sur unu pedunklo, peciolo. - = biconjugué.
- Bikonk’a
- [Zool.]
Dukonka, duklapa. - = bivalve.
- Bikonkav’a
- [Geom.]
Dukonkava. - = biconcave.
- Bikonveks’a
- [Geom.]
Dukonveksa. - = biconvexe.
- Bikromat’o
- [Kem.]
Salo el kromacido kaj alia korpo. - = bichromate.
- Bikuspid’a
- [Nat. sc.]
Dupinta. - = biscuspide.
- Bikvadrat’o
- [Geom.]
Dukvadrato. - = bicarré.
- Bil’o
- 1 : [Kom.]
Trataĵo.
// ŝarĝ’— ; nenegocebla, pasiva, aktiva bilo.
2 : {Vr.Z.}
Aferpapero, dokumento • (alia senco). - = 1 : bill. 2 : papier, effet de commerce.
- BILANC’O
- [Kom.]
Komerca kalkulo de la tuta negocaro de firmo. - = balance, bilan.
- BILARD’O
- Speco de ludo.
// — ejo ; bilard’bastono, pilketo, kalkulisto, notisto. - = A-F-G-H-I-R
= billard.
- Bilbok’o
- {Rh.}
Speco de ludilo, kaptostango, kaptopilko. - = bilboquet.
- BILD’O
- Figuraĵo.
// — aro ; klara, malklara bildo. - = G
= image.
- BILET’O
- Komerca, fervoja papero.
// — bank’, mon’bileto ; ambaŭira, irorevena, duira bileto. - = A-F-G-H-I-R
= billet.
- Bilĝ’o
- ‹?› {M.T.} [Mar.]
Parto de la ŝipo sub la plej malsupera ferdeko, subholdaĵo. - = A-G
= petit-fonds, cale.
- Bilhazi’o
- {Sr.} [Zool.]
Speco de vermoj homparazitoj (bilharzia). - = bilharzie.
- Bilifulvin’o
- {Sr.} [Med.]
Flava substanco tirita el bova galo. - = bilifulvine.
- BILION’O
- Mil milionoj.
- = A-F-G-I-R
= billion.
- Bilirubin’o
- [Med.]
Substanco el la galo, l.v. galruĝaĵo. - = bilirubine.
- Biliverdin’o
- Substanco el la galo, l.v. galverdaĵo.
- = biliverdine.
- Bimetalism’o
- {V.P.}
Monera sistemo laŭ kiu oro kaj arĝento havas leĝan valoron. - = bimétallisme.
- Binari’a
- Duelementa.
- = binaire.
- BIND’I
- Kunkudri kaj kovri libron.
// — ado, aĵo, ilo, isto ; nebindita. - = A-G
= relier.
- BINOKL’O
- Okulvitro.
- = A-F-G-H-I-R
= binocle.
- Binom’o
- {T.Vx} [Alg.]
Algebra esprimaĵo konsistanta el du terminoj kun intersignoj : +, −.
V. binomjo, V. dunomo. - = binôme.
- Binomj’o
- {Df.} [Alg.]
V. binomo. - = binôme.
- Binormal’o
- [Geom.]
Perpendikularo sur ia punkto de kurblinio. - = A-F-G-H-I-R
= binormale.
- Biogenez’o
- [Nat. sc.]
Teorio laŭ kiu ĉiu vivaĵo venas de vivaĵo. - = biogenèse.
- BIOGRAFI’O
- Vivraporto.
// — isto. - = biographie.
- Bioksid’o
- [Kem.]
Speco de oksido, duoksido.
V. dioksido. - = bioxyde.
- BIOLOGI’O
- Scienco pri la vivaĵoj kaj vivo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= biologie.
- Biotaksi’o
- Parto de la biologio pri klasifiko de vivaĵoj.
- = biotaxie.
- Biparietal’a
- [Nat. sc.]
Duparietala. - = bipariétal.
- Bir’o
- {M.T.}
Direkto laŭ kiu oni vidas de ŝipo punkton eksteran je tiu ŝipo. - = A
= relèvement.
- BIRD’O
- [Ornit.]
Vertebrulo varmsanga, ovnaska, duflugila.
// — viro, ino, ido, eto, aro, ejo ; korto’, domo’birdo ; birdo’stango, kaĝo, timigilo. - = A
= oiseau.
- BIRET’O
- 1 : Speco de vira ĉapo kardinala.
2 : {Vr.Z.}
Lanŝtofa ĉapo de montanoj • (alia senco).
V. bereto. - = A-F-G-H-I-R
= 1 : barrette. 2 : béret.
- Biribi’o
- {V.I.}
Speco de hazardludo. - = biribi.
- BIS
- Duafoje, denove, ree.
// — bis’sako {V.P.}. - = A-F-G-H-I-R
= bis.
- Bisak’o
- {Vef.}
Dusako, dupoŝsako.
V. bissako. - = besace, bissac.
- Bisekci’o
- [Geom.]
Duonigo. - = bissection.
- Bisektric’o
- {Vef.}
Duonanto, linio dividanta angulon en du egalajn partojn. - = bissectrice.
- BISKVIT’O
- Speco de pano, kuko (dufoje bakita).
- = A-F-G-H-I-R
= biscuit.
- Bismut’o
- [Kem.]
Metalo. - = A-F-G-H-I-R
= bismuth.
- Bison’o
- {V.P.}
Delikata kara teksaĵo. - = byssus, soie de mer ?
- Bissak’o
- ‹?› {V.P.}
V. bisako • (eble : bis’sako). - = besace, bissac.
- Bistort’o
- [Bot.]
Speco de poligonaco (bistorta). - = bistorte.
- BISTR’O
- Nigrebrula kolorilo el fulgo.
- = A-F-G-R
= bistre.
- BISTURI’O
- Kirurgia tranĉilo, sekcilo.
- = bistouri.
- Bisulfat’o
- [Kem.]
Salo el sulfuracido kaj alia korpo. - = bisulfate.
- Bisus’o
- [Zool.]
Marsilko. - = byssus.
- Biŝof’o
- Varma trinkaĵo el vino, sukero kaj citrono.
- = bishof.
- Bit’o
- {M.T.} [Mar.]
Belejŝtipo. - = bitte.
- Bitartrat’o
- {Df.} [Kem.]
Salo el tartarika acido kaj bazo. - = bitartrate.
- Biter’o
- Amara apertivo.
- = bitter.
- BITUM’O
- {Df., Rh.}
Terpeĉo.
// — eca, oza, izi. - = bitume.
- BIVAK’O
- Kampa rotrestado.
- = A-F-G-H-I-R
= bivouac.
- Bivalv’a
- {T.Vx}
Duklapa, dukonka. - = bivalve.
- Biz’o
- {Rh.}
Malvarma nordvento en la Meztera maro. - = bise.
- Bizant’o
- {Df.}
Orienta monero. - = bezant.
- Bizon’o
- {T.Vx} [Zool.]
Amerika sovaĝa bovo. - = bison.
- Blag’o
- Ŝerco, fanfaronaĵo.
// — ulo. - = A-F
= blague.
- BLANK’A
- Samkolora kiel neĝo.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; dubeblanka ; blanketo ; kalkoblankigi ; ovblanko. - = F-H-I-R
= blanc.
- Blankum’o
- [Med.]
V. albugo. - = albugo.
- Blaps’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj (blaps). - = blaps.
- BLASFEM’I
- Malbeni la nomon de Dio.
- = A-F-H-I
= blasphémer.
- Blastem’o
- Nutriga kaj cikatriga medio inter la organikaj elementoj.
- = blastème.
- Blastoderm’o
- Membrano ĉirkaŭembria.
- = blastoderme.
- Blat’o
- [Entom.]
Speco de ortopteroj tre malutilaj. - = F-I
= blatte, cafard, cancrelas.
- Blaz’o
- {Df.}
Aerglobeto.
V. bobelo. - = bulle.
- BLAZON’O
- Insignaro.
- = A-F-H-I
= blason.
- Blefarit’o
- [Med.]
Inflamo de la palpebroj.
V. palpebrito. - = blépharite.
- Blefarofimoz’o
- [Med.]
Nesufiĉeco de palpebra fendo. - = blépharophimosis.
- Blefaroptoz’o
- {Sr.} [Med.]
Palpebra falo. - = blépharoptose.
- Blefarospasm’o
- {Sr.} [Med.]
Palpebra konvulsia movo. - = blépharospasme.
- BLEK’I
- Bestekrii.
// — ado, egi ; ranbleki, ĉevalbleki, k.t.p. - = bêler, hennir, mugir, grogner, etc.
- Blend’i
- Kirase ŝirmi.
// — aĵo, ado ; rulblendo. - = blinder.
- Blend’o
- [Miner.]
Natura zinka sulfuro. - = blende.
- Bleni’o
- {Vef.} [Ikt.]
Speco de malgrandaj marfiŝoj (blennius). - = blennie.
- Blenoragi’o
- [Med.]
Malsana elfluo ĉe urinorganoj.
V. blenoreo, V. gonoreo. - = blennorragie.
- Blenore’o
- [Med.]
V. blenoragio. - = blennorrhée.
- Blenuri’o
- [Med.]
Vezikkataro. - = blennurie.
- Blesbok’o
- {Rh.} [Zool.]
Antilopo de Kaplando (damaliscus albifrons). - = blessbock.
- Blez’i
- {Df.}
Malbone elparoli iajn literojn. - = zézayer.
- BLIND’A
- Nekapabla vidi.
// — eco, igi, ulo, ejo, aro ; kolorblindeco ; blindludo ; blindepalpi. - = A-G
= aveugle.
- Blit’o
- {T.Vx, Df.} [Bot.]
Beratriplo (atriplex tartarica). - = blette.
- BLOK’I
- Senmovigi, sieĝi.
// — ado. - = bloquer ; blokado : blocus.
- BLOK’O
- 1 : Ŝtipo.
2 : Rulbloko. - = bloc, poulie.
- Blokhaŭs’o
- [Milit.]
Speco de fortikaĵo. - = blockhaus.
- BLOND’A
- Flavhara, nebruna.
// — eco, ulo, ino. - = blond.
- BLOV’I
- Alspiri, inspiri, sendi aeron buŝe, maŝine.
// — ado ; plenblovi ; trablovo ; blovilo. - = A-G
= souffler ; plenblovi : gonfler ; trablovo : courant d’air.
- BLU’A
- Samkolora kiel la ĉielo, lazura.
// — aĵo, eco, eta, igi, iĝi ; dubeblua. - = A-F-G
= bleu.
- BLUF’I
- Fanfaroni por trompi, ĉarlatani.
- = A-F
= bluffer.
- Bluz’o
- Franca kitelo.
- = A-F-G-H-R
= blouse.
- BO
- Prefikso por esprimi la parencecon el edziĝo.
// — bopatr’o, ino ; bo’filo, frato, onklo, kuzo. - = F
= beau- (père, fils).
- Boa’o
- [Zool.]
Amerika serpentego (boa constrictor).
V. anakondo. - = A-F-G-H-I-R
= boa.
- BOARD’I
- {M.T.} [Mar.]
Zigzage velveturi kontraŭ la vento. - = A-F-H-I
= courir des bordées.
- Boaston’o
- Amerika kartludo, V. bostono(1).
- = A-F-G
= boston.
- BOAT’O
- Ŝipeto.
- = canot.
- Bobel’o
- ‹?› {Rh.}
Aerglobeto.
V. blazo.
// — bobeli, perli, ŝaŭmi. - = bulle d’air.
- BOBEN’O
- Ligna cilindro por survolvi fadenon.
// — ego, umi, umilo ; enbobenigi ; indukta bobeno. - = bobine.
- Bobstaj’o
- ‹?› {Rh.}
Ŝnuro aŭ ĉeno liganta aŭ fiksanta la buspriton al la antaŭa parto de la ŝipo. - = sous barbe.
- BOHEM’A
- Centreŭropa lando.
// — ujo. - = Bohême, tchèque.
- BOJ’I
- Hundebleki.
// — ado. - = aboyer.
- Bojar’o
- Rusa nobelo.
- = boyard.
- BOJKOT’I
- Komune evitadi.
- = A-F-G-R
= boycotter.
- Bok’o
- ‹?› {M.T.}
Aparato por levi pezaĵojn. - = G
= bigue.
- BOKS’I
- Pugnodueli, pugnobatali.
// — arto, isto, ado. - = boxer.
- BOL’I
- Varmigi sur fajro ĝis bobeli.
// — eti, egi, ado, aĵo, ujo, ilo, igi ; ekboli, reboli. - = A-F-H
= bouillir.
- Bolard’o
- {M.T.} [Mar.]
Ilo por aligi ŝipon. - = A-F
= bolard.
- Bolas’o
- ‹?› {Rh.} [Voj.]
Speco de sudamerika kaptoŝnuro. - = bolas (mot espagnol).
- Bolbocer’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de skarabo (bolboceras). - = bolbocère.
- Bold’o
- {Sr.} [Bot.]
Speco de amerikaj kreskaĵoj uzata kiel kuracilo (boldoa fragrans, peumus boldus). - = boldo.
- Boled’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fugoj (boletus). - = bolet, cèpe.
- Boler’o
- 1 : {Df.}
Hispana danco.
2 : Hispana korsaĵo. - = boléro.
- Bolid’o
- Meteorŝtono.
- = bolide.
- Boliv’o
- {Vr.Z.}
ano de sudamerika respubliko.
// — ujo.
• Mi preferus : Bolivi’o-ano {Vef.}. - = Bolivien.
- Bologn’o
- Itala urbo. En {Rh.} oni trovas bolonja (kolbaso).
// bologna hundeto. - = Bologne ; bologna hundeto : bichon.
- Bolt’o
- [Mek.]
Ronda, kapa fernajlego. - = boulon.
- Bolten’o
- ‹?› {Rh.}
V. bulteno. - = bulletin.
- Bolus’o
- [Farm.]
Pilolego. - = bol.
- Bolusarmen’o
- {V.I.}
Argiltero okreca, ruĝa, grasa, uzata de la Orientanoj kiel medikamento.
• (armenboluso ŝajnus preferinda). - = bol d’Arménie.
- BOMB’O
- Speco de kuglego.
- = A-F-G-H-I-R
= bombe.
- BOMBARD’I
- Ataki, renversi per bomboj.
- = bombarder.
- BOMBAST’O
- {V.P.}
Ŝvelparolado.
// — i, ema, ulo. - = A
= boursouflure (de langage).
- Bombazin’o
- Duonsilka ŝtofo, lansilkaĵo.
- = bombasin.
- Bombicil’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de paserbirdoj (bombycilla). - = jaseur.
- Bombiks’o
- {T.Vx} [Entom.]
Silkvermo, silkpapilio (bombyx).
// — oidoj. - = bombyx, ver à soie.
- Bombinator’o
- 1 : [Zool.]
Speco de eŭropa bufo (bombinator).
2 : {Vef.} [Zool.]
Speco de kolubro (tropidonotes natrix) • (alia senco, kiu ŝajnas erara). - = 1 : bombinateur. 2 : couleuvre à collier ?
- BOMBON’O
- Sukeraĵo.
- = A-F-G-R
= bonbon.
- BON’A
- Aprobinda, ŝatinda, kontentiga, taŭga.
// — ega, eco, aĵo, ulo, igi ; rebonig’i, ebla ; plibonigi ; malbona ; bonfaro ; bonsona. - = F-H-I
= bon.
- Bonasi’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de tetrao (tetrao bonasia). - = gelinotte.
- Boned’o
- {M.T.} [Mar.]
Velo, kiun oni uzas, kiam la vetero estas favora. - = F-H-I
= bonnette.
- Bonifik’i
- {V.P.} [Kom.]
Kompensi, repagi. - = bonifier (un déficit).
- Bonz’o
- [Voj.]
Ĥina pastro. - = bonze.
- Book’o
- {T.Vx} [Farm.]
Aromata farmaciaĵo. - = buchu.
- Bops’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (boaps). - = bogue.
- BOR’I
- Penetri ĝis, fari truon en io.
// — ilo, eto ; trabori ; turn’, najlo’borilo. - = A-G-R
= bercer.
- Bor’o
- [Kem.]
Metaloido. - = bore.
- Borag’o
- [Bot.]
Speco de kreskaĵoj (borrago).
// — acoj. - = bourrache.
- Boraks’o
- [Kem.]
Salo el boracido kaj sodiumo.
V. sodio. - = borax.
- Borat’o
- [Kem.]
Salo el boracido kaj alia korpo. - = borate.
- Borborigm’o
- {T.Vx} [Med.]
Intestobruo, stomakobruo. - = borborygme.
- BORD’O
- Rando, ekstrema parto.
// — ulo ; surbordi ; albordigi ; apudborda marveturo ; bordŝipo. - = A-F-G-H-I-R
= bord, rivage.
- Bordel’o
- Prostituejo, domo de malĉastaj virinoj.
- = A-F
= lupanar, bordel.
- BORDER’I
- Almeti novan pecon de ŝtofo al rando de vestaĵo.
- = A-F
= border, mettre une bordure.
- Boreal’a
- Norda.
- = A-F-G-H-I-R
= boréal.
- BORS’O
- Aĝiotejo.
- = F-G-H-I-R
= bourse.
- Bos’o
- Elstara ornamaĵo sur mebloj, juvelo, k.t.p., l.v. ĝibo.
- = F
= bosse.
- Boselaf’o
- {Vef.} [Zool.]
Speco de afrikaj antilopoj (boselaphus). - = bosélaphe, canna.
- BOSK’O
- Arbareto.
- = F-G-I
= bosquet.
- Boston’o
- 1 : Speco de kartludo. V. boastono.
2 : Speco de valso. - = boston.
- Bostriks’o
- {Vef.} [Bot.]
Signifo ne trovita. - = bostrix.
- BOT’O
- Speco de alta piedvesto.
// — eto, isto ; — flikisto, poluristo, ŝtipo. - = A-F-H-R
= botte.
- Botanik’o
- [Sc.]
Scienco de la vegetaĵoj. - = A-F-G-H-I-R
= botanique.
- Botaŭr’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de birdo (ardea botaurus).
V. butoro. - = butor.
- BOTEL’O
- Ujo, plejofte vitra, por enteni vinon, k.t.p.
// — eto, ego, isto, ejo, ujo ; — farado, faristo, ŝranko, kolo ; enboteligi ; poŝ’, kvarflanka, militira botelo. - = A-F-H-I-R
= bouteille.
- Botr’o
- {Vef.} [Bot.]
Signifo ne trovita. - = bothrys.
- Botriocefal’o
- {Sr.} [Zool.]
Specoj de vermoj parazitoj. - = bothriocéphale.
- Botrion’o
- {Sr.} [Med.]
Neprofunda ulcero de la korneo. - = bothrion.
- BOV’O
- Mamulo (bos domesticus).
// — viro, ino, ido, ejo, isto, aro, aĵo ; marbovino. - = F-I
= bœuf.
- Boviste’o
- {V.P.} [Bot.]
Pulvofungo, speco de fungoj (bovista). - = boviste.
- Bovl’o
- Larĝa taso.
- = A-F
= bol.
- BRACELET’O
- Ĉirkaŭmano.
- = A-F-H-I-R
= bracelet.
- Bradip’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de mamulo (bradypus tridactylus).
V. aĥeo, V. akeo. - = aï, paresseux.
- Bradipepsi’o
- {T.Vx} [Med.]
Malsano de la digesto (malrapidigita). - = bradypepsie.
- Bradispermatism’o
- {T.Vx} [Med.]
Malsano de la viraj seksorganoj. - = bradyspermatisme.
- Brahmen’o
- {Df.}
V. bramano. - = brahmane.
- Brahmenism’o
- Religio de Brahmo.
- = brahmanisme.
- Braĥiur’o
- V. brakiuro.
- = brachyure.
- Brajl’i
- {M.T.} [Mar.]
Kunligi velon tiamaniere ke la vento ne plu povu ŝveligi ĝin. - = A
= carguer.
- Brajl’o
- {Rh.}
Brajla (Braille) skribado por la blinduloj. - = braille.
- BRAK’O
- Supera membro ĉe la homo.
// antaŭbrako ; ĉirkaŭbrako ; subbrako ; senbraka. - = bras.
- Brakial’a
- {Rh.}
Surbraka, apudbraka (nervo). - = brachial.
- Brakicefal’a
- {Rh.} [Antr.]
Mallongkapa (homo, raso). - = brachycéphale.
- Brakigraf’o
- {Rh.}
Arto skribi mallonge, stenografio. - = sténographie.
- Brakikardi’o
- {Sr.} [Med.]
L.v. mallongeco de koro, mallonga korbatado. - = brachycardie.
- Brakiopod’oj
- [Zool.]
Gento de senvertebruloj, meza inter vermoj kaj moluskoj. - = brachiopode.
- Brakipter’o
- [Zool.]
Speco de koleopteroj (brachypterus). - = brachyptère.
- Brakiur’o
- [Zool.]
Speco de krustuloj (brachiurus).
V. braĥiuro. - = brachyure.
- Brakte’o
- [Bot.]
Tegofolieto. - = A-F-H-I-R
= bractée.
- Brakteat’o
- ‹?› {Df.} [Arkeo.]
Folimonero, antikva monero el maldika arĝenta aŭ ora folio. - = bractéate.
- Bram’o
- 1 : {T.Vx} [Ikt.]
Speco de fiŝo (abramis).
2 : {M.T.} [Mar.]
Speco de masto kaj velo. - = 1: A-F-H
= 1 : brème. 2 : perroquet.
- Braman’o
- Hinda pastro, pastro de Brahmo.
V. brahmeno. - = brahmane.
- Brami’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de skrofulariacoj (bramia). - = bramie.
- BRAN’O
- Dua parto, krom faruno, de muelita greno.
- = A
= son (de blé).
- BRANĈ’O
- Flanka, ĉirkaŭtrunka parto de arbo.
// — eto, aĵo, aro ; — fasko, tondilo ; disbranĉiĝo. - = A-F-R
= branche.
- BRAND’O
- Trinkaĵo eldistilita de vino, alkoholaĵo.
- = A-G
= eau-de-vie.
- BRANK’O
- Fiŝorelo, fiŝspirilo.
- = F-H-I
= branchie.
- BRANKARD’O
- Portilo por vunditoj, malsanuloj.
- = F
= brancard.
- Brankopod’oj
- [Zool.]
Gento de krustuloj. - = branchiopode.
- Bras’i
- 1 : {Rh.} [Mar.]
Turni jardojn laŭ konvena direkto.
2 : {Vef.} [Tekn.]
Bierfari • (alia senco). - = 1 + 2 : brasser.
- Bras’o
- {M.T.} [Mar.]
Mezurero de longeco. - = brasse.
- BRASIK’O
- [Bot.]
Manĝebla krucifero (brassica).
// — acoj. - = L
= chou.
- BRAV’A
- Kuraĝoplena.
// — ulo ; malbrava ; brave ! - = A-F-G-H-I-R
= brave.
- Bravisim’e
- ‹?› {Rh.}
Bonege. - = bravissimo.
- Bravur’o
- [Muz.]
Plej ornamita ario. - = bravoure.
- Braz’o
- {T.Vx} [Metal.]
Kuprozinko, flava kupro.
// — i, flavkupreluti, brazluti. - = A-F
= cuivre jaune, airain ; brazi : braser.
- Brazil’o
- {Vef.}
Sudamerika ŝtato.
// — ano (prefere ol : Brazil’o-ujo, • {Vr.Z.}). - = Brésil.
- BREĈ’O
- Rompo, fendo en muro, ŝtonego, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= brèche.
- Bred’i
- {Df.}
Edukadi bestojn kiel ĉevalojn, bovojn, k.t.p. - = élever (élevage).
- Bregm’o
- [Med.]
Supera parto de la verto. - = bregma.
- Brek’o
- ‹?› {Df.}
Speco de veturilo (brekveturilo). - = break.
- Brelok’o
- {V.P.}
Horloĝornamilo. - = breloque.
- Brems’o
- {M.T.} [Mar.]
Haltigilo. - = frein.
- BRET’O
- Faktabuleto.
// — aro. - = tablette.
- Breton’o
- {Vr.Z.}
V. britono. - = Breton.
- Brev’o
- [Ekl.]
Papletero, (papa) notego. - = A-F-G-H-I
= bref.
- Brevier’o
- [Ekl.]
Preĝareto, preĝolibro. - = A-F-G-H-I
= bréviaire.
- Brez’i
- {Rh.}
Bolbaki. - = A-F
= braiser.
- Bri’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de muskoj (bryum).
// — acoj. - = bryon.
- BRID’O
- Ĉevalkapa rimeno.
// senbrid’a, eco. - = A-F-H-I
= bride.
- Brig’o
- Dumastŝipo.
V. brigantino. - = A-F-G-R
= brick.
- Brigad’o
- Parto de armeo.
- = A-F-G-H-I-R
= brigade.
- Brigadjer’o
- {V.I.}
Kavaleria kaporalo. - = brigadier.
- Brigantin’o
- Brigskuno [tiel printita ; estas velo kiel brigo].
V. brigo. - = brigantine.
- Briĝ’o
- Speco de kartludo.
- = bridge.
- BRIK’O
- Peco de argilo bakita.
// — eto, aĵo, aro ; brik’pavimo, bakejo ; fajrobriko. - = A-F-G-R
= brique.
- Briket’o
- {Vr.Z.}
Briko de terkarba polvo. - = briquette.
- Brikl’o
- {V.P.}
Korseta stango. - = baleine de corset.
- BRIL’I
- Ĵeti, sendi lumon.
// — eti, egi, eco, aĵo, igi ; malbrila, senbrila. - = A-F-G-I
= briller.
- BRILIANT’O
- Diamanto, juveldiamanto.
- = A-F-G-H-R
= brillant (diamant).
- Brion’o
- ‹?› {Rh.}
Speco de kukurbacoj (bryonia), arba musko.
V. brionio. - = bryoine, couleuvrée.
- Brioni’o
- ‹?› {T.Vx}
V. briono. - = bryoine.
- Briozo’oj
- {T.Vx} [Zool.]
Gento de zoofitoj (l.v. muskobestoj). - = bryozoaires.
- Brisk’o
- {Df.}
Speco de kartludo, briskludo. - = F
= brisque.
- BRIT’O
- Enlandulo de Granda Britujo, Anglo.
V. britano.
// — ujo. - = Anglais.
- BRITAN’O
- V. brito.
- = Anglais.
- BRITON’O
- Enlandulo de franca okcidenta provinco. Oni trovas ankaŭ : bretono.
V. bretono. - = Breton.
- Briz’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de gramenacoj (briza, bryza). - = brise, amourette, bryze.
- BROĈ’O
- Ornamaĵo, rostpikilforma.
- = A-F-G-H-R
= broche.
- BROD’I
- Kudrornami.
- = A-F-H
= broder.
- BROG’I
- Trempi en aŭ surverŝi bolantan akvon.
- = G
= échauder.
- BROKANT’I
- Profesie revendi.
// — isto, ejo, ado, aĵo. - = F
= brocanter.
- Brokat’o
- Speco de ŝtofo, or-arĝentoŝtofo.
- = brocard.
- Brokatel’o
- Ŝtofo brokatsimila.
- = brocatelle.
- Brokol’o
- {Rh.}
Speco de brasiko (kimoza ?). - = brocolis.
- Brom’o
- 1 : [Kem.]
Metaloido klornajbaro.
2 : {V.P.} [Bot.]
Bromherbo, speco de gramenacoj (bromus). - = 1 + 2 : brome.
- Bromhidrik’a
- [Kem.]
Acido el bromo kaj hidrogeno. - = bromhydrique.
- Bromid’o
- [Kem.]
Kombinaĵo el bromo kaj alia korpo.
V. bromuro. - = bromure.
- Bromik’a
- [Kem.]
(Acido) el bromo kaj hidrogeno. - = bromique.
- Bromoform’o
- {Rh.} [Kem.]
Komponaĵo el bromo analoga al kloroformo. - = bromoforme.
- Bromur’o
- {V.I.} [Kem.]
V. bromido. - = bromure.
- Bronk’o
- Duobla kanalo kondukanta aeron en la pulmojn.
- = bronche.
- Bronkit’o
- [Med.]
Inflamo de bronkoj. - = bronchite.
- Bronkofoni’o
- [Med.]
Bronkovoĉeco. - = bronchophonie.
- Bronkopneŭmoni’o
- [Med.]
Inflamo de bronkoj kaj pulmoj. - = bronchopneumonie.
- Bronkore’o
- [Med.]
Bronkokataro. - = bronchorrée.
- Bronkotom’o
- {Sr.} [Kir.]
Instrumento por fari bronkotomion. - = bronchotome.
- Bronkotomi’o
- [Med.]
Bronkosekco. - = bronchotomie.
- BRONZ’O
- Alojaĵo el kupro kaj aliaj metaloj.
- = A-F-G-H-I-R
= bronze.
- BROS’O
- Ilo por purigi, senpolvigi vestojn, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= brosse.
- Brosmi’o
- {Rh.}
Moruo.
V. gado. - = morue.
- BROŜUR’O
- Nebindita presaĵeto.
- = A-F-G-R
= brochure.
- BROV’O
- Superokula harlinio.
// interbrovo ; kuntiri la brovojn. - = sourcil.
- BRU’I
- Sonori, tinti, murmuri, krii, iamaniere aŭdiĝi.
// — eto, ego. - = F
= faire du bruit.
- Brucin’o
- [Farm.]
Venena alkaloido el vomiga nukso (nux vomica). - = brucine.
- Bruk’o
- {Vef.} [Entom.]
Speco de koleopteroj (bruchus). - = bruche.
- BRUL’I
- Konsumiĝi de la fajro.
// — igi, aĵo, ebla ?, ema, umo ; — difekto, vundo, ligno. - = brûler (intrans.).
- BRUN’A
- Flavnigra, ruĝnigra, malhela.
- = A-F-G-I-R
= brun.
- Brunel’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de lamiacoj (brunella). - = brunelle.
- Brunfelsi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de amerikaj skrofulariacoj (brunfelsia). - = brunfelsie.
- BRUSEL’O
- Ĉefurbo de Belgujo.
// — aj brasikoj. - = Bruxelles ; bruselaj brasikoj : choux de Bruxelles.
- Bruskambel’o
- ‹?› {Df.}
Speco de kartludo. - = brusquembille.
- BRUST’O
- Antaŭa parto de la korpo inter la brakoj.
- = A-G
= sein, poitrine.
- BRUT’O
- Senprudenta besto.
// — aro, eco, igi. - = A-F-H-I
= bête brute, bétail.
- BRUTAL’O
- {V.P.}
Maldelikatulo.
// — eco. - = brutal (un).
- Bu’o
- {M.T.} [Mar.]
Malgranda aparato, plejofte konusforma, flosanta sur la supraĵo de la maro. - = A-F-G-H-I
= bouée.
- BUB’O
- Petola knabeto.
- = G
= gamin.
- Bubal’o
- [Zool.]
Speco de bovo (bos bubalus). - = A-F-H-I
= buffle.
- Bubon’o
- [Med.]
Aknego. - = A-F-G-H-I-R
= bubon.
- Bucefal’o
- {Df.} [Hist.]
Famkonata ĉevalo de Aleksandro, nobla ĉevalo. - = bucéphale.
- Bucentaŭr’o
- {Df.} [Hist.]
Venecia ŝipo. - = bucentaure.
- Bucer’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de birdo (buceros). - = calao.
- Bucinator’o
- {Sr.} [Anat.]
V. bukcinatoro. - = buccinateur.
- BUĈ’I
- Subite kaj kruele mortigi.
- = A-F
= assommer, massacrer.
- BUD’O
- Ligna butiketo, dometo.
- = G
= échoppe, guérite.
- Budd’o
- [Hist.]
Antikva, azia religiestro.
V. Budeo kaj V. Budho. - = Bouddha.
- Bude’o
- {Rh.}
V. Budho, V. Buddo. - = Bouddha.
- BUDĜET’O
- Kalkulo de la jaraj spezoj en ŝtato, urbo, k.t.p.
- = A-F-G-R
= budget.
- Budh’o
- V. Buddo, V. Budeo.
// — isto {Df.}. - = Bouddha.
- Budhism’o
- {Df.}
Religio de Budho. - = Bouddhisme.
- Budit’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de riverbirdo (budytes), vostlevbirdo. - = bergeronnette.
- BUDUAR’O
- Intimejo, intima saloneto.
- = boudoir.
- BUF’O
- [Zool.]
Speco de rampulo (bufo). - = crapaud.
- Bufag’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de afrikaj paserbirdoj (buphaga). - = pique-bœuf.
- Bufal’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de azia bovo (bos bubalus). - = buffle.
- BUFED’O
- Balmanĝejo, stacimanĝejo, k.t.p.
- = A-F-I-R
= buffet.
- Bufr’o
- 1 : Puŝrisorto.
2 : {Vef.}
Ovaĵo entenanta terpomojn, terpomovaĵo ? • (alia senco, kredeble erara). - = 1 : tampon. 2 : omelette aux pommes de terre ?
- Buftalm’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de kompozitoj (buphtalmus). - = buphtalme, œil de bœuf.
- Bug’o
- Unuĉevala veturilo.
- = boggy.
- Bugi’o
- Vakskandelo.
(Eble : ) Kirurgia penetrilo, dilatilo. - = bougie.
- Bugl’o
- [Muz.]
Speco de muzikilo. - = bugle.
- Buglos’o
- [Bot.]
Speco de boragacoj (buglossa). - = buglosse.
- BUK’O
- Metala fiksilo por vestaĵo, zono, k.t.p.
- = boucle (de métal).
- Bukanier’o
- {Df.} [Voj.]
Marrabisto, pirato, kaperisto. - = boucanier.
- Bukcin’oid’oj
- [Zool.]
Gento de moluskoj. - = buccin.
- Bukcinator’o
- [Anat.]
Ĉirkaŭbuŝa muskolo (l.v. trumpetista).
V. bucinatoro. - = buccinateur.
- BUKED’O
- Floraro, florfasko.
- = bouquet.
- BUKL’O
- Harringo.
- = boucle (de cheveux).
- Bukolik’a
- (Poema versaĵo) pri kamparanoj, paŝtistoj.
- = bucolique.
- BUKS’O
- [Bot.]
Speco de kreskaĵoj (buxus sempervirens). - = buis.
- Bul’o
- Globo, sferforma korpo.
// — eto, ego. - = A-F-H
= boule.
- BULB’O
- 1 : [Bot.]
Subtera tubero de kelkaj kreskaĵoj.
2 : [Anat.]
Supera parto de la spina medolo sub la cerbo.
3 : {V.P.} [Bot.]
Speco de liliacoj (allium cepa) • (alia senco pli limigita). - = 1 + 2 : bulbe, oignon. 3 : oignon.
- Bulbul’o
- ‹?› {Rh.} [Voj.]
Persa nomo de la najtingalo. - = bulbul.
- Buldog’o
- {Df.}
Speco de hundo. - = bouledogue.
- Bulen’o
- {M.T.} [Mar.]
Velŝnuro por plibone ŝveligi velon. - = A-F-G-H
= bouline.
- BULGAR’O
- Landano de subeŭropa lando Bulgarujo.
- = bulgare.
- Bulimi’o
- [Med.]
Malsana malsatego (l.v. bovmalsato). - = boulimie.
- BULJON’O
- Nutraĵo, suko de viando boligita en akvo.
- = F
= bouillon.
- Buljot’o
- {Df.}
Speco de kartludo. - = bouillotte.
- BULK’O
- Paneto, pankuko.
- = petit pain.
- Bull’o
- {Vr.} [Ekl.]
Papa dekreto. - = bulle papale.
- BULTEN’O
- Perioda raport’papero, folio. (Ekzistas ankaŭ : bolteno).
V. bolteno. - = bulletin.
- Bulv’o
- {V.P.} [Bot.]
Subtera tubero de kelkaj kreskaĵoj (lilio, bulbo, k.t.p.). - = bulbe.
- BULVARD’O
- Ĉirkaŭurba stratego, promenejo.
- = boulevard.
- Bum’o
- {M.T.} [Mar.]
Malgranda masto, kiun oni starigas ekster la ŝipo.
V. baŭmo. - = A
= bout-dehors.
- Bumerang’o
- [Voj.]
Aŭstralia ĵetarmilo. - = boumerang.
- Buprest’o
- {V.P.} [Entom.]
Speco de koleopteroj (buprestis). - = bupreste.
- BURD’O
- 1 : [Muz.]
Parto de orgeno.
2 : [Entom.]
Speco de himenopteroj (bombus). - = 1 + 2 : bourdon.
- BURG’O
- ‹?› {*}
Vilaĝego, kvazaŭurbeto. - = bourg.
- BURGONJ’O
- [ ]
Franca provinco famkonata pro siaj vinoj. - = Bourgogne.
- Burgraf’o
- ‹?› {Df.} [Hist.]
Germana nobelo (kastelgrafo). - = Burgrave.
- BURGUND’A
- (Vino) el Burgonjo (Burgundujo).
- = Burgonde, bourguignon.
- BURĜ’O
- Urbano el meza aŭ supera klaso.
// — eco, aro. - = bourgeois.
- BURĜON’O
- [Bot.]
Envolvaĵo de naskiĝantaj folioj, floroj. - = F
= bourgeon, bouton (de fleur).
- Burk’o
- {Rh.} [Voj.]
Felta manteleto uzata en Ukrajno. - = burko (mot russe).
- BURLESK’A
- Ridigaĉa, ridinda, ŝercafekta.
- = burlesque.
- Burnus’o
- [Voj.]
Araba mantelo. - = bournous.
- BUROKRAT’O
- Oficejestro, oficeja moŝto.
- = bureaucrate.
- BURS’O
- ‹?› {Df.}
Saketo, veziko ; objekto saketforma, vezikforma. - = bourse.
- BUSK’O
- Risorto de korseto.
- = busc.
- Busol’o
- {V.P.}
Aparato kun magneta nadlo kaj ventorozo ; markompaso. - = boussole marine.
- Busprit’o
- [Mar.]
Klinita antaŭmasto. - = beaupré.
- BUST’O
- Skulptaĵo figuranta superan parton de homa korpo.
- = buste.
- BUŜ’O
- Supera enirejo de la digesta tubo.
// — aĉo, eto, ego, umo ; enbuŝaĵo ; plenbuŝo ; buŝtuko ; el’, debuŝigi. - = bouche.
- BUŜEL’O
- Mezurvazo por grenoj, k.t.p.
- = boisseau.
- bute’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Rabobirdo (buteo). - = buse.
- Buten’o
- {T.Vx} [Kem.]
Kemiaĵo. - = butène.
- BUTER’O
- Grasaĵo elbatita de laktokremo.
- = beurre.
- Buterometr’o
- {T.Vx} [Kem.]
Mezurilo de la kvanto de butero en lakto. - = butyromètre.
- Buterometri’o
- {T.Vx} [Kem.]
Mezurado de la kvanto da butero en lakto. - = butyrométrie.
- BUTIK’O
- Endoma vendejo, vendomagazeno.
- = boutique.
- Butil’o
- {T.Vx} [Kem.]
Kemia komponaĵo el butero. - = butyle.
- Butirik’a
- {T.Vx} [Kem.]
(Acido) el butirino. - = butyrique.
- Butirin’o
- {T.Vx} [Kem.]
Unu el la elementoj de butero. - = butyrine.
- Butom’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de unukotiledonoj (butomus). - = butome.
- Buton’o
- Rondaĵo por fiksi vestaĵojn.
// butontruo ; butonumi. - = bouton.
- Butor’o
- [Ornit.]
Speco de marĉobirdo (ardea stellaris).
V. botaŭro. - = butor.
- C
- Tria litero de la alfabeto.
- = C (tso).
- C
- [Muz.]
Unua noto de la tipgamo majora. - = do.
- CAR’O
- Rusa, slava imperiestro.
// — ino, ido, eco. - = A-F-G-H-I-R
= czar, tzar.
- CED’I
- Fordoni, allasi, transliveri, nekontraŭstari.
// — aĵo, ebla, ema, igi, iĝi ; malcedi. - = F-H-I
= céder ; malcedi : résister.
- Cedil’o
- {Df.}
Litera subsigno, ekz en la vorto franca : reçu. - = F
= cédille.
- CEDR’O
- [Bot.]
Speco de koniferoj (cedrus).
// — orezino. - = A-F-G-H-I-R
= cèdre.
- Cedrat’o
- [Bot.]
Speco de oranĝo, frukto de la cedratujo (citrus cetra). - = cédrat.
- Cedrel’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de amerikaj meliacoj (cedrela).
// — acoj, idoj. - = cédrel.
- Cefalik’a
- {Vef.} [Anat.]
L.v. kapa.
// cefalika vejno. - = céphalique.
- Cefalopod’o
- {Vef.}
V. kefalopodoj, V. kapopodo. - = céphalopode.
- Cejan’o
- [Bot.]
Kreskaĵo kaj floro el la kompozitoj (centaurea cyanus). - = bleuet.
- Cekum’o
- [Anat.]
Parto de la intesto. - = cæcum.
- Cel’i
- Provi atingi, trafi.
// celo : objekto, kiun oni povas atingi, trafi.
// — ado, aĵo, ilo ; kontraŭcela ; sencela ; celdirekto ; celtabulo. - = viser ; celo : but.
- Celadon’o
- Personaĵo de la franca romano Astreo.
// celadonverda, samkolora kiel persikfolio. - = céladon.
- Celastr’o
- [Bot.]
Speco de dukotiledonaj arbetoj (celastrus).
// — acoj. - = célastre.
- CELERI’O
- [Bot.]
Kulturita apio (apium). - = céleri.
- Celest’(horde’o)
- {V.P.} [Bot.]
Hordeo tritika (hordeum celeste). - = orge céleste ?
- Celibat’o
- {V.P.}
Senedzineco, fraŭleco. - = célibat.
- Celoidin’o
- {T.Vx} [Kem. fot.]
Kemiaĵo uzata en fotografado.
V. celojdo. - = celloïdine.
- Celojd’o
- {Df.} [Kem. fot.]
V. celoidino. - = celloïdine.
- Celt’o
- [Arkeo.]
Pragaŭlo ; armilo trovita en pratomboj. - = celte.
- Celtis’o
- [Bot.]
Speco de arbo, tipo de la celtisacoj (celtis).
// — acoj. - = micocoulier.
- Celuloid’o
- ‹?› {T.Vx} [Kem.]
V. celulojdo. - = celluloïde.
- Celulojd’o
- {Df.} [Kem.]
Substanco naskita el kamforo kaj celulozo.
V. celuloido. - = celluloïde.
- Celuloz’o
- [Bot.]
Malfluida ŝtofo de la kreskaĵoj. - = cellulose.
- Cembr’o
- [Bot.]
Speco de konifero (pinus cembra). - = cembre.
- Cement’i
- 1 : [Arkit.]
Luti per mortero.
2 : [Metal.]
Ŝtaligi feron.
// — aĵo, ado ; pudrocementi ; cementohejti. - = A-F-G-H-I-R
= 1 : cimenter. 2 : cémenter.
- Cend’o
- Speco de monero Usona.
- = A
= cent.
- Cenoman’a
- [Geol.]
Unua tavolo de la supera kreteca teraro. - = cenomanien.
- Cenotaf’o
- {Rh.}
Malplena, senenhava tombo.
V. kenotafo. - = cénotaphe.
- Cens’o
- Homsumo, homnombrado.
- = A-F-H-I
= cens.
- Censor’o
- Censisto, magistrato (ĉe la Romanoj).
- = censeur.
- CENT
- Nombro, dekoble dek.
// — o, a, e, aro, ono, obla, ope ; centestro ; centjaro ; procenti. - = cent.
- Centaŭr’o
- {Df.}
Fabula estaĵo, duonhomo duonĉevalo.
V. kentaŭro. - = centaure.
- Centaŭre’o
- {Rh.} [Bot.]
Speco de kompozitoj (centaurea). - = centaurée.
- Centav’o
- Portugala monero.
- = centavo.
- Centezimal’o
- Enhavanta cent egalajn partojn.
- = centésimal.
- Centiar’o
- Unu kvadratmetro.
- = centiare.
- Centifoli’o
- Speco de rozo (rosa centifolia).
- = A-F-G
= rose à cent feuilles.
- Centigrad’a
- Dividita en cent gradoj.
- = centigrade.
- Centigram’o
- Centono de gramo.
- = centigramme.
- Centilitr’o
- Centono de litro.
- = centilitre.
- CENTIM’O
- Centono de franko.
- = centime.
- CENTIMETR’O
- Centono de metro.
- = centimètre.
- Centisekund’o
- Centono de arksekundo.
- = centiseconde.
- Centister’o
- Centono de stero.
- = centistère.
- CENTR’O
- Geometria punkto je egala interspaco de ĉiuj punktoj de cirkonferenco.
// — aĵo, igi, iĝi ; al’, el’, en’, de’centrigi ; al’decentrokura ; altira, pezo’ centro. - = A-F-G-H-I-R
= centre.
- Centraliz’i
- Alcentrigi.
- = centraliser.
- Centrant’o
- [Bot.]
Speco de valeriano (centranthus ruber). - = valériane rouge, lilas d’ Espagne.
- Centrifug’a
- [Mek.]
Decentrokura (forto). - = A-F-G-H-I-R
= centrifuge.
- Centripet’a
- [Mek.]
Alcentrokura (forto). - = A-F-G-H-I-R
= centripète.
- Centumvir’o
- Romana magistrato.
- = centumvir.
- Centuri’o
- Centopo da homoj.
- = centurie.
- Cenzur’i
- Kritiki, oficiale taksi.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= censurer.
- Cerami’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de maralgoj (ceramia). - = céramie.
- Ceramiac’oj
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de algoj. - = céramiées.
- Ceramik’o
- {Vr.}
Pototero ; arto fabriki terpotojn.
V. keramika. - = céramique.
- Cerast’o
- Speco de serpento, Egipta vipero (cerastes).
- = céraste.
- Cerasti’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kariofilacoj, musorelo (cerastium). - = céraiste.
- Ceratofil’o
- {V.P.} [Bot.]
Kornfolio, speco de dukotiledonaj akvokreskaĵoj (ceratophyllum). - = cératophylle, cornifle.
- Ceratoni’o
- {T.Vx} [Bot.]
Karobujo (ceratonia). - = caroubier.
- CERB’O
- Enkrania nervomaso.
// — eto, aĵo, eco, ujo, umi ; sencerba ; spina’osto’cerbo ; cerbokreve pripensi. - = cerveau.
- Cerber’o
- {Df.} [Mitol.]
Hundo de la inferoj. - = cerbère.
- Cercedul’o
- {Vef.} [Ornit.]
V. kerkedolo. - = sarcelle.
- Cereal’oj
- {T.Vx} [Bot.]
Gramenacoj, kies grajnoj estas manĝeblaj. - = céréales.
- Cereb’o
- Speco de paserbirdo (cœreba).
- = guit-guit.
- Cerebel’o
- Okciputa cerbo, cerbeto.
- = cervelet.
- Cerefoli’o
- [Bot.]
Speco de umbelifero (chœrefolium).
V. antrisko. - = cerfeuil.
- CEREMONI’O
- Eksteraj formoj de kulto ; reguloj de ĝentileco.
// — aro, aĵo, eco, ema, ulo ; senceremonie. - = cérémonie.
- Cerezin’o
- Speco de minerala vakso.
- = cérésine.
- Ceri’o
- Malmulte konata metalo.
- = cerium.
- Cerik’a
- Acido el cerio.
- = cérique.
- Cerit’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de moluskoj (cerithium). - = cérithe.
- Cerkolept’o
- {T.Vx}
Speco de mamuloj (certoleptes).
V. kaŭdivolvulo. - = kinkajou.
- Ceroten’o
- {Df.}
Acido el abelvakso.
V. cerotino. - = cérotine.
- Cerotin’o
- {T.Vx}
V. ceroteno. - = cérotine.
- CERT’A
- Senduba.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; malcerta. - = A-F-H-I
= certain.
- Certi’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de grimpobirdoj (certhia). - = grimpereau.
- Cerumen’o
- Orelvakso.
- = cérumen.
- Ceruz’o
- Plumba karbonato uzata por pentrado.
- = céruse.
- CERV’O
- Speco de mamuloj duhufaj (cervus).
// — viro, ino, ido, aĵo, ejo ; damcervo, norda cervo ; cervkolora ; cerva skarabo. - = cerf ; norda cervo : renne.
- Cervantes’o
- {Rh.}
Granda hispana prozisto, aŭtoro de Don Kiĥoto.
// — isto. - = Cervantes.
- Cervelas’o
- {Df.}
Speco de franca kolbaso. - = F
= cervelas.
- Cervik’o
- {Rh.} [Anat.]
Nuko. - = nuque.
- Ces
- [Muz.]
C duontono sube. - = do bémol.
- Cesare’o
- {V.I.} [Bot.]
Speco de amanito (amanita cæsarea). - = oronge vraie.
- Cesi’o
- {Sr.}
V. cezio. - = césium.
- Cest’o
- {Df.}
Batalganto. - = ceste.
- Cestr’o
- [Bot.]
Speco de Amerikaj solanacoj (cestrum). - = cestreau.
- CETER’A
- Ĉiu restanta, ĉiu alia.
- = tout le reste de.
- Ceterak’o
- [Bot.]
Speco de filiko (asplenium ceterach). - = cétérac.
- Ceton’o
- {Df.} [Kem.]
V. ketono. - = cétone.
- Cetoni’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleoptero (cetonia). - = cétoine.
- Cetrari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de likeno (cetraria). - = cétrarie.
- CEZAR’O
- Unua romana imperiestro (Julius Caesar).
- = César.
- CEZARISM’O
- Aŭtokrateco de popolara estro.
- = césarisme.
- Cezi’o
- [Kem.]
Malmulte konata metalo simila al potasi(um)o. Oni trovas ankaŭ : cesio.
V. cesio. - = césium.
- Cezur’o
- [Metr.]
Rompa silabo en verso. - = césure.
- CI
- Pronomo de la dua persono uzata nur por alparoli konatulojn.
- = tu.
- Cian’o
- [Kem.]
Gasa kombinaĵo el azoto kaj karbono. - = cyanogène.
- Cianat’o
- Salo el cianikacido.
- = cyanate.
- Cianhidrik’a
- Acido venena, migdalodora, el ciano kaj hidrogeno.
- = cyanhydrique, prussique.
- Cianid’o
- Kombinaĵo el ciano kaj simpla korpo.
- = cyanure.
- Cianik’a
- (Acido) el ciano.
- = cyanique.
- Cianotip’o
- [Fot.]
Speco de fotografa impresebla papero. - = cyanotype.
- Cianoz’o
- [Med.]
Haŭkolora bluiĝo. - = cyanose.
- Cibet’o
- 1 : Aŭ cibetkato : speco de moskokato (viverra zibeta). V. civeto.
2 : {Vr.Z.}
Sekrecio de cibetkato • (pli limigita senco). - = 1 + 2 : civette.
- Cibori’o
- Sankta vazo, hostiujo.
- = A-F-H-I-R
= ciboire.
- Cicer’o
- {Df.}
Speco de preslitero. - = cicéro.
- Ciceron’a
- {Vef.}
Rilata al Cicerono, granda romana oratoro. - = cicéronien.
- Cicerpiz’o
- Speco de pizo (V. kikero).
V. ĉiĉo, V. garbanzo. - = pois chiche.
- Cicindel’o
- [Entom.]
Speco de koleopteroj (cicindela).
// — oidoj. - = cicindèle.
- CIDONI’O
- Speco de frukto pomsimila, frukto de cidonia arbo (cidonia malus).
- = L
= coing.
- CIDR’O
- Pomvino.
- = cidre.
- CIFER’O
- Nombrosigno, nombrolitero.
// ciferplato ; cifertabelo. - = A-F-G-H-I-R
= chiffre ; ciferplato : cadran.
- Cigan’o
- [Voj.]
Ano de vaga hinda raso ; muzikisto. - = F-G-I-R
= tzigane.
- CIGAR’O
- Rulaĵo el tabako por fumi.
// — ujo, ingo. - = A-F-G-H-I-R
= cigare.
- CIGARED’O
- Enpaperigita fumtabako.
- = A-F-G-H-I-R
= cigarette.
- CIGN’O
- Speco de akvobirdo (cycnus olor).
- = F-H-I
= cygne.
- CIKAD’O
- [Entom.]
Speco de sudlanda hemiptero.
// — oidoj. - = A-F-G-H-I-R
= cigale.
- Cikas’o
- [Bot.]
Speco de hindaj kreskaĵoj (cycas).
// — acoj. - = cycas.
- CIKATR’O
- Vundosigno.
- = A-F-H-I
= cicatrice.
- Cikl’o
- [Mat., Hist., Astr., Metr.]
Ĉiu afero kiu revenas sur sin mem, periodo, rado, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= cycle.
- Ciklamen’o
- [Bot.]
Speco de primolacoj (cyclamen). - = cyclamen.
- Ciklism’o
- Esploro pri cikloj (radmaŝinoj).
- = cyclisme.
- Cikloid’o
- [Geom.]
Speco de kurblinio. - = A-F-H-I-R
= cycloïde.
- Ciklometr’o
- Mezurilo de cikloj.
- = cyclomètre.
- Ciklon’o
- Turnventego, kirlovento.
- = cyclone.
- Ciklop’o
- Fruntokula fabla forĝisto.
- = A-F-G-H-I-R
= cyclope.
- Ciklostil’o
- Skriba reproduktilo.
- = A-F-G-H-I-R
= cyclostyle.
- Ciklostom’o
- [Ikt.]
Gento de fiŝoj, kiel ekzemple petromizo (cyclostomus). - = cyclostome.
- CIKONI’O
- [Ornit.]
Speco de stilzbirdo (ciconia). - = cigogne.
- Cikori’o
- [Bot.]
Speco de kompozito (cichorium).
// — acoj. - = chicorée.
- CIKUT’O
- [Bot.]
Speco de venena umbelifero (cicuta). - = ciguë.
- Cili’o
- [Med.]
Haro, haraĵo (vibrema, k.t.p.). - = cil.
- Cilindr’o
- [Geom.]
Korpo rulforma.
// — oido. - = cylindre.
- CIM’O
- Speco de parazitaj hemipteroj (cimex).
- = punaise.
- CIMBAL’O
- [Muz.]
Metala frapmuzikilo. - = cymbale.
- Cimbalari’o
- [Bot.]
Speco de linario (linaria cymbalaria). - = cymbalaire.
- Cimifug’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de akteo (actæa cimifuga). - = cimicaire.
- Cinabr’o
- [Miner.]
Ruĝa sulfido de hidrargo. - = A-F-G-H-I-R
= cinabre, vermillon.
- Cinam’o
- [Kem.]
Speco de bonodora ŝelo de la cinamarbo (cinnamomum). - = A-G-R
= cannelle.
- Cinĉon’o
- {Rh.}
V. kinkono. - = cinchona.
- CINDR’O
- Polveca brulrestaĵo.
// — aro, ejo, igi, ujo, ulo, ulino ; cindro’kolora, ŝirmilo. - = F-I
= cendre.
- Cinematik’o
- {Vef.} [Sc.]
V. kinematiko. - = cinématique.
- Cinik’a
- El la sekto tiel nomita de grekaj filozofoj, senhonta, sendeca.
// — ulo. - = cynique.
- Cinikism’o
- ‹?›
Cinikeco. - = cynisme.
- Cinip’o
- {V.P.} [Entom.]
Gajlinsekto (cinips). - = cinips.
- Cinkl’o
- [Ornit.]
Akvomerlo (cinclus). - = cincle.
- Cinocefal’o
- [Zool.]
Hundokapa simio (cynocephalus). - = A-F-I-R
= cynocéphale.
- Cinod’o
- {T.Vx} [Bot.]
Hundodento, speco de gramenaco (cynodon).
V. digitario. - = gros chiendent.
- Cinoglos’o
- [Bot.]
Hundlango, speco de boragacoj (cynoglossum). - = cynoglosse.
- Cinozur’o
- {T.Vx} [Bot.]
Hundovosto, speco de gramenaco (cynosurus). - = cynosure.
- Ciper’o
- Speco de marĉokreskaĵoj unukotiledonaj (cyperus).
// — acoj. - = souchet.
- Cipr’o
- {V.P.} [Geogr.]
Granda insulo en Mediteraneo.
// — ano. - = Chypre.
- Cipren’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de riverfiŝo (cyprinus).
// — oidoj.
V. ciprino, V. kupreno. - = cyprin.
- Cipres’o
- Speco de konifero (cupressus).
- = cyprès.
- Ciprin’o
- {V.P.} [Ikt.]
V. cipreno. - = cyprin.
- Cipsel’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de hirundoj (cypselus). - = martinet.
- CIR’I
- Ŝmiri ledon, ŝuojn, k.t.p.
// — isto, aĵo. - = cirer.
- Circe’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de enoteraco (circæa). - = circée.
- Ciripied’oj
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de krustuloj.
V. ĉiropodo. - = cirripèdes.
- CIRK’O
- Ronda areno.
- = cirque.
- CIRKEL’O
- Dubranĉa ilo por desegni cirkonferencojn.
- = compas.
- CIRKL’O
- Geometria rondo.
- = A-F-H-I-R
= cercle.
- Cirkonferenc’o
- [Geom.]
Kurblinio limiganta cirklon. - = circonférence.
- Cirkonfleks’o
- {T.Vx}
Ĉirkaŭflekso (?). - = circonflexion.
- CIRKONSTANC’O
- Detalo pri fakto, ĉirkaŭfakto, faktero.
- = A-F-H-I
= circonstance.
- Cirkonvalaci’o
- {T.Vx} [Fort.]
Sieĝa ĉirkaŭfosaĵo, ĉirkaŭbarilo. - = circonvallation.
- Cirkonvoluci’o
- [Anat.]
Surcerbaj faldaĵoj. - = circonvolution.
- CIRKUL’I
- Rondiri, disiri.
- = A-F-G-H-I-R
= circuler.
- CIRKULER’O
- Rondiranta papero, noto.
- = A-F-G-H-I-R
= circulaire.
- CIRKUMCID’I
- Ĉirkaŭtranĉi (religia kirurgio).
- = circoncire.
- Cirkumfleks’o
- Speco de supersigno.
- = F-G-H-I-R
= circonflexe.
- Cirsi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kardo (cirsium). - = cirse.
- Cirus’o
- [Meteor.]
Nubo bukletforma. - = cirrus.
- CIS
- C duontono supre.
- = do dièze.
- Cisoid’o
- [Mat.]
Speco de kurblinio. - = cissoïde.
- Cist’o
- 1 : {T.Vx} [Arkeo.]
Antikva korbo aŭ kofro.
2 : {T.Vx} [Bot.]
Speco de sudaj arbetoj dukotiledonaj (cistus).
// — acoj, aloj. - = 1 + 2 : ciste.
- CISTERN’O
- Pluvokolektejo, pluvkelo, pluvakvujo.
- = A-F-G-H-I-R
= citerne.
- CIT’I
- Rememorigi, noti, aludi.
// — aĵo, ado. - = A-F-G-H-I-R
= citer.
- CITADEL’O
- [Fort.]
Supra fortikaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= citadelle.
- Citat’o
- Citaĵo.
- = extrait de texte, citation.
- Citen’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵo radikparazita (cytinus).
// — acoj. - = cytinelle.
- Citiz’o
- [Bot.]
Speco de fabacoj (cytisus).
V. kutiso. - = cytise.
- Citodiagnostik’o
- {T.Vx} [Med.]
Diagnostiko pri la urinveziko. - = cytodiagnostic.
- Citoskopi’o
- [Med.]
Esploro de la urinveziko. - = cytoscopie.
- CITR’O
- Kordmuzikilo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= cithare.
- Citrat’o
- [Kem.]
Salo el citrikacido kaj bazo. - = citrate.
- Citrik’o
- [Kem.]
Citronacida. - = citrique.
- CITROL’O
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kukurbo (cucurbita citrullus). - = citrouille.
- CITRON’O
- [Bot.]
Speco de frukto (citrus vulgaris).
// — arbo, ujo ; citronflava. - = citron.
- Civet’o kat’o
- V. cibeto(1).
- = civette.
- Civil’a
- Rilata al la civitanoj, ne militista, ne eklezia, ne kriminala.
// — ulo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= civil.
- CIVILIZ’I
- Klerigi, malbarbarigi, malsovaĝigi.
// — isto, ulo, ado. - = A-F-G-H-I-R
= civiliser.
- CIVILIZACI’O
- Civiliz’o - ado ; civiliziteco ; civilizitaro.
- = civilisation.
- Civit’o
- {Df.}
Memstara urbego, urboŝtato.
// — ano, aro ; ĉiela civito ; civito de Dio {Monadologio} ; civitana rajto. - = F-H-I
= cité.
- Civitism’o
- {Vef.}
Civitaneco, civitana virto. - = civisme.
- COL’O
- Germana mezurero de longeco.
- = pouce (mesure).
- Ĉ
- Kvara litero de la esperanta alfabeto.
- = TCH.
- Ĉabrak’o
- ‹†› {Rh.}
V. ŝabrako. - = chabraque.
- ĈAGREN’I
- Malĝojigi, aflikti.
// — eti, egi, adi, aĵo, ema. - = A-F
= chagriner.
- Ĉagrin’o
- {Vef.}
Speco de grajnoledo.
// — ita, isto. - = chagrin.
- Ĉak’o
- Speco de militista kapvesto.
- = shako.
- Ĉaldron’o
- {Rh.}
Angla mezurilo por terkarbo kiu enhavas 36 buŝelojn. - = mesure de capacité (anglaise).
- ĈAM’O
- [Zool.]
Speco de eŭropa antilopo (rupicapra tragus).
// — viro, ino, ido, ejo, aro ; — kolora. - = A-F
= chamois.
- Ĉamar’o
- {V.P.} [Voj.]
Pola laĉvesto. - = chamarre ?
- ĈAMBELAN’O
- Nobelo princoservisto.
- = A-F-H-I
= chambellan.
- ĈAMBR’O
- Parto de domo.
// — eto, ego, aro ; ist’o-ino ; domo’, manĝo’, skribo’ĉambro ; antaŭĉambro. - = A-F-I
= chambre.
- ĈAMPAN’O
- Franca ŝaŭmanta vino.
V. ĉampanjo. - = A-F-G-H-I-R
= champagne (vin de).
- ĈAMPANJ’O
- ‹†› {Df.}
V. ĉampano. - = champagne (vin de).
- Ĉampion’o
- ‹?› {Df.}
Sportvenkinto.
// — ado. - = champion.
- ĈAN’O
- Kapsulfrapilo en pafilo.
- = chien de fusil.
- ĈAP’O
- Speco de malalta kapvesto.
// — eto ; noktoĉapo ; monaka ĉapaĵo. - = bonnet d’homme.
- ĈAPEL’O
- Speco de alta kapvesto.
// — aĵo, ejo, ist’o-ino ; cilindra, pastra, tripinta ĉapelo. - = F-I
= chapeau.
- ĈAPITR’O
- Parto de libro.
- = A-F-G-H-I-R
= chapitre.
- Ĉapumar’o
- ‹?› {M.T.} [Mar.]
Ŝnuraro kiu ĉirkaŭtenas maston en difinita loko. - = capelage.
- ĈAR
- Konjunkcio, kiu signifas tial ke, pro tio ke, k.t.p.
- = car, puisque, parce que, comme.
- ĈAR’O
- Speco de veturilo.
// — eto, isto ; ĉarfaristo ; plen’benk’ĉaro. - = A-F-H-I
= char.
- Ĉarad’o
- {T.Vx}
V. ŝarado. - = charade.
- Ĉardas’o
- {V.P.} [Voj.]
Nacia hungara danco. - = czardas.
- ĈARLATAN’O
- Trompvendisto.
// — aĵo, eco, umi. - = charlatan.
- Ĉarlatanism’o
- Ĉarlatan’eco - aĵo.
- = charlatanisme.
- ĈARM’O
- Allogo, plaĉo.
// — egi, eco, ulo. - = A-F
= charme.
- Ĉarnir’o
- Kunaĵo de du pecoj moveblaj unu sur la alia.
- = charnière.
- ĈARPENT’I
- Kunigi trabojn.
// — isto, aĵo. - = A-F-G-H-R
= charpenter.
- ĈARPI’O
- Tolfadenaĵo por tegi vundojn.
- = F-G-R
= charpie.
- Ĉart’i
- [Mar.]
Dungi ŝipon.
// ĉarto. - = ĉarto : lettre de connaissement.
- ĈAS’I
- Persekuti bestojn, birdojn por ilin kapti aŭ mortigi.
// — ado, aĵo, isto, ejo ; ĉas’hundo, korno, trumpo, putoro, dometo, ĉevalo, kunveno ; kurĉaso ; ŝtelĉasisto. - = A-F-H-I
= chasser.
- Ĉasepot’a
- {Df.}
(pafilo) : Speco de franca militista pafilo. - = chassepot.
- Ĉasi’o
- ‹?› {Df.}
Kadro (de aŭtomobilo), framo. - = chassis.
- ĈAST’A
- Pura, modesta, sindetenema.
// — eco, ulo ; malĉasta. - = chaste.
- ĈE
- Prepozicio kiu signifas apud, en (sen movo).
// ĉeesti ; ĉemaneco (facila alprenebleco). - = à, chez.
- Ĉeĉi’o
- {Df.} [Voj.]
Speco de araba kapvesto. - = chéchia.
- ĈEF’A
- Precipa, unua, estra.
// — aĵo, eco.
Uziĝas kiel prefikso, kiel ekzemple :
// ĉefanĝelo, ĉefministro, k.t.p. - = A-F-G-H-R
= chef, principal.
- Ĉejk’o
- V. ŝejko.
- = cheik.
- Ĉek’o
- {Vr.Z.}
Kambio, banka monbileto je persono.
// strekita ĉeko. - = chèque.
- Ĉek’o
- Slava landano de Bohemujo.
- = tchèque.
- ĈEL’O
- Malgranda ĉambreto, kavaĵeto.
// — aĵo. - = A-F-G-H-I
= cellule.
- ĈEMIZ’O
- Surhaŭta vestaĵo.
// harĉemizo. - = F-H-I
= chemise ; harĉemizo : haire.
- ĈEN’O
- Metala ligilo el interplektitaj ringoj.
// — ero, aro ; en’, el’ĉenigi ; senĉene. - = chaîne.
- ĈERIZ’O
- Frukto de ĉerizujo (cerasus).
// ĉerizbrando. - = A-F-H
= cerise.
- ĈERK’O
- Kesto por mortinto.
// — ujo ; enĉerkigi ; ĉerktuko ; ĉerkveturilo. - = cercueil.
- Ĉerkes’o
- [Geogr.]
Landano de rusa provinco. - = R
= Circassien.
- ĈERP’I
- Eltiri akvon de fonto, puto, k.t.p.
// — ado, ebla, ilo ; elĉerpi ; akvoĉerpilo. - = R
= puiser.
- ĈES’I
- Finiĝi, interrompiĝi.
// — ado, igi, ilo ; senĉesa. - = F-G-H-I
= cesser (intrans.).
- Ĉester’o
- {Df.}
(Sub la formo : ĉester’fromaĝo) angla urbo famkonata pro fromaĝoj. - = Chester.
- ĈEVAL’O
- Mamulo unuhufa uzata por rajdi, veturi, k.t.p. (equus caballus).
// viro, ino, ido, aĉo, ejo, isto ; dung’, kur’, parad’, plugil’, poŝt’, rajd’, tren’, trot’, vetur’ĉevalo ; ĉeval’bleko, vipo, estro, ornamo, ŝanĝo ; ĉevalira problemo (ŝak.). - = A-F-G-H-I-R
= cheval.
- Ĉevron’o
- Subtegmenta trabo.
- = A-F-H-R
= chevron.
- ĈI
- Alvorto uzata kun montraj pronomoj kaj adverboj por signifi pliproksimecon.
// tiu ĉi ; ĉi tie. - = ci (celui-ci).
- ĈIA
- De ĉiu speco.
// ĉiamaniere ; ĉiaokaze. - = tout, toute (adj.).
- ĈIAL
- Ĉiakaŭze, ĉiacele.
- = pour toutes raisons.
- ĈIAM
- Ĉiutempe.
// — a, eco, igi, ulo ; ĉiamdaŭra ; neĉiama. - = toujours.
- Ĉiceron’o
- [Voj.]
Urba gvidisto. - = A-F-I
= cicérone.
- Ĉiĉ’o
- {V.I.}
V. cicerpizo, V. garbanzo, V. kikero. - = pois chiche.
- ĈIE
- Ĉiuloke.
- = partout.
- ĈIEL
- Ĉiumaniere.
- = de toutes façons.
- ĈIEL’O
- Supertera spaco.
// — ano, ulo ; ĉielarko ; ĉieliro ; ĉiel’lazuro, reganto. - = ciel.
- ĈIES
- De ĉiu.
- = de tous, de chacun.
- ĈIF’I
- Senregule premfaldi ŝtofojn.
// — aĵo. - = chiffonner, froisser.
- ĈIFON’O
- Eluzita, malbonigita ŝtofo.
// — aĵo, ujo, isto ; ĉifon’vestita, kolektisto, tenejo. - = F-R
= chiffon, haillon.
- ĈIKAN’I
- Artifike diskuti kun iu.
// — ado, ema, isto. - = A-F-G
= chicaner.
- ĈIL’O
- {T.Vx} [Fiziol.]
V. ŝilo. - = chyle.
- ĈIL’O
- [Geogr.]
Sudamerika lando.
V. Ĉilio.
// — ano. - = Chili.
- ĈILI’O
- [Geogr.]
V. Ĉilo. - = Chili.
- Ĉimetar’o
- {V.I.} [Voj.]
Kurba sabro. - = cimeterre.
- Ĉimpanz’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de simio homŝajna (troglodytes).
V. antropopiteko, V. ŝimpanzo. - = chimpanzé.
- ĈIO
- La tutaĵo de.
// antaŭ ĉio ; ĉiopova. - = tout.
- ĈIOM
- Ĉio laŭ kvanta rilato.
// kiom li prenis da mono ? Ĉiom. - = tout.
- Ĉir’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de orkideoj (cirrha). - = cirrhée.
- Ĉirkaŭ
- Ronde de.
// — a, e, o, aĵo, iri, igi, iĝi ; ĉirkaŭpremi, preni, mano, skribi. - = autour de.
- Ĉiropod’o
- {T.Vx} [Zool.]
V. ciripiedoj. - = cirropode.
- ĈIRP’I
- Pepi.
- = A
= gazouiller.
- ĈIU
- Ne esceptante unu.
// ĉiu’taga, foje kiam. - = chacun, tout.
- ĈIZ’I
- Kavigi arte metalon, ŝtonon, k.t.p.
// — isto, ilo. - = A-F-G-H-I
= ciseler.
- ĈJ
- Sufikso kiun oni uzas por doni al propraj viraj nomoj karesan signifon ; ekz :
// Petro, Peĉjo ; Johano, Joĉjo. - = Diminutif carressant pour les noms d’hommes en esperanto.
- ĈOKOLAD’O
- Frandaĵo el kakao kaj sukero.
// — isto, faristo, vendisto ; ĉokolada batilo, kruĉo. - = chocolat.
- Ĉot’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de riverfiŝo (mugil cephalus). - = chabot.
- ĈU
- Vorteto demanda.
// ĉu efektive ? ; ĉu ne vere ? ; ĉu esti aŭ ne esti ? - = est-ce que ?
- Ĉumak’o
- {V.P.} [Voj.]
Sudrusa ŝarĝoveturilisto. - = charretier de la Russie méridionale.
- Ĉutni’o
- ‹?› {Rh.} [Voj.]
Spicaĵo tre varma pro ĉeesto de ruĝa pipro. - = chutney (mot anglais).
- D
- Kvina litero de la alfabeto.
- = D.
- D
- Dua noto de la tipgamo majora.
- = ré.
- DA
- Prepozicio respondanta al la demando : kiom multe ? Ekz :
// glaso da akvo, t.e. tiom da akvo kiom glaso povas enteni ; barelo da vino, t.e. tiom da vino kiom barelo povas enteni, k.t.p.
Sekve la esprimoj plena da, senigita da, k.t.p. ne ŝajnas tre korektaj. - = de (après les mots indiquant quantité).
- Da’o
- {Rh.}
Araba ŝipo. - = da (mot arabe).
- Dafn’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj dukotiledonaj senpetalaj (daphne).
V. dafneo, V. dafnio.
// — acoj, aloj. - = daphné.
- Dafne’o
- {V.P.} [Bot.]
V. dafno. - = daphné.
- Dafni’o
- 1 : ‹?› {Rh.} [Bot.]
V. dafno.
2 : {T.Vx}
Speco de krustuloj, marpulo (daphnia pulex). - = 1 : daphné. 2 : daphnie.
- Dagerotip’o
- {Rh., Df.}
Speco de fotografado eltrovita de franco Daguerre (Dager).
// dager’fotograf’o-aĵo. - = daguerréotype.
- Dagob’o
- ‹?› {Rh.} [Voj.]
Sankta restaĵejo. - = dagoba.
- Daimjos’o
- ‹?› {Rh.} [Voj.]
Japana feŭdala nobelo. - = daïmio.
- Dakoit’o
- ‹?› {Rh.} [Voj.]
Hinda rabisto. - = dacoït.
- Daktik’a
- Instrua, lerniga.
- = A-F-G-H-I-R
= didactique.
- DAKTIL’O
- 1 : [Bot.]
Frukto de daktilujo (phœnix dactylifera).
// — arbo, ujo.
2 : [Metr.]
Verspiedo en greka kaj latina versfarado (unu longa kaj du mallongaj). V. daktilio. - = 1 : datte. 2 : dactyle.
- Daktili’o
- ‹?› {Rh.}
V. daktilo (2). - = A-F-G-H-I-R
= dactyle.
- Daktiliologi’o
- [Arkeo.]
Traktado pri antikvaj ringoj kaj gemoj. - = R
= dactyliologie.
- Daktilograf’o
- {*}
Skribmaŝino.
// — isto. - = dactylographe.
- Daktilologi’o
- {Df.}
Fingroparolo, fingrolingvo. - = dactylologie.
- Dali’o
- [Bot.]
Speco de kompozitoj (dahlia).
V. georgino. - = dahlia.
- Dalmat’a
- {Df.}
(tuniko) : Speco de pastra vestaĵo. - = dalmatique.
- Dalmat’o
- {V.H.} [Geogr.]
Landano de Aŭstra provinco.
// — ujo. - = Dalmate.
- Daltonism’o
- [Med.]
Koloreraro. - = daltonisme.
- DAM’CERV’O
- [Zool.]
Speco de cervo kun felo damsimila (cervus dama). - = daim.
- DAM’OJ
- Speco de ludo.
// damtabulo. - = F-G-H-I
= dames.
- Damar’o
- Speco de hinda rezina arbo.
// damargumo. - = damar.
- Damask’o
- [Geogr.]
Siria urbo.
// — klingo, pruno. - = Damas.
- Damask’o
- Speco de silka ŝtofo.
- = A-F-G-H-I-R
= damas.
- Damasken’i
- {T.Vx}
Inkrusti oron aŭ arĝenton en fero aŭ kupro.
// — aĵo, isto. - = damasquiner.
- DAMN’I
- {Vef.}
Kondamni al infero.
// — ito, inda. - = damner.
- DAN’O
- {Df.}
Landano de Danujo, nordeŭropa lando.
// — ujo ; danhundo. - = Danemark.
- DANC’I
- Takte moviĝi, salti.
// — ado, isto, ino, ejo ; dancarto ; ŝnurdancisto. - = A-F-G-H-I-R
= danser.
- DAND’O
- Elegantulo.
// — ino, eco ; dandi. - = A-F-G-R
= dandy.
- DANĜER’O
- Ebla malbono, risko.
// — eco, sendanĝera ; danĝersignalo. - = A-F
= danger.
- DANK’I
- Montri, esprimi ŝuldan senton pro ricevita bonfaro.
// — ado, eco, ema, ulo ; dankofero ; sendanka ; maldanka ; dank’al. - = A-G
= remercier, être reconnaissant de.
- Dar’o
- ‹?› {T.Vx} [Voj.]
Araba tendaro. - = douar.
- Dardanel’oj
- {Vr.Z.} [Geogr.]
Markolo inter Mediteraneo kaj Marmara maro. - = Dardanelles.
- Darn’o
- [Kem.]
Lasta fako en la hejtejoj de salminejo. - = aderne.
- Dart’o
- {Vf.}
V. dartro. - = dartre.
- Dartr’o
- {T.Vx} [Med.]
Haŭtbrulumo, haŭtbolo, haŭtmakulo.
V. darto. - = dartre.
- DAT’O
- Difinita tempo de okazinta, okazanta, okazonta fakto.
// — umi ; dat’reveno, festo, falo ; freŝdata ; pagdato. - = A-F-G-H-I
= date ; freŝdata : récent.
- Datari’o
- {V.I.} [Ekl.]
Papa sekretariejo. - = daterie.
- Dativ’o
- [Gram.]
Deklinacia kazo. - = A-F-G-H-I
= datif.
- Datur’o
- Speco de solanaco (datura stramonium).
V. stramonio. - = A-F-G-H-I-R
= datura.
- Daŭb’o
- Bareltabulo.
- = douve.
- Daŭfen’o
- ‹?› {T.Vx}
Franca kronprinco. - = dauphin.
- DAŬR’I
- Neĉesi.
// — ado, eco, ema, igi ; sendaŭra ; vivdaŭro ; longedaŭra. - = durer, continuer (intr.).
- Dazip’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de mamulo sendentulo (dasypus). - = tatou.
- DE
- Prepozicio por esprimi ĉu lokon de kiu oni venas, ĉu kaŭzon de ia faro, ĉu la personon aŭ la objekton al kiu apartenas io. Ekz. :
// mi venas de Parizo ; li estas sendita de la reĝo ; jen estas la libro de mia frato. - = F-H-I
= de, par.
- DEBAT’I
- Diskuti, esplori per diskuto.
// — inda, ebla. - = débattre.
- Debet’o
- Ŝuldrestaĵo.
// debetkonto. - = A-F-G-H-I-R
= débet.
- Debit’o
- Ŝulda parto de konto.
// debita kaj kredita konto ; sendebita. - = F-H-I
= débit.
- DEC’I
- Konveni laŭ la leĝoj de ĝentileco, honesteco, k.t.p.
// — eco, aĵo ; maldeci ; nedece. - = A-F-H-I
= être bienséant.
- DECEMBR’O
- La lasta monato de l’jaro.
- = A-F-H-I-R
= décembre.
- Deciar’o
- {*}
Dekono de aro. - = déciare.
- DECID’I
- Starigi definitivan juĝon aŭ volon.
// — aĵo, eco, ema, ebla, igi ; sendecideco. - = A-F-H-I
= décider, résoudre.
- Decidu’a
- {Rh.} [Bot.]
Falema, kaduka. - = caduc.
- Decigram’o
- Dekono de gramo.
- = A-F-G-H-I-R
= décigramme.
- Decilitr’o
- Dekono de litro.
- = décilitre.
- DECIM’O
- Dekono de franko.
- = décime.
- Decimal’o
- Cifero dekstre metita post la unuoj.
- = décimal.
- DECIMETR’O
- Dekono de metro.
- = décimètre.
- Decister’o
- Dekono de stero.
- = décistère.
- DEĈIFR’I
- Legi ion malfacile legeblan.
// nedeĉifrebla. - = A-F-G-H-I-R
= déchiffrer.
- DEDIĈ’I
- Plene doni, oferi.
// — ado, aĵo. - = A-F-H-I
= dédier, consacrer, vouer.
- Deduk’i
- [Mat.]
(Logiko) Konsekvencigi, rezoni, argumenti.
V. dedukci, V. dedukti. - = A-F-G-H-I-R
= déduire.
- Dedukc’i
- {Sr.}
V. deduki. - = déduire.
- Dedukt’i
- ‹?›
V. deduki. - = déduire.
- Defek’i
- {Sr.}
Elpuriĝi.
V. fekoj (eble : de’feki).
// — ado, aĵo. - = déféquer.
- DEFEND’I
- Protekti, ŝirmi kontraŭ malamikoj.
// — ado, aĵo, ilo, ebla ; mem’, sen’defenda. - = défendre, protéger.
- Defensiv’o
- {Rh.} [Milit.]
Defendemo. - = défensive.
- Deferent’a
- {T.Vx} [Anat.]
(kanalo) : Parto de uretro. - = déférent (canal).
- DEFI’I
- ‹?›
Elvoki, eksciti al vetbatalo, minacinviti. - = A-F-H-I
= défier.
- Deficit’o
- Manko, minuso.
- = A-F-G-H-I-R
= déficit.
- Defil’i
- {*} [Milit.]
Paradmarŝi.
// — ado. - = défiler.
- Defilir’i
- ‹?› {T.Vx} [Fort.]
Reliefŝirmi.
// — eco. - = défiler.
- Defin’i
- [Fil.]
Difini la sencon de vorto aŭ enhavon de ideo.
V. difini. - = A-F-G-H-I
= définir.
- DEFINITIV’A
- Malprovizora, konstanta, fina.
- = A-F-G-H-I
= définitif.
- DEGEL’I
- Fluidiĝi, malglaciiĝi, malfrostiĝi.
- = F
= dégeler (intransitif).
- DEGENER’I
- Difektiĝi, malboniĝi.
// — aĵo, ado, ulo. - = A-F-G-H-I
= dégénérer, s’abâtardir.
- DEGRAD’I
- Senigi de grado, situacio, honoro.
- = A-F-G-H
= dégrader.
- Dehisk’a
- {T.Vx} [Bot.]
Memmalfermiĝa. - = déhiscent.
- Deism’o
- {Vr.Z.}
Filozofia doktrino kiu certigas la ekziston de Dio. - = déisme.
- Dej’o
- [Hist.]
Alĝera regnestro. - = dey.
- DEĴOR’I
- Esti en servo (pri oficiro, oficisto).
- = A-R
= être de service.
- Dek
- Nombro, naŭ kaj unu (10).
// — ono, oblo, opo ; dekestro ; jardeko ; dekangulo. - = dix.
- Dekad’o
- {V.P.}
Tagdeko. - = décade.
- Dekadenc’o
- Defalo, ruiniĝo, degenerado.
// — ulo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= décadence.
- Dekadent’a
- {T.Vx}
Dekadencema (pri literaturo). - = décadent.
- Dekadentism’o
- {V.P.}
Dekadenteco, dekadentemo. - = décadentisme.
- Dekaedr’o
- Multangulo dekedra.
- = décaèdre.
- Dekagram’o
- Deko de gramoj.
- = A-F-G-H-I-R
= décagramme.
- Dekalitr’o
- Deko de litroj.
- = A-F-G-H-I-R
= décalitre.
- Dekalk’i
- {V.P.}
Elkopii, transkopii, transdesegni.
V. paŭsi. - = calquer, décalquer.
- Dekalkomani’o
- {V.P.}
Arto dekoracii objektojn per figuraĵoj antaŭpreparitaj. - = décalcomanie.
- Dekalog’o
- Dia leĝaro laŭ Mozo.
- = A-F-G-H-I-R
= décalogue.
- Dekametr’o
- Deko de metroj.
- = A-F-G-H-I-R
= décamètre.
- Dekan’o
- 1 : {Rh.}
Fakultatestro.
2 : {V.I.}
La plej maljuna el tuta anaro • (alia senco). - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : doyen.
- Dekant’i
- {T.Vx, Df.} [Nat. sc.]
Klarigi, zorge transverŝi vinon, k.t.p. - = décanter.
- Dekapod’oj
- {T.Vx} [Zool.]
Gento de krustuloj dekpiedaj. - = décapodes.
- Dekaster’o
- {Vf.}
Mezurero de enteneco (dek steroj). - = décastère.
- Dekat’i
- {T.Vx} [Tekn.]
Senbriligi, krudmalglatigi, malfreŝigi.
V. dekatizi. - = décatir.
- Dekatiz’i
- {V.P.}
V. dekati. - = décatir.
- DEKLAM’I
- Laŭte elparoli kun tono kaj gestoj taŭgaj.
// — aĵo, ado, isto. - = déclamer.
- DEKLAR’I
- Sciigi, montri, publikigi.
// — ado, aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= déclarer.
- DEKLARACI’O
- Deklaro.
- = A-F-G-H-I-R
= déclaration.
- Deklinaci’o
- [Gram.]
Kazaro de nomoj, adjektivoj, k.t.p.
// — ebla. - = A-F-G-H-I
= déclinaison.
- Dekliniĝ’o
- {V.P.} [Fiz.]
Angulo de la magneta nadlo rilate al la direkto de Nordo. - = déclinaison magnétique.
- DEKLIV’O
- Klineco, oblikveco.
// — aĵo, eco. - = pente, déclivité.
- Dekokt’o
- Elbolaĵo de kreskaĵoj k.t.p. kiel kuraciloj.
- = décoction.
- DEKOLT’I
- Malkovri la kolon, senkolumigi.
- = F-R
= décolleter.
- DEKORACI’O
- Teatra, ĉambra ornamaĵo (malbone : ordeno).
- = décoration.
- DEKRET’O
- Ordono de regnestro.
- = A-F-G-H-I-R
= décret.
- DEKSTR’A
- Pri unu el la du flankoj de la homa korpo.
// — maldekstra ; ambaŭdekstra. - = F-H-I
= droit.
- Dekstrin’o
- [Nat. sc.]
Speco de amela gumo. - = dextrine.
- Dekstroz’o
- {Rh.}
V. glikozo. - = dextrose.
- Dekstrum’a
- {T.Vx} [Geom., Fiz.]
De maldekstra al dekstra. - = dextrorsum.
- Dekum’a
- {T.Vx}
(sistemo) : Kies bazo estas la nombro dek. - = décimal.
- DELEG’I
- Komisii por reprezento.
// — ebla, ito. - = A-F-G-H-I-R
= déléguer.
- Delegaci’o
- Delegitaro.
- = A-F-G-H-I-R
= délégation.
- DELEKT’I (sin)
- {V.P.}
Ĉerpi grandan plezuron el io. - = se délecter.
- Delfen’o
- [Zool.]
Speco de ketacoj (delphinus). - = dauphin.
- Delfini’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de ranunkolaco (delphinium consolida). - = A-F-G-H-I-R
= dauphinelle, pied d’alouette.
- DELIC’O
- {Vf.}
Plezurego, delektiĝo. - = délice.
- Delicioz’a
- ‹†› {V.P.} [Bot.]
Pri speco de agariko (lactarius deliciosus). - = (lactaire) délicieux.
- DELIKAT’A
- Malkruda, rafina.
// — eco, aĵo, ulo, igi ; maldelikata. - = A-F-G-H-I-R
= délicat.
- Delikv’a
- {T.Vx} [Nat. sc.]
Memmalsekiĝa. - = déliquescent.
- Delikvent’o
- {V.P.}
Kulpulo, krimulo.
• Ŝajnas preferinde uzi : delikt’o-ulo. - = délinquant.
- DELIR’I
- Esti en spirita konfuzo kaŭzita de malsano, ebrieco, k.t.p.
// — anto, aĵo, ado. - = A-F-G-H-I-R
= délirer.
- Delkreder’o
- {Rh.}
Kontraŭasekura primo [tiel printita ; kompreni premio aŭ kromasekuro]. - = ducroire (prime de contre assurance).
- Delt’o
- 1 : Greka litero.
2 : Triangula terpeco. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : delta.
- Deltojd’a
- {V.I.} [Anat.]
Triangula, deltforma muskolo de la ŝultro. - = deltoïde.
- Demagog’o
- Popolflatisto.
- = démagogue.
- Demagogi’o
- {*}
Demagogeco, demagoga regno. - = A-F-G-H-I-R
= démagogie.
- Demaj’a
- ‹?› {Rh.}
demy (angla vorto), paperfolio angla, longa 16 colojn kaj larĝa 20 ĝis 21. - = demy (mot anglais).
- DEMAND’I
- Peti pri sciigo, informo.
// — ado, aro, aĵo. - = A-F-H-I
= questionner, interroger.
- Demarkaci’a
- {V.P.}
Limdifina, limsigna (linio). - = (ligne) de démarcation.
- Dement’a
- {T.Vx} [Med.]
Freneza.
// — eco. - = dément.
- Demografi’o
- Statistika scienco pri popoloj.
- = démographie.
- Demokrat’o
- Partiano de la popola povo.
// — aro, eco, igi. - = A-F-G-H-I-R
= démocrate.
- Demokrati’o
- Demokrateco ; demokrataro.
- = A-F-G-H-I-R
= démocratie.
- Demokratism’o
- {V.P.}
Inklino al la demokratiaj ideoj. - = démocratisme.
- DEMON’O
- Speco de diablo.
// ĉefdemono. - = A-F-G-H-I-R
= démon.
- Demoniak’o
- Posedato de demono, demonulo.
- = A-F-G-H-I-R
= démoniaque.
- Demonism’o
- {Rh.}
Kredo pri demonoj. - = A-F-G-H-I-R
= démonisme.
- Demonologi’o
- Traktato pri demonoj.
- = A-F-G-H-I-R
= démonologie.
- Demonomani’o
- Frenezeco de demoniakoj.
- = A-F-G-H-I-R
= démonomanie.
- Demonstraci’o
- 1 : [Fil., Mat]
Pruvo, argumento (dedukta).
2 : {Vr.Z.}
Strata manifestado. - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : démonstration.
- Demonstrativ’o
- [Gram.]
Adjektivo, pronomo aŭ adverbo uzataj por montri, kiel tia, tiu, tiel. - = A-F-G-H-I-R
= démonstratif.
- Demontr’i
- {Sr.}
Pruvi per deduka argumentado.
• (eble : de’montri ?). - = démontrer.
- Demoraliz’i
- {V.P.}
Senmoraligi. - = démoraliser.
- Denar’o
- Speco de romana monero el arĝento.
- = A-F-G-H-I-R
= denier.
- Denominator’o
- [Mat.]
Parto de frakcio. - = A-F-G-H-I-R
= dénominateur.
- Dens’a
- Dika, multenhava.
// — aĵo, eco, ejo, igi, iĝi ; maldensa. - = A-F-H-I
= dense, épais.
- Dent’o
- Buŝa osteto por tranĉi aŭ maĉi nutraĵon.
// — eto, ego, aro, aĵo, ingo, isto ; sendenta ; kojna, vanga dento ; dentrestaĵo ; dentostango ; endentigi ; dentokarno ; dentrado, dentradeto ; dentolevilo ; dentumaĵo ; falsdentaro ; tridento ; dentprenilo. - = A-F-H-I-R
= dent ; dentrestaĵo : chicot ; dentostango : crémaillère ; endentigi : engrener ; dentokarno : gencive ; dentrado : roue dentée, dentradeto : pignon ; dentolevilo : cric ; dentumaĵo : dentelure ; falsdentaro : dentier ; tridento : trident ; dentprenilo : davier.
- Denunc’i
- Sciigi pri kulpo aŭ krimo de iu.
// — ado, anto, isto, inda. - = A-F-G-H-I-R
= dénoncer.
- Deodar’o
- [Bot.]
Speco de pino (pinus deodara). - = déodara.
- Departement’o
- 1 : Administra parto de lando.
2 : {Vr.Z.}
Fako, dependo de ministrejo • (alia senco). - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : département.
- Depend’i
- V. pendi.
- = A-F-H-I
= dépendre.
- Depeŝ’o
- Grava, urĝa letero.
- = A-F-G-H-I-R
= dépêche.
- Depon’i
- Demeti monon en kason, bankon.
// — anto. - = déposer.
- Depot’o
- {T.Vx} [Milit.]
Centra parto de regimento. - = dépôt.
- Depresator’o
- {Rh.} [Anat.]
V. depresoro. - = dépresseur.
- Depresor’o
- {T.Vx} [Anat.]
Nomo de muskolo.
V. depresatoro. - = dépresseur.
- DEPRIM’I
- {V.P.}
Senfortigi, senkuraĝigi.
// — ita. - = déprimer.
- Deput’i
- Elekti kaj sendi kiel reprezentanton.
- = A-F-G-H-I-R
= députer.
- Deputat’o
- Popola reprezentanto.
- = député.
- Derbi’o
- {V.P.}
Granda ĉiujara ĉevalkurado angla. - = derby.
- Deriv’i
- [Mat., Gram.]
Devenigi.
// — ado, aĵo. - = A-F-H-I
= dériver.
- Derm’o
- [Anat.]
Profunda parto de la haŭto. - = A-F-G-H-I-R
= derme.
- Dermatologi’o
- [Anat.]
Esploro, traktato pri la dermo. - = A-F-G-H-I-R
= dermatologie.
- Dermatoz’o
- [Med.]
Speco de haŭtmalsano. - = dermatose.
- Dermit’o
- [Med.]
Inflamo de la haŭto. - = dermatite.
- Derviŝ’o
- ‹?› {Df.} [Voj.]
Mahometana pastro. - = derviche.
- DES
- Adverbo uzata antaŭ pli en la esprimaĵo :
// ju pli, des pli. - = d’autant (plus).
- Des
- [Muz.]
D duontono sube. - = ré bémol.
- Desatin’o
- Rusa areo : 2,86 akroj (rusa vorto).
- = dessiatine.
- Desegn’i
- Imiti figurojn per linioj sur papero k.t.p.
// — aĵo, ado, isto, ilo, arto. - = A-F-H-I
= dessiner.
- Desert’o
- Lasta parto de manĝo konsistanta el fromaĝo, fruktoj, k.t.p.
- = A-F-G-H-R
= dessert.
- Desinfekt’i
- Malinfekti, purigi.
- = désinfecter.
- Desmod’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de sudamerika vesperto (desmodus).
// — oidoj. - = desmode.
- Desmodi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fabaco (desmodium). - = sainfoin étoilé.
- Desorganiz’i
- ‹†› {V.P.}
Malorganizi. - = désorganiser.
- DESPOT’O
- Arbitra regnestro, tirano.
- = A-F-G-H-I-R
= despote.
- Despotism’o
- ‹?›
Despoteco. - = despotisme.
- Destin’i
- Fatale difini por.
// antaŭdestino. - = A-F-H-I
= destiner.
- Detal’o
- Parteto, cirkonstanco, faktero.
// — eto, aro, ema ; detalvendi. - = A-F-G-H-I-R
= détail.
- Detektiv’o
- Angla kaŝpolicano.
// detektivaparato (fotografmanaparato). - = A-F-G-R
= détective.
- DETERMIN’I
- Difini, precizigi.
- = A-F-G-H-I
= déterminer.
- Determinism’o
- Filozofia doktrino, laŭ kiu ĉio estas determinita.
- = déterminisme.
- Deton’i
- {V.P.}
False kanti.
• (ĉu : de’toni ?). - = détonner.
- DETRU’I
- Pereigi, disbati.
// — ado, eco, ebla, ema, igi, iĝi ; nedetruebla. - = A-F-H-I-R
= détruire.
- Deŭteronom’o
- {*}
Unu el la libroj de la Biblio.
V. deŭteronomio. - = deutéronome.
- Deŭteronomi’o
- ‹?› {Rh.}
V. deŭteronomo. - = deutéronome.
- DEV’I
- Esti leĝe aŭ konscie necesigita ion fari.
// — igi ; preter’, kontraŭ’devo ; al’, el’devigi ; memdeviga ; sendevige. - = F-H-I
= devoir.
- Devi’i
- Devojiĝi, deflankiĝi.
// — aĵo, igilo. - = A-F-H-I
= dévier.
- Deviaci’o
- {M.T.}
Angulo laŭ kiu dekliniĝas la magneta montrilo sur ŝipo pro influo de ia feraĵaro. - = A-F-H-I
= déviation.
- DEVIZ’O
- Insigna frazo.
- = A-F-G-H-I-R
= devise.
- Devon’a
- {T.Vx} [Geol.]
Teraĵo meza inter siluria kaj karbhava.
V. devonia. - = dévonien.
- Devoni’a
- {Sr.}
V. devona. - = dévonien.
- DEZERT’O
- Loko izola, senhoma.
// — igi, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= désert.
- Dezinfekt’i
- {Sr.}
Seninfektigi. - = désinfecter.
- DEZIR’I
- Aspiri al, vole avidi, celi la posedon aŭ atingon de io.
// — ego, ado, inda ; sendezireco ;bondeziro ; deziresprimo. - = A-F-H-I
= désirer.
- DI’O
- Supernatura estaĵo ; mondestro, universestro.
// — ino, aĵo, eco, igi, iĝi ; Di’servo, mortiganto ; duondio. - = A-F-H-I
= Dieu.
- Diabaz’o
- {V.I.} [Geol.]
Speco de ŝtono. - = diabase.
- Diabet’o
- Speco de malsano en kiu ekzistas troaĵo de sukero en urino.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= diabète.
- DIABL’O
- Falinta anĝelo, demono.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= diable.
- DIADEM’O
- Speco de imperiestra frunta krono.
- = A-F-G-H-I-R
= diadème.
- DIAFAN’A
- Travidiga.
// — eco, igo ; maldiafana. - = F-H-I
= diaphane, transparent.
- DIAFRAGM’O
- 1 : [Anat.]
Muskolo meza inter brusto kaj abdomeno.
2 : [Fot.]
Interparto de fotografa aŭ optika aparato. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : diaphragme.
- Diagnostik’o
- [Med.]
Esplordecido pri malsanoj. - = A-F-G-H-I-R
= diagnostic.
- Diagnoz’o
- [Med.]
Arto diagnostiki. - = A-F-G-H-I-R
= diagnose.
- Diagonal’o
- [Geom.]
Linio iranta de unu angulo al alia en ortlinia figuraĵo. - = diagonale.
- Diagraf’o
- [Fiz.]
Fizika instrumento por ricevi malgrandan bildon de objekto. - = diagraphe.
- Diagrafik’a
- ‹?›
Diagrafa, rilata al diagrafo. - = diagraphique.
- Diagram’o
- [Geom.]
Liniaro por reprezenti objekton, helpi al pruvo, k.t.p. - = diagramme.
- Diakilon’o
- {T.Vx} [Farm.]
Plastrotolo. - = diachylon.
- Diaklaz’o
- {T.Vx} [Kir.]
Amputo de membro per frakasiĝo. - = diaclase.
- Diakon’o
- [Ekl.]
Ekleziulo, subpastro. - = diacre.
- Diakriz’o
- {Sr.}
Karakteriza krizo de malsano. - = diacrise.
- DIALEKT’O
- Loka, regiona lingvaĵo.
- = dialecte.
- Dialektik’o
- [Fil.]
Platona metodo de rezonado ; rezonmetodo. - = dialectique.
- Dializ’o
- [Kem.]
Speco de kemia analizo. - = dialyse.
- DIALOG’O
- Interparolo.
// — anto. - = dialogue.
- Diamagnetism’o
- [Fiz.]
Speciala magneta propreco de korpoj. - = diamagnétisme.
- DIAMANT’O
- Juvelŝtono el pura karbono.
V. diamento. - = diamant.
- Diament’o
- {V.P.}
Eraro anstataŭ : diamanto.
V. diamanto. - = diamant.
- Diametr’o
- [Geom.]
Duonanto de cirklo, duradio. - = diamètre.
- Diamidofenol’o
- [Kem. fot.]
Kemiaĵo uzata en fotografado. - = diamidophénol.
- Diant’o
- [Bot.]
Speco de kreskaĵo kaj floro el kariofilacoj (dianthus). - = œillet.
- Diapazon’o
- [Muz.]
Agordilo, tonforketo. - = diapason.
- Diare’o
- [Med.]
Lakso. - = diarrhée.
- Diaskop’o
- [Opt.]
Optika instrumento, trarigardilo. - = diascope.
- Diastaz’o
- [Kem.]
Speco de fermentilo el hordeo, greno, k.t.p. - = diastase.
- Diastol’o
- [Fiziol.]
Dua movo de la koro post sistolo. - = diastole.
- Diaterm’a
- [Fiz.]
Trapenetrebla de la varmo. - = diatherme.
- Diatez’o
- [Med.]
Emo al ia difinita malsano. - = diathèse.
- Diatom’o
- [Bot.]
Speco de mikroskopaj algoj (diatomea).
// — acoj. - = diatomée.
- Diaton’a
- [Muz.]
(Gamo) el tonoj kaj duontonoj naturaj. - = A-F-G-H-I-R
= diatonique.
- DIBOĈ’I
- Konduki malvirtan, malbonan vivon.
// — eco, ema, igi, ulo. - = A-F-R
= se débaucher.
- Didelf’o
- [Zool.]
Gento de mamuloj marsupialoj (didelphus). - = F-H
= didelphe, sarrigue.
- Didim’o
- {T.Vx} [Kem.]
Speco de metalo. - = didyme.
- Didimi’o
- ‹?› {Rh.} [Bot.]
Speco de fungoj (didymium). - = didymion.
- Didisk’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de aŭstraliaj umbeliferoj (didiscus). - = didisque.
- Diedr’o
- {Vf.} [Geom.]
Angula spaco inter du ebenoj. - = dièdre.
- Dielektrik’o
- [Fiz.]
Izolanta mezo [tiel printita ; kompreni : medio] (pri elektro). - = diélectrique.
- Dierez’o
- Dupunkta supersigno.
- = diérèse.
- Dies’o
- {Muz.T.} [Muz.]
Muzika signo por altigi noton duontone. - = dièse.
- Diet’o
- [Med.]
Regularo por nutrado de malsanuloj. - = A-F-G-H-I-R
= diète, régime.
- Dietetik’o
- Parto de la kuracarto pri dieto (V. higieno).
- = diététique.
- DIFEKT’I
- Malbonigi, fuŝi.
// — ado, aĵo, eto, igi, iĝi, ebla ; maldifekti ; sendifekta. - = A-F-G-H-I-R
= gâter, déteriorer, abîmer.
- DIFERENC’O
- Malsameco, alieco.
// — igi, iĝi. - = A-F-G-H-I
= différence.
- Diferenci’i
- ‹?› {Df.} [Mat.]
Diferencigi (matematike). - = différentier.
- Diferencial’o
- Matematika esprimaĵo kiel F(x)/f(x)=dx.
- = différentielle.
- DIFIN’I
- Fiksi, precizigi, destini, determini.
V. defini.
// — aĵo, ado, ebla ; aldifini ; antaŭdifini por. - = définir, destiner, assigner.
- Difrakt’o
- {T.Vx} [Fiz.]
Aparta deviiĝo de lumradioj.
V. disfrakti. - = A-F-H-I
= diffraction.
- Difteri’o
- [Med.]
Komunikebla gorĝmalsano.
V. difterito. - = A-F-G-H-I-R
= diphtérie.
- Difterit’o
- {Vr.Z.} [Med.]
V. difterio. - = diphtérie, diphtérite.
- Diftong’o
- [Gram.]
Kunaĵo de du vokaloj (aŭ, eŭ). - = A-F-G-H-I-R
= diphtongue.
- Difuz’i
- {T.Vx} [Fiz.]
Disvastiĝi (pri lumo, varmo, k.t.p.). - = A-F-I-R
= diffuser.
- DIG’O
- Akvoremparo, akvomuro.
// endigi ; interdigigi ; havena digo. - = A-F-H-I
= digue ; havena digo : môle.
- Digastr’a
- [Anat.]
Duventra (nervo). - = digastrique.
- DIGEST’I
- [Anat.]
Alsimiligi nutraĵon.
// — ado, ebla, igi ; memdigesto. - = A-F-G-H-I
= digérer.
- Digital’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj skrofulariacoj (digitalis). - = digitale.
- Digitari’o
- {T.Vx} [Bot.]
V. cinodo (digitaria). - = digitaire.
- Dign’o
- ‹?› {Vr.}
Indo, indeco, (dignoplena Z). - = dignité.
- DIK’A
- Grandampleksa.
// — aĵo, eco, ulo, igi, iĝi, eta, ega ; maldika ; sendikeco. - = A-G
= gros.
- Dikci’o
- {V.P.}
Parolmaniero. - = diction.
- Dikotiledon’o
- Dukotiledono.
- = dicotylédone.
- Dikotomi’o
- Disduigo, disduiĝo.
- = dichotomie.
- DIKT’I
- Laŭte paroli vortojn skribotajn de iu alia.
// — aĵo, anto ; diktato. - = A-F-G-H-I-R
= dicter.
- Diktamn’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵo el rutacoj (dictamnus).
V. fraksinelo. - = dictame.
- Diktator’o
- Romana magistrato havanta absolutan povon.
- = dictateur.
- Dilat’i
- [Anat.]
Plilarĝigi, plivastigi.
// — iĝi, ebla. - = A-F-H-I
= dilater.
- Dilem’o
- Speco de argumento duflanka.
- = A-F-G-H-I-R
= dilemme.
- Dileni’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de hindaj kreskaĵoj dukotiledonaj (dillenia).
// — acoj, aloj. - = dillénie.
- Dilet’i
- {Vf.}
Ŝati belaĵojn, artaĵojn.
// — anto. - = être un dilettante.
- Diletant’o
- Amatoro, nemetiisto.
- = A-F-G-H-I-R
= dilettante.
- DILIGENT’A
- Laborema, fervora.
// — eco, ulo ; maldiligenta. - = A-F-H-I
= diligent.
- Dilu’i
- Akvumi, dissolvi, aldoni akvon.
// — aĵo, ado, eco, ilo, iĝi. - = A-F-H-I
= diluer.
- Diluv’o
- {Vr.}
V. diluvio, preferinda. - = déluge.
- Diluvi’o
- Superakvego.
V. diluvo. - = A-F-G-H-I
= déluge.
- DIMANĈ’O
- Sepa tago de la semajno, ripoztago.
- = F
= dimanche.
- Dimensi’o
- Mezuro de la amplekso : alteco, profundeco, larĝeco.
- = A-F-G-H-I
= dimension.
- Dimet’o
- ‹?› {Rh.}
Dufadena katuno (vorto angla). - = diméty.
- Diminuend’o
- {V.I.} [Muz.]
Malkreŝendo. - = diminuendo.
- Diminutiv’o
- Vorto malgrandiga, ekz. : dometo, arbeto.
- = A-F-G-H-I
= diminutif.
- Dinam’o
- 1 : [Elek.]
Maŝino por aliformigi mekanikan en elektran energion.
2 : {Vr.Z.}
V. dinamio • (alia senco, kredeble erara). - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 : dynamo. 2 : dynamie.
- Dinami’o
- {T.Vx} [Mek.]
Unuo de elektra forto.
V. dinamo. - = dynamie.
- Dinamik’o
- [Sc.]
Parto de la mekaniko kiu traktas pri aktivaj fortoj en agado. - = A-F-G-H-I-R
= dynamique.
- Dinamism’o
- {V.I.}
Filozofia doktrino laŭ kiu ĉio, eĉ materio, konsistas el fortoj. - = dynamisme.
- Dinamit’o
- [Kem.]
Eksplodema kemiaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= dynamite.
- Dinamometr’o
- [Mek.]
Fortomezurilo. - = dynamomètre.
- Dinasti’o
- Regnestra familio.
- = A-F-G-H-I-R
= dynastie.
- Dinornis’o
- {T.Vx} [Pale.]
Prabirdo (dinornis). - = dinornis.
- Dinoterium’o
- {T.Vx} [Pale.]
Prabestego (dinotherium). - = dinothérium.
- Diodon’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de ekvatoraj marfiŝoj (diodon). - = diodon.
- Dioksid’o
- [Kem.]
V. bioksido. - = bioxyde.
- Diomede’o
- {V.P.} [Ornit.]
V. albatro. - = albatros.
- Dione’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj muŝkaptaj (dionea). - = dionée.
- Dioptri’o
- {T.Vx} [Opt.]
Optika mezurunuo. - = dioptrie.
- Dioptrik’o
- [Opt.]
Parto de la optiko pri la reflekto de lumo. - = dioptrique.
- Dioram’o
- [Opt.]
Speco de panoramo. - = diorama.
- Diorit’o
- {T.Vx} [Geol.]
Erupcia ŝtono el feldspato kaj amfibolo. - = diorite.
- Dioskore’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj unukotiledonaj (dioscorea).
V. ignamo.
// — acoj. - = dioscorée.
- Dip’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de mamuloj, saltmuso, saltleporo (dipus).
V. ĝerboso. - = gerboise.
- Diploe’o
- {Df.} [Anat.]
Spongeca parto de l’kranio. - = diploé.
- DIPLOM’O
- Ekzamenatesto, gradatesto.
- = A-F-G-H-I-R
= diplôme.
- Diplomat’o
- Interregna, interpopola oficisto.
- = A-F-G-H-I-R
= diplomate.
- Diplomati’o
- Diplomateco, diplomataro.
- = A-F-G-H-I-R
= diplomatie.
- Diplomatik’o
- [Arkeo.]
Traktato pri diplomoj [tiel printita], k.t.p. - = diplomatique.
- Dipsak’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozito, feltkardo.
// — acoj. - = chardon à foulon.
- Dipsomani’o
- [Med.]
Malsaneca soifego. - = dipsomanie.
- Dipter’o
- {V.R.} [Zool.]
Duflugila insekto, gento de insektoj. - = diptère.
- Diptik’o
- {Df.}
Dufaldaĵo, dufalda pentraĵo. - = diptyque.
- DIR’I
- Elparoli, esprimi.
// — aĵo, eco, emo, anto, ebla ; al’, ali’, antaŭ’, kontraŭ’, el’, erare’, ek’, supre’, re’, ver’diri ; popoldiro. - = dire ; popoldiro : proverbe.
- Direkci’o
- Direktantaro.
- = A-F-G-H-I-R
= direction.
- DIREKT’I
- Gvidi, turni al la ĝusta celo.
// — ado, ejo, isto, ilo, anto, ebla ; sendirekta ; direktilo. - = A-F-G-H-I-R
= diriger ; direktilo : guidon, gouvernail.
- Direktiv’o
- {V.P.} [Milit.]
Instrukcio de la supera militestraro. - = directive.
- Direktor’o
- Direktisto.
- = A-F-G-H-I-R
= directeur.
- Direktori’o
- Direktistaro.
- = A-F-G-H-I-R
= directoire.
- Direktric’o
- [Geom.]
Linio laŭ kiu moviĝas alia por naski surfacon. - = A-F-G-H-I-R
= directrice.
- DIS
- Prefikso por signifi malkunecon ; ekz. :
// dispeli, dissendi, dissemi, disvastigo, k.t.p. ; — ema, igi, iĝi ; nedisigebla. - = Marque la désunion, la dispersion.
- Dis
- [Muz.]
D duontono supre. - = ré dièze.
- Discipl’o
- ‹?›
Instruato, sekvanto. - = A-F-H-I
= disciple.
- DISCIPLIN’O
- Regularo por starigi ordon kaj obeon en ia anaro.
// — ulo, ema. - = A-F-G-H-I-R
= discipline.
- Disĉipl’o
- {Vr.Z.}
Instruato, lernanto, sekvanto.
• (La vorto ne ŝajnas nepre necesa). - = disciple.
- Disenteri’o
- [Med.]
Infekta inflamo de la intestoj. - = A-F-G-H-I-R
= dysenterie.
- Disertaci’o
- Verko traktanta pri filozofia aŭ simila temo.
- = A-F-G-H-I-R
= dissertation.
- Disfrakt’i
- [Opt.]
Disrompi lumradiojn.
V. difrakto. - = A-F-G-H-I
= diffraction.
- Disharmoni’o
- Malharmonio.
- = désharmonie.
- Disident’o
- {V.P.}
Aliopiniulo, alireligiulo. - = dissident.
- DISIP’I
- {V.P.}
Elspezi diboĉante. - = dissiper.
- DISK’O
- Ronda plataĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= disque.
- Diskont’i
- Pagi antaŭ limtempo kun rabato.
- = A-F-G-H-I-R
= escompter.
- Diskredit’i
- {V.P.}
Senigi de konfido.
// — igi ({Vr.Z.}, kun la sama senco). - = discréditer.
- DISKRET’A
- Modesta, sindetenema, ĝustatempe parolanta kaj silentanta.
// — eco, ulo, aĵo ; maldiskrete. - = A-F-G-H-I-R
= discret.
- Diskriminant’o
- {T.Vx} [Alg.]
Aparta funkcio en la duagradaj ekvacioj. - = discriminante.
- DISKUT’I
- Interargumenti.
// — ado, ebla, inda. - = A-F-G-H-I-R
= discuter.
- Disoci’i
- {T.Vx}
Malasocii, malkunigi, disigi. - = dissocier.
- Disonanc’o
- [Muz.]
Falsa akordo [tiel printita ; temas pri agordo]. - = dissonance.
- Dispepsi’o
- Malbona digestado.
- = A-F-G-H-I-R
= dyspepsie.
- Dispers’i
- {T.Vx} [Fiz., Opt.]
Aparta disiĝo de la lumradioj. - = disperser.
- Dispne’o
- [Med.]
Malfacila spirado.
V. anhelacio. - = dyspnée.
- DISPON’I
- Havi rajton, facilecon uzi.
// — ebla. - = A-F-G-H-I-R
= disposer de.
- Disproporci’o
- {Vr.}
Manko de proporcio. - = disproportion.
- Disput’i
- Diskuti malpace.
// — ado, ebla, ema, ulo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= disputer.
- DISTANC’O
- Interspaco.
- = A-F-G-H-I-R
= distance.
- Distik’o
- Duversaĵo.
- = distique.
- DISTIL’I
- Vaporigi alkoholan likvaĵon.
// — ado, ilo, ejo, anto, iĝi ; eldistilo. - = A-F-G-H-I-R
= distiller.
- Distilator’o
- {Vr.Z.}
Distililo. - = appareil distillateur.
- DISTING’I
- Diferencigi, malsamigi, diversigi.
// — ebla, eco, ilo, ado, igi, iĝi. - = A-F-H-I-R
= distinguer.
- Distorsi’o
- [Med.]
Elartikiĝo. - = foulure.
- DISTR’I
- Malatentigi, amuzi.
// — aĵo, eco, iĝi, ema, ita. - = A-F-H-I
= distraire.
- Distribu’i
- [Mek.]
Disdoni, dispartigi.
// — aĵo, eco. - = A-F-H-I-R
= distribuer.
- Distrikt’o
- Landparto.
// distriktestro. - = A-F-G-H-I-R
= district.
- Ditiramb’o
- Laŭda poemo.
- = A-F-G-H-I-R
= dithyrambe.
- Ditisk’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de akvinsektoj koleopteroj (ditiscus). - = dytique.
- Diurez’o
- {T.Vx} [Med.]
Multa urinado. - = diurèse.
- Diurn’a
- [Zool.]
Taga, tagviva (besto). - = diurne.
- DIVAN’O
- Speco de sofo.
- = A-F-G-H-I-R
= divan.
- DIVEN’I
- Antaŭkoni, antaŭtrovi.
// — ado, aĵo, eco, ema, isto. - = A-F-H-I
= deviner.
- Diverĝ’i
- Disiĝi de unu punkto.
- = A-F-G-H-I
= diverger.
- DIVERS’A
- Malsama.
// — aĵo, eco, ado, igi, iĝi. - = A-F-H-I-R
= divers.
- DIVID’I
- Dispartigi.
// — ado, ilo, ebla, anto, onto ; disdividi, sendivide. - = A-F-G-H-I-R
= diviser, partager.
- Dividend’o
- Nombro kiu estas por dividi.
- = dividende.
- Divig’o
- ‹?› {Df.}
Eble preseraro por disigo. - = démarcation, défection.
- Divizi’o
- [Milit.]
Parto de armeo. - = A-F-G-H-I-R
= division.
- Divizor’o
- [Mat.]
Nombro per kiu oni dividas alian. - = diviseur.
- DO
- Konjunkcio : sekve, tiale.
- = F-I
= donc.
- Docent’o
- Subprofesoro, sentitola profesoro.
- = G
= docent (privat).
- Dodekaedr’o
- {T.Vx} [Geom.]
Dekduedro. - = dodécaèdre.
- DOG’O
- Speco de dika hundo.
- = A-F-G-H-R
= dogue.
- DOGAN’O
- Limdepagejo, limimpostejo.
// — isto. - = A-F-G-H-I
= douane.
- DOGM’O
- Religia aŭ filozofia instruo, aserto.
// — aro. - = A-F-G-H-I-R
= dogme.
- DOĜ’O
- Venecia respublikestro.
// — ino. - = A-F-G-I-R
= doge.
- DOK’O
- Kava ŝipujo ; apudkaja magazenaro.
// endokigi ; flos’, ripar’doko ; doklaboristo. - = A-F-G-H-I-R
= dock.
- Doksologi’o
- [Ekl.]
Liturgia formulo pri la gloro de Dio. - = doxologie.
- DOKTOR’O
- Profesoro aŭ ia persono ricevinta la plej altan gradon en universitato.
// — ino, eco. - = A-F-G-H-I-R
= docteur.
- Doktrin’o
- Instruo, dogmaro.
- = A-F-G-H-I-R
= doctrine.
- DOKUMENT’O
- Sciiga, instrua, pruva papero.
// — ero, isto, aro. - = A-F-G-H-I-R
= document ; dokumentaro : dossier.
- Dolar’o
- Usonana monero kiu egalvaloras kvin frankojn aŭ du spesmilojn.
- = dollar.
- DOLĈ’A
- Samgusta kiel amelo, sukero ; agrabla, milda, afabla.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; maldolĉa. - = F-H-I
= doux.
- Dolĉamar’o
- {Vr.} [Bot.]
Speco de solano (solanum dulcamara). - = douce-amère.
- Dolerit’o
- {T.Vx} [Miner.]
Speco de vulkana ŝtono. - = dolérite.
- Dolman’o
- Speco de militista vesto, militista bekeŝo.
- = dolman.
- Dolmen’o
- Tablo el ŝtonegoj starigita de prahomoj.
- = dolmen.
- Dolomi’o
- {T.Vx} [Miner.]
Speco de ŝtono. - = dolomie.
- Dolor’i
- Kaŭzi suferon, suferigi.
// — ego, eto, ado, anto, igi, iĝi ; kapdoloro. - = F-H-I
= faire du mal, faire souffrir.
- DOM’O
- Homa loĝejo, loĝa konstruaĵo.
// — eto, ego, aro, ano, isto ; endomigi ; argil’, branĉ’, lign’, ter’dometo ; kamp’, farm’, somer’domo. - = F-I
= maison.
- DOMAĜ’O
- Bedaŭrindaĵo (kun la senco : antaŭbedaŭri).
// — kia domaĝo ; estas domaĝo ; domaĝi. - = A-F-I
= dommage.
- DOMEN’O
- 1 : Speco de kapuĉo.
2 : Speco de ludo. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : domino.
- DOMIN’I
- {V.P.}
Estri, potenci, superregi.
// — ado, eco. - = A-F-H-I-R
= dominer.
- Dominik’o
- Sanktulo, fondinto de la dominikanaro.
// — ano. - = Dominique.
- Don
- {V.H.} [Voj.]
Hispana titolo de ĝentileco por sinjoroj. - = Don.
- DON’I
- Lasi vole ion al iu.
// — ado, aĵo, anto, isto, ema, igi ; sindona ; oferdoni ; al’, el’, pro’, for’, pli’, re’, trans’doni. - = F-H-I
= donner.
- DONAC’I
- Doni kiel ateston de bonvoleco.
// — ado, aĵo, ema, anto ; novjara donaco. - = A-F-H-I-R
= faire un cadeau ; novjara donaco : étrennes.
- Donaci’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de molusko el la lamenbrankoj (donacia). - = donacie.
- Donj’a
- {V.H.} [Voj.]
Hispana titolo de ĝentileco por sinjorinoj. - = Doña.
- Dorik’a
- [Arkit.]
Arkitekturo laŭ la dorika modo. - = dorique.
- Dorisbark’o
- {M.T.} [Mar.]
Speco de barko por morukaptado. - = doris.
- DORLOT’I
- Karesi, amezorgi.
// — ema, ito ; eldorlotito. - = F
= choyer, dorloter.
- DORM’I
- Ripozi, kuŝi en lito k.t.p.
// — ado, emo, eco, eto, ego, ejo, igi, iĝi, igilo ; ek’, tro’, tra’, mal’dormi ; sendorma ; dorm’lito, benko ; dorm’vaga, promenanto, ĉambro. - = A-F-G-I
= dormir.
- DORN’O
- Natura pikilo de kreskaĵoj.
// dorn’hava, plena, forma, arbetaĵo. - = A-G
= épine.
- DORS’O
- Postera [tiel printita] parto de la torso.
// dors’apogilo, korbo, parto ; prezenti la dorson al. - = A-F-H-I
= dos.
- DOT’O
- Havaĵo de la edziĝonto aŭ edziĝontino.
// — eco ; sendot’a, igi. - = A-F-G-H-I
= dot.
- Dotienteri’o
- [Med.]
Alia nomo de la tifa febro. - = dothientérie.
- Dotienterit’o
- {T.Vx} [Med.]
Alia nomo de la tifusa febro. - = dothientérie.
- DOZ’O
- [Kem.]
Difinita kvanto de la kuracilo. - = A-F-G-H-I
= dose.
- Drab’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kruciferoj (draba). - = drave.
- Dracen’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de palmarbo (dracœna draco). - = dracéna.
- Drag’i
- {M.T.}
Senŝlimigi kaj sensabligi parton de rivero. - = A-F-I
= draguer.
- DRAGON’O
- Rajdsoldato.
- = A-F-G-H-I-R
= dragon.
- DRAK’O
- Fabla rampulo.
- = A-F-G-H-I-R
= dragon.
- Drakm’o
- Greka monero.
- = drachme.
- Drakocefal’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de lamiacoj (dracocephalus). - = dracocéphale.
- Drakon’a
- [Hist.]
(Leĝo) severega kiel la leĝoj de Drakono. - = draconien.
- Drakunkol’o
- {Vf.} [Bot.]
Speco de artemizio (artemisia dracunculus). - = estragon.
- DRAM’O
- Teatraĵo pli malpli malgaja.
// — eca ; dramfarado. - = A-F-G-H-I-R
= drame.
- Dramaturgi’o
- Dramfarado.
- = dramaturgie.
- DRAP’O
- Lanŝtofo.
// — isto. - = F-R
= drap.
- DRAPIR’I
- Ornami per drapo aŭ alia ŝtofo.
// — aĵo. - = A-F-G-I-R
= draper.
- Drast’a
- [Med.]
Energie laksiga. - = A-F-G-H-I-R
= drastique.
- DRAŜ’I
- Bati la grenon por disigi la grenerojn.
// — ilo, ejo. - = A-G
= battre au fléau.
- DRAT’O
- {V.P.}
Metalfadeno.
// — eto, ita, ado ; — farejo. - = G
= fil de fer.
- Drelik’o
- Speco de ŝtofo.
- = A
= coutil, treillis.
- Dren’i
- Fluigi la akvon el tro malseka tero.
// — ilo, ado. - = A-F-G-H-I-R
= drainer.
- DRES’I
- Kvietigi, malsovaĝigi (beston).
// — ado, ebla, isto ; nedresita. - = F-G-R
= dresser.
- Drezin’o
- {V.P.}
Veturileto, movata per mana turnilo, laŭ inventinto Drais. - = draisienne.
- Driad’o
- [Mitol.]
Arbara nimfo. - = dryade.
- Dril’o
- {T.Vx} [Tekn.]
Turnborilo. - = A-F
= drille.
- DRINK’I
- Diboĉe trinki.
// — aĵo, ego, ejo, isto, ulo ; drinkej’estro, mastro. - = A-G
= boire avec excès.
- Driv’i
- {M.T.}
Iri laŭflue laŭ vento, sin lasi flui (pri ŝipo). - = A-F-H-I
= dériver, aller à la dérive.
- DROG’O
- Farmaciaĵo.
// — ado, isto, ejo. - = A-F-G-H-I
= drogue.
- Drogman’o
- {Df.} [Voj.]
Interpretisto pri orientaj lingvoj. - = drogman.
- Dromaj’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de aŭstralia birdo strutsimila (dromaius). - = émeu.
- DROMEDAR’O
- [Zool.]
Kamelo unuĝiba (camelus dromedarius). - = dromadaire.
- DRON’I
- Sufokiĝi en akvo.
// — igi, iĝi. - = A
= se noyer (involontairement).
- Dront’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de madagaskara birdo ne plu ekzistanta (didus). - = dronte.
- Dros’o
- {M.T.}
Ŝnurego por manovri ŝipdirektilon. - = drosse.
- Droŝk’o
- [Voj.]
Speco de rusa veturilo, fiakro, lukaleŝo.
V. fiakro. - = R
= fiacre, calèche.
- Drozer’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonaj kreskaĵoj viandomanĝaj (drosera).
// — acoj. - = droséra.
- Druid’ismo
- Doktrino de la druidoj.
- = druidisme.
- Druid’o
- [Hist.]
Gaŭla pastro.
// — ino, eco, aro ; ĉefdruido. - = druide.
- Drup’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kernfrukto, kiel ekz : migdalo, ĉerizo, pruno, k.t.p. - = drupe.
- DU
- Nombro, unu kaj unu (2).
// — o, a, e ; — on’, op’, obl’igi-iĝi ; disduiĝi ; du’foje, senca, naskito, punkto, kolora ; podue ; duulo. - = A-F-G-H-I-R
= deux ; duulo : sosie.
- DU’O
- [Muz.]
Kantaĵo por du personoj. - = A-F-G-H-I-R
= duo.
- Dual’a
- {Vf.}
(Sub la formo : dualeco) dueca. - = (impliquant) dualité.
- Dual’o
- [Gram.]
Duoblaĵo. - = duel.
- Dualism’o
- Doktrino pri la duobleco de la unuaj kaŭzoj.
- = dualisme.
- Dualist’o
- {Vr.Z.}
Ano de dualismo. - = dualiste.
- Duar’o
- {Vf.} [Voj.]
Tendara vilaĝo cirkloforma de Araboj nomadoj. - = douar.
- DUB’A
- Malcerta, ŝanceliga.
// — ado, eco, ema, inda, ebla ; senduba. - = A-F-H-I
= douteux.
- DUEL’I
- Batali unu kontraŭ la alia (pri du batalantoj).
// — isto anto, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= se battre en duel.
- Duet’o
- [Muz.]
Speco de duo. - = A-F-G-H-I-R
= duetto.
- DUK’O
- Nobelo plej altranga post princo.
// — ino, ido ; ĉefduko ; duklando ; grandduko. - = A-F-H-I
= duc.
- DUKAT’O
- Speco de monero.
- = A-F-G-H-I
= ducat.
- Dukdalb’o
- Kunmetita alligfosto sur la subakva klinebenaĵo.
- = duc d’ Albe.
- DUM
- En la intertempo, kiam.
// — dume. - = pendant que.
- Dun’o
- {T.Vx} [Geogr.]
Sabla montaĵo apud maro. - = dune.
- DUNG’I
- Kontrakti kun laboristo, servisto.
// — ato, isto ; maldungi. - = embaucher.
- Dunom’o
- {T.Vx} [Alg.]
V. binomo. - = binôme.
- Duoden’o
- [Anat.]
Parto de la intesto. - = duodénum.
- Duplikat’o
- Duobla dokumento.
- = A-F-G-H-I-R
= duplicata.
- Dur
- [Muz.]
Durtono, majortono. - = majeur.
- Dur’o
- Portugala kaj hispana monero.
- = douro.
- Duramatr’o
- {Df.} [Anat.]
Unu el la surcerbaj membranoj. - = dure-mère.
- DUŜ’O
- Ŝpruco de akvo sur la korpo por bani, freŝigi, k.t.p.
// — ado, ejo, isto ; — bano. - = A-F-G-H-I-R
= douche.
- Duumvir’o
- {*} [Hist.]
Romana magistrato. - = duumvir.
- E
- Vokalo, sesa litero de la alfabeto.
- = E.
- E
- [Muz.]
Tria noto de la tipgamo majora. - = mi.
- E
- Finiĝo de ĉiuj adverboj ne primitivaj, t.e. derivitaj :
ĉu de adjektivoj :
// bone, varme, blue, k.t.p.
ĉu de substantivoj :
// nokte, dome, piede, k.t.p.
ĉu de verboj :
// skribe, parole, ridante, kantante, k.t.p. - = Terminaison des adverbes dérivés en Esperanto.
- EBEN’A
- Plata, glata, senrompa, sensulka, unuplata.
// — aĵo, igi ; malebena ; polariza ebeno ; samebenigi ; terebenigilo. - = G
= égal, de même plan.
- EBL’A
- Povanta esti, okazi.
// — aĵo, eco, igi ; neebla, malebla ; eble ; kiel eble plej. - = A-F
= possible.
- Ebol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de sambuko (sambucus ebulus). - = hièble.
- EBON’O
- Speco de arbo kaj ligno (diospyros ebenus).
// — acoj. - = A-F-G-H-I
= ébène.
- Ebonit’o
- Malmoligita kaŭĉuko.
- = ébonite.
- EBRI’A
- Malsobra.
// — eco, igi, iĝi, ulo. - = F-H-I
= ivre.
- EBUR’O
- Elefantosto.
- = ivoire.
- EC
- Sufikso por signifi abstraktan kvaliton kaj devenigi abstraktajn nomojn, ĉu de adjektivoj kiel blankeco, moleco, ĉu de nomoj kiel homeco, reĝeco, ĉu de verboj kiel ameco, videco, k.t.p.
// — o, a, e ; aro ; iga ; troeco. - = A-F-H-I
= Marque la qualité (abstrait).
- EĈ
- Adverbo kiu signifas plie.
// eĉ se. - = même (adverbe).
- Edelvejs’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de alpa kompozito (gnafalium leontopodium). - = edelweiss.
- Edem’o
- [Med.]
Ŝvelo, ŝvelaĵo.
// — eca. - = œdème.
- Eden’o
- [Hist.]
Paradiza ĝardeno. - = eden.
- EDIF’I
- Doni bonan ekzemplon ; inspiri piajn sentojn.
// — anta ; maledifi {*} (skandali). - = A-F-H-I-R
= édifier.
- EDIKT’O
- Ordono, dekreto de regnestro.
- = A-F-G-H-I-R
= édit.
- Edinol’o
- {T.Vx} [Kem.]
Kemiaĵo uzata en fotografado. - = édinol.
- Edoli’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de madagaskaraj paserbirdoj (edolius). - = drongo.
- Edr’o
- [Geom.]
Faco, flanko de solida figuraĵo.
// du’, tri’, kvar’, mult’edro. - = face, côté.
- EDUK’I
- Instrui, klerigi, bonmorigi, bonmanierigi.
// — ado, ejo, iteco, isto ; seneduka. - = A-F-H-I
= élever, éduquer.
- EDZ’O
- Familiestro.
// — ino, eco, igi, iĝi ; geedzoj ; eksedziĝi ; edziĝofesto. - = époux, mari.
- EFEKT’O
- Impreso, sensacio.
// — fari efekton. - = A-F-G-H-I-R
= effet.
- EFEKTIV’A
- Reala, neimaga.
// — eco, aĵo, igi, iĝi, igebla ; malefektiva ; senefektiveco. - = A-F-G-H-I-R
= effectif, réel.
- EFEMER’A
- Unutaga, nedaŭra.
- = A-F-G-H-I
= éphémère.
- Efemer’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de insektoj (ephemera). - = éphémère.
- Efemerid’oj
- {M.T.}
Jarlibro entenanta astronomiajn sciigojn. - = A-F-G-H-I
= éphémérides.
- Efervesk’i
- {T.Vx} [Kem.]
Ekboli, ekŝaŭmi, ekboleti. - = faire effervescence.
- EFIK’I
- Havi rezultaton.
// — aĵo, eco, ema, ilo, igi, iĝi ; senefike ; efikataĵo. - = A-F-H-I
= être efficace.
- Efluv’o
- {T.Vx} [Elek.]
Elektra fluero senluma, malhela. - = effluve.
- EG
- Sufikso universala por altigi ĝis la plej alta grado kaj devenigi ĉiuspecajn vortojn de ĉiuspecaj radikoj, ekz :
// ploregi, montego, belega, k.t.p.
// — o, a, e ; eco ; treege. - = Augmentatif.
- EGAL’A
- Sama laŭ grandeco, same granda kiel.
// — aĵo, eco, ado, ulo, igi, iĝi ; malegala, senegale ; egal’forta, mezura, pezo, angulo, anima, valora ; tagnoktegaleco. - = A-F-H-I
= égal.
- Egid’o
- Ŝildo de la diino Palaso aŭ Minervo.
- = égide.
- EGIPT’O
- Afrika lando.
// — ano. - = Égypte.
- Egiptolog’o
- Historiisto, kiu sin okupas pri Egipto.
- = égyptologue.
- Eglanteri’o
- [Bot.]
Sovaĝa rozo (rosa canina).
// — ujo. - = églantine.
- Eglefin’o
- [Ikt.]
Speco de fiŝo (gadus eglefinus). - = aiglefin.
- EGLOG’O
- Arbara, kampara poemo.
- = églogue.
- EGOISM’O
- Memamego.
- = A-F-G-H-I-R
= égoïsme.
- EGOIST’O
- Memamegulo.
// malegoisto. - = A-F-G-H-I-R
= égoïste.
- Egopod’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de umbelifero (œgopodium podagraria).
V. egopodio. - = égopode.
- Egopodi’o
- ‹?› {T.Vx} [Bot.]
V. egopodo. - = égopode.
- Egret’o
- 1 : [Elek.]
Lumtufeto.
// elektra egreto.
2 : [Ornit.]
Plumtufeto.
// egretardeo. - = 1 + 2 : aigrette.
- EĜ’O
- ‹?› {Rh.} [Geom.]
Bordo, rando, akraĵo.
V. aristo. - = pointe, bord.
- EĤ’O
- Resono, rebruo.
// — anta, arto. - = écho.
- Eĥinofor’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de umbeliferoj (echinophorus). - = échinophore.
- EJ
- Sufikso por signifi lokon difinitan ĉu por specialaj faroj ĉu por specialaj objektoj kaj devenigi nomojn el radikoj verbaj aŭ nomaj, pli malofte adjektivaj, ekz :
// lernejo, dormejo ; hundejo, bovejo ; densejo. - = Marque le lieu affecté à.
- Ejakul’i
- [Fiziol.]
Elsendi ŝpruce. - = éjaculer.
- EK
- Prefikso por signifi komencon de ago, ekz :
// ekkanti, ekflugi, ekdormi, k.t.p. - = Marque l’action commençante. Ex. : ekkanti : entonner ; ekflugi : s’envoler ; ekdormi : s’endormir.
- Ekart’o
- {T.Vx} [Mat.]
Deturniĝo, disiĝo, interspaciĝo. - = écart.
- Ekbali’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kukurbacoj (ecbalium).
V. elaterio. - = ecbalium.
- Eki’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de boragaco (echtum viperina). - = vipérine.
- Ekimoz’o
- {Df.} [Med.]
Surhaŭta sangmakulo, sangkontuzo. - = ecchymose.
- Ekin’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de zoofito, marurseto, marerinaco (echinus). - = oursin.
- Ekinoderm’o
- {T.Vx} [Zool.]
Gento de zoofitoj (l.v. dornohaŭtulo). - = échinoderme.
- Ekip’i
- Armi, provizi (ŝipon, armeon) de ĉiuj necesaj iloj.
// — aĵo, ado, isto, anto. - = A-F-G-R
= équiper.
- Eklektik’o
- Filozofo kiu elektas diversajn opiniojn por elfari sian.
- = A-F-G-H-I-R
= éclectique.
- Eklektikism’o
- {Vr.Z.}
Doktrino de la eklektikoj. - = éclectisme.
- Eklektism’o
- ‹?› {Df.}
Doktrino de la eklektikoj, eklektikismo. - = éclectisme.
- EKLEZI’O
- Samreligianaro, religia socio precipe kristana.
// — eca, ulo. - = A-F-H-I-R
= église.
- Eklipktik’o
- Granda cirklo de la ĉiela sfero, sur kiu moviĝas la tero ĉirkaŭ la suno.
- = A-F-G-H-I-R
= écliptique.
- EKLIPS’O
- Astromallumiĝo.
// — igi ; sun’, lun’eklipso ; eklipslumturo. - = A-F-G-H-I-R
= éclipse.
- Eklog’o
- {Vr.Z.}
Poemo pri paŝtistoj kaj paŝtista vivado. - = églogue.
- EKONOM’O
- Dommastrumanto.
- = A-F-G-H-I-R
= économe.
- EKONOMI’O
- Arto mastrumi domon, regnon, k.t.p.
// — ema, isto ; politika ekonomio (scienco pri riĉaĵoj). - = A-F-G-H-I-R
= économie.
- Ekran’o
- {Vr.}
V. skreno, V. flanĝo. - = écran.
- EKS
- Pasinta, antaŭa, ne plu estanta, ekz :
// eksoficiro, eksreĝo.
// — igi, iĝi. - = ex, qui n’est plus, ancien.
- EKSCELENC’O
- Honora titolo por ministroj ; Ministra Moŝto.
- = A-F-G-H-I
= excellence.
- Ekscentr’a
- ‹†› [Metr.]
Ekstercentra, elcentra. - = excentrique.
- Ekscentrik’o
- {Vf.} [Mek.]
Metala disko turniĝanta ĉirkaŭ ekstercentra akso. - = excentrique.
- EKSCES’O
- Troaĵo, troeco.
- = A-F-H-I
= excès.
- EKSCIT’I
- Kortuŝi, kormovi, instigi.
// — eco, ego, ema, iĝi ; neekscitema. - = A-F-G-H-I
= émouvoir, exciter.
- Ekscitator’o
- [Elek.]
Fizika instrumento por deŝarĝi elektrizitan aparaton.
V. escitatoro. - = excitateur.
- EKSKLUZIV’A
- L.v. forŝlos’anta - ema, malakceptema.
// — eco. - = A-F-H-I-R
= exclusif.
- EKSKOMUNIK’I
- Forigi el la eklezio.
// — ita. - = A-F-G-H-I-R
= excommunier.
- Ekskoriaci’o
- [Med.]
Malgrava haŭtdefrotaĵo, haŭtvundeto. - = excoriation.
- Ekskreci’o
- [Fiziol.]
Funkcio per kiu materioj estas forĵetitaj el la organoj, elprodukto. - = excrétion.
- EKSKREMENT’O
- Elpuraĵo, defekaĵo, sterko.
- = A-F-G-H-I-R
= excrément.
- EKSKURS’O
- Irado, vojaĝo ekster de urbo.
// — ano, isto. - = A-F-G-H-I-R
= excursion.
- Eksogen’o
- {Rh.}
Kreskaĵo kiu kreskas eksteraparte.
V. endogena, V. ekzogena. - = exogène.
- Ekspansi’o
- [Mek.]
Malpremiĝo, plivolumeniĝo. - = A-F-G-H-I
= expansion.
- EKSPED’I
- Sendi komercaĵojn al difinita adreso.
// — ado, anto, eco, ejo, isto ; eksped’karto, noto. - = F-G-H-I-R
= expédier.
- EKSPEDICI’O
- Milita entrepreno kontraŭ malamika popolo.
- = expédition.
- EKSPERIMENT’O
- [Fil.]
Metoda provo kaj kontrolo de hipotezo per aranĝitaj observoj.
// — ado, eco, ema, isto. - = A-F-G-H-I-R
= expérience.
- Ekspert’o
- {V.P.}
Spertulo ; ekspertizisto. - = expert.
- Ekspertiz’o
- {Df.}
Leĝa esploro kaj tasko de gravaj aferoj.
// — ado, isto. - = F-G-R
= expertise.
- Eksplicit’a
- Tutvorte esprimita, ne silenta.
V. esplicita. - = explicite.
- EKSPLOD’I
- Rompiĝi, krevi kun forto kaj bruo.
V. esplodi.
// — aĵo, ema, ilo, igi ; eksplodpulvo. - = éclater, faire explosion.
- EKSPLUAT’I
- Utiligi por propra profito.
- = exploiter.
- Ekspon’i
- {V.P.}
Publike montri.
// ekspona fenestro. - = exposer.
- Eksponant’o
- [Alg.]
Signo algebra de potenco.
V. eksponento, V. esponanto, V. esponento. - = exposant.
- Eksponencial’o
- Algebra kvanto, kies eksponanto estas ĉu nekonato ĉu varianto.
- = exponentielle.
- Eksponent’o
- {V.P.}
V. eksponanto. - = exposant.
- EKSPORT’I
- Eksterporti, ekstervendi.
// — aĵo, anto, isto, eksport’komerco. - = A-F-G-H-I-R
= exporter.
- EKSPOZICI’O
- Elmeto, elmontro de ĉiuspecaj produktaĵoj.
- = A-F-G-H-I
= exposition.
- EKSPRES’O
- 1 : Vojaĝvagonaro rapidira.
2 : Speciala kuriero ? - = A-F-G-H
= express.
- Ekspropri’i
- {V.P.}
Senigi de propraĵo, senpropraĵigi (leĝe). - = exproprier.
- EKSTAZ’O
- Raviĝo de la animo kvazaŭ en ĉielo.
- = A-F-G-H-I-R
= extase.
- Ekstemporal’o
- 1 : Improvizo, senprepara laboro.
2 : {Vr.Z.}
Senprepara lerneja traduko latina aŭ greka. - = 1 : improvisation. 2 : explication à livre ouvert.
- EKSTER
- Plene el ia loko.
// — o, a, e, aĵo, ulo ; ekster’landa, ordinara ; Ministro de l’ Eksterlandaj aferoj. - = A-F-H-I
= hors de.
- EKSTERM’I
- 1 : Elmortigi, elbuĉi.
// — ado, ebla.
2 : {T.Vx} [Tekn.]
Elŝtipigi, displugi. - = 1: A-F-H-I
= 1 : exterminer. 2 : essarter, défricher.
- Eksterpol’i
- {T.Vx} [Mat.]
Kalkuli kvantojn ekster du antaŭdifinitaj limoj. - = extrapoler.
- EKSTR’A
- Eksterorda, eksterkutima.
- = A-F-G-H-I-R
= extra.
- Ekstrakt’o
- Eltiraĵo.
// — ado, aĵo.
V. estrakto. - = A-F-G-H-I-R
= extrait.
- Ekstravaganz’o
- {Rh.}
Sensencaĵo, malsaĝaĵo, frenezaĵeto, el la itala vorto extravaganza ; ekstravaganco ŝajnus pli ĝusta. - = extravagance.
- EKSTREM’A
- Lastfina, treega.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I
= extrême.
- Eksud’o
- ‹?› {T.Vx} [Fiziol.]
Elŝvito.
// — aĵo. - = exsudation.
- Ektropi’o
- [Med.]
Returniĝo de palpebroj. - = ectropion.
- Ekumenik’a
- {V.I.}
Universala, enhavanta la tutmondan kristanaron (pri koncilio). - = œcuménique.
- Ekvaci’o
- Egalaĵo, en kiu estas literoj montrantaj nekonatajn kvantojn.
- = A-F-H-I
= équation.
- Ekvar’i
- {T.Vx} [Mek.]
Pligrandigi (truon). - = équarrir.
- Ekvator’o
- Fiktiva granda cirklo kiu duondividas la terglobon kaj kies punktoj estas egaldistancaj de ambaŭ polusoj.
- = A-F-G-H-I-R
= équateur.
- Ekvil’o
- {Vf.} [Ikt.]
Speco de marfiŝo, sablofiŝo (ammodytes). - = équille, lançon.
- EKVILIBR’O
- Egalpezo.
// — ado, isto ; malekvilibri. - = A-F-H-I-R
= équilibre.
- Ekvilibrism’o
- {V.P.}
Politika ekvilibrado ? Ĵonglarto ? - = équilibrisme.
- Ekvinokci’o
- {V.P.}
V. ekvinokso. - = équinoxe.
- EKVINOKS’O
- Tagnoktegaleco.
V. ekvinokcio. - = A-F-G-H-I
= équinoxe.
- Ekvipolent’a
- [Mat.]
Matematike ekvivalenta.
// — eco. - = équipollent.
- Ekviset’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj unukotiledonaj (equisetum).
V. ekvizeto.
// — acoj. - = prêle.
- EKVIVALENT’A
- Egalvalora, samvalora.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= équivalent.
- Ekvizet’o
- {V.P.}
V. ekviseto. - = prêle.
- Ekzakt’a
- Ĝustega, severe ĝusta.
// — eco, aĵo, iĝi. - = A-F-G-H-I
= exact.
- Ekzalt’i
- {T.Vx}
Plifortigi, pliintensigi.
// — eco. - = exalter.
- EKZAMEN’I
- Traesplori, traprovi.
// — ado, anto, ato, isto. - = A-F-G-H-I-R
= examiner.
- Ekzantem’o
- [Med.]
Haŭterupto.
// — eca. - = A-F-G-H-I
= éruption.
- Ekzegez’o
- Gramatika kaj historia klarigo de Biblio.
// — isto. - = A-F-G-H-I
= exégèse.
- Ekzekuci’o
- {V.P.}
Efektivigo, plenumo. - = A-F-G-H-I-R
= exécution, accomplissement.
- EKZEKUT’I
- Punmortigi.
// — ejo, isto ; prokrasti la ekzekuton. - = A-F-G-H-I-R
= exécuter.
- Ekzem’o
- [Med.]
Haŭtmalsano kun veziketoj kaj jukoj. - = eczéma.
- EKZEMPL’O
- 1 : Imitindaĵo.
2 : Klariga fakto.
// — senekzempla ; kiel ekzemple. - = A-F-G-H-I
= 1 + 2 : exemple.
- EKZEMPLER’O
- Reproduktaĵo de tipo.
- = A-F-G-H-I-R
= exemplaire.
- Ekzenteraci’o
- {T.Vx} [Kir.]
Forpreno de la intesto, elintestigo. - = exentération.
- EKZERC’I
- Praktiki, lertigi.
// — ado, aro, it’o-eco ; lernekzercoj ; ekzercolibro. - = A-F-G-H-I-R
= exercer.
- Ekzerg’o
- {T.Vx}
Kromloko, surskribejo. - = exergue.
- EKZIL’I
- Peli el patrujo.
// — ado, ejo, ito, ulo. - = A-F-G-I
= bannir, exiler.
- EKZIST’I
- Efektive esti.
// — aĵo, ado, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I
= exister.
- Ekzocet’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de flugfiŝo (exocetus). - = exocète.
- Ekzogen’a
- {T.Vx} [Bot.]
(Kreskaĵo) kiu kreskas ekstere.
V. eksogeno. - = exogène.
- Ekzorc’i
- ‹?› {T.Vx} [Ekl.]
Liberigi de demono per preĝo.
V. ekzorcizi.
// — isto. - = exorciser.
- Ekzorcism’o
- {V.P.}
Ekzorco, ekzorcado. - = exorcisme.
- Ekzorciz’i
- ‹?› {Df.} [Ekl.]
V. ekzorci. - = exorciser.
- Ekzosmoz’o
- {Rh., T.Vx}
Elosmozo. - = exosmose.
- EL
- Prepozicio kiu signifas eliron de unu loko al alia kaj estas ankaŭ uzata kiel prefikso por signifi ĉu eliron, ĉu tutan plenumadon de ago, ekz :
// elflugi : flugi de unu loko al alia ; ellerni : tute, plene lerni.
// — igi, iĝi. - = de, d’entre (marque l’extraction).
- Elanĉ’i
- ‹?› {T.Vx}
Antaŭenpuŝi.
// elanĉo (antaŭenforto). - = élancer, lancer.
- ELAST’A
- Risorteca, kaŭĉukeca.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= élastique.
- ELATEN’O
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵo (elatine hydropiper).
// — acoj. - = élatine, velvote.
- Elater’o
- {V.P.} [Entom.]
Speco de koleopteroj (elater). - = élater.
- Elateri’o
- 1 : {V.P.} [Bot.]
Speco de frukto (ĉe eŭforbiacoj kaj malvacoj).
2 : [Bot.]
Speco de kukurbacoj (momordica elaterium), V. ekbalio. - = élatérie.
- Eleagn’o
- {Vf.} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (eleagnus). - = chalef.
- ELEBOR’O
- {Df.} [Bot.]
V. heleboro. - = hellébore.
- ELEFANT’O
- [Zool.]
Mamulo dikhaŭta (elephas).
// — viro, ino, ido, aro, ejo, estro, osto. - = éléphant.
- Elefantiaz’o
- {V.P.} [Med.]
Grava haŭtmalsano. - = éléphantiasis.
- ELEGANT’A
- Belmaniera, belvesta, belstila.
// — eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= élégant.
- ELEGI’O
- Speco de poemo malĝoja aŭ amesprima.
- = A-F-G-H-I-R
= élégie.
- ELEKT’I
- Preni unu el du aŭ multaj objektoj.
// — ado, aĵo, it’o-aro, ema, ulo, anto, inda, ebla. - = A-F-H-I
= élire, choisir.
- Elektor’o
- ‹?› {Df.} [Hist.]
(Granda) germana princo. - = grand électeur.
- ELEKTR’O
- Forto kiu aperas ĉe korpoj sub influo de frotado, varmo, aŭ kemiaj agoj.
// — eco, ilo, igi, izi ; elektro’biologio, dinamiko, gravuro, kemio, magneto, motoro, pilo, statiko, terapio, tekniko. - = électricité.
- Elektrod’o
- [Elek.]
Ekstremaĵo de la fadeno, tra kiu pasas la elektraj fluoj. - = électrode.
- Elektrofor’o
- [Elek.]
Rezina kuko por naski elektron per frotado. - = électrophore.
- Elektrolit’o
- [Elek.]
Ĉiu korpo dismetebla per elektro. - = électrolyte.
- Elektroliz’o
- [Elek.]
Dismeto, dissolvo de korpo per elektro. - = électrolyse.
- Elektrometr’o
- [Elek.]
Mezurilo de la elektra forto. - = électromètre.
- Elektron’o
- [Elek.]
Elektratomo. - = électron.
- Elektroskop’o
- [Elek.]
Fizika instrumento por konstati kaj difini elektron. - = électroscope.
- ELEMENT’O
- [Nat. sc., Fiz.]
Plej intima parto.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= élément.
- Elevator’o
- [Mek.]
Suprenlevigilo. - = A-F-H-I-R
= élévateur.
- Elf’o
- Koboldo, feo.
- = A-F-G-H-I-R
= sylphe, elfe.
- ELIKSIR’O
- [Farm.]
Alkohola solvaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= élixir.
- Elim’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de graminacoj (elymus). - = elyme.
- Elimin’i
- [Mat.]
Forigi, malaperigi (nekonaton en ekvacio).
// — ado. - = A-F-G-H-I
= éliminer.
- Elips’o
- 1 : [Geom.]
Speco de ebena kurblinio.
2 : [Gram.]
Forigo de kelkaj vortoj. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : ellipse.
- Elispoid’o
- [Geom.]
Solido naskita per rivoluo de duonelipso ĉirkaŭ ĝia akso. - = ellipsoïde.
- Elitr’o
- [Entom.]
Flugilingo de koleoptero. - = élytre.
- ELIZE’O
- Posttomba loĝejo de herooj.
- = A-F-G-H-I-R
= Élysée.
- Elizi’o
- [Gram.]
Forigo de fina vokalo en vorto. - = A-F-G-H-I
= élision.
- Elmerg’i
- ‹?› {T.Vx}
Surakviĝi, elakviĝi. - = émerger.
- ELOKVENT’A
- Belparola, facilparola.
// — eco, ulo ; elokventarto. - = A-F-G-H-I
= éloquent.
- Elzevir’o
- Libro presita per elzeviraj literoj.
- = elzévir.
- EM
- Sufikso kiu signifas inklinon al, kaj estas uzata por devenigi adjektivojn el verboj, kiel ekz :
// amema, babilema, manĝema, k.t.p.
// — o, a, e ; ulo. - = Marque le penchant, l’habitude.
- EMAJL’O
- Vitrigita materio per kiu oni kovras dank’al fajro orajn, arĝentajn artobjektojn.
// — ado, aĵo, isto, umi. - = émail.
- Eman’i
- {V.P.}
Elflui de, elnaskiĝi de.
// — aĵo. - = émaner.
- Emancip’i
- Liberigi zorgaton de zorgateco.
- = A-F-G-H-I-R
= émanciper.
- EMBARAS’I
- Ĝeni, malhelpi.
// — ado, ata, eco, igi, iĝi ; malembarasi. - = A-F-H-I
= embarrasser.
- Emberiz’o
- [Ornit.]
Speco de paserbirdo (emberiza). - = F-H-I
= bruant, verdier.
- EMBLEM’O
- Simbola figuraĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= emblème.
- Embol’o
- {Rh.}
Intermeto de luna monato en kalendaro por konformigi al sunkalendaro. - = embolisme, embolus.
- Emboli’o
- {T.Vx} [Med.]
Obstrukco de sanga angio per koaglaĵo. - = embolie.
- Embrazur’o
- 1 : [Arkit.]
Fenestra flanko, balkonaĵo.
2 : [Milit.]
Kanonejo. - = A-F-R
= 1 + 2 : embrasure.
- EMBRI’O
- Ĝermo, vivaĵo en unua stato.
// — igi. - = A-F-G-H-I-R
= embryon.
- Embriogeni’o
- Scienco pri evoluado de embrio.
- = embryogénie.
- Embriologi’o
- Scienco de embrio.
- = embryologie.
- Embrokaci’o
- {Df.}
Ŝmirado per lavsanigilo, lavkuracilo. - = embrocation.
- EMBUSK’O
- Insido, kaŝiĝo por ataki.
// — ejo ; atendi en embusko. - = A-F-H-I
= embuscade.
- EMERIT’A
- 1 : Pensiita, eksa.
2 : Plenmerita ? - = 1 + 2 : émérite.
- Emeritur’o
- {Vr.Z.}
Pensio, pensiuleco. - = pension de retraite.
- Emetik’o
- {T.Vx} [Farm.]
Vomigilo. - = émétique.
- EMFAZ’O
- Laŭta, insista, pompa elparolado.
- = emphase.
- Emfizem’o
- {T.Vx} [Med.]
Ŝveliĝo de organo, precipe brusto, pro gaso aŭ aero. - = emphysème.
- EMIGR’I
- ‹?› {T.Vx}
Elmigri. - = émigrer.
- EMIGRACI’O
- ‹?› {T.Vx}
Elmigrado. - = émigration.
- Eminanc’o
- {Df.} [Anat.]
Elstaranta parto de organo. - = éminence.
- EMINENC’O
- Titolo de ĝentileco pri ekleziaj eminentuloj ; Kardinala Moŝto.
// — eco. - = Éminence.
- EMINENT’A
- Rimarkinda, altranga.
// — eco, ulo ; eminentularo. - = A-F-G-H-I-R
= éminent ; eminentularo : élite.
- Emir’o
- {Vr., Df.}
Araba estro.
V. amiro, kiu ŝajnas malpli rekomendinda. - = émir.
- Emisari’a
- [Anat.]
Kanalo elsenda. - = émissaire.
- EMOCI’O
- Ekscito, kortuŝiĝo.
- = A-F-H-I-R
= émotion.
- Empir’o
- ‹?› {Rh.}
Kruda sperto.
V. empirio, V. empirismo.
// — isto. - = empirisme.
- Empiri’o
- ‹?› {Rh.}
V. empiro. - = empirisme.
- Empirik’a
- {* Monadologio}
Rilata al kruda sperto. - = empirique.
- Empirism’o
- ‹?› {Rh.}
V. empiro. - = empirisme.
- EMUL’O
- ‹?› {Rh.}
Konkuranto, rivalo.
// — ado. - = émule.
- Emuls’i
- {Df.}
Enpenetrigi grasaĵon en likvaĵon.
// — ado, aĵo. - = émulsionner.
- Emulsi’o
- [Farm.]
Emulso.
// — ado, aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= émulsion.
- EN
- Prepozicio, kiu signifas ke unu afero estas interne de alia aŭ iras al alia por interniĝi, kaj estas ankaŭ uzata kun la sama signifo kiel prefikso por kunmeti novajn verbojn, ekz :
eniri, enflugi, enŝovi, k.t.p.
// — e ; igi, iĝi. - = en, dans.
- Enant’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de paserbirdo (saxicola œnanthe). - = motteux, œnanthe.
- Encefal’o
- {T.Vx} [Anat.]
Cerbo, l.v. enkapaĵo. - = encéphale.
- Encefalit’o
- [Med.]
Inflamo de la encefalo. - = encéphalite.
- Enciklopedi’o
- Tutaĵo de la homaj konoj, verko pri.
- = A-F-G-H-I-R
= encyclopédie.
- Enĉiz’o
- {T.Vx} [Tekn.]
Ortangula truo por enigi. - = mortaise.
- Endemi’o
- Enlanda kutima malsano.
- = A-F-G-H-I-R
= endémie.
- Endivi’o
- Speco de kompozito manĝebla (cichorium endivia).
- = endive.
- Endogami’o
- {T.Vx}
Edziĝo inter samsanguloj. - = endogamie.
- Endogen’a
- {T.Vx} [Bot.]
(Kreskaĵo) kiu kreskas internaparte.
V. eksogeno. - = endogène.
- Endokard’o
- Interna membrano de la koro.
- = endocarde.
- Endopter’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kompozitoj (alia nomo de : krepido, V. krepido). - = endoptère.
- Endosmoz’o
- [Fiz.]
Enosmozo. - = endosmose.
- Endoteli’o
- [Med.]
Speco de epitelio. - = endothélium.
- Eneafil’o
- {V.P.} [Bot.]
L.v. naŭfolio, ne trovita kreskaĵo. - = ennéaphylle.
- ENERGI’O
- [Mat.]
Forto, granda forto.
// — eco, ema ; senenergia ; energio efektiva. - = A-F-G-H-I-R
= énergie.
- Enfilir’i
- {T.Vx} [Milit.]
Pafi flanke. - = enfiler.
- Engraŭl’o
- ‹?› [Zool.]
Alia nomo por anĉovo (engraulis). - = anchois.
- Engur’a
- {Vf.}
Pri longlanaj iaspecaj bestoj (kapro, kato). - = angora.
- ENIGM’O
- Divenaĵo, problemo, mistero.
// — aĵo. - = A-F-H-I
= énigme.
- Enkaŭstik’o
- Miksaĵo el vakso kaj terebentesenco.
- = encaustique.
- ENKET’O
- Informiĝo, informesploro.
// — ado, isto. - = enquête.
- Enkrasikol’o
- {Sr.} [Ikt.]
Alia nomo por anĉovo (engraulis encrasicholus). - = anchois.
- Enkrust’i
- {Sr.}
V. inkrusti. - = incruster.
- Enologi’o
- {V.I.}
Scienco pri la vinoj (fabrikado, konservado, k.t.p.).
// — isto. - = œnologie.
- Enoter’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj dukotiledonaj (œnothera).
// — acoj. - = onagre.
- Entablement’o
- {Vf.} [Arkit.]
Parto de konstruaĵo kuŝanta sur la supro de kolonoj. - = entablement.
- Enterit’o
- [Med.]
Brulumo de intestoj. - = entérite.
- Entimem’o
- {V.I.} [Fil.]
Silogismo mallongigita per forigo de unu el la premisoj. - = enthymème.
- Entjer’o
- [Mat.]
Nombro kiu ne entenas partumojn de la unuo. - = entier.
- Entomologi’o
- Scienco pri la insektoj.
- = A-F-G-H-I
= entomologie.
- Entomozo’o
- {T.Vx} [Zool.]
Klaso de animaloj. - = entomozoaire.
- Entoz’o
- Interna parazita animalo.
V. entozoo. - = entozoaire.
- Entozo’o
- {T.Vx}
V. entozo. - = entozoaire.
- ENTREPREN’I
- Komenci faradon.
// — isto, ema, ebla ; ekentrepreni. - = A-F-H-I
= entreprendre.
- Entropi’o
- {T.Vx} [Med.]
Alturniĝo de la palpebroj en la okulon. - = entropion.
- ENTUZIASM’O
- Granda ekscitiĝo kun amo, fido, espero, ĝojo, k.t.p.
// — igi, iĝi, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= enthousiasme.
- ENU’I
- Malĝoji, tediĝi pro manko de animekscito.
// — eco, igi. - = A-F-I
= s’ennuyer.
- Enukleaci’o
- {T.Vx} [Kir.]
L.v. elkernigo, elorbitigo de la okulo. - = énucléation.
- Envergur’o
- Tralongeco, de fino de unu flugilo al alia.
- = envergure.
- ENVI’I
- Senti malĝojon kaj malamon pro feliĉo de alia persono.
// — ema, inda, ulo ; senenvie. - = A-F-H-I
= envier.
- Envult’i
- Ensorĉi per ia speciala magiaĵo.
- = envoûter.
- Eocen’o
- [Geol.]
Plej antikva etaĝo en la terciara teraro. - = A-F-G-H-I-R
= éocène.
- Eogen’o
- {T.Vx} [Geol.]
Unu el la du sistemoj de la terciara teraro. - = éogène.
- Eolipil’o
- Malnova fizika instrumento por pruvi la vaporforton.
- = éolipyle.
- Eon’o
- Estaĵo meza inter Dio kaj la homo, laŭ la gnostikoj.
- = A-F-G-H-I-R
= éon.
- Eozin’o
- {T.Vx} [Kem.]
Anatomia kolorigilo. - = éosine.
- Epakt’o
- Nombro da tagoj, kiun oni devas aldoni al lunjaro por ĝin konformigi al la sunjaro.
- = épacte.
- Eparĥi’o
- Episkoplando.
V. eparkio. - = A-F-G-H-I
= diocèse.
- Eparki’o
- {Vf.}
V. eparĥio. - = diocèse.
- Ependim’o
- [Anat.]
Membrano de la cerbaj ventrikloj. - = épendyme.
- Eperlan’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de fiŝeto (osmerus eperlanus). - = éperlan.
- Epicikloid’o
- [Mat.]
Speco de kurblinio. - = épicycloïde.
- EPIDEMI’O
- Malsano, kiu atakas samtempe multajn personojn, ekz : ĥolero, pesto.
- = A-F-G-H-I-R
= épidémie.
- EPIDERM’O
- Supraĵa membrano de la haŭto.
- = A-F-G-H-I-R
= épiderme.
- EPIFANI’O
- Festo de la tri reĝoj.
- = A-F-G-H-I-R
= épiphanie.
- Epifenomen’o
- {Sr.}
Fenomeno ne disigebla de alia samtempa fenomeno. - = épiphénomène.
- Epigastr’o
- {T.Vx} [Anat.]
Supera parto de l’abdomeno. - = épigastre.
- Epiglot’o
- [Anat.]
Antaŭlaringa kartilago. - = épiglotte.
- Epigon’oj
- {Vr.Z.} [Mitol.]
La filoj de la sep estroj pereintaj antaŭ Tebo. - = épigone.
- Epigraf’o
- Surskribo en monumento.
- = A-F-G-H-I-R
= épigraphe.
- Epigram’o
- Versaĵeto satira, ŝerca.
- = A-F-G-H-I-R
= épigramme.
- Epikondil’o
- [Anat.]
Malsupera ekstremaĵo de humero. - = épicondyle.
- Epikur’a
- Rilata al la greka filozofo Epikuro.
// — isto ? (pli bone estus : — ano). - = A-F-G-H-I-R
= épicurien.
- Epikurism’o
- Doktrino de Epikuro.
- = épicurisme.
- Epikurist’o
- {Vr.Z.}
Epikurano. - = épicurien.
- EPILEPSI’O
- Nerva malsano konvulsia.
// — aĵo, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= épilepsie.
- Epilobi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de enoteraco (epilobium). - = épilobe.
- Epilog’o
- Konkludo de poemo, parolado, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= épilogue.
- Epiornis’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Prabirdego de Madagaskaro (œpyornis). - = épyornis.
- Epiplon’o
- Intesta kufo.
- = épiploon.
- EPISKOP’O
- Kristana ĉefpastro.
// — aĵo, aro, eco, ejo ; episkopa bastono ; ĉefepiskopo. - = A-F-G-H-I-R
= évêque.
- Epistol’o
- Letero, precipe de apostolo.
// — aro. - = A-F-G-H-I-R
= épitre.
- Epistrof’o
- {T.Vx} [Anat.]
Dua kolvertebro. - = épistrophe, axis.
- Epitaf’o
- Tomba surskribo.
- = A-F-G-H-I-R
= épitaphe.
- Epitalam’o
- Poemeto por edziĝo.
- = épithalame.
- Epiteli’o
- [Anat.]
Supraĵa tavolo de mukozoj. - = A-F-G-H-I-R
= épithelium.
- Epiteliom’o
- [Med.]
Epitelia tumoro. - = A-F-G-H-I-R
= épithélioma.
- EPITET’O
- Vorto por kvalitigi nomon.
- = A-F-G-H-I-R
= épithète.
- Epitom’o
- Mallongigo, resumo.
- = A-F-G-H-I
= abrégé.
- Epitrokle’o
- [Anat.]
Unu el la elstaraĵoj de humero. - = épitrochlée.
- Epizod’o
- Flanka agado kiu survenas en rakonto al la ĉefa agado.
- = A-F-G-H-I-R
= épisode.
- Epizooti’o
- [Med., Nat. sc.]
Besta epidemio. - = A-F-G-H-I-R
= épizootie.
- EPOK’O
- Tempo, momento de rimarkinda okazintaĵo.
// praepoko ; epokfaranta ; glacia, ŝtona epoko. - = A-F-G-H-I-R
= époque.
- EPOLET’O
- Militista ŝultrornamaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= épaulette.
- EPOPE’O
- Poemo pri heroaĵoj.
V. eposo.
// — isto. - = épopée.
- Epos’o
- 1 : V. epopeo.
2 : {Vr.Z.}
Popola elbuŝa praliteraturo • (alia senco). - = 1 : épopée. 2 : folklore ?
- ER
- Sufikso por signifi elementon, konsistigan parton, kaj devenigi nomojn de aliaj nomoj, ekz :
// sablero, karbero, fajrero, k.t.p. - = Marque l’élément, l’unité composante.
- Era’o
- {V.P.}
Origino de tempokalkulo. - = ère.
- Erantis’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de ranunkolacoj (eranthis). - = eranthis.
- ERAR’I
- Trompiĝi, deflankiĝi de la vojo kaj de la vero.
// — ado, eco, ema, igi, iĝi, ulo ; senerara ; erarlumo. - = errer, se tromper ; erarlumo : feu follet.
- Erasmi’ano
- {V.I.}
Sekvanto de Erasmio, holanda filozofo de la XV-a jarcento. - = Érasmien.
- ERATUM’O
- Preseraro.
- = erratum.
- Erbi’o
- {T.Vx} [Kem.]
Speco de metalo. - = erbium.
- Erekt’i
- {V.P.}
Starigi, konstrui (monumenton, statuon). - = ériger.
- Ereti’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj (ehretia).
// — acoj. - = ehretia.
- ERG’O
- {T.Vx} [Elek.]
Unuo de elektra laboro. - = erg.
- Ergot’o
- {T.Vx}
Malsano de sekalo kaj aliaj cerealoj kaŭzita de fungeto. - = ergot (de seigle).
- Ergotin’o
- [Farm.]
Farmaciaĵo tirita el ergotsekalo. - = ergotine.
- Ergotism’o
- Intoksiĝo kaŭzita de pano el ergotsekalo.
- = ergotisme.
- Eridan’o
- [Astr.]
Nomo de stelaro. - = Eridan.
- Erigeron’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kompozitoj (erigeron). - = érigéron.
- ERIK’O
- Speco de kreskaĵoj (erica).
// — ejo, acoj, idoj, aloj. - = G-I
= bruyère.
- ERINAC’O
- [Zool.]
Speco de mamulo insektomanĝulo (herinaceus). - = F-H-I
= hérisson.
- Eringi’o
- [Bot.]
Speco de umbelifero (eryngium). - = panicaut.
- Eriofor’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de ciperacoj (eriophorum). - = linaigrette.
- Eritr’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de gentianacoj (erythrœa). - = érythrée.
- Eritren’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fabacoj (erythrinus). - = erythrine.
- Eritroni’o
- {T.Vx}
Speco de liliacoj (erythronium). - = érythrone.
- Eritrozin’o
- {T.Vx} [Kem.]
Kemia kolorigilo. - = érythrosine.
- Erizim’o
- {Vf.} [Bot.]
Speco de kruciferoj (erysimum). - = cresson alénois.
- Erizipel’o
- Haŭtinflamo kun edemo.
- = A-F-H-I
= érysipèle.
- ERMEN’O
- [Zool.]
Speco de putoro (putorius herminea).
// ermenfelo. - = A-F-G-H-I
= hermine.
- ERMIT’O
- Pia dezertulo, anakoreto.
// — ejo. - = A-F-G-H-I-R
= ermite.
- Erotik’a
- Amrilata, amaĵa.
- = A-F-G-H-I-R
= érotique.
- Erozi’o
- {T.Vx} [Geol.]
Kvazaŭmordado. - = érosion.
- ERP’I
- Disrompi la terbulojn per erpilo.
// — ilo. - = herser.
- Erpetologi’o
- Scienco pri la rampuloj.
- = herpétologie.
- Erudici’o
- {Vr.}
Scio pri multaj detaloj ĉu historiaj, ĉu literaturaj, sciencaj, k.t.p. - = érudition.
- Eruk’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de krucifero (eruca sativa). - = roquette.
- Erupci’o
- 1 : [Med.]
Apero de aknoj.
2 : [Geol.]
Vulkana elsputo. - = A-F-G-H-I
= 1 + 2 : éruption.
- Erupt’o
- {Df.}
Apero de aknoj. - = éruption.
- Es
- [Muz.]
E duontono sube. - = mi bémol.
- Esamen’o
- {T.Vx} [Zool.]
Abelaro, abelkolektiĝo.
// esameni. - = essaim ; esameni : essaimer.
- ESCEPT’I
- Apartigi, kromigi.
// — ado, aĵo ; senescepte. - = A-F-H-I
= excepter.
- Escitator’o
- {Rh.}
V. ekscitatoro. - = excitateur.
- ESENC’O
- Plej intima, ĉefa parto de estaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= essence.
- ESKADR’O
- [Mar.]
Admirala ŝiparo.
// eskadrestro. - = A-F-H-I-R
= escadre ; eskadrestro : amiral, vice-amiral.
- ESKADRON’O
- [Milit.]
Roto de kavalerianoj.
// eskadronestro. - = escadron ; eskadronestro : chef d’escadron.
- Eskarp’o
- Rempara krutaĵo kontraŭ la sieĝantoj.
- = escarpe.
- ESKIM’O
- Landano, loĝanto de nordamerika lando.
- = esquimau.
- ESKORT’I
- Gardi, akompani.
- = A-F-G-H-I-R
= escorter.
- Esoter’a
- Interna, komprenebla nur por adeptoj.
V. ezotera, V. ezotika. - = A-F-G-H-I
= ésotérique.
- Espart’o
- {Rh.} [Bot.]
V. alfo. - = alfa.
- ESPER’I
- Deziri, atendi feliĉaĵojn.
// — ema, ebla, igi, inda ; malesperi ; senesperigi. - = F-H-I
= espérer.
- ESPERANT’O
- Lingvo elpensita de Doktoro Zamenhof.
// — isto, ismo. - = esperanto.
- Esplanad’o
- {T.Vx}
Placego antaŭ fortikaĵo. - = esplanade.
- Esplicit’a
- [Mat.]
V. eksplicita. - = explicite.
- ESPLOD’I
- ‹??› {Df.}
V. eksplodi, eble preseraro. - = exploser.
- ESPLOR’I
- Traserĉi, ekzameni.
// — ado, anto, ema, isto. - = A-F-H-I-R
= explorer.
- Esponant’o
- {Rh.}
V. eksponanto. - = exposant.
- Esponent’o
- {Sr.} [Mat.]
V. eksponanto. - = exposant.
- Espoz’i
- [Fot.]
Elmeti fotografan platon aŭ paperon al la sunradioj dum pli malpli longa tempo. - = A-F-G-H-I
= exposer.
- ESPRIM’I
- Eldiri, elparoli, elmontri.
// — ado, aĵo, ebla. - = A-F-G-H-I
= exprimer.
- EST’I
- Ĉefa verbo por esprimi ĉu ekziston ĉu posedon de kvalito.
// — aĵo, eco, igi, iĝi, ulo ; al’, antaŭ’, ĉe’, en’, for’, inter’, kun’, mal’, super’esti. - = A-F-G-H-I-R
= être.
- Est’o
- ‹?› {M.T.} [Mar.]
Oriento. - = est.
- Establ’i
- Starigi, fondi.
// — aĵo, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= établir.
- ESTAFET’O
- {Df.}
Militista rajdsendito, leterportisto.
V. stafeto. - = estafette.
- Ester’o
- [Kem.]
Speco de salo. - = éthersel.
- Estetik’o
- [Fil.]
Scienco pri beleco kaj belartoj.
// — isto, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= esthétique.
- ESTIM’I
- Ŝati, alte taksi.
// — ado, eco, ebla, indo, igi ; malestimi. - = A-F-H-I
= estimer.
- ESTING’I
- Malbruligi, senflamigi.
// — iĝi, ilo ; malestingi. - = A-F-H-I
= éteindre.
- ESTR’O
- Ordonanto, reganto, mastro.
// — ino, aro, eco, igi ; subestro, regnestro, ŝipestro, k.t.p. - = Celui qui commande.
- ESTRAD’O
- Altano por ricevi estraron en kunveno.
- = F-G-H-I
= estrade.
- Estragon’o
- {Df.}
Speco de artemizio (artemisia dracunculus). - = estragon.
- Estrakt’o
- {Sr.}
V. ekstrakto. - = extrait.
- Estrus’o
- ‹?› {Rh.} [Entom.]
V. ojstro. Speco de dipteroj, kies larvoj atakas ĉevalojn. - = œstre.
- EŜAFOD’O
- Alta ĉarpentaĵo por ekzekuti, k.t.p.
- = A-F-G-R
= échafaud.
- ET
- Sufikso por malpliigi ĝis plej malalta grado kaj devenigi ĉiuspecajn vortojn el nomoj, adjektivoj kaj verboj ; ekz :
// dometo, varmeta, rideti, k.t.p.
// — ul’o-ino. - = Diminutif.
- ETAĜ’O
- Samplata parto de domo.
// teretaĝo, interetaĝo. - = F-G-R
= étage ; teretaĝo : rez-de-chaussée ; interetaĝo : entresol.
- Etaĝar’o
- {Vr.Z.}
Kredeble erare anstataŭ : etaĝero.
• (ĉu eble : etaĝ’aro ?). - = étagère.
- ETAĜER’O
- Bretaro, bretmebleto.
- = étagère.
- Etap’o
- {V.P.}
Stadio, tagodaŭra marŝado. - = F-G-H-I-R
= étape.
- ETAT’O
- [Fin.]
Listo, nomaro.
// bienetato. - = F-G-H-I
= état.
- ETEND’I
- Pligrandigi, plilongigi, kuŝigi, sterni.
- = A-F-H-I
= étendre, tendre.
- ETER’O
- 1 : [Fiz.]
Universala elasta medio.
2 : [Kem.]
Substanco tirita el alkoholo per acido. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : éther.
- ETERN’A
- Ĉiamdaŭra, sen komenco nek fino.
// — aĵo, eco, ulo, igi, iĝi. - = A-F-H-I
= éternel.
- Etik’o
- Scienco de la bonmoroj.
- = A-F-G-H-I-R
= éthique, morale.
- ETIKET’O
- (Kortega) ceremoniaro.
- = A-F-G-I
= étiquette.
- Etil’o
- [Kem.]
Radikalo (C2H5) de la alkoholo (C2H5OH).
// etilklorilo (klorido de etilo). - = éthyle.
- Etimologi’o
- Deveno de vorto ; esploro, scienco pri.
- = A-F-G-H-I-R
= étymologie.
- Etiologi’o
- Esploro pri la kaŭzoj, scio de la kaŭzoj.
- = étiologie.
- ETIOP’O
- Popolano de Afrika lando.
// — ujo. - = Éthiopien.
- Etmoid’o
- V. etmojdo.
- = ethmoïde.
- Etmojd’o
- [Anat.]
Kraniosto simila al kribrilo.
V. etmoido. - = ethmoïde.
- Etnik’a
- {Df.}
Rilata al nacioj. - = ethnique.
- Etnografi’o
- Traktato pri nacioj.
- = ethnographie.
- Etnologi’o
- Scienco de la nacioj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= ethnologie.
- Etologi’o
- [Fil.]
Scienco de la homaj karakteroj. - = éthologie.
- Etrusk’o
- {V.I.}
Popolo de Itala regiono.
// — ujo. - = Étrusque.
- Etud’o
- 1 : [Muz.]
Speco de muzika verko.
2 : {Vf.}
Ekzerca, skiza artverko (ne nur muzika) • (pli larĝa senco). - = 1 + 2 : étude.
- Eŭdiometr’o
- [Fiz.]
Fizika instrumento por analizi gasojn. - = F-G-R
= eudiomètre.
- Eŭdiometri’o
- Arto analizi gasojn.
- = eudiométrie.
- Eŭfemism’o
- Malseveriga esprimaĵo.
- = A-F-G-H-I
= euphémisme.
- Eŭfemist’o
- ‹?› {T.Vx}
Eŭfemismulo. - = euphémiste ?
- Eŭforbi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj dukotiledonaj (euphorbia).
// — acoj, aloj, idoj. - = euphorbe.
- Eŭfrazi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de skrofulariacoj (euphrasia). - = euphraise.
- Eŭgenik’o
- {Rh.}
Scienco de la bona edukado. - = puériculture.
- Eŭkain’o
- {T.Vx} [Kem.]
Kemiaĵo uzata en kuracarto por anestezio. - = eucaïne.
- Eŭkalipt’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de aŭstraliaj arboj (eucalyptus). - = eucalyptus.
- Eŭkaristi’o
- Unu el la sep sakramentoj.
- = A-F-G-H-I-R
= eucharistie.
- Eŭklor’o
- {T.Vx} [Entom.]
Signifo ne trovita. (Euchlora estas afrika fabaco). - = euchlore.
- Eŭmenid’o
- [Mitol.]
Eŭfemisma nomo de la Furioj. - = euménide.
- EŬNUK’O
- Kastrita servisto, gardisto.
- = A-F-G-H-I-R
= eunuque.
- Eŭpatori’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (eupatorium). - = eupatoire.
- Eŭpod’oj
- {T.Vx} [Entom.]
Signifo ne trovita (ĉu eŭporo (euporus), koleoptero ?). - = eupodes.
- EŬROP’O
- Parto de la terglobo, malnova mondo.
// — ano. - = Europe.
- EVANGELI’O
- Doktrino de Jesuo ; libro pri la vivo kaj morto de Jesuo.
// — isto, ano. - = A-F-G-H-I-R
= évangile.
- EVENTUAL’A
- (Io), kio povas okazi.
- = A-F-G-H-I
= éventuel.
- Evici’o
- {V.I.}
Nuligo de la rajtoj de antaŭaĉetinto. - = éviction.
- EVIDENT’A
- Klarega, okulvidebla, nedubebla.
- = A-F-G-H-I
= évident.
- EVIT’I
- Sin gardi kontraŭ, forkuri de.
// — ado, ema, ebla, inda, igi, iĝi ; maleviti. - = éviter ; maleviti : affronter.
- EVOLU’I
- Iompostiome disvolviĝi, malvolviĝi.
- = évoluer.
- EVOLUCI’O
- Evoluado.
- = A-F-G-H-I-R
= évolution.
- Evonim’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj dukotiledonaj (evonymus). - = fusain.
- Ezofag’o
- [Anat.]
Kanalo kiu kondukas nutraĵon de buŝo al stomako. - = A-F-H-I
= œsophage.
- EZOK’O
- [Ikt.]
Speco de riverfiŝo (ezox).
// — oidoj. - = brochet.
- Ezop’o
- Antikva greka fablisto.
- = Ésope.
- Ezoter’a
- {Df.}
V. esotera. - = ésotérique.
- Ezotik’a
- {V.P.}
V. esotera. - = ésotérique.
- F
- Sepa litero de la alfabeto.
- = F.
- F
- [Muz.]
Kvara noto de la tipgamo majora (durtono). - = fa.
- FAB’O
- [Bot.]
Speco de kreskaĵo el la papilifloroj (faba). - = F-H-I
= fève.
- FABEL’O
- Rakonto, novelo.
- = conte.
- FABL’O
- Mitologia rakonto ; alegoria verketo.
// — aĵo, aro , eco, isto. - = A-F-G-H-I
= fable.
- FABRIK’O
- Industria farado.
// — ado, anto, ejo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= fabrique.
- FAC’O
- 1 : [Anat.]
Antaŭa flanko de la kapo.
2 : Flanko, plata surfaco. - = 1 + 2 : face.
- FACET’O
- Malgranda faco.
- = A-F-G-H-I-R
= facette.
- FACIL’A
- Senpene farebla.
// — eco, aĵo, igi, iĝi ; malfacila. - = A-F-H-I
= facile.
- FADEN’O
- Teksaĵero, liniaĵo el lino, kanabo, kotono, metalo, k.t.p.
// — eto, ego, aro, igi ; metala fadeno, senfadena telegrafo. - = G
= fil.
- Faeton’o
- Filo de Apolono, veturigisto de la suno ; speco de kvarrada veturilo.
- = A-F-G-H-I-R
= phaéton.
- FAG’O
- Speco de arbo (fagus sylvatica).
- = I
= hêtre.
- Fagocit’o
- [Fiziol.]
Aparta ĉelo en la organismo, difinita por detrui aliajn malutilajn ĉelojn. - = phagocyte.
- Fagopir’o
- {Vf.} [Bot.]
Speco de poligono (polygonum fagopyrum). - = sarrazin, blé noir.
- Fagot’o
- [Muz.]
Speco de muzika blovinstrumento.
// — isto. - = basson.
- Faj’o
- {Z., Marto}
Speco de silkaĵo. - = faille.
- FAJENC’O
- Speco de bakita tero por fari vazojn, telerojn, k.t.p.
// — ejo, isto. - = F-G-R
= faïence.
- FAJF’I
- Aŭdigi akran sonon per lipoj aŭ fajfilo.
// — ado, ilo, ego ; sakfajfilo. - = siffler.
- Fajfr’o
- {Vf.} [Muz.]
V. fifro. - = fifre.
- FAJL’I
- [Mek.]
Defroti aŭ glatigi feron, kupron, k.t.p. per frotado.
// — aĵo, ilo. - = limer.
- FAJR’O
- Brula lumvarmaĵo.
// — ego, ado, aĵo, ejo, ujo ; fajr’asekurado, gardilo, ŝirmilo, pumpilo, brigado, ligno, prenilo ; fajroverko ; arta fajraĵo. - = feu.
- Fajset’a
- {Rh.}
Signifo ne trovita. - = ?
- FAK’O
- Speciala parto, apartaĵo, specialaĵo.
// — eto, aro, ujo, igi. - = G
= case, compartiment, branche, spécialité.
- Fakel’o
- {Ka.}
Torĉo.
// Interne lumis fakeloj {el : Faraono}. - = G
= torche, flambeau.
- Fakir’o
- [Voj.]
Hinda monako. - = A-F-G-H-I
= fakir.
- FAKSIMIL’O
- Skriba aŭ desegna reproduktaĵo.
- = A-F-G-H-I
= fac-similé.
- FAKT’O
- (Efektiva) okazantaĵo.
- = A-F-G-I-R
= fait.
- Faktor’o
- 1 : Komisiisto.
2 : [Mat.]
Elemento de produto. - = A-F-G-H-I-R
= 1 : commissionnaire. 2 : facteur (d’un produit).
- Faktori’o
- {Rh.}
Fabrik’o - ejo ; kontoro. - = factorie.
- Faktorial’o
- [Mat.]
Produto kies faktoroj estas laŭ aritmetika progresio. - = factorielle.
- FAKTOTUM’O
- {Df.}
Ĉionzorganta oficisto, intendanto. - = A-F-G-H-I-R
= factotum.
- FAKTUR’O
- Vendnoto, ŝuldnoto.
- = F-G-H-I
= facture.
- Fakult’o
- [Psik.]
Anima, spirita kapablo. - = faculté.
- FAKULTAT’O
- Parto de universitato (jura, medicina, scienca, literatura, k.t.p.).
// fakultatestro. - = faculté ; fakultatestro : doyen.
- FAL’I
- Subite, rapide malsupreniĝi.
// — eti, egi, ema, igi, iĝi ; de’, dis’, en’, el’fali ; faligilo, enfalejo, akvofalo. - = A-G
= tomber ; faleti : broncher.
- Falang’o
- 1 : [Hist.]
Macedona roto.
2 : [Anat.]
Fingra osto. - = F-G-H-I
= 1 + 2 : phalange.
- Falanster’o
- Kunlaboristaro.
- = phalanstère.
- Falar’o
- {Df.} [Bot.]
Speco de gramenacoj (phalaris). - = alpiste.
- Falarop’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (phalaropus). - = phalarope.
- FALBAL’O
- Ornamaĵo de sinjorina robo.
- = A-F-G-I
= falbala.
- FALĈ’I
- Detranĉi fojnon per falĉilo.
// — ado, aĵo, anto, isto, ilo. - = F-I
= faucher.
- FALD’I
- Meti ŝtofon, paperon, k.t.p. duoble, trioble k.t.p. sur ĝin mem.
// — eto, aĵo, ebla, iĝi ; mal’, re’, kun’faldi. - = A-G
= plier (trans.).
- Falen’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de noktaj papilioj (phalæna). - = phalène.
- FALK’O
- [Ornit.]
Speco de rabobirdo (falco). - = A-F-G-H-I
= faucon.
- Falkari’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de umbeliferoj (falcaria). - = falcaire.
- FALS’A
- Ne aŭtentika, malvera.
// — ado, aĵo, eco, iĝi ; malfalsa, falsigilo, falsnomo, falstono (muziko). - = A-F-G-H-I-R
= faux.
- FALT’O
- {Rh.}
Sulketo (sur haŭto), faldo. - = A-G
= ride.
- Falun’o
- {T.Vx} [Miner., Geol.]
Konkrubetoj uzataj kiel sterkaĵo.
// — ado, ejo. - = falun.
- Falunit’o
- {T.Vx} [Miner.]
Faluna ŝtono. - = falunite.
- FAM’O
- Diskonateco, diskoniĝo, publika sciigo aŭ opinio.
// — ego, igi, iĝi, ulo ; amulo ; fam’konita, konata ; bonfamo. - = A-F-I
= renommée, bruit.
- FAMILI’O
- Societo de geedzoj, gefiloj, k.t.p.
// — aĵo, ano, aro, eco, ejo ; samfamiliano. - = A-F-G-H-I-R
= famille.
- FAMILIAR’A
- Malfremda, kutima, amikeca.
// — aĵo, eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= familier.
- FANATIK’A
- Fervoraĉa.
// — aĵo, eco, igi, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= fanatique.
- FAND’I
- Fluidigi per fajro.
// — ado, aĵo, ejo, isto, ujo, iĝi ; kunfandaĵo, ferfandejo. - = A-F-G
= fondre (trans.).
- Fandang’o
- {Vf.} [Voj.]
Hispana danco kaj dancario. - = fandango.
- Fanerogam’oj
- [Bot.]
Unu el la du grandaj klasoj de kreskaĵoj. - = phanérogames.
- FANFAR’O
- Ĉasa, militista trumpetado, trumpetistaro.
// — isto. - = F-G-I
= fanfare.
- FANFARON’I
- Afekti kuraĝon, sin trograndigi.
// — ado, aĵo, ulo. - = F-H-I
= fanfaronner.
- Fant’o
- {V.I.}
Ludkarta knabo, unu el la figuraĵoj en la ludkartaro, post la reĝo kaj reĝino. - = valet (de cartes).
- FANTAZI’O
- Imagado, kaprico.
// — aĵo (muziko), eto, ema, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= fantaisie, imagination.
- FANTOM’O
- Supernatura aperaĵo.
// fantomvizitata. - = A-F-G-H-I-R
= fantôme ; fantomvizitata : hanté.
- FAR’I
- Efektivigi, realigi, plenumi.
// — ado, aĵo, ebla, ema, anto, isto, igi, iĝi ; al’, el’, kun’, re’, mal’fari ; artefarita ; bonfaro, malbonfaro ; vers’, vort’farado ; pentofari, ŝufaristo, k.t.p. - = F-H-I
= faire.
- Fara’o
- {Rh.}
V. faraono ; speco de kartludo. - = pharaon.
- Faradiz’i
- [Elek., Med.]
Trasendi elektrajn fluojn.
// — ado. - = faradiser.
- Farandol’o
- {Df.}
Speco de sudfranca danco. - = farandole.
- Faraon’o
- Praegipta regnestro.
V. farao. - = pharaon.
- FARĈ’I
- {Vr.}
Plenigi je hakaĵo. - = farcir.
- FARING’O
- Postbuŝo antaŭ ezofago.
- = A-F-H-I
= pharynx.
- Faringit’o
- Faringa inflamo.
- = pharyngite.
- Farise’o
- {Rh.}
V. farizeo. - = pharisien.
- Farize’o
- {Df.}
Hebrea bigotulo.
V. fariseo. - = pharisien.
- FARM’I
- Lupreni bienon.
// — anto, igi, ulo ; farm’bieno, domo, pago ; kunfarmulo ; farmdoni. - = A-F-G
= affermer.
- FARMACI’O
- Arto, profesio de apotekisto.
// — isto, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= pharmacie.
- Farmakologi’o
- Farmacia scienco.
- = A-F-G-H-I-R
= pharmacologie.
- Farmakope’o
- Arto kunmeti kuracilojn, farmaciaĵojn.
- = A-F-G-H-I-R
= pharmacopée.
- FARS’O
- Ŝercaĵo, petolaĵo.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= farce.
- FART’I
- Esti en bona aŭ malbona stato rilate al sano.
// bon’, malbon’farto ; fartu bone. - = se porter (santé).
- FARUN’O
- Muelaĵo el greno, hordeo, k.t.p.
// — aĵo, eco, ejo ; farun’gluo, muelilo ; sulfurfaruno. - = A-F-H-I
= farine.
- FASAD’O
- Antaŭaĵo de domo.
- = A-F-G-H-I-R
= façade.
- Fasci’o
- [Anat.]
Muskolo, nerva fibra fasko. - = fascia.
- Fascin’o
- {T.Vx} [Milit.]
Branĉremparo.
V. fasĉino.
// — ado, aĵo, aro. - = fascine.
- Fasĉin’o
- {Rh.}
V. fascino. - = fascine.
- FASK’O
- Vergaro, kunamaso, plektaĵo.
// — eto, aro, igi ; plumfasko ; lumradia fasko (fiziko). - = F-H-I
= faisceau ; plumfasko : aigrette.
- FASON’O
- Maniero vesti, modo.
- = A-F-G-R
= façon.
- FAST’O
- Senmanĝado.
// — anto ; granda malfasto [tiel printita]. - = A-G
= jeûne.
- FAT’O
- {Rh.}
Severa, neevitebla sorto. - = A-F-G-H-I-R
= destin.
- FATAL’A
- Antaŭdestinita.
// — aĵo, eco, isto. - = fatal.
- Fatalism’o
- [Fil.]
Doktrino laŭ kiu ĉio estas antaŭfiksita. - = A-F-G-H-I-R
= fatalisme.
- FAŬK’O
- Aperturo de buŝego, pafilego, abismo, k.t.p.
- = gueule, embouchure.
- Faŭn’o
- 1 : Arbara diaĵeto.
2 : Bestaro, animalaro. - = A-F-G-H-I
= 1 + 2 : faune.
- FAV’O
- Kaphaŭta malsano.
V. akorio.
// — ulo. - = F
= teigne.
- FAVOR’A
- Facila por, bone disponita por, preta helpi, servi.
// — aĵo, ema, eco, anto, igi ; malfavora, favoratino. - = A-F-H-I-R
= favorable.
- FAZ’O
- Sinsekvaj ŝanĝoj de astro aŭ de ia ajn objekto.
// — luna fazo ; du’, tri’faza fluo (elektro). - = A-F-G-H-I-R
= phase.
- FAZAN’O
- Speco de birdo (phasianus).
// — viro, ino, ido, ejo, oido. - = faisan.
- FAZEOL’O
- Speco de kreskaĵo kaj legomo (faseolus).
- = G-I
= haricot.
- FE’O
- Fabla estaĵo.
// — ino, aro, aĵo. - = A-F-G-I-R
= génie, fée.
- FEBR’O
- [Med.]
Malsanero signita per plirapidiĝo de pulso kaj plialtiĝo de korpa temperaturo.
// — eco, ema, ulo, iĝi ; senfebr’a, eco, igilo ; trem’, intest’, intermita, tifojda, flava, vund’febro. - = A-F-G-H-I
= fièvre.
- FEBRUAR’O
- Dua monato de l’jaro.
- = A-F-G-H-I-R
= février.
- FEĈ’O
- Vin’, bier’ŝlimo, k.t.p.
- = A-F-G-H-I
= lie.
- Feder’i
- Kunaliĝi, intergrupiĝi.
// — ado, ebla. - = A-F-G-H-I-R
= se fédérer.
- Federaci’o
- Federado, federitaro.
- = A-F-G-H-I-R
= fédération.
- Federal’a
- Federacia.
- = fédéral.
- Federalism’o
- Federaleco.
- = fédéralisme.
- Fejerverk’o
- {T.Vx}
Artofajraĵo.
// — isto. - = G
= feu d’artifice.
- Fejn’a
- {Sr.}
Delikata, malkruda. - = A-F-G
= fin, précieux.
- FEK’OJ
- Elpuraĵo, sterko.
V. defeki.
// defekaĵo. - = fèces.
- Fekul’o
- {T.Vx}
Speco de faruno. - = fécule.
- FEKUND’A
- Naskopova, idoporta.
// — ado, igi, iĝi. - = A-F-H-I
= fécond.
- FEL’O
- Haŭto de besto.
// — aĵo, eco, isto ; defeligi ; fel’vendisto, preparisto, sako. - = A-G
= peau de bête ; felsako : outre.
- Felah’o
- {V.I.}
Egipta kamparano aŭ laboristo. - = fellah.
- Feldspat’o
- {Vf.} [Miner.]
Speco de ŝtono. - = feldspath.
- FELIĈ’A
- Bonsorta.
// — aĵo, eco, ega, ulo, igi, iĝi ; malfeliĉa. - = A-F-H-I
= heureux.
- FELIETON’O
- Novelo publikigita en ĵurnalo.
// — isto. - = A-F-G-H-R
= feuilleton.
- Felp’o
- Kvazaŭveluro.
- = G-I
= panne.
- Felsin’a
- {V.I.}
(Sub la formo : felsinakvo) ; speco de odorakvo kiun oni faras en Bolonjo. - = felsine (eau) ?
- FELT’O
- Ŝtofo el premita hararo.
// — igi, iĝi. - = A-F-H-I
= feutre.
- Feluk’o
- Speco de barko uzata en intertera maro.
- = felouque.
- Feminism’o
- Doktrino favora por la virinoj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= féminisme.
- Feminist’o
- {Vr.Z.}
Partiano de la virinaj rajtoj. - = féministe.
- FEMUR’O
- Supera parto de la kruro inter kokso kaj genuo.
// femurosto ; ŝaffemuro. - = A-F-H-I
= fémur, cuisse ; ŝaffemuro : gigot.
- FEN’I
- {T.Vx}
Fojnrikolti.
// — ado, anto, epoko. - = faner.
- FEND’I
- Disrompi, krevigi.
// — eto, ego, ado, aĵo, eco, aro, emo, igi, iĝi ; ĉirkaŭ’, dis’, en’fendi ; fend’artiko ; fendo’hava ; mont’fendo. - = F-H-I
= fendre.
- FENESTR’O
- Aperturo en muro por ricevi lumon kaj aeron.
// — eto, ego ; montra fenestro ; fenestra kadro, kovrilo, ŝirmilo, vitraĵo. - = F-G-I
= fenêtre.
- Fenikopter’o
- [Ornit.]
Speco de stilzbirdo (phœnicopterus).
V. flamingo. - = flamand.
- Feniks’o
- [Mitol.]
Fabla birdo renaskiĝanta el siaj cindroj. - = A-F-G-H-I-R
= phénix.
- Fenikur’o
- {Vf.} [Ornit.]
Speco de la paserbirdoj, mura ruĝkolo (motacilla phœnicurus). - = rouge-gorge de murailles.
- Fenkol’o
- [Bot.]
Speco de umbelifero (feniculum).
// — ejo. - = A-F-G-I
= fenouil.
- Fenol’o
- [Kem.]
Kemiaĵo eltirita el terkarba gudro. - = A-F-G-H-I-R
= phénol.
- Fenomen’o
- Fakto pli malpli rimarkinda, miriga.
- = A-F-G-H-I-R
= phénomène.
- Feop’o
- {Rh.} [Ornit.]
V. numenio. - = courlis.
- FER’O
- Metalo plej uzata por fabriki ĉiuspecajn ilojn.
// — aĵo, eca, igi, umi, oza, ika ; fer’ŝtono, ringo, fabrikanto, vendejo, laborejo ; ferlado, fervojo. - = F-H-I
= fer.
- FERDEK’O
- Ŝipoplanko.
// ferdekboato, subferdeko, interferdeko. - = A-G
= pont de navire.
- FERI’O
- {Rh.}
Lerneja libertempo ?, festotago. - = vacance, jour ferié.
- Ferl’i
- {T.Vx} [Mar.]
Velfaldi. - = ferler.
- FERM’I
- Ŝtopi aperturon, ŝlosi, ŝtopi pordon, k.t.p.
// — ado, eti, egi, ilo ; mal’, en’, mem’fermi. - = fermer.
- Fermat’o
- {Muz.T.} [Muz.]
Signo uzata por plilongigi noton aŭ silenton. - = point d’orgue.
- FERMENT’I
- Malkomponiĝi sub influo de fermentilo.
// — ado, aĵo, eco, ema, igi, iĝi, ilo ; ferment’pasto ; fermentita furaĝo. - = A-F-H-I-R
= fermenter.
- Fernambuk’o
- {V.I.}
(Sub la formo : fernambuk’ligno) : speco de tinktura ligno el Brazilo. - = pernambouc.
- Fernet’o
- {V.I.}
Speco de amarlikvoro fabrikata en Milano. - = fernet ?
- Ferol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de umbelifero (ferula). - = férule.
- Fertil’a
- {V.P.}
Naskabunda, fruktoriĉa.
// — eco, igi. - = fertile.
- FERVOR’O
- Animardeco, forta amo, pasio.
// — eco, ego ; blinda fervoro. - = A-F-H-I
= ferveur, zèle.
- Fes’o
- {Rh.}
V. fezo. - = fez.
- FEST’O
- Ceremonia tago, ĝoja ceremonio.
// — ema ; kristnaska, sanktulara festo ; solene festi. - = A-F-G-H-I
= fête.
- FESTEN’O
- Solena manĝo.
// — ado, eco, ema ; amulo ; invitfesteno. - = F-H
= festin, banquet.
- Festival’o
- {V.I.}
Granda muzika festo. - = festival.
- FESTON’O
- Vesta ornamaĵo, imitaĵo de branĉoj, girlandoj, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= feston.
- Festuk’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de gramenacoj (festuca). - = fétuque.
- FET’O
- Bestido, infano formita sed ne ankoraŭ naskita.
- = A-F-G-H-I
= fœtus.
- FETIĈ’O
- Idolo, amuleto de negroj kaj sovaĝuloj.
// — isto. - = A-F-G-H-I
= fétiche.
- Fetiĉism’o
- Fetiĉadorado.
- = fétichisme.
- FETOR’O
- {Vr.}
Malbonodoro, haladzo. - = fétidité, puanteur.
- Feŭd’o
- Posedaĵo donita de sinjoro al vasalo sub certaj kondiĉoj.
// feŭd’bieno ; feŭda sinjoro. - = A-F-G-H-I-R
= fief.
- Feŭdal’a
- Rilata al feŭdo.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= féodal.
- Feŭdalism’o
- Feŭdaleco.
- = féodalité.
- Fez’o
- {T.Vx}
Turka ĉapeto.
V. feso. - = fez.
- FI
- Ekkrio de malŝato, indigno, k.t.p.
Oni ankaŭ uzas ĝin kiel prefikson kun malŝatiga senco simile al aĉ, V. aĉ ; ekz :
// fiĉevalo, ĉevalaĉo. - = A-F-R
= fi !
- FIAKR’O
- Luveturilo por personoj (V. droŝko).
// — isto. - = F-G
= fiacre.
- FIANĈ’O
- Persono promesita por edziĝo.
// — ino, igi, iĝi ; ge’, eks’fianĉoj. - = A-F-I
= fiancé.
- FIASK’O
- Malsukceso, malprospero.
- = A-F-G-H-I-R
= fiasco, insuccès.
- Fiber’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de mamuloj skrapmanĝaj (fiber). - = ondatra.
- FIBR’O
- Longa ĉelo en la muskoloj ; kreskaĵa fadenaĵo.
// — eca. - = A-F-H-I-R
= fibre.
- Fibrin’o
- [Med.]
Substanco el la sango de la bestoj.
// — iĝo ; senfibriniĝo. - = A-F-G-H-I-R
= fibrine.
- Fibul’o
- Antikva agrafo.
- = fibule.
- FID’I
- Kalkuli pri la helpo, la povo de iu aŭ de io.
// — ado, eco, ebla, ema, inda, igi ; malfidi, tromemfida, bonfido. - = A-F-H-I
= se fier à, avoir foi dans.
- FIDEL’A
- Vortobservema, promesplenumema, fidinda.
// — eco, ulo. - = A-F-H-I
= fidèle.
- Fidr’o
- {T.Vx} [Elek.]
Elektra defluilo, fluŝnurego. - = feeder.
- FIER’A
- Malhumila, tromemfida.
// — eco, iĝi (pri). - = F-H-I
= orgueilleux, fier.
- FIFR’O
- Fluteto, muzika fajfilo.
V. fajfro. - = fifre.
- FIG’O
- Frukto de figujo (ficus).
// — ujo, arbo, oidoj, acoj. - = figue.
- Figol’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de birdo (figulus). - = fournier.
- FIGUR’O
- [Mat.]
Formo, bildo.
// — ado, aĵo, eco, isto. - = A-F-G-H-I-R
= figure.
- FIK’O
- [Med.]
Verukego. - = fic.
- Fikari’o
- {T.Vx}
Speco de ranunkolaco (ficaria ranunculoïdes). - = ficaire.
- Fikci’o
- {Vr.Z.}
Fiktivaĵo. - = fiction.
- FIKS’I
- [Fot.]
Senmovigi, konstantigi, rigardi konstante.
// — ado, aĵo, eco, ilo ; fiksbano, fiksilo. - = A-F-G-H-I
= fixer.
- FIKTIV’A
- Malreala, imageca.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I
= fictif.
- FIL’O
- Virinfano, viro rilate al gepatroj.
// — ino, igi, iĝi ; bo’, duon’filo ; gefiloj ; filomortiginto. - = A-F-H-I-R
= fils.
- Filadelf’o
- {Vf.} [Bot.]
V. seringo(1). - = seringa.
- Filament’o
- {Sr.}
Objekto fadenforma. - = filament.
- Filant’o
- {T.Vx}
Speco de tropikaj eŭforbiacoj (phyllanthus). - = phyllanthe.
- Filanti’o
- {Sr.} [Bot.]
Erare anstataŭ : filanto ? Speco de eŭforbiacoj (phyllanthus). - = phyllanthie ?
- Filantrop’o
- Homamulo.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= philanthrope.
- Filantropi’o
- ‹?›
Filantropeco. - = A-F-G-H-I-R
= philanthropie.
- Filatel’o
- Serĉado de ĉiulandaj poŝtmarkoj.
// — isto. - = A-F-G
= philatélie.
- Filed’o
- {T.Vx}
Speco de paserbirdoj (philedon). - = philedon.
- Filharmoni’o
- Amo de harmonio, muzikamo.
- = A-F-G-H-I
= philharmonie.
- FILI’O
- Vicfirmo, helpa firmo.
- = filiale, succursale.
- Filibustr’o
- {Rh.}
Marrabisto, korsaro, kaperisto. - = flibustier.
- Filigran’o
- Juveleto el oraj, arĝentaj fadenoj ; papermarko.
- = A-F-G-H-I-R
= filigrane.
- FILIK’O
- Speco de senkotiledonaj kreskaĵoj (filix).
- = H-I
= fougère.
- Filipik’o
- {V.I.}
Parolado de Demosteno kontraŭ Filipo ; pasia kontraŭparolado. - = philippique.
- Filistr’o
- {Rh.}
Malklerulo, malspritulo. - = A-F-G-H-I-R
= philistin.
- Filistrism’o
- ‹?›
Filistreco. - = philistinisme.
- Filiŝt’o
- {Vr.Z.}
Pralandano de Palestino. - = philistin.
- Film’o
- [Fot.]
Maldikega membrano (impresebla). - = A
= pellicule.
- Filogeni’o
- [Bot.]
Maniero laŭ kiu kreskas folioj. - = phylogénie.
- FILOKSER’O
- Insekto kiu detruas la vinberujon (phylloxera).
- = phylloxéra.
- FILOLOG’O
- Sciencisto kiu sin okupas pri lingvoj.
- = A-F-G-H-I-R
= philologue.
- FILOLOGI’O
- Scienco pri la lingvoj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= philologie.
- Filopneŭst’o
- {V.I.} [Ornit.]
Speco de paserbirdo (phyllopneuste). - = pouillot.
- Filoz’o
- ‹?› {T.Vx} [Med.]
Signifo ne trovita. - = filosité ?
- FILOZOF’O
- Homo kiu sin okupas pri filozofio, saĝulo.
// filozofa ŝtono, orfara ŝtono. - = A-F-G-H-I-R
= philosophe.
- FILOZOFI’O
- Scienco pri unuaj principoj.
- = A-F-G-H-I-R
= philosophie.
- FILTR’I
- Purigi likvaĵojn per trafluigo.
// — ado, eco, ilo, iĝi ; filtropapero ; lumfiltrilo (foto). - = A-F-G-H-I-R
= filtrer.
- Fimbri’o
- {T.Vx} [Anat.]
Anatomia franĝo. - = frange.
- FIN’I
- Ĉesigi, malkomenci.
// — ado, aĵo, iteco, igi, iĝi ; senfina. - = A-F-H-I
= finir.
- FINAL’O
- [Muz.]
Fina parto de muzikaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= finale.
- FINANC’O
- Arto administri kapitalon, profitigi monon.
// — isto ; financa ministro, regna financestro. - = A-F-G-H-I-R
= finance.
- FINGR’O
- Ekstrema parto de manoj kaj piedoj.
// fingr’osto, artiko, tubero, forma, ringo ; dika, longa, montra, meza, ringa, malgranda fingro. - = A-G
= doigt.
- FINLAND’O
- Lando de norda eŭropo en Rusujo.
V. Finnlando.
// — ano. - = Finlande.
- FINN’O
- ‹?›
Landano de parto de Finlando.
// — ujo. - = Finnois.
- Finnland’o
- {Vr.Z.}
V. Finlando. - = Finlande, pays des Finnois.
- Firken’o
- Angla mezurero (naŭgalonio).
- = neuf gallons.
- FIRM’A
- Fiksa, konstanta, persista.
// — aĵo, eco, igi, iĝi, ulo ; malfirma ; animfirmeco. - = A-F-G-I
= ferme.
- FIRM’O
- Komerca societo, komerca nomo.
- = A-F-G-H-R
= maison de commerce.
- FIRMAMENT’O
- Ĉiela firmaĵo.
- = firmament.
- Fis
- [Muz.]
F duontono supre. - = fa dièze.
- FISK’O
- Regna kaso.
- = fisc.
- Fisopod’o
- {Rh.} [Entom.]
V. tripso. - = thrips.
- Fistul’o
- Kanalforma ulcero.
// fistul’forma, hava. - = A-F-G-H-I-R
= fistule.
- Fiŝ’i
- {M.T.} [Mar.]
Aligi ankron tra la ŝiprando. - = A-G
= traverser (une ancre).
- FIŜ’O
- Vertebrulo brankospira, kiel salmo, sardelo, k.t.p.
// — aĵo, aro, isto, ejo, ujo ; fiŝ’kaptisto, gluo, hoko, osto, oleo, vendejo ; flugfiŝo. - = A-G
= poisson.
- Fiteŭm’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kampanolacoj (phyteuma). - = phyteume, raiponce.
- Fizali’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de marradiaĵo (physalia). - = physalie.
- Fizalis’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de solanacoj (physalis).
V. fizalizo. - = coqueret, alkékenge.
- Fizaliz’o
- {Vf.} [Bot.]
V. fizaliso (preferinda). - = coqueret, alkékenge.
- FIZIK’O
- Scienco kiu esploras lumon, varmon, sono, elektron, k.t.p.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= physique.
- Fiziognomik’o
- Arto diveni la karakteron laŭ fizionomio.
- = physiognomonie.
- Fiziolog’o
- Fiziologiisto.
- = physiologiste.
- Fiziologi’o
- Scienco de la funkcioj de la vivaj korpoj.
// — isto. - = physiologie.
- FIZIONOMI’O
- Trajtaro.
- = A-F-G-H-I-R
= physionomie.
- Fjord’o
- [Voj.]
Intermonta golfo, precipe en Norvegujo. - = fiord.
- FLAG’O
- Standardeto.
// flag’ornami, rubando, stango ; flagumo (dukorna flago {M.T.}). - = A-F-G-R
= pavillon, drapeau.
- FLAGR’I
- Ekflamiĝi.
- = s’enflammer, déflagrer.
- FLAĜOLET’O
- Speco de fluto kun beko kaj ses truoj.
- = flageolet.
- Flakon’o
- {V.P.}
Boteleto. - = flacon.
- FLAM’O
- 1 : Lumo de la fajro.
// — eco, igi, iĝi ; ekflami ; flamiĝema ; amflamo.
2 : Speco de triangula flageto {M.T.}. - = 1 + 2 : flamme.
- FLAMAND’O
- V. flandro.
- = flamand.
- Flaming’o
- {V.P.} [Ornit.]
Alia nomo de fenikoptero, V. fenikoptero. - = flamant.
- FLAN’O
- Speco de densa kremo.
- = flan.
- FLANDR’O
- Loĝanto de lando najbara al Francujo kaj Germanujo.
V. flamando.
// — ujo. - = Flamand.
- FLANEL’O
- Speco de lanŝtofo.
// — flanelvesto. - = A-F-G-H-I-R
= flanelle.
- Flanĝ’o
- 1 : {Rh.} [Fot.]
Lumŝirmilo. V. ekrano, V. skreno.
2 : {Vf.} [Tekn.]
Elstaranta randaĵo el metalo, ledo, k.t.p. - = 2: A
= 1 : écran. 2 : ailette, bride.
- FLANK’O
- Parto dekstra aŭ maldekstra de korpo.
// — aĵo, eco, eto, igi, iĝi, umi ; flank’apogi, iĝema ; egalflanka, ambaŭflanke ; flank’irejo, atako ; flanke marŝi. - = A-F-G-I-R
= côté, flanc.
- FLAR’I
- Senti per la nazo.
// — ado ; antaŭ’, en’, el’flari. - = flairer, sentir.
- FLAT’I
- Logi per laŭdoj, karesaj vortoj.
// — ado, aĵo, eco, ema, ulo. - = A-F
= flatter.
- FLAV’A
- Samkolora kiel fajro, pajlo, butero, k.t.p.
// — aĵo, eco, ulo ; flavruĝa ; brunflava ; flavmalsano. - = L
= jaune.
- Fle’o
- {V.P.} [Bot.]
V. fleŭmo. - = phléole.
- FLEG’I
- Zorgi pri vundito, malsanulo.
// — ado, isto. - = soigner des malades.
- FLEGM’O
- Apatio, senpasieco, seneksciteco.
- = flegme.
- FLEKS’I
- Faldi, kurbigi.
// — ado, ebla, ema, ilo, isto, iĝi ; al’, de’, el’, sub’, re’fleksi ; genuflekso ; arbofleksado. - = A-F-H-I
= fléchir, ployer (tr.).
- Fleksi’o
- [Gram.]
Ŝanĝoj de la vortoj en deklinacio kaj konjugacio. - = A-F-H-I-R
= flexion.
- Fles’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de pleŭronekto (pleuronectes flesus). - = flet.
- Fleŭm’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de gramenaco (phleum).
V. fleo. - = fléole.
- Fliboat’o
- {T.Vx} [Mar.]
Speco de boato. - = flibot.
- FLIK’I
- Rebonigi, ripari (vestaĵojn).
// — aĵo, ado, isto. - = rapiécer, raccommoder.
- Flintglas’o
- {Vf.} [Miner.]
Tre pura kristalo uzata por fari optikajn intrumentojn. - = flintglass.
- Flintvitr’o
- {Df.}
Speco de kristalvitro. - = flintglass.
- FLIRT’I
- Flugeti, amindumi.
// — ema ; flirtanima. - = A-F-G-R
= voleter, voltiger, flirter.
- FLOK’O
- Tufeto, neĝero.
// — eto. - = A-F-G-I-R
= flocon.
- FLOR’O
- Parto de kreskaĵo kiu naskas fruktojn.
// — ado, aĵo, eco, eto, ujo, ist’o-ino, iĝi ; ek’, el’, dis’flori ; flor’bedo, folieto, krono, ĝardeno, semo, poto, vendisto ; akvo, lag’floro. - = A-F-H-I-R
= fleur.
- FLOREN’O
- Aŭstra monero.
V. guldeno. - = A-F-G-H-I-R
= florin.
- Florenc’a
- {V.I.}
Rilata al la Itala urbo Florenco. - = florentin.
- FLOS’I
- Surnaĝi.
// — ado, aĵo, ilo ; al’, re’flosi ; flos’doko, haveno, veturigisto. - = A-F-G-R
= flotter (radeau, train de bois).
- Flot’i
- ‹?› {Rh.}
Naĝi. - = A-F-G-H-I
= flotter.
- FLU’I
- Iri, moviĝi deklive kiel akvo.
// — ado, aĵo, ejo, eti, ilo, ujo ; al’, de’, dis’, el’, ek’, for’, kun’, re’, sur’, sub’, super’, tra’, trans’flui ; altostreĉa fluo (elektro) ; elflutubo, aerfluo ; malfluaĵaj korpoj ; fluparola. - = A-F
= couler.
- FLUG’I
- Moviĝi tra la aero kiel birdo.
// — ilo, ulo, igi ; al’, de’, ek’, el’, for’, re’, super’, tra’, trans’flugi ; flugilhava ; senflugila. - = A-G
= voler (en l’air).
- FLUID’A
- Fluaĵa.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; malfluida. - = A-F-G-H-I-R
= fluide.
- Fluor’o
- [Kem.]
Simpla korpo simila al kloro. - = fluor.
- Fluoresc’i
- {Rh.}
V. fluoreski. - = être fluorescent.
- Fluoresk’i
- {T.Vx}
Propreco de kelkaj korpoj ŝanĝi la koloron de la resendita lumo.
V. fluoresci.
// — ado, eco. - = A-F-G-H-I-R
= être fluorescent.
- Fluorid’o
- [Kem.]
Kombinaĵo de fluoro kun simpla korpo. - = fluorure.
- Fluorin’o
- {Vf.} [Kem.]
Kalciuma, kalcia fluorido. - = fluorine.
- Flus’o
- {T.Vx} [Mar.]
Alfluo, tajdo. - = flot, flux.
- FLUSTR’I
- {Z.}
Sekrete murmureti. - = G
= chuchotter.
- FLUT’O
- Blovmuzikilo.
// — isto ; paŝtista fluto. - = A-F-G-H-I-R
= flûte.
- Fobi’o
- {Vf.} [Med.]
Malsaneca timo. - = phobie.
- Focen’o
- {Vf.} [Zool.]
Speco de ketacoj (phocœna).
V. fokeno. - = marsouin.
- Focimetr’o
- {T.Vx} [Opt.]
V. fokusmetro. - = focimètre.
- Foin’o
- {Vf.} [Zool.]
Speco de mustelo (mustela foina). - = fouine.
- FOIR’O
- Komerca kunvenego.
// — ejo. - = A-F-H-I
= foire.
- FOJ’O
- Vorto por signifi la nombron da ripetaĵoj.
// foje ; du’, tri’, ia’foje ; foje kiam. - = F
= fois.
- FOJN’O
- Matura herbo kiun oni detranĉas por konservi kiel nutraĵo de bestoj.
// — ejo, ujo ; fojn’kampo, rikolto. - = foin.
- FOK’O
- [Zool.]
Marhundo, speco de mamulo (phoca).
// — ino, ido. - = phoque.
- Foken’o
- [Zool.]
Speco de mamulo foksimila (phocœna).
V. foceno. - = marsouin.
- Fokus’o
- [Opt.]
Punkto kie konverĝas lumrarioj.
// enfokusigi, kunfokusoj, komunfokusoj [Mat.]. - = foyer.
- Fokusmetr’o
- {T.Vx}
Mezurilo por fokusa distanco de lensoj.
V. focimetro. - = focimétrie.
- Folas’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de moluskoj. - = pholade.
- Fold’i
- {Rh.}
Sulki, sulkornami.
// — umi. - = canneler.
- FOLI’O
- Parto verda de kreskaĵo kreskanta sur branĉoj ; objekto folisimila.
// — aro, eto, ego, igi, iĝi ; paperfolio ; kvar’, ok’folio ; senfoliigi. - = A-F-H-I-R
= feuille.
- Folikl’o
- 1 : [Bot.]
Speco de frukto, seka, unufenda.
2 : [Anat.]
Glando, saketo.
V. folikulo. - = 1 + 2 : follicule.
- Folikul’o
- {Vf.}
V. foliklo. - = follicule.
- Foment’i
- [Med.]
Varmigi.
// — ado, aĵo, ilo. - = A-F-H-I
= fomenter.
- Fon’o
- ‹??› {Ka.}
Fundo, profunda parto. - = fond de paysage, de théâtre.
- FOND’I
- Starigi, ekzistigi.
// — ado, aĵo, anto ; urbfondinto ; amortizaj fondoj. - = A-F-H-I
= fonder.
- Fondus’o
- {V.P.}
Monkapitalo. - = fonds.
- Fonetik’o
- [Sc.]
Scienco pri la vortaj sonoj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= phonétique.
- FONOGRAF’O
- Instrumento kiu reproduktas ĉiujn sonojn.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= phonographe.
- Fonografi’o
- Fonografeco.
- = phonographie.
- Fonologi’o
- [Gram.]
Traktato pri sonoj. - = phonologie.
- Fonometr’o
- [Fiz.]
Mezurilo por la intenseco de la sonoj. - = A-F-G-H-I-R
= phonomètre.
- Fonometri’o
- Arto mezuri la sonon.
- = phonométrie.
- FONT’O
- Akvo eliranta de tero kaj naskanta rivereton aŭ riveron.
// — ejo ; fontbaseno ; fonto de energio. - = F-H-I-R
= source, fontaine.
- FONTAN’O
- Ŝprucakvo, ŝprucfonto.
// fontanplumo. - = fontaine jaillissante, jet d’eau ; fontanplumo : plume à réservoir.
- Fontanel’o
- [Anat.]
Parto de la verto, kie kununuiĝas la kraniostoj. - = fontanelle.
- FOR
- Malproksime.
// for ! for lia sceptro ! {Z.}
Estas uzata kiel prefikso por signifi la malproksimiĝon, la malaperiĝon, ekz :
// foresti, forpreni, forflugi, foriri, forlasi, k.t.p.
// — e, eco, igo, igebla. - = A-F
= loin de.
- Foraminifer’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de protozooj. - = foraminifère.
- Forceps’o
- Akuŝilo.
- = forceps.
- Forfikul’o
- [Entom.]
Speco de hemipteroj (forficula). - = perce-oreille.
- FORGES’I
- Perdi la memoron, malmemori.
// — aĵo, eco, ebla, ema, igi ; memforgeso. - = oublier.
- FORĜ’I
- Prilabori feron aŭ ŝtalon.
// — ejo, isto ; hufo’, fer’forĝisto. - = A-F-H
= forger.
- FORK’O
- Instrumento konsistanta el du aŭ pli multaj pintoj sur fino de tenilo, uzata por manĝi aŭ preni.
// — eto, ego, eca, aĵo ; trapiki per forkego. - = A-F-I
= fourchette.
- FORM’O
- Figuraĵo, ekstera ŝajno.
// — ado, aĵo, eco, igi, iĝi ; ali’, bel’, du’, sen’forma ; malformigi. - = A-F-G-H-I-R
= forme.
- Formaci’o
- [Geol.]
Geologia etaĝo, teraro. - = formation géologique.
- FORMAL’A
- Rilata al formo, ne al fundo.
// — ado, aĵo, eco, ema, isto. - = formel.
- Formaldehid’o
- [Kem.]
Formika aldehido. - = formaldéhyde.
- Formalism’o
- {Vr.}
Tro granda ŝatado de formoj. - = formalisme.
- FORMAT’O
- Amplekso de libro.
- = A-F-G-H-I-R
= format.
- FORMIK’O
- [Entom.]
Speco de himenopteroj (formica).
// — aro, ejo. - = F-H-I
= fourmi.
- Forming’o
- {Muz.T.}
Antikva citaro. - = phorminx.
- Formol’o
- {T.Vx} [Kem.]
Formika aldehido. - = formol.
- Formolen’o
- {T.Vx} [Kem.]
Kemiaĵo el formolo. - = formolène.
- FORMUL’O
- Modelo por redaktado de akto ; esprimo de scienca leĝo.
// — aro ; formullibro. - = A-F-G-H-I-R
= formule.
- Formulari’o
- ‹?›
Formularo. - = formulaire.
- FORN’O
- Hejtilo.
// — eto, ego, isto ; bak’, kuir’, fenda forno. - = F-I
= poêle, fourneau, four.
- Forniks’o
- {Rh.} [Anat.]
Parto de la cerbo, cerba triangulo. - = fornix, voûte à trois piliers.
- FORST’O
- ‹?› {V.I.}
Arbaro ; arbarego.
// — isto. - = forêt.
- FORT’A
- Kapabla agi efike.
// — ego, eco, igi, iĝi, ulo ; malforta, perforto, senfortigi, ĉevalforto, egalforta. - = A-F-H-I-R
= fort.
- FORTEPIAN’O
- Korda muzikilo.
V. piano. - = piano.
- FORTIK’A
- Fortega, fortoplena.
// — eco, aĵo, ulo, igi, iĝi. - = A-F-H-I-R
= robuste, solide ; fortikaĵo : forteresse.
- FORTUN’O
- {V.P.}
Sorto, diaĵo de la sorto. - = fortune.
- Forum’o
- Publika placo en Romo.
- = A-F-H-I
= Forum.
- FOS’I
- Kavigi, eltiri teron.
// — ado, aĵo, anto, isto, ilo ; antaŭ’, ĉirkaŭ’foso ; en’, al’, el’, sub’, sur’, tra’fosi ; elfosataĵo. - = F-H-I
= creuser, fouir ; fosilo : bêche.
- Fosf’o
- ‹?› {T.Vx} [Kem.]
V. fosforo.
// — oza. - = phosphore.
- Fosfat’o
- [Kem.]
Salo el fosforo kaj alia korpo. - = phosphate.
- Fosfid’o
- {T.Vx} [Kem.]
Kombinaĵo el fosforo kaj alia korpo. - = phosphure.
- Fosfik’a
- ‹?› [Kem.]
V. fosforika. - = phosphorique.
- Fosfor’o
- [Kem.]
Simpla korpo.
V. fosfo.
// — oza. - = phosphore.
- Fosforesc’a
- {Rh.} [Kem.]
V. fosforeska. - = phosphorescent.
- Fosforesk’a
- {T.Vx} [Kem.]
Lumetanta en mallumo kiel fosforo.
V. fosforesca. - = phosphorescent.
- Fosforik’a
- {Rh.} [Kem.]
Fosfora.
V. fosfika. - = phosphorique.
- Fosil’o
- {V.I.}
V. fosilio. - = fossile.
- FOSILI’O
- Pravivaĵo trovata en elfosita tero.
V. fosilo, V. fozilo. - = A-F-G-H-I-R
= fossile.
- FOST’O
- Vertikala trabo.
- = poteau, montant.
- FOTEL’O
- Brakseĝo (Faraono, Kabe).
- = F
= fauteuil.
- Fotoglipti’o
- Arto gravuri per lumo.
- = photoglyptie.
- Fotogliptiografi’o
- Sungravurado.
- = héliogravure.
- FOTOGRAF’O
- Arto desegni figuraĵon per lumo.
// — ado, aĵo, anto, isto, ilo, ejo ; — arto. - = A-F-G-H-I-R
= photographie.
- Fotogravur’o
- Fotografa gravuro.
- = photogravure.
- Fotolitografi’o
- Fotografa litografio.
- = photolithographie.
- Fotometr’o
- Mezurilo de la intenseco de la lumo.
- = photomètre.
- Fotometri’o
- {Vf.}
Mezurado de la intenseco de lumo. - = photomètre.
- Fotosfer’o
- Luma atmosfero de la suno.
- = photosphère.
- Fototip’o
- Fotografa bildo senpere produktita de la nigra kamero.
- = phototype.
- Fototipi’o
- Fototip’aĵo - eco.
- = phototypie.
- Fove’o
- [Anat.]
Kaveto (organa). - = fovéa.
- Fozil’o
- {Rh.}
V. fosilio. - = fossile.
- FRAG’O
- Frukto de fragujo (fragaria vesca).
- = fraise.
- FRAGMENT’O
- Peco, rompaĵo.
- = A-F-G-H-I
= fragment.
- Fragmit’o
- [Bot.]
Speco de kano (phragmites). - = roseau à balai.
- Fraj’o
- Fiŝsemo.
- = F-H-I
= frai.
- Frajt’o
- V. freto.
- = fret.
- FRAK’O
- Vira, sinjora vestaĵo por mondumaj kunvenoj.
- = F-G-H-R
= habit (de soirée), frac.
- FRAKAS’I
- Dispremegi, disrompi.
- = F-H-I
= fracasser.
- Frakci’o
- [Mat.]
Nombro esprimanta unu aŭ kelkajn partojn de la unuo dividita en egalajn partojn. - = fraction.
- FRAKSEN’O
- [Bot.]
Speco de arbo (fraxinus). - = F-H-I
= frêne.
- Fraksinel’o
- [Bot.]
Speco de kreskaĵo (dictamnus fraxinella).
V. diktamno. - = fraxinelle.
- FRAM’O
- Ĉarpentaĵo (fera), kadraĵo (de maŝino, aŭtomobilo, k.t.p.).
- = A
= bâti, cadre.
- FRAMASON’O
- Ano de sekreta societo.
// — aro, eco. - = A-F-H-I-R
= franc-maçon.
- FRAMB’O
- Frukto de frambujo (rubus idæa).
- = F-H
= framboise.
- FRANC’O
- Ano de okcidenta mezeŭropa lando.
// — ujo ; — lando. - = français.
- Francisk’o
- Nomo de viro, de sanktulo.
// — ano. - = François.
- Francism’o
- {V.I.}
V. galicismo. - = gallicisme.
- FRAND’I
- Ŝati la bongustaĵojn.
// — aĵo, ema, ulo. - = F
= être friand.
- Frangipan’o
- Migdalkremo por kukoj.
- = frangipane.
- Frangol’o
- [Bot.]
Speco de arbeto (rhamnus frangula). - = bourdaine.
- FRANĜ’O
- Vesta virina ornamaĵo el pendantaj plektitaj fadenoj.
- = A-F-G-H-I
= frange.
- FRANK’O
- Unuo de franca monero.
- = franc.
- Frankeni’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj (frankenia).
// — acoj. - = frankénie.
- Frankliniz’i
- [Elek.]
Kuraci per statika elektro. - = frankliniser.
- FRAP’I
- Bati forte kaj subite.
// — eti, egi, ado, ilo ; al’, en’, kontraŭ’, inter’, re’frapi. - = F
= frapper.
- FRAT’O
- Ido de samaj gepatroj.
// — ino, aro, eco, ulo, iĝi ; bo’, duon’frato ; gefratoj. - = frère.
- Fraterkol’o
- {Vf.} [Ornit.]
Speco de maraj palmipedoj (fraterculus). - = macareux.
- Fraŭd’i
- ‹?› {Df.}
Falsi, trompi, ruzi.
// defraŭdi leteron {Df.}. - = frauder.
- FRAŬL’O
- Needzigita.
// — ino, eco ; gefraŭloj. - = G
= célibataire.
- FRAZ’O
- Kunaro de vortoj havanta plenan sencon.
// — aĵo, aro, ero ; ĉirkaŭfrazo. - = A-F-G-H-I-R
= phrase.
- Frazeologi’o
- Aparta aranĝo de frazoj, frazaro.
- = phraséologie.
- FREGAT’O
- 1 : Militŝipo.
2 : Fregatbirdo (tachypetes aquila). - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : frégate.
- FREKVENT’I
- {V.P.}
Vizitadi, kutime viziti. - = F-H
= fréquenter.
- FREMD’A
- Alilanda, eksterlanda ; nekutima.
// — aĵo, eco, ulo, igi, iĝi ; malfremda. - = G
= étranger.
- FRENEZ’O
- Spiritmalsano, spiritkonfuzo, malsaĝeco.
// — aĵo, eco, ejo, ulo, umi. - = A-F-H-I
= folie.
- Frenologi’o
- Esploro de la spiritaj kapabloj per la kranio.
V. kraniologio. - = A-F-G-H-I-R
= phrénologie.
- Fresk’o
- Surmura pentraĵo.
// freskopentristo. - = A-F-G-H-I-R
= fresque.
- FREŜ’A
- Nova, novefarita.
// — aĵo, eco, igi, igilo, iĝi ; refreŝigi, freŝdata. - = A-F-G-H-I
= frais, récent.
- Fret’o
- [Tekn.]
Ŝarĝo de komerca ŝipo.
V. frajto. - = A-F-G-H
= fret.
- Frez’i
- [Tekn.]
Bori tunelforme.
// — ado, ilo. - = fraiser.
- Frigi’o
- {Vf.}
Centra lando de malgranda Azio.
// — ano. - = Phrygie.
- Friĝ’o
- {V.I.}
Frigiano. - = Phrygien.
- Frikand’o
- {Df.}
Saŭca bovidaĵo kun lardo. - = F
= fricandeau.
- Frikas’i
- {V.P.}
Saŭcekuiri.
// — aĵo. - = fricasser.
- FRING’O
- Speco de paserbirdo (fringilla).
// — ino, ido. - = pinson.
- FRINGEL’O
- Speco de paserbirdo (linaria).
// — ino, ido. - = serin, chardonneret.
- Fripier’o
- Vendisto de malnovaj mebloj, vestaĵoj, k.t.p.
- = fripier.
- FRIPON’O
- Trompisto, ruzulo.
// — aĵo, eco. - = F-H
= fripon, coquin.
- Fris’o
- Frontona plataĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= frise.
- FRIT’I
- Pate kuiri.
// — aĵo, ilo. - = A-F-H-I
= frire (tr.).
- Fritilari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de liliaco (fritillaria). - = fritillaire.
- FRIVOL’A
- Malserioza, ventanima.
// — aĵo, eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= frivole.
- FRIZ’I
- Bukligi la harojn.
// — eti, ado, aĵo, isto ; malfrizi. - = F-G-H
= friser (tr.).
- FROMAĜ’O
- Nutraĵo el koagulita lakto.
- = F-I
= fromage.
- Frond’o
- {T.Vx} [Bot.]
Branĉeto, trunketo kun folioj. - = fronde.
- Frond’o
- {Vf.} [Hist.]
Franca civila milito dum la XVII-a jarcento.
// — isto. - = Fronde (la).
- FRONT’O
- Antaŭaĵo, unua rango.
- = A-F-G-H-I-R
= front (d’une troupe).
- FRONTON’O
- Fruntaĵo de palaco, templo, k.t.p.
- = fronton.
- FROST’O
- Malvarmego, glaciiĝo.
// — eti, egi, ado, aĵo, eco, igi, iĝi ; tremfrosti ; frostabsceso. - = A-G
= gelée ; frostabsceso : engelure.
- FROT’I
- Prempuŝadi sur.
// — ado, aĵo, ebla, ilo, igi, iĝi ; de’, el’froti. - = F-G-H
= frotter.
- FRU’A
- Nematura, senatenda, senprokrasta.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; malfrua. - = G
= de bonne heure.
- Frugileg’o
- [Ornit.]
Speco de korvo (frugilegus). - = F-I
= freux.
- FRUKT’O
- Parto de la kreskaĵoj kiu venas post la floro kaj utilas por reprodukto.
// — aĵo, ema, ujo, igi, iĝi ; frukto’dona, porta ; senfrukta. - = A-F-G-H-I-R
= fruit.
- FRUNT’O
- Superokula parto de la vizaĝo.
// frunt’osto, haroj. - = A-F-G-H-I-R
= front.
- Ftiz’o
- [Med.]
Malsano de pulmoj, tuberklozo.
// — ulo. - = A-F-G-H-I
= phtisie.
- Fug’o
- 1 : [Muz.]
Speco de muzika verko.
2 : {Moch.}
Forkuro ? - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : fugue.
- Fuk’o
- 1 : [Bot.]
Maralgo, zostero.
// — acoj, idoj.
2 : {V.P.} [Entom.]
Virabelo. - = 1 : fucus, varech. 2 : faux-bourdon.
- Fuksi’o
- [Bot.]
Speco de kreskaĵoj enoteracoj (fuchsia). - = fuchsia.
- Fuksin’o
- {T.Vx} [Kem.]
Ruĝa kolorilo el terkarba gudro. - = fuchsine.
- Ful’i
- {V.P.}
Pretigi per premo lanŝtofojn.
// — isto, ilo, ejo. - = A-F
= fouler.
- FULARD’O
- Koltuko.
- = F-G-R
= foulard.
- FULG’O
- Nigra materio lasita de fumo en kamentuboj.
- = F-H-I
= suie.
- Fulgor’o
- [Entom.]
Speco de amerikaj hemipteroj (fulgora laternaria). - = fulgore.
- Fulgur’a
- [Med.]
Tre akra kaj rapida (doloro). - = fulgurant.
- Fuligol’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de anaso (fuligula). - = milouin.
- Fulik’o
- [Ornit.]
Speco de birdo, akvokoko (fulica). - = foulque.
- FULM’O
- Internuba elektra brilo.
// fulmo’tondro, fajro, evitilo, kotono. - = A-F-H-I
= éclair, foudre.
- Fulmin’i
- Eksplodi kun flamoj.
- = fulminer.
- Fulminat’o
- Salo el fulminacido kaj bazo.
- = fulminate.
- Fulminik’o
- Acido el ciano kaj hidrogeno.
- = fulminique.
- FUM’I
- Ellasi vaporon (kiel ekz. fajro) ; buŝe uzi brulantan tabakon.
// — aĵo, ejo, ilo, igi, iĝi, izi ; fumamanto ; fumspiri. - = fumer.
- Fumari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj dukotiledonaj (fumaria).
// — acoj. - = fumeterre.
- FUND’O
- La plej profunda parto, bazo.
// — aĵo, eco, igi ; senfunda. - = F-H-I
= fond.
- FUNDAMENT’O
- Bazo sur kiu oni starigas, konstruas ; subtera parto de konstruaĵo.
// senfundamenta. - = A-F-G-H-I-R
= fondement, base.
- FUNEBR’O
- Postmorta ceremonio, vestaĵo, k.t.p.
// — aĵo, eco, anto. - = A-F-H-I
= deuil.
- FUNEL’O
- Enverŝilo.
// funel’forma, faristo. - = A
= entonnoir.
- FUNG’O
- [Bot.]
Speco de kreskaĵoj akotiledonaj, kiel agariko, boledo, morkelo, k.t.p.
// — aloj, ojdoj. - = F-I
= champignon.
- Fungus’o
- {T.Vx} [Kir.]
Surkreskaĵo fungoforma. - = fongus.
- Funikl’o
- [Anat.]
Ŝnureto (organa). - = funicule.
- Funkci’i
- Nature kaj regule agi, efiki, fari oficon.
// — ado, anto, ulo, igi, iĝi. - = fonctionner.
- Funt’o
- Mezurero de pezo kaj ankaŭ monero.
- = livre (mesure).
- Fur’o
- 1 : {T.Vx, Rh.} [Zool.]
Speco de putoro, ĉasputoro (putorius furo).
2 : Pelto, peltofelo, V. pelto. - = furet.
- FURAĜ’O
- Seka fojno por nutri brutaron.
- = fourrage.
- Furi’o
- [Mitol.]
Infera diino. - = furie.
- Furier’o
- {V.P.}
V. furiro. - = fourrier.
- FURIOZ’A
- Kolerega.
V. furoro.
// — eco, ul’o-ino, igi, iĝi ; furiozi kontraŭ. - = furieux.
- Furir’o
- [Milit.]
Suboficiro, intendanto.
V. furiero. - = fourrier.
- Furonkl’o
- ‹?› {Rh.}
V. furunko. - = furoncle.
- Furor’o
- 1 : ‹?›
V. furioza.
2 : {Vr.Z.}
Sensacio, publika admirego • (alia senco). - = 1 + 2 : fureur.
- FURUNK’O
- Pusabsceseto.
V. furonklo.
// furunka ŝlimo. - = A-F-G-H-I
= furoncle ; furunka ŝlimo : bourbillon.
- Furz’i
- {Df.}
V. purti, V. pedo. - = péter.
- Fust’o
- {T.Vx} [Tekn., Arkit.]
Ĉefa korpo de kolono inter bazo kaj kapitelo. - = fût.
- Fusten’o
- Speco de lanŝtofo.
V. fuŝteno.
// fustenjupo. - = futaine ; fustenjupo : fustanelle.
- FUŜ’I
- Malbone fari, verki ; faraĉi, verkaĉi.
// — ado, aĵo, isto ; fuŝpentri, fuŝparoli, k.t.p. - = G
= gâcher, bousiller, bâcler.
- Fuŝten’o
- ‹?› {Rh.}
V. fusteno. - = futaine.
- FUT’O
- Mezurero de longeco.
- = pied (mesure).
- Futbal’o
- Speco de pilkludo.
- = A-F-G-H-I-R
= football.
- Fuz’i
- {T.Vx} [Kem.]
Bruladi sen eksplodo. - = fuser.
- Fuz’o
- {T.Vx} [Milit.]
Obusraketo. - = fusée d’obus.
- Fuzilier’o
- {Rh.}
Piedsoldato armita de pafilo. - = fusilier.
- G
- Oka litero de la alfabeto.
- = G.
- G
- [Muz.]
Kvina noto de la tipgamo majora (durtono). - = sol.
- Gabi’o
- [Milit.]
Terkorbo uzata kiel ŝirmilo. - = gabion.
- Gad’o
- [Ikt.]
Speco de fiŝo (gadus morrhua).V. brosmio.
// — oidoj. - = cabillaud, morue fraîche.
- Gadolini’o
- V. itrio.
- = gadolinium.
- Gaf’o
- {M.T.} [Mar.]
Supera jardo de brigvelo. - = A-F-G
= corne.
- Gagat’o
- [Miner.]
Speco de minerala karbo. - = A-G
= jais.
- Gage’o
- {V.P.}
Speco de liliacoj (gagea). - = gagée.
- Gaiakol’o
- {Sr.}
V. gajakolo. - = gaïacol.
- GAJ’A
- Ĝojhumora, ĝojoplena.
// — eco, ema, ega, igi, iĝi ; malgaja. - = A-F-H-I
= gai, de bonne humeur.
- Gajak’o
- [Bot.]
Speco de amerika arbo (guaiacum).
V. guajako. - = gaïac.
- Gajakol’o
- {T.Vx} [Kem.]
Fenoletero tirita el gajakrezino.
V. gaiakolo. - = F-H-I-R
= gaïacol.
- Gajl’o
- Surkreskaĵo naskita sur folioj pro pikoj de insektoj.
// gajla insekto. - = noix de galle.
- GAJN’I
- Akiri per laboro aŭ sorto.
// — ado, aĵo, ema ; algajni ; pangajnilo ; ĉiutaga gajno. - = A-F-H-I
= gagner.
- GAL’O
- Flavverda humoro sekreciita de hepato.
// — eco, ema ; gal’plena, veziko ; sengaleco. - = bile.
- Galaksi’o
- [Astr.]
Lakta vojo. - = voie lactée.
- Galaktit’o
- {V.I.} [Miner.]
Speco de agato. - = galactite.
- Galang’o
- {V.I.} [Bot.]
Speco de zingibracoj (galanga). - = galanga.
- Galant’o
- [Bot.]
Speco de liliaco (galanthus nivalis). - = perce-neige.
- GALANTERI’O
- Tualetaĵaro, kiel ekz. pasamentoj, rubandoj, falbaloj, k.t.p.
// — aĵo ; galanteria komerco. - = G
= accessoire de toilette.
- Galantin’o
- Viando en gelato.
- = A-F-G-H-I-R
= galantine.
- Galate’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de moluskoj (galathea). - = galathée.
- Galbol’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de amerikaj grimpobirdoj (galbula). - = jacamar.
- Galempung’o
- {Muz.T.}
Speco de muzikilo. - = galempungo.
- Galen’o
- [Miner.]
Minaĵo de sulfida plumbo. - = F-G-H-I
= galène.
- Galeopitek’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de mamulo lemursimila (galeopithecus volans). - = galéopithèque.
- GALER’O
- [Mar.]
Remŝipo, antikva militŝipo uzata por punlaboro.
// — ano, isto ; galerlaboro. - = A-F-G-H-I-R
= galère.
- GALERI’O
- Tegmentita promenejo en domo, trairejo.
// pentraĵa, subtera, ĉirkaŭ’galerio. - = A-F-G-H-I-R
= galerie.
- Galerit’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de alaŭdo (alauda cristata). - = alouette huppée.
- Galgal’o
- ‹?› {T.Vx} [Arkeo.]
Kelta ŝtonamaso. - = galgal.
- Gali’o
- [Bot.]
Speco de rubiacoj (galium). - = gaillet, glouteron.
- Galicism’o
- Franca idiotismo.
V. francismo, V. gallicismo. - = A-F-G-H-I-R
= gallicisme.
- Galilei’a
- {V.I.}
Rilata al Galileo, provinco de Palestino.
• Galilea ŝajnas preferinda. - = Galiléen.
- Galinag’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj similaj al skolopo (gallinago). - = bécassine.
- Galinol’o
- Speco de akvobirdo (gallinula).
- = poule d’eau.
- Galion’o
- Antikva hispana transportŝipo.
- = gallion.
- Galiot’o
- {Df.}
Speco de ŝipeto precipe holanda. - = galiote.
- Galium’o
- {T.Vx} [Kem.]
Speco de metalo. - = gallium.
- Gall’o
- {Vr.}
V. gaŭlo.
// — ujo. - = Gaulois.
- Gallicism’o
- ‹†› {Vr.Z.}
V. galicismo. - = gallicisme.
- GALON’O
- Dika kaj mallarĝa rubando per kiu oni borderas veston, ĉapelon, k.t.p.
// — eto, umi. - = A-F-G-H-I-R
= galon.
- Galoni’o
- {Rh.}
Angla mezurero de enteneco. - = gallon.
- GALOP’I
- Plej rapide iri (pri ĉevalo).
// — eti ; galopodanco. - = galoper.
- GALOŜ’O
- Leda ŝuo kun ligna plando.
- = A-F-G-H-I-R
= galoche.
- Galputor’o
- [Zool.]
Speco de mamuloj viandomanĝaj (putorius vulgaris). - = belette.
- Galvan’a
- [Elek.]
Elektro naskita de kemia agado.
// — aĵo, igi, iĝi, izi ; galvan’fluo, kaŭtero. - = A-F-G-H-I-R
= galvanique.
- Galvanism’o
- Galvanelektro.
- = galvanisme.
- Galvanometr’o
- Mezurilo por galvana elektro.
- = galvanomètre.
- Galvanoplasti’o
- {Df.}
Surmetaligo de objekto per galvana fluo.
V. galvanoplastiko. - = galvanoplastie.
- Galvanoplastik’o
- {T.Vx}
V. galvanoplastio. - = galvanoplastie.
- GAM’O
- [Muz.]
Skalo de sep notoj, muziknotaro. - = A-F-G-H-I-R
= gamme.
- GAMAŜ’O
- Ŝtofa aŭ leda surŝuaĵo.
- = G
= guêtre.
- Gamel’o
- Manĝujo por soldatoj, laboristoj, k.t.p.
- = F
= gamelle.
- Gamet’o
- {T.Vx} [Bot.]
Reproduktaj ĉeloj de malsuperaj kreskaĵoj. - = gamète.
- Gang’o
- {Df.}
Speco de tetrao (ganga chata). - = gélinottes des Pyrénées.
- Gangli’o
- [Anat.]
Organo samforma kiel glando aŭ tubero. - = A-F-G-H-I
= ganglion.
- Gangren’o
- [Med.]
Putriĝo de vivaj teksaĵoj.
// — igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= gangrène.
- Ganoid’o
- {Sr.} [Ikt.]
Specaro de fiŝoj (sturgo, k.t.p.). - = ganoïde.
- Ganojd’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Gento de fiŝoj ostoplataj. - = ganoïde.
- GANT’O
- Manvesto, manŝuo.
// — isto ; ferganto ; gant’butiko, vendisto. - = F-H-I
= gant.
- GAP’I
- {V.P.}
Rigardi senpense kun malfermita buŝo.
// — ema, ul’o-aro. - = A
= faire le badaud, bailler aux corneilles.
- GARANTI’I
- Certigi, promesi sukceson ; respondi pri sukceso.
// — ado, aĵo, anto, ulo, ebla ; sengarantie, negarantiebla. - = F-G-H-I-R
= garantir.
- GARB’O
- Fasko de greno, pajlo, floroj, k.t.p.
// — aro, ejo, igi ; aŭtomata garbigilo. - = F-G
= gerbe.
- Garbanz’o
- {V.H.}
V. cicerpizo, V. ĉiĉo, V. kikero. - = pois chiche.
- Garcini’o
- [Bot.]
Speco de moluka arbo (garcinia). - = mangoustan.
- GARD’I
- Observi por defendi, zorgi aŭ malhelpi forkuron.
// — anto, isto, eco, ema, ilo, ejo ; singard’i, ema, eco ; gardostari ; gard’oficiro, deĵoro. - = A-F-G-H-I
= garder.
- Gardeni’o
- [Bot.]
Speco de rubiacoj ornamfloraj (gardenia). - = A-F-G-H-I-R
= gardénia.
- GARGAR’I
- Tralaveti.
// — aĵo, ilo ; gorĝogargari. - = A-F-G-H-I
= rincer ; gorĝogargari : gargariser.
- Gari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de amerikaj arbetoj (garrya). - = garrya.
- GARN’I
- Ornami (vestaĵojn).
// — aĵo, eco, ilo ; kamengarnilo. - = A-F-G-H-I-R
= garnir.
- GARNITUR’O
- Garnaĵo.
- = A-F-G-I-R
= garniture.
- GARNIZON’O
- Loka restado de soldataro.
- = A-F-G-H-I-R
= garnison.
- Garol’o
- [Ornit.]
Speco de birdo korvosimila (garrulus).
V. garulo. - = geai.
- Garul’o
- {V.P.} [Ornit.]
V. garolo. - = geai.
- GAS’O
- [Kem.]
Aerforma fluidaĵo.
// — eca, ujo, igi, umi ; gas’lampo, lustro, lumigilo, rezervejo. - = A-F-G-H-I-R
= gaz.
- Gaskon’i
- ‹?› {Df.}
Fanfaroni. - = A-F
= faire des gasconnades.
- Gaskon’o
- {V.I.}
Landano de sudorienta lando de Francujo.
// — ujo. - = Gascon.
- Gasolen’o
- [Kem.]
Esenco de distilita petrolo. - = gazoline.
- Gasometr’o
- Gasrezervejo.
- = gazomètre.
- GAST’O
- Persono kiun oni akceptas en sia domo.
// — ino, ado, ejo, igi, iĝi ; — am’a-eco. - = A-G-R
= hôte (reçu).
- Gasteroste’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de fiŝeto (gasterosteus). - = épinoche.
- Gastornis’o
- {T.Vx} [Pale.]
Speco de prabirdo (gastornis). - = gastornis.
- Gastrofil’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de dipteroj (gastrophilus). - = gastrophile.
- Gastronom’o
- Bongustaĵisto, bonmanĝisto.
- = A-G-H-I-R
= gastronome.
- Gastronomi’o
- Arto bone manĝi.
- = A-F-G-H-I-R
= gastronomie.
- Gastropod’o
- [Zool.]
Klaso de moluskoj, kiel ekz. heliko.
// — aro. - = gastéropode.
- Gaŭl’o
- {T.Vx} [Hist.]
Praloĝanto de Franclando (Gallus).
V. gallo. - = gaulois.
- Gaŭlt’o
- {T.Vx} [Geol.]
Speco de kolorita kalkargilo (marno). - = gault.
- Gaŭlteri’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kanadaj erikacoj (gaultheria). - = gaulthérie.
- Gavot’o
- Speco de malnova danco.
- = A-F-G-I-R
= gavotte.
- GAZ’O
- Tre maldika, diafana ŝtofo.
- = A-F-G-H-I-R
= gaze.
- Gazel’o
- Speco de sudaziaj kaj nordafrikaj antilopoj (gazella).
// — ino, ido, aro, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= gazelle.
- GAZET’O
- Perioda presaĵo.
// — aro, ist’o-aro ; — vendejo. - = A-F-G-H-I-R
= gazette.
- Gazon’o
- {V.P.}
Herbobedo, herbaro. - = gazon.
- GE
- Prefikso por signifi la ambaŭ seksojn kune, ekz. :
// gepatroj, t.e. patro kaj patrino. - = G
= Préfixe qui marque la réunion des deux sexes.
- Gebi’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de krustuloj (gebia). - = gébie.
- Gehen’o
- Nomo de la infero en la Sankta Skribo.
- = géhenne.
- Gejser’o
- Vulkana fontano.
- = geyser.
- Gek’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de rampuloj (platydactylus). - = gecko.
- GELAT’O
- {T.Vx}
Suko de viando aŭ fruktoj malfluidiĝinta.
// — igi, iĝi. - = gelée (de viande, de fruit).
- Gelaten’o
- Speco de gelato el ostoj aŭ kelkaj kartilagoj.
// — aĵo, eca, izi ; gelatenobromido. - = A-F-G-H-I-R
= gélatine.
- Geloz’o
- Gelateca karbonhidrato.
- = gélose.
- Gem’o
- Juvelŝtono kiel diamanto, safiro, rubeno, k.t.p.
// gemsalo. - = A-F-G-H-I
= gemme ; gemsalo : sel gemme.
- Gencian’o
- [Bot.]
Speco de kreskaĵoj (gentiana).
// — acoj, aloj. - = A-F-G-H-I-R
= gentiane.
- Genealogi’o
- Serio de praavoj ; arto koni la devenon de personoj.
// — isto ; genealogia nomaro. - = généalogie.
- Gener’i
- [Anat.]
Naski.
// — ado ; generado spontanea. - = générer.
- Gener’o
- {Rh.} [Gram.]
Seksesprima finiĝo de nomoj. - = genre.
- GENERACI’O
- Samaĝularo, samtempularo.
- = A-F-G-H-I-R
= génération.
- GENERAL’O
- [Milit.]
Ĉefoficiro.
// — aro, estro ; ĉefgeneralo. - = A-F-G-H-I-R
= général.
- Generalisim’o
- {Vr.}
Generalestro, ĉefgeneralo. - = généralissime.
- Generator’o
- [Mek.]
Naskanto, produktanto (de forto). - = générateur.
- Genev’o
- {Vf.}
V. Ĝenevo. - = Genève.
- Genez’o
- Naskado, naskiĝo, unua libro de la Biblio.
- = A-F-G-H-I
= genèse.
- GENI’O
- Supera, eksterordinara inteligento, talento.
V. ĝenio.
// — eco, ulo, aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= génie.
- Genist’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fabacoj (genista).
V. stipo. - = F-G-H-I
= genêt.
- Genital’a
- {Sr.} [Med.]
Rilata al seksorganoj. - = génital.
- Genitiv’o
- Deklinacia kazo.
- = A-F-G-H-I
= génitif.
- Genot’o
- [Zool.]
Speco de mamulo viandomanĝa (genetta). - = genette, raton.
- Genr’o
- [Nat. hist.]
Grupo de specoj, specaro en zoologio kaj botaniko.
// — aro. - = A-F-H-I
= genre.
- GENT’O
- Samrasanaro, samspecanaro, raso, speco.
// — ano, eco, estro ; gentlima ; samgentano ; landgento. - = L
= tribu, race.
- GENU’O
- Antaŭa parto de la artiko de femuro kun kruro.
// — iĝi ; genu’osto, benko, fleksi, ŝirmilo. - = F-I
= genou.
- Genu’o
- {Vf.}
Itala urbo, haveno apud la Mediteraneo. - = Gênes.
- Geod’o
- 1 : {T.Vx} [Miner.]
Kava silikaĵo.
2 : {Vf.} [Geol.]
Kava silekso renforma. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : géode.
- Geodezi’o
- [Mat.]
Scienco kiu celas mezuri la tersurfacon aŭ parton de ĝi. - = A-F-G-I-R
= géodésie.
- Geognozi’o
- Esploro de la terglobo.
- = géognosie.
- Geografi’o
- [Sc.]
Priskriba scienco de la terglobo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= géographie.
- Geologi’o
- [Sc.]
Naturscienco de la terglobo. - = A-F-G-H-I-R
= géologie.
- Geometr’o
- [Sc.]
Geometriisto. - = A-F-G-H-I-R
= géomètre.
- Geometri’o
- [Sc.]
Matematika scienco de spaco.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= géométrie.
- Geopitek’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de simio (geopithecus). - = géopithèque.
- Georgik’o
- {V.I.}
(Poemo) rilata al la terkulturaj laboroj. - = géorgique.
- Georgin’o
- {V.P.}
Alia nomo de dalio, V. dalio. - = dahlia.
- Geotrup’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj (geotrupes). - = géotrupe.
- Gepard’o
- {T.Vx, Df.} [Zool.]
Katpantero (cynailurus). - = guépard.
- Gerani’o
- [Bot.]
Speco de kreskaĵoj dukotiledonaj (geranium).
// — acoj, aloj. - = géranium.
- Gerbel’o
- {T.Vx} [Zool.]
V. gerbilo. - = gerbille.
- Gerbil’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de mamuloj (gerbillus).
V. gerbelo. - = gerbille.
- Geril’o
- {Rh.}
Eksterarmea milito (militisto ? laŭ {Rh.}).
// — ano, isto. - = A-F-H
= guérilla.
- Gerlen’o
- [Mar.]
Ŝipŝnureto. - = F-G-H-I
= grelin.
- GERMAN’O
- Ano de centreŭropa lando.
// — ujo. - = allemand.
- Germani’o
- {T.Vx} [Kem.]
Metalo malmulte konata. - = germanium.
- Germanism’o
- Germaneco.
// — aĵo, germana dirmaniero. - = germanisme.
- Gerundi’o
- [Gram.]
Deklinaciebla formo de latina infinitivo.
V. gerundivo. - = A-F-G-H-I-R
= gérondif.
- Gerundiv’o
- {Rh.} [Gram.]
V. gerundio. - = gérondif.
- Ges
- [Muz.]
G duontono sube. - = sol bémol.
- GEST’O
- Movo de korpo, precipe de brako, kapo, mano.
// gestofarado ; mimikgesto. - = A-F-G-H-I-R
= geste.
- Gib’i
- {M.T.}
Pasigi jardon de unu flanko de la masto al la alia. - = A-G
= gambeyer.
- Giĉet’o
- Pordeto, fenestreto, rigardofenestro.
- = guichet.
- Gigant’o
- Fabla grandegulo.
- = A-F-G-H-I-R
= géant.
- Gigonj’o
- {Df.}
Marioneta multinfana virino. - = F
= gigogne.
- Gild’o
- Mezepoka kunfrataro, societo.
- = F
= guilde.
- Giloŝ’i
- {T.Vx} [Tekn.]
Retaĵ’ĉizi, streki. - = F
= guillocher.
- GILOTIN’O
- Senkapiga maŝino, kliktranĉilo.
- = A-F-G-H-I-R
= guillotine.
- GIMNASTIK’O
- Ekzercado de la korpo por fortigi kaj lertigi ĝin.
- = A-F-G-H-I-R
= gymnastique.
- GIMNAZI’O
- Duagrada, meza lernejo.
// — ano, estro. - = A-F-G-H-I-R
= gymnase, lycée.
- Gimnosperm’o
- {T.Vx} [Bot.]
Granda klaso de kreskaĵoj.
V. angiospermo. - = gymnosperme.
- Gimnot’o
- {T.Vx}
Elektra angilo (gymnotus). - = gymnote.
- GINE’O
- Angla monero.
- = guinée.
- Ginece’o
- {Df.}
Virinejo, virina ĉambraro.
V. ĝineceo, V. haremo. - = gynécée.
- Ginekologi’o
- {Vr.Z.}
Parto de la medicino rilata al virinaj organoj, malsanoj, k.t.p. - = gynécologie.
- GINGIV’O
- [Anat.]
Dentokarno. - = F-G-H-I-R
= gencive.
- Gingivit’o
- {Vf.} [Med.]
Brulumo de la dentkarnoj. - = gingivite.
- Gipaet’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de vulturo (gypaetus). - = gypaète.
- GIPS’O
- Speco de mola ŝtono (kalka sulfato).
- = F-G-H-I-R
= plâtre.
- Gipsofil’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kariofilacoj (gypsophila). - = gypsophile.
- Gir’i
- ‹?› {Rh.}
Turniĝi.
// — ado, aĵo, anto ; girfalko (hierofalko, V. hierofalko) ; girataĵo [Anat.]. - = F-I
= virer, tournoyer.
- Giraf’o
- {Rh.} [Zool.]
V. ĝirafo. - = girafe.
- Giren’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de akvokoleopteroj (gyrinus). - = gyrin.
- GIRLAND’O
- Florĉeno, foliornamaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= guirlande.
- Gis
- G duontono supre.
- = sol dièze.
- Gist’o
- {T.Vx} [Kem.]
Biera fermentilo. - = levure.
- GITAR’O
- Speco de korda muzikilo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= guitare.
- Glac’o
- {T.Vx}
Polurita vitro. - = glace.
- Glace’a
- [Tekn.]
Briligita, polurita (felo, papero).
// — igi. - = A-F-G-R
= glacé.
- Glace’o
- {Vr.Z.}
Briligita ledo por gantoj • (alia senco). - = glacé.
- GLACI’O
- Akvo malfluidigita pro malvarmo.
// — ero, aro, aĵo, ejo, igi, iĝi, umi ; — benko, tenejo ; pendglacio. - = A-F-H-I
= glace ; glacibenko : banquise.
- Glacis’o
- {T.Vx, Df.} [Milit.]
Ekstera deklivaĵo. - = A-F-G-H-R
= glacis.
- GLAD’I
- Glatigi (tolaĵon) per varma gladilo.
// — ist’o-ino ; — ilo. - = G
= repasser.
- Gladi’o
- {V.P.} [Ikt.]
Glavfiŝo, spadfiŝo.
V. ksifio. - = espadon.
- Gladiator’o
- Publika duelisto (ĉe la Romanoj).
- = A-F-G-H-I-R
= gladiateur.
- Gladiol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de liliacoj (gladiolus). - = glaïeul.
- GLAN’O
- 1 : [Bot.]
Frukto de kverko.
2 : [Anat.]
Organo glanforma. - = A-F-I
= 1 + 2 : gland.
- GLAND’O
- [Anat.]
Sekrecia organo, kiel hepato, renoj, k.t.p. - = A-F-H-I
= glande.
- Glar’o
- {V.P.} [Miner.]
Pirito, gruzo, sablego (pole : zwir). - = gravier ?
- Glareol’o
- {Vf.} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (glareola). - = glaréole.
- GLAS’O
- Vitra vazo por trinki.
// — eto, ego ; bier’, metal’glaso ; alfrapi glasojn. - = A-G
= verre à boire.
- GLAT’A
- Ebenega, polurita, sensulka, senfalda, k.t.p.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; malglata. - = G
= lisse, uni.
- Glaŭber’a
- (Salo), laksiga, eltrovita de germana kemiisto Glauber.
- = glauber.
- Glaŭci’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de papavacoj (glaucium). - = glaucium.
- Glaŭkoni’o
- {T.Vx} [Geol.]
Speco de kreto. - = glauconie.
- GLAV’O
- Tranĉa batalilo.
// — ego, eto, ingo ; bato, frapo, piko, puŝo ; glavoforma. - = F
= épée, glaive.
- Glazur’o
- Speco de lako por briligi terpotojn.
// — ado, isto. - = A-F-G
= vernis de poterie.
- GLEB’O
- {V.P.}
Pluga kampo. - = glèbe.
- Glekom’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de lamiaco (glechoma hederacea). - = lierre terrestre.
- Gletiĉi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de arboj fabacoj, fabarbo (gleditschia). - = gleditschia.
- Gli’o
- {Rh.} [Muz.]
Kunkanto, kvarpartkanto. - = chant à quatre parties (mot anglais).
- Gliceri’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de gramenacoj (glyceria). - = glycérie.
- Glicerin’o
- [Kem.]
Likvaĵo tirita el oleo kaj graso. - = A-F-G-H-I-R
= glycérine.
- Glicin’o
- ‹?› {T.Vx} [Kem. fot.]
Oksido de glutini(um)o. - = glycin ? glycinium.
- Glicini’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fabacoj ornamfloraj (wistaria). - = glycine.
- Gliciriz’o
- [Bot.]
Speco de fabaco, kies radiko estas tre dolĉa (glycyrrhiza).
V. glikirizo. - = réglisse.
- Glicoz’o
- ‹?› {W.D.}
V. glikozo. - = glucose.
- GLIKIRIZ’O
- ‹?› {W.D.}
V. glicirizo. - = réglisse.
- Glikol’o
- [Kem.]
Duatoma alkoholo. - = glycol.
- Glikoz’o
- [Kem.]
Speco de sukero (el vinbero, amelo, k.t.p.).
V. dekstrozo, V. glicozo.
[Noto : la ortografio glukoso , kiu legeblis en la artikolo dekstrozo, ne estas en la listo de la kapvortoj, kaj nenie troveblas glukozo.] - = A-F-G-H-I-R
= glucose.
- GLIM’O
- [Miner.]
Metalo dividebla en tavolojn brilantajn, diafanajn.
// glimi. - = A
= mica.
- Gliptik’o
- Arto gravuri sur gemoj.
- = A-F-G-H-I-R
= glyptique.
- Gliptotek’o
- Kolekto de gravuritaj gemoj.
- = A-F-G-H-I-R
= glyptothèque.
- Glis’o
- {V.I.} [Zool.]
V. miokso. - = loir.
- GLIT’I
- Demoviĝi, surŝoviĝi.
// — ado, ejo, ilo ; — iri, umi ; — flugilo, klapo, relo, veturilo. - = A-F-G-I
= glisser.
- GLOB’O
- Sfera korpo, sfera bulo.
// — eto, aro ; faden’, okul’globo. - = A-F-G-H-I-R
= globe.
- Globulari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj gamopetaloj (globularia). - = globulaire.
- Globus’o
- (Geografia) globo.
- = globe.
- GLOR’O
- Honoro, belfamo.
// — ama, inda, ulo, igi, iĝi ; glorkrono ; malglorigi. - = A-F-G-H-I-R
= gloire.
- Glos’o
- Klarigo, kompreniga noto.
V. glozo. - = A-F-G-H-I
= glose.
- Glosar’o
- Vortaro de malnovaj aŭ malfacilaj vortoj, speciala vortareto.
- = A-F-G-H-I
= glossaire.
- Glot’o
- Aperturo de laringo.
// glota fermilo. - = A-F-G-H-I-R
= glotte.
- Gloz’o
- {Df.}
V. gloso. - = glose.
- GLU’O
- Kuniga materio.
// — ado, aĵo, ema, eco, eto, ilo, isto, igi, iĝi ; farun’, fiŝ’, ŝton’, visk’gluo ; afiŝgluisto ; glukaptilo. - = A-F-I
= colle, glu.
- Glum’o
- {T.Vx} [Bot.]
Florŝelo, ŝelo de grajnfloro.
// — eto, aloj. - = glume.
- GLUT’I
- Malaperigi en la stomakon tra la ezofago.
// — ado, ejo, egi ; glutporcio. - = A-F-H-I-R
= avaler.
- GLUTE’O
- {Rh.}
Posta vango, sidvango. - = L
= fesse.
- Gluten’o
- Substanco el la cerealaj grajnoj.
- = A-F-G-H-I
= gluten.
- Gnafali’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kompozitoj (gnaphalium). - = gnaphale, edelweiss, pied de chat.
- Gnejs’o
- [Miner.]
Speco de ŝtono. - = gneiss.
- Gnet’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de gimnospermoj (gnetum).
// — acoj. - = gnète.
- Gnom’o
- Minkoboldo.
- = A-F-G-H-I-R
= gnome.
- Gnomon’o
- [Astr.]
Speco de sunhorloĝo. - = A-F-G-H-I-R
= gnomon.
- Gnostik’a
- {Df.} [Fil.]
Rilata al gnostikismo. - = gnostique.
- Gnostikism’o
- {Df.}
Filozofia sistemo de la unua tempo de kristanismo. - = gnosticisme.
- Gnu’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de afrika antilopo (connochœtes). - = gnou.
- Gobi’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de riverfiŝoj (gobio).
// — oidoj. - = A-H
= goujon.
- Goelet’o
- {T.Vx} [Mar.]
Speco de ŝipo, skuno.
V. golo. - = goélette.
- Gol’o
- {Rh.}
V. goeleto. Ludlimo, ludbariero. - = F-G-I
= goélette.
- GOLF’O
- Parto de maro penetranta en la terbordo.
// — eto. - = A-F-G-H-I-R
= golfe.
- Golfi’o
- Speco de angla pilkludo.
// — ejo ; golfiludejo. - = golf.
- Gondol’o
- Speco de venecia barketo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= gondole.
- Gonfalon’o
- {Df.}
Militflago (mezepoka). - = gonfalon.
- Gongil’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de saŭroidoj (gongylus). - = gongyle.
- Goniometr’o
- {T.Vx} [Sc.]
Angulmezurilo. - = goniomètre.
- Gonokok’o
- {Df.} [Med.]
Blenoragia mikrobo. - = gonocoque.
- Gonore’o
- [Med.]
V. blenoragio. - = A-F-G-H-I-R
= gonorrhée.
- Gord’a
- {Df.} [Hist.]
(Ligotubero, nodo) kiun Aleksandro distranĉis anstataŭ disligi. - = gordien.
- GORĜ’O
- Antaŭa parto de l’kolo.
// — eto ; plengorĝo ; elgorĝigi. - = A-F
= gorge.
- GORIL’O
- [Zool.]
Speco de simio antropoida (gorilla).
// — viro, ino, ido. - = A-F-G-H-I-R
= gorille.
- Gosipi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Kotonarbo, speco de malvaco (gossypium). - = cotonnier.
- Got’a
- [Hist.]
Rilata al Gotoj, popolo de Pragermanujo. - = goth.
- Gotik’a
- [Arkit.]
Mezepoka, ogiva (arkitekturo). - = A-F-G-H-I-R
= gothique.
- Grac’o
- Dia favoro.
- = grâce.
- GRACI’A
- Beleta, beltalia, facilmova.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= gracieux.
- GRAD’O
- Honorŝtupo, ŝtupo.
// — aro, eco, ulo, igi, iĝi ; laŭgrade ; universitata grado. - = A-F-G-H-I-R
= degré.
- Gradual’o
- {Vf.}
V. graduelo • (kiu ŝajnas malpli aprobinda). - = graduel.
- Graduel’o
- {Df.} [Ekl.]
Ĥoreja kantlibro.
V. gradualo. - = graduel.
- Gradus’o
- {Df.}
Versfara vortaro (Gradus ad Parnassum). - = gradus.
- GRAF’O
- Titolo de nobeleco, inter markizo kaj barono.
// — ino, ido, lando. - = comte.
- Grafik’o
- Scienca desegnaĵo.
// — aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= graphique.
- Grafit’o
- [Miner.]
Natura karbono. - = A-F-G-H-I-R
= graphite.
- Grafolog’o
- Grafologiisto.
- = A-F-G-H-I-R
= graphologue.
- Grafologi’o
- Skribodiveno, arto diveni karakteron per skribado.
- = A-F-G-H-I-R
= graphologie.
- Grafometr’o
- [Geom.]
Angulmezurilo. - = graphomètre.
- Graj’hund’o
- Speco de hundo, leporhundo.
- = lévrier.
- Grajl’o
- {T.Vx}
Vitro pulvorigita, vitropulvoro. - = grésil.
- GRAJN’O
- Semero, precipe ĉe la greno kaj cerealoj.
// — eto, eco, ecigi, igaĵo. - = A-F-G-H-I
= grain.
- Grajp’o
- {M.T.} [Mar.]
Kurbigita lignaĵo kunigante kilon al antaŭkilo de ŝipo. - = brion, ringot.
- GRAK’I
- Korvekrii, korvebleki.
- = croasser.
- GRAM’O
- Unuo de pezmezuro en la metra sistemo.
- = A-F-G-H-I-R
= gramme.
- GRAMATIK’O
- Arto paroli kaj skribi korekte.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= grammaire.
- Gramen’o
- Komuna herbo kiel hordeo, aveno, holko, greno, k.t.p.
// — acoj. - = gramen.
- Gran’o
- {Df.} [Mek.]
Levilo.
V. argano. - = A
= chèvre.
- GRANAT’O
- [Bot.]
Frukto de l’granatujo (punika granatum). - = A-F-G-H-I-R
= grenade.
- GRAND’A
- Multampleksa, vasta.
// — aĵo, are, eco, ega, igi, iĝi ; pogrande, pligrandigi ; grand’aĝa, nombra ; trograndigi. - = A-F-H-I
= grand.
- GRANDIOZ’A
- Impona pro grandeco, nobleco, k.t.p.
// — aĵo, eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= grandiose.
- Grandmogol’o
- {Vr.Z.}
Hinda regnestro. - = Grand-Mogol.
- Granduk’o
- {V.I.}
Titolo de iaj princoj (en Rusujo, Gemanujo, k.t.p.). - = Grand-Duc.
- GRANIER’O
- Subtegmento, subtegmenta ĉambro.
- = A-F-H-I
= grenier.
- GRANIT’O
- Tre malmola ŝtono.
- = A-F-G-H-I-R
= granit.
- Granol’o
- Grajnetforma farmaciaĵo.
- = granule.
- Grapl’o
- {M.T.} [Mar.]
Ankreto multdenta. - = A-F-I
= grappin.
- GRAS’O
- Ŝmiraĵa substanco kiu troviĝas en la korpo de homoj kaj bestoj.
// — aĵo, igi, iĝi, ulo ;malgrasa. - = A-F-H-I
= graisse.
- GRAT’I
- Skrapi per ungoj.
// — ado, aĵo ; de’, for’grati. - = F-I
= gratter (trans.).
- Graten’o
- {Df.}
Speco de kuiraranĝo. - = gratin.
- Gratifikaci’o
- ‹?› {Vr.}
Donaco, rekompenco, premio ; kromsalajro. - = gratification.
- Gratiol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de skrofulariaco (gratiola). - = gratiole.
- GRATUL’I
- Komplimenti pri feliĉa okazintaĵo.
// — ado. - = A-F-G-H-I-R
= féliciter.
- Graŭvak’o
- {T.Vx} [Miner.]
Speco de grejso. - = grauwacke.
- GRAV’A
- Atentinda, konsiderinda.
// — aĵo, eco, igi, iĝi, ulo ; malgrava, sengravaĵo. - = A-F-H-I
= grave, important.
- GRAVED’A
- Pli malpli baldaŭ naskonta idon.
// — eco, igi, iĝi, ulino. - = grosse, enceinte.
- Gravit’i
- [Fiz.]
Pezi, moviĝi pro pezo.
// — ado. - = A-F-H-I
= graviter.
- GRAVUR’I
- Ĉizi figuraĵon sur metalo aŭ ligno por ilin presreprodukti.
// — ado, aĵo, ejo, ilo, isto ; — arto. - = A-F-G-H-I-R
= graver.
- Greft’i
- Inokuli, transporti branĉon sur alian arbon, k.t.p.
// — ado, aĵo, ilo, isto. - = A-F
= greffer.
- Gregor’a
- {Df.}
(Kanto, almanako), laŭ papo Gregoro. - = grégorien.
- Grejs’o
- {T.Vx} [Miner.]
Sabloŝtono. - = grès.
- Grek’o
- {Vr.Z.}
Landano de Sudorienta Eŭropo.
// — ujo. - = Grec.
- GREN’O
- Speco de nutra kreskaĵo, gramenaco (triticum).
// — ero, aro, ejo, isto ; gren’kampo, fasko, kesto ; grenventumilo. - = blé.
- GRENAD’O
- [Milit.]
Eksploda kugleto.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= grenade.
- Grenat’o
- {T.Vx} [Miner.]
Speco de helruĝa juvelŝtono. - = grenat.
- Grenland’o
- {Vr.Z.}
Nordpolusa lando.
// — ano. - = Groenland.
- GRI’O
- Delikata faruno.
// — aĵo. - = A-F
= gruau.
- GRIF’O
- 1 : Fabla rabobirdo.
// grifvulturo (vultur gryphus).
2 : {Vr.Z.}
Speco de hundo longhara. - = 1: A-F-G-H-I
= 1 + 2 : griffon.
- Grife’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de ostroj (gryphea). - = gryphée.
- Grifel’o
- Gravurilo.
// bekforma grifelo. - = burin ; bekforma grifelo : bédane.
- GRIL’O
- [Entom.]
Speco de insekto ortoptero (gryllus). - = F-G-H-I
= grillon.
- GRIMAC’O
- Nerva tordiĝo de vizaĝaj trajtoj.
// — ado, ema, ulo ; lipgrimaci. - = A-F-G-R
= grimace.
- GRIMP’I
- Suprenrampi.
// — ado, anto, igi, isto, uloj ; grimpobirdoj. - = F
= grimper.
- GRINC’I
- Aŭdigi agacan bruon (V. knari).
// — eco, igi ; grincigi la dentojn (agaci). - = A-F-I
= grincer.
- Grip’o
- [Med.]
Komunikiĝema malsano.
// — ulo. - = F-G-H-I
= grippe.
- GRIZ’A
- Samkolora kiel cindro, fero.
// — aĵo, eta, iĝi ; grizflava ; grizbarbulo. - = A-F-H-I
= gris ; grizflava : beige.
- Groc’o
- {V.I.}
Dekdu dekduoj.
V. groŝo. - = grosse.
- Grog’o
- Varma trinkaĵo el brando, sukero, citrono kaj akvo.
- = A-F-G-R
= grog.
- Gros’o
- 1 : [Bot.]
Speco de riboj (ribes).
// — ecoj, aloj.
2 : {Vf.} [Bot.]
Speco de ribo (ribes grossularia).
// — ujo. - = 1 : groseille. 2 : groseille à maquereau.
- Groŝ’o
- 1 : Germana monero.
2 : {T.Vx}
Dekdu dekduoj da ? V. groco. - = 1 : gros. 2 : grosse ?
- GROT’O
- Kavaĵo, antro, kaverno.
- = A-F-G-H-I-R
= grotte.
- GROTESK’A
- Ridinda.
// — aĵo, ulo. - = F-G-H-I-R
= grotesque.
- GRU’O
- [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (grus). - = F-H-I
= grue.
- Grujer’o
- {V.I.}
Speco de svisa fromaĝo. - = gruyère.
- GRUM’O
- Lakeeto.
- = A-F-G-R
= groom.
- Grumbl’i
- Plendmurmuri.
// — ema. - = grincher, ronchonner.
- Grund’i
- {M.T.} [Mar.]
(Pri ŝipo) tuŝi la marfundon kaj surhalti.
// — iĝi. - = s’échouer.
- GRUND’O
- Terfundo.
- = A-G
= sol.
- Grundsel’o
- {Rh.} [Bot.]
Speco de kreskaĵo, senecio, por la kaĝobirdoj. - = A
= seneçon, mouron ?
- Grunt’i
- Porkebleki.
- = A-F-G-H-I
= grogner.
- GRUP’O
- Anaro.
// — ano, ejo, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= groupe.
- Gruz’o
- Dika sablo, ŝtonetaro.
- = grenailles, gravier.
- Guajak’o
- {V.I.}
V. gajako. - = gaïac.
- Guan’o
- Marbirda sterkaĵo el Peruo.
- = guano.
- Gubernator’o
- Guberniestro.
- = gouverneur.
- Guberni’o
- Administracia landparto.
- = gouvernement (division de pays).
- GUDR’O
- Karbopeĉo.
// — ado, eca, umi, ita. - = goudron.
- Guf’o
- [Ornit.]
Speco de strigo (bubo). - = grand-duc.
- Gul’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de viandomanĝa mamulo (gulo). - = glouton.
- Gulden’o
- V. floreno.
- = florin.
- Gum’o
- Speco de mucilaga rezino.
// — eco, ita ; araba, traganta gumo ; gumatubo. - = A-F-G-H-I-R
= gomme.
- Gumigut’o
- Speco de flava gumo.
- = F-G-I-R
= gomme-gutte.
- Gurd’o
- [Muz.]
Portebla orgeno. - = orgue de barbarie.
- Gurnard’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝo (trigla gurnardus). - = grondin.
- Gused’o
- Speco de ŝiptrabaĵo.
- = A-F
= gousset.
- GUST’O
- Sento ricevita per buŝo kaj palato.
// — ado, eco, eto, umo, igi ; sengusta ; posta gusto ; langusta, brulgusta. - = goût.
- GUT’I
- Flueti per akveroj.
// — eti, ado ; de’, dis’guti ; gutbrui ; gutkomputilo. - = goutter.
- Gutaperk’o
- Speco de kaŭĉuko (senelasta).
- = gutta-percha.
- GUVERN’I
- Zorgi pri infanoj.
// — ist’o-ino. - = gouverner (des enfants).
- Guzl’o
- Iliria muzikilo.
- = guzla.
- Gval’o
- [Geogr.]
Ano de Gvalujo, brita lando (Kimrujo).
V. kimro. - = Gallois.
- GVARDI’O
- [Milit.]
Garda roto.
// antaŭ’, post’, flank’gvardio. - = garde.
- GVID’I
- Montri la vojon al, konduki.
// — ado, anto, ilo, isto. - = guider.
- Ĝ
- Naŭa litero de la esperanta alfabeto.
- = DJ.
- Ĝangal’o
- Hinda marĉaĵo.
V. jungalo. - = jungle.
- ĜARDEN’O
- Kulturita loko por floroj, legomoj kaj fruktarboj, k.t.p.
// — isto ; frukt’, flor’, legom’ĝardeno ; ĝarden’laborado, kulturo. - = A-F-G-H-I-R
= jardin.
- ĜEM’I
- Plorplendi.
// — ado, eco, inda ; ekĝemi. - = F-H-I
= gémir.
- ĜEMEL’O
- {Vr.}
Dunaskito. - = jumeau.
- ĜEN’I
- Malhelpi, tedi, embarasi.
// — ado, aĵo, eco, ulo ; senĝena. - = F-G
= gêner, déranger.
- ĜENDARM’O
- Policmilitisto.
// — aro, estro, ejo. - = gendarme.
- ĜENERAL’A
- Rilata al tuta speco, senescepta.
// — aĵo, eco, igi, ebla. - = A-F-H-I
= général (adj.).
- Ĝenev’o
- {Vf.}
Svisa urbo apud lago Lemano.
V. Genevo. - = Genève.
- Ĝeni’o
- {Rh.}
V. genio ? - = génie.
- ĜENTIL’A
- Bonmaniera, afablemiena.
V. ĝentla.
// — aĵo, eco, ulo ; malĝentila. - = A-F-H-I
= poli, courtois.
- Ĝentl’a
- {Vr.Z.}
Erare anstataŭ : ĝentila, V. ĝentila. - = courtois, poli.
- Ĝerbos’o
- {*} [Zool.]
Alia nomo de dipo (dipus), V. dipo. - = A-F
= gerboise.
- ĜERM’O
- Parto de semo kiu naskas novan vivaĵon.
// — ado, igi ; senĝerma. - = A-F-H-I-R
= germe.
- Ĝet’o
- {M.T.} [Mar.]
Havendigo.
V. varfo. - = A-F-I
= jetée.
- ĜI
- Pronomo de la tria persono por montri estaĵon senseksan aŭ kies sekso estas ne atentinda.
// ĝia. - = il, cela.
- ĜIB’O
- Dorsa aŭ brusta elstaraĵo.
// — eto, ulo, hava, igi. - = F-H
= bosse.
- Ĝil’o
- Angla mezurero, duonpajnto.
- = demi-pinte.
- Ĝimkan’o
- ‹?› {Rh.}
Sportkunveno. - = réunion sportive.
- Ĝin’o
- {Vr.Z.}
Speco de brita grenbrando ; angla junipera brando. - = A-F-G-H-I-R
= gin.
- Ĝinece’o
- ‹?› {V.I.}
V. gineceo. - = gynécée.
- Ĝir’i
- Garanti bilon per aldona subskribo.
// — ado, anto ; ĝirokontobanko. - = endosser.
- ĜIRAF’O
- Speco de mamulo (camelopardalis girafe).
V. girafo.
// — viro, ino, ido, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= girafe.
- ĜIS
- Atingante (lokon aŭ tempon).
// ĝis’nune, tiama, kie ?, tie, hodiaŭ. - = jusqu’à (ce que).
- ĜOJ’I
- Senti plezuron en la animo, esti gaja.
// — ado, eco, ego, igi ; malĝoja. - = A-F-H-I
= se réjouir.
- ĜU’I
- Trovi plezuron en io.
// — ado, anto, ego, igi, ama. - = A-F
= jouir.
- ĜUST’A
- Preciza, ekzakta, akurata.
// — eco, igi, ilo ; malĝusta ; alĝustigi ; ĝustatempe. - = A-F-H-I
= juste, exact.
- H
- Deka litero de la esperanta alfabeto.
- = H.
- HA
- Ekkrio de surprizo, ĝojo, k.t.p.
- = ah ! ha !
- Haban’a
- {Df.}
(Cigaro) de sudamerika lando.
V. havana. - = havane.
- Haĉ’i
- {T.Vx}
Ombrostreki.
// — ado, aĵo. - = A-F
= hachurer.
- Hades’o
- [Mitol.]
Greka nomo de la infero. - = Hadès.
- Hadĵi’o
- [Voj.]
Meka pilgriminto. - = hadji.
- Hagiograf’o
- {Df.} [Sc.]
Hagiografiisto. - = hagiographe.
- Hagiografi’o
- {Df.}
Historio de la sanktuloj. - = hagiographie.
- Hajdamak’o
- {V.P.}
Zaporoga [tiel printita] kaporalo. - = haydamac.
- Hajduk’o
- Hungara piedsoldato.
V. hejduko. - = heiduque.
- HAJL’O
- Glaciigita pluvo.
// — ero ; hajl’neĝo, pluvo. - = grêle.
- HAK’I
- Distranĉi per hakilo.
// — eti, egi, ado, aĵo, ilo, isto ; de’, dis’, ek’, el’, ĉirkaŭ’, tra’haki ; elhaki sian vojon. - = F-G-H-I
= hacher.
- HAL’O
- 1 : Ĉambrego, vendejo.
2 : {Rh.} [Fot., Meteor.]
V. haloo. - = 1: A-F-G-H
= 1 : hall, halle. 2 : halo.
- HALADZ’O
- Putra enblovo.
// — iĝi. - = exhalaison mauvaise.
- HALEBARD’O
- Speco de antikva pikarmilo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= hallebarde.
- HALELUJA’O
- ‹?› {Rh.}
Ĝoja ekkrio en hebreaj kaj kristanaj kantoj (ĉu ne preferinde : halelujo ?).
V. aleluiao. - = alleluia.
- Halo’o
- 1 : {T.Vx} [Meteor.]
Lumkrono.
2 : [Fot.]
Lummakulo.
// antihaloo.
V. halo. - = 1 + 2 : halo.
- Halogen’o
- {T.Vx} [Kem.]
Korpo naskanta salon per kombiniĝo kun metaloj : kloro, bromo, jodo, fluoro. - = halogène.
- Halojd’a
- {T.Vx} [Kem.]
(Salo) el halogeno kaj metalo. - = haloïde.
- Hals’o
- {T.Vx} [Mar.]
Ŝnuro fiksanta la ventan angulon de velo.
// halsodirekti. - = amure.
- Halt’i
- Ĉesi movon, antaŭeniradon, senmoviĝi.
// — eti, ado, ejo, ig’i-ilo, ebla ; senhalte ; haltopunkto ; haltigŝuo. - = A-F-G-I
= s’arrêter ; haltopunkto : point d’arrêt ; haltigŝuo : sabot de frein.
- Halter’o
- Gimnastika pezaĵo.
- = F-H-I
= haltère.
- Halucen’i
- {Sr.}
V. halucini. - = halluciner.
- Halucin’i
- Senterarigi [tiel printita ; kompreni : senterari].
V. haluceni.
// — ulo. - = A-F-H-I-R
= halluciner.
- Halucinaci’o
- ‹?› {Ka.}
Halucino, halucinaĵo. - = hallucination.
- HALUKS’O
- ‹?› {Rh.}
Dika piedfingro, piedpolekso.
V. polekso. - = pouce du pied.
- Hamadrias’o
- [Zool.]
Speco de simio (hamadryas). - = hamadryas.
- HAMAK’O
- Pendlito, retlito.
- = A-F-H-R
= hamac.
- Hamstr’o
- [Zool.]
Speco de rato (mus cricetus). - = hamster.
- Hanap’o
- ‹?› {T.Vx}
Speco de pokalego. - = hanap.
- Handikap’o
- Konkura egaligo.
// — aĵo, anto, isto. - = handicap.
- Hans’o
- {Rh.}
Federacio de komercaj urboj.
// — hansa ligo. - = A-F-G-H-I-R
= hanse.
- HAR’O
- Haŭta surkreskaĵo fadenforma.
// — eto, ego, aĵo, aro ; kol’, okul’, vang’, lip’haroj ; har’ligo, pinglo, tufo ; senhara. - = A-G
= poil, cheveu.
- Haradri’o
- ‹?› [Ornit.]
V. karadrio. - = pluvier.
- HARD’I
- Malmoligi, fortigi personon aŭ beston.
// — eti, iĝi ; soldato, milit’, mont’hardita. - = A-G
= endurcir.
- Harem’o
- Virina ĉambraro, virinejo, edzinarejo ĉe mahometanoj.
V. gineceo. - = A-F-G-H-I-R
= harem.
- HARING’O
- Speco de marfiŝo (clupea harengus).
- = A-F-G-H-I
= hareng.
- Harmon’a
- 1 : [Mat.]
(Harmona) proporcio.
2 : [Fiz.]
(Harmonaj) sonoj. - = 1 + 2 : harmonique.
- HARMONI’O
- Aranĝo de partoj bone interkonsentantaj.
// — igi, isto. - = A-F-G-H-I-R
= harmonie.
- Harmonik’o
- 1 : {T.Vx} [Fiz.]
Harmonsono.
// — ilo ? harmoniko (muziko).
2 : {Rh.} [Muz.]
Speco de muzikilo. - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 : harmonique. 2 : harmonica.
- Harmonium’o
- Orgeneto.
- = A-F-G-H-I-R
= harmonium.
- HARP’O
- Muzika kordinstrumento.
// — ist’o-ino. - = A-F-G-H-I-R
= harpe.
- Harpi’o
- 1 : [Mitol.]
Fabla monstro.
2 : [Ornit.]
Speco de rabobirdo (thrasaëtus harpyia). - = 1 + 2 : harpie.
- HARPUN’O
- Sagpikilo por kapti balenon, k.t.p.
- = A-F-G-H-R
= harpon.
- Hart’i
- [Tekn.]
Trempi por malmoligi (ŝtalon).
// malharti. - = tremper l’acier.
- Haruspeks’o
- [Hist.]
Romana divenisto, aŭguristo. - = aruspice.
- Haspel’o
- {Vf.} [Mek.]
Rullevilo, levilrado. - = treuil.
- Haŭbiz’o
- 1 : [Milit.]
Bombardilo.
2 : {Vf.} [Milit.]
Obuso. - = 1 : obusier. 2 : obus.
- HAŬT’O
- Membrano kiu tegas la homan korpon.
// — eca, igi ; senhaŭta ; haŭt’malsano, veziko. - = G
= peau.
- HAV’I
- Posedi, teni.
// — aĵo, ebla, inda, ujo, ulo, igi, iĝi ; en’, mal’, ne’, re’havi ; senenhava. - = A-F-G-H-I
= avoir.
- Havan’a
- ‹?› {Rh.}
V. habana. - = havanais.
- HAVEN’O
- Ŝipŝirmejo.
// antaŭ’, ekster’, post’, flos’haveno ; haven’barilo, digo, pago. - = A-F-G
= port, havre.
- HAZARD’O
- Okazo, sorto, neantaŭviditaĵo.
// hazarda ludo. - = A-F-G-H-R
= hasard.
- HE
- Ekkrio, alvoko.
- = hé ! eh !
- HEBRE’O
- {K.}
Antikva nomo de la Judoj.
// — ejo ; hebrea kvartalo, leĝlibro. - = juif.
- Hebreism’o
- Aparta esprimo de la hebrea lingvo.
- = hébraïsme.
- HEDER’O
- Speco de kreskaĵo dukotiledona (hedera helix).
- = H-I
= lierre.
- Hedisar’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fabacoj (hedysarum). - = sainfoin.
- HEĜIR’O
- Datepoko de la mahometanoj.
- = hégire.
- Hej !
- {V.P.}
Ekkrio. - = hé !
- Hejduk’o
- ‹?› {T.Vx}
V. hajduko. - = heiduque.
- HEJM’O
- Familia domo.
// — ama, ema, hava, sidulo ; senhejma. - = A-G
= le foyer domestique.
- Hejse !
- {V.P.}
Ekkrio por alvoki. - = holà !
- HEJT’I
- Varmigi (lokon).
// — ado, isto, ilo. - = A-G
= chauffer.
- Hekatomb’o
- {K.}
Buĉofero da cent brutoj. - = A-F-G-H-I-R
= hécatombe.
- Heksaedr’o
- Sesedro, sesfaca solido.
- = hexaèdre.
- Heksametr’o
- {K.}
Sespieda verso. - = A-F-G-H-I-R
= hexamètre.
- Hektar’o
- Franca kampmezurero, centaro.
- = A-F-G-H-I-R
= hectare.
- Hektik’a
- (Febro) malrapida, kiu kaŭzas iom post iom konsumiĝon de malsanulo.
- = hectique.
- Hektograf’o
- Skriba multobligilo.
- = hectographe.
- Hektogram’o
- Pezo da cent gramoj.
- = A-F-G-H-I-R
= hectogramme.
- Hektolitr’o
- Mezurilo kiu enhavas cent litrojn.
- = A-F-G-H-I-R
= hectolitre.
- Hektometr’o
- Longeco egala je cent metroj.
- = hectomètre.
- HEL’A
- Klara, brila, lumplena.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; malhela ; heligi (foto : maldensigi kliŝon). - = G
= clair, lumineux.
- Helamis’o
- [Zool.]
Speco de ratoj (helamys). - = helamys.
- HELEBOR’O
- [Bot.]
Speco de ranunkolacoj (helleborus).
V. eleboro. - = A-F-H-I
= ellébore.
- Helen’a
- Pragreka.
- = hellénique.
- HELENISM’O
- Greka kulturo.
- = hellénisme.
- Helenist’o
- {Vr.Z.}
Scienculo kiu studas antikvajn grekaĵojn. - = helléniste.
- Heliant’o
- [Bot.]
Speco de kompozito (helianthus).
V. turnsolo. - = hélianthe.
- Heliantem’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de cistoj (helianthemum). - = hélianthème.
- Helic’o
- [Mat.]
Kurblinio ŝraŭbforma ; helica ŝipaparato. - = hélice.
- Helicoid’a
- Helicforma.
- = hélicoïde.
- HELIK’O
- [Zool.]
Speco de molusko gastropodo (helix).
// — aĵo. - = L
= escargot.
- Helikopter’o
- {T.Vx}
Speco de flugludilo. - = hélicoptère.
- Helikriz’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (helichrysum).
V. helioĥrio. - = immortelle.
- Heliks’o
- [Anat.]
Rando de la ekstera orelo. - = hélix.
- Heliogravur’o
- Fotografa gravuro, sungravuro.
- = héliogravure.
- Helioĥri’o
- {V.P.} [Bot.]
V. helikrizo. - = immortelle.
- Heliometr’o
- Aparato por mezuri la ŝajnan diametron de l’suno, k.t.p.
- = héliomètre.
- Helioskop’o
- [Astr.]
Sunrigardilo. - = hélioscope.
- Heliostat’o
- {T.Vx} [Astr.]
Aparato kiu sekvas aŭtomate la movon de l’suno. - = héliostat.
- HELIOTROP’O
- [Bot.]
Speco de boragacoj (heliotropium). - = A-F-G-H-I-R
= héliotrope.
- Helium’o
- [Kem.]
Metalo freŝdate trovita. - = hélium.
- Helm’o
- Speco de kasko.
- = heaume.
- HELP’I
- Faciligi, favori la agadon de, alporti protekton al.
// — ado, aĵo, ema, ilo, isto, ulo, ant’o-ino ; malhelpi ; helpa trupo. - = aider ; helpa trupo : renfort.
- Helvel’o
- Speco de fungo (helvella).
// — acoj. - = helvette.
- Hemant’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de amarilisacoj (hæmanthus). - = hémanthe.
- Hematit’o
- {T.Vx} [Miner.]
Natura feroksido sangokolora. - = hématite.
- Hematop’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de stilzbirdo (hœmatopus ostralegus). - = huitrier.
- Hemerobi’o
- {V.P.} [Entom.]
Speco de nevropteroj (hemerobius), fetormuŝo. - = hémérobe.
- HEMIKRANI’O
- [Med.]
Kapdoloro. - = migraine.
- Hemion’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de sovaĝa azia azeno (asinus hemionus). - = hémione.
- Hemiplegi’o
- [Med.]
Paralizo de duonkorpo.
// — ulo. - = hémiplégie.
- Hemipter’o
- Klaso de insektoj, kiel cikadoj, afisoj, cimoj, k.t.p.
- = hémiptère.
- HEMISFER’O
- Duonsfero.
- = hémisphère.
- Hemoglobin’o
- [Anat.]
Koloriga substanco de la sango. - = hémoglobine.
- Hemoliz’o
- {T.Vx} [Med.]
L.v. sangosolvo, sanganalizo.
// — ema. - = hémolyse.
- Hemoni’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj (haemonia). - = hémonie.
- Hemoragi’o
- [Med.]
Sangelfluo. - = hémorragie.
- Hemorojd’o
- [Med.]
Tumoro de la anusvejnoj kun sangelfluo. - = A-F-G-H-I-R
= hémorroïde.
- Hen’i
- {V.P.}
Ridbleki. - = glapir ?
- HEPAT’O
- [Med.]
Granda glando kiu sekrecias galon. - = A-F-H-I
= foie.
- Hepatik’o
- {*}
Speco de kreskaĵoj senkotiledonaj (hepatica). - = hépatique.
- Herakle’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de umbelifero (heracleum). - = berce.
- Heraldik’o
- Scienco pri blazono.
- = A-F-G-H-I-R
= science héraldique.
- HERB’O
- Kreskaĵo mola kaj verda.
// — aĵo, aro, ejo, ero, eto ; herbo’bedo, kovro, riĉa, porta. - = A-F-H-I
= herbe.
- HERBARI’O
- {V.P.}
Herbokolekto. - = herbier.
- HERED’I
- Ricevi ion de mortinto.
// — aĵo, eco, anto, ulo, igi ; senheredigi. - = A-F-H-I
= hériter (trans.).
- HEREZ’O
- Doktrino kontraŭa al la eklezia doktrino.
// — eca, ulo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= hérésie.
- Herkule’a
- {Z., La Rabistoj}
Apartenanta aŭ similanta al Herkuleso.
V. herkuleso. - = herculéen.
- Herkules’o
- {Vf.}
Greka duondio.
V. herkulea. - = Hercule.
- Hermafrodit’a
- Ambaŭseksa.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= hermaphrodite.
- Hermes’a
- V. hermetika.
- = hermétique.
- Hermes’o
- {Vf.}
Greka nomo de Merkuro. - = Hermès.
- Hermet’a
- {Sr.}
V. hermetika. - = hermétique.
- Hermetik’a
- Rilata al la alkemio.
V. hermesa, V. hermeta.
// — eco, igi (luti hermetike). - = A-F-G-H-I-R
= hermétique.
- HERNI’O
- Tumoro naskita pro eliro de organo ekster sia loko tra membrano.
// — ulo ; entordita hernio. - = A-F-G-H-I
= hernie.
- Herniari’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de paronikiaco (herniaria). - = herniaire.
- HERO’O
- Duondio, grandfarulo.
// — ino, aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= héros.
- Heroism’o
- {V.P.}
Heroeco. - = héroïsme.
- HEROLD’O
- Milita anoncisto.
- = A-F-G-H-I-R
= héraut.
- Herpest’o
- {T.Vx} [Zool.]
Alia nomo de ikneŭmono (herpestes).
V. ikneŭmono. - = mangouste.
- Hetair’o
- {Df.}
Malĉastulino, publikulino. - = hétaïre.
- Heterodoks’a
- {V.I.}
Malortodoksa. - = hétérodoxe.
- Heterogen’a
- Malsamnatura, malhomogena.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= hétérogène.
- Hetman’o
- {Z., La Rabistoj}
Kozakestro. - = hetman.
- HEZIT’I
- {Vr.}
Ŝanceliĝi (spirite), malcertiĝi, senkonsiliĝi. - = A-F-G-I
= hésiter.
- Hiacint’o
- Speco de liliacoj (scilla).
- = A-F-G-H-I-R
= hyacinthe.
- Hialit’o
- {V.I.} [Miner.]
Speco de opalo. - = hyalithe.
- Hiatus’o
- {Df.}
Renkontiĝo de du vokaloj ĉe la fino kaj la komenco de du vortoj sinsekvaj. - = hiatus.
- Hibisk’o
- [Bot.]
Speco de malvacoj (hibiscus).
// — oidoj. - = ketmie.
- Hibrid’a
- [Nat. hist.]
Naskita de gepatroj el du malsamaj rasoj (mestizo).
// — ulo. - = A-F-H-I
= hybride.
- Hidatid’o
- [Med.]
Intesta vermo. - = hydatide.
- Hidn’o
- {V.P.} [Bot.]
Pinglofungo, speco de himenomicetoj (hydnum). - = hydne.
- HIDR’O
- 1 : [Mitol.]
Fabla serpento.
2 : [Zool.]
Speco de polipoj (hydra). - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : hydre.
- Hidral’oj
- ‹?› {T.Vx} [Bot.]
Klaso de kreskaĵoj (ceratophyllum ?). - = hydrales.
- Hidramin’o
- {T.Vx} [Kem. fot.]
Kemiaĵo uzata en fotografado. - = hydramine.
- HIDRARG’O
- [Kem.]
Metalo fluida, densega ; vivarĝento.
// — aĵo. - = mercure.
- Hidrat’o
- {T.Vx} [Kem.]
Komponaĵo el akvo kun bazo. - = hydrate.
- Hidraŭlik’a
- [Mek.]
Rilata al akvomovoj.
V. hidrolika. - = hydraulique.
- Hidrid’o
- {T.Vx} [Kem.]
Kombinaĵo de simpla korpo kun hidrogeno. - = hydrure.
- Hidrocefal’o
- [Med.]
Akvokapulo. - = hydrocéphale.
- Hidrocel’o
- {T.Vx} [Med.]
Akvotumoro. - = hydrocèle.
- Hidrodinamik’o
- [Mek.]
Scienco pri akvoforto. - = hydrodynamique.
- Hidrofil’a
- Akvosorbema.
- = hydrophile.
- Hidrofobi’o
- [Med.]
Rabio, akvotimo.
// — ulo. - = A-F-H-I-R
= hydrophobie.
- Hidrogen’o
- [Kem.]
Simpla korpo kiu naskas akvon per kombino kun oksigeno. - = hydrogène.
- Hidrograf’o
- [Sc.]
Hidrografiisto. - = hydrographe.
- Hidrografi’o
- [Sc.]
Scienco pri maroj, riveroj, k.t.p.
// — isto. - = hydrographie.
- Hidroĥar’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de akvaj monokotiledonoj (hydrocharis). - = hydrocharis.
- Hidrokantar’oj
- ‹?› {T.Vx} [Entom.]
Akvokoleopteroj. - = hydrocanthares.
- Hidrokarbid’o
- {T.Vx} [Kem.]
Karbido de hidrogeno.
V. hidrokarburo. - = hydrocarbure.
- Hidrokarbon’o
- [Kem.]
Komponaĵo de karbono kaj hidrogeno. - = hydrocarbone.
- Hidrokarbur’o
- {Sr.} [Kem.]
V. hidrokarbido. - = hydrocarbure.
- Hidrokinon’o
- Kemiaĵo uzata en fotografado.
- = hydroquinone.
- Hidrokorak’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de palmipedo, akvokorvo, markorvo (hydrocorax).
V. korakso. - = cormoran.
- Hidrokoris’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de hemipteroj, akvocimo. - = hydrocorise.
- Hidrokotil’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de umbeliferoj (akvotelero) (hydrocotyle). - = hydrocotyle.
- Hidroksid’o
- [Kem.]
Komponaĵo el akvo kaj metaloksido. - = hydroxyde.
- Hidroksil’o
- Oksidamoniako.
- = hydroxyle.
- Hidroksilamin’o
- {T.Vx} [Kem. fot.]
Organika bazo el hidroksilo kaj alia korpo. - = hydroxylamine.
- Hidrolik’a
- {Sr.} [Mek.]
V. hidraŭlika. - = hydraulique.
- Hidrometr’o
- Instrumento por mezuri pezecon, densecon, k.t.p. de la fluidaĵoj.
- = hydromètre.
- Hidrometri’o
- Scienco por mezuri pezecon, densecon, k.t.p. de la fluidaĵoj.
- = A-F-G-H-I-R
= hydrométrie.
- Hidropati’o
- [Med.]
Akvokuracado. - = A-F-G-H-I-R
= hydropathie.
- Hidrops’o
- [Med.]
Akvoŝvelo, malsano. - = A-F-G-I
= hydropisie.
- Hidroskop’o
- Fonteltrovisto.
- = A-F-G-H-I-R
= hydroscope, sourcier.
- Hidrostat’a
- {Vf.} [Fiz.]
Rilata al la ekvilibro de fluaĵoj. - = hydrostatique.
- Hidrostatik’o
- [Sc.]
Parto de la mekaniko pri ekvilibro de fluidaĵoj. - = A-F-G-H-I-R
= hydrostatique.
- HIDROTERAPI’O
- Akvokuracado.
// — aĵo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= hydrothérapie.
- HIEN’O
- [Zool.]
Speco de rabomamulo (hyœna).
// — oido. - = A-F-G-H-I-R
= hyène.
- Hienoid’o
- {Vf.} [Zool.]
Besto simila al hieno. - = hyenoïde.
- Hieraci’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (hieracium). - = épervière des murs.
- HIERARĤI’O
- V. hierarkio.
- = hiérarchie.
- HIERARKI’O
- Ordo de rangoj de gradoj.
V. hierarĥio.
// — estro. - = A-F-G-H-I-R
= hiérarchie.
- Hieratik’a
- Rilata al sanktaĵoj, pastraĵoj.
- = hiératique.
- HIERAŬ
- La ĵus antaŭan tagon.
// — a, e ; antaŭhieraŭ. - = F
= hier.
- Hierofalk’o
- [Ornit.]
V. girfalko : V. giri. - = gerfaut.
- Hieroglif’o
- Praegipta skribosigno.
// — aro. - = A-F-G-H-I-R
= hiéroglyphe.
- HIGIEN’O
- Arto konservi sanon.
V. dietetiko.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= hygiène.
- Higrometr’o
- Mezurilo de la malsekeco de la aero.
- = A-F-G-H-I-R
= hygromètre.
- Higrometri’o
- [Fiz.]
Arto mezuri la malsekecon de la aero. - = A-F-G-H-I-R
= hygrométrie.
- Higroskop’o
- {T.Vx} [Fiz.]
Instrumento por konstati la malsekecon de la aero. - = hygroscope.
- Hil’o
- 1 : [Bot.]
Parto de la grajno per kiu ĝi teniĝas al la ovujo (hilum).
2 : {T.Vx} [Zool.]
Speco de rano (hyla). - = 1 : hile. 2 : rainette.
- Himantop’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de stilzbirdo (himantopus). - = échasse.
- Himen’o
- [Anat.]
Virgulina membrano. - = A-F
= hymen.
- Himeni’o
- {T.Vx} [Bot.]
Membrano spordona, sporujo. - = hymenium.
- Himenopter’o
- [Entom.]
Klaso de insektoj kiel abelo, formiko, k.t.p. - = hyménoptère.
- Himinomicet’o
- [Bot.]
Klaso de fungoj, membranfungoj, kiel agariko, boledo, k.t.p. - = hyménomycèle.
- HIMN’O
- Religia kanto.
// — aro ; edziĝhimno. - = A-F-G-H-I-R
= hymne.
- HIND’O
- Sudazia popolano.
// — ujo. - = Hindou.
- Hioglos’o
- {*} [Anat.]
Muskolo kuniganta la langon al la hioido. - = hyoglosse.
- Hioid’o
- {*} [Anat.]
Osto sidanta ĉe la radiko de la lango. - = hyoïde.
- Hiperbol’o
- 1 : [Mat.]
Speco de kurblinio, asimptoto.
2 : [Ret.]
Retorika figuraĵo. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : hyperbole.
- Hiperboloid’o
- [Mat.]
Solido ricevita per la rivoluo de hiperbolo. - = hyperboloïde.
- Hiperemi’o
- [Med.]
Alfluego de sango, l.v. supersangeco. - = hypérémie.
- Hiperespoz’i
- {Vf.} [Fot.]
Superespozi, espozegi. - = surexposer.
- Hiperfokus’a
- [Fot.]
(Distanco) de la plej proksima klarvidebleco en aparato enfokusigita rilate al horizonto, superfokusa. - = hyperfocal.
- Hiperhejt’i
- {T.Vx}
Superhejti. - = surchauffer.
- Hiperik’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj dialipetaloj [tiel printita] (hypericum).
// — acoj, oidoj. - = millepertuis.
- Hipermetrop’a
- [Opt., Med.]
(Okulo) en kiu la optika akso estas pli longa ol en normala okulo. - = hypermétrope.
- Hipermetropi’o
- {Sr.}
Hipermetropeco. - = hypermétropie.
- Hipersatur’i
- {Vf.}
Supersaturi, saturegi. - = sursaturer.
- Hipertrof’a
- {T.Vx} [Med.]
Superkreska, trokreska (organo).
// — eco, igi. - = A-F-G-H-I-R
= hypertrophique.
- Hipertrofi’o
- {Vr.Z.} [Med.]
Hipertrofeco. - = hypertrophie.
- Hipn’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de muskoj (hypnum). - = hypne.
- HIPNOT’O
- Nenatura dormo.
// — anto, eco, isto, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= hypnose.
- Hipnotism’o
- Doktrino pri hipnoto.
- = hypnotisme.
- Hipocikloid’o
- [Mat.]
Speco de kurblinio. - = hypocycloïde.
- Hipoderm’a
- {*} [Med.]
Subhaŭta. - = hypodermique.
- Hipodrom’o
- Ĉevalkurejo.
- = A-F-G-H-I-R
= hippodrome.
- Hipofiz’o
- {Vf.} [Anat.]
Organo sidanta ĉe la malsupera faco de la cerbo. - = hypophyse.
- Hipogastr’o
- [Anat.]
Substomako. - = A-F-G-H-I-R
= hypogastre.
- Hipoglos’o
- 1 : {T.Vx} [Anat.]
Sublanga nervo.
2 : [Zool.]
Speco de pleŭronekto (pleuronectes hypoglossus). - = 1 : hypoglosse. 2 : flétan.
- Hipoĥondri’o
- {Sr.}
V. hipokondrio. - = hypocondrie.
- Hipokamp’o
- {Df.} [Ikt.]
Ĉevalraŭpo, speco de fiŝeto (hippocampus). - = hippocampe.
- Hipokaŝtan’o
- {T.Vx} [Bot.]
Maronujo (œsculus hippocastanum). - = marronnier d’ Inde.
- Hipokondr’o
- {K.} [Anat.]
Ĉiu el la du flankaj partoj de abdomeno sub epigastro. - = hypocondre.
- Hipokondri’o
- [Med.]
Melankolio.
V. hipoĥondrio.
// — eco, ema, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= hypocondrie.
- HIPOKRIT’I
- Ŝajnigi, afekti honestecon, amikecon, k.t.p.
// — ado, aĵo, eco, ema, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= faire l’hypocrite.
- Hipopotam’o
- [Zool.]
Speco de dikhaŭta mamulo, riverĉevalo, nilĉevalo (hippopotamus). - = A-F-H-I
= hippopotame.
- HIPOTEK’O
- Rajto donita al kreditoro rilate al bieno de ŝuldanto.
// — akto ; ŝiphipoteko. - = hypothèque.
- Hipotenuz’o
- Plej granda latero de ortangula triangulo.
- = A-F-G-H-I-R
= hypoténuse.
- HIPOTEZ’O
- Supozo farita por ion klarigi.
- = A-F-H-I-R
= hypothèse.
- Hipuris’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de akvokreskaĵoj dukotiledonaj (hippuris). - = hippuris.
- Hipurit’o
- {T.Vx} [Geol.]
Fosilia duklapa molusko. - = hippurite.
- Hirs’a
- {Vf.}
Eluzita, eluze glatigita (monero) ; kruda ? - = fruste ?
- HIRT’A
- (Hararo) malglata.
// — eco, igi, iĝi. - = L
= ébouriffé.
- HIRUD’O
- [Zool.]
Vermo sangosuĉa (hirudo sanguisuga).
// — oidoj. - = L
= sangsue.
- HIRUND’O
- [Ornit.]
Speco de migrabirdo (hirundo).
// — ino, ido ; hirundvosto. - = F-H-I
= hirondelle ; hirundvosto : queue d’aronde.
- HISKIAM’O
- [Bot.]
Speco de solanaco, l.v. porkofabo (hyoscyamus). - = F-L
= jusquiame.
- HISOP’O
- [Bot.]
Speco de lamiaco (hysopus). - = A-F-G-H-I-R
= hysope.
- HISPAN’O
- Sudokcidenta eŭropa popolano.
// — ujo. - = Espagnol.
- Hist’o
- [Med.]
Viva teksaĵo.
// kuniga histo. - = tissu.
- HISTERI’O
- [Med.]
Nerva malsano.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= hystérie.
- Histologi’o
- [Fiziol.]
Esplorado de la organikaj histoj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= histologie.
- HISTORI’O
- Scienco pri la pasintaj okazaĵoj de la homaro.
// — isto ; prahistorio, antaŭhistorio. - = A-F-H-I-R
= histoire.
- HISTRIK’O
- [Zool.]
Speco de mamulo (histrix). - = L
= porc-épic.
- Histrion’o
- Antikva arlekeno.
- = A-F-G-H-I
= histrion.
- HO
- Ekkrio de surprizo, indigno, k.t.p.
- = ho ! oh !
- Hobal’o
- ‹?› {T.Vx} [Bot.]
Alia nomo por mirho (balsamodendron myrrha). - = myrrhe.
- HOBOJ’O
- [Muz.]
Muzika blovinstrumento.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= hautbois.
- HODIAŬ
- Nuna tago.
// — a, e. - = L
= aujourd’hui.
- HOK’O
- Kroĉilo.
// — eto, ego ; pord’, fiŝ’hoko ; hok’angulo, stango, fadeno, najlo. - = A-G
= croc, crochet.
- Hokajm’o
- ‹?› {Rh.}
Speco de vino, rejna vino. - = A
= vin du Rhin.
- Hola !
- {Vf.}
Krio por alvoki. - = hola !
- HOLAND’O
- Nordokcidenta eŭropa lando.
// — ano. - = Hollande.
- Hold’o
- [Mar.]
Ŝipkelo. - = A
= cale.
- Holk’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de gramenaco (holcus). - = houque.
- Holomorf’a
- {T.Vx} [Mat.]
L.v. plenforma, tutforma. - = holomorphe.
- Holoste’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kariofilacoj (holosteum). - = holostée.
- Holoturi’o
- {*}
Speco de ekinodermoj, marbestoj (holothuria). - = holoturie.
- HOM’O
- La plej alta el ĉiuj animalaj specoj pro inteligento (homo sapiens).
// — eto, ido, ar’o-ano ; hom’amulo, evitulo ; hom’manĝulo, mortiganto ; hom’linio, portilo, sumo ; hom’forma ; fiŝ’, kavern’homo ; sen’, super’homa ; senhomigi ; kvazaŭhomo. - = A-F-H-I
= homme.
- HOMAGI’O
- {V.P.}
Oferdono ; fidelĵuro ; respekta submetiĝo. - = A-F-H-I
= hommage.
- Homar’an’ismo
- {Z.}
Doktrino de amo al la homaro. - = homaranisme.
- Homeopati’o
- [Med.]
Kuracado de malsano per simila malsano.
// — ano. - = A-F-G-H-I-R
= homéopathie.
- HOMER’A
- Rilata al la greka poeto Homero.
- = homérique.
- Homini’o
- [Pale.]
Prahomaro. - = humanité préhistorique.
- Homogen’a
- Samnatura, senmiksa.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= homogène.
- Homografi’o
- [Mat.]
Speciala interrilato de du linioj. - = homographie.
- Homolog’a
- [Geom., Anat.]
Interresponda (latero, organo). - = A-F-G-H-I-R
= homologue.
- Homologi’o
- [Geom.]
Homologeco. - = homologie.
- HOMONIM’O
- Samnomulo.
- = A-F-G-H-I-R
= homonyme.
- Homoteti’o
- {T.Vx} [Geom.]
Speciala interrilato de du geometriaj figuroj. - = homothétie.
- HONEST’A
- Virta, honorinda.
// — aĵo, eco ; dubehonesta, malhonestaĵo. - = A-F-H-I
= honnête.
- HONOR’I
- Montri respekton al iu.
// — ebla, eco, inda ; por la honoro de ; senhonora ; fondo je la honoro. - = A-F-H-I
= honorer.
- HONORARI’O
- Salajro, pago de advokatoj, profesoroj, kuracistoj, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= honoraires.
- HONT’I
- Senti humiliĝon, ruĝiĝi pro kulpo aŭ ofendo.
// — aĵo, eco, ema, inda, ulo, igi, iĝi ; hontindaĵo ; senhonta ; hontigi iun. - = avoir honte de.
- Hopli’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleoptero (hoplia). - = hoplie.
- HOR’O
- Dudekkvara parto de tago.
// laŭhore ; duonhoro ; ban’, poŝt’horo ; hor’montrilo, signilo ; ĉiuhora. - = A-F-H-I
= heure.
- Hord’o
- {V.P.}
Bando, sovaĝa homamaso. - = horde.
- HORDE’O
- [Bot.]
Speco de gramenaco, cerealo (hordeum). - = F-L
= orge.
- HORIZONT’O
- Ebeno perpendikla al la vertikalo ; cirkla linio kies observanto estas centro.
- = A-F-G-H-I-R
= horizon.
- HORIZONTAL’A
- Paralela al horizonto.
- = horizontal.
- HORLOĜ’O
- Maŝino por montri la horojn.
// — ujo, isto ; poŝ’, vek’, pendol’, risort’horloĝo ; horloĝa radaro. - = F-H-I
= horloge.
- Hormen’o
- {Vf.} [Bot.]
Speco de lamiacoj (horminum). - = hormin.
- HOROSKOP’O
- Astrologia antaŭdiro.
- = horoscope.
- Hortensi’o
- [Bot.]
Speco de florkreskaĵo (hydrangeum hortensia). - = A-F-G-H-I-R
= hortensia.
- HORTULAN’O
- [Ornit.]
Speco de paserbirdo (emberiza hortulana). - = ortolan.
- HOSPITAL’O
- Malsanulejo.
// kampa, infekta, antaŭzorga hospitalo. - = A-F-G-H-I-R
= hôpital.
- HOSTI’O
- [Ekl.]
Eŭkaristia pano. - = hostie.
- HOTEL’O
- Gastejo.
// — eto ; hotelmastr’o-ino. - = F-G-H-I
= hôtel.
- Huant’o
- [Mar.]
Ŝnurego liganta mastkapojn al flankoj de ŝipo.
V. vanto. - = A-F-G-R
= hauban.
- HUB’O
- Hejmkampo, herbejo.
// — ulo. - = champ, pré, clos.
- Hubar’o
- {Df.} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (hubara).
V. otiso. - = outarde houbara.
- HUF’O
- Ungego (ĉevala, bova, k.t.p.).
// unu’, du’hufulo ; huf’fer’i-aĵo-isto ; hufofrapi. - = A-G
= sabot des animaux.
- Hukabak’o
- ‹?› {Rh.}
Reliefa linaĵo. - = grosse toile ouvrée.
- Hul’o
- {Rh.} [Mar.]
Ŝipkorpo. - = A
= coque de navire.
- Hum’o
- Kultura tero, ĝardentero.
- = F-G-H
= humus, terreau.
- HUMAN’A
- Homsenta, kompatema, civiliza, kultura, klera.
// — eco, isto ; senhumaneco. - = humain.
- Humanism’o
- Beletristika kulturo.
- = A-F-G-H-I-R
= humanisme.
- Humanist’o
- {V.I.}
Ano de humanismo. - = humaniste.
- HUMER’O
- [Anat.]
Ŝultrosto.
// humertordeco. - = A-F-H-I
= humérus.
- HUMID’A
- {V.P.}
Malseka, akvabunda.
// — aĵo, eco, igi, iĝi. - = humide.
- HUMIL’A
- Malfiera.
// — eco, ema, ulo, igi, iĝi ; malhumila ; memhumiligo. - = A-F-H-I
= humble.
- HUMOR’O
- Temperamento, karaktero, sprito.
// — aĵo, ema, isto, ulo ; gaj’, malbon’humoro. - = A-F-G-H-I-R
= humeur.
- HUND’O
- [Zool.]
Hejma kvarpiedulo (canis domesticus).
// — viro, ino, ido, ejo, isto, aĉo, eto, aro ; kur’, graj’, mel’, cerv’, ĉas’, halt’, sang’, perdrik’, rapid’, rat’hundo ; hundo’domo, ŝnuro, bleko, malsano, edukisto, tenilo, viando ; hundherbo. - = A-G
= chien.
- HUNGAR’O
- [Geogr.]
Centreŭropa popolano.
// — ujo. - = hongrois.
- HURA
- Ĝoja, aproba aklamo.
V. ĥura. - = hurrah.
- Hurd’o
- {T.Vx}
Branĉoplektaĵo, maŝoplekto, platkorbo. - = claie.
- HURL’I
- {V.P.}
Lupebleki, lupkriegi.
// — eti. - = hurler.
- HUSAR’O
- [Milit.]
Hungara kavaleriano ; speciala rajdsoldato. - = A-G
= hussard.
- Huŝ’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de salmo (salmo hucho). - = A-F-G-H-I-R
= huch.
- Huz’o
- [Ikt.]
Speco de fiŝo (acipenser guso). - = grand esturgeon.
- Ĥ
- Dekunua litero de la esperanta alfabeto.
- = KH.
- Ĥamelon’o
- {Vr.Z.}
V. kameleono. - = caméléon.
- Ĥamsin’o
- {Ka.}
Egipta ardega vento blovanta el la dezerto. - = simoun.
- Ĥan’o
- 1 : {Rh.} [Voj.]
Karavana loĝejo.
2 : {Vr.Z.}
Tartara princo • (alia senco). - = 1 : khan. 2 : Khan.
- ĤAOS’O
- [Mitol.]
V. kaoso. - = chaos.
- Ĥeder’o
- {V.P.}
Prepara juda lernejo. - = école juive.
- Ĥejrant’o
- {V.P.}
V. keiranto. - = giroflée.
- Ĥeloni’o
- {V.P.}
V. kelonio. - = tortue de mer.
- ĤEMI’O
- [Sc.]
V. kemio. - = chimie.
- Ĥermes’o
- {V.P.}
Alia nomo de koĉenilo, V. koĉenilo. - = kermès.
- ĤIMER’O
- V. kimero.
- = chimère.
- ĤIN’O
- [Geogr.]
Mezazia popolano.
V. ŝino.
// — ujo. - = chinois (un).
- ĤIRURG’O
- V. kirurgo.
- = chirurgien.
- ĤIRURGI’O
- V. kirurgio.
- = chirurgie.
- ĤOLER’O
- [Med.]
Epidemia malsano (oni proponis anstataŭigi per ĉolero aŭ morbuso). - = A-F-G-H-I-R
= choléra.
- ĤOR’O
- Kantantaro, kantistaro (oni proponis anstataŭigi per ĉoro aŭ koruso).
V. koruso.
// — ano, ejo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= chœur.
- Ĥoral’o
- {V.P.}
Religia ĥorusa kanto. - = choral.
- Ĥore’o
- {Vf.} [Med.]
V. koreo. - = chorée.
- Ĥoreografi’o
- {V.P.}
Arto verki, direkti baletojn, dancarto.
// — isto. - = chorégraphie.
- Ĥorografi’o
- V. korografio.
- = A-F-G-H-I-R
= chorographie.
- ĤORUS’O
- Speco de muzika verkaĵo.
V. koruso. - = A-F-G-H-I-R
= choral.
- Ĥri’o
- {V.P.}
Lerneja disvolviĝo de temo. - = chrie.
- Ĥrizam’o
- {V.P.}
V. krismo. - = chrême.
- Ĥrom’a
- V. kromo.
- = chromique.
- Ĥromatrop’o
- V. kromatropo.
- = chromatrope.
- Ĥromograf’o
- V. kromografo.
[Noto : la vorto kromografo ne estas en la listo de la kapvortoj. Aliaj kapvortoj similaj estas : kromofotografo, kromolitografo, kromotipio.] V. kromofotografo, V. kromolitografo, V. kromotipio. - = chromographe.
- Ĥromografi’o
- V. kromografio.
[Noto : la vorto kromografio ne estas en la listo de la kapvortoj. Aliaj kapvortoj similaj estas : kromofotografo, kromolitografo, kromotipio.] V. kromofotografo, V. kromolitografo, V. kromotipio. - = chromographie.
- Ĥromolitograf’o
- V. kromolitografo.
- = chromolithographie.
- Ĥromosfer’o
- V. kromosfero.
- = chromosphère.
- Ĥromotipi’o
- {Vr.Z.}
Kromotipado, kromotipaĵo. - = chromotypie.
- Ĥronik’a
- V. kronika.
- = A-F-G-H-I-R
= chronique.
- Ĥronogram’o
- V. kronogramo.
- = chronogramme.
- Ĥronologi’o
- V. kronologio.
- = A-F-G-H-I-R
= chronologie.
- Ĥronometr’o
- V. kronometro.
- = A-F-G-H-I-R
= chronomètre.
- Ĥronoskop’o
- V. kronoskopo.
- = chronoscope.
- Ĥura
- V. hura.
- = hourra !
- I
- Dekdua litero de la esperantista alfabeto.
- = I.
- I
- Finiĝo de la infinitiva modo ĉe la verboj, ekz : dormi, kanti, k.t.p.
Kun adjektivaj radikoj ĝi havas signifon : esti tia, havi la eco de la adjektivo, ekz : utili, avari, k.t.p.
Kun nomaj radikoj de objektoj ĝi signifas : agi per tiuj objektoj laŭ ilia naturo, ilin uzi, ekz : kroni, veneni, tamburi, k.t.p.
Kun nomaj radikoj de personoj ĝi signifas : havi la situacion aŭ fari la oficon de tiuj personoj, ekz : reĝi, estri, k.t.p. - = Marque de l’infinitif.
- IA
- Adjektivo montranta, kiu signifas unu el.
// ia’maniere, foje, tempe, ajn. - = quelque, certain.
- Iak’o
- 1 : ‹?› {T.Vx} [Bot.]
Signifo ne trovita.
2 : [Zool.]
Speco de simio.
3 : {T.Vx, Vf.} [Bot.]
Alia nomo de artokarpo, • kiu ŝajnas preferinda, V. artokarpo. - = 1 : ? 2 : ouistiti. 3 : jacq ? jacquier.
- IAL
- Pro ia kaŭzo.
// ial ajn. - = pour quelque raison.
- IAM
- Iatempe.
// iam kaj iam. - = un jour, une fois, jadis.
- Iber’o
- {V.H.}
Praloĝanto de Hispanujo.
// — ujo. - = Ibère.
- Ibis’o
- [Ornit.]
Speco de stilzbirdo (ibis). - = A-F-G-H-I-R
= ibis.
- Id
- ‹?› {T.Vx}
Uzata kiel teknika sufikso en kemio kaj natursciencoj kun signifo de deveno aŭ de parenceco.
V. oid, V. ojd. - = Suffixe spécial en chimie et histoire naturelle.
- ID’O
- Naskito, infano, filo.
// — ino, aro ; duonido. - = Enfant de, descendant de, fils de.
- IDE’O
- Pensaĵo, spirita kreaĵo.
// — igi ; samideano. - = A-F-G-H-I-R
= idée.
- IDEAL’O
- Celideo.
// — eco, ema, isto, igi. - = A-F-G-H-I-R
= idéal.
- IDEALISM’O
- Idealemo, idealeco.
- = A-F-G-H-I-R
= idéalisme.
- Idealist’o
- {Vr.Z.}
Idealema homo, ano de idealismo. - = idéaliste.
- Idealiz’i
- {V.P.}
Idealigi. - = idéaliser.
- IDENT’A
- Perfekte sama.
// — aĵo, eco, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= identique.
- Ideofonik’o
- {K.}
Arto reprezenti ideojn per voĉoj. - = A-F-G-H-I-R
= idéophonétique.
- Ideograf’o
- Ideografiisto.
- = A-F-G-H-I-R
= idéographe.
- Ideografi’o
- Arto reprezenti ideojn per skribosignoj.
V. ideografiko. - = A-F-G-H-I-R
= idéographie.
- Ideografik’o
- {K.}
V. ideografio. - = idéographie.
- Ideolalik’o
- {K.}
Arto reprezenti ideojn per parolo. - = A-F-G-H-I-R
= idéolalie ?
- Ideolog’o
- {T.Vx}
Ideologiisto. - = A-F-G-H-I-R
= idéologue.
- Ideologi’o
- Scienco de la ideoj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= idéologie.
- Idili’o
- Speco de kampara poemeto.
- = A-F-G-H-I-R
= idylle.
- IDIOM’O
- Aparta lingvo de provinco, nacio.
- = A-F-G-H-I-R
= idiome.
- Idiosinkrazi’o
- Aparta temperamento.
- = A-F-G-H-I-R
= idiosyncrasie.
- IDIOT’A
- Malsprita, seninteligenta.
// — aĵo, eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= idiot.
- Idiotism’o
- [Gram.]
Nacia dirmaniero, idiomaĵo.
// uzi idiotismojn. - = A-F-G-H-I-R
= idiotisme.
- IDOL’O
- Statuo, figuraĵo de falsa Dio.
// — eco, aro, ejo, ano, isto ; idol’servo, kulto. - = A-F-H-I-R
= idole.
- IE
- Ialoke.
- = quelque part.
- IEL
- Iamaniere.
// iel ajn. - = de quelque façon.
- IES
- De iu.
- = de quelqu’un.
- IG’I
- Sufikso por devenigi verbojn ĉu el nomoj, ĉu el adjektivoj, ĉu el aliaj verboj, ekz :
// filigi, ŝtonigi ; blankigi, varmigi ; farigi, vidigi ; k.t.p.
Kun la signifo : fari, ekz :
// ŝtonigi, fari ion ŝtono ; varmigi, fari ion varma ; k.t.p.
Oni ankaŭ uzas ĝin kiel aparta vorto.
// — al’, an’, ar’, dis’, eks’, el’, en’, et’, for’, kun’, sen’, sur’, star’igi.
(V. iĝi.) - = Faire, rendre.
- Ignam’o
- {Rh.} [Bot.]
Speco de dioskoreo (dioscorea).
V. dioskoreo. - = A-F-G-H-I-R
= igname.
- IGNOR’I
- Vole nescii.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= ignorer.
- Igvan’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de amerikaj rampuloj. - = iguane.
- Igvanod’o
- {Vf.} [Pale.]
Fosilia rampulo (iguanodon). - = iguanodon.
- IĜ’I
- Sufikso por devenigi verbojn ĉu el nomoj, ĉu el adjektivoj, ĉu el aliaj verboj, ekz :
// filiĝi, ŝtoniĝi ; blankiĝi, varmiĝi ; fariĝi, vidiĝi, k.t.p.
Kun signifo pasiva, responda al la sufikso ig, V. igi. - = Se faire, devenir.
- Iĥtiografi’o
- Priskribo de fiŝoj.
V. iktiografio, V. iĥtiologio, V. iktiologio.
// — isto. - = ichtyologie.
- Iĥtiokol’o
- Fiŝgluo.
- = F-I
= ichtyocolle.
- Iĥtiologi’o
- [Sc.]
Scienco pri fiŝoj.
V. iktiologio, V. iktiografio, V. iĥtiografio. - = ichtyologie.
- Iĥtiozaŭr’o
- {Rh.} [Pale.]
V. iktiosaŭro. - = ichtyosaure.
- Ikneŭmon’o
- 1 : {Df.} [Zool.]
Faraonrato, V. herpesto.
2 : [Entom.]
Speco de himenopteroj (ichneumon). - = ichneumon.
- Ikon’o
- Sanktfiguro, bildo.
- = icône.
- Ikonogen’o
- [Kem. fot.]
Kemia rivelilo. - = iconogène.
- Ikonometr’o
- {T.Vx} [Fot.]
Aparato por mezuri fokusan distancon. - = iconomètre.
- Ikosaedr’o
- [Geom.]
Dudekedro. - = icosaèdre.
- Iksod’o
- {Rh.} [Entom.]
Speco de akaroido. - = ixode.
- Ikter’o
- [Med.]
Flavmalsano. - = ictère.
- Iktiografi’o
- {Vf.}
V. iĥtiografio, V. iĥtiologio, V. iktiologio. - = ichtyographie.
- Iktiologi’o
- {Vf.}
V. iĥtiologio, V. iĥtiografio, V. iktiografio. - = ichtyologie.
- Iktiosaŭr’o
- {T.Vx} [Pale.]
Speco de fosilia rampulo, fiŝlacerto.
V. iĥtiozaŭro. - = ichtyosaure.
- IL
- Sufikso, kiu signifas instrumenton, kaj devenigas nomojn el verboj, ekz :
// kombilo, tranĉilo, falĉilo, k.t.p.
// — o, aro ; epoko de ŝtonaj iloj. - = Marque l’outil, l’instrument.
- Ile’o
- {Df.} [Anat.]
Plejdika parto de la maldika intesto. - = iléon.
- ILEKS’O
- Speco de arbo (ilex aquifolium).
V. akvifoliacoj.
// — ejo. - = L
= houx.
- ILI
- Pronomo de la tria persono multnombra.
- = ils, elles, eux.
- Iliad’o
- Poemo de Homero.
- = Iliade.
- Iliak’a
- Koksa.
// iliaka kavaĵo. - = iliaque.
- Ilici’o
- {T.Vx}
Stelanizo (illicium verticillatum).
V. anizo. - = badiane, anis étoilé.
- Ilium’o
- [Anat.]
Kokso.
// iliumosto, koksosto. - = ilium, ilion.
- ILUMIN’I
- Lumigi ekstere domojn, monumentojn, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= illuminer.
- ILUMINACI’O
- ‹?›
Iluminado. - = illumination.
- ILUSTR’I
- Ornami tekstojn per desegnaĵoj.
// — ado, aĵo, isto, ita. - = A-F-G-H-I-R
= illustrer.
- ILUZI’O
- Falsa ŝajno, malfidinda kredo, espero.
// — aĵo, isto, iĝi ; seniluzia. - = A-F-G-H-I-R
= illusion.
- IMAG’I
- Reprezenti al si spirite ion kvazaŭ oni vidus ĝin.
// — ado, aĵo, ebla, ema, iĝi ; neimagebla. - = A-F-H-I
= imaginer, s’imaginer.
- Imaginar’o
- [Mat.]
Speco de algebra kvanto kiu ne ekzistas sed povas reprezentiĝi per signoj kaj kalkuliĝi. - = imaginaire.
- Imaĝ’o
- {Sr.} [Fiz.]
Figuro, bildo. - = image.
- IMIT’I
- Agi same kiel agas iu, aŭ fari ion tutsimilan al io alia.
// — ado, aĵo, ebla, ema, inda, ulo ; neimitebla. - = A-F-G-H-I-R
= imiter.
- Imperativ’o
- 1 : {Df.} [Gram.]
Ordona modo de la verbo.
2 : [Fil.]
Ordona formulo de morala devo. - = A-F-G-H-I
= 1 + 2 : impératif.
- Imperator’o
- [Hist.]
Romana armeestro. - = imperator.
- Imperfekt’o
- [Gram.]
Tempo pasinta de la verbo en kelkaj lingvoj. - = A-F-G-H-I
= imparfait.
- IMPERI’O
- Vasta, multpopola regno.
// — eco, estr’o-ino, ano ; via imperia moŝto ; imperia konsiliĝo. - = A-F-H-I-R
= empire.
- IMPERIAL’O
- Supra parto de omnibuso.
- = impériale.
- Imperialism’o
- Doktrino de la partianoj de imperio, imperianismo.
- = impérialisme.
- IMPERTINENT’A
- Aroganta, malrespekta.
// — aĵo, eco, ulo. - = A-F-G-H-I
= impertinent.
- Impet’o
- {V.P.}
Antaŭensalto, risortiĝo. - = élan.
- IMPLICIT’A
- Silente komprenata, ne esprimita.
- = implicite.
- IMPLIK’I
- Enmeti, enembarasi, enplekti en.
// — ado, iĝi, ita. - = A-F-H-I-R
= impliquer.
- IMPON’I
- 1 : Fari grandan efekton, impresi.
// — ado, anto.
2 : {Df.}
Trompi • (sed kredeble pro eraro pri la vera senco de la franca esprimaĵo). - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 : imposant (être). 2 : en imposer ?
- IMPORT’I
- Komerce enporti.
// — ado, aĵo, anto ; importimposto. - = importer.
- IMPOST’O
- Depago.
// — ejo ; haven’, milit’, komerc’, ter’, urb’imposto ; limimpostejo ; impostagento ; impostevitisto. - = A-F-G-H-I
= impôt.
- Impotent’a
- 1 : [Fiziol.]
Nekapabla (naski).
// — eco.
2 : {Vf.}
Nevalida, kripla. - = A-F-G-H-I-R
= 1 : impuissant. 2 : impotent.
- Impoz’i
- {Vf.}
V. impozii. - = imposer.
- Impozi’i
- {T.Vx} [Tip.]
Pretigi foliojn laŭ paĝordo por presado.
V. impozi. - = imposer.
- Impregn’i
- [Fiziol.]
Fekundigi. - = A-F-G-H-I
= imprégner.
- IMPRES’I
- Fari efekton sur, ekciti, kormovi.
// — aĵo, ebla, ema, ilo, iĝi ; imprespentristo. - = A-F-H-I
= impressionner.
- IMPRESARI’O
- Teatrestro, aktorestro.
- = A-F-G-H-I-R
= imprésario.
- IMPROVIZ’I
- Elparoli, fari ion senprepare.
// — ado, aĵo, anto, isto, ita ; improvize akompani. - = A-F-G-H-I-R
= improviser.
- IMPULS’O
- Antaŭenpuŝo, instigo.
// — ema ; ekimpulsigi. - = A-F-G-H-I-R
= impulsion.
- IMPUT’I
- Alkalkuli.
// — ebla, eco. - = A-F-H-I
= imputer.
- IMUN’A
- Liberigita, kvitigita de, ŝirmita kontraŭ.
// — eco, igi. - = A-F-G-H-I-R
= qui possède l’immunité.
- Imuniz’i
- {T.Vx} [Med.]
Imunigi. - = A-F-G-H-I-R
= immuniser.
- IN
- Sufikso por devenigi virinajn nomojn el viraj, ekz :
// patrino, filino, bovino, katino, k.t.p.
// — o, a, e. - = Marque du féminin.
- Inanici’o
- ‹?› {Rh.} [Med.]
Malsatego. - = inanition.
- INAŬGUR’I
- {T.Vx, Df.}
Solene malfermi, komenci, unuafoji. - = A-F-G-H-I-R
= inaugurer.
- INAŬGURACI’O
- ‹?›
Inaŭgurado. - = A-F-G-H-I-R
= inauguration.
- Incendi’o
- {Vf.}
Brulo (precipe de konstruaĵo, domo). - = incendie.
- INCENS’O
- Bonodorfumo, bonodora rezino, olibano.
// — ado, ilo, isto. - = A-F-H-I
= encens.
- Incid’o
- {T.Vx} [Fiz., Opt.]
Enfalo sur, renkontiĝo kun.
// — eco ; incid’radio, angulo, ebeno. - = incidence.
- INCIT’I
- Vigligi, aktivigi, koleretigi.
// — ado, aĵo, anto, ebla, ema, ilo, eti, iĝi ; inciti la fajron. - = A-F-H-I
= exciter, agacer, irriter.
- Inciziv’o
- Antaŭa dento difinita por eltranĉi.
- = A-F-H-I
= incisive.
- Incizur’o
- {Df.} [Anat.]
Interorgana sulko, fendo, faldo. - = sillon.
- IND’A
- Merita, meritanta.
Uzata kiel sufikso por devenigi adjektivojn el verbaj radikoj kun la senco : kiu meritas esti, ekz :
// aprobinda, laŭdinda, ridinda.
// — aĵo, eco, ulo, umi, igi, iĝi ; sen’, mal’inda. - = Digne de, qui mérite.
- Indeks’o
- Alfabeta tabelo, katalogo, registro, k.t.p.
- = A-F-G-H-I
= index.
- Indemniz’i
- {V.P.}
Doni kompensaĵon, kompensi. - = indemniser.
- Indi’o
- {Vf.}
Alia nomo de Ameriko.
• (eble ankaŭ Hindujo ?).
// — ano. - = Inde occidentale.
- Indian’o
- Amerika sovaĝulo.
- = indien.
- Indic’o
- 1 : [Mat.]
Koeficiento, aldona supercifero.
2 : {Vf.} [Fiz.]
Nombro montranta rilaton inter fizikaj kvantoj. - = F-H-I
= 1 + 2 : indice.
- Indien’o
- {W.D.}
Speco de kotonaĵo. - = F-H-I
= indienne, calicot.
- INDIFERENT’A
- Seninteresa, sendiferenca, negrava.
// — eco, ema, ulo ; esti indiferenta pri. - = A-F-G-H-I-R
= indifférent.
- INDIG’O
- Blukolorigilo el samnoma kreskaĵo fabaco (indigofera).
V. anilo, V. indigoto. - = A-F-G-H-I-R
= indigo.
- INDIGN’I
- Ekkoleri pri maljustaĵo.
// — inda, ema, igi. - = A-F-H-I-R
= s’indigner.
- INDIGOT’O
- ‹?› {T.Vx} [Bot.]
V. indigo. - = indigo.
- Indigotin’o
- {T.Vx} [Kem.]
Koloriga principo de la indigo. - = indigotine.
- Indiĝen’o
- Enlandulo, landido.
- = A-F-H-I
= indigène.
- INDIK’I
- ‹?›
Montri, konigi. - = A-F-H-I
= indiquer.
- Indikativ’o
- [Gram.]
Modo de la verboj por aserti, montri. - = A-F-G-H-I
= indicatif.
- Indikator’o
- {V.I.} [Tekn.]
Aparato montranta la premon de vapormaŝino. - = indicateur.
- Indium’o
- {T.Vx} [Kem.]
Blanka metalo malmulte konata. - = A-F-G-H-I-R
= indium.
- INDIVIDU’O
- Ĉiu organizita estaĵo konsiderata aparte.
// — eco, igi. - = A-F-G-H-I-R
= individu.
- Individualism’o
- {Vf.}
Doktrino, laŭ kiu la individuo devas esti kiel eble plej sendependa. - = individualisme.
- Indol’o
- {T.Vx} [Kem.]
Korpo tirita el indigo. - = A-F-G-H-I-R
= indol.
- Indolin’o
- {Rh.} [Kem.]
Substanco tirita el indolo. - = A-F-G-H-I-R
= indoline.
- Induk’i
- [Fil.]
Konkludi de apartaj faktoj al ĝenerala leĝo.
V. indukti. - = A-F-G-H-I-R
= induire.
- Indukci’o
- [Fiz.]
Induko, indukto. - = A-F-G-H-I-R
= induction.
- Indukt’i
- {Sr.} [Fil.]
V. induki. - = induire.
- Indukt’o
- [Fiz.]
Interspaca influo de magnetoj kaj elektraj fluoj.
// — ado ; indukta bobeno. - = A-F-G-H-I-R
= induction.
- Induktor’o
- {V.P.} [Tekn.]
Aparato por indukti, induktilo. - = inducteur.
- INDULG’I
- Esti malsevera, pardoni.
// — ema, inda ; sen’, mal’indulga. - = A-F-H-I
= épargner.
- Indulgenc’o
- {W.D.} [Ekl.]
Kondiĉa pekabsolvo. - = indulgence.
- Indulgenci’o
- [Ekl.]
Indulgenco. - = indulgence.
- Indult’o
- {V.P.} [Ekl.]
Privilegio donita de la papo al iaj personoj. - = indult.
- INDUSTRI’O
- Ĉiu arto, ĉiu metio per kiu oni utiligas naturajn materialojn.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= industrie.
- Inerci’o
- ‹?› [Fiz.]
Forto per kiu korpo persistas en sia stato de movo aŭ senmovo, inertforto, inerteco. - = inertie.
- INERT’A
- Inercia, malvigla.
// — eco. - = A-F-H-I-R
= inerte.
- INFAN’O
- Tute juna homo, ido.
// — ino, eto, aĉo, aĵo, aro ; lakt’, suĉ’infano ; geinfanoj. - = A-F-H-I
= enfant.
- INFANTERI’O
- [Milit.]
Piedsoldataro.
// — ano. - = A-F-G-H-I-R
= infanterie.
- Infarkt’o
- {K.} [Med.]
Infekta enfiltraĵo. - = A-F-G-H-I-R
= infiltration.
- INFEKT’I
- Malpurigi per komunikiĝo.
// — eto, aĵo, eco, ema, ilo, igi ; malinfekti. - = A-F-G-H-I-R
= contaminer.
- INFER’O
- Subtera loko kie loĝas diabloj kaj mortintaj pekuloj.
- = A-F-H-I
= enfer.
- Infinit’o
- [Mat.]
Kvanto pli granda ol ĉiu alia donita kvanto. - = A-F-G-H-I-R
= infini.
- Infinitezim’a
- [Mat.]
Senlime malgranda. - = A-F-G-H-I-R
= infinitésimal.
- Infinitiv’o
- [Gram.]
Modo de la verboj, kiel ekz : kuri, doni, k.t.p. - = A-F-G-H-I
= infinitif.
- Inflam’o
- [Med.]
Brulumo.
// — eco, igi. - = A-F-H-I
= inflammation.
- Infleks’o
- [Geom.]
Ŝanĝo de direkto en kurblinio.
// infleksa punkto. - = A-F-H-I
= inflexion.
- Infloresk’o
- {T.Vx} [Bot.]
Florgrupiĝo. - = A-F-H-I
= inflorescence.
- INFLU’I
- Agi sur, impresi.
// — aĵo, ema, iĝi. - = A-F-H-I
= influer.
- Influenc’o
- [Med.]
Speco de malsano, gripo. - = A-F-G-H-I-R
= influenza.
- Infoli’o
- {Vf.}
Formato laŭ kiu ĉiu folio havas 4 paĝojn. - = in-folio.
- INFORM’I
- Sciigi pri.
// — ado, aĵo, anto, ilo, isto, iĝi ; informistaro {T.Vx}. - = A-F-H-I-R
= informer ; informistaro : service des renseignements militaires.
- Inful’o
- {V.P.}
Episkopa ĉapo. - = bonnet d’évêque.
- Infuz’i
- [Farm.]
Trempadi ion en akvo bolanta.
// — ado, aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= infuser.
- Infuzor’oj
- {T.Vx} [Zool.]
Klaso de malsuperaj unuĉelaj bestoj.
V. infuzorio. - = A-F-G-H-I-R
= infusoires.
- Infuzori’o
- {V.P.}
V. infuzoroj. - = infusoire.
- ING’O
- Sufikso, kiu signifas : speco de ujo por unu objekto kies ekstremaĵo restas libera, kiel ekz :
// fingringo, piedingo, kandelingo, cigaringo.
// ing’igi. - = étui, fourreau.
- INGENI’A
- ‹?› {Rh.}
Lerta, sagaca, eltrovema. - = A-F-H-I-R
= ingénieux.
- INGVEN’O
- [Anat.]
Sulko inter ventro kaj femuro. - = A-F-G-H-I-R
= aine.
- INĜENIER’O
- Specialisto pri konstruado de maŝinoj, pontoj, kanaloj, fortikaĵoj, k.t.p.
// — aro, arto ; militista inĝenieraro. - = A-F-G-H-I-R
= ingénieur ; militista inĝenieraro : génie militaire.
- Inhal’o
- {T.Vx} [Fiziol.]
Inspiro de kuracilaj vaporoj.
// — aĵo. - = A-F-H-I
= inhalation.
- INICIAT’I
- Komenci (entreprenon), esti la unua por entrepreni.
// — ado, eco, ema, anto, isto. - = A-F-H-I
= engager (une entreprise), prendre l’initiative de.
- INICIATIV’O
- ‹?›
Iniciato, iniciateco, iniciatemo. - = initiative.
- INICIATOR’O
- ‹?›
Iniciatanto, iniciatisto. - = initiateur.
- Injekt’i
- [Med.]
Enŝprucigi (kuracilon). - = A-F-G-H-I-R
= injecter.
- Injektor’o
- ‹?› {T.Vx} [Mek.]
Injektilo. - = injecteur.
- INK’O
- Fluidaĵo uzata por skribi, presi.
// — ujo, umi, izi. - = A-F-I
= encre.
- Inkandesc’a
- {Sr.}
V. inkandeska. - = incandescent.
- Inkandesk’a
- [Fiz.]
Varmegbrila.
V. inkandesca. - = A-F-G-H-I-R
= incandescent.
- INKLIN’A
- Ema por, disponita por, preta por.
// — eco, emo, igi, iĝi ; antaŭ’, kor’inklino. - = A-F-H-I
= enclin, porté à.
- Inkluziv’a
- ‹?› {Rh.}
Entena, enhavanta. - = A-F-G-H-I-R
= inclusif.
- INKOGNIT’O
- (Vola) nekonateco.
- = A-F-G-H-I-R
= incognito.
- INKRUST’I
- Penetrigi ornamaĵojn en la supraĵon de objekto.
V. enkrusti.
// — aĵo, igi. - = A-F-G-H-I-R
= incruster.
- Inkub’o
- 1 : Speco de virdemono.
V. sukubo.
// inkubsonĝo.
2 : {Vr.Z.}
Inkubsonĝo • (alia senco). - = A-F-H-I
= 1 : incube ; inkubsonĝo : cauchemar. 2 : incube.
- Inkunabl’o
- {Df.} [Hist.]
Libro presita dum la XVa jarcento. - = incunable.
- Inkvart’o
- {V.I.}
Libra formato laŭ kiu ĉiu presfolio enhavas 8 paĝojn. - = in-quarto.
- INKVIZICI’O
- Juĝistaro starigita kontraŭ la herezuloj dum la XIIIa jarcento ; persekuto de la herezuloj.
- = A-F-G-H-I-R
= inquisition.
- INKVIZITOR’O
- Inkviziciano, inkviziciisto.
- = A-F-G-H-I-R
= inquisiteur.
- Inoktav’o
- {V.I.}
Libra formato laŭ kiu ĉiu presfolio enhavas 16 paĝojn. - = in-octavo.
- INOKUL’I
- 1 : Grefti (malnova senco).
2 : Komuniki infektan malsanon aŭ kontraŭinfektan vakcinseron.
// — ado, aĵo ; reinokuli. - = A-F-G-H-I-R
= 1 : greffer. 2 : inoculer.
- Inol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (inula). - = aulnée.
- INSEKT’O
- [Zool.]
Klaso de bestoj : artropodoj, abelo, papilio, skarabo, k.t.p.
// manĝulo, mortigilo. - = A-F-G-H-I-R
= insecte.
- Inserci’o
- ‹?› {T.Vx} [Anat.]
V. inserto. - = A-F-G-H-I
= insertion.
- Insert’o
- {Rh., Df.} [Anat.]
Alligo (de membro, muskolo) kun alia.
V. insercio. - = A-F-G-H-I
= insertion.
- INSID’I
- Prepari embuskojn, kaptilojn kontraŭ iu.
// — ema. - = A-F-H-I
= tendre des embûches.
- INSIGN’O
- Emblemo por distingi urbon, familion, k.t.p.
- = F-G-H-I-R
= armoiries, insignes.
- INSIST’I
- Ripete, obstine, postuleme peti, diri.
// — eco, ema. - = A-F-H-I
= insister.
- Inskripci’o
- {T.Vx}
(Epigrafo) Surskribo, surskribaĵo. - = inscription.
- Insoliĝ’o
- 1 : {T.Vx} [Med.]
Sunfrapo.
2 : [Fot.]
Sunumo. - = 1 + 2 : insolation.
- Insolvent’a
- ‹?› {W.D.}
Ne solventa. - = insolvable.
- INSPEKT’I
- Viziti por esplori, por ekzameni.
// — ado. - = A-F-H-I-R
= inspecter.
- INSPEKTOR’O
- ‹?›
Inspektanto, inspektisto.
// — eco, ejo. - = inspecteur.
- INSPIR’I
- Naski senton, ideon en la animo de iu.
// — ado, aĵo, eco. - = A-F-H-I
= inspirer, suggérer.
- INSTAL’I
- Provizi je loĝejo, ilaro, ofico, k.t.p.
// — ado, aĵo. - = A-F-G-H-I
= installer.
- Instanc’o
- [Jur.]
Procesado antaŭ tribunalo. - = A-F-H-I-R
= instance.
- Instant’o
- {Rh.} [Mat.]
Tempopunkto. - = instant.
- Instep’o
- ‹?› {Rh.} [Anat.]
Piedartiko. - = A
= cou-du-pied.
- INSTIG’I
- Inklinigi al, admoni al.
// — ado, anto, ilo, egi ; instigi la fajron. - = A-F-H-I
= pousser, exciter ; — fajron : attiser.
- INSTINKT’O
- Natura, nekonscia instigo, inklino.
- = A-F-G-H-I-R
= instinct.
- INSTITUCI’O
- Fondaĵo, organizaĵo.
- = A-F-H-I-R
= institution.
- INSTITUT’O
- Altlernejo.
- = A-F-G-H-I-R
= institut.
- INSTRU’I
- Lernigi.
// — ado, anto, arto, ist’o-ino, ulo, igi ; meminstruisto. - = instruire.
- Instrukci’o
- Klarigo, ordono pri la maniero ion agi aŭ fari.
- = A-F-G-H-I-R
= instruction.
- INSTRUMENT’O
- Ilo, maŝino, aparato por fari ian ajn laboron.
// (muziko) kord’, blov’instrumento. - = instrument.
- Instrumentaci’o
- {V.P.}
Aranĝado de melodio por la orkestraj instrumentoj. - = orchestration.
- Instrumental’o
- {V.P.} [Gram.]
Kazo montranta la instrumenton, en kelkaj lingvoj. - = instrumental.
- INSUL’O
- Terspaco ĉirkaŭata de akvo ĉiuflanke.
// — eto, ano, aro ; duoninsulo. - = A-F-G-H-I
= île.
- INSULT’I
- Ofende ataki per vortoj, gestoj, k.t.p.
// — ado, aĵo, eco, anto, egi, ebla, ulo ; insultemulo. - = A-F-G-H-I
= insulter.
- INT
- Finiĝo de la participo estinteca aktiva.
- = Terminaison du participe passé actif.
- Integr’i
- [Mat.]
Trovi la integralon de diferenciala.
// — ado, aĵo, ilo. - = A-F-G-H-I-R
= intégrer.
- Integral’o
- [Mat.]
Suma kvanto rezultanta el intersekvaj kreskiĝoj. - = A-F-G-H-I-R
= intégrale.
- Intelekt’o
- [Psik.]
Inteligento, povo pensi kaj kompreni.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= entendement, intellect.
- INTELIGENT’A
- Komprena, sagaca.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= intelligent.
- INTENC’I
- Deziri, voli, projekti, proponi al si, celi.
// bon’, malbon’, kaŝ’intenco ; senintence. - = A-F-H-I
= avoir l’intention.
- INTENDANT’O
- Ĉefadministranto.
- = A-F-G-H-I-R
= intendant.
- INTENS’A
- Grandega, fortega.
// — eco, igi, iĝi. - = intense.
- Intensiv’a
- ‹?›
Intensa, intensiga.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= intensif.
- INTER
- Meze en, en la mezo de.
// inter’ligo, lando, spaco, tempo. - = F-H-I
= entre, parmi.
- Interdikt’o
- 1 : ‹?› {Rh.}
Malpermeso (precipe eklezia).
2 : {Vf.} [Ekl.]
Eklezia juĝo malpermesanta al pastro plenumi kulton. - = A-F-H-I-R
= 1 + 2 : interdit.
- INTERES’I
- Atentigi, ekplaĉi, tuŝi (spirite).
// — aĵo, iĝi je. - = A-F-G-H-I-R
= intéresser.
- Interfer’i
- [Fiz., Opt.]
Interrenkontiĝi, internuliĝi (pri lumradioj).
// — ado, eco, igi ; interferigaj strioj ; interferigaj speguloj. - = A-F-G-H-I-R
= interférer.
- Interjekci’o
- [Gram.]
Ekkria vorto, kiel : ha ! fi ! ho ve ! - = A-F-G-H-I
= interjection.
- Intermez’o
- {Vf.}
Teatraĵo ludata inter la aktoj de dramo aŭ komedio. - = intermède.
- INTERMIT’I
- Periode interrompiĝi.
// — eco ; intermita febro. - = A-F-G-H-I
= être intermittent.
- INTERN’O
- Plej profunda parto, kio estas en la mezo de objekto.
// — aĵo, eco, ulo, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= intérieur.
- INTERPELACI’I
- Publike postuli respondon de iu (precipe de oficialulo).
// — ado ; fari interpelacion. - = A-F-G-H-I-R
= interpeller.
- Interpol’i
- {Rh.} [Elek.]
Meti inter polusoj, interpolusigi.
// — ado. - = interpoler.
- Interpon’i
- ‹?› {Rh.}
Intermeti. (Ĉu : inter’poni ?). - = interposer.
- INTERPRET’I
- Komprenigi, traduki, transdoni.
// — anto, isto. - = A-F-G-H-I-R
= interpréter.
- Interpunkci’o
- Uzado de punktoj inter frazoj kaj frazeroj.
- = ponctuation.
- Interuptor’o
- [Elek.]
Disrompilo. - = interrupteur.
- Interval’o
- 1 : {Rh., T.Vx} [Mat.]
Interlongo.
2 : [Muz.]
Intertono. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : intervalle.
- Interven’i
- {V.H.}
Sin intermeti, helpi.
• Eble : inter’veni ? - = intervenir.
- Intervju’o
- Intervidiĝo (por raporto en gazeto).
V. intervui.
// — anto, isto. - = A-F-G-H-I-R
= interview.
- Intervu’i
- {Sr.}
V. intervjuo. - = interviewer.
- INTEST’O
- [Anat.]
(Ventra) viscero, internaĵo.
// — aro ; dik’, maldik’intesto ; intesta brulumo, febro, vermo. - = A-F-H-I-R
= intestin.
- INTIM’A
- Plej interna, hejma, karega, amikega.
// — eco, ino, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= intime.
- Intoks’i
- [Med.]
Veneni.
// — ado ; aŭtointoksiĝo. - = A-F-G-H-I-R
= intoxiquer.
- Inton’i
- {V.P.}
Komenci kanton, ekkanti. - = entonner.
- Intonaci’o
- {V.P.}
Voĉtono. - = intonation.
- INTRIG’O
- Kombinaĵo, artifikaro, klopodaro por sukcesigi aŭ malsukcesigi aferon.
// — ema, anto, isto, ulo ; amintrigo. - = A-F-G-H-I-R
= intrigue.
- Intrinsek’a
- [Mat., Fil.]
Interna, esenca. - = A-F-G-H-I-R
= intrinsèque.
- Introspekt’o
- [Psik., Med.]
Enrigardo, interna esploro.
// — ado, emo. - = A-F-G-H-I-R
= introspection.
- Intuici’o
- {Sr.}
V. intuitivo • (kiu ŝajnas malpli taŭga). - = intuition.
- Intuitiv’o
- [Fil.]
Senpera vido, kono.
V. intuicio. - = A-F-H-I-R
= intuition.
- Intumesk’o
- {Vf.} [Med.]
Malsaneca ŝvelo en ia parto de la korpo. - = fluxion, tuméfaction.
- INVAD’I
- Ekokupi, enpenetri (lokon, landon).
// — anto, ulo. - = A-F-H-I-R
= envahir.
- INVALID’O
- Kriplulo, senfortulo.
// — ino, eco. - = A-F-G-H-I-R
= invalide.
- INVENT’I
- Eltrovi, elpensi.
- = inventer.
- INVENTAR’O
- Etato de posedaĵoj (precipe pri komercisto).
// kalkuli inventaron. - = A-F-H-I-R
= inventaire.
- Invers’a
- [Elek.]
Mala, laŭ senco : kontraŭa al alia senco.
// inversigi la fluon ; (foto) inversigi bildon. - = A-F-H-I
= inverse.
- Inversi’o
- [Gram.]
Ŝanĝo de la natura vortordo. - = inversion.
- Inversor’o
- {T.Vx} [Elek.]
Inversigilo. - = inverseur.
- Invest’i
- Solene enkonduki iun en oficon.
- = A-F-G-H-I
= investir.
- Investitur’o
- [Ekl.]
Investo, investado. - = A-F-G-H-I
= investiture.
- INVIT’I
- Peti ke iu venu (al manĝo, festo, k.t.p.).
// — anto, ito ; invitbileto. - = A-F-H-I
= inviter.
- Involuci’o
- [Mat.]
L.v. envolvo, envolviĝo. - = F-G-H-I
= involution.
- IO
- Afero, objekto.
// io alia. - = quelque chose.
- IOM
- Ne multe da, kelka, ia kvanto.
// — a, e, ete ; iom da ; iom post iom. - = un peu.
- Ion’a
- {T.Vx} [Arkit.]
Unu el la arkitekturaj modoj.
V. ionia. - = ionien.
- Ioni’a
- {Vf.}
V. iona. - = ionien.
- Ipekakuan’o
- {T.Vx} [Bot., Farm.]
Sudamerika kreskaĵo kies radiko estas vomiga (cephaelia ipecacuana). - = ipécacuana.
- IR’I
- Sin direkti al, moviĝi, paŝi al.
// — ado, anto, ejo, iloj ; al’, antaŭ’, de’, for’, en’, ek’, sur’, el’, preter’, tra’, trans’, sub’, ĝis’iri. - = F-H-I
= aller.
- Irid’o
- [Bot.]
Speco de unukotiledonoj (iris). - = A-F-H-I-R
= iris.
- Iridi’o
- {Sr.}
V. iridiumo. - = iridium.
- Iridium’o
- {T.Vx} [Kem.]
Metalo malmulte konata.
V. iridio. - = iridium.
- Irigaci’o
- {V.P.}
Kampakvumado. - = irrigation.
- Irigator’o
- {T.Vx}
Akvumilo, enŝprucigilo. - = irrigateur.
- Iris’o
- 1 : [Anat.]
Centra membrano de la okulo.
2 : [Fot.]
Fotografa diafragmo. - = A-F-H-I
= 1 + 2 : iris.
- IRIT’I
- {V.P.}
Inciti, kolerigi.
// — ema, ebla, iĝi. - = irriter.
- IRLAND’O
- Unu el la tri partoj de Granda Britujo.
// — ano. - = Irlande.
- IRONI’O
- Moka, ŝerca uzo de esprimoj kontraŭaj al la vera senco.
// — aĵo, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= ironie.
- IS
- Finiĝo de la estinteca tempo en la verboj :
// mi faris. - = Terminaison du passé de l’indicatif en esperanto.
- Isat’o
- [Bot.]
Speco de kruciferoj el kiuj oni tiras bluan kolorigilon (isatis).
V. izato. - = pastel.
- Isatis’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de vulpo (vulpes lagopus). - = renard bleu.
- Iskemi’o
- [Med.]
Haltiĝo ĉe l’arteria cirkulado. - = ischémie.
- Iski’o
- [Anat.]
Unu el la tri ostoj de la koksa ostaro. - = ischion.
- Iskias’o
- ‹?› {T.Vx} [Med.]
Koksdoloro. - = ischialgie.
- Iskiatik’o
- [Med.]
Iskia malsano. - = sciatique.
- ISLAM’O
- Mahometa religio.
- = islam.
- ISLAND’O
- Nordeŭropa insulo.
// — ano. - = Islande.
- ISM
- Speciala sufikso, proponata de kelkaj aŭtoroj, por signifi doktrinon religian, filozofian, k.t.p. de iu persono aŭ de ties sekvantoj, kunigebla sekve kun substantivaj radikoj signifantaj personojn, kiel ekz. :
// Platono, platonismo ; Mahometo, mahometismo ; Kristano, kristanismo ; Karteziano, kartezianismo.
La uzado de la sufikso ŝajnas malpli certa kun la senco de doktrino pri iu objekto, t.e. kiam ĝi kuniĝas kun substantivaj radikoj signifantaj aferojn, ne personojn, kiel ekz. :
// spiritismo (doktrino pri la spiritoj) ; utilismo (doktrino pri la utilo, kiel ĉefprincipo de la homa konduto) ; k.t.p.
En ĉiuj aliaj okazoj, ism devas esti konsiderata ne kiel esperanta sufikso, sed kiel nedisigebla finiĝo de internaciaj radikvortoj. - = Suffixe servant à former des noms de doctrines religieuses, philosophiques, etc.
- Ismael’o
- {V.H.}
Praavo de la Ismaelidoj (Araboj). - = Ismaël.
- Isobar’a
- {Rh.} [Geogr.]
V. izobaro. - = isobare.
- Isoterm’a
- [Geogr.]
V. izoterma. - = isotherme.
- IST
- Sufikso por signifi metion, profesion, kutiman okupon, kaj devenigi nomojn de personoj el verboj kaj nomoj. Ekz :
// forĝisto, instruisto, dentisto, panisto, k.t.p.
// — aro. - = Marque le métier, l’occupation.
- ISTM’O
- [Geogr.]
Terkolo. - = A-F-G-H-I
= isthme.
- IT’A
- Finiĝo de la participo pasiva estinteca.
// — aĵo. - = Terminaison du participe passé passif en esperanto.
- ITAL’O
- Popolano de sudeŭropa lando.
// Italujo. - = Italie.
- Iterbi’o
- {T.Vx} [Kem.]
Metalo malmulte konata. - = ytterbium.
- Itri’o
- {T.Vx} [Kem.]
Metalo malmulte konata.
V. gadolinio. - = yttrium.
- IU
- (Unu) homo, persono.
- = quelqu’un.
- Iz
- ‹?›
Nova afikso uzata en teknika lingvaĵo kun la signifo : provizi de, ŝmiri per, k.t.p. Ekz :
// elektrizi, kanalizi, k.t.p. - = -iser, suffixe technique (électriser, canaliser, etc.).
- Izat’o
- {V.P.} [Bot.]
V. isato. - = pastel, guèble.
- Izobar’o
- {T.Vx}
(Loko) kie la barometra alteco estas sama kiel ĉe aliaj difinitaj lokoj.
V. isobara. - = isobare.
- Izocel’a
- [Mat.]
L.v. egalkrura (triangulo), kun du egalaj lateroj. - = isocèle.
- Izogami’o
- {T.Vx} [Bot.]
Formiĝo de ovo per du similaj gametoj. - = isogamie.
- IZOL’I
- 1 : Disigi de ĉiu societo, de ĉiu akompano, soligi.
// — ado, eco, ejo, ilo, igi ; sin izoli ; izoliga hospitalo.
2 : [Fiz.]
Fari nepenetrebla je elektra fluo. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : isoler.
- Izomer’o
- {T.Vx} [Kem.]
Samelementa.
// — eco. - = isomère.
- Izomorf’a
- {T.Vx} [Kem.]
Samforma (kristaliĝo).
// — eco. - = isomorphe.
- Izoptik’a
- {T.Vx} [Mat.]
Signifo ne trovita. - = isoptique.
- Izoterm’a
- {T.Vx}
Egalvarma, egaltemperatura.
V. isoterma. - = isotherme.
- Izoton’a
- ‹?› {T.Vx}
Egaltona. - = isotone.
- Izotrop’a
- {T.Vx}
(Substancoj) kiuj turnas samsence la radiojn de polarizita lumo. - = A-F-G-H-I-R
= isotrope.
- IZRAEL’O
- Alia nomo de Jakobo, praavo de Izraelidoj.
- = A-F-G-H-I-R
= Israël.
- J
- Dektria litero de la esperantista alfabeto.
- = J.
- J
- Karakteriza finiĝo de la pluralo (multenombro) en substantivoj kaj adjektivoj.
- = Marque du pluriel des substantifs en esperanto.
- JA
- Adverbo por plifortigi certigon, jesigon :
// li estas ja kontenta. - = G
= certes, bien.
- Jad’o
- [Miner.]
Juvelŝtono olivverda. - = F-H-I
= jade.
- Jaguar’o
- [Zool.]
Amerika leopardo (felis onca). - = A-F-G-H-I-R
= jaguar.
- JAĤT’O
- V. jakto.
- = yacht.
- JAK’O
- Speco de mallonga vestaĵo.
// — eto. - = A-F-G-H-I-R
= veste.
- Jakarand’o
- {Vf.} [Bot.]
Speco de bignoniacoj (jacaranda). - = jacaranda.
- Jaketlud’o
- Speco de triktrako.
- = jacquet.
- Jakoben’o
- 1 : {V.R.}
Dominikano.
2 : Franca revoluciisto. - = 1 + 2 : jacobin.
- Jakobian’o
- [Mat.]
Speco de kurblinio. - = jacobien.
- JAKT’O
- {T.Vx}
Sportŝipeto.
V. jaĥto. - = A-F-G-H-R
= yacht.
- Jalap’o
- {Df.}
Amerika kreskaĵo kies radiko estas laksiga (ipomea jalapa). - = jalap.
- JAM
- Adverbo kiu signifas : de nun, pli frue ol oni atendis :
// estas jam tagmezo ; jam de longe ; jam ne. - = déjà.
- Jamb’o
- Piedverso el du silaboj longa kaj mallonga.
- = iambe.
- Jambosi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de mirtacoj (eugenia jambos). - = jambosier.
- Janiĉar’o
- Turka soldato.
- = A-F-G-H-I-R
= janissaire.
- Jansenism’o
- Doktrino de Janseniuso, jansenianismo.
- = jansénisme.
- Jansenist’o
- Janseniano.
- = janséniste.
- JANUAR’O
- Unua monato de l’jaro.
- = A-F-G-H-I-R
= janvier.
- JAPAN’O
- ‹?›
Popolano de ekstremorienta Azio.
V. japono.
// — ujo. - = Japonais.
- JAPON’O
- ‹?›
V. japano. - = Japonais.
- JAR’O
- Spaco da tempo enhavanta dekdu monatojn.
// jarlibro ; novjartago ; unu’, ĉiu’jara. - = A-G
= année.
- Jard’o
- 1 : Angla metro.
// kubjardo.
2 : [Mar.]
Ŝipŝnuro.
3 : {M.T.} [Mar.]
Velstango. - = A
= 1 : yard. 2 : vergue. 3 : vergue.
- Jasion’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kampanolacoj (jasiona). - = jasione.
- JASMEN’O
- [Bot.]
Speco de oleacoj (jasminum).
// — acoj. - = A-F-G-H-I-R
= jasmin.
- JASP’O
- {T.Vx} [Miner.]
Speco de ŝtono simila al agato.
V. jaspiso.
// — umi. - = A-F-G-H-I
= jaspe.
- Jaspis’o
- {V.P.} [Miner.]
V. jaspo. - = jaspe.
- JE
- Prepozicio sen difinita signifo kiu povas anstataŭi ĉiujn ceterajn kiam la senco ne estas sufiĉe difinita.
- = Préposition qui peut remplacer toutes les autres quand le sens n’est pas suffisamment défini.
- Jehov’o
- Hebrea nomo de Dio.
- = Jehovah.
- Jejun’o
- Dua parto de la maldikintesto.
- = jejunum.
- JEN
- Montra adverbo.
// — a, e ; jen estas la kaŭzo ; jen kiel li mortis ; jen…, jen. - = G
= voici, voilà ; jen…, jen : soit…, soit ; tantôt…, tantôt.
- JERZ’O
- {Rh.}
V. ĵerzo. - = jersey.
- JES
- Vorteto uzata por konsenti, aprobi, certigi, k.t.p.
// — o, a, e, ado, aĵo, igi ; jesa decido, supozo, okazo. - = A
= oui.
- JESU’O
- Nomo de la fondinto de kristanismo.
// Jesu-kristo. - = A-F-G-H-I-R
= Jésus.
- Jezes’o
- {V.P.} [Ikt.]
Speco de eŭropa cipreno (idus jeses). - = jesse.
- JEZUIT’O
- Religiulo laŭ la regulo de Ignaco de Lojola.
- = A-F-G-H-I-R
= jésuite.
- Jinrikiŝ’o
- {Rh.} [Voj.]
Japana homtirita veturilo. - = pousse-pousse (japonais).
- Jod’o
- [Kem.]
Simpla korpo.
V. jodio.
// — ido, ato, ita ; jodalkohola solvaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= iode.
- Jodi’o
- {V.I.}
V. jodo ? - = iode ?
- Jodik’a
- {T.Vx}
Joda acido. - = A-F-G-H-I-R
= iodique.
- Jodoform’o
- Kombinaĵo el jodo kaj formika acido.
- = A-F-G-H-I-R
= iodoforme.
- Jon’o
- [Fiz., Kem.]
Atomo kiu en elektrolizo transportiĝas nevideble de la fluo. - = A-F-G-H-I-R
= ion.
- Jonk’o
- {T.Vx}
Japana aŭ ĥina ŝipo.
V. junkio. - = A-F-G-H-I
= jonque.
- JU
- Adverbo uzata antaŭ pli por esprimi komparon.
// ju pli…, des pli. - = d’autant (plus).
- Jube’o
- [Arkit.]
V. ambono. - = jubé.
- Jubile’o
- Perioda ceremonio, festo.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= jubilé.
- JUD’O
- Izraelido.
- = A-F-G-H-I-R
= juif.
- JUDAISM’O
- Juda religio.
- = A-F-G-H-I-R
= judaïsme.
- Juft’o
- Rusa ledo.
- = G-R
= cuir de Russie.
- JUG’O
- Bovjungaĵo.
- = A-F-G-H-I
= joug.
- JUGLAND’O
- Speco de arbo nuksodona (juglans).
// — acoj. - = L
= noyer.
- Jugular’a
- {Rh.} [Anat.]
Subgorĝa (vejno). - = A-F
= jugulaire.
- JUĜ’I
- Starigi opinion, decidon pri.
// — ado, eco, ebla, ema, anto, isto, ejo ; al’, antaŭ’juĝi ; Juĝa Ministro. - = A-F-H-I
= juger.
- JUK’I
- Senti bezonon sin grati, singratemiĝi.
// — ado. - = A
= démanger.
- Juka’o
- {Vf.} [Bot.]
Speco de liliacoj (yucca), germane : palmlilio. - = yucca.
- Julap’o
- {V.P.}
V. julepo. - = julep.
- Julep’o
- [Farm.]
Kvietiga pocio. {Df.} Medicina siropo.
V. julapo. - = julep.
- JULI’O
- Sepa monato de l’jaro.
- = A-F-G-H-I-R
= juillet.
- JUN’A
- Malgrandaĝa.
// — eco, ulo, aro, igi, iĝi ; maljuna. - = A-F-G-R
= jeune.
- JUNG’I
- Kunigi ĉevalojn, bovojn al veturilo.
// — aĵo, ilo, aro, ito ; al’, dis’, en’, kun’, sur’jungi. - = L
= atteler.
- Jungal’o
- {Df.}
V. ĝangalo. - = jungle.
- JUNI’O
- Sesa monato de l’jaro.
- = A-F-G-H-I-R
= juin.
- Juniper’o
- [Bot.]
Speco de arbeto (juniperus).
// — bero, brando. - = A-F-I
= genévrier.
- Junk’o
- [Bot.]
Speco de unukotiledonoj (juncus).
// — acoj. - = F-H-I
= jonc.
- Junki’o
- ‹?› {Rh.}
V. jonko. - = jonque.
- Junkil’o
- {Df.} [Bot.]
Speco de narciso (narcissus jonquillia).
V. ĵonkilo, V. junkvilo. - = A-F-G-H-I
= jonquille.
- Junkr’o
- 1 : Juna nobelo.
2 : {Vr.Z.}
Militlernanta suboficiro, kadeto • (alia senco). - = G
= 1 : damoiseau. 2 : sous-officier, cadet.
- Junks’o
- {Rh.} [Ornit.]
Birdo, speco de grimpulo (yunx). - = torcol.
- Junkvil’o
- {T.Vx} [Bot.]
V. junkilo, V. ĵonkilo. - = jonquille.
- JUP’O
- Virina vestaĵo.
// sub’, sur’jupo. - = F-R
= jupe.
- JUR’O
- Leĝoscienco.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= droit.
- Juras’a
- [Geol.]
Geologia (teraĵo).
V. ĵurasa. - = A-F-G-H-I-R
= jurassien.
- Jurisdikci’o
- {V.P.}
Juĝorajto ; juĝorajta regiono. - = juridiction.
- JUST’A
- Rajta, rajtobservema.
// — aĵo, eco, ulo, igi, iĝi ; maljusta. - = A-F-H-I
= juste.
- Jut’o
- Speco de liliaco (phormium) kaj de ŝtofo.
- = A-F-G-H-I-R
= jute.
- JUVEL’O
- Ora, arĝenta, ŝtona ornamaĵo.
// — aro, isto, ejo, ujo. - = A-F-G-H-I-R
= bijou.
- Ĵ
- Dekkvara litero de la esperanta alfabeto.
- = J.
- Ĵabot’o
- {Vr.Z.}
Punta kolrando, kolumo, vestaĵa ornamaĵo. - = jabot.
- ĴAK’O
- Speco de vestaĵo duonceremonia.
// — eto. - = A-F-G-H-I-R
= redingote.
- Ĵaket’o
- {Vr.Z.}
Speco de virvestaĵo neceremonia (ne speco de jako). - = jaquette.
- ĴALUZ’A
- Malkvieta, suspektema pri edzeca aŭ ama fideleco.
// — eco, ema, ulo, igi, iĝi. - = A-F-I
= jaloux.
- Ĵaluzi’o
- {T.Vx}
Speco de fenestra kovrilo, lignokurteno. - = persienne, jalousie.
- ĴARGON’O
- Lingvaĉo.
- = A-F-G-H-I-R
= jargon.
- ĴAŬD’O
- Kvara tago de la semajno.
- = F-H-I
= jeudi.
- ĴELE’O
- Gelatenaĵo, gelato.
- = A-F-G-H-I
= gelée.
- ĴERZ’O
- {T.Vx}
Speco de trikotvestaĵo.
V. jerzo. - = F
= jersey.
- ĴET’I
- Sendi malproksimen per gesto aŭ per maŝino, ĵetilo, k.t.p.
// — ado, aĵo, anto, isto, igi, iĝi ; al’, de’, dis’, el’, en’, for’, kun’, lud’, sur’, super’ĵeti ; ĵet’armilo, duŝo ; ŝtonĵetilo. - = F-I
= jeter, lancer.
- Ĵeton’o
- {V.P.}
Ludmarko. - = jeton.
- Ĵib’o
- {T.Vx} [Mar.]
Speco de triangula velo. - = foc.
- Ĵok’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de simio homsimila. - = jocko.
- ĴOKE’O
- Kurrajdisto.
- = A-F-G-H-R
= jockey.
- ĴONGL’I
- Fari lertaĵojn per buloj, teleroj, k.t.p.
// — ado, aĵo, isto. - = A-F-G-R
= jongler.
- Ĵonkil’o
- {V.P.} [Bot.]
V. junkilo, V. junkvilo. - = jonquille.
- Ĵupan’o
- {V.P.} [Voj.]
Malsupra vesto de nobelo. - = jupan (mot polonais).
- ĴUR’I
- Atesti je la nomo de Dio, k.t.p.
// — into, igi ; al’, de’, for’, je’, pri’ĵuri ; ĵurrompo ; falsa ĵuro. - = A-F-H-I
= jurer.
- Ĵuras’a
- {T.Vx} [Geol.]
V. jurasa. - = jurassien.
- ĴURNAL’O
- Perioda presaĵo.
// — isto ; ĵurnala marko. - = A-F-G-I-R
= journal.
- Ĵurnalism’o
- Jurnalisteco.
- = journalisme.
- Ĵurnalistik’o
- {V.P.}
Ĵurnalista profesio, okupiĝo. - = journalisme.
- ĴUS
- Ĝuste antaŭ la nuna momento.
// li ĵus alvenis. - = A-F-H-I
= à l’instant.
- K
- Dekkvina litero de la esperanta alfabeto.
- = K.
- Kab’o
- 1 : {Rh.} [Geogr.]
Terpintego, promontoro.
2 : ‹?› {Df.}
Speco de angla fiacro. - = 1: A-F-G-H-I = 2: A-F
= 1 : cap. 2 : cab.
- Kabal’o
- 1 : Hebrea tradiciaro.
// — isto, adi, ulo.
2 : {Df.}
Konspiro, intrigo ? - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : cabale.
- Kabalistik’o
- Scienco de la kabalo.
- = cabalistique.
- KABAN’O
- Vilaĝana dometo.
// terkabano. - = F
= cabane.
- KABINET’O
- 1 : {Rh.}
Skriboĉambro, oficoĉambro.
2 : Muzeo.
3 : {Df.}
Ministraro. - = A-F-G-I-R
= cabinet [1 : d’écritures, 2 : de curiosités, 3 : ministériel].
- KABL’O
- Ŝnurego, plektoŝnurego.
// — eto, igi ; kablodepeŝo ; kabletelegrafi. - = A-F-G-I-R
= câble.
- Kablogram’o
- {T.Vx}
Telegramo sendita per elektra kablo. - = A-F-G-I-R
= cablogramme.
- KABRIOLET’O
- Speco de durada veturilo.
- = A-F-G-H-R
= cabriolet.
- Kacik’o
- Antikva perua princo.
- = cacique.
- KAĈ’O
- Farunaĵo, precipe por nutri infanojn.
- = bouillie.
- Kaĉalot’o
- {T.Vx} [Zool.]
V. makrocefalo. - = cachalot.
- Kaĉekt’a
- ‹?› {Df.}
V. kaĥeksa, V. kaĥekto kaj V. kakekto. - = cachectique.
- Kaĉuĉ’o
- {Vf.}
Hispana danco. - = cachucha.
- Kad’o
- ‹?› {Rh.}
V. kadio. - = cadi.
- KADASTR’O
- {T.Vx}
Bienetato.
V. katastro. - = A-F-G-H-I-R
= cadastre.
- KADAVR’O
- Mortintaĵo ; korpo de mortinto.
// — eca, ejo. - = A-F-G-H-I
= cadavre.
- Kadenc’o
- {T.Vx} [Muz.]
Takto.
V. kadenzo.
// — igi. - = A-F-G-H-I-R
= cadence.
- Kadenz’o
- {Rh.}
V. kadenco. - = cadence.
- KADET’O
- 1 : Subleŭtenanto, juna oficiro.
2 : {Vr.Z.}
Lernanto de milita gimnazio • (alia senco). - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : cadet.
- Kadi’o
- {Df.}
Turka magistrato.
V. kado. - = cadi.
- Kadis’o
- {Df.}
Dika lanŝtofo. - = cadis.
- Kadmi’o
- {Rh.} [Kem.]
Speco de metalo.
V. kadmiumo. - = cadmium.
- Kadmi(um)’o
- {T.Vx} [Kem.]
V. kadmio. - = cadmium.
- KADR’O
- Bordero ĉirkaŭ pentraĵo, gravuraĵo, k.t.p.
- = F-H
= cadre.
- Kadrat’o
- {Df.} [Tip.]
Peceto de ferfandaĵo uzata de la presistoj por plenigi la malplenaĵojn. - = cadrat.
- Kadraten’o
- ‹?› {Df.} [Tip.]
Kadrateto. - = cadratin.
- Kaduc’o
- [Mitol.]
Serpentstango, Merkurstango. - = caducée.
- KADUK’A
- Malfortega, falema, ruiniĝa.
// — ema, eco ; malkaduka. - = F-H-I
= caduc, périssable.
- KAF’O
- Grajno de kafarbo (coffea) kaj infuzaĵo el tiu grajno.
// — ejo, ujo ; kaf’arbeto, kruĉo, plantejo ; kafej’estro, mastro. - = A-F-G-H-I-R
= café.
- Kafein’o
- Alkalojdo tirita el kafo.
- = A-F-G-H-I-R
= caféine.
- Kafr’o
- [Geogr.]
Popolano de sudafrika lando. - = Cafre.
- Kaftan’o
- [Voj.]
Orientana pelto. - = cafetan.
- Kag’o
- {Df.} [Mar.]
Holanda ŝipeto. - = cague.
- KAĜ’O
- Portebla bestloĝejo.
// — ego ; enkaĝigi, enkaĝaĵo ; kaĝaj birdoj. - = A-F-I
= cage.
- KAHEL’O
- Platpavimero el bakita tero, ŝtono, k.t.p.
// — ego. - = carreau.
- Kaĥeks’a
- {Rh.}
V. kakekto, V. kaĉekta. - = cachectique.
- Kaĥekt’o
- {Vf.}
V. kakekto, V. kaĉekta. - = cachexie.
- Kaik’o
- {Df.} [Voj.]
Turka barko. - = caïque.
- KAJ
- Konjunkcio por ligi du frazojn aŭ du frazerojn, plie, aldone.
- = Gr
= et.
- KAJ’O
- Ŝtonbordo, bordmarŝejo.
// surkaje ; kajgardisto ; kajopago. - = quai.
- Kajak’o
- [Voj.]
Eskima boato. - = caïak.
- Kajeput’o
- {Df.} [Voj.]
Oleo uzata kiel ŝmirkuracilo ĉe la orientanoj. - = cajeput.
- KAJER’O
- Kunigaĵo de paperfolioj.
// — eto. - = F
= cahier.
- Kajt’o
- Flugdrako, flugludilo (uzata por scienca celo).
- = cerf-volant.
- KAJUT’O
- 1 : (Ŝipa) ĉambreto.
2 : {Df.}
Kabano. - = 1 + 2 : cabine.
- Kak’i
- {Df.}
Elpuriĝi.
// — aĵo. - = F
= déféquer.
- KAKA’O
- [Bot.]
Frukto de la kakaarbo per kiu oni faras ĉokoladon (theobroma cacao).
// — arbo, ujo. - = A-F-G-H-I-R
= cacao.
- Kakatu’o
- [Ornit.]
Speco de papago, tufpapago (cacatua). - = A-F-G-H-I-R
= cacatoès.
- Kakekt’o
- {T.Vx} [Med.]
Stato de plena malfortiĝo.
V. kaĉekta, V. kaĥeksa, V. kaĥekto.
// — eco, ulo, igi. - = cachexie.
- Kakodil’o
- {Vf.} [Kem.]
Metila arsenido. - = cacodyle.
- Kakofoni’o
- Malbonsonaro.
- = cacophonie.
- Kakografi’o
- Malbona ortografio.
- = cacographie.
- Kakologi’o
- Malbona esprimaĵo.
- = cacologie.
- Kakt’o
- [Bot.]
Specaro de dukotiledonoj (cactus).
V. kaktuso.
// — acoj, aloj, idoj. - = A-F-G-H-I-R
= cactus.
- Kaktus’o
- {Vf.}
V. kakto. - = cactus.
- KAL’O
- Haŭta malmolaĵo ĉe piedoj kaj manoj.
- = A-F-H-I
= cor, cal.
- Kalabas’o
- Speco de kukurbo, frukto de la kalabasarbo (crescentia).
V. kujeto. - = calebasse.
- Kalabr’o
- {Vf.} [Geogr.]
Lando de suda Italujo.
// — ano. - = Calabre.
- Kalaĉ’o
- {Rh.} [Voj.]
Rusa blanka paneto. - = calatsch (mot russe).
- Kalam’o
- {Vf.} [Bot.]
Speco de kano uzata ĉe la antikvuloj por skribi (calamus). - = calamus.
- Kalambak’o
- {Df.} [Bot.]
Azia ligno bonodora.
V. kalemburo. - = bois de calambour.
- Kalamen’o
- {V.I.} [Kem.]
Silikato de zinko. - = calamine.
- Kalamint’o
- [Bot.]
Speco de meliso (calamintha). - = calament.
- Kalamit’o
- [Geol.]
Speco de fosilia kreskaĵo. - = calamite.
- Kalandr’i
- Cilindre gladi, glatigi (ŝtofon).
// — ilo. - = A-F-G-H-I
= calandrer.
- Kalandr’o
- 1 : {T.Vx} [Ornit.]
Speco de alaŭdo (melanocorypha).
2 : [Entom.]
Speco de koleoptero (calandra). - = 1 : calandre. 2 : charançon.
- Kalaz’o
- {Vf.} [Bot.]
Surfaco per kiu nucelo alteniĝas al ovolo. - = chalaze.
- Kalcedon’o
- {Df.} [Miner.]
Speco de agato.
V. kalcedonio. - = calcédoine.
- Kalcedoni’o
- 1 : {T.Vx} [Miner.]
V. kalcedono.
2 : {V.I.} [Miner.]
Speco de agato. - = 1 + 2 : calcédoine.
- Kalceol’o
- {Rh.} [Bot.]
V. kalceolario. - = calcéolaire.
- Kalceolari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de skrofulariacoj (calceolaria).
V. kalceolo. - = calcéolaire.
- Kalci’o
- {T.Vx} [Kem.]
Metalo tirita el kalko.
V. kalciumo. - = calcium.
- Kalci(um)’o
- {Rh.} [Kem.]
V. kalcio. - = calcium.
- Kalcin’i
- {Df.} [Kem.]
Karbigi, hejtoksidigi.
// — ado, iĝo, iteco. - = calciner.
- Kalde’o
- [Hist.]
Antikva Babilonlando. - = Chaldée.
- KALDRON’O
- Metalvazo por kuiri, boligi, k.t.p.
// — ego, eto. - = A-F-H-I
= chaudron.
- Kalefakci’o
- {T.Vx} [Fiz.]
Varmigado, hejtego. - = caléfaction.
- Kalejdoskop’o
- [Fiz.]
L.v. belfigurvidilo, tubeto enhavanta tri spegulojn per kiuj oni ricevas vidon de regulaj figuraĵoj el senformaj vitropecetoj.
V. kalidoskopo. - = A-F-G-H-I-R
= kaléidoscope.
- Kalembur’o
- 1 : {T.Vx}
V. kalambako.
2 : {Vf.}
Vortludo • (La vorto ne ŝajnas taŭga). - = 1 : bois de calembour. 2 : calembour.
- Kalend’o
- Unua tago de la monato ĉe la Romanoj.
- = calendes.
- KALENDAR’O
- Tabelo de la dividoj de la jaro.
- = A-F-G-H-I-R
= calendrier.
- Kalendol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozito (calendula).
V. kalendulo. - = L
= souci.
- Kalendul’o
- {Rh.} [Bot.]
V. kalendolo. - = souci.
- Kalentur’o
- {Rh.} [Med.]
Varmdeliro, varmhalucinacio, tropika ŝipveturmalsano. - = A
= calenture.
- KALEŜ’O
- Speco de kvarrada veturilo.
// — ejo, ego, isto ; — faristo ; veturi per kaleŝo. - = A-F-G-I-R
= calèche.
- Kalfatr’i
- 1 : [Mar.]
Ŝtopi fendojn de ŝipo per stupo kaj peĉo.
// — isto.
2 : {Vf.}
V. kalfati [Noto : la vorto kalfati ne troveblas en la vortaro.]. - = 1: A-F-H-I
= 1 + 2 : calfater.
- Kali’o
- [Kem.]
Korpo simpla.
V. potaso. - = potassium.
- KALIBR’O
- Interna diametro de tubo.
// — ado, eto, ilo. - = A-F-G-H-I-R
= calibre.
- Kalidoskop’o
- {T.Vx}
V. kalejdoskopo. - = kaléidoscope.
- Kalidr’o
- 1 : {T.Vx} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (calidris).
2 : {Vf.} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (tringa).
• Erare : calidris estas france : sanderling ; maubèche estas : tringa. - = 1 : sanderling. 2 : maubèche ?
- Kalif’o
- [Hist.]
Araba regnestro.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= calife.
- Kaligraf’o
- Belskribisto.
- = A-F-G-H-I-R
= calligraphe.
- Kaligrafi’o
- Belskribado.
- = calligraphie.
- Kalik’o
- 1 : Speco de pokalo.
2 : [Bot.]
Unua perianto. - = A-F-H-I
= 1 + 2 : coupe, calice.
- KALIKOT’O
- Speco de kotonaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= calicot.
- Kaliop’o
- {Df.} [Astr.]
Teleskopa planedo. - = Calliope.
- Kalistef’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozito (callistephus sinensis). - = reine-marguerite.
- Kalistegi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de konvolvulo (calystegia sepium). - = liseron des haies.
- Kalisten’o
- {Rh.}
Korpekzercaro taŭga por beligi kaj fortigi. - = callisthénie.
- Kalitip’o
- ‹?› {Rh.}
V. kalitipio. - = callitypie.
- Kalitipi’o
- {T.Vx}
Procedo por havi belajn fototipaĵojn.
V. kalitipo. - = callitypie.
- Kalitrik’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de eŭforbiacoj (callitriche). - = callitriche.
- KALK’O
- [Kem.]
Oksido de kalcio, ĉefelemento de marmoro, gipso, k.t.p.
// — aĵo, izi ; — argilo, ŝtono. - = A-F-G-H-I-R
= chaux.
- KALKAN’O
- Posta parto de la piedo.
// — umo (ŝukalkano). - = talon du pied.
- Kalkane’o
- {T.Vx}
Kalkanosto. - = calcanéum.
- Kalks’o
- {Rh.} [Kem., Miner.]
Restaĵo cindra el metaloj post pulvorigo per la fajro. - = chaux métallique.
- KALKUL’I
- Operacii per nombroj.
// — ado, aĵo, anto, aro, ama, ejo, ema, eraro, ilo ; kalkultago ; al’, el’, en’, kun’, re’kalkuli ; nekalkulebla ; fari kapan kalkulon. - = A-F-G-H-I-R
= compter.
- Kalkulus’o
- [Med.]
Renŝtono. - = calcul, gravelle.
- Kalmand’o
- {Df.}
Speco de polurita lanŝtofo. - = calmande.
- Kalmar’o
- {Df.}
Speco de molusko cefalopodo (ommatostrephes). - = calmar.
- Kalmuk’o
- {Df.}
Mongolo, loĝanto de partoj de Ĥinujo kaj Rusujo. - = kalmouk.
- KALOMEL’O
- {T.Vx}
Hidrarga protoklorido. - = A-F-G-H-I-R
= calomel.
- KALORI’O
- {T.Vx} [Fiz., Kem.]
Unuo de varmo. - = calorie.
- Kalorimetr’o
- {T.Vx} [Fiz.]
Mezurilo de varmo. - = calorimètre.
- Kalorimetri’o
- {T.Vx} [Fiz.]
Mezurado de la varmo. - = calorimétrie.
- Kalpak’o
- [Milit.]
(Tatara) militĉapo. - = calpak, colback.
- KALSON’O
- Suba vestaĵo, suba pantaloneto.
- = A-F-H-I-R
= caleçon.
- Kalt’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de ranunkolacoj (caltha palustris). - = souci des marais.
- Kalumet’o
- [Voj.]
Sovaĝula pipo, pacpipo. - = calumet.
- KALUMNI’I
- Malvere, mensoge kulpigi.
// — ado, eco, anto, isto ; nekalumniebla. - = A-F-H-I
= calomnier.
- Kalun’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de eriko (calluna). - = grande bruyère.
- Kalus’o
- [Med.]
Kalaĵo. - = calus.
- KALV’A
- {Z.}
Senhara (kapo).
// — eco, aĵo, ulo, igi, iĝi. - = chauve.
- Kalvari’o
- {Df.}
Monto apud Jeruzalemo sur kiu Jesuo Kristo estis krucumita. - = calvaire.
- Kalvil’o
- {Df.} [Bot.]
Speco de pomo. - = calville.
- KALVINISM’O
- Doktrino de Kalvino.
// — ano, isto ? - = calvinisme.
- Kam’o
- [Mek.]
Intermita levilo de martelmaŝino. - = came.
- Kama’o
- [Zool.]
Speco de moluskoj acefaloj (chama).
// — oidoj. - = came.
- Kamaj’o
- {Df.}
Gemo gravurita kun du kolortonoj. - = camaïeu.
- KAMARAD’O
- Kolego, kunvivanto.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= camarade.
- Kamarilj’o
- Intrigema korteganaro.
- = camarilla.
- Kambi’o
- Bankletero.
// — isto. - = A-H
= lettre de change.
- Kambri’a
- Geologia teraro.
// kambrietaĝo. - = cambrien.
- Kame’o
- Gemo reliefe skulptita.
- = A-F-G-I-R
= camée.
- KAMEL’O
- Mamulo ĝibhava el Afriko (camelus).
// — viro, ino, ido, aro, aĵo, isto, ejo. - = A-F-G-H-I
= chameau.
- KAMELE’O
- {T.Vx} [Zool.]
V. kameleono. - = caméléon.
- KAMELEON’O
- {Rh.} [Zool.]
Speco de rampuloj ŝanĝkoloraj (chameleo).
V. ĥamelono, V. kameleo. - = A-F-G-H-I-R
= caméléon.
- Kameli’o
- [Bot.]
Speco de ternstremiacoj (camellia). - = A-F-G-H-I-R
= camélia.
- KAMEN’O
- Fajrejo kun tubo fumelkonduka.
// — isto, breto, kapuĉo, mantelo, tubo, tubisto. - = A-F
= cheminée.
- KAMER’O
- 1 : Ĉambreto malhela.
// — eto ; (foto) mankamero ; kameristo (papa).
2 : {Vf.}
Senluma, senfenestra ĉambreto • (alia senco). - = A-F-G-R
= 1 : chambre noire. 2 : cabinet noir.
- Kamerari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de apocinacoj (cameraria). - = mancenilier bâtard.
- Kamerling’o
- Ĉefkardinalo ĉe la papa kortego.
- = A-F-G-H-I-R
= camerlingue.
- KAMFOR’O
- Substanco blanka, aromata, tirita el la kamfoarbo (laurus camphora).
// — eco, ujo, izi. - = camphre.
- Kamforosm’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de salsolacoj kamforodora (camphorosma). - = camphrée.
- Kamizard’o
- ‹?›
Franca kalvinano ribelanta sub Ludoviko XIVa. - = camisard.
- KAMIZOL’O
- Speco de virina vestaĵo.
// kamizolo frenezula. - = F-G-H-I-R
= camisole.
- KAMLOT’O
- Dika kaj maldelikata lanŝtofo.
- = A-F-G-H-I-R
= camelote.
- KAMOMIL’O
- Speco de kompozito (chamomilla).
- = A-F-G-H-I
= camomille.
- KAMP’O
- Peco de terspaco taŭga por kulturo, kaj ankaŭ por batalo.
// — ano, aro ; kamp’loĝanto, kulturo, vojo ; grenkampo ; kampadejo ; kampo de aktiveco ; kampa adjutanto. - = champ.
- Kampani’o
- {V.P.} [Milit.]
Militiro. - = campagne.
- Kampanil’o
- {T.Vx} [Arkit.]
Speco de sonorilturo. - = campanille.
- Kampanol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Specaro de dukotiledonoj gamopetaloj (campanula).
V. kampanulo.
// — acoj, aloj. - = campanule.
- Kampanul’o
- {Df.}
V. kampanolo. - = campanule.
- Kampeĉ’o
- {V.I.}
V. kampeŝa. - = campêche.
- Kampeŝ’a
- {T.Vx}
(Ligno meksika) uzata kiel tinkturilo (hæmatoxylon).
V. kampeĉo. - = campêche.
- KAN’O
- [Bot.]
Speco de unukotiledonoj (canna).
// sukerkano. - = F-H-I
= roseau, canne.
- KANAB’O
- [Bot.]
Speco de kreskaĵoj el kiuj oni faras teksaĵojn (cannabis).
// — ejo, tolo, greno, semo, acoj. - = F-H-I
= chanvre.
- KANABEN’O
- [Ornit.]
Speco de paserbirdo (linaria cannabina).
V. liguro, V. linario. - = L
= linotte.
- Kanad’o
- {Vr.Z.} [Geogr.]
Nordamerika lando.
// — ano. - = Canada.
- KANAJL’O
- Individuaĉo, sentaŭgulo.
// — aro. - = F-G-H-I-R
= canaille.
- KANAL’O
- Fluejo, akvokonduko, tubo.
// — igi, izi ; deferenta kanalo ; stratkanaleto. - = A-F-G-H-I-R
= canal.
- Kanalizaci’o
- ‹†›
Kanalaro, kanalizo. - = canalisation.
- KANAP’O
- Longa sofo kun dorsapogilo.
- = F-G-H-I-R
= canapé.
- KANARI’O
- [Ornit.]
Speco de paserbirdo el la kanariaj insuloj (dryospyza). - = A-F-G-H-I-R
= serin, canari.
- Kanastr’o
- ‹?› {Rh.}
Speco de tabako. - = canastre.
- KANCELARI’O
- Kancelierejo, kancelieroficejo.
- = A-F-G-H-I-R
= chancellerie.
- KANCELIER’O
- Ĉefmagistrato, sigelestro, registrestro.
// kanceliera juĝejo. - = A-F-G-H-I-R
= chancelier.
- KANCER’O
- [Med.]
Danĝerega tumoro.
// — eca, simila ; kontraŭkancera. - = cancer.
- KAND’O
- Kristaligita sukero.
// — iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= candi.
- KANDEL’O
- Seba, vaksa lumigilo.
// — eto, ego, ingo, isto ; kandelfesto. - = A-F-H-I-R
= chandelle.
- KANDELABR’O
- Multbranĉa kandelingo.
// triangula kandelabro. - = A-F-G-H-I-R
= candélabre.
- KANDIDAT’O
- Aspiranto al ofico, titolo.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= candidat.
- Kanel’i
- {Rh.}
Sulkornami, foldumi, linieltranĉi. - = A-F-G-I
= canneler.
- Kanel’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de aromata kreskaĵo (cinamum). - = cannelle.
- Kangur’o
- ‹?› {T.Vx}
V. kanguruo. - = kangourou.
- Kanguru’o
- {Df.} [Zool.]
Speco de mamuloj (macropus).
V. makropo, V. kanguro. - = A-F-G-H-I-R
= kangourou.
- Kani’o
- ‹?› {Rh.}
Metala ujo, lada ujo. - = A-G
= burette, bidon.
- KANIBAL’O
- [Voj.]
Hommanĝanto.
V. antropofago.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= cannibale.
- Kanibalism’o
- ‹?›
Kanibaleco.
// — aĵo. - = cannibalisme.
- Kanin’a
- ‹?› {T.Vx} [Anat.]
(Dento) hunda, kojna. - = dent canine.
- Kanistr’o
- ‹?› {Rh.}
Teskatolo, teujo. - = boîte à thé.
- Kanjon’o
- ‹?› {T.Vx} [Geol.]
Terfaŭkego. - = cagnon (mot espagnol).
- Kankan’o
- Speco de malĉasta danco.
- = cancan.
- KANKR’O
- Speco de krustuloj.
// — gento, eto, ojdoj ; kankra pinĉilo. - = L-H
= écrevisse.
- KANON’O
- 1 : [Milit.]
Pafilego.
// — ado, anto, isto ; — pafo, boato, ŝipo ; glat’, strek’kanono.
2 : [Ekl.]
Eklezia regulo.
// — igi, izi. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : canon.
- Kanonik’o
- Eklezia altrangulo.
// — aro, eco, ino, ejo ; kanonika domo. - = A-F-G-H-I-R
= chanoine.
- Kanoniz’i
- Meti en la nombron de la sanktuloj.
- = canoniser.
- KANOT’O
- Barketo, remboato.
- = canot.
- KANT’I
- Aŭdigi sonojn per voĉmoduloj.
// — ado, aĵo, eti, egi, isto ; lulkanteto. - = F-H-I
= chanter.
- Kantabil’e
- ‹?› {Vf.} [Muz.]
Malrapide (ludota, aŭ kantota muzikaĵo). - = cantabile.
- Kantabil’o
- ‹?› {Df.} [Muz.]
Muzikaĵo malrapida taŭga por kantefektoj. - = cantabile.
- Kantal’a
- ‹?› {Df.}
(fromaĝo) de franca provinco. - = fromage de Cantal.
- Kantalup’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de melono (melo cantalupo). - = cantaloup.
- Kantarel’o
- {Vf.} [Bot.]
Speco de agarikoj (cantharellus). - = chanterelle.
- Kantarid’o
- Speco de insektoj koleopteroj uzata kiel kuracilo (cantharis).
- = A-F-G-H-I-R
= cantharide.
- Kantarus’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de eŭropaj fiŝoj (cantharus). - = canthère.
- KANTAT’O
- Versaĵo taŭga por esti kantata muzike.
- = cantate.
- Kantik’o
- {Df.}
Religia kantaĵo. - = cantique.
- Kantilen’o
- ‹?›
Kantario, melodio. - = cantilène.
- Kantilev’o
- {Rh.}
Ĉevronĉapo, korbelo, elstara konstruaĵo sidanta sur apogiloj.
V. kantilevero, V. kantilevro. - = A
= encorbellement.
- Kantilever’o
- {Df.}
V. kantilevo. - = encorbellement.
- Kantilevr’o
- {T.Vx}
V. kantilevo. - = encorbellement.
- Kantilj’o
- ‹?› {Df.}
Ora aŭ arĝenta ornamaĵo uzata en brodaĵoj. - = cannetille.
- Kantin’o
- {Rh.}
Soldata drinkejo, milita restoracio. - = A-F-G-H-I
= cantine.
- KANTON’O
- Regiono, distrikto.
- = A-F-G-H-I-R
= canton.
- Kantonment’o
- {T.Vx} [Milit.]
Loko (urbo, vilaĝo) en kiu oni (provizore) instalas soldatojn. - = cantonnement.
- KANTOR’O
- Kantisto ; precipe en preĝejoj.
- = F-G-H-I-R
= chantre.
- Kanul’o
- Tubeto.
- = canule.
- KANVAS’O
- Tapettolo.
// — aĵo, arto. - = A-F-G-H-I-R
= canevas.
- Kanzon’o
- {Df.}
Kantarieto. - = canzone.
- Kaolin’o
- [Miner.]
Porcelanteraĵo. - = A-F-G-H-I-R
= kaolin.
- KAOS’O
- Konfuzo de ĉiuj elementoj antaŭ la kreado.
V. ĥaoso. - = A-F-G-H-I-R
= chaos.
- KAP’O
- Antaŭa kaj supera parto de la korpo de bestoj kaj de homo.
// — eto, ego, turniĝo ; kapalpiede ; senkap’a-igi. - = H-I
= tête.
- KAPABL’A
- Povanta ion fari, taŭga por.
// — eco, ego, ula ; nekapabla. - = A-F-H-I
= capable.
- Kapacit’o
- {T.Vx} [Elek.]
Unuo de elektra ŝarĝo por konduktoro. - = capacité.
- Kape’i
- {M.T.} [Mar.]
Kion faras ŝipo, kiu pro la tro malbona vetero ne povas laŭiri sian vojon. - = F-H-I
= tenir la cape.
- Kape’o
- {T.Vx} [Mar.]
Stato de ŝipo kiu portas tre malmulte da veloj pro la veterstato. - = F-H-I
= cape.
- KAPEL’O
- Preĝejeto.
// — ano, eto, estro, isto ; meskapelo. - = A-F-G-H-I-R
= chapelle.
- Kapelen’o
- {V.I.}
Kapelano, kapelpastro. - = chapelain.
- KAPER’I
- Marrabi.
// kaperŝipo. - = G
= pirater.
- Kapetid’o
- Membro de reĝa franca dinastio.
- = capétien.
- Kapilar’a
- [Fiziol.]
Hardika.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= capillaire.
- KAPITAL’A
- Ĉefa, gravega.
- = capital.
- KAPITAL’O
- Mono fruktoporta.
// — ado, isto, igi ; senkapitaliĝo. - = A-F-G-H-I-R
= capital.
- KAPITAN’O
- Rotestro, eskadronestro.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= capitaine.
- KAPITEL’O
- Supera parto de kolono.
- = A-F-G-H-I-R
= chapiteau.
- Kapitol’o
- Citadelo de Romo.
V. kapitolio. - = Capitole.
- Kapitoli’o
- {Df.}
V. Kapitolo. - = Capitole.
- Kapitul’o
- {V.P.} [Ekl.]
Kanonikaro ?
// — ano, ejo. - = chapitre.
- KAPITULAC’I
- Trakti por liveri fortikaĵon, armilojn, k.t.p. al la malamiko.
- = A-F-G-H-I-R
= capituler.
- Kapitulaci’o
- Traktatoj inter la kristanaj nacioj kaj la turka imperio.
- = capitulation.
- Kapok’o
- {Sr.}
Remburkotono el Hindujo (eriodendrum anfractuosum). - = capoc.
- Kapon’o
- Kastrita koko.
- = A-F-G-H-I-R
= chapon.
- Kaponier’o
- {T.Vx} [Milit.]
Speco de fortikaĵeto por defendi flanke la fosaĵon, paftruo, pafkajuto. - = caponnière.
- Kapopod’o
- ‹?›
V. cefalopodo, V. kefalopodoj. - = céphalopode.
- KAPOR’O
- Arbeto (capparis) kies floro estas uzata kiel spicaĵo.
// — butono, acoj, idoj. - = A-F-G-H-I-R
= câpre.
- KAPORAL’O
- Estro de kvaropa taĉmento.
- = A-F-G-H-I-R
= caporal.
- Kapot’o
- Granda mantelo kun kapuĉo.
- = A-F-G-H-I-R
= capote.
- KAPR’O
- [Zool.]
Speco de mamulo (capra).
// — viro, ino, ido, aro, ejo, isto, aĵo ; sovaĝa kapro. - = F-H-I
= bouc.
- KAPREOL’O
- [Zool.]
Speco de mamulo cervsimila (capreolus).
// — ino, ido, aro, ejo. - = chevreuil.
- KAPRIC’O
- Fantaziaĵo.
// — eco, ema, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= caprice.
- Kaprifoliac’oj
- {T.Vx} [Bot.]
Familio de kreskaĵoj.
V. lonicero. - = caprifoliacées.
- KAPRIKORN’O
- Unu el la zodiakaj stelaroj.
- = A-F-H-I
= Capricorne.
- Kaprimulg’o
- [Ornit.]
Speco de hirundoj (caprimulgus). - = engoulevent.
- Kapriol’o
- Kapra salto, aersalto.
// — isto. - = A-F-G-H-I
= cabriole.
- Kapromis’o
- {T.Vx} [Zool.]
Kapromuso, speco de mamuloj. - = capromys.
- KAPSIK’O
- Speco de solanacoj kies frukto estas uzata kiel spicaĵo (capsicum), ruĝa pipro.
- = piment.
- Kapstan’o
- {T.Vx} [Mar.]
Vertikala turnlevilo por ŝipo. - = A-F-H
= guindeau, cabestan.
- KAPSUL’O
- Skatoleto, skatoletforma objekto.
- = A-F-G-H-I-R
= capsule.
- KAPT’I
- Preni rapide, subite.
// — ado, aĵo, eco, ebla, ilo, isto ; nekaptebla. - = A-F-H-I
= saisir.
- KAPUCEN’O
- Almozpetanta monako.
- = A-F-G-H-I-R
= capucin.
- KAPUĈ’O
- Kapvesto kunigita kun mantelo.
- = A-F-G-H-I-R
= capuce, capuchon.
- Kapul’o
- {T.Vx}
Netranĉita ŝtono. - = cabochon.
- Kapus’o
- {M.T.} [Mar.]
Direkto de l’antaŭa parto de ŝipo. - = cap (du navire).
- KAR’A
- Altpreza, alteŝatata, amata.
// — eta, ega, eco, ul’o-ino, igi ; malkara. - = F-H-I
= cher.
- Karab’o
- [Entom.]
Speco de koleopteroj (carabus). - = carabe.
- Karabel’o
- {V.P.} [Voj.]
Antikva pola sabro kun ornamita tenilo. - = karabel (mot polonais).
- KARABEN’O
- Speco de mallonga pafilo kun tubo interne strekita, riflo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= carabine.
- Karabinjer’o
- {V.I.}
Karabenulo, speco de soldato armita de speciala pafilo. - = carabinier.
- Karacen’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de salmo (characinus). - = characin.
- Karadri’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (charadrius).
V. haradrio. - = pluvier.
- KARAF’O
- Vitra botelo.
// — eto ; vino’, akvo’karafo. - = A-F-G-H-I
= carafe.
- Karak’o
- 1 : {Rh.} [Mar.]
Speco de granda ŝipo.
2 : {Df.}
Speco de kamizolo. - = 1 : caraque. 2 : caraco.
- Karake’o
- {Df.}
Speco de granda ŝipo ? speco de kakao ? - = caraque.
- KARAKOL’I
- Apudsalti, fantazie rajdi.
- = caracoler.
- KARAKTER’O
- Distingiga signaro de aferoj aŭ personoj.
// — aĵo ; senkaraktera. - = A-F-G-H-I-R
= caractère.
- Karakteristik’o
- {T.Vx} [Mat.]
Karakterigilo, karakterizaĵo. - = caractéristique.
- KARAKTERIZ’I
- Marki per karaktero, montri la karakteron de.
- = caractériser.
- KARAMBOL’I
- Tuŝi unufrape du globetojn de bilardo per tria.
- = A-F-G-H-I-R
= caramboler.
- Karamel’o
- Sukero fluidigita kaj iom karbigita, rostsukero.
- = A-F-G-H-I-R
= caramel.
- Karan’o
- ‹?›
Speco de rezino ? - = caragne, carana.
- Karapac’o
- {T.Vx} [Zool.]
Supra ŝelo, dorsŝildo, kiraso.
V. kiraso. - = A-F-H
= carapace.
- Karar’a
- ‹?›
(Marmoro) blanka el Kararo (en Italujo). - = Carrare.
- Karas’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de ciprenoj (carassius). - = carassin.
- Karat’o
- Unuo de pezmezuro (precipe pri diamanto).
- = A-F-G-I-R
= carat.
- KARAVAN’O
- Vojaĝantaro, migrantaro (precipe en Oriento).
- = A-F-G-H-I-R
= caravane.
- Karavel’o
- [Mar.]
Turka militŝipo. - = A-F-G-H-I-R
= caravelle.
- KARB’O
- Ligno ekbruligita.
// — ero, isto, igi, iĝi ; ter’, ŝton’, ligno’karbo ; karb’minejo, ekspluataĵo. - = F-H-I
= charbon.
- Karbid’o
- ‹?› {Df.} [Kem.]
Kombinaĵo de karbono kaj alia simpla korpo. Oni trovas ankaŭ karbonido {Rh.}. - = carbure.
- Karbogen’a
- {Rh.}
(Fero) karbidigita. - = carbogène.
- Karbogen’o
- {Sr.} [Kem.]
Karbono • (alia senco). - = carbone.
- Karbol’o
- {Rh.} [Kem.]
Alia nomo de fenolo. - = A
= carbol, phénol.
- Karbon’o
- [Kem.]
Simpla korpo, elementa korpo. - = A-F-G-H-I-R
= carbone.
- Karbonad’o
- {Rh.}
Viando rostita sur karboj ? - = A-F
= grillade.
- Karbonar’o
- Itala konspiranto.
// — isto ? {Df.} ; ismo. - = carbonaro.
- Karbonat’o
- [Kem.]
Salo el karbonacido kaj bazo. - = carbonate.
- Karbonik’a
- [Kem.]
Karbona (acido). - = carbonique.
- Karbonit’o
- {Vef.} [Med.]
V. karbunklo. - = charbon.
- Karbunkl’o
- {T.Vx} [Med.]
Grava malsano kaŭzita de muŝpiko.
V. karbonito, V. karbunkolo(2). - = A-F-G-H-I-R
= charbon.
- Karbunkol’o
- 1 : {Rh.} [Med.]
Speco de juvelŝtono.
2 : {Vef.} [Med.]
V. karbunklo. - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 : escarboucle. 2 : charbon.
- Karburaci’o
- {T.Vx} [Mek.]
Kombinigo de korpo kun karbono, kunkarbigo. - = carburation.
- Karburator’o
- {T.Vx} [Mek.]
Karburacia aparato, kunkarbigilo. - = carburateur.
- KARCER’O
- Malliberejo, mallibereja kamero.
- = A-F-I-R
= cachot.
- Karcinom’o
- [Med.]
Speco de kancero. - = carcinome.
- KARD’I
- Kombi lanon, kotonon per kardilo.
V. skardo.
// — ilo, isto. - = carder.
- KARD’O
- Speco de kompozitoj (carduus).
- = F-G-H-I
= chardon.
- Kardamen’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kruciferoj (cardamine).
V. kardamino. - = cardamine.
- Kardamin’o
- {V.P.} [Bot.]
V. kardameno. - = cardamine.
- Kardamom’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de zingibracoj (amomum cardamomum).
[Noto : la vorto estis erare printita : kardamono, kaj ricevis la erarigan mencion, ke kardamomo estas erara.] - = cardamome.
- Kardan’o
- {T.Vx} [Mek.]
Speciala (pendigo) eltrovita de Kardano, itala scienculo. - = cardan.
- KARDEL’O
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de paserbirdo (carduelis).
V. akantio. - = F-I
= chardonneret.
- Kardi’o
- 1 : {T.Vx} [Zool.]
Speco de duklapa molusko (cardium).
// — oidoj.
2 : {Vef.} [Anat.]
Supera aperturo de la stomako • (dua senco). - = 1 : bucarde. 2 : cardia.
- Kardiak’a
- Rilatanta la koron.
- = cardiaque.
- Kardialgi’o
- Kordoloro.
- = cardialgie.
- KARDINAL’A
- [Mat., Geom.]
Ĉefa, precipa, l.v. pordhoka. - = cardinal.
- KARDINAL’O
- 1 : [Ekl.]
Papa konsilisto.
// — eco.
2 : [Ornit.]
Speco de amerika paserbirdo (cardinalis). - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : cardinal.
- Kardioid’o
- ‹?› {T.Vx} [Med.]
Signifo ne trovita, l.v. korŝajnaĵo. - = cardioïde ?
- KARDUNKOL’O
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozito simila al artiŝoko (cynara cardunculus). - = cardon.
- Kare’o
- {V.P.}
Kvadrata desegnaĵo.
// — eto. - = carré.
- KAREN’O
- 1 : {T.Vx} [Mar.]
Kilo, ŝipfundo.
2 : [Bot.]
Interna petalo de papilifloro (carina). - = carène.
- KARES’O
- Amika gesto, manflataĵo, amsigno.
// — ado, ema. - = A-F-H-I
= caresse.
- Karg’o
- Ŝipŝarĝo.
// plenkargo. - = cargaison.
- Kari’i
- 1 : [Med.]
Putriĝi (pri dentoj, ostoj).
// — aĵo, igi.
2 : [Bot.]
Grenputriĝo, grenputriga fungeto (tilletia caries). - = 1 + 2 : se carier.
- Kariatid’o
- [Arkit.]
Subkornica statuo. - = A-F-G-H-I-R
= cariatide.
- KARIER’O
- Funkciaro, oficaro.
- = A-F-G-H-I-R
= carrière.
- Karik’o
- 1 : {Rh.} [Bot.]
Speco de ciperacoj (carex).
2 : Speco de mantelo. - = 1 : laîche. 2 : carrick.
- KARIKATUR’O
- Groteska portreto.
- = A-F-G-H-I-R
= caricature.
- Karin’i
- {Rh.}
Meti ŝipon sur kareno por ĝin ripari. - = caréner.
- Karint’o
- {V.P.}
Landano de Aŭstra Hungara provinco.
// — ujo.
• Karintio ŝajnus preferinda ol Karintujo, kaj karintiano ol karinto. - = Carinthien.
- Kariofil’o
- Speco de kreskaĵo kies florburĝono estas uzata kiel spicaĵo (caryophyllus).
// — acoj. - = clou de girofle.
- Kariofilid’o
- {Df.}
Kariofilaco. - = cariophyllée.
- Kariofilmirt’o
- ‹?› {T.Vx} [Bot.]
Speco de mirto (myrtus caryophyllus). Eble kariofil’mirto ? - = cannelle bâtarde.
- Kariol’o
- Ĉareto.
- = A-F
= carriole.
- Karkas’o
- ‹?› {Df.}
Riparo, ostaro, skeleto. - = A-F
= carcasse.
- Karlen’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (carlina). - = carline.
- Karlid’o
- Ido de Karlomagno.
- = carolingien.
- Karlin’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kompozitoj (carlina). - = carline.
- Karling’o
- {T.Vx} [Mar.]
Ŝipkela trabaĵo. - = carlingue.
- Karmagnol’o
- ‹?› {Df.}
Vesto ? kanto ? dum la franca revolucio.
V. karmaniolo. - = carmagnole.
- Karmaniol’o
- {V.P.}
V. karmagnolo • (karmanjolo ŝajnus preferinda). - = carmagnole.
- KARMELIT’O
- {Df.}
Speciala religiulo.
V. karmelitano.
// — ino. - = carme, carmélite.
- Karmelitan’o
- {V.I.}
V. karmelito, • preferinda. - = carmélite.
- KARMEZIN’O
- Malhela ruĝo.
- = cramoisi.
- KARMIN’O
- Helruĝa kolorigilo el koĉenilo.
// — eca. - = A-F-G-H-I-R
= carmin.
- KARN’O
- Homa viando, vegetaĵa pulpo.
// — aĵo, eca ; senkarna ; dent’, tibi’karno ; karnovakso. - = chair.
- KARNAVAL’O
- Amuza tempo antaŭ la granda fasto.
- = A-F-G-H-I-R
= carnaval.
- Karneol’o
- {T.Vx} [Miner.]
Speco de agato.
V. karniolo. - = cornaline.
- Karniol’o
- {V.P.}
V. karneolo. - = cornaline.
- KARO’O
- Unu el la kvar koloroj de ludkartaro.
- = A-F-H-I
= carreau.
- KAROB’O
- Frukto de karobarbo, speco de fabaco (ceratonia siliqua).
// — ujo, arbo. - = A-F-H-I
= caroube.
- Karol’o
- {Rh.}
Ĝojkanto. - = noël.
- KAROT’O
- Speco de umbelifero (daucus carotta).
- = A-F-G-H-I
= carotte.
- Karotid’a
- {Df.}
Ĉefarterio kiu portas la sangon de la koro ĝis la cerbo.
V. karotika. - = carotide.
- Karotik’a
- ‹?›
V. karotida. - = carotide.
- KARP’O
- Speco de riverfiŝo (cyprinus).
// — ino, ido. - = A-F-H-I
= carpe.
- Karpat’oj
- {V.P.} [Geogr.]
Montoj de orienta Eŭropo. - = Carpathes.
- Karpe’o
- {Rh.} [Anat.]
Manradiko.
V. karpuso. - = carpe.
- Karpel’o
- {T.Vx} [Bot.]
Parto de pistilo kaj ovujo, semfolio. - = carpelle.
- KARPEN’O
- [Bot.]
Speco de arbo (carpinus).
// — ejo, aleo, laŭbo. - = charme.
- Karpologi’o
- {Vef.} [Bot.]
Studo de fruktoj kaj semoj. - = carpologie.
- Karpus’o
- {Df.} [Anat.]
V. karpeo. - = carpe.
- KART’O
- Kartonfolio.
// — eto, aro, ujo, ludo ; land’, leter’, lud’, manĝ’, mar’, poŝt’, vizit’karto. - = carte.
- Kartam’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (carthamus). - = safran bâtard.
- KARTAV’I
- Malbone paroli kelkajn konsonantojn, speciale : r.
V. lispi. - = R
= grasseyer.
- KARTEL’O
- Duelinvito.
- = A-F-G-H
= cartel.
- Kartez’a
- ‹?› [Mat.]
Rilata al filozofo Kartezo ?
• (Ĉu ne pli bone : Kartezia ?). - = cartésien.
- Kartezian’o
- [Fil.]
Sekvanto de Kartezio.
// — ismo. - = cartésien.
- Kartilag’o
- [Anat.]
Elasta ostaĵo.
// — eca. - = A-F-H-I
= cartilage.
- Kartizan’o
- ‹?› {Df.}
Brodornamaĵo. - = cartisane.
- KARTOĈ’O
- Entuba pafŝarĝo.
// — ego, ujo, fabriko ; blanka kartoĉo. - = F-G-H-I-R
= cartouche.
- Kartograf’o
- Landkartisto.
- = cartographe.
- Kartografi’o
- Kartografarto.
// — isto. - = cartographie.
- KARTON’O
- Densa paperaĵo.
// — en’, sur’kartonigi ; kartona skatolo. - = A-F-G-H-I-R
= carton.
- Kartusi’o
- {Df.}
(Sub la formo : kartusiana) speco de monaĥejo. - = chartreuse.
- KARTUŜ’O
- [Arkit.]
Ornamita kadro sur muro, frontono, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= cartouche.
- Karunkl’o
- Karna elkreskaĵo, eminanco.
- = caroncule.
- KARUSEL’O
- Rajdista turniro.
- = A-F-G-H-I-R
= carrousel.
- Karvi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de umbelifero (carum carvi). - = carvi.
- KAS’O
- 1 : Monkofro.
// — eto, ejo, isto ; enkasigi ; regna kaso ; kaslibro.
2 : {Sr.} [Fot.]
Kadro por fotografaj platoj • (alia senco).
// — eto. - = 1: F-G-I-R
= 1 : caisse. 2 : châssis.
- KASACI’O
- [Jur.]
Nuliga verdikto.
// kasacia kortumo. - = A-F-G-H-I-R
= cassation.
- KASEROL’O
- Speco de ronda kuirilo.
- = F-G-H-I-R
= casserole.
- Kasi’o
- [Bot.]
Speco de fabacoj (cassia). - = casse.
- Kasik’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de amerika paserbirdoj. - = cassique.
- Kasiop’o
- {Rh.}
V. Kasiopeo. - = Cassiopée.
- Kasiope’o
- {Df.}
Stelaro najbara je la norda poluso.
V. Kasiopo. - = Cassiopée.
- Kasis’o
- Nigra ribo (ribes nigrum) ; riblikvoro.
- = F
= cassis.
- KASK’O
- Metala aŭ leda militista kapvesto.
- = A-F-H-I-R
= casque.
- KASKAD’O
- Akvofalo.
- = A-F-G-H-I-R
= cascade.
- KASKET’O
- Speco de virĉapo.
- = F
= casquette.
- KAST’O
- Societa fako.
- = A-F-G-H-I-R
= caste.
- Kastagnet’o
- ‹?› {Df.}
V. kastaneto. - = castagnette.
- Kastanet’o
- {Rh.}
Hispana manklakilo.
V. kastagneto, V. kastanieto, V. kastanjeto. - = castagnette.
- Kastaniet’o
- {V.P.}
V. kastaneto. - = castagnette.
- Kastanjet’o
- {V.I.}
V. kastaneto. - = castagnette.
- KASTEL’O
- Sinjora domego.
// — ano, mastro. - = F-G-H-I-R
= château.
- Kasteljan’o
- ‹?› {Df.}
Popolano de hispana provinco (Kasteljo ?). - = castillan.
- Kastil’o
- {Vef.}
Landano de Hispana provinco.
// — ujo.
• (Mi preferus : Kastil’o-ano). - = Castillan.
- KASTOR’O
- [Zool.]
Speco de mamuloj (castor fiber). - = castor.
- Kastore’o
- Grasaĵo tirita el kastoro kaj uzata kiel kuracilo.
- = castoreum.
- Kastorin’o
- {Vef.} [Kem.]
Speciala grasaĵo trovita en kastora sekrecio. - = castorine.
- KASTR’I
- Detranĉi la seksajn organojn de besto aŭ homo.
// — ito. - = A-F-G-H-I-R
= châtrer, castrer.
- Kastramet’o
- Arto starigi kaj fortikigi tendaron.
- = castramétation.
- Kasuar’o
- [Ornit.]
Speco de aŭstralia struto (casuarius).
V. kasuario, V. kazuario, V. kazuaro. - = casoar.
- Kasuari’o
- ‹?›
V. kasuaro. - = casoar.
- KAŜ’I
- Malmontri, sekretigi.
// — ado, aĵo, ejo, ema, ujo ; for’, mal’, sub’kaŝi ; senkaŝe. - = cacher.
- Kaŝemir’o
- {V.P.}
Kaprolana teksaĵo el Hinda provinco. - = cachemir.
- Kaŝmir’o
- Speco de lanŝtofo fabrikata en Hindujo.
- = cachemire.
- KAŜTAN’O
- Frukto de Kaŝtanujo (castanea vulgaris).
// — arbo, ujo, kolora. - = châtaigne.
- KAT’O
- [Zool.]
Speco de doma mamulo (felis catus).
// — viro, ino, ido, eto, aro, ejo, bleki. - = A-F-G-H-I
= chat.
- Katadioptrik’o
- Parto de la optiko.
- = catadioptrique.
- KATAFALK’O
- Funebra estrado.
- = A-F-G-H-I-R
= catafalque.
- KATAKLISM’O
- Ĝenerala konfuziĝo, renversiĝo, tutmonda ruiniĝo.
- = cataclysme.
- Katakomb’oj
- (Romaj) subteraĵoj, subteraj galerioj.
- = catacombes.
- Katakrez’o
- {Vef.}
Speco de metaforo (uzata pro manko de taŭga vorto). - = catachrèse.
- Katalan’a
- Rilata al Katalanujo. Oni trovas ankaŭ : kataluna.
- = catalan.
- Katalekt’a
- {Vef.}
V. katalektika. - = catalectique.
- Katalektik’a
- ‹?›
Greka aŭ latina verso ĉe kiu mankas unu piedo.
V. katalekta. - = catalectique.
- Katalepsi’o
- Momenta paralizo kun muskola rigideco.
// — ulo. - = catalepsie.
- Kataliz’o
- 1 : ‹?› {T.Vx} [Kem.]
Malsufiĉe konata kemia forto.
2 : {Vef.} [Kem.]
(Sub la formo : katalizemo) aparta kemia forto. - = 1 : catalyse. 2 : catalytique (force).
- KATALOG’O
- Tabelo, listo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= catalogue.
- Katalp’o
- [Bot.]
Speco de amerika kaj ĥina arbo (catalpa). - = catalpa.
- Katalun’a
- {Vef.}
Landano de hispana provinco.
// — ujo. - = Catalan.
- Katamaran’o
- ‹?› [Voj.]
Hinda flostrunkaro. - = catamaran.
- Kataplasm’o
- [Farm.]
Pasta plastro. - = A-F-G-H-I-R
= cataplasme.
- Katapult’o
- Antikva milita ĵetmaŝino.
- = catapulte.
- KATAR’O
- Malsano, mukoza fluo.
// — ema, umi ; naz’, orel’kataro. - = A-F-G-H-I-R
= catarrhe.
- Katarakt’o
- [Med.]
Okulmalsano, sendiafaniĝo de l’kristalina lenso. - = cataracte.
- Katart’a
- {Df.} [Med.]
Laksiga. - = cathartique.
- KATASTR’O
- V. kadastro.
- = cadastre.
- KATASTROF’O
- Malfeliĉego, bedaŭrindega okazintaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= catastrophe.
- Katatipi’o
- [Fot.]
Speco de fotografa procedo. - = catatypie.
- Kateĉu’o
- {T.Vx} [Nat. hist.]
Substanco eltirita el hinda palmarbo (areca catechu).
V. katekuo. - = cachou.
- KATEDR’O
- Predikseĝo, profesorseĝo.
- = A-F-G-H-I-R
= chaire.
- KATEDRAL’O
- Katedra (episkopa) preĝejo, ĉefpreĝejo.
- = A-F-G-H-I-R
= cathédrale.
- KATEGORI’O
- Klaso, fako.
- = A-F-G-H-I-R
= catégorie.
- KATEKISM’O
- Instruo per demandoj kaj respondoj pri la kristana dogmaro.
// katekisto. - = A-F-G-H-I-R
= catéchisme.
- Katekiz’i
- Instrui pri katekismo.
- = catéchiser.
- Kateku’o
- {Rh.}
V. kateĉuo. - = cachou.
- Katekumen’o
- Katekizato.
- = A-F-G-H-I-R
= catéchumène.
- KATEN’O
- Ferligilo.
// — eto, ego ; en’, sen’katenigi ; kunkatenaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= chaîne.
- Katet’o
- {Vef.} [Geom.]
Rekta linio perpendikla al alia. - = cathèle normale.
- Kateter’o
- Ĥirurgia instrumento por operacii vezikŝtonon.
- = cathétère.
- Katilinari’o
- ‹?› {Df.}
Parolado de Cicerono kontraŭ Katilino. - = catilinaire.
- Katod’o
- Negativa elektrodo.
// — jono. - = cathode.
- KATOLICISM’O
- [Ekl.]
Katolika doktrino ; katolikaro. - = catholicisme.
- KATOLIK’A
- [Ekl.]
Kristana eklezio kiu sekvas la instruon de la papo.
// — eco, aro ; nekatolika. - = A-F-G-H-I-R
= catholique.
- Katoptrik’o
- Parto de la optiko.
- = catoptrique.
- KATUN’O
- Kotonaĵo, kotontolo.
// — aĵo, eco. - = G
= toile de coton.
- KAŬCI’O
- Garantiaĵo, garantianto.
- = F-G-H-I-R
= caution.
- KAŬĈUK’O
- Speco de elasta gumo.
// kaŭĉuka mantelo. - = A-F-G-H-I-R
= caoutchouc.
- Kaŭdivolvul’o
- {V.P.} [Zool.]
V. cerkolepto. - = kincajou.
- Kaŭkal’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de umbeliferoj (caucalis). - = caucale.
- Kaŭkaz’o
- {V.P.} [Geogr.]
Montaro inter Eŭropo kaj Azio.
// — ano. - = Caucase.
- Kaŭkus’o
- {Rh.}
Politika estraro en Nordameriko. - = caucus.
- Kaŭl’o
- {*} [Bot.]
Trunko, trunketo de la kreskaĵoj.
// senkaŭla. - = tige.
- KAŬR’I
- Kalkansidi.
// — ado, iĝi. - = G
= être accroupi.
- Kaŭstik’a
- Bruldifektanta, mordanta.
// — aĵo, eco, kalko. - = caustique.
- KAŬTERIZ’I
- [Kir.]
Vundi per kaŭstikaĵoj aŭ per fajro.
// — ado, ilo. - = A-F-G-H-I
= cautériser.
- KAŬZ’O
- Tio per kio ekzistas aŭ okazas io.
// senkaŭza ; militkaŭzo. - = A-F-G-H-I
= cause.
- KAV’O
- Fosaĵo, profundaĵo.
// — aĵo, eca, igi. - = A-F-H-I
= fosse, creux.
- Kavagnol’o
- ‹?›
Speco de kartludo. - = cavagnol.
- KAVALERI’O
- Parto de la armeo konsistanta el rajdsoldatoj.
- = A-F-G-H-I-R
= cavalerie.
- KAVALIR’O
- Rajdnobelo.
// — aro, igi ; kavaliriga ceremonio. - = chevalier.
- Kavaljer’o
- {T.Vx} [Milit.]
Flanka terremparo. - = cavalier.
- KAVALKAD’O
- Rajdantaro.
- = A-F-G-H-I-R
= cavalcade.
- Kavaten’o
- {Df.}
V. kavatino. - = cavatine.
- Kavatin’o
- Opera ario ne ripetita.
V. kavateno. - = cavatine.
- KAVERN’O
- Terkavaĵo, ŝtonkavaĵo, antro, groto.
// — eto, ego, eca ; — homo, loĝanto. - = A-F-H-I-R
= caverne.
- Kavi’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de amerikaj mamuloj (hydrocœrus), akvoporko.
• Science, cavia estas la nomo de kobajo : ŝajnas ke estas ia eraro en tio ĉi. - = cabiai.
- KAVIAR’O
- Spicaĵo el sturgovoj.
- = A-F-G-H-I-R
= caviar.
- KAZ’O
- [Gram.]
Deklinacia finiĝo de nomoj kaj adjektivoj. - = A-F-G-H-I
= cas.
- Kazak’o
- {Df.}
Mantelo. - = casaque.
- KAZE’O
- Nefermentita fromaĝo.
// — aĵo, iĝi. - = A-F-G-H-I
= fromage blanc.
- Kazein’o
- [Kem.]
Kazeiga parto de la lakto. - = A-F-G-H-I-R
= caséum.
- Kazemat’o
- [Fort.]
Fortikaĵa ŝirmejo. - = A-F-G-H-I-R
= casemate.
- KAZERN’O
- Soldatejo.
- = F-G-H-I-R
= caserne.
- Kazimir’o
- Maldika lanŝtofo.
- = F-G-H-I-R
= casimir.
- KAZIN’O
- Kunvenejo kie oni povas ludi, danci.
- = A-F-G-H-I-R
= casino.
- Kazuar’o
- {V.P.}
V. kasuaro. - = casoar.
- Kazuari’o
- {Vef.}
V. kasuaro. - = casoar.
- Kazuist’o
- Teologiisto kiu sin okupas pri konsciencaj malfacilaĵoj.
- = casuiste.
- Kazuistik’o
- {V.I.}
Parto de teologio pri kiu sin okupas la kazuistoj. - = casuistique.
- Kazul’o
- {Df., Vef.} [Tekn.?, Ekl.]
Pastra mantelo. - = chasuble ?
- KE
- Konjunkcio por ligi du propoziciojn, ekz :
// li diras ke livenos, mi timas ke li mortos. - = F-H-I
= que.
- Keĉ’o
- Speco de velŝipo.
- = A
= galiote.
- Kefalalgi’o
- {T.Vx} [Med.]
Kapdoloro. - = céphalalgie.
- Kefalopod’oj
- {T.Vx} [Zool.]
Klaso de moluskoj kapopiedaj.
V. cefalopodo kaj V. kapopodo. - = céphalopodes.
- Kefalopter’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de korvo (cephalopterus). Kial ne cefaloptero ? - = céphaloptère.
- Kefir’o
- {V.P.}
Kaŭkaza trinkaĵo el fermentita lakto. - = kéfir.
- KEGL’O
- Ludkolonetoj por faligi per ĵetbulo.
// — aro, ludanto. - = F-G-R
= quille.
- Keirant’o
- [Bot.]
Speco de krucifero, murfloro (cheirantus).
V. ĥejranto. - = giroflée.
- Keiropter’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de mamuloj, vespertoido, manflugilulo. - = chéiroptère.
- KEJL’O
- {T.Vx}
Lignonajlego.
// — ado ; akskejlo. - = A-G
= cheville.
- KEL’O
- Subteraĵo por enteni vinon kaj provizaĵojn.
// — eto, ejo, isto. - = A-F-G
= cave, cellier.
- Kelidoni’o
- {T.Vx}
Speco de papavacoj (chelidonium). - = chélidoine.
- KELK’A
- Ne nur unu, pli ol unu, almenaŭ tri aŭ triono.
// kelke da. - = F
= quelque.
- KELNER’O
- Kafeja, restoracia servisto.
- = G
= garçon.
- Keloni’o
- Speco de testudo, martestudo (chelonia).
V. ĥelonio.
// — oidoj. - = tortue marine.
- Kelt’o
- {T.Vx} [Arkeo.]
Bronza, ŝtona armilo, laborilo de antikvaj Gaŭloj. - = celte.
- KEMI’O
- Naturscienco pri kombinoj de korpoj.
V. ĥemio.
// — aĵo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= chimie.
- KEN’O
- Rezina ligno.
- = bois résineux.
- Kenopodi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (chenopodium).
V. atriplo.
// — acoj, aloj. - = patte-d’oie.
- Kenotaf’o
- {T.Vx} [Arkit.]
Ŝajnotombo.
V. cenotafo. - = cénotaphe.
- Kentaŭr’o
- [Mitol.]
Fabla duonĉevala viro.
V. Centaŭro.
// — ino. - = centaure.
- KEP’O
- Soldatĉapeto kun viziero.
- = A-F-G-H-I-R
= képi.
- Kepr’o
- Speco de ŝtofo ?
- = A
= croisé, grain du tissu, sergé.
- KER’O
- Unu el la kvar koloroj de ludkartaro.
- = cœur.
- Keramik’a
- V. ceramiko.
- = céramique.
- Kerat’o
- Elemento de la korno, ungoj, k.t.p.
// — igi, iĝi. - = kératine.
- Keratogen’a
- (Substanco) kiu naskas kornon.
- = kératogène.
- Kerkedol’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de anaso (anas querquedula).
V. cercedulo, V. mareko. - = sarcelle.
- Kerkop’o
- {Vef.} [Entom.]
Speco de hemipteroj (cercops). - = cercope.
- Kerkopitek’o
- {Vef.} [Zool.]
Speco de afrikaj simioj, vostsimio (cercopithecus). - = cercopithèque.
- Kermes’o
- {T.Vx}
Granda publika festo.
V. kirmeso. - = kermesse.
- KERN’O
- Malmola tego de grajno en iaj fruktoj.
- = A-G
= noyau.
- Kerofil’o
- [Bot.]
Speco de cerefolio, bulba cerefolio. - = cerfeuil bulbeux.
- KERUB’O
- Speco de anĝelo.
- = A-F-G-H-I-R
= chérubin.
- KEST’O
- Ligna kofro por paki kaj porti komercaĵojn, vestaĵojn, k.t.p.
// — eto, ego ; tir’, pos’, leter’kesto ; terkestego. - = caisse, coffre.
- Kestrel’o
- {Rh.}
Speco de rabobirdo (falco tinnunculus).
V. tinunkolo. - = A
= crécerelle, émouchet.
- Ketac’o
- {T.Vx} [Zool.]
Klaso de marmamuloj fiŝformaj, kiel baleno, delfeno, k.t.p. - = cétacé.
- Keton’o
- [Kem.]
Komponaĵo el karbono kaj oksigeno.
V. cetono. - = cétone.
- Ketup’o
- [Ornit.]
Speco de aziaj strigoj (ketupa). - = ketupa.
- KIA
- Adjektivo demanda kaj rilata, ekz :
// kiajn librojn vi preferas ? la romanojn aŭ la historiojn ?
// Li estas tia, kia estis lia patro. - = quel.
- KIAL
- Por kia celo, por kio.
// — o. - = pourquoi.
- KIAM
- Kiutempe aŭ kiatempe.
// post kiam ; tuj kiam. - = quand, lorsque.
- KIE
- En kiu loko.
- = où.
- KIEL
- Kiamaniere.
// tiel kiel ; kiel eble plej. - = comment.
- KIES
- De kiu.
- = à qui, dont le, duquel.
- Kiker’o
- [Bot.]
V. cicerpizo, V. ĉiĉo, V. garbanzo. - = pois chiche.
- Kikerik’i
- {V.P.}
Kokekrii. - = cocorico (chanter).
- Kikot’a
- Rilata al Kikoto, personaĵo de Cervantesa romano.
// — ulo. - = donquichottesque.
- KIL’O
- [Mar.]
Malsupera trabaĵo de ŝipo. - = A-F-G-H-I-R
= quille.
- Kiln’o
- ‹?› {Rh.}
Bakforno. - = A
= four à chaux, à briques, etc.
- KILOGRAM’O
- Milo da gramoj.
// kilogram’cento, metro. - = A-F-G-H-I-R
= kilogramme.
- KILOLITR’O
- Milo da litroj.
- = A-F-G-H-I-R
= kilolitre.
- KILOMETR’O
- Milo da metroj.
- = A-F-G-H-I-R
= kilomètre.
- KILOVAT’O
- Milo da vatoj.
// kilovathoro. - = A-F-G-H-I-R
= kilowatt.
- KIMER’O
- Fabla monstro, iluziaĵo.
V. ĥimero. - = A-F-G-H-I-R
= chimère.
- Kimeriĝ’a
- {T.Vx}
Supera parto de jurasa teretaĝo. - = kimmeridgien.
- Kimoz’a
- {Rh.}
Transskribo ne rekomendinda de la latina brassica cymosa. - = chou brocoli.
- Kimr’o
- Indiĝeno de angla regiono.
V. gvalo.
// — ujo. - = Gallois.
- KIN’O
- [Farm.]
Speco de arboŝelo kontraŭfebra.
// — arbo (cinchona). - = quinquina.
- Kinematik’o
- [Fiz., Mek.]
Parto de la mekaniko kiu traktas pri movo.
V. cinematiko. - = cinématique.
- Kinematograf’o
- Aparato por naski per fotografaj lumbildoj iluzion de efektiva movo.
- = cinématographe.
- Kinemometr’o
- ‹?› {Rh.}
Movmezurilo. - = cinémomètre.
- Kinere’o
- ‹?› {T.Vx} [Ornit.]
Speco de paserbirdo (motacilla cinerea). Kial ne motacilo aŭ cinereo ? - = hoche-queue.
- Kinetik’a
- Rilata al movo.
- = cinétique.
- KININ’O
- [Farm.]
Kina salo. - = quinine.
- Kinip’o
- Gajla insekto.
- = cynips.
- Kinkon’o
- {T.Vx}
Speco de rubiacoj, kinarbo (cinchona).
V. cinĉono.
// — acoj, aloj, idoj. - = quinquina.
- Kinkonin’o
- {Vef.} [Kem.]
Alkalojdo tirita el kinkono. - = cinchonine.
- KIO
- Kiu afero, kiu objekto.
// el kio ; pri kio. - = quoi.
- KIOM
- Kiu kvanto, kiu nombro da.
// — o, a ; kiom ajn. - = combien.
- KIOSK’O
- Orientmoda pavilono.
- = kiosque.
- KIRAS’O
- Brustoŝirmilo.
// — ulo ; kirasa ŝipo ; kiraso de testudo, V. karapaco. - = cuirasse.
- Kirk’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de rabbirdo (circus). - = busard.
- KIRL’I
- Turnobati.
// — ilo ; kirlovento. - = battre avec un moulinet.
- Kirmes’o
- {Df.}
V. kermeso. - = kermesse.
- Kiromanci’o
- Mandiveno.
- = chiromancie.
- KIRŜ’O
- Speco de ĉerizbrando.
- = A-F-G-H-I-R
= kirsch.
- KIRURG’O
- Kirurgiisto.
V. ĥirurgo. - = chirurgien.
- KIRURGI’O
- Arto kuraci vundojn, k.t.p. per operacioj.
V. ĥirurgio.
// — ejo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= chirurgie.
- KIS’I
- Buŝe karesi.
// — ado, eto, ema. - = A-G
= baiser, embrasser.
- KIST’O
- {T.Vx} [Med.]
Sakoŝvelo.
// — eca. - = A-F-H-I-R
= kyste.
- Kistopter’o
- Speco de filiko (cystopteris).
- = cystopteris.
- KITEL’O
- Speco de kampara vestaĵo, bluzo.
// mortkitelo. - = G
= souquenille, blouse.
- KIU
- Pronomo demanda kaj rilata, ekz :
// kiu estas la nuna reĝo ? Eduardo.
// La domo kiun vi vidas estas mia. - = qui.
- KLAĈ’I
- {Df.}
Ĉikani. - = cancaner, chicaner.
- Klaft’o
- Rusa mezurero de longeco.
- = R
= toise russe, brasse.
- KLAK’I
- Aŭdigi fortan mallongan sonon kiel ekz. interfrapante la manojn.
// — eti, ilo ; klakĉapelo. - = claquer.
- Klam’o
- ‹?› {Rh.}
Greka mantelo (klamido ŝajnus pli taŭga). - = chlamyde.
- KLAN’O
- Partio, gildeto.
- = clan.
- Klangol’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de poluslanda anaso (clangula). - = garrot.
- KLAP’O
- Aŭtomata ŝtopilo.
// — eto ; klap’bruo, fermilo, obturatoro ; glit’, tir’klapo. - = clapet, soupape.
- KLAR’A
- Malkonfuza, facile distingebla, luma.
// — ega, eco, igi, iĝi ; malklara ; klarvida. - = A-F-G-H-I
= clair.
- KLARION’O
- {T.Vx} [Milit.]
Speco de milita trumpeto. - = clairon.
- KLARNET’O
- Speco de muzika blovinstrumento.
- = A-F-G-H-I-R
= clarinette.
- KLAS’O
- 1 : Ordigo de personoj aŭ aferoj, kategorio, fako.
2 : Ankaŭ : Divido de lernantaro.
// — igi ; bon’, mez’, alt’klaso ; klasoĉambro. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : classe.
- KLASIFIK’O
- Disdoni en klasojn, klasaranĝi.
// — ado, anto, isto, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= classification.
- KLASIK’A
- Rilata al la bonepoka literaturo.
// — aĵo, eco, ulo ; klasika verko, instruado. - = A-F-G-H-I-R
= classique.
- Klatr’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fungo (clathrus). - = clathre.
- Klaŭn’o
- {Df.}
Burleskulo, ŝercegulo, arlekeno.
V. kloŭno. - = A-F
= clown.
- Klaŭstr’o
- [Arkit.]
Monaĥeja ĉirkaŭgalerio, arkaĵa galerio.
V. klostro. - = cloître.
- Klaŭz’o
- Aparta artikolo, aranĝo en kontrakto, testamento, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= clause.
- Klaŭzon’o
- Fakizita emajlo.
- = A-F
= cloisonné (un).
- KLAV’O
- [Muz.]
Nottuŝilo ĉe fortepiano.
// — aro. - = F-G-H-R
= touche.
- Klavari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fungoj (claviara). - = clavaire.
- Klavier’o
- ‹?› {T.Vx}
V. klavikordo. - = clavecin.
- Klavigraf’o
- {Rh.}
Speco de maŝino aŭ aparato, l.v. klavskribilo. - = clavigraphe.
- Klavikl’o
- [Anat.]
Ŝlosilosto.
V. klavikulo. - = clavicule.
- Klavikord’o
- [Muz.]
Speco de antikva fortepiano.
V. klaviero. - = A-F-G-H-I-R
= clavecin.
- Klavikul’o
- {V.P.}
V. klaviklo. - = clavicule.
- Kle’o
- {Muz.T.}
Muzika ŝlosilo.
// cokleo, fokleo, gokleo, k.t.p. - = clé (de musique).
- Klef’o
- {Rh.} [Muz.]
Ŝlosilaro, kvinlinio. - = clé, portée (musicale).
- Klem’o
- {Sr.} [Elek.]
Elektra kontaktilo. - = borne (électrique).
- Klemat’o
- [Bot.]
Speco de ranunkolacoj (clematis vitalba). - = A-F-H-I
= clématite.
- Kleom’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kaporacoj (cleoma). - = cléome.
- KLEPSIDR’O
- {Df.}
Akva, sabla tempmezurilo. - = clepsydre, sablier.
- Kleptomani’o
- {Vef.} [Med.]
Ŝtelmanio. - = cleptomanie.
- KLER’A
- Instruita, kulturita, civilizita.
// — eco, ulo, igi, iĝi ; malklera. - = bien élevé, éclairé, instruit.
- KLERIK’A
- ‹?› {Rh.}
Pastrarama, pastrema, religiema.
V. klerikala.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= clérical.
- KLERIK’ISMO
- {Rh.}
Pastraramo, pastremeco.
V. klerikalismo. - = cléricalisme.
- KLERIKAL’A
- {Df.}
V. klerika.
// — ismo. - = clérical.
- Klerikalism’o
- {Df.}
V. klerikismo, V. pastrarismo. - = cléricalisme.
- KLIENT’O
- Kutima aĉetanto, gasto, paciento, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= client.
- Klif’o
- {*}
Krutaĵo staranta apud marbordo. - = A
= falaise.
- Klik’o
- 1 : {T.Vx, Rh.} [Mek.]
Haltiga dento, haltonajlo.
// — aĵo ; klik’borilo, rado, soni ; enklik’i-aĵo.
2 : ‹?› {Rh.}
Partieto, fermita societo, societaĉo. - = 1 : cliquet. 2 : clique.
- Klimaks’o
- {Rh.} [Ret.]
Plej alta gradigo ; atingi la klimakson (supriĝi). - = gradation.
- KLIMAT’O
- Regiona vetero, temperaturo.
// — eco ; alklimat’igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= climat.
- Klimatologi’o
- [Sc.]
Scienca esploro pri klimatoj. - = climatologie.
- KLIN’I
- Oblikvigi, turni malsupren aŭ flanken, mallevi, deklivigi.
// — ado, aĵo, iĝi ; al’, de’klini ; klin’faco, rando ; klinsaluti al ; klinakso {T.Vx}. - = incliner, pencher (tr.).
- KLING’O
- Matelplato (de glavo, tranĉilo, k.t.p.).
// — eto, eca, formo. - = lame.
- KLINIK’O
- Medicina instruo apud litoj de malsanuloj.
// — ejo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= clinique.
- Klinometr’o
- Instrumento por mezuri klinecon.
- = clinomètre.
- KLISTER’O
- Intesta enŝprucaĵo.
// — ilo, umi ; — pumpilo, tubo. - = A-F-G-H-I-R
= clystère.
- KLIŜ’I
- Fari reproduktilon de presaĵo aŭ fotografaĵo.
// — aĵo, aro, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= clicher.
- Kliŝe’o
- ‹?› {Df.}
Kliŝo, kliŝaĵo. - = cliché.
- Klitor’o
- [Anat.]
Parto de la virinseksa organo. - = clitoris.
- Kliv’i
- Detavoligi.
// — isto. - = A-F-G-I
= cliver.
- Klizopomp’o
- {V.P.}
Klisterilo, enŝprucigilo. - = clysopompe.
- KLOAK’O
- Putrejo, subejo, elpuraĵejo.
- = A-F-G-H-I-R
= cloaque.
- KLOPOD’I
- Zorgi ageme pro, peni por sukceso de, k.t.p.
// — aĵo, eco, ema, igi. - = faire des démarches pour.
- KLOR’O
- [Kem.]
Simpla korpo.
// — eca, oza. - = chlore.
- Klorat’o
- [Kem.]
Salo el kloracido kaj bazo. - = chlorate.
- Klorhidr’a
- [Kem.]
(Acido) el kloro kaj hidrogeno.
V. klorhidrika. - = chlorhydrique.
- Klorhidrik’a
- V. klorhidra.
- = chlorhydrique.
- Klorid’o
- [Kem.]
Kombinaĵo el kloro kaj alia korpo krom oksigeno kaj hidrogeno. - = chlorure.
- Klorik’a
- [Kem.]
(Acido) unu el la kloracidoj. - = chlorique.
- Klorofil’o
- [Bot.]
Verda substanco enhavata en la ĉeloj de kreskaĵoj. - = chlorophylle.
- Kloroform’o
- [Kem.]
Kemiaĵo el kalcikorido kaj alkoholo uzata kiel sensentigilo.
// — ado, izi. - = A-F-G-H-I-R
= chloroforme.
- Kloroz’o
- [Med.]
Anemio, palkoloreco. - = A-F-H-I-R
= chlorose.
- Klostr’o
- {Vef.}
V. klaŭstro. - = cloître.
- KLOŜ’O
- Sonorilforma objekto.
// — eto, ego, aro. - = F
= cloche.
- Kloŭn’o
- {V.P.}
Cirka amuzisto.
V. klaŭno. - = clown.
- Klozet’o
- {V.P.}
Necesejo. - = cabinet d’aisance.
- KLUB’O
- Politika societo, kolegaro, amikaro, partianaro.
// — ano, eto. - = A-F-G-H-I-R
= club.
- KLUK’I
- kokinkrii.
- = glousser, crêteler.
- KLUPE’O
- {T.Vx} [Ikt.]
Specaro de marfiŝoj, kiel ekz : haringo, sardelo, anĉovo, k.t.p. - = clupe.
- Klus’o
- {Vef.} [Mar.]
Truo ĉe la antaŭŝipo por trapasigi ŝnuregojn aŭ ĉenojn. - = écubier.
- KLUZ’O
- Speco de akvobarilo por faciligi ŝipveturadon sur rivero aŭ kanalo.
// — isto ; kluzpordoj. - = F-G
= écluse.
- KNAB’O
- Virseksa homo, juna viro, junulo.
// — ino, eco, aro. - = G
= garçon.
- Knal’i
- {Sr.}
Eksplodi. - = détoner.
- Knap’o
- {Vef.} [Tekn.]
Instrumento por firmteni pecon de ligno sur stablo. - = varlet (d’établi).
- KNAR’I
- Fari skrapan bruon (pri radoj, pordoj, k.t.p.).
V. grinci. - = grincer.
- KNED’I
- Fari, movi kaj premi paston.
// — aĵo, ujo ; knedo’tablo, trogo. - = A
= pétrir.
- Knot’o
- {Sr., Vef.} [Fiz., Mar.]
Samsenca kiel : nodo, V. nodo. - = nœud.
- Knut’o
- Rusa skurĝo.
// — ita. - = R
= knout.
- Koadjutor’o
- [Ekl.]
Kunhelpanto (episkopo). - = coadjuteur.
- Koagl’i
- {Rh.}
Firmiĝi, malfluidiĝi, kazeiĝi.
V. koaguli.
// — aĵo, eco, emo, igi. - = A-F-H-I
= se coaguler.
- Koagul’i
- ‹?› {T.Vx, Rh.} [Kem.]
V. koagli. - = coaguler (trans.).
- KOAKS’O
- Karbo ricevita el gasfabrikado.
- = A-F-G-H-I-R
= coke.
- Koalici’i
- Kunligiĝi, interligiĝi.
- = A-F-G-H-I-R
= se coaliser.
- Koan’oj
- ‹!› {Vef.} [Anat.]
L.v. funeloj ; specialaj okulmuskoloj ĉe kelkaj mamuloj. - = choanes.
- Kob’o
- ‹?› {Rh.}
Dika ĉevalo. - = A
= bidet, roussin.
- Kobaj’o
- [Zool.]
Speco de mamulo (cavia). - = A-F
= cochon d’Inde.
- Kobalt’o
- Metalo per kiu oni faras bluan kolorigilon.
- = A-F-G-H-I-R
= cobalt.
- Kobit’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de riverfiŝo (cobitis). - = donnille, loche.
- Kobl’o
- ‹?› {Rh.}
Fiŝkapta velboato. - = coble.
- Kobold’o
- Feo.
// — eto. - = F-G-R
= farfadet, lutin.
- Kobr’o
- Speco de serpento (naja tripudians).
- = cobra.
- Koĉenil’o
- [Entom.]
Speco de hemipteroj el kiuj oni ricevas ruĝan tinkturilon (kermes coccinella).
V. ĥermeso, V. kokuso.
// — aĵo. - = F-H-I
= cochenille.
- KOD’O
- 1 : {Rh.}
Leĝaro, regularo.
// — enkodigi.
2 : ‹?› {Df.}
(kodekso ?) V. kodekso. - = F-G-H-I-R
= code.
- Kodein’o
- {Df.}
Opiaĵo uzata kiel kvietigilo. - = codéine.
- Kodeks’o
- Medicina formularo, receptaro.
V. kodo. - = F-G-H-I-R
= codex.
- Kodicil’o
- {Vr.Z.}
Testamenta aldonaĵo. - = codicille.
- Kodifik’i
- {V.P.}
Enkodigi. - = codifier.
- Koeficient’o
- [Alg.]
Konata nombro metita antaŭ la nombro kiu ĝin multobligas. - = A-F-G-H-I-R
= coefficient.
- KOFR’O
- Speco de kesto kun kovrilo.
// — mon’, forta kofro. - = F-G-H-I-R
= coffre.
- Koher’i
- [Fiz.]
Kunekroĉiĝi, kuniĝi, alteniĝi.
// — eco, ema, ilo. - = être cohérent.
- Kohort’o
- 1 : [Milit.]
Roma korpuso.
2 : [Bot.]
Klaso de kreskaĵoj. - = cohorte.
- KOINCID’I
- Okazi samtempe aŭ havi saman formon kaj egalan amplekson, l.v. kunenfali.
// — aĵo, eco, igi. - = A-F-G-H-I
= coïncider.
- Koit’i
- {V.P.}
Sekse kuniĝi. - = accomplir l’œuvre de chair.
- Kojlon’o
- [Anat.]
Dika intesto. - = côlon.
- KOJN’O
- Lignofendilo, peco de metalo angulforma kiun oni enigas por fendi aŭ levi.
// — umi ; kojna dento. - = A-F
= coin.
- Kojnojd’a
- [Anat.]
Kojnforma. - = cunéiforme.
- Kojot’o
- Amerika lupo (canis latrans).
- = coyote.
- KOK’O
- [Ornit.]
Kortbirdo (gallus).
// — viro, ino, eto, ejo, krio, oidoj ; kokbatalo. - = A-F-G-H-I-R
= coq.
- Koka’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj el kiuj oni ricevas kuracilon (erythroxylon coca). - = coca.
- Kokaen’o
- {Df.}
V. kokaino. - = cocaïne.
- Kokain’o
- {T.Vx}
Alkalojdo tirita el kokao.
V. kokaeno, V. kokajno. - = A-F-G-H-I-R
= cocaïne.
- Kokajn’o
- {Rh.}
V. kokaino. - = cocaïne.
- KOKARD’O
- Ĉapeldevizo.
- = A-F-G-I-R
= cocarde.
- Kokcig’o
- {V.P.}
V. koksizo • (kiu ŝajnas malpli taŭga).
V. kokcizo. - = coccyx.
- Kokcinel’o
- [Entom.]
Speco de koleoptero (coccinella), diskarabo. - = coccinelle, bête à bon Dieu.
- Kokciz’o
- {Vef.}
V. kokcigo. - = coccyx.
- Kokel’o
- ‹?› {Rh.}
Speco de konko ? (cardium edule). - = coquillage.
- Kokerik’o
- {Df.}
Kokokrio. - = coquerico.
- KOKET’A
- Plaĉema, plaĉavida, belafekta, flirtema.
// — ado, eco, ul’o-ino. - = A-F-G-H-I-R
= coquet.
- Kokleari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de krucifero (cochlearia). - = cochlearia.
- KOKLUŜ’O
- [Med.]
Speco de epidemia malsano kun tre ofta tuso. - = F-R
= coqueluche.
- Kokolob’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de amerikaj poligonacoj (coccoloba). - = raisinier.
- Kokon’o
- [Entom.]
Pupo, krizalido. - = A-F-G-R
= cocon.
- Kokos’o
- [Bot.]
Frukto de palmo (cocos nucifera).
// — ejo, ujo, arbo, plantejo. - = noix de coco.
- Kokotraŭst’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de paserbirdoj (coccothraustes). - = gros bec.
- Kokr’i
- {Df.}
Edzotrompi.
// — ito. - = cocufier.
- KOKS’O
- Artiko de la kruro kun pelvo.
// — osto. - = hanche.
- Koksalgi’o
- {T.Vx} [Anat.]
Inflamo kaj doloro de la kokso. - = coxalgie.
- Koksiz’o
- {T.Vx} [Anat.]
Fina osteto de la spino.
V. kokcigo. - = coccyx.
- Kokus’o
- 1 : {Sr.}
Alia nomo de : koĉenilo, V. koĉenilo.
2 : {Vef.}
Speco de mikrobo. - = coccus.
- KOL’O
- Meza parto inter kapo kaj brusto.
// — umo ; kol’haroj, ringo, tuko, jungo ; ĉirkaŭkolo ; botelkolo ; terkolo. - = F-H-I
= cou.
- Kolangit’o
- {T.Vx} [Med.]
Inflamo de la gala veziketo. - = angiocholite.
- Kolaps’o
- [Med.]
Rapida malfortiĝo, malvigliĝo tamen sen sveno. - = collapsus.
- Kolatitud’o
- [Astr.]
Komplemento de latitudo de loko. - = colatitude.
- KOLBAS’O
- Hakita porkaĵo en membrano.
// — eto, isto ; trip’, sang’, itala kolbaso. - = R
= andouille.
- Kolĉik’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de liliacoj (colchicum).
V. kolĥiko, V. kolko.
// — acoj. - = F-H-I
= colchique.
- KOLEG’O
- Kamarado, samprofesiano, sammetiano, samokupulo.
// — eco, aro. - = camarade, collègue.
- KOLEGI’O
- Meza lernejo, duagrada instruejo, gimnazieto.
// — ano, estro. - = collège.
- Kolekod’a
- {Vef.} [Anat.]
Galkonduka (kanalo). - = cholédoque.
- KOLEKT’I
- Amasigi, kunigi.
// — aĵo, ado, anto, ejo, isto, ujo ; monkolektisto. - = A-F-G-H-I-R
= collectionner, collecter.
- KOLEKTIV’A
- Opa.
- = collectif.
- KOLEKTOR’O
- [Elek.]
Elektra kolektilo, kolektujo. - = collecteur.
- Koleopter’o
- {T.Vx} [Entom.]
Klaso de insektoj (skaraboj). - = coléoptère.
- KOLER’I
- Senti malamon kaj ofendemon, incitiĝi kontraŭ iu aŭ io.
// — ema, ulo, igi, iĝi ; senkolerigi ; kolermuta. - = se fâcher.
- Kolerik’a
- {Vr.Z.} [Med.]
Rilata al la ĥolero. - = cholérique.
- Koleus’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de lamiacoj (coleus). - = coléus.
- Kolĥik’o
- {V.P.} [Bot.]
V. kolĉiko. - = colchique.
- Koli’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de grimpuloj (murbirdo) (colius). - = F-G-H-I-R
= colion.
- Kolibacil’o
- [Med.]
Kojlonbacilo, malsaniga intesta mikrobo. - = colibacille.
- Kolibr’o
- Speco de paserbirdoj, zumbirdo (trochilus).
- = F-G-H-I-R
= colibri.
- KOLIK’O
- Intesta doloro.
// — igi. - = A-F-G-H-I-R
= colique.
- Kolimator’o
- {T.Vx} [Astr.]
Astronomia instrumento por helpi vidceladon. - = collimateur.
- KOLIMB’O
- [Ornit.]
Speco de palmipedoj, l.v. subakviĝulo (colymbus). - = plongeon.
- Kolimbet’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj (colymbetes). - = colymbète.
- Koliri’o
- [Med.]
Okulsolvaĵo.
V. kolurio, V. koluro. - = collyre.
- KOLIZI’O
- Batalo, kontraŭrenkontiĝo.
- = A-F-G-H-I-R
= collision.
- Kolk’o
- {Df.} [Bot.]
V. kolĉiko. - = colchique.
- Kolocint’o
- {Vef.}
V. kolokinto. - = coloquinte.
- Kolodi’o
- [Kem.]
Viskeca likvaĵo ricevita per solvo de fulmikotono en estero. - = A-F-G-H-I-R
= collodion.
- Kolofon’o
- 1 : Speco de rezino. V. kolofonio.
2 : {Rh.}
Presista priskribaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= colophane, colophon.
- Kolofoni’o
- {Rh.}
V. kolofono (1). - = colophane.
- Kolojd’a
- Glueca, gumeca (substanco), kiu trairas malfacile porozajn membranojn.
V. kristalojdo. - = colloïde.
- Koloki’o
- ‹?› {Rh.}
Familia interparolo, interdiskuto. - = colloque.
- Kolokint’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kukumo (cucumis colocynthis).
V. kolocinto. - = coloquinte.
- KOLOMB’O
- [Ornit.]
Speco de kortbirdo (columba).
// — ejo ; kolombo sovaĝa, vojaĝanta. - = F-H-I-R
= pigeon, colombe.
- KOLON’O
- Cilindra subtenilo de tegmento, plafono, monumento, k.t.p.
// — eto, ego, aro ; interkolono ; punkolono. - = A-F-G-H-I-R
= colonne ; punkolono : pilori.
- KOLONEL’O
- [Milit.]
Regimentestro. - = A-F-H-I-R
= colonel.
- KOLONI’O
- Fondo de unu nacio en eksterlando.
// — ano, aro, isto, igi, iĝi ; kolonia ministro. - = A-F-G-H-I-R
= colonie.
- Koloniz’i
- {V.P.}
Koloniigi. - = coloniser.
- KOLOR’O
- Impreso farita sur la okulo de la diversaj partoj de lumo kiel ruĝo, bluo, flavo.
// — ado, aĵo, ilo, igi, iĝi ; sen’, ali’, sam’, unu’, tri’kolora ; diverskolorigi. - = A-F-H-I
= couleur.
- Koloratur’o
- [Muz.]
Muzikornamaĵoj. - = fioriture.
- KOLOS’O
- Grandegulo.
- = A-F-G-H-I-R
= colosse.
- Kolostr’o
- {Vef.} [Med.]
Unua lakto de ĵusakuŝintino. - = colostrum.
- KOLPORT’I
- Disvendi, disporti.
// — ado, aĵo, ist’o-ino. - = A-F
= colporter.
- Kolubr’o
- [Zool.]
Speco de serpento (coluber). - = couleuvre.
- Kolur’o
- {Df.} [Med.]
V. kolirio. - = collyre.
- Koluri’o
- {Rh.}
V. kolirio. - = collyre.
- Kolute’o
- [Bot.]
Speco de fabaco (colutea arborescens), vezikarbo. - = baguenaudier.
- KOLUZI’O
- {T.Vx}
Malbona kunago. - = collusion.
- KOLZ’O
- [Bot.]
Speco de krucifero oledona (brassica oleracea). - = colza.
- KOM’O
- [Gram.]
Interpunkcia signo. - = virgule.
- Koma’o
- 1 : {Rh.} [Bot.]
Speco de florfoliaro, de braktearo.
2 : [Astr.]
Tufo ? - = coma.
- KOMAND’I
- [Milit.]
Estri militanaron.
// — anto. - = A-F-G-H-I-R
= commander.
- KOMANDIT’O
- Neaga partoprenado, nur mona partoprenado en komerca entrepreno.
- = F-G-H-I
= commandite.
- KOMANDOR’O
- Ordenestro.
// — eco, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= commandeur.
- Komat’o
- Dormego, mortsimila letargio.
// — eco. - = F-H-I-R
= coma.
- KOMB’I
- Malkonfuzi, aranĝi hararojn.
// — ilo, isto ; malkombi ; ornama kombilo. - = A-G
= peigner.
- KOMBIN’I
- Kunaranĝi, kunmeti.
// — ado, aĵo, iĝi ; kombiniĝemeco. - = A-F-G-H-I-R
= combiner.
- KOMBINATORIK’O
- [Mat.]
Scienco pri kombinoj. - = combinatoire.
- KOMEDI’O
- Ridiga teatraĵo.
// — eto, anto, ist’o-ino. - = A-F-G-H-I-R
= comédie.
- KOMENC’I
- Doni unuan impulson, esti ĉe la unua momento de.
// — ant’o-ino, iĝi ; rekomenci. - = A-F-H-I
= commencer.
- KOMENTARI’I
- Klarigi verkon, verki klarigan rimarkaron.
// — ado, aĵo, anto, isto. - = A-F-G-H-I-R
= commenter.
- KOMERC’I
- Aĉeti, vendi, interŝanĝi produktaĵojn.
// — ado, aĵo, isto ; komerca agento ; komerca Ministro. - = A-F-G-H-I-R
= commercer.
- KOMET’O
- [Astr.]
Migranta stelo, astro.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= comète.
- KOMFORT’O
- Bonstata, facila vivo.
// — eco ; senkomforta. - = A-F-G-H-I-R
= confort.
- Komic’o
- {Vef.}
Popola kolektiĝo por baloto. - = comice.
- KOMIK’A
- Ridinda, humora.
// — aĵo, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= comique.
- KOMISAR’O
- Speciala oficisto, funkciulo.
V. komisario. - = A-F-G-H-I-R
= commissaire.
- Komisari’o
- V. komisaro.
- = commissaire.
- KOMISARIAT’O
- komisarejo.
- = commissariat.
- KOMISI’I
- Doni kiel oficon al iu pro fido aŭ konfido.
// — isto, it’o-aro. - = A-F-G-H-I-R
= charger de, commissionner.
- Komisur’o
- {Vef.} [Anat.]
Punkto kie kuniĝas diversaj partoj de la korpo, kiel ekz. interlipo. - = commissure.
- KOMITAT’O
- Komisiistaro, administrantaro.
// — ano ; lingva komitato. - = comité.
- KOMIZ’O
- Oficisto, komisiito (komerca).
// vojaĝa komizo. - = F-G-I
= commis.
- KOMOD’O
- Speco de meblo kun tirkestoj.
- = commode (meuble).
- KOMODOR’O
- Angla aŭ amerika eskadrestro.
- = A-F-G-H-I-R
= commodore.
- KOMPAKT’A
- Densa, firma, masiva.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= compact.
- KOMPANI’O
- Komerca societo, firmsocieto.
// — aĵo, ano, eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= compagnie.
- KOMPAR’I
- Atenti pri du aŭ kelkaj objektoj por trovi iliajn rilatojn.
// — ado, aĵo, ebla, inda ; senkompara ; nekomparebla. - = A-F-H-I
= comparer.
- KOMPARATIV’O
- [Gram.]
Esprimaĵo de komparo. - = comparatif.
- KOMPAS’O
- Magneta nadlo por montri la nordon.
// — ujo. - = boussole.
- KOMPAT’I
- Kortuŝiĝi pro aliula malfeliĉo.
// — ado, eco, ema, inda ; senkompata. - = A-F-H-I
= compatir, s’apitoyer sur.
- KOMPENDI’O
- Resumo.
- = A-F-G-H-I-R
= abrégé, résumé.
- KOMPENS’I
- Ekvilibri [tiel printita], egaligi.
// — ado, aĵo, ilo ; doni, aljuĝi kompensaĵon. - = A-F-G-H-I-R
= compenser.
- KOMPETENT’A
- Kapabla, taŭga por juĝi, decidi, fari ; lerta, klera.
// — eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= compétent.
- KOMPIL’I
- Kolekti (dokumentojn), transskribi ; elekte, ne originale verki.
// — ado, aĵo, anto, isto. - = A-F-G-H-I-R
= compiler.
- KOMPLEKS’O
- [Mat.]
Malsimplaĵo, malsimpleco.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= complexe (nombre).
- KOMPLEMENT’O
- [Gram.]
Vorto kiu plenigas sencon esprimitan per aliaj vortoj.
// rekta, malrekta komplemento. - = A-F-G-H-I-R
= complément.
- KOMPLET’A
- Plena, plennombra.
// — eco, igi. - = A-F-G-H-I
= complet.
- KOMPLET’O
- Plena vestaro.
- = complet (un).
- Kompletori’o
- {Df.} [Ekl.]
Postvespra preĝo. - = complies.
- KOMPLEZ’O
- Servemo, indulgo, cedemo.
// — eco, aĵo, ema. - = A-F-H-I
= complaisance.
- KOMPLIK’I
- Malsimpligi.
// — aĵo, eco ; malkompliki. - = A-F-H-I
= compliquer.
- KOMPLIMENT’I
- Alparoli gratule, amike, ĝentile.
// — ema. - = A-F-G-H-I-R
= complimenter.
- KOMPLOT’I
- Konspiri, intrigi.
- = A-F-G-H-R
= comploter.
- KOMPON’I
- 1 : [Muz.]
Verki muzikaĵon.
2 : [Kem.]
Konsistigi.
// — ado, anto, eco, isto, iĝi.
V. kompozicii. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : composer.
- Kompost’i
- Kunigi presliterojn por presi vortojn, libron.
// — ado, isto, ilo. - = A-F-H-I
= composer (imprimerie).
- KOMPOT’O
- Sukera fruktaĵo.
// — ujo. - = compote.
- Kompozici’i
- ‹?› {Rh.}
V. komponi. - = composer.
- Kompozit’oj
- {T.Vx} [Bot.]
Granda klaso de dukotiledonoj gamopetalaj. - = composées.
- KOMPREN’I
- Kapti per penso la naturon, signifon, kaŭzon, k.t.p.
// — eti, ado, aĵo, ebla, ema, ilo, igi ; interkompreniĝo ; reciproke, ne’komprenebla. - = A-F-H-I
= comprendre.
- KOMPRES’O
- Tolbendaĵo (sur vundo, kontuzo).
- = compresse.
- KOMPROMIS’O
- Akordo, arbitraciaĵo, mezaranĝo.
- = compromis.
- KOMPROMIT’I
- Danĝerigi, riski.
- = A-F-G-H-I-R
= compromettre.
- Kompuls’i
- ‹?› {T.Vx}
Traesplori, traserĉi dokumentojn. - = compulser.
- Kompund’a
- Pri vapormaŝino havanta almenaŭ du cilindrojn tra kiuj pasas sinsekve vaporo.
- = A-F-G
= compound.
- Komput’o
- {Vef.} [Ekl.]
Kalkulo de la tempoj por reguligi la eklezian kalendaron. - = comput.
- KOMUN’A
- 1 : Apartenanta kune al multaj, al ĉiuj personoj.
// — eco, ema ; komuna tero, paŝtejo.
2 : Ĝenerala, ordinara, triviala. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : commun.
- KOMUNI’I
- Doni la eŭkaristian hostion.
// — iĝi. - = communier.
- KOMUNIK’I
- Komunigi, partoprenigi, transdoni, interdoni.
// — ado, aĵo, ebla, ema, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= communiquer.
- KOMUNISM’O
- Doktrino laŭ liu ĉiuj posedaĵoj devas esti komunaj inter la homoj.
// komunisto. - = communisme.
- KOMUNUM’O
- Teritorio urba aŭ vilaĝa.
- = commune.
- Komut’i
- [Elek.]
Ŝanĝi la direkton de elektraj fluoj. Ankaŭ uzata en matematiko.
// — eco, ado, isto, ilo ; malkomuti ; komutilaro. - = A-F-G-H-I
= commuter.
- Komutator’o
- {Rh.} [Elek.]
Komutilo. - = commutateur.
- KON’I
- Sciadi, ekkompreni, havi interrilatojn kun iu.
// — ado, aĵo, eco, ato, anto, ebla, ema, ulo, igi, iĝi ; rekoni ; ĉiekonata. - = A-F-H-I
= connaître.
- KONCENTR’I
- Samcentrigi, alcentrigi.
// — eco, igi, iĝi ; malkoncentri. - = A-F-G-H-I-R
= concentrer.
- Koncentrik’a
- {T.Vx}
Samcentra. - = concentrique.
- KONCEPT’I
- Enpensi, imagi.
// — ado ; koncepto [Fil.]. - = A-F-G-H-I-R
= concevoir ; koncepto : concept (philo).
- KONCERN’I
- Rilati, tuŝi, interesi.
- = A-F-H-I
= concerner.
- KONCERT’O
- Kunmuzikado.
// — ejo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= concert.
- KONCESI’I
- {Rh.}
Aldifini, cedi.
// — ado, aĵo, ito. - = donner en concession.
- Koncili’o
- Eklezia konsiliĝo, episkopa kunveno.
- = A-F-G-H-I-R
= concile.
- Konciz’a
- Preciza kaj mallonga, lakona.
- = A-F-G-H-I
= concis.
- Konĉert’o
- Speco de muzika komponaĵo.
- = concerto.
- KONDAMN’I
- Elparoli juĝon kontraŭ iu, mallaŭdi, malaprobi.
// — ado, aĵo, eco, inda, ito ; mortkondamnito. - = A-F-H-I
= condamner.
- Kondens’i
- {T.Vx} [Fiz.]
Densigi.
// — iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= condenser.
- Kondensator’o
- {T.Vx} [Mek., Elek.]
Kondensilo, kondensujo.
V. kundensatoro. - = condensateur.
- Kondicional’o
- [Gram.]
Modo de verboj kiel ekz : mi irus, se li invitus min. - = A-F-H-I
= conditionnel.
- KONDIĈ’O
- Necesaĵo sen kiu io ne povas fariĝi.
- = A-F-H-I
= condition.
- Kondil’o
- [Anat.]
Artika osteminanco. - = condyle.
- KONDOLENC’I
- Esprimi kompaton, simpation post funebro, malfeliĉo.
- = A-F-G-H-I-R
= présenter des condoléances.
- Kondor’o
- [Ornit.]
Speco de vulturo (vultur gryphus). - = A-F-G-H-I-R
= condor.
- Kondotier’o
- {Df.}
Dungita soldato. - = condottière.
- Kondroglos’a
- {Vef.} [Anat.]
(Parto) de la muskolo hioglosa. - = chondroglosse.
- Kondropterigi’oj
- {Ev.} [Ikt.]
Klaso de fiŝoj kun kartilagaj naĝiloj. - = chondroptérygien.
- KONDUK’I
- Gvidi, direkti, zorgi pri vojirado.
// — ado, anto, eco, ebla, ema, ilo ; al’, de’, dis’, el’, en’, for’, antaŭ’, ĉirkaŭ’, eksteren’, re’, tra’, trans’konduki ; aŭtokonduka ; akvokondukilo. - = A-F-H-I-R
= conduire, mener.
- Konduktor’o
- Kondukisto, kondukilo (elektra).
- = conducteur.
- KONDUT’I
- Agadi bone aŭ malbone, konduki la vivon.
// maldeca, malinda konduto ; bonkonduto. - = se conduire (bien ou mal).
- Koneks’a
- {T.Vx}
Kunligita, interdependa. - = connexe.
- Konestabl’o
- {Vef.}
Militestro (dum mezepoko kaj renesanco). - = connétable.
- Konfeder’i
- Interfederi.
- = se confédérer.
- Konfederaci’o
- Interfederacio, federaciaro.
// — ado. - = confédération.
- Konfekci’o
- Fabrikado.
// — isto. - = F-G-H-I
= confection.
- Konferenc’o
- Diplomata kunveno.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= conférence.
- Konferv’o
- Speco de algoj (conferva).
// — acoj, idoj, oidoj. - = conferve.
- KONFES’I
- Devige konsenti pri ia certigo, diri ke oni ne povas ion nei, elparoli siajn pekojn.
// — ado, anto, ejo ; mal’, mort’konfesi ; konfespreni ; konfespago. - = avouer, confesser.
- KONFID’I
- Kredi la honestecon, la fidelecon de iu.
// — ema, inda ; malkonfidi ; konfid’ato-atesto. - = se fier, se confier.
- KONFIDENCI’O
- Komuniko de sekreto pro konfido al iu.
- = confidence.
- KONFIRM’I
- Plifirmigi, plicertigi.
- = A-F-G-H-I-R
= confirmer, ratifier.
- Konfirmaci’o
- [Ekl.]
Unu el la sakramentoj en la katolika eklezio. - = A-F-G-H-I-R
= confirmation.
- KONFISK’I
- Pune depreni, forpreni.
// — ado, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= confisquer.
- KONFIT’I
- Meti fruktojn, legomojn en likvaĵon aŭ siropon, por ilin konservi.
// — aĵo, isto. - = F-G-H-I
= confire.
- KONFLIKT’O
- Disputo, malkonsento, malpaco.
// — ema, anta. - = A-F-G-H-I-R
= conflit.
- KONFORM’A
- Samforma, simila, konsenta.
// — aĵo, ebla, eco, igi, iĝi ; alkonformiĝi ; konformiĝema. - = A-F-G-H-I
= conforme.
- Konfront’i
- {V.P.}
Kontraŭstarigi, kompari (du atestojn, k.t.p.). - = A-F-G-H-I
= confronter.
- KONFUZ’I
- Maldistingi, malklarigi, senordigi.
// — ado, aĵo, eco, egi, iĝi ; intelektkonfuzo. - = A-F-G-H-I-R
= troubler.
- Kongest’i
- ‹?› {T.Vx}
V. konĝesti. - = congestionner.
- Kongesti’o
- {V.P.} [Med.]
Sangalfluo. - = A-F-H-I
= congestion.
- KONGLOMER’I
- {Df.} [Miner., Geol.]
Amasigi, kunigi en unu mason.
// — ado, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= conglomérer.
- KONGLOMERAT’O
- ‹?› {T.Vx}
Konglomeraĵo. - = conglomérat.
- KONGR’O
- Speco de marfiŝo, marangilo (conger).
- = congre.
- KONGREGACI’O
- Religia gildo.
// — ano. - = A-F-G-H-I-R
= congrégation.
- KONGRES’O
- Solena kunveno de samideanoj aŭ samprofesianoj, ĉu nacia, ĉu internacia.
// — ano, isto ?, estro. - = A-F-G-H-I-R
= congrès.
- KONGRU’A
- Proporcia, ĝusta.
// — aĵo, eco, anta, igi. - = A-F-G-H-I
= congru.
- Kongruenc’o
- [Mat.]
Speciala rilato inter nombroj aŭ ortlinioj. - = congruence.
- Konĝest’i
- ‹?›
Sangalfluigi.
V. kongesti.
// — eco, iĝi. - = congestionner.
- Koniat’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj (coniatus). - = coniate.
- Konifer’o
- [Bot.]
Granda klaso de fanerogamoj gimnospermoj kiel pino, abio, lariko, k.t.p.
// — aro. - = A-F-G-H-I
= conifère.
- KONIK’A
- [Mat.]
Speco de kurblinioj, cirklo, elipso, parabolo, hiperbolo, ricevitaj per sekco de konuso. - = A-F-G-H-I-R
= conique.
- KONJAK’O
- Franca famkonata brando.
- = A-F-G-H-I-R
= cognac.
- KONJEKT’I
- Opinii, supozi.
// — ado, aĵo, eco, ebla. - = A-F-G-H-I-R
= conjecturer.
- Konjugaci’i
- [Gram.]
Travicigi la diversajn formojn de verbo.
// — ita. - = A-F-G-H-I-R
= conjuguer.
- Konjunkci’o
- [Gram.]
Neŝanĝebla vorto uzata por kunligi proporciojn kiel, ekz. : kaj, aŭ, ke, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= conjonction.
- Konjunktiv’o
- Membrano de la okulo.
- = conjonctive.
- Konjunktivit’o
- [Med.]
Inflamo de konjunktivo. - = conjonctivite.
- Konjunktur’o
- {V.P.}
Okazo, cirkonstancaro. - = conjoncture.
- KONK’O
- Ŝelo de molusko.
// forma, oido ; unukonka. - = A-F-I-R
= coquille.
- Konkav’a
- Plenkava.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I
= concave.
- KONKER’I
- {*}
Almiliti, akiri per forto aŭ logo. (Sentis, Urso en montoj).
V. konkiri, V. konkvesti. - = conquérir.
- Konkiliologi’o
- {Vef.}
V. konkologio. - = conchyliologie.
- Konkir’i
- {Df., V.P.}
V. konkeri • (konkiri, eble preferinda pro analogio al : akiri). - = conquérir.
- Konklav’o
- [Ekl.]
Kardinala kunveno. - = conclave.
- KONKLUD’I
- Tiri konsekvencon el principo, argumenti, rezoni.
- = A-F-H-I-R
= conclure.
- Konkojd’o
- {Vef.} [Geom.]
Aparta speco de kurblinio. - = conchoïde.
- Konkologi’o
- {Rh.} [Zool.]
Konkoscienco.
V. konkiliologio. - = conchyliologie.
- Konkord’o
- {V.P.}
Konsento, kunsento, harmonio. - = A-F-G-H-I-R
= concorde.
- KONKRET’A
- Ne abstrakta, aĵa, ne eca.
// — aĵo, eco, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= concret.
- Konkub’i
- {V.P.}
Kunkuŝi.
// — eco, ul’o-ino • (En La Faraono Kabe uzis : konkubino). - = vivre en concubinage.
- KONKUR’I
- Peni unu kontraŭ la alia por trafi la unuan lokon.
// — ado, ejo, anto. - = rivaliser, concourir.
- KONKURENC’O
- Konkuremo, konkura batalado inter komercantoj, samprofesianoj, sammetianoj, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= concurrence.
- KONKURS’O
- Antaŭaranĝita konkuro kun junĝantaro kaj premioj.
// — anto ; kur’, rem’konkurso. - = A-F-G-H-I-R
= concours.
- Konkvest’i
- ‹?›
V. konkeri, kiu ŝajnas preferinda, kiel pli bonsona, kaj por la ebla vortludo : konk-vesti. - = conquérir.
- Konoid’a
- {T.Vx} [Mat.]
Konusforma, konussimila. - = A-F-G-H-I-R
= conoïde.
- Konsakr’i
- {V.P.}
Dediĉi al Dio.
// — ado, anto, ito. - = consacrer.
- KONSCI’I
- [Psik.]
Senti propran ekzistadon, sin senti.
// — ado, eco ; senkonscia ; rekonsciiĝi. - = A-F-H-I-R
= avoir conscience.
- KONSCIENC’O
- [Fil.]
(Etiko) Natura scio pri bono kaj malbono.
// senkonscienca ; konsciencriproĉo. - = A-F-H-I
= conscience (morale).
- KONSEKVENC’A
- Logika, racia, bone konkludita.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= conséquent.
- KONSENT’I
- Vole cedi, akcepti, malrifuzi.
// — aĵo, ema, ebla, inda, iĝi ; al’, kun’, inter’konsenti. - = consentir, accorder.
- KONSERV’I
- Restigi en bona stato, malebligi la pereon de io, savi.
// — ado, aĵo, ebla, ema, anto, isto, ulo, ujo, ejo. - = A-F-G-H-I
= conserver, garder.
- Konservatism’o
- {Vef.}
Konservativa partio, doktrino, tendenco. - = conservatisme.
- KONSERVATIV’A
- Politike kaj sociale konservema.
// — ulo. - = A-F-G-H-I
= conservateur.
- Konservatori’o
- Speciala teknika altlernejo (muzika, arta, metia, k.t.p.).
- = A-F-G-H-I-R
= conservatoire.
- KONSIDER’I
- Atente rigardi, prizorgi, ŝati.
// — ado, inda ; ne konsiderante ; senkonsidere. - = considérer.
- KONSIL’I
- Averti, admoni iun por aŭ kontraŭ ia farotaĵo.
// — anto, ebla, inda, isto, iĝo ; inter’, kontraŭ’konsili ; senkonsil’a, eco. - = F-H-I-R
= conseiller.
- KONSIST’I
- Esti kunmetita el, farita el.
(Oni uzas post konsisti, ĉu el, ĉu en).
// — igi. - = A-F-H-I
= consister.
- Konsistori’o
- Religia, pastra kunveno.
- = A-F-G-H-I-R
= consistoire.
- KONSOL’I
- Kvietigi bedaŭrojn, doloron.
// — ado, ema, ebla, anto, isto. - = A-F-H-I-R
= consoler.
- Konsol’o
- ‹?› {T.Vx} [Arkit.]
Ŝtona elstara subtenilo por busto, balkono, korniĉo, k.t.p. - = console.
- Konsolid’oj
- Ŝtatŝuldo.
- = A-F-G-H-I-R
= consolidés.
- Konsonanc’o
- {Df.} [Gram.]
Samsono, samvokaliĝo. - = A-F-G-H-I-R
= consonnance.
- Konsonant’o
- [Gram.]
Litero neelparolebla sen helpo de vokalo. - = A-F-G-H-I-R
= consonne.
- KONSPIR’I
- Komploti kontraŭ la regno.
// — ado, aĵo, anto, estro. - = A-F-G-H-I-R
= conspirer.
- KONSTANT’A
- Neŝanĝiĝa, neŝanĝebla, ĉiamdaŭra.
// — aĵo, eco, ulo. - = A-F-G-H-I
= constant, permanent.
- KONSTAT’I
- Skribe certigi.
- = F-G-H-I-R
= constater.
- Konstelaci’o
- {T.Vx} [Astr.]
Stelaro. - = A-F
= constellation.
- KONSTERN’I
- Premegi de timo, malespero, k.t.p.
// — eco, iĝi. - = A-F-G-H-I
= consterner, abattre.
- Konstip’i
- 1 : {T.Vx} [Med.]
Mallaksigi.
2 : {Sr.}
Esti mallaksa, konstipiĝi • (alia senco). - = 1 : constiper. 2 : être constipé.
- Konstitu’i
- {V.P.}
Formi, konsistigi. - = A-F-G-H-I-R
= constituer.
- KONSTITUCI’O
- 1 : Fundamenta landleĝaro.
2 : Elementaro, temperamento, naturo ? - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : constitution.
- KONSTRU’I
- Starigi (domon, ŝipon, k.t.p.).
// — ado, aĵo, ebla, ema, igi, iĝi, isto ; el’, re’, mal’konstrui. - = A-F-G-H-I-R
= construire, bâtir, édifier.
- Konsubstanci’o
- ‹?› {Rh.} [Ekl.]
(Teologio) Luterana doktrino pri la Eŭkaristio. - = consubstantiation.
- Konsul’o
- [Hist.]
Romana unujara regnestro.
// — eco, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= consul.
- KONSULT’I
- Konsiliĝi kun, interkonsiliĝi, peti konsilon de (precipe pri kuracarto).
- = A-F-G-H-I-R
= consulter.
- KONSUM’I
- 1 : Malaperigi per plena uzado.
// — ado, ebla, iĝi ; fajrkonsumi ; konsumi eldonaĵon.
2 : Nesenteble pereigi. - = A-F-I-R
= 1 + 2 : consumer.
- KONT’O
- Komerca kalkulo, etato de financa situacio inter negocistoj, firmoj, bankoj, k.t.p.
// — ado, aro, isto ; debet’, kredit’, kuranta konto. - = A-F-G-H-I-R
= compte.
- Kontaĝi’i
- ‹?› {T.Vx, Rh.}
Infekti per interkomunikiĝo.
// — ema, igi ? - = contagionner.
- KONTAKT’O
- Kuntuŝiĝo, intertuŝo.
// — aĵo, igi, iĝi, igilo. - = A-F-G-H-I-R
= contact.
- KONTANT’A
- Senprokraste, tuj pagota.
- = F-G-H-I
= comptant.
- Kontekst’o
- {V.P.}
Plena teksto, cetera teksto. - = contexte.
- Kontemplaci’o
- {V.P.}
Suprenrigardo, suprenmedito. - = A-F-H-I-R
= contemplation.
- KONTENT’A
- Ĝoja, facila pro plenumo de deziro.
// — eco, ema, igi, iĝi ; kontentigebla ; malkontenta. - = A-F-H-I
= content.
- KONTEST’I
- {*}
Rifuzi, diskuti, disputi, malkonsenti.
// — aĵo, ema, ebla, inda, anto, ulo. - = contester.
- KONTINENT’O
- [Geogr.]
Vasta spaco de terglobo. - = A-F-G-H-I-R
= continent.
- Kontingent’o
- [Milit.]
Nombro de soldatoj dum unu jaro aŭ rilate al iu lando. - = A-F-G-H-I-R
= contingent.
- KONTINU’A
- [Mat.]
Senintermanka, senintermita, senrompa.
// — aĵo, eco, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I
= continu.
- KONTOR’O
- Komerca oficejo.
- = A-F-G-R
= comptoir.
- KONTRABAND’O
- Limimpostevitado.
// — ado, aĵo, isto, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= contrebande.
- Kontrabas’o
- Speco de violonego trikorda.
- = A-F-G-H-I-R
= contrebasse.
- Kontradanc’o
- Speco de danco.
- = contredanse.
- KONTRAKT’I
- Interkonsenti, interŝanĝi promesojn pri komuna entrepreno.
// — anto. - = A-F-H-I
= contracter (faire un contrat).
- Kontraktur’o
- {T.Vx} [Med.]
Kuntiriĝo, rigidiĝo muskola. - = A-F-G-H-I-R
= contracture.
- KONTRALD’O
- {T.Vx} [Muz.]
La plej basa el la virinaj voĉoj.
V. kontralto. - = F-H-I-R
= contralto.
- KONTRALT’O
- {Rh.}
V. kontraldo. - = contralto.
- Kontrapunkt’o
- [Muz.]
Arto verki multpartan muzikaĵon.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= contrepoint.
- KONTRAST’O
- Malsimileco, diverseco, malharmonio, maleco.
- = A-F-G-H-I-R
= contraste.
- KONTRAŬ
- (Prepozicio) Ĉe la alia, mala flanko.
// — e, aĵo, eco, ulo ; kontraŭ’stari, batali. - = A-F-H-I-R
= contre (en face de).
- Kontribu’i
- {Rh.} [Milit.]
V. kontribucio. - = contribuer.
- Kontribuci’o
- [Milit.]
Milita imposto.
V. kontribui. - = A-F-G-H-I-R
= contribution.
- KONTROL’I
- Trarigardi, ekzameni, inspekti, kritiki.
// — ado, ebla, anto, isto. - = A-F-G-H-I-R
= contrôler.
- Kontumac’o
- {T.Vx} [Jur.]
Rifuzo de kulpigito sin prezenti antaŭ juĝistaro.
// — ulo. - = A-F-H-I
= contumace.
- KONTUR’O
- Limiga linio de objekto.
- = A-F-G-H-I-R
= contour.
- Kontuŝ’o
- {V.P.}
Antikva pola supra longa vestaĵo kun distranĉitaj manikoj (vorto turka). - = contouche (mot turc).
- KONTUZ’I
- Batvundi, frapvundi.
// alkontuzi ; kapkontuzo. - = A-F-G-H-I-R
= meurtrir, contusionner.
- Konur’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de papagoj (conurus). - = perruche.
- KONUS’O
- [Geom.]
Surfaco naskita per rekto nomita naskanto, kiu pasas tra fiksa punkto kaj sin apogas sur fiksa kurbo nomita direktanto.
// — igi, iĝi, ojda ; hakita konuso ; sukerkonuso. - = cône.
- KONVAL’O
- [Bot.]
Speco de liliacoj, majfloroj (convallaria). - = muguet.
- Konveks’a
- [Geom.]
Malkava, elstara, surkurba, ĝibforma.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I
= convexe.
- KONVEN’I
- Esti taŭga, oportuna por, respondi al bezono, deziro, intenco, k.t.p.
// — aĵo, eco, igi ; malkonvena. - = A-F-H-I
= convenir.
- Konvenci’o
- {Df.} [Hist.]
Fama kunveno dum la Franca Revolucio.
// — isto, (ano ŝajnus pli ĝusta). - = Convention.
- Konvenci’o
- {V.P.}
Kontrakto, interkonsento, interkonsentita fiktiveco • (alia senco). - = convention.
- Konverg’i
- {Df.} [Opt.]
Celi al sama celo, sama punkto.
V. konverĝi.
// — eco, ema, igi ; malkonvergi. - = converger.
- Konverĝ’i
- 1 : {Rh., T.Vx}
V. konvergi.
2 : {Sr.}
Konvergigi • (alia senco). [Noto : estis printita : konverĝigi ; la tradukoj francaj montras ke la du sencoj estas : 1° pasiva, 2° aktiva.] - = 1 : converger. 2 : converger (faire).
- KONVERSACI’O
- Interparolado, interbabilado.
- = A-F-G-H-I
= conversation.
- Konversi’o
- {V.P.} [Fin.]
Malpliigo de la procento de regna ŝuldo. - = conversion.
- KONVERT’I
- Dekonduki iun al alia religio, opinio.
// — anto, ebla, ilo, iĝi ; ĵuskonvertito. - = convertir.
- Konvertor’o
- {T.Vx} [Elek.]
Elektra ŝanĝilo. - = convertisseur.
- KONVINK’I
- Devigi al konsento pri fakto, veraĵo, k.t.p.
// — anto, eco, ilo, iĝi ; konvinka parolo. - = A-F-H-I
= convaincre, persuader.
- Konvolvul’o
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj gamopetaloj (convolvulus).
// — acoj, idoj. - = liseron.
- Konvulsi’o
- [Med.]
Subita kaj nevola kuntiriĝo de la muskoloj.
// — anto, ulo. - = A-F-H-I
= convulsion.
- Konzert’o
- {Muz.T.}
Simfonio akompananta la ludon de unu virtuozo. - = concerto.
- Koordin’i
- {V.P.}
Kunaranĝi, kunordigi. - = coordonner.
- Koordinat’o
- [Mat.]
Elemento, kiu helpas por determini punkton sur ebeno, surfaco aŭ en spaco. - = A-F-H-I-R
= coordonnée.
- Kop’o
- {Df.} [Bot., Farm.]
Speco de rezino uzata en kuracarto.
// kopa balzamo ; koparbo (V. kopaibo). - = copahu.
- Kopaib’o
- {Rh.} [Bot.]
Speco de arbo (copaifera).
V. kopo. - = copahu.
- Kopal’o
- {T.Vx} [Bot.]
Rezino tirita el tropikaj arboj. - = copal.
- Kopek’o
- Rusa monereto.
- = copec.
- KOPI’I
- Deskribi, laŭskribi, imite desegni, pentri.
// — ado, aĵo, anto, isto, ilo ; rekopii ; kopi’libro, prenilo. - = A-F-G-H-I-R
= copier.
- Kopris’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj, sterkskarabo (copris). - = bousier.
- Koprolit’o
- {T.Vx} [Geol.]
Fosilia ekskremento, sterkoŝtono. - = coprolithe.
- Kops’o
- ‹?› {Rh.}
Arbetaro, densaĵeto. - = A
= taillis, petit bois.
- Kopt’o
- [Geogr.]
Egipta kristano. - = copte.
- Koptis’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de ranunkolacoj (coptis). - = coptis.
- Kopul’o
- {Df.} [Gram.]
Vorto unuiga, kunliganta, kiel ekz : kaj, ĉar, k.t.p. - = copule.
- Kopulaci’o
- {T.Vx} [Med.]
Kunpariĝo. - = copulation.
- KOR’O
- [Anat.]
Ĉefa organo de la sangrondirado.
// — aĵo, eco ; kor’bato, inklino ; kort’tuŝi, ŝiri ; bonkora ; senkora. - = A-F-H-I
= cœur.
- Koracin’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de birdoj korvsimilaj (coracina). - = coracine.
- Korakl’o
- ‹?› {Rh.}
Korkoboato uzita en Gvalujo. - = coracle.
- Koraks’o
- {Rh.} [Ornit.]
V. hidrokorako. - = cormoran.
- KORAL’O
- [Zool.]
Poliparo arbosimila, el kiu oni faras juvelojn (corallium). - = corail.
- Koralen’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de algoj (corallina). - = coralline.
- Koraloriz’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de orkideoj (corallorhiza). - = corallorhize.
- KORAN’O
- Sankta libro de la mahometanoj.
- = Coran.
- KORB’O
- Ujo el plektitaj vergetoj por enteni provizaĵojn, paperojn, k.t.p.
// — eto, ego ; dorskorbo ; ventokorbo. - = corbeille, panier.
- Korbel’o
- [Arkit.]
Ŝtonapogilo, murapogilo, kantilevo. - = corbeau, encorbellement.
- KORD’O
- [Muz.]
Fadeno el metalo aŭ membrano pli malpli streĉita por sonori.
// kordstreĉilo. - = corde.
- Kordelier’o
- [Ekl.]
Monako, franciskano.
// kordeliera zono. - = cordelier.
- Kordit’o
- Speco de pulvo senfuma.
- = chordite.
- Kordon’o
- 1 : [Milit.]
Rondo da soldatoj.
2 : Ŝnureto, fadeno, rubando ? - = A-F-I-R
= 1 + 2 : cordon.
- Kordov’a
- {Rh.}
(Ledo :) Kapra ledo el Kordovo, hispana urbo. - = cordouan.
- Korduroj’o
- ‹?› {Rh.}
Malsulketa (?) katunaĵo. - = corduroi ?
- Kore’o
- [Med.]
Speco de nerva konvulsia malsano.
V. ĥoreo.
// — ulo. - = chorée.
- Koregidor’o
- {Vef.}
Juĝa ĉefoficisto en Hispana urbo. - = corrégidor.
- Koregon’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de fiŝoj (coregonus). - = corégone.
- Korekcional’a
- {Df.} [Jur.]
Rilata al simplaj kulpoj (ne al krimoj).
// — kulpojuĝejo. - = correctionnel.
- KOREKT’I
- Noti, forigi la erarojn aŭ kulpojn, plibonigi.
// — ado, aĵo, isto, ilo, ejo. - = A-G-H-I-R
= corriger.
- Korektur’o
- {Sr.}
Presprovaĵo. - = épreuve d’imprimerie.
- Korelativ’a
- Interresponda.
- = A-F-G-H-I-R
= corrélatif.
- KORESPOND’I
- Interŝanĝi leterojn.
// — ado, anto, isto. - = A-F-G-H-I-R
= correspondre.
- Koriandr’o
- [Bot.]
Speco de umbeliferoj (coriandrum). - = coriandre.
- KORIDOR’O
- Interĉambra vojo, interirejo.
- = A-F-G-H-I-R
= corridor.
- Korife’o
- Ĥorestro.
- = A-F-G-H-I-R
= coryphée.
- Korifen’o
- [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (coryphœna). - = coryphène.
- Koril’o
- [Bot.]
Speco de arbo (corylus avellana), avelujo.
// — acoj. - = coudrier.
- Korimb’o
- [Bot.]
Samnivela floraro, fruktaro.
V. korumbelo. - = corymbe.
- Korint’o
- [Geogr.]
Greka urbo.
// korinta vinbero, korintaĵo. - = Corinthe.
- Korit’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de paserbirdoj (corythus). - = dur-bec.
- Koriz’o
- [Med.]
Malvarmumo, nazkataro. - = coryza.
- KORK’O
- Ŝelo de speciala kverko (quercus suber) ; ŝtopilo el tiu ŝelo.
// kork’ŝtopilo, tirilo ; korkogusta. - = A-G
= liège, bouchon.
- KORN’O
- Malmola elstaraĵo sur la kapo de kelkaj bestoj.
// — aro, eca, forma, porta, hava ; unu’, du’, tri’kornulo ; senkorna ; ĉaskorno (ĉasmuzikilo). - = F-H-I
= corne.
- Korne’o
- [Anat.]
Diafana parto de la okulo, tra kiu iras la lumo. - = A-F-H-I
= cornée.
- KORNEL’O
- ‹?› {Df., V.P.} [Bot.]
V. kornuso. - = cornouille.
- KORNET’O
- [Muz.]
Speco de blovmuzikilo.
// — isto. - = F-G-H-I-R
= cornet.
- KORNIC’O
- [Arkit.]
Ornamaĵo el surmetitaj foldoj ĉe supera parto de muro, ŝranko, k.t.p. - = A-F-H-I-R
= corniche.
- KORNIK’O
- [Ornit.]
Speco de birdoj korvosimilaj (cornix). - = corneille.
- Kornu’o
- {V.P.} [Bot.]
V. kornuso. - = cornouille.
- Kornus’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de arboj (cornus).
V. kornelo, V. kornuo.
// — acoj. - = cornouille.
- Korod’i
- [Kem.]
Dismordeti, demordi, ataki, konsumi, polvumi, oksidigi.
// — ado, eca, ebla, ema. - = A-F-H-I
= corroder.
- Korografi’o
- [Geogr.]
Priskribo de lando.
V. ĥorografio. - = chorographie.
- Koroid’o
- {T.Vx} [Anat.]
V. korojdo. - = choroïde.
- Koroidit’o
- {T.Vx} [Med.]
V. korojdito. - = choroïdite.
- Korojd’o
- {Df.} [Anat.]
Unu el la okulmembranoj.
V. koroido. - = choroïde.
- Korojdit’o
- {Df.} [Med.]
Inflamo de la korojdo.
V. koroidito. - = choroïdite.
- KOROL’O
- [Bot.]
Florkroneto, petalaro. - = corolle.
- KOROLARI’O
- [Geom.]
Teoremeto facile pruvebla per antaŭa teoremo, pluaĵo, aldono, konsekvenco, detiraĵo, sekvaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= corollaire.
- Koron’o
- ‹?› {Rh.}
Girlando, kronaĵo. - = couronne, guirlande.
- Koronari’a
- {Df.} [Anat.]
(Arterio, vejno) kondukanta sangon al koro. - = coronaire.
- Koronel’o
- ‹?› {T.Vx} [Bot.]
Speco de fabacoj (coronilla). - = coronille.
- Koroner’o
- {Vef.}
Juĝa oficisto en Anglujo. - = coroner.
- Koronojd’a
- [Anat.]
Kornikobekforma. - = coronoïde.
- KORP’O
- Ĉiu materia objekto, organaro de besto aŭ homo.
// — eto, eco, ulo, igi, iĝi ; korpgardisto ; vastkorpa, senkorpa. - = A-F-G-H-I-R
= corps.
- Korporaci’o
- Profesia, metia gildo.
// — ano. - = A-F-G-H-I-R
= corporation.
- Korporal’o
- {Vef.} [Ekl.]
Sankta altartuko por ricevi la hostion. - = corporal.
- KORPULENT’A
- Dikkorpa, dikventra, vastkorpa.
// — eco, ulo. - = corpulent.
- KORPUS’O
- [Milit.]
Parto de armeo. - = A-F-G-H-I-R
= corps (militaire).
- Kors’o
- 1 : {Rh.} [Mar.]
Linio de la ŝipirado.
2 : {V.I.}
Ĉefstrato. - = 1 : ligne de navigation. 2 : corso, cours.
- KORSAĴ’O
- Ĉemizeto.
- = F-G-R
= corsage.
- KORSAR’O
- Oficiale komisiita kaperisto, kaperŝipo.
- = A-F-G-H-I-R
= corsaire.
- KORSET’O
- Brustosubtenilo.
- = A-F-G-H-R
= corset.
- KORSIK’A
- {K.}
Naskita en insulo Korsiko. - = corse.
- KORT’O
- Spaco sen tegmento ĉirkaŭita de muroj aŭ konstruaĵoj apud domo.
V. kortumo.
// kortbirdo ; kortego, domanaro, sekvantaro de regnestro ; — ano. - = A-F-H-I
= cour.
- Kortes’o
- Hispana deputataro.
- = cortès.
- Kortik’a
- [Anat.]
Ŝela. - = cortical.
- KORTUM’O
- Juĝejo, administrejo.
V. korto. - = cour (judiciaire).
- Korumbel’o
- [Bot.]
V. korimbo. - = corymbe.
- Korund’o
- La plej malmola el gemoj krom diamanto.
V. kurundamo. - = corindon.
- KORUPT’I
- {V.P.}
Subaĉeti.
// — ema, ebla, ilo, ulo. - = corrompre.
- KORUS’O
- V. ĥoro, V. ĥoruso.
- = chœur.
- KORV’O
- [Ornit.]
Speco de birdoj (corvus). - = F-H-I
= corbeau.
- KORVET’O
- [Mar.]
Speco de militŝipo, meza inter brigo kaj fregato. - = A-F-G-H-I-R
= corvette.
- Kosekant’o
- [Geom.]
Sekanto de la komplemento de angulo. - = cosécante.
- Kosinus’o
- [Mat.]
Projekcio sur unu el flankoj de angulo de segmento egala al la unuo de longeco prenita sur alia flanko. - = cosinus.
- Kosm’o
- [Sc.]
Universo, tutmondo.
// kosmonebulo. - = A-F-G-H-I-R
= cosmos.
- Kosmetik’o
- Beligilo por haroj, haŭto, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= cosmétique.
- Kosmism’o
- [Sc.]
Doktrino pri la kosmo. - = cosmisme.
- Kosmogoni’o
- [Sc.]
Teorio pri la fariĝo de la mondo. - = A-F-G-H-I-R
= cosmogonie.
- Kosmografi’o
- [Sc.]
Priskribo de la mondo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= cosmographie.
- Kosmologi’o
- {Vef.}
Scienco, traktato pri la mondo konsiderata entute. - = cosmologie.
- Kosmopolit’o
- Civitano de la tuta mondo.
- = A-F-G-H-I-R
= cosmopolite.
- Kosmoram’o
- Diverslanda vidaĵaro.
- = A-F-G-H-I
= cosmorama.
- KOST’I
- Esti akirebla per ia prezo.
// sen’, multe’kosta. - = A-F-G-H-I
= coûter.
- KOSTUM’O
- Vestaro, uniformo.
// — faristo, vendisto. - = A-F-G-I-R
= costume.
- Koŝer’a
- {V.P.}
Rite pura.
V. kuŝera. - = rituellement pur (mot hébreu).
- KOŜINHIN’A
- {Df.}
El sudazia lando Koŝinhinujo. - = cochinchinois.
- KOT’O
- Miksaĵo de tero, sablo, kun akvo.
// — aĵo, eco, isto, igi ; kotsimila ; enkotigi. - = G
= boue.
- Kotangent’o
- [Mat.]
Tangento de komplemento de angulo. - = cotangente.
- Kotiledon’o
- [Bot.]
Semveziko, grajnveziko. - = cotylédon.
- Kotilion’o
- {V.P.}
V. kotiljono. - = cotillon.
- Kotiljon’o
- {T.Vx}
Speco de danco.
V. kotiliono.
// kotiljonaj akcesoraĵoj. - = cotillon.
- KOTIZ’I
- Doni monon ĉiu de sia parto por komuna elspezo.
// — ado, aĵo, anto. - = se cotiser.
- KOTLET’O
- Manĝaĵo el ripviando de ŝafo, bovido, porko, k.t.p.
- = A-F-G-I-R
= côtelette.
- KOTON’O
- [Bot.]
Materio kiu kovras la semon de kotonarbo, speco de malvaco (gossypium). - = A-F-G-H
= coton.
- Kotorn’o
- {T.Vx}
Antikva piedvesto de tragediaj aktoroj. - = F-G-H-I
= cothurne.
- KOTURN’O
- [Ornit.]
Speco de kampbirdoj (coturnix). - = caille.
- KOV’I
- Sidi sur ovoj por ilin varmigi kaj elŝelirigi la idojn.
// — ado, aĵo, it’o-aro ; alkovado ; kovkokino. - = F-I
= couver.
- KOVERT’O
- Leterkovrilo.
- = G-R
= enveloppe (de lettre).
- KOVR’I
- Kaŝi, ŝirmi ion metante alian objekton sur ĝin.
// — aĵo, eco, ilo, iĝi ; ĉirkaŭkovri ; lit’, tend’kovrilo ; kovri per polvo, balaaĵo ; malkovri. - = A-F-H-I
= couvrir.
- KOZ’O
- {V.P.}
Afero, objekto. - = F-H-I
= chose.
- KOZAK’O
- Rusa rajdsoldato ; popolano de Ukrajno.
- = A-F-G-H-I-R
= cosaque.
- KRAB’O
- [Zool.]
Speco de markrustuloj dekpiedaj (cancer). - = crabe.
- KRABR’O
- [Entom.]
Speco de vespo (vespa crabo). - = frelon.
- KRAĈ’I
- Forĵeti, forsendi salivon el la buŝo.
// — aĵo, ujo ; kraĉo’tusi, ŝpruci. - = cracher.
- KRAD’O
- Interspaca barilaro.
// — aĵo, eto, ejo ; kradrostilo. - = grille.
- KRAJON’O
- Skribilo, desegnilo, el bastoneto entenanta grafiton.
// — ingo, ujo, umi ; ardeza krajono. - = F-G
= crayon.
- KRAK’I
- Aŭdigi ŝiran bruon.
// — eti, egi, ado, igi ; lango’, vip’krako ; krakfajraĵo. - = A-F-G
= craquer.
- Kraken’o
- Speco de kuko.
- = craquelin.
- Kraks’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de amerika kokoido (crax). - = hocco.
- Kramb’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kruciferoj, marbrasiko (crambe). - = crambe, chou marin.
- KRAMP’O
- Presa signo por apartigi frazerojn.
// kunkrampi. - = crochet.
- KRAMPF’O
- [Med.]
Subita kaj dolora kuntiriĝo de muskolo. - = A-F-G
= crampe.
- KRAN’O
- Tubeto por fluigi aŭ senfluigi akvon de fontano.
// — eto. - = robinet.
- KRANI’O
- Kapa ostaro.
- = A-F-H-I
= crâne.
- Kraniologi’o
- Alia vorto samcela kiel frenologio, V. frenologio.
- = craniologie.
- Krank’o
- [Mek.]
Turnilo, manturnilo. - = G
= manivelle.
- Krasol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (crassula).
// — acoj. - = crassule.
- KRATAG’O
- [Bot.]
Speco de arbo el la rozacoj (cratœgus). - = aubépine.
- KRATER’O
- Faŭko de vulkano.
- = cratère.
- KRAVAT’O
- Ĉirkaŭkola banto.
- = cravate.
- KRE’I
- Fari ion el nenio, genie verki.
// — aĵo, ado, itaro. - = créer.
- KRED’I
- 1 : Firme pensi, ke io estas vera.
2 : Fidi, konfidi.
// — aĵo, ema, ebla, inda, ig’i-ilo, ulo. - = 1 + 2 : croire.
- KREDIT’O
- Povo pruntedoni aŭ aĉeti senpage pro la konfido inspirata.
- = crédit.
- KREDITOR’O
- Pruntedoninto.
// — hipoteka. - = créancier.
- Krejcer’o
- Germana monereto.
- = kreutzer.
- Krek’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (crex). - = râle.
- KREM’O
- Grasa parto de lakto.
// — aĵo, eco, ujo, simila ; senkremigilo. - = crème.
- Kremaci’o
- Fajrkonsumo (de mortinto).
// — ado, ejo. - = crémation.
- Kremastr’o
- {Vef.} [Anat.]
Pendiga muskolo de testiko. - = crémaster.
- Kreml’o
- {Vef.}
Cara palaco en Moskvo. - = kremlin.
- Kremon’a
- (Violono) el Kremono, itala urbo.
- = crémone.
- Kremor’o
- ‹?› {Rh.}
Kremecaĵo, kremaĵo. - = crème (liqueur).
- KREN’O
- [Bot.]
Speco de krucifero (raphanus). - = raifort.
- Krenel’o
- {T.Vx, Df., Rh.} [Milit.]
Murdentego, ŝton-mur’festono, dentremparo. - = A-F
= créneau.
- KREOL’O
- Kolonia naskito de eŭropaj gepatroj.
- = créole.
- Kreozot’o
- [Kem.]
Kontraŭputra korpo kiu troviĝas en gudro kaj fumo. - = A-F-G-H-I-R
= créozote.
- KREP’O
- Speco de ŝtofo precipe uzata por funebraj vualoj, vestoj.
- = A-F-G-R
= crêpe.
- Krepid’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (crepis).
V. endoptero. - = crépide.
- KREPUSK’O
- Tempo antaŭ leviĝo aŭ post kuŝiĝo de suno.
- = crépuscule.
- KRES’O
- [Bot.]
Speco de krucifero (nasturtium).
// — ejo. - = A-G-H-I-R
= cresson.
- Krescend’o
- ‹?› {Df.} [Muz.]
Sonkreskado. Kreŝendo {Rh.} ŝajnas preferinda. - = crescendo.
- KRESCENT’O
- Duonlunaĵo.
- = croissant.
- KRESK’I
- Pligrandiĝi, disvolviĝi.
// — ado, aĵo ; al’, el’, re’, sub’kreski ; markreskaĵo. - = F-H-I
= croître.
- KRESP’O
- Speco de kukaĵo.
- = crêpe.
- KREST’O
- Karna elkreskaĵo sur kapo de koko, meleagro, k.t.p. ; objekto krestforma.
// — hava. - = A-F-H-I
= crête.
- Krestomati’o
- Kompilaĵo, elektitaĵo.
V. analektoj. - = chrestomathie.
- KRET’O
- Kalkŝtono blanka uzata por skribi.
// — eca. - = F-G-H-I
= craie.
- Kretace’a
- {Sr.} [Geol.]
Pri la lasta formacio de la dua epoko. - = crétacé.
- KRETEN’O
- Idioto.
- = A-F-G-H-I-R
= crétin.
- Kreton’o
- Speco de tolo el kanabo kaj lino.
- = cretonne.
- KREV’I
- Brue kaj subite rompiĝi, eksplodi (pri veziko).
// — ado, aĵo, igi. - = crever.
- KRI’I
- Aŭdigi akrajn voĉsonojn.
// — ego, ado, ema ; krii helpon. - = A-F-H-I-R
= crier.
- KRIBR’I
- Trairigi grenojn, sablon, k.t.p., tra truoj por disigi dikajn kaj maldikajn partojn.
// — ado, anto, isto, ilo. - = F-H-I
= cribler.
- Krik’o
- 1 : {Rh.}
Marenflekseto, riverenflekseto.
2 : {Df.}
Golfeto. - = 1 + 2 : crique.
- Kriket’o
- {Rh.}
Batpilka ludo.
// — ejo. - = cricket.
- KRIM’O
- Gravega kulpo, kiel hommortigo, malvirgigo, k.t.p.
// — eco, ulo ; kunkrimulo. - = A-F-G-H-I-R
= crime.
- Krime’o
- {V.P.}
Duoninsulo de Eŭropa Rusujo en Nigra Maro.
// — ano. - = Crimée.
- KRIMINAL’A
- [Jur.]
Rilata al krimoj.
// — isto, igi ; — juĝejo ; juro kriminala. - = A-F-G-H-I-R
= criminel.
- Kriminalistik’o
- {V.P.}
Kriminala juro. - = droit criminel.
- KRING’O
- Speco de biskvito.
- = craquelin, gimblette.
- Krinolin’o
- Juposubtena risortaĵo.
- = crinoline.
- Krinum’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de liliacoj (crinum). - = crinole.
- Kriocer’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj (crioceris).
// — oidoj. - = criocère.
- Kriolit’o
- {Df.} [Kem.]
Duobla fluorido de alumino kaj sodo. - = cryolite.
- Krioskop’a
- {Sr.}
Rilata al la studo de la glaciiĝo de likvaĵoj.
• (krioskopia ŝajnas preferinda). - = cryoscopique.
- Krioskopi’o
- {T.Vx} [Kem.]
Esploro pri glaciiĝo de likvaĵoj. - = cryoscopie.
- KRIPL’A
- Senmembrigita, nekapabla plene uzi ĉiujn membrojn.
// — aĵo, eco, ulo, igi, iĝi. - = A-G
= estropié.
- KRIPT’O
- Preĝeja subteraĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= crypte.
- Kriptogam’o
- Sekretseksa kreskaĵo ; granda klaso de kreskaĵoj : algoj, fungoj, muskoj, filikoj, k.t.p.
- = cryptogame.
- Kriptograf’o
- Sekretliteristo.
- = cryptographe.
- Kriptografi’o
- Kriptografarto.
- = cryptographie.
- Kriptogram’o
- Sekretlitera skribaĵo.
// — aro. - = cryptogramme.
- Kripton’o
- {Rh.} [Kem.]
Unu el la gasoj de la aero. - = crypton.
- Kriptonim’o
- {V.P.}
Kaŝnomo. - = cryptonyme, pseudonyme.
- Kriptorkidi’o
- {T.Vx} [Med.]
Nevidebleco de testiko. - = cryptorchidie.
- Krism’o
- {V.I.}
Sanktoleo.
V. ĥrizamo. - = chrême.
- Krisol’o
- {T.Vx}
Fandvazo, fandujo.
V. tiglo. - = creuset.
- Krisolit’o
- {Rh.}
Natura silikato de magnezio kaj fero. - = chrysolite.
- Krisosulfit’o
- {Sr.}
V. krizosulfito, • kiu ŝajnas preferinda. - = chrysosulfite.
- KRISP’O
- Mezintesto, mesentero ; objekto krispoforma.
// — eco, umi. - = A-I
= fraise, mésentère.
- KRIST’O
- Sanktoleito, Mesio, Jesukristo.
// — an’o-aro, eco, igi, iĝi ; Krist’nasko, festasemajno, bapto. - = A-F-G-H-I-R
= Christ.
- KRISTAL’O
- [Kem.]
Kvarcvitro ; korpo ricevanta propramove konstantan kaj regulan formon.
// — eca, igi, iĝi, oida. - = A-F-G-H-I-R
= cristal.
- Kristalin’o
- Parto de la okulo.
// kristalina lenso. - = cristallin.
- Kristaliz’i
- {V.P.}
Kristaliĝi. - = cristalliser.
- Kristalografi’o
- {T.Vx} [Sc.]
Scienco pri kristaloj. - = cristallographie.
- Kristalojd’o
- Klaso de substancoj kiuj trairas porozan membranon en dializo.
V. kolojda. - = cristalloïde.
- KRISTANISM’O
- Kristana doktrino, religio.
- = christianisme.
- Kriteri’o
- Juĝilo, distingilo (pri vero kaj malvero).
- = A-F-G-H-I-R
= criterium.
- Kriticism’o
- {V.P.} [Fil.]
Doktrino de Kant pri la homa konado. - = criticisme.
- KRITIK’I
- Ekzameni, precipe por trovi malbonajojn.
// — ado, aĵo, anto, eco, ema, isto. - = A-F-G-H-I-R
= critiquer.
- Kritm’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de umbeliferoj (crithmum). - = perce-pierre.
- Kriz’o
- 1 : Ŝanĝo okazanta en malsano.
2 : Decidiga ŝanĝo. - = 1 + 2 : crise.
- Krizal’o
- {Sr.}
V. krizalido, • kiu ŝajnas preferinda. - = chrysalide.
- Krizalid’o
- [Entom.]
Pupo, kokono.
V. krizalo. - = A-F-G-H-I
= chrysalide.
- Krizantem’o
- [Bot.]
Speco de kompozitoj (chrysanthemum). - = chrysanthème.
- Krizofris’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝoj, orbrovo. - = daurade.
- Krizokal’o
- [Kem.]
Alojaĵo orumita, el kupro, stano kaj zinko. - = chrysocale.
- Krizokom’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de palmipedo (catarrhactes chrysocoma). - = gorfou.
- Krizosulfit’o
- {T.Vx} [Kem. fot.]
Orsulfito.
V. krisosulfito. - = chrysosulfite.
- KROĈ’I
- Penetri, kapti per hoko.
// — ilo, igi, iĝi ; al’, kun’kroĉi ; kroĉetriki. - = A-F-R
= accrocher.
- KROĈ’O
- [Muz.]
Noto kiu daŭras duonon de nigra. - = croche.
- Kroke’o
- {Rh.}
V. kroketo. - = croquet.
- Kroket’o
- {Df.}
Martela pilkludo.
V. krokeo. - = croquet.
- KROKODIL’O
- [Zool.]
Speco de grandaj rampuloj. - = A-F-G-H-I-R
= crocodile.
- Krokos’o
- {Rh.}
V. krokuso. - = crocus.
- Krokus’o
- {Df.} [Bot.]
Speco de liliacoj (safrano).
V. krokoso. - = crocus.
- KROM
- Prepozicio kiu signifas : metante aparte.
// — a, e ; kromvirino. - = A-F-G-H-I-R
= indépendamment de, sans parler de.
- Krom’o
- {Df.} [Kem.]
Simpla korpo.
V. ĥroma. - = chrome.
- Kromat’o
- Salo el kromacido.
- = chromate.
- Kromatik’a
- [Muz.]
(Gamo) per duontonoj. - = chromatique.
- Kromatrop’o
- Speco de turnludilo.
V. ĥromatropo. - = chromatrope.
- Kromik’a
- [Kem.]
Acido el kromo kaj oksigeno. - = chromique.
- Kromlek’o
- {T.Vx} [Arkeo.]
Ŝtonegrondo, ŝtonegaleo. - = cromlech.
- Kromofotograf’o
- {T.Vx} [Fot.]
Speco de fotografo kun koloro.
V. ĥromografio, V. ĥromografo. - = chromophotographie.
- Kromolitograf’o
- Kolorlitografo.
V. ĥromografio, V. ĥromografo, V. ĥromolitografo. - = chromolithographie.
- Kromosfer’o
- Hidrogena atmosfero de la suno ĉirkaŭ la fotosfero.
V. ĥromosfero. - = chromosphère.
- Kromotipi’o
- Kolorpresado.
V. ĥromografio, V. ĥromografo. - = chromotypographie.
- KRON’O
- Ronda kapornamo.
// — eto, ado, aĵo ; flor’, lum’krono. - = A-F-G-H-I-R
= couronne.
- Kroni’o
- ‹?› {T.Vx} [Kem.]
Speco de metalo. - = coronium.
- KRONIK’A
- [Med.]
Longedaŭra.
V. ĥronika.
// — eco. - = chronique.
- KRONIK’O
- Raporto, priparolo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= chronique.
- Kronofotograf’o
- {Rh.}
Analizo de la movo per fotografado.
// — ado. - = chronophotographie.
- Kronograf’o
- Aparato por konstati tempon, ĉu momenton aŭ daŭron.
- = chronographe.
- Kronografi’o
- Kronografarto.
- = chronographie.
- Kronogram’o
- Kombinaĵo de literoj montranta daton.
V. ĥronogramo. - = chronogramme.
- Kronologi’o
- Datordigo, historio.
V. ĥronologio. - = A-F-G-H-I-R
= chronologie.
- Kronometr’o
- Ĝustega mezurilo de tempo.
V. ĥronometro. - = A-F-G-H-I-R
= chronomètre.
- Kronoskop’o
- Instrumento por esplori rapidecon de kugloj.
V. ĥronoskopo. - = chronoscope.
- KROP’O
- Gorĝosako de birdoj ; homa gorĝosako ĉe kretenoj.
- = A-G
= gésier.
- Kropf’o
- {Vf.} [Med.]
Antaŭgorĝa tumoro. - = goître.
- Krosark’o
- {Vf.} [Bot.]
Frukto de brazila arbo (crosarchus).
V. mango. - = mangue.
- Krot’o
- {Df.}
V. krotono. - = croton.
- Krotal’o
- [Zool.]
Sonserpento. - = crotale.
- Kroton’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de eŭforbiacoj (croton).
V. kroto. - = croton.
- Kroz’o
- [Mar.]
Rapida militŝipo.
// — ado, isto, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= croiseur.
- KRUC’O
- Turmentilo el du traboj perpendiklaj, objekto krucforma.
// — igi, iĝi, umi ; kruc’signo, porta ; kruca militiro ; voj’, strat’kruciĝo. - = A-F-G-H-I-R
= croix.
- Krucifer’o
- Familio de kreskaĵoj krucfloraj, kiel brasiko, rafano, k.t.p.
// — aro. - = crucifère.
- KRUCIFIKS’O
- Figuraĵo de krucumito.
- = crucifix.
- Krucojd’a
- ‹?› {Rh.} [Anat.]
Krucforma. - = crucial.
- KRUĈ’O
- Vazo el tero kun unu aŭ du teniloj.
// — eto, ego ; tekruĉo. - = F-G-R
= cruche.
- KRUD’A
- Ne bakita, ne rostita, natura, maldelikata.
// — eta, aĵo, eco, igi ; malkruda. - = A-F-H-I
= cru.
- KRUEL’A
- Malbonfara, suferiga, turmentema.
// — aĵo, eco, ega, ulo. - = A-F-H-I
= cruel.
- Krun’o
- ‹?› {Rh.}
Speco de vitro por optikaj aparatoj.
// krunvitro. - = crownglass.
- Krunod’o
- {Vf.} [Mat.]
Punkto kie interkruciĝas du punktoj de kurbo. - = point crunodal.
- KRUP’O
- Epidemia gorĝmalsano.
- = A-F-G-H-I-R
= croup.
- KRUR’O
- Parto de l’korpo de genuo ĝis piedo.
// unukrurulo ; ligna kruro ; kurbkrura. - = jambe.
- KRUST’O
- Ekstera parto de pano aŭ de kuko malmoligita de bako.
// — eca, ulo, hava. - = A-F-H-I
= croûte.
- KRUT’A
- Havanta deklivon preskaŭ vertikalan, tre malfacile suprenirebla.
// — ega, aĵo, eco, malkruta. - = escarpé, raide.
- Ksanti’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (xanthium). - = lampourde.
- Ksantosom’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de arumacoj (xanthosoma). - = xanthosome, chou caraïbe.
- Ksifi’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝo (xiphias).
V. gladio. - = espadon.
- Ksifojd’a
- {Rh.} [Anat.]
Glavforma (organo).
V. kzifoida. - = xiphoïde.
- Ksilofon’o
- Ligna muzikilo, l.v. lignovoĉo.
- = xilophone.
- Ksilograf’i
- {Vr.Z.}
V. ksilografio. - = xylographier.
- Ksilografi’o
- Lignogravuro.
V. ksilografi.
// — ado, isto, arto. - = xilographie.
- Ksinon’o
- {Sr.} [Kem.]
Malmulte konata gaso entenata en la aero. - = xénon.
- Kuart’o
- Angla mezurero, dupajnto.
- = quart.
- KUB’O
- Ortangula paralelepipedo, kies ĉiuj facoj estas egalaj kvadratoj.
// kub’radiko, metro ; lud’, ĵet’kubo. - = cube.
- Kubeb’o
- Speco de arbetoj piperacoj (cubeba).
- = cubèbe.
- Kubit’o
- 1 : {Rh.}
Antikva mezurero, longeco de la kubuto ĝis la fino de fingroj.
2 : {Sr.} [Anat.]
V. ulno • (alia senco). - = 1 : coudée. 2 : cubitus.
- KUBUT’O
- Artiko de brako kun antaŭbrako.
// kubut’frapo, apogi. - = F-H-I
= coude.
- KUDR’I
- Kunigi per serio de pikoj kaj fadeno.
// — aĵo, ilo, istino ; al’, ĉirkaŭ’, kun’, mal’kudri. - = coudre.
- KUF’O
- Speco de kapvesto.
- = coiffe.
- KUGL’O
- [Milit.]
Fera, plomba globo por pafo.
// — eto, ego, aĵo, aro. - = G
= balle.
- KUIR’I
- Pretigi per fajro por manĝi.
// — ado, ejo, ist’o-ino, iĝi ; ĉefkuiristo. - = cuire.
- Kujet’o
- {Df.} [Bot.]
Kalabasarbo.
V. kalabaso. - = calebassier.
- KUK’O
- Frandaĵo el butero, faruno, ovoj, sukero, k.t.p.
// — eto, aĵo, ejo, isto ; mielkuko ; kuk’faristo, vendisto. - = A-G
= gâteau.
- KUKOL’O
- [Ornit.]
Speco de birdoj (cuculus). - = A-F-G-H-I-R
= coucou.
- Kuku
- {V.P.}
Krio de la kukolo. - = coucou !
- KUKUM’O
- Speco de kukurbacoj (cucumis).
// — eto. - = A-F-H
= concombre.
- KUKURB’O
- Speco de dukotiledonoj (cucurbita).
// — acoj, idoj, aloj. - = L
= citrouille.
- KUL’O
- Speco de dipteroj (culex).
// kulovualo. - = L
= cousin, moustique.
- KULER’O
- Manĝilo por preni buljonon, akvon, k.t.p.
// eto, ego ; plenkulero ; orelkulereto. - = F
= cuiller.
- Kuli’o
- [Voj.]
Ĥina, hinda laboristo. - = coolie.
- KULINAR’O
- Kuirarto.
- = culinaire (art).
- KULIS’O
- Flanka parto de teatra sceno.
// — ingo. - = coulisse (théâtre).
- Kulmin’a
- {T.Vx} [Astr.]
Plejalta.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= culminant.
- Kulminaci’i
- Kulmini.
- = A-F-G-H-I-R
= culminer.
- Kulomb’o
- {T.Vx} [Elek.]
Speciala unuo de elektra mezuro. - = coulomb.
- KULP’A
- Farinta ion riproĉindan, punindan.
// — ado, aĵo, eco, ulo, igi, iĝi ; senkulpa. - = F-H-I
= coupable.
- KULT’O
- Respektsigno, adoro, ofero al Diaĵo.
- = F-G-H-I-R
= culte.
- KULTUR’I
- Prilabori.
// — eca, ebla, iĝi ; senkultura. - = cultiver.
- Kumen’o
- {Df.}
V. kumino. - = cumin.
- Kumin’o
- {Rh.} [Bot.]
Speco de umbeliferoj (cuminum).
V. kumeno. - = cumin.
- Kumis’o
- {Rh.} [Voj.]
Acidigita ĉevalinlakto. - = koumiss.
- Kumul’i
- {Vef.}
Flankobligi (salajrojn, oficojn, k.c.). - = cumuler.
- KUMUL’O
- {T.Vx} [Meteor.]
Speco de nuboj amasformaj. - = A-F-G-H-I-R
= cumulus.
- Kumulator’o
- {V.P.}
V. akumulatoro. - = accumulateur.
- KUN
- Prepozicio kiu signifas akompanecon.
// — eco, ulo, igi, iĝi ; kune kun ; mal’, dis’kune. - = avec.
- Kundensator’o
- {Rh.}
V. kondensatoro. - = condensateur.
- Kuni’o
- ‹?› {Rh.}
Kojno.
// kuniforma. - = coin.
- KUNIKL’O
- [Zool.]
Speco de mamuloj (cuniculus).
// — viro, ino, ido, ejo, isto, truo. - = H-I
= lapin.
- Kunjug’i
- {T.Vx}
Unuigi, kunigi laŭ speciala rilato punktojn, fokusojn, k.t.p. - = conjuguer.
- KUP’O
- [Med.]
Glaseto, kiun oni uzas en kuracarto por altiri sangon al la haŭto. - = A-F-H-I
= ventouse.
- KUPE’O
- Fermita veturilo, duonveturilo.
- = F-G-H-I-R
= coupé.
- Kupel’i
- Provi oron, arĝenton per speciala krisolo.
- = coupeller.
- Kuperoz’o
- {Vef.} [Kem.]
Metala sulfato. - = couperose.
- Kupl’i
- Parigi.
// — ado, aĵo, ilo, isto, igi. - = A-F-G-I
= coupler.
- Kuplet’o
- {V.P.}
Strofo de kantaĵo. - = couplet.
- Kupoks’o
- {Df.} [Med.]
Bovina ekzantemo, bovina variolo. - = cowpox.
- KUPOL’O
- [Arkit.]
Hemisfera konstruaĵo en supera parto de monumento. - = A-F-G-H-I-R
= dôme.
- KUPON’O
- Bileto detranĉita de biletaro.
- = A-F-G-H-I-R
= coupon.
- KUPR’O
- Metalo flava, ruĝa, venena.
// — ado, eco, umi, isto, oza ; flavakupro. - = A-F-G-H-I
= cuivre.
- Kupren’o
- {Df.}
V. cipreno. - = cyprin.
- Kuprik’a
- (Acido) el kupro kaj oksigeno.
- = cuprique.
- Kupul’o
- {T.Vx} [Bot., Anat.]
Glaningo, pokaleto, kaliketo, loĝio, foveo. - = cupule.
- KUR’I
- Marŝi rapidege.
// — ado, anto, isto ; al’, for’, kontraŭ’, kun’, re’, trans’kuri ; kurĉaso ; altvolta kuranto {Rh.}. - = F-H-I
= courir.
- KURAC’I
- Zorgi pri malsano.
// — ado, ejo, ilo, isto, anto, arto. - = A-F-G-H-I
= traiter une maladie.
- KURACA’O
- Speco de likvoro el oranĝoŝelo.
- = curaçao.
- Kuracologi’o
- {Rh.}
Medicinscienco. - = nosologie.
- KURAĜ’A
- Brava, sentima.
// — ega, eco, ema, ulo, igi, iĝi ; mal’, sen’kuraĝa. - = A-F-G-H-I-R
= courageux.
- Kurant’o
- {Sr.} [Elek.]
Elektra fluo. - = courant.
- Kurar’o
- Speco de kreskaĵa veneno.
- = curare.
- Kuratel’o
- {V.P.}
Kuratoreco. - = curatelle.
- Kurator’o
- Speciala zorganto pri orfo.
// — eco ; ventra kuratoro. - = A-F-G-H-I-R
= curateur.
- KURB’A
- Fleksita, arkoforma.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; kurblinio ; neebena kurbo. - = A-F-G-H-I
= courbe, tortueux.
- Kurend’o
- {V.P.}
Komerca cirkulero. - = circulaire commerciale.
- Kuri’o
- Papa kortego.
- = A-F-G-H-I-R
= curie.
- KURIER’O
- 1 : Depeŝportisto.
2 : Depeŝaro.
// antaŭkuriero. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : courrier.
- KURIOZ’A
- Vidinda, mirinda.
// — eco, aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= curieux.
- Kurkuli’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj (curculio). - = charançon.
- Kurkum’o
- {T.Vx} [Bot.]
Hinda safrano, speco de kreskaĵoj (curcuma). - = curcuma.
- Kurl’o
- ‹?› {Rh.}
Glaciludo.
// — ado. - = curling (jeu de boule sur la glace • écossais).
- KURS’O
- Lecionaro, instruado.
- = A-F-G-H-I-R
= cours.
- Kursiv’a
- (Skribado) rapida.
- = cursive, italique.
- Kurtaĝ’o
- {Rh.}
Makleraĵo. - = F-G-H-R
= courtage.
- KURTEN’O
- Peco de ŝtofo pendanta antaŭ pordo, fenestro, lito, sceno, k.t.p.
// — eto, ego ; kurtenornami ; lit’, pord’kurteno. - = A-F-H-I
= rideau.
- Kurtin’o
- [Fort.]
Spaco inter bastionoj, interbastiono. - = courtine.
- Kuruk’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de paserbirdo (curruca). - = fauvette des jardins.
- Kurundam’o
- {Df.}
V. korundo. - = corindon.
- Kurvimetr’o
- {Vef.}
Instrumento por mezuri sur landkarto kurbiĝojn de vojo, rivero, k.c. - = curvimètre.
- KUSEN’O
- Remburita ŝtofsaketo.
// — eto, ego ; lit’, kap’kuseno ; lanuga kusenego, kunsentego. - = A-F-H-I
= coussin.
- Kuskus’o
- {Df.}
Araba farunaĵo. - = couscous.
- Kuskut’o
- {T.Vx}
Speco de parazitaj konvolvulacoj (cuscuta).
// — acoj. - = cuscute.
- Kusp’i
- {T.Vx}
Returneniri. - = rebrousser.
- Kusp’o
- {Rh.} [Mat.]
Pinto. - = pointe, sommet.
- KUŜ’I
- {Rh.}
Malstari.
// — ado, ejo, ema, igi, iĝi ; — benko, horo ; antaŭ’, apud’, inter’kuŝa. - = être couché.
- Kuŝer’a
- {Ka.}
V. koŝera. - = casher (mot juif).
- Kut’o
- {T.Vx}
Speco de vestaĵo.
// fermaŝa kuto. - = cotte.
- Kutikl’o
- {Rh.}
Membraneto, haŭteto, ŝeleto. - = cuticule.
- KUTIM’I
- Malfremdiĝi.
// — ado, aĵo, eco, igi, iĝi. - = s’habituer.
- Kutis’o
- ‹?› {Df.}
V. citizo. - = cytise.
- Kutr’o
- [Mar.]
Unumasta ŝipeto. - = A-F-G-H-I-R
= côtre.
- KUV’O
- Vazego por akvo, vino, k.t.p.
// — eto. - = F-G-H
= cuve.
- KUZ’O
- Filo de frato.
// — ino, eco, aro ; gekuzoj, prakuzoj. - = A-F-G-I-R
= cousin.
- Kvadrangul’a
- [Geom.]
Kvarangula. - = A-F-G-H-I-R
= quadrangulaire.
- Kvadrant’o
- [Geom.]
Kvarono de cirkonferenco. - = quadrant.
- KVADRAT’O
- [Geom.]
Kvarangulo, kies kvar lateroj estas egalaj kaj anguloj rektaj ; produto de nombro multobligata per si mem. - = A-F-G-H-I-R
= carré.
- Kvadratur’o
- [Geom.]
Kvadratigo. - = A-F-G-H-I-R
= quadrature.
- Kvadrig’o
- Kvarĉevala veturilo, kaleŝo (romana).
- = A-F-G-H-I-R
= quadrige.
- Kvadrik’o
- {T.Vx} [Geom.]
Surfaco de la dua ordo. - = quadrique.
- Kvadril’o
- 1 : Grupoj de kvar gedancantoj.
2 : Kontradanco.
3 : Kvarliniaĵo.
// kvadrili (kvadratstreki, retaĵestreki). - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 + 3 : quadrille.
- Kvadrilion’o
- [Mat.]
Mil trilionoj. - = quadrillion.
- Kvadrinomj’o
- [Mat.]
Algebra esprimaĵo, konsistanta el kvar terminoj. - = quadrinôme.
- KVAK’I
- {T.Vx}
Ranbleki. - = coasser.
- KVAKER’O
- Ano de religia societo de Amiko, protestanta sekto.
- = A-F-G-H-I
= quaker.
- KVAKERISM’O
- Doktrino, sekto de la kvakeroj.
- = quakerisme.
- Kvalifik’i
- Kvalitigi.
- = qualifier.
- KVALIT’O
- Eco (bona aŭ malbona), precipe de komercaĵoj.
// — igi, iĝi. - = A-F-G-H-I
= qualité.
- KVANKAM
- Konjunkcio : malgraŭ tio ke, spite tio ke.
- = L
= quoique.
- KVANT’O
- Kiomo, kiomaĵo.
// — eco, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= quantité.
- KVAR
- Nombro : tri kaj unu.
// — a, o, e ; oblo, ono, ope. - = F-H-I
= quatre.
- KVARANTEN’O
- Deviga restado en izolita loko de personoj aŭ komercaĵoj venantaj el lando infektita.
- = quarantaine.
- KVARC’O
- [Miner.]
Sileksa ŝtono vitrosimila. - = quartz.
- Kvarciari’a
- {Df.}
Kvara epoko de la tergloba historio. - = quaternaire.
- Kvarcit’o
- {V.P.} [Kem.]
Speco de grejso. - = quartzite.
- KVART’O
- [Muz.]
Intervalo de du tonoj kaj duono. - = A-F-G-H-I-R
= quarte.
- KVARTAL’O
- Parto, fako de urbo.
// — eto, aro, ano ; samkvartalano. - = A-F-G-H-I-R
= quartier.
- Kvarted’o
- {Muz.T.} [Muz.]
V. kvarteto. - = quatuor.
- Kvarteron’o
- {V.P.}
Homo naskita el blankulo kaj mulatino, aŭ el mulato kaj blankulino. - = quarteron, métis.
- Kvartet’o
- [Muz.]
Muzika verko kvarparta.
V. kvartedo. - = quatuor.
- Kvasi’o
- [Bot.]
Speco de rutacoj, kies ligno estas tre amara. - = A-F-G-H-I-R
= quassia.
- KVAST’O
- Pendaĵo penikforma, ornama peniko.
- = G
= pompon.
- KVATERN’A
- Kvaropa, kvaropiĝinta.
- = quaterne.
- Kvatern’o
- Kvaropaĵo.
- = quaterne.
- KVAZAŬ
- Konjunkcio : same kiel se, kiel.
- = F-G-H-I
= comme si, quasi.
- KVER’I
- {T.Vx}
Kolombkanti, turtkanti. - = roucouler.
- KVEREL’I
- {V.P.}
Malpaci. - = quereller.
- KVERK’O
- [Bot.]
Speco de arboj kupulhavaj (quercus).
// — eto, aro, aloj, ejo. - = chêne.
- Kvestor’o
- [Hist.]
Romana magistrato. Parlamenta elektita oficisto. - = A-F-G-I-R
= questeur.
- KVIET’A
- Senekscita, trankvila, malsovaĝa.
// — eco, ulo, igi, iĝi ; malkvieta ; kvietigisto (de serpentoj) ; animkvieteco. - = A-F-H-I
= calme, paisible.
- Kvietism’o
- {V.I.}
Mistika doktrino de la hispana monako Molinos. - = quiétisme.
- Kvik’i
- {V.P.}
Pepegi (pri birdoj). - = piailler.
- KVIN
- Nombro : kvar kaj unu.
// — a, o, e, obla, ona, opa. - = cinq.
- KVINT’O
- [Muz.]
Intervalo de du sinsekvaj notoj. - = F-G-H-I-R
= quinte.
- Kvintal’o
- {V.I.}
Centkilogramo. - = quintal.
- Kvinted’o
- {Muz.T.}
V. kvinteto. - = quintette.
- Kvintern’o
- {V.I.}
Kvinopaĵo ? - = quinterne ?
- Kvintesenc’o
- Plej delikata, plej intima parto de substanco, afero.
- = A-F-G-H-I-R
= quintessence.
- Kvintet’o
- [Muz.]
Kvinparta muzikaĵo.
V. kvintedo. - = quintette.
- Kvintilion’o
- [Mat.]
Mil kvadrilionoj. - = F-G
= quintillon.
- Kvirinal’o
- {V.I.}
Palaco de la Itala reĝo ; la Itala registaro. - = quirinal.
- KVIT’A
- Libera, paginta (ŝuldon).
// — eco, igi, iĝi ; malkvita. - = A-F-G-H-I
= quitte.
- KVITANC’I
- Doni kvitateston.
- = A-F-G-H-I
= quittancer.
- KVOCIENT’O
- [Mat.]
Rezultato de divido. - = A-F-G-H-I
= quotient.
- KVODLIBET’O
- Trivialaĵo, ŝercaĉo.
- = A-F-G-I
= quolibet.
- Kvorum’o
- {Vef.}
Difinita nombro de ĉeestantoj en kunveno, por ke decido havu leĝan valoron. - = quorum.
- Kvot’o
- Pagokvanto.
- = A-F-G-H-I
= cote.
- Kzifoid’a
- {Df.} [Anat.]
V. ksifojda. - = xiphoïde.
- L
- Deksesa litero de la esperanta alfabeto.
- = L.
- LA
- Artikolo.
Oni povas elizii la finan A ĉu antaŭ vokalo, ĉu post prepozicio finiĝanta per vokalo. Ekz :
// La palaco de l’reĝo ; l’anĝelo salutis Marion.
Oni uzas l’artikolon la por montri, ke la substantivo estas difinita. - = le, la, les.
- La
- {Rh.} [Muz.]
Unua noto de la tipgamo minora. - = la (mus.).
- Labardan’o
- {Vr.Z.}
V. laberdano, • kiu troviĝas en : La Revizoro. - = morue salée.
- Laberdan’o
- {Z., Revizoro}
Salita moruo.
V. labardano. - = R
= morue salée.
- LABIRINT’O
- Erariga, senelira vojaro.
- = A-F-G-H-I-R
= labyrinthe.
- LABOR’I
- Peni por ion efiki.
// — aĵo, ego, ejo, em’a-ulo, isto ; antaŭ’, el’, per’, pri’labori ; kamp’, man’, pun’, ter’, servut’laboro ; lu’, tag’, fabrik’laboristo ; kunlaboranto ; mal’, ne’laborema ; labori popece. - = A-F-H-I
= travailler.
- LABORATORI’O
- {T.Vx}
Scienca laborejo, eksperimentejo.
// laboratoria eksperimento. - = A-F-G-H-I-R
= laboratoire.
- Labr’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (labrus).
// — oidoj. - = labre.
- Labrak’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (labrax). - = bar.
- LAC’A
- Malvigla, senforta pro troa laboro.
// — eco, ega, igi, iĝi ; mallacigi. - = F
= las, fatigué.
- Lacedemon’o
- {Vef.}
Urbo de antikva Grekujo, ankaŭ nomita Sparto. - = Lacédémone.
- LACERT’O
- {T.Vx}
Speco de rampulo (lacerta).
// — oidoj ; lacert’truo, loĝejo. - = A-F-G-I
= lézard.
- LAĈ’O
- {T.Vx}
Ŝnureto el fadeno, silko aŭ ledo por pasigi tra truetoj.
// — ado, iĝi, plekti ; laĉboto ; interlaĉi ; laĉmovo. - = lacet, cordon.
- LAD’O
- Fero tavolita kaj stanita.
// — isto, umi ; laktita lado. - = H-I
= tôle, fer blanc.
- LAF’O
- Vulkana fandaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= lave.
- LAG’O
- Spaco de akvo ĉirkaŭata de tero.
// — eto. - = A-F-H-I
= lac.
- Lagenari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kukurbacoj (lagenaria). - = calebasse, gourde.
- Lager’o
- {Rh.}
Speco de biero. - = sorte de bière.
- Lagmi’o
- {Sr.}
Fermentita trinkaĵo el palmsuko. - = lagmi.
- Lagoftalm’o
- {K.}
L.v. leporokulo, malsano de palpebro. - = lagophtalmie.
- Lagop’o
- [Ornit.]
L.v. leporpiedo, speco de tetrao (tetras lagopus). - = ptarmigan, lagopède.
- LAGUN’O
- Apudborda marlago kun insuletoj.
- = A-F-G-H-I-R
= lagune.
- LAIK’O
- Neekleziulo.
// — aro, eco, igi. - = A-F-G-H-I
= laïque (un).
- LAK’O
- Speco de rezino precipe uzata por mebloj.
// — ado, eca ; gumlako ; ŝellako. - = A-F-G-H-I-R
= vernis, laque.
- LAKE’O
- Livrea servisto.
// — aro, eto. - = A-F-G-H-I-R
= laquais.
- LAKMUS’O
- Tinkturaĵo tirita el likenoj kaj uzata en kemio por kontroli acidecon.
V. turnsolo. - = tournesol (couleur de).
- LAKON’A
- Malmultvorta, malmultesprima.
- = A-F-G-H-I-R
= laconique.
- Lakonism’o
- {Rh.}
Lakoneco. - = laconisme.
- LAKS’O
- [Med.]
Ventrofluo.
// — eco, ilo, ig’i-ilo ; mallakso. - = diarrhée.
- LAKT’O
- Likvaĵo naskita de mamuloj por nutri idojn.
// — aĵo, eca, ejo, ujo ; lakt’infano, flua, porta, nutrado, simila, sitelo, tubeto, vendisto ; lakta vojo ; laktokafo ; laktaĵaj ovoj. - = A-F-H-I
= lait.
- Laktari’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikoj, laktagariko. - = lactaire.
- Laktat’o
- {T.Vx} [Kem.]
Salo el laktacido kaj bazo. - = lactate.
- Laktik’a
- {T.Vx} [Kem.]
(Pri acido) kiu troviĝas en lakto. - = lactique.
- Laktoz’o
- {T.Vx} [Kem.]
Laktosukero. - = lactose.
- LAKTUK’O
- Speco de kompozito manĝebla kiel salato (lactuca).
V. latugo. - = A-F-G-H-I-R
= laitue.
- LAKTUM’O
- Fiŝtestiko, fiŝsemo.
- = laitance.
- Lakun’o
- {Df.} [Anat.]
Kavaĵeto kiu troviĝas en la mukomembranoj. - = lacune.
- LAM’A
- Ne kapabla marŝi firme pro malegaleco de kruroj.
// — anta, igi, iĝi, ulo ; lambastono. - = A-G-R
= boîteux.
- Lam’o
- {T.Vx, Df.} [Zool.]
Ŝafkamelo (auchenia llama). - = lama.
- Lama’o
- {Rh.} [Voj.]
Tibeta pastro. - = lama.
- Lamaism’o
- {Rh.}
Religio de la lamaoj. - = lamaïsme.
- Lambdojd’a
- {Df.} [Anat.]
Formsimila al la greka litero lambdo (Λ). - = lambdoïde.
- LAMBREKEN’O
- {Df.}
Kamena drapiraĵo. - = lambrequin.
- Lambrusk’o
- {V.I.}
Sovaĝa vito (vitis lambrusca). - = lambruche.
- LAMEN’O
- Maldika plato, tavoleto.
// — eca, ig’i-ilo, iĝema, isto ; lamenita fero. - = lame.
- LAMENT’I
- {V.P.}
Veplendi. - = A-F-G-H-I
= se lamenter.
- Lami’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj gamopetalaj (lamium).
// — acoj. - = lamier, ortie blanche.
- Laminari’a
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de maralgoj (laminaria). - = laminaire.
- LAMP’O
- Lumigilo.
// — eto, ejo, isto ; lampŝirmilo ; nokto’, ark’, alkohol’, elektr’, gas’lampo. - = A-F-G-H-I-R
= lampe.
- LAMPION’O
- Lumpoteto.
- = A-F-R
= lampion.
- LAMPIR’O
- Brilvermo, lumvermo, speco de koleopteroj.
- = ver luisant, lampyre.
- LAN’O
- Densa kaj mola hararo de iaj bestoj (ŝafo, k.t.p.).
// — aĵo, aro, eco ; — plena ; lan’kolora, kovrilo, silkaĵo, tondo ; longlana ; senlanigi. - = F-H-I
= laine.
- Lanari’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de falko (falco lanarius). - = lanier.
- LANC’O
- Pikstango, ponardego.
// — eto, eca, isto ; lanc’forma, frapo. - = A-F-H-I-R
= lance.
- Lancen’i
- {T.Vx} [Med.]
Kaŭzi pikajn dolorojn. - = lanciner, donner des élancements.
- Lanĉ’i
- [Mar.]
Enakvigi ŝipon freŝe konstruitan.
// — isto ; ellanĉi. - = A-F-H-I
= lancer (un navire).
- LAND’O
- Terpeco, regiono.
// — ano, ido, ulo ; land’lango, alproprigo, avideco, grafo, gento, karto, mezo, sinjoro ; en’, ali’landa ; samlanduloj ; patrolando. - = A-G-R
= pays.
- Landaŭ’o
- {Df.}
Balgokaleŝo. - = landau.
- LANG’O
- Movebla organo kiu estas en la buŝo kaj servas por manĝi kaj paroli ; objekto langoforma.
// — eto ; lango’ĉerpi, krako, vejno ; landlango ; sublanga ; marlango (V. soleo). - = F-H-I
= langue.
- LANGUST’O
- Speco de krustuloj (palinurus).
V. palinuro. - = F-H-R
= langouste.
- Lani’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Greka pigo, speco de paserbirdoj (lanius).
V. piko. - = pie-grièche.
- Laniari’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de hundo (canis laniarius), korthundo. - = mâtin.
- Lantan’o
- 1 : [Kem.]
Metalo tirita el la cerito. V. lanteno.
2 : {V.I.} [Bot.]
Speco de de verbenacoj (lantana) • (alia senco). - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 : lanthane. 2 : lantanier.
- Lanten’o
- {V.I.} [Kem.]
V. lantano(1). - = lanthane.
- LANTERN’O
- Ujo en kiun oni metas lumon por ĝin ŝirmi kontraŭ vento.
// — isto ; strat’, kovrebla lanterno. - = A-F-G-H-I
= lanterne.
- LANUG’O
- Delikata, malpeza plumaro, hararo, lanaro, k.t.p.
// — lanuga kusenego. - = F-I
= duvet.
- Lap’o
- {Rh., T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (lappa).
V. bardano. - = bardane, glouteron.
- Lapazi’o
- {V.I.} [Bot.]
Speco de poligonaco (rumex lapathum). - = patience.
- Lapidar’a
- {V.P.}
Surskribaĵa, l.v. surŝtona. - = A-F-H
= lapidaire.
- LAPIS’O
- 1 : [Miner.]
Arĝenta nitrato, kaŭstika ŝtono.
2 : {Vef.} [Miner.]
Speco de blua gemo.
V. lazurito. - = 1: A-G-R
= 1 : pierre infernale. 2 : lapis lazuli.
- LAPON’O
- Popolo de norda Eŭropo.
// — ujo. - = Lapon.
- Lapsan’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (lapsana). - = lampsane.
- LAR’O
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de mevoj (larus). - = goéland.
- LARD’O
- Grasaĵo subfela ĉe porkoj, k.t.p.
// — ero, ilo ; lard’peco, tranĉaĵo ; lardita flanko. - = A-F-H-I
= lard.
- Larg’e
- {T.Vx} [Mar.]
(Veliri) sub vento alvenanta poste de la flankorto. - = largue.
- LARĜ’A
- Grandampleksa, multspaca.
// — eco, igi, iĝi ; laŭlarĝe ; mallarĝa. - = A-F-I
= large.
- Larici’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de pino (pinus laricio). - = pin de Corse.
- LARIK’O
- [Bot.]
Speco de koniferoj (larix). - = A-G-I
= mélèze.
- LARING’O
- Supera parto de la trakeo.
- = A-F-G-H-I
= larynx.
- Laringit’o
- [Med.]
Laringa brulumo. - = laryngite.
- Laringologi’o
- {V.P.} [Anat.]
Scienco, traktato pri laringo. - = laryngologie.
- LARM’O
- Plorguto.
// — ado, ejo, osto ; larm’trueto, fluejo ; ellasi larmojn ; superviŝi de larmoj. - = F-H-I
= larme.
- LARV’O
- [Entom.]
Insekto en unua stato post eloviĝo ; estaĵo larvsimila.
// — eto. - = A-F-G-H-I
= larve.
- LAS’I
- Ne deteni, permesi.
// — ebla, igi, iĝi ; al’, de’, el’, en’, for’, post’, preter’, tra’, sur’lasi. - = F-G-I
= laisser.
- Lasciv’a
- ‹?› {Rh.}
Voluptema, malĉasta.
// — eco. - = A-F
= lascif.
- LAST’A
- Fina.
// — antaŭ’, plej’lasta. - = A
= dernier.
- Laŝt’o
- {V.P.}
Pola pezmezurero, 1865 gr. - = lacht (mot polonais).
- Lat’i
- ‹†› {Rh.}
V. latenta.
// — ant’a-eco. - = être latent.
- LAT’O
- {T.Vx}
Tabuleto.
// — umi, verko. - = A-F-G-H
= latte.
- Latent’a
- {T.Vx} [Fiz.]
Nevidebla, kaŝita, ne sinmontra.
V. lati. - = latent.
- LATER’O
- Flanko (en geometriaj figuraĵoj).
// — tri’, kvar’latero ; kontraŭlatera. - = A-F-H-I
= côté.
- Latiklavi’o
- {V.I.} [Arkeo.]
Tuniko purpurbenda de la romanaj magistratoj. - = laticlave.
- LATIN’O
- Popolano de antikva sudeŭropa lando.
// — aĵo, igi, isto ; novlatino. - = A-F-G-H-I-R
= latin.
- Latinism’o
- Latinaĵo.
- = latinisme.
- Latir’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fabacoj (lathyrus). - = gesse.
- LATIS’O
- {Rh.}
Latverko, palisplektaĵo.
// — fenestro, ponto, trabo. - = A-F-G-H
= lattis.
- LATITUD’O
- [Astr., Geogr.]
Distanco de loko al la terekvatoro. - = A-F-H-I-R
= latitude.
- Latre’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de orobankoj (lathrœa). - = lathrée.
- LATRIN’O
- Publika necesejo ; neceseja fosaĵo.
- = F-G-H-I
= latrine.
- LATUG’O
- ‹†›
V. laktuko. - = laitue.
- LATUN’O
- Flava kupro.
// — lamenita. - = F-G-H-R
= laiton.
- LAŬ
- Prepozicio kiu signifas : sekvante, konforme al.
// — mezure, plezure, elekte, vole ; laŭ tio se. - = selon.
- LAŬB’O
- Arkaĵo elfarita el arboj, arbetoj, k.t.p.
// vinber’, karpen’laŭbo. - = G
= tonnelle.
- LAŬD’I
- Elparoli pri meritoj de iu aŭ io.
// — ado, ego, inda ; mallaŭdi ; laŭdkanti ; memlaŭdo. - = A-F-H-I
= louer.
- Laŭdan’o
- {Vef.}
V. laŭdanumo. - = laudanum.
- Laŭdanum’o
- {V.I.} [Farm.]
Farmaciaĵo enhavanta opion.
V. laŭdano. - = laudanum.
- LAŬNTENIS’O
- Speco de pilkludo.
// — raketo. - = A-F-G-H-I-R
= tennis.
- LAŬR’O
- Speco de arbo (laurus nobilis).
// — acoj ; laŭrkrono ; ĉerizlaŭro. - = A-F-G-H-I-R
= laurier.
- LAŬREAT’O
- Premiato.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= lauréat.
- Laŭrenci’a
- {T.Vx} [Geol.]
Teraĵo, etaĝo geologia.
V. laŭrentia. - = A-F-G-H-I-R
= laurentien.
- Laŭrenti’a
- {Rh.}
V. laŭrencia. - = laurentien.
- LAŬT’A
- Forta, plenvoĉa.
// — ega, eco, igi ; mallaŭta. - = A-G
= haut, bruyant.
- LAV’I
- Trempi en akvon por purigi.
// — ado, eco, eti, ejo, ilo, ist’o-ino, ujo ; lav’akvo, korbo, seĝo, trogo, vazo ; relavi. - = F-H-I
= laver.
- Lavand’o
- {T.Vx}
V. lavendo, V. spikanardo. - = lavande.
- LAVANG’O
- Neĝamasego falanta de monto en valon.
V. lavino. - = F-I
= avalanche.
- LAVEND’O
- {Rh.}
Speco de lamiaco (lavandula).
V. lavando. - = A-F-G-I-R
= lavande.
- Lavin’o
- {V.P.}
Alia nomo, senutila, de : lavango, V. lavango. - = avalanche.
- LAZ’O
- {T.Vx}
Kaptoŝnuro, maŝoŝnuro. - = A-F-G-H-I
= lasso.
- LAZARET’O
- {Df.}
Kvarantenejo.
V. lazereto. - = A-F-I
= lazaret.
- LAZARON’O
- {Df.}
Napola almozulo. - = A-F-G-H-I-R
= lazarone.
- Lazeret’o
- {V.I.}
V. lazareto, • preferinda. - = lazaret.
- LAZUR’O
- Ĉiela bluo.
// lazura ŝtono. - = A-F-G-H-I-R
= azur.
- Lazurit’o
- {Vef.} [Miner.]
Natura kuprokarbonato blukolora.
V. azurito, V. lapiso. - = azurite.
- LECION’O
- Instruo, lernaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= leçon.
- LED’O
- Felo preparita por elfari ŝuojn, rimenojn, k.t.p.
// — aĵo, eca, isto ; ledo’sako, tubo ; ledsimila. - = A-G
= cuir.
- LEG’I
- Trarigardi ion skribitan aŭ presitan por ĝin elparoli aŭ kompreni.
// — ado, aĵo, ebla, ejo, ema, inda, isto ; antaŭ’, ek’, tra’legi ; nelegebla. - = F-H-I-R
= lire.
- LEGAT’O
- Papa sendito.
- = A-F-G-H-I-R
= légat.
- LEGEND’O
- Antikva fabelo.
- = A-F-G-H-I
= légende.
- LEGI’O
- Romana korpuso de militistoj ; korpuso, anaro.
// — ano. - = A-F-G-H-I-R
= légion.
- LEGITIM’I
- Rajtigi.
// — ado. - = A-F-G-H-I-R
= légitimer.
- LEGOM’O
- Ĉiu ĝardena kreskaĵo manĝebla.
// — aĵo, ejo, isto. - = F-H-I
= légume.
- Legumen’o
- {T.Vx, Df.} [Bot.]
Frukto de la fabacoj ? V. legumino. - = légumineuse, gousse.
- Legumin’o
- {Rh.}
V. legumeno. - = légumineuse.
- LEĜ’O
- Decido de supera aŭtoritato ordonanta, permesanta aŭ malpermesanta.
// — ado, aro, eco, isto, igi, ulo ; leĝ’donanto, scienco ; laŭleĝa. - = A-F-G-H-I-R
= loi.
- Leĥid’o
- {V.P.}
Alia nomo de Polo. - = Polonais.
- LEK’I
- Pasigi la langon sur io.
// — ado, umi ; lektrinki. - = A-F-G-I
= lécher.
- LEK’O
- ‹?› {T.Vx} [Arkeo.]
Sankta ŝtono de la Pragaŭloj. - = lech.
- LEKANT’O
- [Bot.]
Speco de kompozito (chrysanthemum leucanthemum).
// — eto (bellis perennis). - = marguerite.
- Lekci’o
- {Rh., K.} [Ekl.]
Lego de la Sankta Skribo. - = leçon.
- Leksikografi’o
- {Df.}
V. leksikologio. - = lexicographie.
- Leksikologi’o
- {Rh.}
Arto verki leksikonojn ; scienco de la vortaroj.
V. leksikografio.
// — isto. - = lexicologie.
- LEKSIKON’O
- Vortaro, vortlibro.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= lexique.
- LEKTOR’O
- Universitata helpanto, antaŭlegisto.
- = A-F-G-H-I
= lecteur.
- Lem’o
- [Mat.]
Propozicio, kiun oni devas antaŭpruvi por pruvi sekvantajn teoremojn. - = lemme.
- Leming’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de arvikoloj (georichus lemnus). - = lemming.
- Lemn’o
- [Bot.]
Akvolento (lemna). - = lentille d’eau.
- Lemnisk’o
- {Vef.} [Anat.]
Fasko de nervaj tuboj inter cerbeto kaj cerbo. - = ruban de Reil.
- Lemniskat’o
- [Mat.]
Speco de kurbo rubandforma. - = lemniscate.
- Lemur’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de mamulo (lemur).
// — oidoj. - = maki, lémur.
- LENS’O
- {T.Vx} [Fiz.]
Vitro kiu koncentras la lumradiojn.
// — forma, simila ; cel’, divergig’, okul’lenso. - = A-F-G-H-I
= lentille.
- Lent’o
- [Bot.]
Speco de fabacoj (lens). - = lentille.
- Lentibulari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj ankaŭ nomita utrikulario (lentibularia).
// — acoj. - = lentibulaire.
- Lentin’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (lentinus). - = lentinus.
- Lentisk’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de pistakarbo (pistacia lentiscus). - = lentisque.
- Lentojd’a
- ‹?› {Df.} [Anat.]
(Organo) lentforma, lentsimila. - = lenticulaire.
- LENTUG’O
- [Med.]
Haŭtmakulo lentsimila.
// — iĝi, ul’o-ino. - = A-F-I
= tache de rousseur.
- Lenzit’o
- {*} [Bot.]
Speco de poliporacoj (lenzites). - = lenzite.
- LEON’O
- Speco de mamulo viandomanĝa (felis leo).
// — ino, ido, aro, eca, ejo. - = A-F-H-I
= lion.
- Leonit’o
- {V.P.} [Bot.]
V. leonuro. - = léonure (?).
- LEONTOD’O
- [Bot.]
Leondento, speco de kompozito (taraxacum dens leonis). - = dent de lion, pissenlit.
- Leontopodi’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de kompozito (leontopodium). - = edelweiss.
- Leonur’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de lamiacoj (leonurus), l.v. leonvosto.
V. leonito. - = léonure.
- LEOPARD’O
- Speco de mamulo pantersimila (leopardus).
- = A-F-G-H-I-R
= léopard.
- Leoti’o
- {*} [Bot.]
Speco de askomicetoj (leottia). - = leottie.
- Lepidi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kruciferoj (lepidium). - = passerage, cresson alénois.
- Lepidopter’o
- {T.Vx} [Entom.]
Klaso de insektoj kiel papilioj. - = lépidoptère.
- Lepiot’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (lepiota). - = lépiote, coulemelle.
- LEPOR’O
- Speco de mamulo skrapmanĝa (lepus).
// — ino, ido, aĵo, ejo ; lepor’hundo, lipo. - = F-H-I
= lièvre.
- LEPR’O
- [Med.]
Komunikiĝema haŭtmalsano.
// — ulo, eca. - = A-F-G-H-I
= lèpre.
- Lept’o
- 1 : {Df.}
Brulŝipo ?
2 : [Entom.]
Speco de akaroidoj (leptus). - = 1 : brûlot. 2 : lepte, rouget.
- Leptoni’o
- {*}
Speco de agarikacoj (leptonia). - = leptonie.
- Leptopil’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj, marabuo.
V. marabuo. - = marabout.
- LERN’I
- Instruiĝi, esplori por instruiĝo, studi.
// — ado, ama, anto, eco, estro, ejo, ulo, ebla, igi ; ek’, tra’lerni ; lernolibro ; kunlernanto ; memlerninto ; lernekzercoj ; lerni parkere ; alta, burĝa, elementa, unuagrada, duagrada, popola, supra lernejo. - = A-G
= étudier.
- LERT’A
- Povanta, scianta ion facile fari.
// — ega, eco, igi, iĝi, ulo ; mallerta. - = A-F
= adroit, habile.
- LESIV’O
- Boligo de tolaĵo en akvo kun cindro aŭ sodo.
// — ado, aĵo, ejo, isto. - = F-I
= lessive.
- Lestr’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de marbirdoj, sterkobirdo (lestris). - = labbe.
- LETARGI’O
- [Med.]
Malsana stato mortoŝajna. - = A-F-G-H-I-R
= léthargie.
- LETER’O
- Skribaĵo per kiu oni korespondas kun iu.
// — eto, isto, ujo ; leter’karto, kesto, portisto ; am’, aviz’, kredit’, mon’, rondiranta’letero. - = A-F-H-I
= lettre, missive.
- Leŭcisk’o
- [Ikt.]
Speco de cipreno, blanka fiŝo (leuciscus). - = able, ablette.
- Leŭkocit’o
- [Anat.]
Blanka sangoglobeto. - = leucocyte.
- Leŭkodermi’o
- [Med.]
Malsano en kiu la haŭto blankiĝas. - = leucodermie.
- Leŭkom’o
- {V.P.} [Med.]
Blanka makulo sur la korneo. - = leucome.
- Leŭkore’o
- {V.P.} [Med.]
Blanka fluo. - = leucorrhée, flueurs blanches.
- Leŭkotoksin’o
- [Med.]
Toksino de la blankaj sangoglobetoj. - = leucotoxine.
- LEŬTENANT’O
- Oficiro de grado antaŭ kapitano.
// subleŭtenanto. - = A-F-G-I-R
= lieutenant.
- LEV’I
- Suprenigi, malkuŝiĝi.
// — ado, ilo, igi, iĝi ; mal’, re’, supren’levi ; cel’, hom’, plad’, ŝarĝo’levilo. - = F-H-I
= lever, ramasser.
- Leviatan’o
- Biblia marmonstro.
- = A-F-G-H-I-R
= léviathan.
- LEVID’O
- Hebrea pastro.
- = A-F-G-H-I-R
= lévite.
- Levit’i
- {V.P.} [Okult.]
Stari, pendi en aero ŝajne kontraŭ la natura pezeco.
// — ado, eco. - = lévitation (être en).
- LEVKOJ’O
- [Bot.]
Speco de kruciferoj (mathiola). - = giroflée des jardins.
- Levuloz’o
- {V.P.} [Kem.]
Speco de sukero. - = lévulose.
- Lez’o
- [Med.]
Ŝiraĵo en vivantaj teksaĵoj, interna vundo. - = A-F-H-I
= lésion.
- LI
- Pronomo virseksa de la tria persono.
// lia. - = il, lui.
- Li’o
- {Rh., T.Vx} [Mar.]
Kontraŭventa flanko. - = côté de dessous le vent.
- LIAN’O
- Fleksebla kreskaĵo, kiu interplektiĝas kun la branĉoj de arboj en tropikaj arbaroj.
- = A-F-G-H-I-R
= liane.
- Liard’o
- {Vef.}
Malnova kupra franca monero (0,0125 c.). - = liard.
- Lias’o
- {T.Vx} [Geol.]
Teraĵo, etaĝo geologia. - = A-F-G-H-I-R
= lias.
- LIBEL’O
- [Entom.]
Speco de himenopteroj (libellula).
// — oidoj. - = libellule, demoiselle.
- LIBER’A
- Memdependa, senmastra.
// — eco, ulo, igi, iĝi ; malliber’a-ejo ; liber’vola, festo, donaco, tago, tempo ; liber’kredulo, pensulo. - = A-F-H-I
= libre.
- LIBERAL’A
- Liberecama, tolerema.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= libéral.
- LIBERALISM’O
- Liberaleco.
- = libéralisme.
- Libertinism’o
- {Ka.}
Nekredemo pri religio. - = libertinisme.
- LIBR’O
- Paperfoliaro presita, broŝurita aŭ bindita.
// — eto, ejo, isto ; lerno’, registro’libro. - = A-F-H-I
= livre.
- LICE’O
- Meza lernejo, gimnazio.
// — ano, estro. - = A-F-G-H-I-R
= lycée.
- LICENC’O
- 1 : {Rh.} [Kom.]
Permeso fari iaspecan komercon.
// — tenanto.
2 : {V.I.}
V. licencio • (alia senco). - = 1: A-F-H-I-R
= 1 : licence. 2 : licence.
- LICENCI’O
- {Df.}
Universitata grado.
V. licenco. - = A-F-G-H-I-R
= licence.
- LICENCIAT’O
- (Iu) kiu ricevis licencion.
- = A-F-G-H-I-R
= licencié.
- Lici’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de solanacoj (lycium). - = lyciet.
- Lied’o
- {Muz.T.} [Muz.]
Popola kantario. - = lied.
- LIEN’O
- [Anat.]
Glando, kiu naskas leŭkocitojn. - = L
= rate.
- Lienz’o
- {Sr.}
Tolaĵo • (la vorto ŝajnas tute malaprobinda). - = linge.
- LIFT’O
- 1 : {Rh.}
Homlevilo.
2 : {M.T.} [Mar.]
Ŝnuro servanta por manovri jardon. - = 1 : ascenseur. 2 : balancine.
- LIG’I
- Kunigi, asocii.
// — aĵo, ano, eco, ilo, igi, iĝi ; al’, inter’, kun’, sub’, mal’ligi ; ligo’fadeno, ŝnuro, tubero. - = F-H-I
= lier.
- Ligament’o
- [Anat.]
Fibra ligaĵo ĉirkaŭ ostartikoj. - = ligament.
- Ligatur’o
- {Df.} [Kir.]
Vindo, vazostringo.
// provizora ligaturo. - = ligature.
- LIGN’O
- Malmola parto de kreskaĵo en trunko, branĉoj, k.t.p.
// — aĵo, aro, isto, ejo, ujo ; lignaĵ’isto, vendisto. - = F-H-I
= bois.
- Lignit’o
- {T.Vx}
Speco de terkarbo. - = lignite.
- Ligur’o
- {Rh.}
Speco de fringelo.
V. kanabeno kaj V. linario. - = ligurin, linotte.
- LIGUSTR’O
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de jasmenacoj (ligustrum). - = troène.
- LIKEN’O
- 1 : [Bot.]
Kreskaĵo senkotiledona kiu kreskas sur arboj, ŝtonoj, k.t.p.
// — aloj.
2 : [Med.]
Haŭta likenŝajna malsano. V. likveno. - = 1 : lichen. 2 : dartre.
- Liknid’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kariofilacoj (lychnis).
V. likniso. - = lychnis, croix de Jérusalem.
- Liknis’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de kariofilacoj (lychnis).
V. liknido. - = amourette des prés.
- Likop’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de lamiacoj (lycopus), lupopiedo. - = pied-de-loup.
- Likoperd’o
- {*} [Bot.]
Specaro de fungoj (lycoperdon).
// — acoj. - = lycoperdon, vesse de loup.
- Likopersik’o
- {T.Vx} [Bot.]
Alia nomo de tomato (solanum lycopersicum). - = tomate.
- Likopod’o
- {K.}
V. likopodio. - = lycopode.
- Likopodi’o
- {Rh., T.Vx}
Speco de kriptogamoj (lycopodium).
V. likopodo.
// — acoj, aloj. - = lycopode.
- Liktor’o
- Romana militpedelo.
- = licteur.
- LIKV’A
- {T.Vx} [Fiz.]
Fluaĵa.
// — aĵo, eco, ig’i-ebla, iĝi. - = A-F-H-I
= liquide.
- Likven’o
- {Rh.}
V. likeno (medicino). Eble oni povus restigi tiun distingon inter likeno, kreskaĵo, kaj likveno, haŭtmalsano. - = dartre.
- LIKVID’I
- [Fin.]
Difini, fiksi la konton de firmo, k.t.p.
// — ado, anto, isto. - = A-F-G-H-I
= liquider.
- LIKVOR’O
- Alkohola trinkaĵo kun sukero, k.t.p.
// — eca, isto, ujo. - = A-F-G-H-I-R
= liqueur.
- LILAK’O
- {Df.} [Bot.]
Speco de jasmenacoj (syringa lilacum), V. siringo. - = A-F-G-H-I-R
= lilas.
- LILI’O
- [Bot.]
Speco de unukotiledonoj (lilium).
// — acoj, aloj ; lilifloro ; akvolilio. - = lis.
- Liliput’o
- {V.P.}
Fabla regno de malgrandeguloj. - = Lilliput.
- Liliput’o
- {V.P.}
Malgrandulo, nano • (alia senco). - = lilliputien.
- LIM’O
- Loko kie finiĝas ia spaco, finlinio.
// — aĵo, eco, igi ; — depago, imposto, tempo, vorto ; senlima ; enlimigi ; limŝtono. - = A-F-G-H-I
= limite, borne.
- LIMAK’O
- 1 : [Zool.]
Speco de molusko.
2 : [Geom.]
Speco de linio. - = F
= limace, limaçon, escargot.
- LIMAND’O
- Platfiŝo, speco de pleŭronekto (pleuronectes limanda).
- = F-I
= limande.
- Limb’o
- 1 : {T.Vx} [Bot., Tekn.]
Rando (de folio, k.t.p.).
2 : {M.T.} [Mar.]
Ekstera rando de instrumento. - = 1 + 2 : limbe.
- LIMED’O
- [Bot.]
Citrono dolĉa, frukto de limedujo (citrus hinetta). - = F-G
= limette.
- LIMF’O
- [Anat.]
Organika blanka likvaĵo.
// — aro, ulo ; limfo’glando, tubeto, vazaro. - = A-F-G-H-I-R
= lymphe.
- Limfangit’o
- [Med.]
Inflamo de la limfaj angioj. - = lymphangite.
- Limfocit’o
- [Anat.]
Alia nomo por leŭkocito. - = lymphocyte.
- Limfocitoz’o
- [Med.]
Malsano de la limfocitoj. - = lymphocytose.
- Limnobi’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de akvokreskaĵoj (limnobium). - = limnobie.
- LIMON’O
- {T.Vx} [Bot.]
Frukto de la limonarbo (citrus limonium). - = A-F-G-H-I-R
= limon (fruit).
- LIMONAD’O
- Trinkaĵo farita el citrono, sukero kaj akvo.
- = A-F-G-H-I-R
= limonade.
- Limonit’o
- Speco de fero, marĉofero.
- = limonite.
- Limoz’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (limosa). - = barge.
- Limozel’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de skrofulariacoj (limosella). - = limozelle.
- LIN’O
- [Bot.]
Speco de kreskaĵo dukotiledona el kiu oni faras teksaĵon (linum).
// — acoj ; lintolo. - = A-F-G-H-I-R
= lin.
- Linari’o
- 1 : {T.Vx} [Bot.]
Speco de skrofulariacoj (linaria).
2 : ‹?› {Df.} [Ornit.]
V. kanabeno, V. liguro. - = 1 : linaire. 2 : linot, cabaret, sizerin ?
- Linc’o
- {M.T.} [Mar.]
Maldika ŝnuro tre zorge kunŝnurigita. - = ligne.
- LINĈ’I
- Mortpuni popolamase krimulon sen juĝo.
// — ado. - = A-F-G-H-I-R
= lyncher.
- Line’o
- 1 : {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledono (linnea).
2 : {T.Vx} [Metr.]
Mezurero, dekduono da colo. - = 1 : linnée. 2 : ligne.
- Linear’a
- [Mat.]
Prilinia.
// kunlineara. - = A-F-G-H-I
= linéaire.
- LINGV’O
- Sistemo de vortoj uzata de ia anaro.
// — aĵo, aĉo, isto ; internacia lingvo. - = A-F-G-H-I-R
= langue.
- LINGVISTIK’O
- Scienco pri la lingvoj.
- = A-F-G-H-I
= linguistique.
- LINI’O
- Parto de spaco konsiderata nur laŭ ĝia longeco, sen larĝeco aŭ profundeco, serio de punktoj.
// — aĵo, ilo ; fervoja, navigacia linio ; rekta, vojira linio ; interlinio ; pafa linio. - = A-F-H-I
= ligne.
- Link’o
- [Zool.]
Speco de mamulo lupsimila (lynx). - = A-F-H-I
= lynx.
- Linoleum’o
- Linolea tolo.
- = A-F-G-H-I-R
= linoleum.
- Linotip’o
- Speco de presmaŝino.
- = A-F-H-I-R
= linotype.
- LIP’O
- Parto ekstera de la buŝo, kiu kovras la dentojn.
// — ego, eto, eca ; lipharoj ; leporlipo. - = A-G
= lèvre.
- Lipariz’o
- 1 : {V.P.} [Ikt.]
Speco de marfiŝoj.
2 : [Entom.]
Speco de papilioj (liparis). - = liparis.
- LIR’O
- 1 : Antikva muzikilo.
2 : Itala monero. - = A-F-G-H-I-R
= 1 : lyre. 2 : lire.
- LIRIK’A
- (Pri poezio) sentesprima, kiel en odo, elegio, k.t.p.
// — eco, isto. - = A-F-G-H-I-R
= lyrique.
- Lirism’o
- ‹?› {Df.}
Lirikeco. - = lyrisme.
- Lisp’i
- {Rh.}
Malbone elparoli ian literon.
V. kartavi. - = A
= grasseyer.
- LIST’O
- Serio de nomoj, nomaro.
// mankolisto. - = A-F-G-H-I-R
= liste.
- LIT’O
- Meblo sur kiu oni kuŝas por dormi, ripozi, k.t.p.
// — aĵo, aĉo, eto ; ellitiĝi ; edziĝa, duloka, kampa, mort’, parada, river’lito ; lit’ĉambro, kunulo, kurteno, kovrilo, tego, tuko. - = F-I
= lit.
- LITANI’O
- [Ekl.]
Speco de preĝo. - = A-F-G-H-I-R
= litanie.
- Litargir’o
- {Rh.} [Kem.]
Protoksido de plumbo kristaligita. - = litharge.
- LITER’O
- Skribita aŭ presita signo por signifi voĉsonon.
// — aro ; laŭlitere ; granda, komenca litero ; presliteroj. - = A-F-G-H-I-R
= lettre.
- Literator’o
- {Vef.}
Literaturisto, beletristo. - = littérateur.
- LITERATUR’O
- Spirita verkaro de nacio, epoko.
// — aĵo, eco, isto. - = A-F-G-H-I-R
= littérature.
- Liti’o
- [Kem.]
Speco de metalo. - = A-F-G-H-I-R
= lithium.
- Litin’o
- {T.Vx} [Kem.]
Litioksido. - = A-F-G-H-I-R
= lithine.
- Litobi’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de skolopendroj (lithobius), l.v. ŝtonloĝanto. - = lithobie.
- Litofalk’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de falko (œsalon lithofalco). - = émerillon.
- LITOGRAF’I
- {Rh.}
Reprodukti desegnaĵon antaŭĉizitan sur ŝtono.
// — ado, aĵo, ejo, isto, arto. - = lithographier.
- LITOGRAFI’O
- {T.Vx}
Litografarto. - = lithographie.
- Litologi’o
- {Rh.}
Scienco pri ŝtonoj. - = lithologie.
- Litot’o
- {T.Vx} [Ret.]
Malpliiga esprimaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= litote.
- Litotrici’o
- {Rh.} [Med.]
Operacio de renŝtonoj. - = A-F-G-H-I-R
= lithotritie.
- Litotripsi’o
- {Vr.Z.}
Operacio de la ŝtono, ŝtonpistado en la urinveziko. - = lithotripsie.
- LITOV’O
- {Df.}
Popolano de nordokcidenta lando.
V. litvano
// — ujo.. - = Lithuanien.
- LITR’O
- Franca metra mezurero de enhaveco.
- = A-F-G-H-I-R
= litre.
- Litre’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (lythrum salicaria). - = salicaire.
- LITURGI’O
- Religia ceremoniaro.
- = A-F-G-H-I-R
= liturgie.
- Litvan’o
- {V.P.}
V. litovo. - = Lithuanien.
- LIUT’O
- Speco de kordomuzikilo.
- = luth.
- LIVER’I
- Havigi ion al iu, transdoni.
// — ado, aĵo, anto, isto, igi. - = A-F-G-H
= livrer, fournir.
- Livi’o
- {Vef.} [Ornit.]
Speco de sovaĝa kolumbo (columba livia). - = biset.
- LIVRE’O
- Servista kostumo.
- = A-F-G-H-I-R
= livrée.
- Lizimaĥi’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de primulacoj (lysimachia). - = lysimaque.
- Lob’o
- Ronda dividaĵo de organo.
// — eto ; du’, tri’loba. - = A-F-H-I
= lobe.
- Lobeli’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (lobelia).
// — acoj. - = lobélie.
- Locelin’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (locellina). - = locelline.
- LOD’O
- {Rh.}
Angla mezurero de pezeco, duonunco. - = demi-once.
- Loes’o
- {T.Vx} [Geol.]
Speco de flaveta sablofeĉo. - = loess.
- Lof’i
- [Mar.]
Alproksimigi la ŝipkapon al la vento. - = lofer.
- Lofir’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de amerikaj kokoidoj (lophira). - = goura.
- Lofobrank’oj
- {T.Vx} [Ikt.]
Klaso de fiŝoj. - = lophobranches.
- Lofofor’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de birdoj (lophophorus). - = lophophore.
- LOG’I
- Altiri, ĉarmi, ekplaĉi.
// — aĵo, ilo, isto ; al’, de’, for’logi ; flatlogi ; log’frazo, vorto. - = Gr
= allécher, séduire.
- Log’o
- {T.Vx} [Mar.]
Instrumento por mezuri la rapidecon de ŝipo. - = A
= loch.
- Logani’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (logania).
// — acoj. - = loganie.
- Logaritm’o
- [Mat.]
Nombro de aritmetika progresio respondanta al alia nombro de geometria progresio. - = A-F-G-H-I-R
= logarithme.
- LOGIK’O
- [Fil.]
Parto de la filozofio, kiu traktas pri vero kaj scienco.
// — aĵo, eco, isto ; ne’, mal’logika. - = A-F-G-H-I-R
= logique.
- LOGOGRIF’O
- Speco de enigmo.
- = A-F-G-H-I-R
= logogriphe.
- Logr’o
- {Rh.}
V. lugro, V. lugero. - = lougre.
- LOĜ’I
- Kutime resti en iu loko, domo, k.t.p.
// — ado, ant’o-aro, ejo, igi ; ek’, kun’, apud’loĝi ; en’, trans’loĝigi ; somerloĝejo. - = A-F-G-I-R
= habiter.
- LOĜI’O
- Saloneto, ĉambreto en teatro, k.t.p.
- = F-G-R
= loge.
- LOJAL’A
- Fidinda, senartifika.
// — eco, mallojala ; ĵuri lojalecon. - = A-F-G-H-I-R
= loyal.
- LOJT’O
- [Ikt.]
Speco de riverfiŝo (gadus lota). - = F-H
= lotte.
- LOK’O
- Parto de spaco en kiu estas iu aŭ io.
// — ado, aro, aĵo, iĝi ; en’, trans’lokiĝi. - = A-F-G-H-I-R
= lieu.
- LOKALIZ’I
- Enlokigi. Oni trovas en {Df.} : lokaligi, eble preserare anstataŭ lokalizi.
// — ado. - = localiser.
- Lokativ’o
- {V.P.} [Gram.]
Kazo montranta la lokon, en iaj lingvoj. - = locatif.
- LOKOMOBIL’O
- Vapormaŝino uzata en industrio kaj terkulturo.
- = A-F-G-H-I-R
= locomobile.
- LOKOMOTIV’O
- Fervoja vaporveturilo.
// — estro. - = A-F-G-H-I-R
= locomotive.
- LOKOMOTOR’O
- Ĉiu aparato por transporti de unu loko al alia.
- = A-F-G-H-I-R
= locomoteur.
- Loksi’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de paserbirdo (loxia). - = bec-croisé.
- Lokum’i
- {Vr.Z.}
Loki, enlokigi. - = placer.
- Lokust’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de ortopteroj, saltakrido (locusta).
// — oidoj. - = sauterelle.
- Lol’o
- [Bot.]
Speco de gramenacoj (lolium). - = G-L
= ivraie.
- Lolig’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de moluskoj kefalopodoj (loligo). - = calmar.
- Lombard’o
- {V.P.}
Garantipruntejo. - = mont de piété.
- Lombrik’o
- {Sr.}
V. lumbriko. - = lombric.
- LONDON’O
- Ĉefurbo de granda Britujo.
// — ano. - = Londres.
- LONG’A
- Grandampleksa, grandedaŭra.
// — eco, igi, iĝi ; delonge ; tiel longe kiel ; longatempe, longedaŭra ; pli’, malpli’longigi. - = A-F-G
= long.
- Longitud’o
- Distanco de loko al la unua meridiano.
- = A-F-H-I-R
= longitude.
- Lonĥer’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de amerikaj mamuloj skrapmanĝaj (loncheres). - = lonchère.
- LONICER’O
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj unupetalaj (lonicera caprifolium).
V. kaprifoliacoj. - = chèvrefeuille.
- Lorant’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (loranthus).
// — acoj. - = loranthe.
- LORD’O
- Angla altranga sinjoro.
- = A-F-G-H-I-R
= Lord.
- Lori’o
- [Ornit.]
Speco de grimpobirdoj (lorius). - = lori.
- Lorik’o
- {Vr.} [Ikt.]
Speco de mediteraneaj labroidoj (loricus). - = sublet.
- Loris’o
- {Vr.} [Zool.]
Speco de mamuloj lemursimilaj (loris). - = loris.
- LORN’O
- Malproksimvidilo.
// — eto. - = F-R
= longue-vue.
- LOT’I
- Dividi inter diversaj personoj per sorto.
// — aĵo, ado, umi. - = A-F-G-H-I
= tirer au sort.
- LOTERI’O
- Lota hazardludo.
// — ano, isto ; loteria bileto. - = A-F-G-H-I-R
= loterie.
- Lotring’o
- {Vef.}
Landano de provinco inter Francujo kaj Germanujo.
// — ujo. - = Lorrain.
- Lotus’o
- 1 : {T.Vx} [Bot.]
Speco de fabacoj (lotus edulis).
2 : {Vr.} [Bot.]
Speco de nimfeacoj (lotus). - = 1 + 2 : lotus.
- LOZANĜ’O
- [Geom.]
Paralelogramo kun kvar lateroj egalaj, du anguloj akutaj kaj du malakutaj. - = A-F
= losange.
- Lozenĝ’o
- {Vr.}
Aro da arboj aŭ palisoj starantaj laŭ linioj, kiuj formas lozanĝon. - = quinconce.
- LU’I
- Preni ion por uzi ĝin dank’al interkonsentita prezo kaj por difinita tempo.
// — aĵo, aro, anto, ebla, isto, igi, iĝi ; lu’doni, preni ; lu’kontrakto, kosto, prezo, pago, laboristo. - = F
= louer, prendre en location.
- Lubrik’i
- {Vr.}
Interŝmiri du frotantajn surfacojn por faciligi la glitadon.
// — ado, aĵo, ilo. - = lubrifier.
- LUCERN’O
- Preĝeja lampo.
- = lampe de sanctuaire.
- Lucid’a
- {T.Vx}
Memkonscia, klarvida.
// — eco. - = A-F-H-I
= lucide.
- Lucifer’o
- {Rh.}
Alia nomo de la planedo Venuso kaj de Satano. - = Lucifer.
- Lucili’o
- {Vr.} [Entom.]
Speco de muŝoj orkoloraj (lucilia). - = lucilie.
- LUD’I
- Distriĝi, amuziĝi per ia speciala faro.
// — ado, anto, ema, isto, ulo ; lud’frapilo, karto ; pilkludo ; flugludilo. - = L
= jouer.
- Lues’o
- {Rh.} [Med.]
Memkonsumiĝo. - = consomption.
- Luf’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kukurbacoj (lufa). - = luffa.
- Luger’o
- {M.T.} [Mar.]
(Sub la formo : lugervelo), speco de dumasta ŝipo.
V. logro kaj V. lugro. - = lougre.
- Lugr’o
- {T.Vx} [Mar.]
Dumasta ŝipo.
V. logro, V. lugero. - = A-F-G-H-I
= lougre.
- LUIDOR’O
- {Z.}
Franca ormonero. - = louis d’or.
- Luk’o
- {Df.}
Fenestreto (subtegmenta, precipe en domtegmento), ventolejo. - = lucarne, soupirail, chatière.
- Lukan’o
- {T.Vx} [Entom.]
Cervskarabo (lucanus cervus).
// — oidoj. - = lucane, cerf-volant.
- LUKS’O
- Troa malŝpareco pri vestado, manĝado, k.t.p.
// — aĵo, eco, ego. - = A-F-G-H-I
= luxe.
- LUKT’I
- Lude batali, dueli.
// — ado, anto, isto, ejo. - = F-H-I
= lutter.
- LUL’I
- Balanci infanon kun kanto por ĝin dormigi.
// — eti, adi, ilo ; lul’seĝo, kanto. - = A
= bercer.
- LUM’I
- Heliĝi, videbliĝi, brili.
// — eco, ilo, ingo, igi ; mallumo ; art’, duon’, tag’lumo ; lum’bano, brilo, poteto, ŝirmilo, turo ; erarlumo. - = A-F-H-I
= luire.
- LUMB’O
- Malsupera parto de la dorso.
// — aĵo ; lumbodoloro. - = A-F-H-I
= lombes.
- LUMBAG’O
- {T.Vx} [Med.]
Lumbodoloro. - = lombago.
- LUMBRIK’O
- {T.Vx, Rh.} [Zool.]
Tervermo ; intesta vermo.
V. lombriko. - = lombric.
- Lumesc’i
- {Sr.}
V. lumeska. - = devenir luminescent.
- Lumesk’a
- {T.Vx}
Eklumeca.
V. lumesci. - = luminescent.
- Lump’o
- {Vr.} [Ikt.]
Speco de cikloptero (cyclopterus lumpus). - = lump.
- LUN’O
- Astro lumiganta al la tero dum nokto.
// — aĵo ; aĝo, brilo, daŭro, krescento, fazo, monato, periodo, oscilo ; plen’, nov’, kvaron’, kreskanta, malkreskanta luno. - = A-F-G-H-I-R
= lune.
- Lunari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kruciferoj (lunaria). - = lunaire.
- LUNATIK’A
- Kapricema, fantazia, ŝanĝiĝema laŭ la lunfazoj.
// — eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= lunatique.
- LUNĈ’O
- Tagmanĝeto.
- = A
= lunch.
- LUND’O
- Unua tago de la semajno.
- = F-H-I
= lundi.
- Lunojd’a
- {Df.}
Luna, lunsimila. - = lunaire.
- LUP’O
- Speco de rabmamulo (canis lupus).
// — ino, ido, ejo. - = F-H-I
= loup.
- Lupe’o
- {T.Vx} [Opt., Fot.]
Lenso, pligrandiga vitro. - = F-R
= loupe.
- Lupen’o
- [Bot.]
Speco de fabacoj (lupinus). - = A-F-G-I-R
= lupin.
- LUPOL’O
- [Bot.]
Speco de kreskaĵo dukotiledona uzata en bierfarado (humulus lupulus). - = H-I
= houblon.
- Lupus’o
- [Med.]
Survizaĝa kancero. - = A-F-H-I
= lupus.
- LUSTR’O
- Pendlamparo.
- = A-F-G-H-I-R
= lustre.
- LUT’I
- Unuigi pecojn de metalo aŭ ŝtono, marmoro, k.t.p. per ia substanco, cementi, mastiki.
// — ado, aĵo, isto, ilo ; stan’, ŝton’luti ; al’, el’, kun’luti ; samŝtofa luto. - = A-F-H-I
= souder, cémenter, coller.
- LUTERAN’O
- Sekvanto de Lutero.
- = A-F-G-H-I-R
= luthérien.
- LUTERANISM’O
- Doktrino de Lutero ; luteranaro.
- = luthérianisme.
- LUTR’O
- Speco de mamulo akvoloĝa kaj viandomanĝa (lutra).
// — ino. - = F-H-I
= loutre.
- Lutrari’o
- {T.Vx} [Bot.]
? Ne trovita signifo kiel botaniko (lutraria estas molusko acefala). - = lutraire.
- Lutreol’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de amerika mustelo (lutreola). - = vison.
- Luv’i
- {T.Vx} [Mar.]
Oblikviri (pri ŝipo). - = louvoyer.
- Luzen’o
- {M.T.} [Mar.]
Ŝnuro konsistanta el tri ŝnureroj kune kunŝnurigitaj. - = luzin.
- Luzern’o
- {Df.}
V. medikago. - = luzerne.
- Luzol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de junkacoj (luzula). - = luzule.
- M
- Deksepa litero de la esperanta alfabeto.
- = M.
- Maat’o
- {K.}
Marista suboficiro en Holando. - = maat (mot hollandais).
- MAC’O
- Nefermentita pano.
- = pain azyme.
- MACER’I
- Solvi senvarme substancon en likvaĵo.
// — ado, aĵo. - = A-F-G-H-I
= macérer.
- MAĈ’I
- Rompi, pisti en buŝo per movado de makzeloj.
// — adi, anto, ulo ; remaĉi. - = F
= mâcher.
- Maĉet’o
- {Rh.} [Ornit.]
Speco de stilzbirdo (machetes).
V. tringo. - = combattant.
- Madapolam’o
- {Df.}
Speco de kotona ŝtofo. - = madapolam.
- Madejr’o
- {Z.}
Vino el la afrika insulo samnoma. Oni trovas ankaŭ en {Df.} madervino, malpli rekomendinda. - = A-F-G-H-I-R
= madère.
- MADON’O
- Alia nomo de la sankta Virgulino Mario.
- = madone.
- Madras’o
- {Df.}
Hinda urbo kaj ŝtofo el tiu urbo. - = madras.
- Madrepor’o
- [Zool.]
Stelkoralo. - = madrépore.
- Madrid’o
- {Vef.}
Ĉefurbo de Hispanujo.
// — ano. - = Madrid.
- MADRIGAL’O
- Versaĵeto amesprima.
- = A-F-G-H-I-R
= madrigal.
- MAG’O
- Orienta saĝulo.
V. maĝo. - = mage.
- Magasen’o
- {T.Vx} [Fot.]
Kesteto por enteni fotografajn platojn, paperojn, k.t.p.
// — ŝanĝa ; filmmagaseno. - = magasin, châssis.
- MAGAZEN’O
- Butiko, tenejo, vendejo.
- = A-F-G-H-I-R
= magasin.
- MAGI’O
- Arto fari mirindaĵojn per supernaturaj rimedoj.
// — aĵo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= magie.
- MAGISTR’O
- 1 : {Z.}
Pedagogo, instruisto.
2 : {Vef.}
Majstro en ia arto • (alia senco, malpli taŭga). - = 1: F-G-H-R
= 1 : magister. 2 : maître ès arts.
- MAGISTRAT’O
- 1 : Regna oficisto, precipe juĝa.
// — aro, eco.
2 : {Vef.}
Magistrataro, magistrateco • (alia senco, malpli taŭga).
// — ano. - = 1: A-F-G-H-I
= 1 : magistrat. 2 : magistrature.
- Magnat’o
- Altranga nobelo en Hungarujo kaj Polujo.
- = A-F-G-H-I-R
= magnat.
- MAGNET’O
- Feroksida ŝtono, kiu altiras ferajon.
// — eco, igi, iĝi ; magneta montrilo, stango. - = A-F-G-H-I-R
= aimant.
- MAGNETISM’O
- Magneteco, magneta forto.
// — minerala, animala. - = A-F-G-H-I-R
= magnétisme.
- MAGNETIZ’I
- Naski animalan magnetismon en aŭ sur iu.
// — ado, anto, ilo, isto ; el’, de’magnetizi ; magnetiza dormo. - = A-F-G-H-I-R
= magnétiser.
- MAGNEZ’O
- {T.Vx}
Magnezia oksido uzata kiel laksilo. - = A-F-G-H-I-R
= magnésie.
- Magnezi’o
- [Kem.]
Blanka metalo.
V. magnio. - = magnésium.
- Magni’o
- {Sr.} [Kem.]
V. magnezio. - = magnésie.
- Magnifikat’o
- {Df.}
Kristana preĝo kies komencaj vortoj estas : Magnificat anima mea Dominum. - = magnificat.
- Magnoli’o
- [Bot.]
Speco de arboj dukotiledonaj (magnolia).
// — acoj, aloj. - = magnolia.
- MAĜ’O
- {Df.}
V. mago. - = mage.
- Mahagon’o
- [Bot.]
Speco de arbo dukotiledona, el kies ligno oni faras meblojn (swietenia mahagoni). - = acajou.
- MAHOMETAN’O
- Sekvanto de la religio de Mahometo.
- = mahométan.
- MAIZ’O
- [Bot.]
Speco de gramenaco. - = A-F-G-H-I-R
= maïs.
- MAJ’O
- Kvina monato de la jaro.
// — floro, skarabo. - = A-F-G-H-I-R
= mai.
- MAJEST’A
- Havanta eksteraĵon imponan, solenan, indoplenan.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= majestueux.
- Majolik’o
- Speco de itala fajenco.
- = A-F-G-H-I-R
= majolique.
- Majones’a
- {Df.}
(Saŭco) farita el kruda ovo kaj oleo. - = A-F-G-H-I-R
= mayonnaise.
- MAJOR’O
- [Milit.]
Batalionestro, eskadronestro, supera oficiro. - = A-G-H-I-R
= commandant.
- Majoran’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de lamiaco bonodora (origanum majorana). - = marjolaine.
- Majorat’o
- {V.P.}
Netranscedebla bieno ligita al posedo de nobela titolo. - = majorat.
- MAJSTR’O
- Lertulo, ĉefartisto.
// — ino, aĵo, eco ; submajstro. - = A-F-G-H-I-R
= maître en son art, maestro.
- MAĴOR’A
- {Muz.T.} [Muz.]
Pri gamo durtona. - = majeur.
- Makadam’o
- Speco de pavimaĵo el frakasitaj ŝtonoj.
// — ado. - = A-F-G-H-I-R
= macadam.
- Makak’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de simioj (macacus). - = A-F-G-H-I
= macaque.
- MAKARON’O
- Kuketo el migdaloj kaj sukero.
- = A-F-G-R
= macaron.
- MAKARONI’O
- Itala pasto, farunaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= macaroni.
- Makaronism’o
- {V.P.}
Speco de burleska poemfarado. - = macaronisme.
- Makiavel’a
- {Df.}
Artifika, laŭ la maniero de la itala aŭtoro Makiavelo. - = machiavélique.
- Makiavelism’o
- Makiaveleco ; doktrino de Makiavelo.
- = machiavélisme.
- Makintoŝ’o
- {Rh.}
Kaŭĉuka mantelo. - = manteau de caoutchouc.
- MAKLER’I
- Sin intermiksi por aĉeto aŭ vendo de komercaĵoj, k.t.p.
// — ado, isto ; akci’, bors’, kambi’makleristo. - = G
= faire le courtier.
- Makrel’o
- {Df.} [Ikt.]
Speco de marfiŝo.
V. skombro. - = A-F-G-R
= maquereau.
- Makrocefal’o
- [Zool.]
Speco de ketacoj (macrocephalus).
V. kaĉaloto. - = cachalot.
- Makrop’o
- Alia nomo por kanguruo (macropus).
V. kanguruo. - = kangourou.
- Makrour’o
- {V.P.} [Zool.]
Familio de krustuloj.
• (makruro {Vr.} estas preferinda). - = macroure.
- MAKSIM’O
- Aforismo, sentenco, proverbo.
- = A-F-H-I-R
= maxime.
- MAKSIMUM’O
- Plejgranda kvanto.
- = A-F-G-H-I-R
= maximum.
- Makub’o
- {Vr.}
(Sub la formo : makub’tabako), martinika insulo donanta famkonatan tabakon. - = Macuba.
- MAKUL’O
- Malpuraĵo ; kolora marko sur haŭto.
// — eto, ego, ebla, ita ; senmakula. - = F-H-I
= tache.
- Makulatur’o
- [Tip.]
Presfolio malbone presita uzebla kiel kovrilo, k.t.p. - = F-G-I-R
= maculature.
- MAKZEL’O
- Parto antaŭa kaj supera de la buŝo, en kiu estas dentoj ; objekto makzelforma.
- = F-I
= mâchoire (supérieure).
- MAL
- Prefikso uzata por inversigi la sencon de la radiko, kiel ekzemple :
// granda, malgranda ; ami, malami ; paco, malpaco.
// — o, a, e, eco, igi [Fot.]. - = F
= Préfixe inversif.
- Malag’o
- (Sub la formo : malag’vino), hispana urbo donanta famkonatan vinon.
- = Malaga.
- Malaj’o
- Gentano de oceaniaj landoj.
// — ujo. - = Malais.
- Malakit’o
- Ŝtono el hidrokarbono kaj kupro uzata por ornami mebletojn kaj eĉ fari juvelojn.
- = A-F-G-H-I-R
= malachite.
- Malari’o
- Marĉa febro.
- = A-F-G-H-I-R
= malaria.
- MALE’O
- Martelego, ligna martelo.
- = L
= maillet.
- MALEOL’O
- Osta elstaraĵo de la piedartiko.
- = cheville du pied.
- MALGRAŬ
- Prepozicio, kiu signifas : kontraŭ la volo de iu, kvankam io kontraŭstaras, spite de io aŭ iu.
malgraŭ ĉio. - = F-I
= malgré.
- Maliacid’o
- {Rh.} [Kem.]
Acido tirita el pomoj. - = acide malique.
- MALIC’O
- Malbonfareco, mokemeco, pikanteco.
// — aĵo, eco, ema, ulo ; senmalica. - = A-F-H-I
= malice.
- Malik’a
- {Vef.} [Kem.]
Vegetala acido. - = malique.
- Malkolmi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kruciferoj (malcolmia). - = giroflée de Mahon.
- Malmazi’o
- {V.P.}
Dolĉa sudvino (malvazio estus preferinda). - = malvoisie.
- MALT’O
- Bierhordeo.
// — aĵo, isto. - = A-F-G-H-I
= malt.
- MALV’O
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (malva).
// — acoj, aloj, idoj ; malvkolora. - = A-F-G-H-I-R
= mauve.
- Malversaci’o
- {V.P.}
Malbonuzo (de oficiala funkcio). - = malversation.
- MAM’O
- Brusta elstaraĵo ĉe virinoj k.t.p., por nutri infanojn.
// — ulo ; mam’besto, nutri, pinto, suĉi ; mammonteto. - = F-I
= mamelle, sein.
- Mamojd’a
- {Df.} [Anat.]
Mamforma, mamsimila. - = mamillaire.
- Mamon’o
- {Rh.}
Demono de la riĉaĵoj (vorto biblia). - = mammon.
- MAMUT’O
- [Zool.]
Speco de praelefanto (elephas primigenius). - = mammouth.
- MAN’O
- Organo kiu finas la brakon de homo kaj servas por preni kaj tuŝi.
// — eto, ego, umo, ago, agado ; man’ligi, plekti, preni, regi, uzi ; man’divenado, farado, frapilo, forma, kamero, karno, kateno, kiso, laboro, premo, plato, punilo, radiko, saluto, simila, radaro, teno, teksilo, zorgo ; enmanigi ; plenmano ; ambaŭmane ; mano ĉe mano. - = F-H-I
= main.
- MANA’O
- 1 : Substanco tirita el ŝelo de frakseno kaj uzata kiel laksilo.
2 : {Vr.Z.}
Ĉiela pano kiu faladis al la Hebreoj en dezerto. - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : manne.
- Manat’o
- {T.Vx} [Zool.]
Marbovino (manatus). - = lamantin.
- Mancenil’o
- {Vef.} [Bot.]
V. mancinelo, • pli rekomendinda. - = mancenilier.
- Mancinel’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de arbo eŭforbiaco el Ameriko (hippomanes mancinella).
V. mancenilo. - = mancenillier.
- MANDAREN’O
- Ĥina magistrato, oficialulo.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= mandarin.
- MANDAT’O
- Skribaĵo enhavanta ordonon aŭ rajtigon pagi difinitan sumon al la portanto.
// poŝtmandato. - = A-F-G-H-I-R
= mandat.
- Mandibul’o
- [Anat.]
Malsupera makzelo. - = A-F-H-I
= mâchoire (inférieure).
- MANDOLIN’O
- Muzika kordinstrumento.
- = A-F-G-H-I-R
= mandoline.
- Mandragor’o
- [Bot.]
Speco de solanacoj (mandragora). - = A-F-H-I
= mandragore.
- Mandrel’o
- {Rh.} [Zool.]
Speco de simio cinocefalo (cynocephalus mandrill). - = A-F-G-H-I-R
= mandrill.
- MANEĜ’O
- Rajdarto, ĉevaldreso.
// — ejo, ebla. - = A-F-G-H-I-R
= manège, équitation.
- Mang’o
- {T.Vx} [Bot.]
Frukto de mangarbo (mangifera indica).
V. krosarko. - = mangue.
- MANGAN’O
- Speco de metalo.
- = A-F-G-H-I-R
= manganèse.
- Manganat’o
- [Kem.]
Salo el manganacido kaj bazo. - = manganate.
- Mangl’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de arboj dukotiledonaj (rhizophora mangle). - = manglier, palétuvier.
- Mangostan’o
- Speco de arboj dukotiledonaj (mangostana), kies frukto estas plejbongusta.
- = mangoustan.
- MANĜ’I
- Maĉi kaj gluti nutraĵon.
// — ado, aĵo, eto, ego, ejo, ebla, ema, aro, ilo, ero, igi ; maten’, tag’, vesper’, nokt’manĝo ; manĝokarto ; kunmanĝanto ; blankmanĝaĵo. - = F-H-I
= manger.
- MANI’O
- Speco de frenezo ; kutimaĉo.
// — aĵo, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= manie.
- MANIER’O
- Eco, stato, metodo, laŭ kiu iu, io estas, okazas, k.t.p.
// ia’, tia’, kia’maniere ; afekta, parol’maniero. - = A-F-G-H-I-R
= manière.
- MANIFEST’O
- Publika deklaraĵo de registaro aŭ de partiestro.
- = A-F-G-H-I-R
= manifeste.
- MANIFESTACI’O
- Publika kolektiva esprimo de opinio, sento, k.t.p.
- = manifestation.
- Manihot’o
- {T.Vx}
Speco de amerika arbo, el kiu oni tiras farunon (jatropha manihot).
V. manioko. - = manioc.
- Manik’o
- Parto de vesto ĉirkaŭ la brako.
- = F-H-I
= manche.
- Manikean’o
- {Df.}
Sekvanto de la hereziulo Maneso. - = manichéen.
- MANIL’O
- 1 : {Df.}
Kartludo.
2 : Cigaro el amerika insulo Manilo. - = 1 + 2 : manille.
- Maniok’o
- {Df.}
V. manihoto. - = manioc.
- MANIPUL’I
- Manuzi, manlabori.
// — ado. - = A-F-G-H-I-R
= manipuler.
- Manis’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de mamulo sendentulo (manis). - = pangolin.
- MANK’I
- Neesti, malesti.
// — aĵo, aro, anto, eco, igi ; malmanki ; surmanka ; intermanko ; mankoresto ; mankantaro. - = F-G-I
= manquer.
- Manometr’o
- [Fiz.]
Aparato por mezuri la premforton de vaporo, akvo, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= manomètre.
- MANOVR’I
- Ekzerci, movi, direkti armeon, ŝipon, k.t.p.
// — ado, isto. - = A-F-G-H-I-R
= manœuvrer.
- MANSARD’O
- Subtegmenta ĉambreto.
- = F-G-I-R
= mansarde.
- Mant’o
- {T.Vx} [Entom.]
Preĝakrido (mantis religiosa). - = mante.
- MANTEL’O
- Grandampleksa vestaĵo, ofte sen manikoj.
// — eto ; kamenmantelo. - = A-F-G-H-I-R
= manteau.
- Mantikor’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj (mantichora). - = mantichore.
- MANTIL’O
- {Rh.}
Speco de hispana virina manteleto.
V. mantiljo. - = A-F-G-H-I-R
= mantille.
- Mantilj’o
- {Df.}
V. mantilo. - = mantille.
- Mantis’o
- [Mat.]
Decimala parto de logaritmo. - = A-F-G-H-I-R
= mantisse.
- Mantisp’o
- {Rh.} [Entom.]
Speco de nevroptero (mantispa), kiun oni ne devas konfuzi kun manto. - = mantispe.
- MANUFAKTUR’O
- Granda industria fabriko.
// — isto, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= manufacture.
- MANUSKRIPT’O
- Manskribaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= manuscrit.
- MAR’O
- Vasta amaso de salita akvo, kiu kovras la pligrandan parton de l’terglobo.
// — aro, ego, isto ; mar’armeo, bordo, danĝeroj, fiŝo, kankreto, kolo, karto, kvieto, malsano, pentraĵo, trankvilo, veturo ; alta, malalta maro ; apud’, trans’mara. - = A-F-G-H-I-R
= mer.
- Marabu’o
- {Df.} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj simila al cikonio.
V. leptopilo. - = marabout.
- Marabut’o
- {Df.} [Voj.]
Orienta mahometana religiulo. - = marabout.
- Marant’o
- [Bot.]
Kreskaĵo unukotiledona, el kiu oni tiras aroruton (maranta). - = marante.
- MARASKEN’O
- Likvoro el ĉerizoj de Dalmatujo.
- = A-F-G-H-I-R
= marasquin.
- MARASM’O
- [Med.]
Fizika senfortiĝo. - = A-F-G-H-I-R
= marasme.
- Marasmi’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (marasmius). - = faux mousseron.
- MARCIPAN’O
- Speco de kuko el migdaloj kaj sukero.
- = A-F-G-H-I-R
= massepain.
- MARĈ’O
- Tero sur kiu staras akvo senflua.
// — ego, eto, ejo ; elmarĉiĝi. - = A
= marais.
- MARĈAND’I
- Diskuti pri la pagota prezo.
// — ema. - = F
= marchander.
- MARD’O
- Dua tago de la semajno.
- = F-H-I
= mardi.
- Marek’o
- {Rh.}
V. kerkedolo. - = sarcelle.
- Mareng’o
- {Df.}
Nomo de iaspeca saŭco. - = marengo (sauce).
- Margaren’o
- {Df.}
V. margarino. - = margarine.
- Margarin’o
- Kvazaŭbutero tirita el bova grasaĵo.
V. margareno. - = A-F-G-H-I-R
= margarine.
- Margraf’o
- {Df.}
Mezepoka germana landestro.
V. markografo. - = A-F-G-H-I-R
= margrave.
- MARĜEN’O
- Rando de paperfolio.
- = A-F-H-I
= marge.
- Marienban’o
- {T.Vx} [Kem.]
Aparato por boligi likvaĵojn pere de bolujo (en {Df.} oni trovas : maria-bano). - = A-F-G-H-I-R
= bain-marie.
- MARIN’I
- Maceri viandon en salo, vinagro kaj spicoj.
// — ado, aĵo. - = F-G-H-I-R
= mariner.
- MARIONET’O
- Teatropupo.
- = A-F-G-I-R
= marionnette.
- MARK’O
- 1 : Aparta signo por distingi.
2 : Papereto surmetita al letero por afranki.
3 : {Df.}
Antikva monero.
// — ilo ; kontraŭmarko, poŝtomarko. - = A-F-G-H-I-R
= 1 : marque. 2 : timbre. 3 : marc.
- Marketr’o
- {V.I.}
Speco de mozaiko el diverskoloraj pecoj de ligno aŭ metalo.
// — ita. - = marqueterie.
- MARKEZ’O
- Tola aŭ vitra tegmento super pordo por ŝirmi de la pluvo.
- = A-F-G-H-R
= marquise.
- MARKIZ’O
- Titolo de nobeleco inter duko kaj grafo.
// — eco, ino. - = marquis.
- Markograf’o
- {Rh.}
V. margrafo. - = margrave.
- MARKOT’O
- Branĉo aliformigita en radikon.
// — ado. - = F-I
= marcotte.
- MARMELAD’O
- Fruktokaĉo.
- = A-F-G-H-I-R
= marmelade.
- MARMOR’O
- Kalkoŝtono tre malmola, polurebla kaj uzebla kiel ornamaĵo en konstruado.
// — isto, umi ; marmor’simila, vejno, vendisto. - = A-F-G-H-I-R
= marbre.
- MARMOT’O
- Speco de mamuloj, montrato, ursrato (arctomys).
- = F-H-I-R
= marmotte.
- MARN’O
- {T.Vx} [Miner.]
Kalkargilo. - = A-F-G-H-I
= marne.
- Maroder’o
- {V.P.}
Fruktoŝtelisto, rikoltrabisto, ĉirkaŭrabisto. - = A-F
= maraudeur.
- MAROK’A
- {Df.}
Pri kaproledo el Maroko. - = Marocain.
- MAROKEN’O
- Maroka kaproledo.
// — aĵo, igi, arto. - = A-F-G-I
= maroquin.
- MARON’O
- Speco de granda kaŝtano ; frukto de maronujo (aesculus hippocastanum).
- = F-G-I
= marron.
- Mars’o
- [Mitol.]
Dio de la milito.
// — a mieno. - = Mars.
- Mars’o
- {Sr.} [Mar.]
V. topo. - = hune.
- Marsal’o
- {V.I.}
(Sub la formo : marsal’vino), Sicilia lando donanta famkonatan vinon. - = Marsala.
- Marsejlez’o
- ‹?› {V.I.}
Famkonata revolucia kanto ; franca nacia himno. - = marseillaise.
- Marsupi’o
- {V.I.} [Zool.]
Ventropoŝo de iaj mamuloj (didelfo, k.t.p.). - = poche abdominale.
- Marsupial’o
- {Rh.}
Poŝbesto, speco de mamuloj, kiel didelfo, makropo, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= marsupial, marsupiaux.
- MARŜ’I
- Iri, piediri.
// — ado, ema ; antaŭen’, en’, ĉirkaŭ’, preter’, return’marŝi ; funebra marŝo. - = A-F-G-H-I-R
= marcher.
- MARŜAL’O
- Plejaltgrada oficiro.
// — milita, kortega. - = A-F-G-H-I-R
= maréchal.
- MART’O
- Tria monato de l’jaro.
- = A-F-G-H-I-R
= mars.
- MARTEL’O
- Frapilo kun tenilo.
// — aĵo, ego, ado, umi ; martelosto. - = F-H-I
= marteau.
- Martingal’o
- {M.T.} [Mar.]
Unu el la buspritaj ŝnuroj. - = F-H
= martingale.
- MARTIR’O
- Religia turmentito, suferanto.
// — eco, igi. En {V.P.} oni trovas : martiri, martirulo. - = A-F-G-H-I-R
= martyr.
- Martirolog’o
- {V.I.}
Nomaro de martiroj, sanktuloj. - = martyrologue.
- Marubi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de lamiacoj (marrubium). - = marrube.
- Marut’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozito (anthemis cotula). - = maroute.
- MAS’O
- Amaso da aferoj kune starantaj, granda kvanto.
- = A-F-G-H-I-R
= masse.
- MASAĜ’O
- Frotado kaj knedado de muskoloj.
// — ado, ilo, ist’o-ino. - = A-F-G-H-I-R
= massage.
- Masakr’i
- {V.P.}
Masbuĉi, elmortigi. - = A-F
= massacrer.
- Maseter’o
- {T.Vx} [Anat.]
Vanga muskolo, kiu servas por maĉado. - = A-F-G-H-I-R
= masséter.
- MASIV’A
- Densega, plensubstanca.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= massif.
- MASK’O
- Falsa vizaĝo el ŝtofo, kartono, por sin kaŝi.
// — itaro ; senmaskigi. - = A-F-G-H-I-R
= masque.
- Maskared’o
- {T.Vx}
Kunpuŝiĝo de aflua rivero kaj marfluo (oni trovas ankaŭ p. 19 : maskareto). - = mascaret, barre.
- Maslak’o
- 1 : {V.P.}
Hungarvino.
2 : (Ĉu ne ankaŭ : Turka opio ?). - = maslac ?
- MASON’I
- [Arkit.]
Konstrui per ŝtono, gipso, k.t.p.
// — aĵo, isto. - = A-F
= maçonner.
- Masor’o
- {Df.}
Esploro de la biblio farita de Hebreaj doktoroj.
// — ano. - = massore.
- MAST’O
- Ŝipstango por pendigi velojn.
// — aro ; unu’, du’, tri’, antaŭ’, post’, ĉef’masto ; senmastigi ; mast’organo, levilo. - = A-F-G-H-R
= mât.
- MASTIK’O
- Speco de rezino uzata por luti.
- = A-F-G-H-I
= mastic.
- Mastodon’o
- {Rh.}
V. mastodonto. - = mastodonte.
- Mastodont’o
- Grandega pramamulo (mastodon).
V. mastodono. - = A-F-G-H-I-R
= mastodonte.
- Mastojd’a
- {Rh.} [Anat.]
Pri eminanco mametforma, ĉe la tempiosto. - = mastoïde.
- MASTR’O
- Reganto, ordonanto, precipe en domo.
// — ino, aĵo, umi ; dom’, kastel’, sub’mastro ; gemastroj. - = A-F-H-I
= maître de maison.
- Masturb’i
- {Rh.} [Med.]
Naski seksan volupton ekster seksa kuniĝo.
V. onani. - = masturber.
- MAŜ’O
- Kruciĝo de fadenoj en teksaĵo.
// maŝkiraso ; fermaŝa kuto ; enmaŝigi ; maŝokuliso. - = A-G
= nœud coulant, maille de tissu.
- MAŜIN’O
- Aparato kombinita por transsendi kaj utiligi forton.
// — aro, isto. - = A-F-G-H-I-R
= machine.
- Maŝineri’o
- {V.P.}
Mekanismo, maŝinaro. - = machinerie.
- MAT’O
- Fibrotapiŝo, bastoplektaĵo.
// — umi ; matkovri. Oni trovas en {V.P.} : ŝakmato. - = A-F-G
= natte, paillasson.
- Matador’o
- [Voj.]
Hispana mortiganto de virbovoj. - = A-F-G-H-I-R
= matador.
- MATEMATIK’O
- Scienco pri kvantoj, nombroj, spaco, k.t.p.
// — aĵo, eco, isto. - = A-F-G-H-I-R
= mathématique.
- MATEN’O
- Unua parto de la tago.
// frumatene ; maten’krepusko, ruĝo. - = F-H-I
= matin.
- MATERI’O
- Ĉiu afero okupanta spacon, kiun oni povas tuŝi, vidi, k.t.p., ŝtofo de la korpoj.
- = A-F-G-H-I-R
= matière.
- MATERIAL’O
- Aro da aferoj per kiuj oni povas ion elfari.
// — eco, isto. - = matériel.
- Materialism’o
- [Fil.]
Doktrino laŭ kiu la materio estas la principo de ĉio. - = matérialisme.
- Materialist’o
- {Vr.Z.}
Ano de materialismo. - = matérialiste.
- Matez’o
- {Rh.}
Malnova nomo por scienco entute konsiderata. - = science en général.
- Matiol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Levkojo, speco de kruciferoj (mathiola). - = violier des jardins.
- Matolen’o
- [Bot.]
Kemiaĵo uzata en fotografado. - = mattolain.
- MATRAC’O
- Litkusenego.
// — isto ; pajla, risort’matraco. - = A-F-G-I-R
= matelas.
- Matric’o
- [Tekn.]
Modelilo por fari monerojn, gravuraĵojn, presaĵojn, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= matrice.
- Matrikul’o
- Registrolibro, listo, por enskribi nomojn de societanoj.
// — igi, iĝi ; enmatrikuligi. - = A-F-G-H-I-R
= matricule.
- MATRON’O
- {T.Vx}
V. matronino. - = matrone.
- MATRONIN’O
- {Z.}
Respektinda grandaĝa sinjorino.
V. matrono. - = A-F-G-H-I-R
= matrone.
- MATUR’A
- Plenkreska, plenaĝa.
// — eco, ulo, igi, iĝi ; ne’, fru’, tro’matura ; akceli la maturiĝon. - = A-F-H-I-R
= mûr, adulte.
- Matutin’o
- {V.I.} [Ekl.]
Parto de la Diservo kantata inter noktomezo kaj la sesa matene. - = matines.
- Maŭr’o
- Popolano de nordafrika lando.
// — ino, eca. - = A-F-G-H-I-R
= maure.
- MAŬZOLE’O
- Luksa tombujo.
- = A-F-G-H-I-R
= mausolée.
- Mazovi’o
- {V.P.}
Pola regiono, ĉirkaŭ Varsovio. - = Masovie.
- Mazur’o
- {V.P.}
Mazoviano. - = Mazoure.
- MAZURK’O
- [Muz.]
Speco de danco. - = mazurka.
- Meat’o
- {Df.} [Anat.]
Organa trairejo. - = méat.
- MEBL’O
- Ĉiu movebla objekto, kiu servas por la uzado kaj ornamado en ĉambraro.
// — aro, isto ; meblo’faristo, tego ; senmebligi. - = A-F-G-H-I-R
= meuble.
- Mecenat’o
- {K.}
Riĉa protektanto de artistoj, poetoj, k.t.p. - = mécène.
- MEĈ’O
- Fadenaro preparita por bruli en kandeloj, lampoj, k.t.p.
// — aĵo, ujo. - = F-H
= mèche.
- MEDAL’O
- Peco de metalo stampita kiel memorigilo de granda faro, granda homo, k.t.p.
// — ujo, aro, isto ; medalgajninto. - = A-F-G-H-I-R
= médaille.
- MEDALION’O
- Juvelo en kiu oni metas portreton, harojn, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= médaillon.
- MEDI’O
- [Sc.]
Ĉirkaŭa loko, en kiu okazas fenomeno, kreskas vivaĵo, k.t.p.
// — eco ; ĉirkaŭa, rifrakta medio. - = A-H-I
= milieu (ambiant).
- Mediaci’o
- {Rh.}
Pero, interveno, interhelpo, interagado (pri armeoj, ŝtatoj, k.t.p.).
// — ado, anto. - = A-F-H-I
= médiation.
- MEDICIN’O
- Scienco pri sano kaj malsano.
// — isto. - = A-F-G-H-I
= médecine.
- Medikag’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fabacoj (medicago sativa).
V. luzerno. - = luzerne.
- MEDIKAMENT’O
- Kuracilo.
- = F-G-H-I-R
= médicament.
- MEDIT’I
- Atente, serioze pripensi ; enpensiĝi.
// — ado, ema ; antaŭ’, zorge’mediti. - = A-F-G-H-I
= méditer.
- Mediterane’o
- {Df.} [Geogr.]
Intertera maro, mezmaro. - = Méditerranée.
- MEDIUM’O
- [Okult.]
Persono per kiu okazas psikaj fenomenoj.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= médium.
- MEDOL’O
- [Anat., Bot.]
Interna, mola parto en ostoj, trunkoj, trunketoj, k.t.p. - = F-H-I
= moëlle.
- Meduz’o
- [Zool.]
Speco de zoofitoj. - = A-F-H-I-R
= méduse.
- Mefit’o
- [Zool.]
Speco de mamulo mustelsimila (mephitis). - = A-F-G-H-I
= moufette.
- Megalit’o
- [Arkeo.]
Prakonstruaĵo el grandegaj ŝtonoj. - = mégalithe.
- Megalop’o
- 1 : {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj (megalopus).
2 : (Ankaŭ : ) [Ikt.] Specoj de fiŝoj kaj de krustuloj. - = mégalope.
- Megalosaŭr’o
- [Pale.]
Speco de pralacertego (megalosaurus). - = mégalosaure.
- Megalot’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de Afrika vulpo grandorela (megalotis). - = fennec.
- MEGER’O
- {Z.}
Virino simila al Furio.
V. megerino. - = F-G-I
= mégère.
- MEGERIN’O
- V. megero.
- = mégère.
- Megom’o
- {Rh.} [Elek.]
Unuo de elektra rezisteco egalvaloranta milionon da homoj ; l.v. granda omo.
V. omo. - = mégohm.
- MEJL’O
- Mezureco de longeco.
// kub’, mar’mejlo. - = A-F-G-H-I-R
= mille.
- MEKANIK’O
- Scienco kaj arto pri movo, ekvilibro kaj maŝinoj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= mécanique.
- MEKANISM’O
- Maŝinaro.
- = A-F-G-H-I-R
= mécanisme.
- Mekitarist’o
- {V.I.}
Katolika armena religiulo. - = mékitariste.
- Meksik’o
- {Vef.}
Lando kaj ĉefurbo de centra Ameriko.
// — ano. - = Mexique, Mexico.
- MEL’O
- [Zool.]
Speco de mamulo viandomanĝa (meles). - = L
= blaireau.
- Melampir’o
- {T.Vx} [Bot.]
Lupvosto, speco de skrofulariacoj (melampyrum). - = melampyre.
- Melanit’o
- {V.I.} [Miner.]
Speco de granatŝtono. - = mélanite.
- MELANKOLI’O
- Ekstrema malgajeco.
// — eta, ema. - = A-F-G-H-I-R
= mélancolie.
- Melanokorif’o
- {Vef.} [Ikt.]
Speco de alaŭdo (melanocorypha). - = alouette, calandre.
- MELAS’O
- Sukerrestaĵo. Mielsiropo ?
- = A-F-G-H-I
= mélasse.
- Melasm’o
- {V.P.}
Nigra haŭtmakulo ĉe maljunuloj. - = mélasme.
- Melasom’oj
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj nigrokorpaj. - = melasomes.
- MELEAGR’O
- Speco de kokbirdo, hinda koko (meleagris gallopavo).
// — ino, ido, ejo. - = L
= dindon.
- Melilot’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fabacoj (melilotus). - = mélilot, trèfle musqué.
- MELINIT’O
- [Kem.]
Eksploda substanco uzata en minarto. - = A-F-G-H-I-R
= mélinite.
- MELIS’O
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de lamiacoj (melissa). - = F-G-H-I-R
= mélisse.
- Melit’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de lamiacoj (melittis). - = mélitte.
- MELK’I
- Detiri lakton de bovino, kaprino, k.t.p.
// — ebla, istino. - = A-G
= traire.
- MELODI’O
- [Muz.]
Arto verki arion ; ariaĵo.
// — eco, isto ; senmelodia. - = A-F-G-H-I-R
= mélodie.
- MELODRAM’O
- Popola dramo.
- = A-F-G-H-I-R
= mélodrame.
- Melolont’o
- {Vef.} [Entom.]
Speco de koleopteroj (melolontha), majskarabo. - = hanneton.
- MELON’O
- Speco de kukurbacoj.
// — ejo ; melon’vendisto, plantejo ; akvomelono. - = A-F-G-I
= melon.
- Melongen’o
- [Bot.]
Speco de solanaco manĝebla (solanum melongena). - = aubergine.
- MELOPE’O
- Deklamaĵo kun muzikaj modulacioj.
- = A-F-G-H-I-R
= mélopée.
- Melopep’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de kukurbo. - = patisson.
- Meloplast’o
- [Muz.]
Speco de tabulo uzata por instrui la muzikan kanton. - = méloplaste.
- MEM
- Adverbo kiun oni aldonas al pronomo por fortigi ĝian sencon.
// — mi mem ; memlerninta, memstara (t.e. lerninta per si mem, staranta per si mem). - = F
= même.
- MEMBR’O
- Difinita parto de korpo, societo, k.t.p.
// — eco, aro ; dikmembra ; de’, sen’membrigi. - = A-F-H-I
= membre.
- MEMBRAN’O
- Maldika kaj plata karnŝtofo kiu envolvas, tegas organon.
// — eto, eca ; — forma, hava ; mukmembrano. - = A-F-G-H-I
= membrane.
- MEMOR’I
- Revenigi ion en la penson, malforgesi.
// — aĵo, ebla, inda, igi, iĝi ; rememori ; memor’Diservo, libro, manko, monumento, skribaĵoj ; antaŭmemora. - = A-F-H-I-R
= se souvenir.
- Memorandum’o
- {V.I.}
Memoriga noto. - = memorandum.
- Memorial’o
- {V.P.}
Memorlibro. - = mémorial.
- Menaĝeri’o
- {V.P.}
Bestejo. - = ménagerie.
- MENCI’O
- Honora cito, subpremio (en konkurso).
- = A-F-H-I
= mention.
- MEND’I
- Ordoni al komercisto, ke li rezervu aŭ sendu ian vendaĵon.
// — anto, ilo ; kontraŭmendi. - = faire une commande.
- MENESTRAL’O
- Muzikisto, bardo, kantisto.
- = A-F-G-H-I-R
= ménestrel.
- Menhir’o
- Megalita monumento el unu ŝtonego.
- = A-F-G-H-I-R
= menhir.
- Meniant’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de gencianaco, marĉtrifolio (menyanthes). - = ményanthe, trèfle d’eau.
- Mening’o
- [Anat.]
Cerba tegmembrano. - = A-F-H-I
= méninge.
- Meningit’o
- [Med.]
Brulumo de meningo. - = A-F-H-I
= méningite.
- Meningitism’o
- {V.I.} [Med.]
Simptomaro de meningito. - = méningitisme.
- Menisk’o
- [Fiz.]
Surfaco krescentforma. - = A-F-G-H-I-R
= ménisque.
- Menisperm’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de amerikaj lianoj (menispermun), fiŝveneno. - = ménisperme.
- MENS’O
- Nova vorto, enkondukita, ŝajnas, sen vera bezono, por signifi spirito.
V. mento.
// — eco ; menso sana. - = esprit.
- MENSOG’I
- Diri intence malveraĵon, falsi la veron.
// — adi, aĵo, eco, anto, eto, ulo, ema. - = F-H-I
= mentir.
- Menstruaci’o
- [Med.]
Monataĵo. - = A-F-G-H-I-R
= menstruation.
- MENT’O
- [Bot.]
Speco de lamiacoj bonodora (mentha).
Oni trovas ankaŭ mento kun la senco de menso kaj mentalo.
V. menso, V. mentalo. - = menthe.
- Mental’o
- [Fil.]
La spirito, filozofie konsiderata rilate al la korpo.
V. mento.
// — eco. - = mentalité.
- MENTON’O
- Parto de la vizaĝo sub buŝo ; submentona karno.
// mentonumo {Df.}. - = F-I
= menton.
- MENTOR’O
- Gvidisto, konsilisto de junulo.
- = A-F-G-H-I-R
= mentor.
- MENU’O
- Manĝokarto.
- = menu.
- Menuet’o
- {Vef.}
V. minueto. - = menuet.
- Menur’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de oceania birdo, lirbirdo (menurus lyra). - = ménure-lyre.
- MERCER’O
- Kudraĵaro, fadenkomerco.
// — isto ; — butiko. - = A-F
= mercerie.
- MERG’I
- {T.Vx}
Subakvigi.
// — ado, aĵo, anto, ebla, iĝi ; el’, en’, sub’mergi (elmergi, kredeble por eraro, estas montrita kiel ne transitiva). - = plonger.
- MERG’O
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de palmipedo ansersimila (mergus). - = harle.
- Meridi’o
- {Sr.}
V. meridiano. - = méridien.
- Meridian’o
- [Astr.]
Granda idea cirklo, kiu dividas la terglobon en du hemisferoj orienta kaj okcidenta.
V. meridio.
// meridiana alteco, limo, teleskopo ; unua meridiano. - = A-F-G-H-I-R
= méridien.
- Merin’o
- {T.Vx}
V. merinoso. - = mérinos.
- Meringel’o
- Speco de kuketo el ovblanko kaj sukero.
- = A-F-G-H-I
= meringue.
- Merinos’o
- {Rh., Df.}
Speco de ŝafo kaj de lano.
V. merino. - = A-F-G-H-I-R
= mérinos.
- MERIT’I
- Esti inda ricevi, gajni ion.
// — anta, ega, ulo ; meritplena. - = A-F-H-I
= mériter.
- MERIZ’O
- [Bot.]
Speco de ĉerizo (cerasus avium).
// — arbo, ujo. - = A-F
= merise.
- MERKRED’O
- Tria tago de la semajno.
- = F-H-I
= mercredi.
- MERKUR’O
- {T.Vx} [Mitol.]
Dio de la Grekoj kaj Romanoj (Mercurius, Hermes). - = A-F-G-H-I-R
= Mercure.
- Merkurial’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de eŭforbiacoj (mercurialis). - = mercuriale.
- MERL’O
- [Ornit.]
Speco de paserbirdo (turdus merula). - = F-H-I
= merle.
- Merlang’o
- [Ikt.]
Speco de marfiŝo (gadus merlangus). - = F-G-R
= merlan.
- Merlen’o
- {M.T.} [Mar.]
Ŝipŝnuro konsistanta el du ŝnuretoj kune kunŝnurigitaj. - = A-F-G-H-I
= merlin.
- Merluĉ’o
- [Ikt.]
Speco de marfiŝo (gadus merlucius). - = F-H-I-R
= merluche.
- Merop’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de paserbirdoj vespomanĝaj (merops). - = guépier.
- Meruli’o
- {*} [Bot.]
Speco de poliporacoj, larmofungo (merulius lacrymans). - = mérule.
- MES’O
- Kristana ceremonio.
// mes’kapelo, libro, ornamo, vesto ; matena meso ; fari meson ; meso por mortintoj. - = A-F-G-H-I-R
= messe.
- MESENTER’O
- {Rh., Df., V.} [Anat.]
V. mezentero. - = mésentère.
- MESI’O
- Sanktoleito, atendita de la Hebreoj, Kristo.
- = A-F-G-H-I-R
= messie.
- Mesmerism’o
- Doktrino de Mesmer pri animala magnetismo.
- = mesmérisme.
- Mesmervid’o
- Magnetiza klarvideco (Mesmer’vido).
// — ulo. - = clairvoyance.
- MESPIL’O
- [Bot.]
Frukto de mespilujo (mespilus). - = G-I
= nèfle.
- MESTIZ’O
- Homo naskita el gepatroj diversrasaj kiel ekzemple blankulo kaj nigrulo ; vorto uzata ankaŭ pri bestoj.
// — ado, igo. - = A-F-G-H-I-R
= métis.
- MET’I
- Fari ke iu aŭ io estu ie.
// — ado, ilo ; al’, antaŭ’, apud’, de’, dis’, for’, el’, en’, inter’, kun’, kontraŭ’, re’, sub’, sur’, super’, tra’, trans’meti. - = F-I
= mettre, placer.
- Metacentr’o
- [Mar.]
Intersekco de la vertikalo kiu pasas tra la pezacentro de ŝipo kun la rezultanto de la lateraj premoj de akvo. - = A-F-G-H-I-R
= métacentre.
- Metafizik’o
- [Fil.]
Scienco de la unuaj principoj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= métaphysique.
- METAFOR’O
- [Ret.]
Vorta figuraĵo per kiu oni komparas du aferojn pli malpli diferencajn.
// senmetafore. - = A-F-G-H-I-R
= métaphore.
- Metakarpe’o
- [Anat.]
Parto de la mano inter la fingroj kaj la manradiko. - = A-F-H-I
= métacarpe.
- METAL’O
- Korpo simpla maldiafana, multpeza, brila, kiel fero, kupro, oro, k.t.p.
// — igi, iĝi, izi ; metal’faristo, glaso, kaliko, komercaĵo, miksaĵo, vergo. - = A-F-G-H-I-R
= métal.
- Metaliz’i
- Metaligi, enmetaligi.
- = métalliser.
- METALOID’O
- V. metalojdo.
- = métalloïde.
- METALOJD’O
- {Rh., Df.}
Korpo simpla kiu prezentas proprecojn kontraŭajn al tiuj de metalo, kiel oksigeno, azoto, karbono, k.t.p.
V. metaloido. - = A-F-G-H-I-R
= métalloïde.
- METALURGI’O
- Metallaborado.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= métallurgie.
- Metamer’a
- {T.Vx} [Kem.]
Vorto uzata en kemio pri korpoj izomeraj, formitaj per asocio de pluraj komponaĵoj identaj aŭ malidentaj. - = métamère.
- Metamorfism’o
- [Geol.]
Formŝanĝo en la teraĵoj produktita per la agado de l’fajro. - = métamorphisme.
- METAMORFOZ’O
- Aliformigo.
// — ita. - = A-F-G-H-I-R
= métamorphose.
- Metaplasm’o
- [Gram.]
Ŝanĝo en vorto pro aldono aŭ forigo de litero aŭ silabo. - = A-F-G-H-I-R
= métaplasme.
- Metastas’o
- [Med.]
Translokiĝo de loka malsano. - = A-F-G-H-I-R
= métastase.
- Metatars’o
- Parto de la piedo inter la tarso kaj la fingroj.
- = A-F-G-H-I-R
= métatarse.
- METEMPSIKOZ’O
- [Fil.]
Transmigro de animo, de unu estaĵo en alian. - = A-F-G-H-I-R
= métempsychose.
- METEOR’O
- Ĉiu atmosfera fenomeno, kiel fulmo, ĉielarko, pluvo, neĝo, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= météore.
- Meteorit’o
- Alia nomo por aerolito.
- = A-F-G-H-I-R
= météorite.
- Meteorograf’o
- {Rh.}
Meteorografiisto. - = météorographe.
- Meteorografi’o
- Priskribo de la meteoroj.
- = A-F-G-H-I-R
= météorographie.
- Meteorolog’o
- {Rh., Df.}
Meteorologiisto. - = météorologiste.
- Meteorologi’o
- {Rh.}
Scienco de la meteoroj. - = A-F-G-H-I-R
= météorologie.
- METI’O
- Manlabora profesio.
// — isto, ejo ; nemetiisto. - = F-I-R
= métier.
- Metil’o
- {T.Vx} [Kem.]
Radikalo de metilestero. - = A-F-G-H-I-R
= méthyle.
- Metilen’o
- Karbido de hidrogeno C2H2.
- = A-F-G-H-I-R
= méthylène.
- METOD’O
- Ordo laŭ kiu oni kondukas la pensojn aŭ agojn en scienco, arto, k.t.p.
// — eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= méthode.
- Metodism’o
- Anglikana sekto fondita de John Wesley.
Oni nomas ankaŭ metodisto la sekvantojn de tiu sekto. - = méthodisme.
- Metokinon’o
- [Bot.]
Kemiaĵo uzata en fotografado. - = A-F-G-H-I-R
= métoquinone.
- Metol’o
- [Bot.]
Korpo tirita el lignestero kaj uzata en fotografado. - = A-F-G-H-I-R
= métol.
- Metonimi’o
- [Ret.]
Vorta figuraĵo kiu konsistas uzi unu vorton anstataŭ alian, kiel ekzemple Venuso anstataŭ beleco ; cent veloj anstataŭ cent ŝipoj. - = métonymie.
- Metonomazi’o
- [Gram.]
Ŝanĝo de nomo per traduko. - = métonomasie.
- METR’O
- Unuo de mezuro de longeco en la franca metra sistemo.
- = A-F-G-H-I-R
= mètre.
- METRIK’O
- 1 : Versfarado.
2 : Ĉio rilatanta la metran sistemon. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : métrique.
- Metrologi’o
- {Df.}
Scienco kaj traktato pri la pezoj kaj mezuroj uzataj ĉe la antikvuloj kaj modernuloj. - = métrologie.
- METRONOM’O
- [Muz.]
Taktilo. - = A-F-G-H-I-R
= métronome.
- METROPOL’O
- Ĉefurbo, ĉeflando (rilate al provincoj aŭ kolonioj).
- = A-F-G-H-I-R
= métropole.
- METROPOLIT’O
- Ĉefa pastro en la greka eklezio.
- = A-F-G-H-I-R
= métropolite.
- MEV’O
- [Ornit.]
Speco de marbirdo (larus). - = F-G
= mouette.
- MEZ’O
- Centro de loko ; parto sidanta je egala distanco de du ekstremaĵoj.
// — aĵo, eco, anto {T.Vx} [Geom.] ; mezlinio ; land’, nokt’, tag’, somer’mezo ; mez’epoko, nombro, punkto. - = I
= milieu.
- MEZALIANC’O
- Edziĝo kun persono de malsupera rango.
- = A-F-G-H-I-R
= mésalliance.
- Mezembri’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kaktaco (mesembriantemum).
// — acoj. - = mésembryanthème, ficoïde.
- MEZENTER’O
- {T.Vx} [Anat.]
Krispo, faldaro de la peritoneo.
V. mesentero. - = mésentère.
- Mezokarp’o
- {T.Vx} [Bot.]
Meza parto de frukto, kiun oni manĝas el persiko, abrikoto, ne el migdalo kaj nukso. - = mésocarpe.
- Mezomorf’a
- ‹?› {T.Vx} [Mat.]
Mezforma ? - = mésomorphe ?
- MEZUR’I
- Determini kvanton per komparo al alia kvanto prenita kiel unuo.
// — ado, anto, ebla, isto ; — scienco ; al’, okul’, re’mezuri ; sen’, super’mezura. - = A-F-I
= mesurer.
- MI
- Pronomo de la unua persono ununombre.
// — a ; miaflanke. - = je, moi.
- MI’O
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de moluskoj (mya). - = mye.
- Miagr’o
- {Rh.} [Bot.]
Speco de krucifero (myagrum). - = caméline.
- MIASM’O
- Haladzo, malsaniga ĝermo.
- = A-F-G-H-I-R
= miasme.
- MIAŬ’I
- Katbleki.
- = A-F-G-H-I-R
= miauler.
- Miceli’o
- {T.Vx} [Bot.]
Subtera parto de fungo. - = mycelium, blanc de champignon.
- Micen’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (mycena). - = mycène.
- Micet’o
- [Zool.]
Speco de amerikaj simioj (mycetes). - = singe hurleur.
- MIEL’O
- Dolĉa suko de floroj kolektita de abeloj.
// — eco, ujo ; — akvo, kuko, roso, siropo, tavolo ; mielvendisto. - = F-H-I
= miel.
- MIEN’O
- Eksteraĵo, trajtaro, fizionomio.
- = A-F-G-R
= mine, air, aspect.
- Migal’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de araneoj (mygala). - = mygale.
- MIGDAL’O
- Frukto de migdalujo (amygdalus).
// — aĵo, ujo, acoj ; sukera migdalo. - = L
= amande.
- MIGR’I
- Vojaĝadi, iri tra la mondo.
// — ado, anto, ema, ulo ; el’, en’, trans’migri. - = A-F-H-I-R
= courir le monde.
- Mikologi’o
- {Rh.} [Bot.]
Scienco de la fungoj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= mycologie.
- Mikoz’o
- {Rh.} [Kem.]
Sukero tirita el ergotsekalo. - = mycose.
- MIKROB’O
- [Med.]
Viva estaĵeto kaŭzo de fermentoj, komunikeblaj malsanoj.
// senmikrobigi. - = A-F-G-H-I-R
= microbe.
- Mikrocefal’o
- {Vf.}
Homo, infano kun kapo monstre malgranda. - = microcéphale.
- Mikrofon’o
- Aparato por aŭdebligi plej malfortajn sonojn.
- = microphone.
- Mikrofoni’o
- [Med.]
Malforteco de la voĉo. - = A-F-G-H-I-R
= microphonie.
- Mikroglos’o
- {*} [Bot.]
Speco de askomiceto (microglossum). - = microglosse.
- Mikrografi’o
- {T.Vx}
Priskribo de mikroskopaj korpoj. - = A-F-G-H-I-R
= micrographie.
- Mikrokosm’o
- {Rh.}
Nomo donita al la homo (malgranda mondo) pro komparo al la universo (granda mondo). - = A-F-G-H-I-R
= microcosme.
- Mikrologi’o
- {Rh.}
Traktato pri mikroskopaj korpoj. - = A-F-G-H-I-R
= micrologie.
- Mikrometr’o
- {Rh.}
Aparato por mezuri plej malgrandajn kvantojn. - = A-F-G-H-I-R
= micromètre.
- Mikron’o
- {T.Vx}
Unuo de mezuro por plej malgrandaj longoj. - = A-F-G-H-I-R
= micron.
- Mikrorganism’o
- Malgrandega organismo.
- = microorganisme.
- MIKROSKOP’O
- {Rh.}
Grandiga aparato por vidi plej malgrandajn objektojn.
V. mikroskopio. - = A-F-G-H-I-R
= microscope.
- MIKROSKOPI’O
- {K.}
V. mikroskopo. - = microscope.
- MIKS’I
- Meti kune diversajn aferojn kaj ilin konfuzi.
// — ado, aĵo, ema, iĝi ; al’, inter’, kun’miksi ; enmiksiĝi ; miksamaso ; ĉiomiksulo. - = A-F-I
= mêler.
- Miksen’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de fiŝoj simila al petromizo (myxine). - = myxine.
- Miksomicet’o
- [Bot.]
Klaso de fungoj. - = A-F-G-H-I-R
= myxomycète.
- Mikstur’o
- {V.P.} [Farm.]
(Farmacia) miksaĵo. - = mixture.
- MIL
- Nombro, dekoble cent : 1000.
// mil’ono, obla ; miljaro. - = F-H-I
= mil.
- MILD’A
- Dolĉanima, afabla, malkruela, malsovaĝa.
// — eco. - = A
= doux, amène.
- Mili’o
- [Bot.]
Speco de gramenaco (milium). - = millet.
- Miliace’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de gramenaco (panicum miliaceum). - = millet des oiseaux.
- MILIARD’O
- Nombro : mil milionoj.
- = A-F-G-H-I-R
= milliard.
- Miliari’o
- {T.Vx} [Med.]
Speco de febro naskanta ruĝan aknetaron. - = miliaire (fièvre).
- MILIC’O
- {T.Vx}
V. milicio. - = milice.
- MILICI’O
- {Rh., Df., V.P.}
Civitana armeo.
V. milico.
// — ano, estro. - = A-F-G-H-I-R
= milice.
- MILIGRAM’O
- Milono de gramo.
- = A-F-G-H-I-R
= milligramme.
- MILIMETR’O
- Milono de metro.
- = A-F-G-H-I-R
= millimètre.
- MILION’O
- Miloble mil.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= million.
- MILIT’I
- Bataladi (inter popoloj).
// — aĵo, anto, eco, ema, isto ; milit’batalo, ĉevalo, kaptito, krio, pastro, signo, trumpeto ; almiliti ; kunmilitanto ; militiro. - = A-F-G-H-I-R
= guerroyer, faire la guerre.
- MILV’O
- [Ornit.]
Speco de rabobirdo (milvus). - = F-H
= milan.
- MIMIK’O
- Esprimado de sentoj aŭ pensoj per gestoj, gestolingvaĵo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= mimique.
- Mimiofon’o
- {Rh.}
L.v. voĉimitilo ; parolanta maŝino sveda. - = mimiophone.
- Mimol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de skrofulariacoj (mimulus). - = mimule.
- Mimoz’o
- [Bot.]
Speco de fabacoj (mimosa). - = A-F-G-H-I-R
= mimosa.
- MIN’O
- Tera kavaĵo, en kiu troviĝas metalo, karbo, k.t.p.
// — aĵo, ejo, isto ; sub’, en’minigi ; karb’, or’minejo ; minejgaso. - = A-F-G-H-I-R
= mine.
- MINAC’I
- Timigi per vortoj, gestoj, rigardoj.
// — ema, antaŭminaci. - = A-F-H-I
= menacer.
- MINARET’O
- [Voj.]
Apudmoskea turo. - = A-F-G-H-I-R
= minaret.
- MINERAL’O
- Korpo neorganika kiu troviĝas en la tero aŭ ĉe ĝia supraĵo.
// — igi, umi ; — akvo, amaso, vejno. - = A-F-G-H-I-R
= minéral.
- Mineralogi’o
- Scienco pri mineraloj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= minéralogie.
- MINI’O
- [Kem.]
Oksido de plumbo kiu servas kiel ruĝa kolorigilo. - = A-F-G-H-I-R
= minium, vermillon.
- MINIATUR’O
- Tre malgranda delikata portreto sur metalo, eburo, k.t.p.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= miniature.
- Minimal’a
- [Geom.]
Minimuma (surfaco). - = surface minima.
- MINIMUM’O
- {T.Vx}
Kiel eble plej malgranda parto. - = A-F-G-H-I-R
= minimum.
- Ministerial’o
- {T.Vx}
Sistema partiano de la ekzistanta ministraro. - = ministériel.
- MINISTR’O
- Plej alta funkciulo en ŝtato.
// — aro, aĵo, ejo, estro ; ĉef’, sub’, ŝtat’ministro. - = A-F-G-H-I-R
= ministre.
- Minor’a
- {Vf.}
Pri monaĥo de la ordeno de Franciskanoj. - = mineur (frère).
- MINUET’O
- [Muz.]
Speco de danco.
V. menueto. - = A-F-G-H-I-R
= menuet.
- Minus’o
- [Alg.]
Vorto aŭ signo (−) por signifi ke oni devas depreni unu kvanton de alia. - = A-F-G-H-I-R
= moins.
- MINUSKL’O
- {Rh.}
Malgranda litero (en skribaĵo aŭ presaĵo). - = F-H-I
= minuscule.
- MINUT’O
- Sesdekono de horo.
- = A-F-G-H-I-R
= minute.
- Miocen’o
- [Geol.]
Unu el la geologiaj teraĵoj kaj epokoj inter eoceno kaj plioceno. - = A-F-G-H-I-R
= miocène.
- MIOGAL’O
- Moskrato (mus pilorides).
- = rat musqué.
- Mioks’o
- {Df.}
Speco de mamulo fruktomanĝa (glis).
V. gliso. - = loir.
- MIOP’A
- Kiu havas mallongan vidpovon.
// — eco, ulo. - = F-G-H-I
= myope.
- MIOZOT’O
- [Bot.]
Speco de boragacoj, memorfloro (myosotis). - = A-F-H-I
= myosotis.
- MIR’I
- Ekscitiĝi pro ia novaĵo, stangaĵo, senti surprizon.
// — igi, ind’a-aĵo ; mirrakonto ; fari mirindaĵojn. - = F-H-I
= s’étonner.
- MIRABEL’O
- Speco de pruno, precipe uzata por fari konfitaĵon.
- = A-F-G-H-I-R
= mirabelle.
- Mirabolan’o
- {V.I.} [Bot.]
Frukto de benzoarboj. - = mirobolan.
- MIRAĜ’O
- [Fiz.]
Optika iluziaĵo en varmlandoj, k.t.p. - = mirage.
- MIRAKL’O
- Okazaĵo kiu ŝajnas supernatura.
// — isto ; miraklofari. - = A-F-G-I-R
= miracle.
- MIRH’O
- Gumrezino bonodora.
- = A-F-G-H-I-R
= myrrhe.
- MIRIAD’O
- Dekmilo, granda nombro.
- = A-F-G-I-R
= myriade.
- MIRIAMETR’O
- Dekmil metroj.
- = myriamètre.
- Miriapod’o
- {T.Vx} [Entom.]
Klaso de artikuloj. - = mille-pattes.
- MIRIK’O
- [Bot.]
Speco de arboj dukotiledonaj (myrica). - = myrica, piment galé.
- Miring’o
- [Anat.]
Oreltimpana membrano. - = tympan.
- Miringit’o
- {Rh.} [Med.]
Brulumo de la miringo. - = myringite.
- Miris’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de umbelifero (myrrhis). - = myrrhis, cerfeuil musque.
- Miristik’o
- [Bot.]
Speco de arboj dukotiledonaj (myristica).
// miristika kerno, ŝelo. - = muscadier.
- Mirmekofag’o
- [Zool.]
Speco de mamulo formikmanĝa. - = I
= fourmilier.
- Mirmeleon’o
- [Entom.]
Speco de ortopteroj, formikleono. - = fourmilion.
- Mirmoter’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de amerikaj paserbirdoj (mymothera). - = fourmilier.
- MIRT’O
- Speco de arboj dukotiledonaj (myrtus).
// — acoj, aloj, idoj. - = A-F-G-H-I-R
= myrte.
- Mirtel’o
- Speco de vakcinio (vaccinium myrtillus).
- = F-I
= airelle, myrtille.
- Misal’o
- Meslibro, altarlibro.
- = A-F-G-H-I-R
= missel.
- Misantrop’o
- {Df.}
V. mizantropo. - = misanthrope.
- Misgurn’o
- {V.P.} [Ikt.]
Speco de kobito (cobitis, misgurnus fossilis). - = misgurne.
- MISI’O
- Ofico, tasko, rajtigo donita al delegito.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= mission.
- MISTER’O
- Religia sekretaĵo, nekompreneblaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= mystère.
- MISTIFIK’I
- Amuziĝi pri troa kredemeco, ridige trompi.
// — ado, anto, ema. - = A-F-G-I-R
= mystifier.
- MISTIK’A
- Alegoria, mistera (pri religiaĵoj), misterama.
// — ulo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= mystique.
- Mistikism’o
- Filozofia doktrino laŭ kiu la vero estas konebla nur per kredo kaj sento.
- = mysticisme.
- Mistral’o
- {Df.}
Nordokcidenta vento (sub la formo : mistralvento). - = mistral.
- MIT’O
- Fablaĵo, legendaĵo.
// — eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= mythe.
- MITOLOGI’O
- Fabla historio de la antikvaj dioj, duondioj kaj herooj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= mythologie.
- MITR’O
- [Ekl.]
Kapvestaĵo de la episkopoj kaj ankaŭ antikvaj aziaj pastroj. - = A-F-G-H-I-R
= mitre.
- Mitrajl’o
- {V.I.}
V. mitralo. - = mitraille.
- MITRAL’O
- {T.Vx} [Milit.]
Kuglaro, kuglegaro.
V. mitrajlo.
// mitralskatolo ; mitrale pafi. - = F-H-I
= mitraille.
- Mitrofor’o
- {*} [Bot.]
Speco de morkeloj (mitrophora). - = mitrophore.
- Mitrol’o
- {*} [Bot.]
Speco de askomicetoj (mitrula). - = mitrule.
- MITUL’O
- [Zool.]
Speco de moluskoj dukapaj manĝeblaj (mytilus).
// — oidoj. - = moule.
- Mizantrop’o
- {V.P.}
Homevitulo.
V. misantropo. - = misanthrope.
- MIZER’O
- Granda malfeliĉo, ekstrema malriĉeco.
// — ego, ulo ; malmizera ; suferi mizeron. - = A-F-H-I-R
= misère.
- Mizerikord’o
- {V.P.}
Kompato, indulgo. - = miséricorde.
- MJEL’O
- [Anat.]
Spina cerbo. - = Gr
= moelle épinière.
- Mjelit’o
- [Med.]
Inflamo de la mjelo. - = myélite.
- Mnemonik’o
- Arto eduki kaj disvolvi la memoron.
- = A-F-G-H-I-R
= mnémonique, mnémotechnie.
- MOBILIZ’I
- Militirigi armean korpuson, armeon.
// — ado. - = A-F-G-H-I-R
= mobiliser.
- MOD’O
- Ne daŭrema uzo, kutimo, kiu dependas de gusto kaj kaprico, precipe pri vestaĵoj.
// — eco, isto, ilo, ulo, iĝi ; laŭmode ; nova, malnova modo.
La vorton oni ankaŭ uzas laŭ teknika senco en filozofio kaj gramatiko por signifi, ĉu manieron esti de ia estaĵo aŭ objekto, ĉu cirkonstancon de la verbo, montran, ordonan, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= mode.
- Modal’a
- [Fil., Gram.]
Pri propozicioj en kiuj la verbo prezentas apartan modon.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= modal.
- MODEL’O
- Imitindaĵo.
// — ebla, ilo, isto ; nemodelebla. - = A-F-G-H-I-R
= modèle.
- MODER’A
- Mezgranda, mezforta, interekstrema.
// — ado, eco, ilo, igi, iĝi ; malmodera. - = A-F-H-I
= modéré.
- Moderat’o
- {V.I.} [Muz.]
Muzikaĵo kiun oni devas ludi malrapide. - = modérato.
- MODERN’A
- Malantikva, freŝepoka.
// — aĵo, eco, igi. - = A-F-H-I
= moderne.
- MODEST’A
- Malfiera, senpretenda.
// — eco, malmodesta. - = A-F-H-I
= modeste.
- MODIF’I
- Fari ŝanĝojn en io, enŝanĝi.
// — ado, aĵo, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= modifier.
- Modl’i
- {T.Vx}
Formi el moltero aŭ vakso la modelon de farota skulptaĵo.
// — ado, isto ; modlargilo. - = A-F-G-H-I-R
= modeler.
- Modul’i
- [Muz.]
Pasigi kanton aŭ harmonion tra diversaj tonoj.
// — ado. - = A-F-G-H-I-R
= moduler.
- Modul’o
- 1 : [Arkit.]
Arkitektura unuo de longeco.
2 : [Mat.]
Fiksa kvanto per kiu oni multiplikas logaritmon de unu sistemo por ricevi la respondan logaritmon de alia. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : module.
- Modulaci’o
- {T.Vx} [Muz.]
Modulaĵo, modulado. - = A-F-G-H-I-R
= modulation.
- Modus’o
- {Rh.} [Fiz.]
Maniero laŭ kiu okazas fenomeno. - = A-F-G-H-I-R
= mode.
- Moer’o
- ‹?› {V.P.}
V. muaro. - = moire.
- Mois’a
- {V.I.}
Rilata al la hebrea profeto Moiso (pli ĝuste : Mozo). - = mosaïque, de Moïse.
- Mok’a
- ‹?› {Df.}
Speco de kafo el Arabujo. - = moka.
- MOK’I
- Ridindigi, malserioze agi aŭ paroli pri iu aŭ io.
// — ado, aĵo, eco, ema, inda, ulo, eti, egi ; moknomo. - = A-F-R
= se moquer.
- Moks’o
- {Vef.} [Kir.]
Kaŭterizo per bruligo de ia substanco sur la haŭto. - = moxa.
- Mol
- [Muz.]
Unu el la du ĉefaj muzikaj tonoj.
// moltono. - = mode mineur.
- MOL’A
- Facile tuŝebla, premebla ; cedema, senenergia.
// — eta, ega, aĵo, eco, igi, iĝi ; malmola ; moltero ; molanaso (V. somaterio). - = A-F-I
= mou.
- MOLEKUL’O
- Maseto, parteto de la materio.
// molekula pezo. - = A-F-G-H-I-R
= molécule.
- MOLEST’I
- {Rh.}
Ĝeni, turmenti.
// — ado, ema. - = A-F-H-I
= molester.
- Molibd’o
- {Sr.}
V. molibdeno. - = molybdène.
- Molibden’o
- Metalo arĝentoŝajna.
V. molibdo. - = A-F-G-I-R
= molybdène.
- Molibdop’o
- {Rh.}
Speco de mineralo (aŭ elemento) malmulte konata. - = molybdope ?
- Molini’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de gramenacoj (molinia). - = molinie.
- Molos’o
- ‹?› {Df.}
Speco de dika gardhundo, dogo. - = molosse.
- MOLUSK’O
- [Zool.]
Klaso de senvertebruloj, kiel ekzemple limako, ostro, loligo, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= mollusque.
- Molv’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de gado (gadus molva). - = lingue.
- MOMENT’O
- 1 : Tre mallonga daŭro, tempero.
// — eto ; antaŭ, post momento.
2 : [Mek.]
Produto de la forto kaj distanco. - = A-F-G-H-I-R
= 1 : moment, instant. 2 : moment.
- Momordik’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kukurbacoj (momordica). - = momordique.
- MON’O
- Peco de metalo fandita kaj stampita, kiu servas por interŝanĝo kontraŭ komercaĵoj, k.t.p.
// — aĉo, er’o-eto, ujo ; senmonulo ; mon’ama, bileto, kesto, letero, papero, skatoleto, ŝanĝisto ; moner’fabriki, falsigisto, kolekto, scienco ; kontanta, poŝ’ mono. - = A-F-H-I
= argent monnayé.
- Monad’o
- 1 : [Fil.]
Nedividebla elemento de la realaĵoj, laŭ Leibnitz.
2 : Speco de animaleto, infuzoro. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : monade.
- Monadologi’o
- [Fil.]
Traktato pri la monadoj. - = monadologie.
- MONAK’O
- Religiulo, precipe vivanta aparte de la mondo. [La ortografio monaĥo ne aperas en la vortlisto ; ĝi tamen estas uzata aliloke.]
// — ino, eto, aro, eco, ej’o-estro. - = A-F-G-H-I-R
= moine.
- Monakism’o
- {Df.}
Monakeco. - = monachisme.
- Monard’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de nordamerikaj lamiacoj (monarda). - = monarde.
- MONARK’O
- Regnestro, reĝo.
// — aĵo, eco, ejo, isto ? {Rh.}. - = monarque.
- MONARKI’O
- ‹?› {Rh.}
Monarkaĵo, monarkejo. - = monarchie.
- MONAT’O
- Dekdua parto de la jaro.
// — aĵo ; ĉiumonate ; lunmonato. - = A-G
= mois.
- MOND’O
- 1 : Universo, kreitaro.
2 : Bona, alta societo.
// — ano, eca, ulo, uma. - = A-F-H-I
= 1 : monde, univers. 2 : monde.
- MONED’O
- [Ornit.]
Speco de korvo (corvus monedula). - = choucas.
- Monitor’o
- ‹?› {Rh., Df.}
Repetitoro, profesorhelpanto.
Eble la vorto estus pli taŭga por signifi ian specon de militŝipo, aŭ ankaŭ de lacertoidoj (monitor). - = moniteur.
- Monogam’o
- {Rh.}
Unuedza kuniĝo.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= monogamie.
- Monograf’o
- {Rh.}
Unutemaĵo.
V. monografio.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= monographie.
- Monografi’o
- {Df.}
V. monografo. - = monographie.
- Monogram’o
- Cifero kunmetita el la ĉefaj literoj de unu nomo.
- = A-F-G-H-I-R
= monogramme.
- Monojm’o
- {V.I.} [Mat.]
V. monomo. - = monôme.
- MONOKL’O
- Okulvitreto unuokula.
- = A-F-G-H-R
= monocle.
- Monokotiledon’o
- {Rh.}
Unukotiledona kreskaĵo. - = monocotylédone.
- Monolit’o
- Monumento el unu ŝtono.
- = monolithe.
- MONOLOG’O
- Sceno en kiu persono estas sola kaj parolas kun si mem.
- = A-F-G-H-I-R
= monologue.
- Monom’o
- {T.Vx, Df.} [Alg.]
Algebra kvanto kiu enhavas unu termon.
V. monojmo, V. monomio. - = A-F-G-H-I
= monôme.
- MONOMANI’O
- Unumanio, frenezo pri nur unu objekto.
// — ulo. - = monomanie.
- Monomi’o
- {Rh.} [Alg.]
V. monomo. Oni trovas ankaŭ : monomjo. - = monôme.
- MONOPOL’O
- Ekskluziva privilegio vendi iaspecajn komercaĵojn.
// — anto, isto. - = A-F-G-H-I-R
= monopole.
- Monosilab’a
- ‹?› {Rh.} [Gram.]
Unusilaba. - = monosyllabe.
- Monoteism’o
- Unudiismo.
- = A-F-G-H-I-R
= monothéisme.
- Monoteist’o
- Monoteismano.
- = A-F-G-H-I-R
= monothéiste.
- Monoton’a
- {T.Vx}
Unutona, unuforma. - = A-F-G-H-I-R
= monotone.
- Monotoni’o
- Unutoneco, unuformeco.
- = monotonie.
- Monsinjor’o
- {V.P., V.I.}
Itala prelato. - = A-F-G-H-I-R
= monsignor.
- MONSTR’O
- 1 : Besto de kontraŭnatura formo ; malbelega estaĵo.
// — aĵo, eco ; terurmonstro.
2 : Kruelegulo. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : monstre.
- MONT’O
- Altega termaso.
// — eto, aro, ano ; intermonto ; ĉeno de montoj ; montobastono. - = A-F-H-I
= mont.
- MONTR’I
- Vidigi, indiki.
// — ado, anto, ema, ilo, isto, iĝi ; ek’, el’, de’montri ; hormontrilo ; kontraŭmontro (medicino). - = montrer.
- MONUMENT’O
- Konstruaĵo farita por memorigi ion ; memorigaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= monument.
- MOPS’O
- [Zool.]
Speco de hundo diknaza. - = A-F-G-R
= carlin, dogue.
- MOR’O
- Kutima maniero vivi.
// — eco, ulo ; bon’, malbon’moro ; severmora ; morscienco. - = A-F-G-H-I-R
= mœurs.
- Mora’o
- {V.I.}
Speco de itala ludo, fringroludo. - = mourre.
- MORAL’A
- Rilata al bonmoroj, etika.
// — aĵo, eco, igi, isto ; senmoraleco. - = A-F-G-H-I-R
= moral.
- Morb’o
- {T.Vx}
V. morvo. - = morve.
- MORBIL’O
- [Med.]
Komunika febro, kiu atakas precipe infanojn. - = I
= rougeole.
- Morbus’o
- {Df.}
Alia nomo de ĥolero. - = choléra morbus.
- MORD’I
- Kapti, ŝiri per dentoj.
// — ado, aĵo, eti, egi, ema, ilo ; de’, dis’, en’, el’, for’, ĉirkaŭ’mordi ; mordskrapi. - = F-H-I
= mordre.
- Morel’oj
- {Rh.}
Kamenstabletoj. - = chenets.
- Moren’o
- {T.Vx} [Geol.]
Ŝtonamaso, ŝtonaro. - = A-F-G-I-R
= moraine.
- Morfin’o
- Medikamento tirita el opio.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= morphine.
- Morfologi’o
- Scienca esploro pri formoj (de bestoj, kreskaĵoj, k.t.p.).
- = A-F-G-H-I-R
= morphologie.
- Morgan’o
- Speco de miraĝo, kiu okazas en Italujo.
- = A-F-G-H-I-R
= morgane.
- Morganatik’a
- Pri edziĝo de altrangulo kun persono de malalta rango.
- = A-F-G-H-I-R
= morganatique.
- MORGAŬ
- Tuj post hodiaŭ, la venontan tagon.
// morgaŭa ; postmorgaŭ. - = A-G
= demain.
- Morĥel’o
- V. morkelo.
- = morille.
- Morkel’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fungoj askomicetaj (morchella). Oni trovas ankaŭ : morĉelo.
V. morĥelo. - = A-F-G-H-I-R
= morille.
- Mormon’o
- Sektano de amerikana religio.
- = A-F-G-H-I-R
= mormon.
- Mormonism’o
- Doktrino de la mormonoj.
- = mormonisme.
- MORT’I
- Lasi, perdi la vivon.
// — ado, eco, em’a-ulo, ig’i-isto, iĝi ; mort’kanto, lito, sonorilo, malsano, tuko ; hom’, reĝ’, patr’, frat’mortigo ; formorti. - = A-F-H-I
= mourir.
- Mortadel’o
- {Df.}
Speco de itala kolbasego. - = mortadelle.
- MORTER’O
- Miksaĵo de kalko, sablo, k.t.p., por kunligi ŝtonojn de konstruaĵo.
// — aĵo. - = A-F-G-H
= mortier.
- Mortiz’o
- [Tekn.]
Truo farita en ligna aŭ metala peco por ricevi pinton de alia peco ; inĉizo, gorĝo. - = A-F
= mortaise.
- MORU’O
- [Ikt.]
Speco de marfiŝo (gadus morhua). - = F
= morue.
- MORUS’O
- [Bot.]
Frukto de morusujo, arbo kies foliojn oni uzas por nutri silkraŭpojn.
// — ejo, ujo, arbo, acoj. - = mûre.
- Morv’o
- {Rh.}
Speco de ĉevalmalsano.
V. morbo.
// — ulo. - = F-H
= morve.
- MOSK’O
- Odora substanco tirita de speco de kapreolo.
- = A-F-G-H-I-R
= musc.
- Moskat’o
- {Vef.}
Speco de vinbero kaj de vino. - = muscat.
- Moskatel’o
- 1 : {V.P.} [Bot.]
Speco de rubiacoj (adoxa moschatellina).
2 : {Vef.}
Speco de vino kaj vinbero italaj. - = 1 : moscatelle. 2 : moscatel.
- MOSKE’O
- Mahometana preĝejo.
- = A-F-G-H-I-R
= mosquée.
- Moskifer’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de tragolo moskodona. - = porte-musc, daim musqué.
- MOSKIT’O
- [Entom.]
Speco de kulo.
// moskitovualo. - = A-G-H-R
= moustique.
- Moskv’o
- {Vf.}
Antikva ĉefurbo de Rusujo. - = Moscou.
- MOST’O
- Suko de vinbero ne ankoraŭ fermentita, freŝa vino.
- = A-F-G-H-I
= moût.
- MOŜT’O
- Komuna titolo uzata post la propraj titoloj de altranguloj. Ekz. :
// Via reĝa, episkopa, generala moŝto, k.t.p. - = excellence, majesté.
- MOT’O
- 1 : {Rh.}
Devizo.
2 : Malprave montrita de {Df.} kun la signifo : larvo, tineo. - = A-G-I-R
= devise.
- Motacel’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de paserbirdo (motacilla).
V. motacilo. - = rubiette, hochequeue.
- Motacil’o
- {V.P.} [Ornit.]
V. motacelo. - = bergeronnette.
- Moted’o
- {Muz.T.} [Muz.]
Religia muzikaĵo.
V. moteto. - = motet.
- Motet’o
- V. motedo.
- = motet.
- MOTIV’O
- Kaŭzo de agado, kialo.
// — igi ; plendmotivo. - = A-F-G-H-I-R
= motif.
- MOTOCIKL(ET)’O
- {Df.}
Bicikleto kiu moviĝas per petrolesenco. - = A-F-G-H-I-R
= motocyclette.
- MOTOR’O
- Movilo.
// elektro’, petrol’motoro ; motorciklo. - = A-F-G-H-I-R
= moteur.
- MOV’I
- Fari ke io ŝanĝu sian lokon ; puŝi, jeti, ŝovi, k.t.p.
// — ado, aĵo, anto, eco, ebla, ema, ilo, igi, iĝi ; mem’, sen’mova ; al’, el’, dis’, for’, re’, trans’movi ; facilmova ; propramove. - = A-F-H-I
= mouvoir.
- MOZAIK’O
- Desegnaĵo farita el diverskoloraj ŝtonetoj por ornami murojn, pavimojn, k.t.p.
// — aĵo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= mosaïque.
- Mozarab’o
- {Vef.} [Hist.]
Hispana kristano subulo de mahometanoj dum la mezepoko. - = mozarabe.
- MUAR’O
- {T.Vx}
Ondolinia, ondobrila ŝtofo.
V. moero.
// muarita. - = F-G-H-I-R
= moire.
- MUCID’A
- Malseketa, ŝviteta, ŝima.
// — eco. - = I
= moite.
- Mucilag’o
- Plantŝlimo, glua suko de kreskaĵoj.
// — eca. - = A-F-H-I-R
= mucilage.
- MUEL’I
- Piŝti grenon, hordeon, k.t.p., por elfari farunon.
// — ado, aĵo, ejo, ilo, isto ; muel’ŝtono, dento ; akvo’, vent’muelilo. - = F-H-I-R
= moudre.
- Muezin’o
- {Df.} [Voj.]
Mahometana preĝanoncisto. - = muezzin.
- MUF’O
- Cilindroforma ujo el felo por enmeti manojn dum vintro ; mufoforma objekto ; mufo de inkandeska lampo.
- = A-G-R
= manchon.
- Mufel’o
- {T.Vx}
Blokaro por levi pezaĵojn. - = mouffle.
- Mufen’o
- Tekuko.
- = A-F
= muffin.
- Mugel’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (mugil).
V. mugilo.
// — oidoj. - = muge, mulet.
- Mugil’o
- {V.I.} [Ikt.]
V. mugelo. - = muge.
- MUĜ’I
- Bovbleki, blekegi.
// — ado. - = F-H-I
= mugir.
- MUK’O
- Viskeca fluaĵo sekreciata de iaj membranoj.
// — aĵo, eca ; muk’membrano, tuniko ; nazmuko. - = A-F-H-I
= glaire, morve, mucus.
- Mukor’o
- {*}
Speco de mikroskopaj kriptogamoj (mucor).
// — acoj {T.Vx}. - = mucor, moisissure.
- Mukoz’o
- {T.Vx} [Anat.]
Mukmembrano. - = muqueuse.
- MUL’O
- Ido de ĉevalo kaj azenino aŭ de azeno kaj ĉevalino.
// — ino, isto, ejo, aro ; mulzorgisto ; ŝarĝomulo. - = A-F-G-H-I-R
= mulet, bardeau.
- Mulat’o
- ‹?› {Df.}
Mestizo de blankulo kaj nigrulo. - = mulâtre.
- Muld’i
- Fandi per modelilo.
// — aĵo, isto, ujo. - = A-F-H-I
= mouler.
- Mulmuslin’o
- {Vef.}
Speco de tre maldika muslino. - = mousseline claire.
- MULT’A
- Grandakvanta, grandanombra.
// — eco, ego, igi, iĝi ; obl’igi-iĝi ; pli’, malpli’multe ; la plejmulto. - = A-F-H-I
= nombreux.
- Multiplik’i
- [Mat.]
Multobligi unu nombron per alia. - = A-F-G-H-I-R
= multiplier.
- Mum’o
- {Sr.}
(Kabe, en Faraono, uzas ankaŭ : mumo).
V. mumio. - = momie.
- MUMI’O
- Kadavro ŝmirita kaj de longe konservita.
V. mumo.
// — igi. - = A-F-G-H-I-R
= momie.
- Munici’o
- [Milit.]
Provizaĵo de armiloj por armeo, precipe kugloj, pulvo, k.t.p.
// — ejo. - = A-F-G-H-I-R
= munition.
- MUNT’I
- Starigi, instali maŝinon.
// — aĵo, isto ; remunti ; malmunti. - = A-F-G-H-I-R
= monter, dresser.
- MUR’O
- Masonaĵo uzata por ĉirkaŭi spacon, ĝin dividi, fari la flankojn de domo.
// — ego ; inter’, rand’, ruin’muro ; mur’manko, zono ; enmurigi ; dispartiga muro. - = F-H-I
= mur.
- Murek’o
- Speco de molusko purpurdona (murex).
- = murex.
- Muren’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de fiŝoj (muraena). - = murène.
- Muriat’o
- {Df.} [Kem.]
Klorhidrato. - = muriate.
- MURMUR’I
- Mallaŭte plendi pro malkontenteco. [Difino korektita laŭ noto en p. 428.]
// — eti, egi, ema. - = A-F-G-H-I
= murmurer.
- Murz’o
- ‹?› {Rh.} [Voj.]
Tartara princo. - = murza (mot tartare).
- MUS’O
- [Zool.]
Speco de bestetoj skrapmanĝantaj.
// mus’hundo, kaptilo ; kampomuso. - = A-G-R
= souris.
- Muscipet’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de paserbirdo (muscipeta). - = moucherolle.
- Musi’a
- ‹?› {Rh.} [Bot.]
Pri ia speco de banano : V. pizango.
// banano musia. - = espèce de banane.
- MUSK’O
- [Bot.]
Speco de kriptogamoj inter filikoj kaj likenoj.
// — aloj. - = F-I
= mousse.
- Muskarl’o
- [Bot.]
Speco de amanito (amanita muscaria). - = fausse oronge.
- MUSKAT’O
- Miristika nukso, ŝelo. [Difino korektita laŭ noto en p. 428.]
- = A-F-G-H-I-R
= muscade.
- MUSKED’O
- Speco de pafilo.
- = A-F-G-H-I-R
= mousquet.
- MUSKOL’O
- Organo kiu servas por movi la ostojn.
// — aro ; dikmuskolo ; muskolforto ; muskola kuntiriĝo. - = A-F-G-H-I-R
= muscle.
- MUSLIN’O
- Speco de tre delikata ŝtofo.
// tolmuslino. - = mousseline.
- Muson’o
- {T.Vx} [Meteor.]
Speco de vento. - = mousson.
- MUSTARD’O
- Spicaĵo farita el sinapsemero kaj mosto aŭ vinagro.
// — ujo. - = A-F-H-I
= moutarde.
- Mustel’o
- [Zool.]
Speco de mamulo vermforma [tiel printita] (mustela martes). - = martre.
- MUŜ’O
- [Entom.]
Speco de insektoj duflugilaj (musca).
V. aterikoj.
// — eto, oidoj ; muŝkaptilo. - = F-H-I-R
= mouche.
- Muŝelkalk’o
- {T.Vx} [Geol.]
Speco de kalka aŭ marna ŝtonego de la triasa teraĵo. - = muschelkalk.
- Muŝikap’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de paserbirdo (muscicapa). - = gobe-mouches.
- MUT’A
- Senparola, nekapabla paroli.
// — eco, ulo, igi, iĝi ; surdmutulo. - = F-H-I
= muet.
- MUTUALISM’O
- Doktrino laŭ kiu societanoj devas sin helpi reciproke.
- = A-F-H-I
= mutualisme.
- MUZ’O
- Diino kiu inspiras la poetojn.
- = A-F-G-H-I-R
= muse.
- Muzac’o
- {Vef.} [Bot.]
El la familio de bananarbo (musa). - = musacée.
- MUZE’O
- Loko en kiu oni kolektas vidindaĵojn.
// geologia, zoologia, pentraĵa muzeo.
En {Df.} oni trovas ankaŭ : muzeumo, eble por signifi nur scienca muzeo. - = musée.
- MUZIK’I
- Naski agrablajn artajn sonojn per instrumentoj.
// — anto, ema, isto, ilo ; muzik’verkisto, komponisto. - = A-F-G-H-I-R
= faire de la musique.
- Muzulman’o
- {V.P.}
Mahometano. - = musulman.
- N
- Dekoka litero de la esperanta alfabeto.
- = N.
- N
- Finiĝo de la pronomoj, nomoj kaj adjektivoj kiam ili estas rektaj komplementoj de verboj aŭ kiam ilin kunigas al la verbo ia neesprimata, nur subkomprenata prepozicio. Ekz :
// mi aŭdas vin ; la suno varmigas la teron ; elektu la pli dikan el tiuj du pomoj ; obeu vian patron (anstataŭ : al via patro) ; k.t.p. - = Marque du complément direct ou d’une préposition sous-entendue.
- Nab’o
- {Vef.} [Mek.]
Radcentro, aksingo. - = moyeu.
- Nabab’o
- {V.P.} [Voj.]
Hinda princo, riĉegulo. - = nabab.
- NACI’O
- Samlandanaro, samregnanaro, popolo.
// — eco ; internacia. - = A-F-G-H-I-R
= nation.
- Nadir’o
- Punkto kontraŭa al zenito.
- = A-F-G-H-I-R
= nadir.
- Nadl’o
- Vergeto kudrilforma en kompaso, horloĝo, fulmŝirmilo, k.t.p.
- = A-G
= aiguille.
- NAFT’O
- Fluaĵa bitumo el distilita petrolo.
- = A-F-G-H-I-R
= naphte.
- Naftalin’o
- [Kem.]
Substanco tirita el terkarba gudro. - = A-F-G-H-I-R
= naphtaline.
- Naftol’o
- [Kem.]
Speco de fenolo tirita el naftalino. - = A-F-G-H-I-R
= naphtol.
- NAĜ’I
- Sin teni kaj moviĝi sur akvo aŭ en akvo kiel fiŝoj, surflosi.
// — ado, eco, ejo, ema, igi, anto, ilo ; naĝo’lerta, instruisto, signo ; al’, for’naĝi. - = A-F-H-I
= nager.
- NAIV’A
- Simplanima, senartifika.
// — aĵo, eco, ega, ulo. - = F-G-R
= naïf.
- NAJAD’O
- [Mitol.]
Nimfo de fontoj kaj riveroj. - = A-F-G-H-I-R
= naïade.
- NAJBAR’O
- Loĝanto, sidanto proksime de iu aŭ io.
// — aĵo, eco. - = A-G
= voisin.
- NAJL’O
- Ferpeco kun pinto kaj kapo uzata por fiksi ian objekton, ornami, k.t.p. ; objekto najlforma.
// — aro, eto, ego, ita ; ĉirkaŭ’, ligne’najli ; lipnajlo ; najlborileto. - = A-G
= clou.
- NAJTINGAL’O
- [Ornit.]
Speco de paserbirdo belkanta (luscinia). - = A-G
= rossignol.
- Nakrit’o
- ‹?› {V.I.}
Talko brilanta kiel perlamoto. - = nacrite.
- Nan’a
- {T.Vx}
De malgrandega kresko.
// — eco. - = F-H-I
= nain.
- Nandu’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de sudamerikaj kurbirdoj strutsimilaj (rhea). - = nandou.
- NANKEN’O
- Flava kotonaĵo fabrikita en la ĥina urbo Nankeno.
- = A-F-G-H-I-R
= nankin.
- NAP’O
- [Bot.]
Speco de brasiko (brassica napus).
// — aĵo ; — plantejo, semo, supo, vendisto. - = F-H-I
= navet.
- NARCIS’O
- [Bot.]
Speco de amarilisacoj (narcissus). - = A-F-G-H-I-R
= narcisse.
- Nard’o
- {V.I.} [Bot.]
Odora rizomo de valeriano, parfumo. - = nard.
- Nargile’o
- {T.Vx} [Voj.]
Turka pipo kun longa tubo. - = narghileh.
- NARKOT’O
- [Med.]
Speco de dormo nenatura naskita de iaj drogoj.
// — ilo. - = A-F-G-H-I-R
= narcose.
- Narkotik’o
- [Med.]
Narkotilo, dormigilo. - = A-F-G-H-I-R
= narcotique.
- Nartek’o
- {Rh.} [Bot.]
Marĉasfodelo, speco de liliacoj (narthecia ossifraga) ; (aŭ eble : ferula ?). - = narthécie.
- NARVAL’O
- [Zool.]
Speco de ketacoj (monodon). - = A-F-G-H-I
= narval.
- NAS’O
- Korbkaptilo por fiŝoj.
- = A-F-H
= nasse.
- NASK’I
- Estigi, produkti, generi.
// — ado, aĵo, eco, iĝi, int’o-ino ; nov’, kune’naskita ; nask’dato, datreveno, festo, tago, rajto ; renaskiĝo ; egalnaska ; antaŭ’, dua’naskito ; Kristnasko. - = F-H-I
= faire naître, produire.
- Nasturci’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kreso (nasturtium officinale). - = cresson de fontaine.
- Natr’o
- [Kem.]
Karbonato de sodo. - = A-F-G-H-I-R
= natron.
- Natri’o
- [Kem.]
Alia nomo de sodiumo.
V. sodio.
// — natria klorido. - = natrium.
- NATUR’O
- 1 : Konsisto, karaktero, esenco.
2 : Kreitaro.
// — aĵo, eco, igi, isto ; malnatura ; natur’scienco, historio ; sam’, super’natura. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : nature.
- Naturalism’o
- [Fil.]
Doktrino laŭ kiu la naturo estas la principo de ĉio kaj devas esti modelo kaj fino de ĉiu homa agado.
V. naturismo. - = A-F-G-H-I-R
= naturalisme.
- Naturalist’o
- Naturesploranto, naturisto.
- = A-F-G-H-I-R
= naturaliste.
- Naturaliz’i
- ‹?› {Df.}
Nacianigi. - = naturaliser.
- Naturism’o
- [Fil.]
Alia nomo por naturalismo.
V. naturalismo. - = naturisme.
- NAŬ
- Nombro : ok kaj unu ; 9.
// — a, e, o, ono ; deknaŭ ; naŭdek. - = neuf.
- Naŭkori’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (naucoia). - = naucorie.
- Naŭn’o
- {M.T.} [Muz.]
Disonanca intervalo de naŭ gradoj. - = neuvième.
- Naŭtil’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de moluskoj kefalopodoj (nautilus). - = nautile.
- NAŬZ’I
- Naski vomemon, malplaĉi.
// — ema ; naŭzpremo ; senti naŭzon. - = A-F-H-I
= dégoûter, donner des nausées.
- NAV’O
- Parto de preĝejo de la pordego ĝis la ĥorejo.
- = A-F-H-I
= nef d’église.
- NAVIG’I
- Marveturi, ŝipiri.
// — ado, ebla. - = A-F-G-H-I-R
= naviguer.
- Navigaci’o
- ‹?›
Marveturo, ŝipirado, navig’o-ado.
// — isto, arto. - = A-F-G-H-I-R
= navigation.
- NAZ’O
- Elstaranta parto de la vizaĝo inter okuloj kaj buŝo.
// — eto, ego, umo (speco de okulvitro) ; naz’osto, truo, tuko, kataro, soni, elparoli ; purigi la nazon ; diknazulo. - = A-F-G-H-I-R
= nez.
- Nazikorn’o
- {V.P.}
Fabla besto kun korno sur la nazo. - = licorne.
- Nazu’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de amerika mamulo (nasua). - = coati.
- NE
- Adverbo por signifi rifuzon, malkonsenton, malaprobon, k.t.p. Ĝi estas kontraŭ al jes.
// ne’i, ado, aĵo, ebl’a-eco ; ne vere ; tute ne ; se ne ; ne tute. - = A-F-G-H-I-R
= non, ne pas.
- NEBUL’O
- Densigita vaporo kiu kovras teron, maron, k.t.p., precipe dum vintro.
// — aĵo, eco, eto, ego, igi ; ennebuligi ; sennebula. - = F-G-H-I
= brouillard.
- Nebuloz’o
- {T.Vx} [Astr.]
Nebulastro. - = A-F-G-H-I
= nébuleuse.
- NECES’A
- Kiu nepre devas esti, nepre bezonata.
// — aĵo, eco, ejo, ujo, igi, iĝi. - = A-F-H-I
= nécessaire.
- Nefrit’o
- [Med.]
Inflamo de la renoj.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= néphrite.
- Negaci’o
- {Z.}
Neigo, nuligo. - = A-F-G-H-I-R
= négation.
- Negativ’a
- [Sc.]
Malpozitiva. - = A-F-G-H-I-R
= négatif.
- NEGLEKT’I
- {V.P.}
Malzorgi. - = négliger.
- NEGLIĜ’O
- Senzorga matena vestaĵo ; hejma vestaĵo.
(Oni uzis ankaŭ la radikon kun verba senco : malzorgi).
// — ema, ul’o-ino. - = A-F-H-I
= négligé.
- NEGOC’I
- Trakti aferon ; zorgi, klopodi pri afero (komerca aŭ politika).
// — ado, anto, eto, ebla, isto, aro ; fari negocojn ; nenegocebla. - = A-F-H-I-R
= négocier.
- NEGR’O
- Afrika nigrulo.
- = A-F-G-H-I-R
= nègre.
- Negus’o
- {V.I.} [Voj.]
Reĝo de Abisenujo. - = négus.
- NEĜ’O
- Glaciigita pluvo.
// — ero, ado ; — blovado, vento. - = F-H-I
= neige.
- NEK
- Konjunkcio : kaj ne, ankaŭ ne.
- = F-H-I-R
= ni.
- Nekrografi’o
- {Rh.}
Priesploro, priskribo de senvivaj korpoj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= nécrographie.
- Nekrolog’o
- Registrolibro, sur kiu oni enskribas nomojn de mortintoj.
- = A-F-G-H-I-R
= nécrologue.
- Nekrologi’o
- Verko por memorigi mortintojn.
- = A-F-G-H-I-R
= nécrologie.
- Nekropol’o
- Tombarejo, morturbo.
- = A-F-G-H-I-R
= nécropole.
- Nekropsi’o
- {T.Vx}
Esplora dissekco de kadavro tuj post morto. - = nécropsie.
- NEKTAR’O
- Dia trinkaĵo, ĉiu bongustega trinkaĵo.
// — eca ; — gusta. - = A-F-G-H-I-R
= nectar.
- Nemes’o
- {Rh.}
Diino de la venĝo. - = A-F-G-H-I-R
= Némésis.
- NENIA
- De neniu speco.
- = aucun.
- NENIAL
- Por nenia celo, pro nenia kaŭzo.
- = pour aucun but.
- NENIAM
- En neniu tempo.
// neniama. - = jamais.
- NENIE
- En neniu loko.
- = nulle part.
- NENIEL
- Neniamaniere.
- = en aucune façon.
- NENIES
- De neniu.
- = de personne.
- NENIO
- Nenia afero.
// — aĵo, igi, iĝi ; nenion fari. - = rien.
- NENIOM
- Nenia kvanto da.
- = rien de.
- NENIU
- Ne eĉ unu.
- = personne.
- Nenufar’o
- ‹?› {Df.} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj, akvolilio (nymphea).
(La vorto ŝajnas senutila, V. nimfeo.) - = A-F-H-I
= nénuphar.
- Neofit’o
- Freŝvarbito, ĵuskonvertito.
- = A-F-H-I
= néophyte.
- Neogocen’o
- {T.Vx} [Geol.]
Geologia etaĝo de la tria epoko. - = néogocène.
- Neokomi’a
- {T.Vx} [Geol.]
Pri teraĵo kreteca de la dua epoko. - = néocomien.
- Neolit’a
- [Geol.]
Pri la plej nova tempo en la ŝtonepoko. - = néolithique.
- NEOLOGISM’O
- Nova, ne ankoraŭ komune uzata esprimaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= néologisme.
- Neon’o
- {Rh.} [Kem.]
Unu el la gasoj nove eltrovitaj en la aero. - = néon.
- NEP’O
- Prafilo, filo de filo.
// — ino, aĵo, eco ; ge’, pra’nepoj. - = F-I
= petit-fils.
- Nepentez’o
- {V.I.} [Bot.]
Speco de aristolokiacoj (nepenthes).
• nepenteso ŝajnas preferinda. - = népenthès.
- Nepet’o
- {V.I.} [Bot.]
Speco de lamiacoj (nepeta cataria). - = cataire.
- Nepotism’o
- Favoremo por nevoj, kaj entute por parencoj (ĉe oficialuloj).
- = A-F-G-H-I-R
= népotisme.
- NEPR’E
- Tute, plene, absolute.
// — aĵo, eco. - = absolument.
- Neri’o
- {T.Vx} [Bot.]
Alia nomo por oleandro (nerium oleander).
V. oleandro. - = laurier-rose.
- NERV’O
- Organo fadenforma kiu kondukas senton kaj movon en la besta kaj homa korpo.
// — aro ; nerv’akso, aktiveco, doloro, teksaĵo ; nerva sistemo ; elnervita. - = A-F-G-H-I-R
= nerf.
- NEST’O
- Speco de loĝejeto kiun konstruas birdoj kaj ankaŭ insektoj, k.t.p., por ŝirmi siajn idojn.
// — ego, iĝi ; ternesto. - = A-G
= nid.
- Nestorianism’o
- {V.I.}
Herezo de Nestorio, Konstantinopola patriarko. - = nestorianisme.
- NET’A
- 1 : Senmiksa.
2 : Sentara.
3 : Senmakula.
// — eco, igi ; malneto. - = A-F-H-I
= 1 + 2 + 3 : net.
- Neŭrad’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de afrikaj rozacoj (neuras). - = neurade.
- Neŭralgi’o
- [Med.]
Nervdoloro.
V. nevralgio. - = névralgie.
- Neŭrasteni’o
- {T.Vx} [Med.]
Nerva malforteco.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= neurasthénie.
- Neŭrologi’o
- {Vef.}
Scienco, traktato pri nervoj. - = neurologie.
- Neŭroz’o
- {Rh.}
Nerva malsano. - = F-H-I-R
= névrose.
- Neŭtr’a
- [Gram.]
Nek aktiva nek pasiva (pri verboj).
// — igi. - = A-F-G-H-I-R
= neutre.
- NEŬTRAL’A
- Senpartia, superpartia.
(Kelkaj aŭtoroj malprave intermiksas neŭtrala kaj neŭtra, parolante ekzemple pri neŭtra ŝtato ; la vera esprimo estas : neŭtrala ŝtato).
// — ado, eco, ulo, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= neutre.
- NEV’O
- Filo de frato aŭ de fratino.
// — ino ; ge’, pra’nevoj. - = A-F-G
= neveu.
- Nevralgi’o
- {V.I.}
V. neŭralgio. - = névralgie.
- NI
- Pronomo multenombra de la unua persono.
// nia. - = F-H-I
= nous.
- NIĈ’O
- Kavaĵo en muro por enmeti statuon, fornon, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= niche.
- Niel’o
- {T.Vx} [Tekn.]
Ornamaĵo el nigra emajlo enĉizita sur oro, arĝento, k.t.p.
// — ado, isto. - = A-F-G-I
= nielle.
- Nigel’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de ranunkolacoj (nigella). - = nigelle, nielle bâtarde.
- NIGR’A
- Samkolora kiel ebono, fulgo, k.t.p.
// — aĵo, eco, igi, iĝi, ul’o-ino ; ebur’, fum’, ost’, platen’nigro ; nigrharulo ; kolnigra ; nigreblua ; dubenigra. - = F-H-I
= noir.
- Nihilism’o
- Doktrino kiu neas ĉiun kredon.
- = A-F-G-H-I-R
= nihilisme.
- Nihilist’o
- Nihilismano.
- = nihiliste.
- NIKEL’O
- Speco de metalo blanka tre malmola.
// — aĵo, ilo, isto, umi. - = A-F-G-H-I-R
= nickel.
- Nikoten’o
- {Df.}
V. nikotino. - = nicotine.
- Nikotian’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de solanacoj (nicotiana tabacum). - = nicotiane.
- Nikotin’o
- {Rh.} [Kem.]
Venena substanco kiu troviĝas en tabako.
V. nikoteno. - = A-F-G-H-I-R
= nicotine.
- Niks’o
- [Mitol.]
Akvokoboldo, akvofeo.
// — ino. - = G
= ondin.
- Niktag’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj apetalaj (mirabilis jalapa).
// — acoj. - = belle-de-nuit.
- Niktalis’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (nyctalis). - = nyctalis.
- Nikte’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de strigo (surnia nyctea). - = harfang.
- Niktibi’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de kaprimulgo (nyctibius). - = ibijau.
- Nimb’o
- 1 : {V.I.}
V. nimbuso.
2 : (ankaŭ :) glorkrono. - = nimbus.
- Nimbus’o
- {M.T.}
Griza nubo pluvanonca.
V. nimbo. - = nimbus.
- NIMF’O
- Virina diaĵo de riveroj, fontoj, montoj.
// — river’, fonto’, mar’, arbar’nimfo. - = A-F-G-H-I-R
= nymphe.
- Nimfe’o
- {Rh.} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj, akvolilio (nymphea) V. nenufaro, V. ninfeo..
// — acoj. - = nénuphar.
- Ninfe’o
- {V.I.}
Erare anstataŭ : nimfeo, V. nimfeo. - = nénufar.
- Niobi’o
- [Kem.]
Metalo malmulte konata. - = A-F-G-H-I-R
= niobium.
- Niponism’o
- ‹?› {Rh.}
Japanameco, japanismo. - = japonisme.
- Nirvan’o
- {V.P.}
Neesto, nenieco, neniiĝo. - = nirvana.
- NITR’O
- Scienca nomo de salpetro, aŭ azotato de potaso.
// nitracido ; nitrohava ; nitroza ; nitrocelulozo. - = A-F-G-H-I-R
= nitre.
- Nitrat’o
- {Df.} [Kem.]
Salo el nitrikacido kaj bazo. - = nitrate.
- Nitrik’o
- [Kem.]
Nitrikacido. - = A-F-G-H-I-R
= nitrique.
- Nitrit’o
- [Kem.]
Salo el nitroza acido kaj bazo. - = A-F-G-H-I-R
= nitrite.
- Nitrogen’o
- [Kem.]
Korpo simpla, azoto. - = A-F-G-H-I-R
= nitrogène, azote.
- NIVEL’O
- Horizontaleco, alteco super sama horizontala ebeno.
// — ado, aĵo, ilo, igi ; sen’, sam’nivelo. - = F-G-H-I-R
= niveau.
- NIZ’O
- [Ornit.]
Speco de rabobirdo (falco nisus). - = épervier.
- NJ
- Sufikso uzata por aldoni al virinaj nomoj karesan sencon, ekz. :
// Mario, Manjo ; patrino, panjo. - = Diminutif caressant des noms féminins.
- NOBEL’O
- Altrangulo.
(Kelkaj tre malprave uzas nobelulo anstataŭ nobelo ; nobelo per si mem signifas : altranga persono).
// — ino, aro, eco ; nobelara registaro. - = A-F-H-I
= gentilhomme.
- NOBL’A
- grandanima, altanima.
// — eco, ulo, igi ; malnobla. - = A-F-H-I
= noble.
- NOC’I
- {V.P.}
Malutili.
// — aĵo, ado, ema. - = nuire.
- Noci’o
- [Fil.]
Ekkono, komprenaĵo. - = A-F-H-I
= notion.
- NOĈ’O
- Entranĉo, enfendo.
// — kalkulilo. - = A
= encoche.
- NOD’O
- Kruciĝo, plektiĝo el fadeno, ŝnuro, rubando, k.t.p. ; ĉiu objekto nodforma ; ligotubero.
V. knoto.
// — aĵo, ita. - = nœud.
- Noe’a
- {V.I.}
Rilata al la biblia patriarko Noeo.
• Oni trovas ankaŭ : Noaho kaj Noa {Z.}. - = de Noé.
- NOKT’O
- Daŭro de tempo dum kiu la suno kuŝas sub la horizonto.
// — iĝi, uloj {T.Vx} (zoologio) ; nokto’birdo, ĉapo, gardisto, kandelo, lampo ; ennoktigi ; pasigi la nokton ; hieraŭ nokte. - = A-F-G-H-I
= nuit.
- Noktu’o
- Speco de strigo (noctua).
- = chouette.
- Nolane’o
- {*}
Speco de agarikacoj (nolanea). - = nolanée.
- NOM’O
- Vorto uzata por signi personon aŭ objekton.
// — ado, aro, ita ; al’, antaŭ’nomo ; falsa, familia nomo ; sam’, sen’noma ; moknomo ; laŭnome ; per la nomo de ; nomfesto. - = A-F-G-H-I
= nom.
- NOMAD’O
- {Rh.}
Migrulo.
• (Oni trovas ankaŭ sed malprave : nomadulo). - = A-F-G-H-I-R
= nomade.
- NOMBR’O
- Difinita kvanto.
// — ado ; mult’, grand’, plen’, sen’nombra ; el’, de’nombri ; ununombro. - = A-F-H-I
= nombre.
- Nominac’i
- {V.P.}
Elekti (kiel regnestron, oficiston, k.t.p.). - = A-F-G-H-I-R
= nommer à.
- NOMINAL’A
- Nur noma, ne efektiva.
- = A-F-G-H-I-R
= nominal.
- Nominalism’o
- [Fil.]
Doktrino laŭ kiu abstraktaj ideoj estas nur nomoj. - = A-F-G-H-I
= nominalisme.
- Nominativ’o
- Unua kazo en deklinacio.
- = nominatif.
- Nonius’o
- {V.I.}
V. verniero. - = vernier.
- Nopal’o
- Speco de amerikaj kaktacoj (cactus opuntia).
- = nopal.
- NORD’O
- Unu el la du polusoj, kontraŭa al la sudo.
// — ano, eca, ulo ? ; nord’vento, oriento ; nordsuda linio. - = A-F-G-H-I-R
= nord.
- Norm’o
- [Sc.]
Regulo, ekvilibra principo.
// — igi. - = A-F-G-H-I-R
= norme.
- NORMAL’A
- Ordinara, laŭregula.
// — eco, igi ; ne’, kontraŭ’, ekster’normala.
// normalo {T.Vx} (geometrio :) linio vertikala, perpendikla. - = A-F-G-H-I-R
= normal.
- Normand’o
- {V.I.}
Landano de nordokcidenta regiono de Francujo.
// — ujo. - = Normand.
- NORVEG’O
- Popolano de norda eŭropa lando.
// — ujo. - = norvégien.
- NOSTALGI’O
- {Df.}
Alhejma bedaŭro, prilanda spleno, landenuo. - = A-F-H-I-R
= nostalgie.
- NOT’O
- Marko, signo, rimarko.
// — eto, ego, ado ; not’libro, kajero, kanti ; prinoti ; ekspednoto ; muzika noto. - = A-F-G-H-I-R
= note.
- Notaci’o
- {M.T.}
Notado, prezentado per konvenciaj signoj. - = notation.
- NOTARI’O
- Publika oficisto kiu ricevas kaj redaktas kontraktojn por ilin aŭtentikigi.
// — aro, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= notaire.
- NOV’A
- Freŝe naskita, freŝdata, ne ankoraŭ eluzita.
// — aĵo, eco, ulo, igi ; malnova ; novjaro ; novaĵama ; denove ; en’, re’novigi. - = A-F-G-H-I-R
= neuf, nouveau.
- NOVEL’O
- Fabelo, romano.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= nouvelle.
- NOVEMBR’O
- Dekunua monato de la jaro.
- = A-F-G-H-I-R
= novembre.
- NOVIC’O
- Religia lernisto. Malspertulo.
// — eco ; (malprave : — ulo). - = A-F-G-H-I-R
= novice.
- NU
- Ekkrio por kuraĝigi, aŭ por atentigi (pri sekvanta frazo).
- = G-R
= eh bien ! allons !
- NUANC’O
- Ĉiu el la diversaj gradoj tra kiuj povas pasi unu sama koloro ; kolorgrado.
// — iĝi, ita. - = F-G-R
= nuance.
- NUB’O
- Nebulamaso pendanta en la ĉielo.
// — ego, eto, aĵo, eco, iĝi ; sennuba ; nuboplena. - = H-I
= nuage.
- NUD’A
- Senvesta, senornama, tute simpla.
// — aĵo, eco, igi ; nud’kapa, pieda ; duonnuda. - = A-H-I
= nu.
- Nudel’oj
- {Df.}
Speco de pasto, farunaĵo. - = A-F-G
= nouilles.
- Nufar’o
- {T.Vx} [Bot.]
Flava akvolilio (nuphar luteum). - = nuphar.
- NUK’O
- Posta parto de la kolo.
- = A-F-G
= nuque.
- NUKS’O
- Frukto de juglandujo ; ĉiu kernofrukto.
// — ujo, arbo. - = A-F-G-H-I
= noix.
- NUL’O
- Cifero por signifi maleston de unuo ; nenio, neniaĵo.
// — aĵo, eco, igi. - = A-F-I
= zéro.
- Numeni’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (numenius).
V. feopo. - = courlis.
- NUMER’O
- Cifero montranta la lokon de objekto inter aliaj.
// — aro, ita ; elnumeri ; nenumerebla. - = A-F-G-H-I-R
= numéro.
- Numeral’a
- Prinombra.
- = A-F-G-H-I-R
= numéral.
- Numerator’o
- Tiu el la du termoj de partumo, kiu montras kiom ĝi enhavas da partoj de la unuo.
- = A-F-G-H-I-R
= numérateur.
- NUMID’O
- [Ornit.]
Speco de kortbirdo (numida guttata). - = pintade.
- Numismatik’o
- [Sc.]
Monerscienco.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= numismatique.
- NUN
- En la momento mem, dum ni parolas.
// — aĵo, eco ; ĝisnune ; nuntempe. - = Gr
= maintenant.
- NUNCI’O
- Papa ambasadoro.
// — ejo. - = A-F-G-H-I-R
= nonce.
- NUR
- Sole, ne pli ol.
// nura ; se nur ; nur se. - = G
= ne que, seulement.
- Nutaci’o
- {T.Vx} [Astr.]
Oscilo, ripetita movo de supre malsupren, balanciĝo de la terakso. - = A-F-G-H-I-R
= nutation.
- NUTR’I
- Servi kiel manĝaĵo, zorgi pri manĝado de besto aŭ homo.
// — ado, aĵo, eco, anto, ist’o-ino ; plen’, lakto’nutri. - = A-F-H-I
= nourrir.
- O
- Deknaŭa litero de la esperanta alfabeto.
- = O.
- O
- Finiĝo de la substantivoj.
Kun radikoj nomaj, ĝi naskas konkretajn substantivojn signifantajn objekto aŭ individuo, kiel ekz. :
// tero, suno, arbo, homo, patro, k.t.p.
Kun radikoj adjektivaj, ĝi naskas abstraktajn substantivojn signifantajn eco, kvalito konsiderata en si mem, kiel ekz. :
// belo, bono, vero, varmo, ruĝo, k.t.p.
Kun radikoj verbaj, ĝi naskas ankaŭ abstraktajn substantivojn signifantajn stato aŭ ago aŭ rezultato konsiderataj en si mem, kiel ekz. :
// dormo, ĝojo, vido, marŝo, veno, k.t.p. - = Terminaison du substantif en esperanto.
- OAZ’O
- Kvazaŭinsulo de verdaĵo meze en la dezerto.
- = A-F-G-H-I-R
= oasis.
- Obdukci’o
- ‹?› {V.P.}
Juĝo-kuracista esploro de kadavro. - = autopsie (judiciaire).
- OBE’I
- Submetiĝi al la volo de iu ; plenumi la ordonojn de iu.
// — eco, ema, inda, igi ; malobei ; neobeigebla. - = A-F-H-I
= obéir.
- Obeks’o
- {Df.} [Anat.]
Organeto kiu troviĝas en la cerbo. - = verrou.
- OBELISK’O
- Kvarangula monolito plej ofte egipta.
- = A-F-G-H-I-R
= obélisque.
- OBJEKT’O
- [Fil.]
Ĉiu afero kiu sin prezentas al la vido aŭ al la penso.
// objekta : ekzistanta efektive ekster la penso. - = A-F-G-H-I-R
= objet.
- Objektiv’o
- [Opt.]
Unu el la vitroj de lorno turnata al la objekto kiun oni deziras vidi.
// objektivkovrilo. - = A-F-G-H-I-R
= objectif.
- OBL
- Sufikso por plimultigi kaj devenigi adjektivojn de la nombraj nomoj, ekz :
// triobla, dekobla, centobla, milobla, k.t.p. - = Suffixe multiplicatif.
- OBLAT’O
- Speco de pano nefermentita, tre maldika, uzata ĉu por surglui paperon, ĉu por fari hostion, k.t.p. ; gludisketo.
- = G-R
= pain à cacheter, oublie.
- OBLIGACI’O
- [Fin.]
Titolo naskanta rentumon, kiun eldonas financa kompanio.
// — ulo, havanto ; obligacio amortizebla. - = F-G-H-I-R
= obligation.
- OBLIKV’A
- Neperpendikla, klina.
// — eco, igi. - = F-H-I
= oblique.
- Oblong’a
- Longforma.
- = oblong.
- Obol’o
- {T.Vx}
Malgrandega monero ĉe la Grekoj. - = A-F-G-H-I-R
= obole.
- Obov’o
- {T.Vx} [Bot.]
Renversita ovo, tio estas, kies la pli dika ekstremaĵo estas supre.
// obovforma. - = obove (forme d’un œuf renversé).
- Oboval’a
- {T.Vx} [Bot.]
Obovforma. - = obovale.
- OBSED’I
- (Pri fiksideo) altrudiĝi, posedi, okupi la spiriton.
// — iĝo. - = A-F-H-I-R
= obséder.
- OBSERV’I
- Atente konsideri, esplori.
// — ado, eco, emo, anto, isto, ejo ; subobservi ; observa turo. - = A-F-H-I-R
= observer.
- Observatori’o
- (Scienca) observejo.
- = A-F-H-I-R
= observatoire.
- Obsidien’o
- {T.Vx} [Miner.]
Vulkana ŝtono. - = obsidienne.
- OBSTIN’I
- Persisti energie en ia ideo, volo, k.t.p.
// — egi, ado, eco, emo, aĉo, ulo. - = A-F-H-I
= s’obstiner.
- OBSTRUKC’I
- Ŝtopi per barilo, malebligi, embarasi la iradon al aŭ el ia loko.
// — ado, ilo. - = A-F-G-H-I-R
= obstruer.
- Obstrukci’o
- {V.P.}
Malhelpo de parlamenta laborado. - = obstruction.
- OBTEN’I
- ‹?› {Rh.}
Ricevi, atingi, trafi, ekhavi.
// — ebla ; reobteni. - = A-F-H-I
= obtenir.
- Obtur’i
- Ŝtopi.
// — ilo. - = F-H-I
= obturer.
- Obturator’o
- [Fot.]
Obturilo.
// gilotin’, kurten’, klap’, foli’, fokus’, ĵaluzi’obturatoro. - = F-H-I
= obturateur.
- OBTUZ’A
- {Z.}
Mallaŭta, sufokata (precipe pri voĉo). - = A-F-H-I
= sourd, étouffé.
- OBUS’O
- {Df.}
Eksploda kuglego por kanono, haŭbizo.
// obuspafilo (haŭbizo). - = F-I
= obus.
- OCEAN’O
- Vasta maro kiu kovras la plej grandan parton de la terglobo.
// transoceana ; silenta, trankvila oceano. - = A-F-G-H-I-R
= océan.
- OCEANI’O
- Kvina parto de la terglobo.
// — ano. - = A-F-G-H-I-R
= Océanie.
- Ocim’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de lamiaco (ocymum). - = basilic.
- OD’O
- Lirika poemo.
- = A-F-G-H-I-R
= ode.
- Odalisk’o
- Turka haremanino.
- = A-F-G-H-I-R
= odalisque.
- Odise’o
- {Df.}
Poemo de Homero pri la vojaĝoj de Uliso ; aventurplena vojaĝaro. - = odyssée.
- Odometr’o
- {*}
Paŝkalkulilo.
V. odoometro. - = odomètre.
- Odontometr’o
- {Rh.}
Dentmezurilo (vorto uzata en filatelo). - = odontomètre.
- Odoometr’o
- ‹†› {Rh.}
V. odometro. - = odomètre.
- ODOR’I
- Sentiĝi per la nazo.
// — aĵo, iĝi ; sen’, bon’, malbon’odora ; brul’, post’odori. - = A-F-H-I
= sentir (bon ou mauvais).
- Oer’o
- Speco de skandinava monero.
- = monnaie scandinave.
- OFEND’I
- Insulti, malrespekti.
// — ego, anto, iĝ’i-emo ; ne’, sen’ofenda ; ofendsentema. - = offenser.
- Ofensiv’o
- {T.Vx} [Milit.]
Antaŭatako, pretiĝo por atako. - = offensive.
- OFER’I
- Fordonaci definitive al iu.
// — ado, aĵo, ema, ejo ; buĉ’, verŝ’, mon’oferi ; oferdono ; monoferema. - = A-F-G
= offrir, sacrifier.
- Ofertori’o
- {Df.}
Parto de la meso en kiu la pastro oferas al Dio panon kaj vinon. - = offertoire.
- OFIC’O
- Servo, funkcio.
// — aĵo, ejo, isto ; senofica. - = A-F-H-I
= emploi.
- OFICIAL’A
- Anoncita, deklarita de rajta aŭtoritato.
// — aĵo, eco, igi, ulo ; duon’, kvazaŭ’, ne’oficiala. - = A-F-G-H-I-R
= officiel.
- Oficinal’a
- {Z.}
Apoteka, farmacia. (La vorto ne ŝajnas tre necesa.). - = officinal.
- OFICIR’O
- [Milit.]
Militista gradulo, kiel leŭtenanto, kapitano, k.t.p.
// — aro ; suboficiro. - = A-F-G-H-I-R
= officier.
- Ofidi’o
- 1 : {V.P.} [Zool.]
Klasa nomo de la serpentoj.
2 : [Ikt.]
Speco de fiŝo (ophidius). - = ophidien.
- Ofikleid’o
- Speco de muzika blovinstrumento.
- = ophicléide.
- Ofiklejd’o
- {M.T.} [Muz.]
Speco de kupra blovinstrumento. - = ophicléide.
- Ofioglos’o
- {Rh.} [Bot.]
Serpentlango, speco de filiko (ophioglossa). - = ophioglosse.
- Ofit’o
- {Df.} [Miner.]
Speco de makulabunda gemo. - = serpentine.
- Ofris’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de orkideo (ophrys). - = ophrys.
- OFT’E
- Multafoje.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; malofta. - = A-G
= souvent.
- Oftalm’o
- {Rh.}
V. oftalmio. - = ophtalmie.
- Oftalmi’o
- {Df.} [Med.]
Okulmalsano.
V. oftalmito, V. oftalmo. - = ophtalmie.
- Oftalmit’o
- {T.Vx} [Med.]
V. oftalmio. - = ophtalmie.
- Oftalmolog’o
- {V.P.}
Okulkuracisto, okulisto. - = ophtalmologiste.
- Oftalmologi’o
- {T.Vx} [Med.]
Parto de la medicino, kiu sin okupas pri la okuloj. - = ophtalmologie.
- Oftalmoskop’o
- {T.Vx} [Med.]
Instrumento por videsplori la okulojn, okulspegulo. - = ophtalmoscope.
- OGIV’O
- [Arkit.]
Pintarko.
// — aĵo ; — forma. - = A-F-H-I
= ogive.
- Ogr’o
- {V.I.}
Luphomo, fabla manĝegulo. - = A-F-H-I
= ogre.
- Oh’o
- ‹?› {Rh.}
Interjekcio. - = oh ! oh !
- OID
- [Sc.]
Sufikso proponita kaj uzata de kelkaj sciencistoj por devenigi nomojn de familioj (precipe zoologiaj) el nomoj de specoj, kiel ekz. :
// akaro, akaroido ; lacerto, lacertoido ; k.t.p.
Ĝi havas do la signifon : samfamiliano, samgentano de la antaŭnomita speco.
Oni uzis ĝin ankaŭ en geometrio por formi nomojn de figuraĵoj :
// trapezoido, romboido, kun simila signifo, V. rombojdo, V. id, V. ojd. - = Suffixe employé en sciences pour former des noms de familles naturelles.
- OJD
- [Sc.]
Sufikso proponita kaj uzata de kelkaj sciencistoj por devenigi adjektivojn precipe de substantivoj, kun signifo de simileco, kiel ekz. :
// arbojda (arbsimila), kristalojda (kristalŝajna), k.t.p.
• Estus necese pli precize diferencigi la tri sufiksojn id, oid kaj ojd, aŭ, se tio ne estas ebla, elekti nur unu inter ili.
V. id, V. oid. - = Suffixe employé en sciences pour former des adjectifs signifiant : semblable à, ayant l’air de, etc.
- Ojdi’o
- V. ojdiumo. (Oni trovas en {V.I.} : oidio).
- = oïdium.
- Ojdium’o
- {T.Vx} [Bot.]
Mikroskopa fungo kiu atakas la vinberon (oidium).
V. ojdio. - = oïdium.
- OJSTR’O
- [Entom.]
Speco de dipteroj kiuj vivas parazite sur la ĉevaloj (œstrus).
V. estruso. - = œstre.
- OK
- Nombro : sep kaj unu ; 8.
// — obla, ona, opa ; ok’pieda, silaba, angula. - = F-H-I
= huit.
- Okarin’o
- {V.I.} [Muz.]
Muzika fajfinstrumento. - = ocarina.
- OKAZ’I
- Fariĝi, havi lokon (ĉu ĝustatempe, ĉu neatendite).
// — aĵo, eco, igi, int’a-aĵo ; ĉiuokaze ; profiti per la okazo ; fari uzon el la okazo ; ĝustokaze. - = A-F-G-H-I-R
= avoir lieu.
- OKCIDENT’O
- Parto de la ĉielo kie la suno kuŝiĝas, subiras.
// — ano. - = F-G-H-I-R
= ouest, occident.
- OKCIPIT’O
- [Anat.]
Posta parto de la kapo.
V. okciputo, V. oksipito.
// — osto. - = occiput.
- Okciput’o
- {Sr.}
V. okcipito. - = occiput.
- OKR’O
- [Miner.]
Argila tero el kiu oni faras flavan koloraĵon.
// — eca. - = A-F-G-H-I-R
= ocre.
- Oks(acid’o)
- {Sr.} [Kem.]
Acido naskita el kombino de simpla korpo kun oksigeno kaj akvo. - = oxacide.
- OKSAL’O
- {Rh.} [Kem.]
Acido tirita el oksalido. (Oni trovas ĉe {T.Vx} : oksalacido.).
V. okzalo. - = acide oxalique.
- Oksalat’o
- {T.Vx} [Kem.]
Salo el oksalacido kaj bazo.
V. okzalato. - = oxalate.
- Oksalid’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (oxalis).
// — acoj. - = oxalide, surelle.
- Oksford’a
- {T.Vx} [Geol.]
Etaĝo de la jurasa formacio en la dua epoko. - = oxfordien.
- Okshoft’o
- Germana mezurero de enhaveco.
- = G
= muid.
- OKSID’O
- {T.Vx} [Kem.]
Ĉiu komponaĵo enhavanta oksigenon.
// — ado, ig’i-ebla, iĝi. - = A-F-G-H-I
= oxyde.
- OKSIGEN’O
- Korpo simpla, unu el la elementoj de akvo.
// — umi. - = A-F-G-H
= oxygène.
- OKSIKOK’O
- [Bot.]
Speco de vakcinio (oxycoccos). - = canneberge.
- Oksipit’o
- {Rh.}
V. okcipito. - = occiput.
- Oktaedr’o
- [Geom.]
Okedro. - = octaèdre.
- OKTANT’O
- [Mar.]
Aparato por observi dum marveturo la altecon kaj distancon de la astroj. - = A-F-G-H-I-R
= octant.
- OKTAV’O
- [Muz.]
Tono malproksima de alia je ok gradoj. - = A-F-G-H-I-R
= octave.
- OKTOBR’O
- Deka monato de la jaro.
- = A-F-G-H-I-R
= octobre.
- OKUL’O
- Vidorgano ; objekto okulforma.
// — eto, isto, umi ; okul’akno, haroj, lenso, malsano, mezure, videbla, ŝirmilo, vitro ; senokula ; apudokula lenso. - = A-F-H-I-R
= œil.
- Okult’a
- [Fil.]
Kaŝita, malfacile esplorebla. - = A-F-H-I
= occulte.
- Okultism’o
- Esploro de okultaj fenomenoj.
- = occultisme.
- OKUP’I
- Ekposedi, posedadi.
// — ado, eco, igi, iĝi ; pri’, sen’okupo ; sin okupi je, pri. - = A-F-H-I
= occuper.
- OKZAL’O
- Speco de poligonacoj (rumex).
V. oksalo.
// — acido. - = A-F-H-I
= oseille.
- Okzalat’o
- Salo el okzalacido kaj bazo.
V. oksalato. - = oxalate.
- OL
- Konjunkcio por esprimi komparon.
// pli granda ol ; prefere ol ; antaŭ ol. - = que.
- OLE’O
- Grasa substanco tirita el olivo kaj aliaj kreskaĵoj.
// — ado, eco, ujo, ita, umi ; ole’hava, dona, fonto, fabriko, gaso, puto, papavo ; senoleigi ; sanktoleito ; lasta oleumo ; oleum’ĉapelo, vesto. - = A-F-H-I
= huile.
- Oleac’o
- {Vef.} [Bot.]
Samfamiliano de olearbo. - = oléacé.
- Oleandr’o
- [Bot.]
Rozlaŭro, speco de arboj dukotiledonaj (nerium oleander).
V. nerio. - = A-F-G-H-I-R
= laurier-rose.
- Olein’o
- {V.P.} [Kem.]
Principo de la oleoj. - = oléine.
- Oleograf’o
- {Rh.}
Oleita litografo, olelitografo. - = oléographie.
- Oleometr’o
- [Fiz.]
Aparato por mezuri la densecon de oleo. - = oléomètre.
- Olfakt’a
- [Anat.]
Flara. - = olfactif.
- OLIBAN’O
- Speco de incenso.
- = oliban, encens.
- Oligarĥ’o
- {V.P.}
Oligarkiestro. - = oligarque.
- OLIGARKI’O
- Registaro en kiu la aŭtoritato apartenas nur al malgranda nombro da personoj aŭ familioj.
- = A-F-G-H-I-R
= oligarchie.
- Oligocen’a
- {T.Vx} [Geol.]
Etaĝo de eocena formacio en la tria epoko. - = oligocène.
- Olimp’a
- {Rh.}
Rilata al Olimpo. - = olympique.
- Olimpiad’o
- Daŭro da kvar jaroj en la antikva Grekujo.
- = A-F-G-H-I-R
= olympiade.
- OLIV’O
- Frukto de la olivujo (olea europea).
// — ejo, isto, ujo, arbo ; — forma, kolora, verda. - = A-F-G-H-I-R
= olive.
- Olograf’a
- {Vef.}
Tute, ekskluzive memskribita.
• (holografa estus preferinda). - = holographe.
- Om’o
- [Elek.]
Elektra mezurero.
V. megomo. - = A-F-G-H-I-R
= ohm.
- OMAR’O
- [Zool.]
Speco de krustuloj, marastako. - = F-G-R
= homard.
- OMBR’O
- Malhelaĵo naskita de maldiafana korpo.
// — aĵo, eco, iĝo, umi ; senombra ; subombro ; ombro’dona, hava, porta, plena ; tolombrigilo. - = F-H-I
= ombre.
- OMBREL’O
- Manportebla ŝirmilo kontraŭ suno aŭ pluvo.
// pluv’, sun’ombrelo. - = A-F
= ombrelle, parapluie.
- Omeg’o
- Lasta litero de la greka alfabeto.
- = A-F-G-H-I-R
= omega.
- Omfali’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (omphalia). - = omphalie.
- OMNIBUS’O
- Komuna veturilo.
- = A-F-G-H-I-R
= omnibus.
- ON
- Sufikso por partigi nombrojn.
// duono, triono, dekono, centono, k.t.p. ; onigi. - = Suffixe partitif des noms de nombres.
- Onan’i
- {V.P.} [Med.]
V. masturbi.
// — iĝi, isto. - = pratiquer l’onanisme.
- Onanism’o
- {V.P.} [Med.]
Masturbiĝemo. - = onanisme.
- OND’O
- Akvo moviĝanta, moviĝo de akvo.
// — ego, aĵo, umi ; — forma, krispo, linia, movo ; aerondaĵo. - = A-F-H-I
= onde.
- Onglet’o
- {Df.} [Tip.]
Paperbendo bindita en libro por ricevi surgluitan paĝon. - = onglet.
- ONI
- Nedifinita pronomo kiu signifas : homoj, personoj, ekz :
// oni kredas ke kometoj anoncas malfeliĉon. - = A-F
= on.
- Oniks’o
- [Miner.]
Tre delikata agato el kiu oni faras kameojn. - = A-F-G-H-I-R
= onyx.
- Onisk’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de terloĝaj krustuloj (oniscus). - = cloporte.
- ONKL’O
- Frato de patro aŭ patrino.
// — ino ; pra’, ge’onkloj. - = A-F-G
= oncle.
- Onobrik’o
- Speco de fabacoj (onobrychis).
- = sainfoin.
- Onomatopej’o
- {Vef.}
Imito de objekto per la sono de ĝia nomo.
• (onomatopeo ŝajnas preferinda). - = onomatopée.
- Onon’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de fabacoj (ononis). - = bugrane.
- Onopord’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (onopordon). - = chardon aux ânes.
- ONT
- Finiĝo de la participo aktiva estonteca. Ekz :
// la venonta semajno ; li estas skribonta morgaŭ. - = Terminaison du participe futur actif en esperanto.
- Ontologi’o
- [Fil.]
Scienco pri la esto kiel esto, parto de la metafiziko. - = ontologie.
- Oogon’o
- {Sr.} [Bot.]
Ĉelo en kiu formiĝas la inaj elementoj (oosferoj) ĉe iaj algoj kaj fungoj. - = oogone.
- Oolit’o
- {T.Vx} [Geol.]
Ovŝtono, speco de kalka ŝtono kiu karakterizas ĵurasan formacion. - = oolithe.
- Oologi’o
- [Ornit.]
Scienca esploro pri la ovoj.
V. ovologio. - = oologie.
- Oosfer’o
- {*}
Ina elemento el kiu naskiĝas ovo ĉe iaj vegetaĵoj. - = oosphère.
- OP
- Kolektiva sufikso uzata pri nombroj.
// duope, triope, k.t.p. - = Suffixe collectif des noms de nombres.
- OPAL’O
- Speco de juvelŝtono blueta, lakteca.
// — eco ; — brila, kolora, simila. - = A-F-G-H-I-R
= opale.
- Opatr’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj melasomoj (opatrum). - = opatre.
- OPER’O
- Muzika dramo.
// — eto, ejo ; — kantisto. - = A-F-G-H-I-R
= opéra.
- OPERACI’O
- 1 : [Kir.]
Ago de kirurgiisto por modifi staton de organoj en paciento.
2 : [Mat.]
Kalkulo farota por trafi difinitan rezultaton. - = 1 + 2 : opération.
- Operkl’o
- {T.Vx} [Anat., Ikt.]
Organa klapfermilo ; fiŝspirilo.
V. operkulo. - = opercule, ouïe (de poisson).
- Operkul’o
- {Vef.} [Nat. sc.]
Natura fermilo de kava organo ĉe kreskaĵoj kaj bestoj.
V. operklo. - = opercule.
- OPI’O
- Drogo tirita el la suko de papavo.
// — aĵo, eca, ejo, hava ; opifumejo. - = opium.
- Opiat’o
- {Df.}
Apoteka pasto. - = opiat.
- OPINI’I
- Pensi, juĝi, kredi ke.
// — anto, ulo ; samopinia ; obstinopiniulo. - = avoir l’opinion que, être d’avis que.
- Opol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de viburno (viburnum opulus). - = aubier, boule de neige.
- Opon’i
- {V.P.}
Fari opozicion.
// — anto. - = faire de l’opposition.
- Opoponak’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de umbeliferoj (opoponax). - = opoponax.
- Oporant’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj (oporanthus). - = oporanthe.
- OPORTUN’A
- Facile uzebla, favora, taŭga.
// — aĵo, eco, ema, isto ; maloportuna. - = commode.
- Oportunism’o
- Politika doktrino laŭ kiu oni devas atenti la cirkonstancojn pli ol la principojn.
- = opportunisme.
- Oportunist’o
- Oportunismano.
- = opportuniste.
- Opozici’o
- Kontraŭstaro (astronomia, logika, politika).
- = A-F-H-I-R
= opposition.
- OPRES’O
- {V.P.}
Premo, premiĝo. - = oppression.
- Optativ’o
- [Gram.]
Verba modo por signifi deziron. - = A-F-G-H-I
= optatif.
- Optik’o
- [Sc.]
Parto de la fiziko traktanta pri lumo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= optique.
- Optimism’o
- [Fil.]
Doktrino laŭ kiu ĉio estas kiel eble plej bone en la mondo. - = A-F-G-H-I-R
= optimisme.
- Optimist’o
- Optimismano.
- = A-F-G-H-I-R
= optimiste.
- Opunti’o
- {T.Vx} {Vef.} [Bot.]
Speco de kakto (opuntia vulgaris),
Speco de kaktacoj (opuntia). - = nopal, figuier de Barbarie.
- OR’O
- Metalo flava, grandvalora, el kiu oni faras monerojn kaj juvelojn.
// — aĵo, isto, ejo, umi, iĝi, ita ; or’mino, ŝtofo, lavisto, kolora ; or’hava, fara, iga ; orumitarĝento. - = F-H-I
= or.
- ORAKOL’O
- Respondo farita de Dio al demando.
- = A-F-G-H-I-R
= oracle.
- ORANGUTANG’O
- Speco de malaja simio homsimila.
// — ino, ido. - = A-F-G-H-I-R
= orang-outang.
- ORANĜ’O
- [Bot.]
Frukto de oranĝujo (citrus aurantium).
// — aĵo, ejo, ujo, arbo ; — kolora. - = A-F-G-H-I-R
= orange.
- ORANĜERI’O
- Oranĝejo, oranĝĝardeno.
- = orangerie.
- ORATOR’O
- (Publika) parolanto.
- = A-F-H-I-R
= orateur.
- Oratori’o
- [Muz.]
Speco de religia muzika dramo. - = A-F-G-H-I-R
= oratorio.
- Orb’o
- [Astr.]
Spaco kiun trakuras planedo dum ĝia rondirado ĉirkaŭ la suno.
// — eca. - = orbe.
- Orbit’o
- 1 : [Astr.]
Kurbo kiun desegnas planedo ĉirkaŭ la suno.
2 : Kaveto en kiu estas la okulo. - = 1 + 2 : orbite.
- Orcin’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (orcynus). - = germon.
- ORD’O
- Aranĝo de aferoj laŭ kiu ĉiu havas taŭgan lokon.
// — aĵo, ema, igi, iĝi ; malordo ; bon’, ekster’, kontraŭ’, sen’orda ; vicordiĝi. - = A-F-G-H-I
= ordre, arrangement.
- ORDEN’O
- Religia aŭ kavalira societo ; insigno de tiu societo.
// — ita. - = A-F-G-H-I-R
= ordre de chevalerie, religieux.
- Ordinaci’o
- {Df.} [Ekl.]
Ceremonio per kiu oni faras pastron. - = ordination.
- ORDINAR’A
- Kutima, normala, laŭregula.
// ne’, mal’, ekster’ordinara. - = A-F-G-H-I
= ordinaire.
- ORDON’I
- Esprimi aŭtoritate sian volon ; postuli plenumon de sia volo.
// — ado, ema, anto ; pagordono. - = ordonner, commander.
- OREL’O
- Organo de la aŭdado.
// — isto ; — kulereto, ringo, tamburo ; unuorela ; apudorela ŝvelo. - = F-G-H-I
= oreille.
- Oremus’o
- {Df.} [Ekl.]
Katolika preĝo. l.v. ni preĝu. - = oremus.
- Oreografi’o
- {Df.}
V. orografio. - = oréographie.
- ORF’O
- Infano kiu ne plu havas patron aŭ patrinon.
// — ino, eco ; georfoj. - = orphelin.
- ORFEON’O
- {Df.}
Kantista societo.
// — ano. - = A-F-H-I
= orphéon.
- ORGAN’O
- Parto de vivanta korpo difinita por plenumi funkcion.
// — aro. - = A-F-G-H-I-R
= organe.
- ORGANIK’A
- Rilata al organoj ; organa.
// — aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= organique.
- ORGANISM’O
- Organaro.
- = A-F-G-H-I-R
= organisme.
- ORGANIZ’I
- 1 : Doni al io la necesajn ilojn, organojn por plenumi taskon.
2 : Aranĝi.
// — ado, aĵo, eco, anto, isto. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : organiser.
- ORGANIZACI’O
- {W.D.}
Organiz’o-ado. - = A-F-G-H-I-R
= organisation.
- ORGANIZATOR’O
- {Rh.}
Organizanto, organizisto. - = A-F-G-H-I-R
= organisateur.
- Organografi’o
- {Vef.}
Priskribo de organoj. - = organographie.
- Orgasm’o
- [Fiziol.]
Volupta ekscitiĝo. - = orgasme.
- ORGEN’O
- Grandega muzika blovinstrumento kun tuboj, klavaroj, k.t.p.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= orgue.
- ORGI’O
- Manĝa kaj trinka diboĉo.
- = A-F-G-H-I-R
= orgie.
- Orĝad’o
- Migdalsiropo, migdallakto. Oni trovas ankaŭ : orĝato.
- = orgeat.
- ORIENT’O
- Parto de la ĉielo en kiu leviĝas la suno kaj laŭ kiu oni sin direktas.
// — eco, ado, ano, iĝi ; sin orienti. - = A-F-G-H-I-R
= orient.
- Orientalism’o
- {Df.}
Konaro pri Orientaj popoloj, lingvoj, moroj, k.t.p. - = orientalisme.
- Orientalist’o
- {Rh.}
Scienculo kiu esploras Orientanaĵojn. - = orientaliste.
- Oriflam’o
- {T.Vx}
Antikva flago de Francujo. - = oriflamme.
- Origan’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de lamiacoj (origanum). - = origan.
- Origen’o
- {Sr.}
V. origino, • kiu ŝajnas preferinda. - = origine.
- ORIGIN’O
- Deveno, principo, fonto, komenco.
V. origeno. - = A-F-G-H-I-R
= origine.
- ORIGINAL’A
- 1 : Primitiva, senmodela.
2 : Aparta, strangeta.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : original.
- Orikt’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj (oryctes). - = oryctès.
- Orikterop’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de afrika mirmekofago, terporko (orycteropus). - = oryctérope.
- Oriol’o
- [Ornit.]
Speco de paserbirdo (oriolus). - = A-F
= loriot.
- Orion’o
- {T.Vx} [Astr.]
Ekvatora stelaro. - = Orion.
- ORKESTR’O
- Muzikantaro.
// — ano, ejo, estro. - = A-F-G-H-I-R
= orchestre.
- Orkid’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de unukotiledonoj (orchis). (Oni trovas ankaŭ en {Df.} : orkiso.).
// — aloj. - = orchis.
- Orkide’o
- {Df.}
Orkidalo. - = A-F-G-H-I-R
= orchidée.
- Orlop’o
- {M.T.}
(Sub la formo : orlop’ferdeko), holda trabaro senplanka. - = barrots de cale.
- ORN’O
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de frakseno (fraxinus ornus). - = orne.
- ORNAM’I
- Beligi, aldoni beligilojn.
// — aĵo, ado, eco, anto, isto, iĝi ; senornameco ; ornamiĝamo. - = A-F-H-I
= orner.
- Ornat’o
- Ceremonia vestaĵo, mesvestaĵo.
- = vêtement de cérémonie.
- Ornismi’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Muŝbirdo (ornismyia). - = oiseau-mouche.
- Ornitogal’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de liliacoj, birdlakto (ornithogalum). - = ornithogale.
- Ornitologi’o
- [Sc.]
Parto de la naturscienco, kiu traktas pri birdoj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= ornithologie.
- Ornitop’o
- {V., V.P.} [Bot.]
L.v. birdopiedo, speco de fabacoj (ornithopus). - = ornithope, serradelle.
- Ornitorink’o
- {T.Vx} [Zool.]
Birdobekulo, speco de aŭstralia mamulo (ornithorhynchus). - = ornithorynque.
- Orobanĉ’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj gamopetalaj parazitaj (orobanche).
V. orobanko.
// — acoj. - = orobanche.
- Orobank’o
- {V.I.} [Bot.]
V. orobanĉo, • malpli ŝatinda. - = orobranche.
- Orografi’o
- Priskribo, traktato pri montoj.
V. oreografio. - = A-F-G-H-I-R
= orographie.
- Oronti’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de nordamerikaj monokotiledonoj (orontium).
// — acoj. - = oronce.
- Orpiment’o
- {Vef.} [Kem.]
Natura sulfido de arseniko.
V. aŭripigmento. - = orpiment.
- Orsodakn’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj (orsodacna). - = orsodacne.
- ORT’A
- [Geom.]
Rekta, rektangula.
// — ilo. - = droit.
- ORTANT’O
- {Rh.} [Mat.]
Alteco de triangulo, perpendikla linio sur bazo de triangulo. - = hauteur (d’un triangle).
- Ortiks’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de koturnoido (ortyx). - = colin.
- Ortocentr’o
- [Geom.]
Punkto kie kuniĝas la tri altecoj de triangulo. - = orthocentre.
- ORTODOKS’A
- Bonreligia.
// — eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= orthodoxe.
- ORTOGRAFI’O
- Arto skribi ĝuste la vortojn.
// — ita. - = orthographe.
- Ortokromat’a
- [Fot.]
Ĝustkolora.
V. pankromata.
// — eco, igi. - = orthochromatique.
- Ortol’o
- [Fot.]
Kemiaĵo uzata en fotografado. - = ortol.
- ORTOLAN’O
- [Ornit.]
Speco de paserbirdo (emberiza hortulana). - = ortolan.
- Ortologi’o
- {Rh., Vef.}
Arto paroli ĝuste, korekte ; traktato pri tiu arto. - = orthologie.
- ORTOPEDI’O
- Arto korekti la korpajn malformaĵojn.
- = A-F-G-H-I-R
= orthopédie.
- Ortopter’o
- {T.Vx} [Entom.]
Klaso de insektoj kiel grilo, akrido, blato, k.t.p. - = orthoptère.
- Ortoptik’a
- {Vef.} [Geom.]
Pri ia speco de kurblinio. - = orthoptique.
- Ortoz’o
- {T.Vx} [Miner.]
Speco de feldspato. - = orthose.
- OS
- Finiĝo de la estonteca indikativo. Ekz :
// mi venos morgaŭ. - = Terminaison du futur de l’indicatif.
- OSCED’I
- Spiri malfermante konvulsie la buŝon.
// — ado, anto, ema. - = L
= bâiller.
- Oscil’i
- [Tekn.]
Balanciĝi, ŝanceliĝi, svingiĝi, turnvolviĝi.
// — ado, igi. - = A-F-H-I
= osciller.
- Oskul’a
- [Geom.]
Pri du linioj aŭ surfacoj kiuj havas en unu punkto kontakton kiel eble plej intiman.
// — eco. - = osculateur.
- Osmer’o
- {Vef.} [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (osmerus). - = éperlan.
- Osmi’o
- [Kem.]
Korpo simpla meza inter metaloj kaj metalojdoj. - = osmium.
- Osmoz’o
- [Fiz.]
Fenomeno kiu okazas kiam du likvaĵoj estas disigitaj per poroza membrano, kaj konsistas en ilia intermiksiĝo. - = A-F-R
= osmose.
- Osmund’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de filikoj (osmunda). - = osmonde.
- OST’O
- Malmola kaj fortika parto kiu estas kvazaŭ ĉarpentaĵo de la korpo.
// — aĵo, aro, eca, ujo, igi, iĝi, eto ; senostigi ; ostokuniĝi ; osto’putriĝo, tubero, rompiĝo, raspilo, nigro ; ĵetosto. - = A-F-H-I
= os.
- Ostard’o
- [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (tetrax).
V. tetrako, V. otardo, V. otiso. - = outarde.
- Ostein’o
- {V.I.} [Anat.]
Osta substanco, ostoŝtofo. - = ostéine.
- Ostentaci’o
- {V.P.}
Fanfaronado, pompo, lukso. - = A-F-H-I
= ostentation.
- Osteologi’o
- {V.P.} [Anat.]
Ostoscienco. - = ostéologie.
- OSTR’O
- Duklapa manĝebla molusko.
// — ejo, ujo, ojdoj ; — bredo, kulturo, vendisto. - = A-F-G-H-I-R
= huître.
- Ostracism’o
- Juĝo per kiu la Atenanoj ekzilis civitanojn, kiujn ili opiniis danĝeraj por la Respubliko.
- = A-F-G-H-I-R
= ostracisme.
- OT
- Verba finiĝo ĉe la pasiva participo estonteca.
// juĝota. - = Terminaison du participe futur passif en esperanto.
- Otard’o
- {Df.}
V. ostardo. - = outarde.
- Otis’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj.
V. ostardo, V. hubaro, kaj V. tetrako. - = outarde.
- Otoman’o
- {V.P.}
Turko. - = Ottoman.
- Otus’o
- {Vef.} [Ornit.]
Speco de noktaj rabobirdoj (otus). - = hibou.
- OV’O
- Organika korpo kiu enhavas la ĝermon de estonta besto.
// — aĵo, ujo ; ov’blanko, ŝelo, flavo ; ovforma. - = A-F-H-I
= œuf.
- Ovaci’o
- Triumfo, honoro al iu farita de popolamaso.
- = A-F-H-I
= ovation.
- OVAL’O
- [Geom.]
Ovformo.
// — igi. - = A-F-G-H-I-R
= ovale.
- Ovari’o
- [Anat.]
Ovglando ; ovujo. - = A-F-H-I
= ovaire.
- Ovidukt’o
- {V.P.}
V. ovodukto. - = oviducte.
- Ovodukt’o
- [Zool.]
Ovkanalo.
V. ovidukto. - = oviducte.
- Ovogen’a
- {Sr.}
Naskanta ovon. - = ovigène.
- Ovojd’a
- Ovforma, ovsimila.
- = ovoïde.
- Ovol’o
- [Bot., Zool.]
Ovoŝelo. - = A-F-H-I
= ovule.
- Ovologi’o
- V. oologio.
- = oologie.
- OZ
- Sufikso proponita kaj uzita de kelkaj aŭtoroj (ekz. G. Moch en La Reĝo de la Montoj) kun la senco de materia multnombreco, por anstataŭi ĉu mult, ĉu plen, abund, riĉ, k.t.p. Kiel ekz. :
// arboza, anstataŭ multarba ; herboza, anstataŭ herboriĉa ; sabloza, anstataŭ sabloplena ; k.t.p. - = Suffixe employé pour former des adjectifs ayant le sens de : plein de, riche en, etc.
- Ozon’o
- [Kem.]
Elektrizita oksigeno.
// — eca, igi. - = A-F-G-H-I-R
= ozone.
- P
- Dudeka litero de la esperanta alfabeto.
- = P.
- PAC’O
- Stato de senmiliteco, interkonsenteco, kvieteco.
// — ema, ulo, igi, iĝi ; malpaci ; interpaco. - = A-F-H-I
= paix.
- PACIENC’O
- Kuraĝa elteno de doloro, trankvila atendo de malfruaĵo.
// — ema, ulo, igi ; senpacienca ; malpacienco. - = A-F-H-I
= patience.
- PACIENT’O
- Suferanto, malsanulo, operaciato.
- = A-F
= patient.
- Pacifism’o
- Doktrino de la pacifistoj.
- = A-F-G-H-I-R
= pacifisme.
- Pacifist’o
- Partiano de konstanta interpopola paco.
- = A-F-G-H-I-R
= pacifiste.
- Paĉol’o
- {T.Vx}
V. paĉulo. - = patchouli.
- Paĉul’o
- [Bot.]
Ĥina lamiaco uzata en parfumarto.
V. paĉolo. - = patchouli.
- Padel’i
- {Rh.}
Remi per unuobla remilo.
// — ilo ; padelo {T.Vx} : radremilo en vaporŝipo, k.t.p. - = A
= ramer à l’aviron, pagayer ; padelo : palette (de roue à aubes).
- Padus’o
- {T.Vx}
Speco de ĉerizujo (cerasus padus). En {V.P.} oni trovas : padopruno, kun la sama signifo. - = putiet.
- PAF’I
- Sendi kuglon aŭ sagon per armilo.
// — aĵo, ado, anto, ejo, il’o-eto, ego, isto ; pafark’o-isto ; paf’loko, truo, remparo ; aer’, krak’pafileto ; preterpafi. - = tirer un coup (d’arme à feu ou d’arme de jet).
- PAG’I
- Doni monon por ricevi komercaĵon, servon, k.t.p. ; sin liberigi de ŝuldo, imposto, k.t.p.
// — ado, aĵo, anto, eta, ebla ; depag’o-ulo ; antaŭ’, el’, en’, re’pagi ; senpaga ; pagokapabla. - = A-F-H-I
= payer.
- Pagaj’o
- {Vef.}
Unuobla remilo uzata de Amerikaj boatistoj. - = pagaie.
- Paganism’o
- {V.H.}
Idolaneco. - = paganisme.
- Pagod’o
- Idola preĝejo en Hindujo kaj Ĥinujo.
- = A-F-G-H-I-R
= pagode.
- Pagr’o
- {Rh.} [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (pagrus). - = pagre.
- Pagur’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de krustuloj (pagurus). - = bernard l’hermite.
- PAĜ’O
- Flanko, faco de paperfolio sur kiu oni skribas aŭ presas.
// — ordigisto. - = A-F-G-H-I-R
= page (une).
- PAĜI’O
- Juna nobelo servanto de reĝo aŭ princo.
- = A-F-G-H-I-R
= page (un).
- Paj’o
- ‹?› {Rh.}
Alia vorto (angla) por : pasteĉo.
V. pasteĉo. - = A
= pâté (anglais).
- Pajaĉ’o
- ‹†› {Df.}
Histriono.
• En {V.P.} : pajaco, preferinda. - = F-I
= paillasse (un).
- PAJL’O
- Trunketaro de sekaj gramenacoj, greno, aveno, k.t.p.
// — aĵo ; pajlo’kolora, kovrita ; pajl’amaso, matraco ; pajlo’ŝtopi, remburi. - = F-H-I
= paille.
- Pajnt’o
- {Rh.}
Mezureco de enteneco. - = pinte.
- PAK’I
- Kunligi kaj kunvolvi diversajn objektojn por ilin pli facile transporti.
// — eto, ego, aĵo, aro, anto, ejo ; pakaĵisto ; el’, en’, kun’paki ; poŝtpaketo ; pakokesto ; paktolo. - = A-F-G-H-I-R
= empaqueter, emballer.
- Pakiderm’o
- {T.Vx} [Zool.]
Dikhaŭta mamulo, kiel elefanto, porko. - = pachyderme.
- Paksil’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (paxillus). - = paxille.
- PAL’A
- Senkolorigita.
// — ega, eta, eco, igi, iĝi ; palkolora malsano. - = A-F-H-I
= pâle.
- PALAC’O
- Domego de reĝo, k.t.p.
// simila, servisto. - = A-F-G-H-I
= palais.
- Paladi’o
- [Kem.]
Metalo. - = palladium.
- PALANKEN’O
- Portseĝo, uzata precipe en Orientaj landoj.
- = A-F-G-H-I
= palanquin.
- PALAT’O
- [Anat.]
Supera parto de la internaĵo de la buŝo.
// — osto. - = A-F-H-I
= palais.
- Palaten’o
- 1 : {V.P.}
(Pola) provincestro.
2 : (Hungara) ĉefmagnato. - = 1 + 2 : palatin.
- Paleograf’o
- {Df.}
Paleografiisto. - = paléographe.
- Paleografi’o
- Arto deĉifri antikvajn skribaĵojn.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= paléographie.
- Paleontolog’o
- {Df.}
Paleontologiisto. - = paléontologiste.
- Paleontologi’o
- Parto de la geologio, kiu traktas pri prabestoj kaj prakreskaĵoj.
- = A-F-G-H-I-R
= paléontologie.
- Paleozo’a
- Rilata al pravivaĵoj, entenanta plej antikvajn fosiliojn.
- = paléozoïque.
- Palestin’o
- {Vr.Z.}
Azia lando loĝita de la Hebreoj.
// — ano. - = Palestine.
- Palestr’o
- {Df.}
Korpekzerco, gimnastiko.
// — ejo. - = A-F-G-H-I-R
= palestre.
- PALETR’O
- Maldika tabuleto uzata de pentristoj.
- = A-F
= palette.
- Pali’o
- {V.I.}
Religia lingvo de Cejlono. - = pali.
- Paliativ’a
- ‹?› {Rh.}
Helpa, duonefika, malgraviganta (ŝirmo, protekto) ; neplena (kuracilo).
// — aĵo. - = palliatif.
- Palimpsest’o
- {V.I.}
Antikva manuskripto sur kiu oni forgratis la inkon por superskribi. - = palimpseste.
- Palingenez’o
- {V.I.}
Renaskiĝo, reviviĝo. - = palingénésie.
- PALINUR’O
- [Zool.]
Speco de krustuloj.
V. langusto. - = A-F-H-I
= langouste.
- PALIS’O
- Stangeto el ligno por fiksi en tero.
// — aĵo, aro, eto ; palisplektaĵo. - = A-F-H-I-R
= pieu, échalas.
- PALISANDR’O
- Amerika ligno uzata por fari luksajn meblojn.
- = palissandre.
- Palium’o
- {V.I.}
Greka mantelo. - = A-F-G-H-I-R
= pallium.
- PALM’O
- Speco de arboj unukotiledonaj en la tropikaj landoj.
// — arbo, branĉo, radiko, vino ; palmodimanĉo. - = palmier.
- Palmett’o
- ‹†› {Rh.}
Ornamaĵo palmforma. - = palmette.
- Palmiped’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Klaso de akvobirdoj, kiel anaso, mevo.
V. palmipiedo. - = palmipède.
- Palmipied’o
- {V.I.}
V. palmipedo. - = palmipède.
- PALP’I
- Tuŝesplori.
// — ado, ebla, eti ; fuŝpalpi. - = A-F-H-I
= palper.
- PALPEBR’O
- Membrano, kiu ŝirmas la okulojn.
// — umi. - = F-H-I
= paupière.
- Palpebrit’o
- {Rh.}
V. blefarito. - = blépharite.
- PALT’O
- Speco de vira vesto, kiun oni surmetas al alia.
- = F-G-H-R
= paletot.
- Paluden’o
- {T.Vx} [Geol.]
Fosilia konko. - = paludine.
- Palumb’o
- {Df.} [Ornit.]
Speco de kolumbo (columbus palumbus). - = ramier, palombe.
- PAMFLET’O
- Paskvilo, satira broŝureto.
// — isto. - = A-F-G-R
= pamphlet.
- Pampelm’o
- {T.Vx}
Speco de amerika citrujo (citrus pampelmos). - = pamplemousse.
- Pampstep’o
- {Df.}
Sudamerika stepo. - = pampa.
- PAN’O
- Nutraĵo el knedita kaj bakita faruno.
// — isto, ujo, ejo ; pan’bulo, butiko, farado, komerco, molaĵo, krusto, ŝranko, vendejo. - = pain.
- Panace’o
- {Df.}
Universala kuracilo. - = A-F-G-H-I-R
= panacée.
- Panak’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de umbeliferoj (panax). - = panax.
- Panam’o
- {Df.}
Centramerika loko, kiu donas sian nomon al ligno, ĉapelo, k.t.p. - = Panama.
- Panaris’o
- {Df.} [Med.]
Fingrabsceso. - = panaris.
- Pandekt’oj
- {V.P.}
Romana jurlibro farita laŭ ordono de imperiestro Justiniano. - = Pandectes.
- Pandion’o
- {V.P.} [Ornit.]
Fiŝaglo (pandion). - = balbuzard.
- Pane’o
- {T.Vx} [Mar.]
Haltiĝo de velŝipo. - = panne.
- Panegir’a
- ‹?› {Rh.}
Laŭda, solena (parolado).
// — aĵo, anto, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= panégyrique.
- Panel’o
- 1 : Tabulo pentrita, skulptornamita, k.t.p.
2 : {Vr.Z.}
Trotuaro • (alia senco, kiu ne ŝajnas necesa). - = 1: A-F-G-R
= 1 : panneau. 2 : trottoir.
- Paneol’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (paneolus). - = panéolus.
- PANIK’O
- 1 : Ekteruro, tumulto (en popolamaso, k.t.p.).
2 : {T.Vx} [Bot.]
Speco de gramenacoj (panicum). - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 : panique. 2 : panic.
- Panikl’o
- {Rh.} [Bot.]
Bukedforma floraro aŭ fruktaro. - = A-F-H-I
= panicule.
- Pankrati’o
- [Bot.]
Speco de liliacoj (pancratium). - = pancrais, pancratier.
- Pankreas’o
- [Anat.]
Glando, kiu havas gravan rolon en digestado. Oni trovas en {V.I.} kaj {V.H.} : pankreo. - = A-F-H-I
= pancréas.
- Pankromat’a
- [Fot.]
V. ortokromata. - = panchromatique.
- Panoftalmi’o
- {Sr.} [Med.]
Inflamo de la tuta okulo, tutoftalmio. - = panophtalmie.
- Panopli’o
- {Vef.}
Batalila trofeo pendanta sur muro. - = panoplie.
- PANORAM’O
- Cirkla pentraĵo prezentanta vastan horizonton.
- = A-F-G-H-I-R
= panorama.
- PANS’I
- [Med.]
Bandaĝi.
// — ado, aĵo. - = panser.
- PANTALON’O
- Krurvesto.
// — eto ; sakpantalono. - = F-H-I
= pantalon.
- Panteism’o
- [Fil.]
Doktrino, laŭ kiu Dio estas ĉio. - = A-F-G-H-I-R
= panthéisme.
- Panteist’o
- Panteismano.
- = A-F-G-H-I-R
= panthéiste.
- PANTER’O
- [Zool.]
Mamulo viandomanĝa (felis panthera). - = panthère.
- PANTOFL’O
- Hejma piedvesto.
- = F-G-H
= pantoufle.
- Pantoftalmi’o
- {Rh.} [Med.]
Inflamo de la tuta okulo. - = panophtalmie.
- Pantograf’o
- Instrumento por kopii mekanike planojn, desegnaĵojn, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= pantographe.
- PANTOMIM’O
- Arto esprimi ideojn kaj sentojn per gestoj ; senparola teatraĵo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= pantomime.
- Panus’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (panus). - = panus.
- PAP’O
- Estro de la katolika romana eklezio.
- = A-F-G-H-I-R
= pape.
- PAPAG’O
- [Ornit.]
Speco de grimpobirdoj (papagus).
// — eto. - = G-H-I-R
= perroquet.
- Papaj’o
- [Bot.]
Speco de arboj dukotiledonoj (carica papaya).
// — acoj, aloj. - = papayer.
- PAPAV’O
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (papaver).
// — acoj. - = A-F-G-H
= pavot.
- PAPER’O
- Maldika folio farita el malnova tolaĵo aŭ el lignaj fibroj kaj uzata por skribi, presi, k.t.p.
// — eto, isto, ujo ; paper’folio, butiko, faristo, vendisto ; mona, negoca papero. - = A-F-G-H
= papier.
- Papil’o
- {T.Vx} [Anat.]
Malgranda eminanco sur haŭto, mukozo, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= papille.
- PAPILI’O
- [Entom.]
Specaro de insektoj lepidopteroj. - = F
= papillon.
- Papirus’o
- [Bot.]
Egipta cipero, kies ŝelon oni uzis por skribi ; egipta manuskripto. - = A-F-G-H-I-R
= papyrus.
- Papism’o
- {Df.}
Papaneco. - = A-F-G-H-I-R
= papisme.
- Papist’o
- Papano.
- = papiste.
- Paprik’o
- Ruĝa pipro, pimento.
- = paprica, piment.
- PAR’O
- Kunaĵo de du objektoj aŭ estaĵoj.
// — eco, igi, iĝi ; parigisto ; nepara, subpara ; kunpariĝi ; fortparo (mekaniko). - = couple, paire.
- Para’o
- {T.Vx} [Mez.]
V. paralo ?
• Eble mezurero de enteneco por sekaj legomoj en Portugala Hindujo ? - = para.
- Parabol’o
- 1 : [Geom.]
Speco de kurblinio.
2 : [Ret.]
Instrua alegorio. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : parabole.
- Paraboloid’o
- [Geom.]
Surfaco de dua grado. - = A-F-G-H-I-R
= paraboloïde.
- Paracentez’o
- [Kir.]
Operacio por eltiri puson, fluidaĵojn. - = paracentèse.
- PARAD’I
- [Milit.]
Ceremonie viciri (pri armeo).
// parad’marŝi, placo, ĉevalo. - = A-F-G-R
= passer la revue, parader.
- Paradigm’o
- [Gram.]
Gramatika ekzemplo. - = A-F-G-H-I-R
= paradigme.
- PARADIZ’O
- Ĝardeno, kie vivis Adamo kaj Evo antaŭ la peko ; ĉiela lando por senpekuloj.
- = A-F-G-H-I-R
= paradis.
- Paradize’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de tropikaj paseroj (paradisea). - = paradisier, oiseau de paradis.
- PARADOKS’O
- Opinio kontraŭa al la komuna opinio.
- = A-F-G-H-I-R
= paradoxe.
- Paraf’o
- 1 : Distingiga streko aldonita al subskribo.
2 : {Vr.Z.}
Monogramo • (alia senco, kiu ne ŝajnas necesa). - = 1: A-F-I
= 1 : parafe. 2 : monogramme.
- Parafin’o
- [Kem.]
Substanco vaksosimila tirita el skistoleo. - = A-F-G-H-I-R
= parafine.
- Parafraz’o
- Multvorta klarigo, traduko.
- = A-F-G-H-I-R
= paraphrase.
- PARAGRAF’O
- Parto, plejofte numerita, de ĉapitro, parolado.
V. perikopo. - = A-F-G-H-I-R
= paragraphe.
- Paraheli’o
- {V.I.} [Astr.]
V. parhelio. - = parhélie.
- Paraklet’o
- {V.I.}
Unu el la nomoj de la Sankta Spirito, konsolanto. - = Paraclet.
- Paral’o
- [Voj.]
Turka monereto.
V. parao. - = para.
- Paralaks’o
- [Astr.]
Angulo laŭ kiu observanto ĉe la centro de astro vidus la radion de la terglobo. - = A-F-G-H-I-R
= parallaxe.
- PARALEL’A
- [Geom.]
Konstante egaldistanca (pri linioj, surfacoj). - = A-F-G-H-I-R
= parallèle.
- Paralelepiped’o
- {T.Vx} [Geom.]
Solido sesfaca, kies kontraŭaj facoj estas paralelaj.
V. paralelipipedo. - = A-F-G-H-I-R
= parallélépipède.
- Paralelipiped’o
- ‹?› {Rh.} [Geom.]
V. paralelepipedo. - = A-F-G-H-I-R
= parallélipipède.
- Paralelism’o
- ‹?› {Df.} [Geom.]
Paraleleco. - = A-F-G-H-I-R
= parallélisme.
- Paralelogram’o
- [Geom.]
Figuraĵo, kies kontraŭaj lateroj estas paralelaj. - = A-F-G-H-I-R
= parallélogramme.
- PARALIZ’O
- [Med.]
Senigo aŭ malpliigo de sento kaj movo.
// — aĵo, iĝi, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= paralysie.
- Paralogism’o
- [Fil.]
Erara rezono. - = A-F-G-H-I-R
= paralogisme.
- Parametr’o
- [Mat.]
Konstanta grando en ekvacio de kurbo aŭ surfaco. - = A-F-G-H-I-R
= paramètre.
- Paramidofenol’o
- [Kem. fot.]
Kemiaĵo uzata en fotografado. - = paramidophénol.
- Parangon’i
- {T.Vx} [Tip.]
Laŭliniigi diversajn presliterojn. - = parangonner.
- Paraped’o
- {T.Vx}
Randmuro, balustrado, brustoŝirmilo.
V. parapeto. - = A-F-H-I-R
= parapet.
- Parapet’o
- {Rh.}
V. parapedo. - = A-F-G-H-I-R
= parapet.
- Parasekv’o
- {V.I.} [Ekl.]
Antaŭsabato ; sankta vendredo. - = parascène.
- Paraselen’o
- {V.I.} [Meteor.]
Lumrondo ĉirkaŭ la luno. - = parasélène.
- Paraŝit’o
- {Ka.}
Enterigisto (en antikva Egipto). - = croque-mort.
- Parazit’o
- Homo, estaĵo kiu vivas per malpropraj rimedoj.
- = A-F-G-H-I-R
= parasite.
- Parc’o
- {T.Vx} [Mitol.]
Diaĵo kiu ŝpinas la vivon de homoj. Oni trovas ankaŭ : Parcino.
V. Parko. - = A-F-G-H-I-R
= Parque.
- Parcel’o
- Parteto, ero.
- = A-F-G-H-I-R
= parcelle.
- Parcimoni’o
- Troŝparemo.
V. pasimonio. - = A-F-H-I
= parcimonie.
- PARDON’I
- Indulgi, senkulpigi.
// — ebla, ema, inda ; senpardona. - = A-F-G-H-I-R
= pardonner.
- PARENC’O
- Samfamiliano, kiel gepatroj, gefratoj, geonkloj, k.t.p.
// — ino, aro, eco, igi, iĝi ; senparenca. - = F-H-I
= parent (frère, oncle, etc.).
- Parenkim’o
- {T.Vx} [Bot.]
Vegetaĵa aŭ animala teksaĵo el multangulaj ĉeloj. - = parenchyme.
- PARENTEZ’O
- Krampo, frazo inter krampoj.
- = A-F-G-H-I-R
= parenthèse.
- PARFUM’O
- Agrabla odoro, bonodoraĵo.
// — aro, isto, ujo, ita. - = A-F-G-H-I-R
= parfum.
- Parged’o
- {Sr.}
V. pargeto. • La Universala Vortaro havas : pargeto. - = parquet.
- PARGET’O
- Planka tabularo.
V. pargedo.
// — aĵo, ero, isto, ita. - = A-F-G-R
= parquet (de chambre).
- Parheli’o
- {Df.} [Astr.]
Speguliĝo de suno sur nuboj.
V. parahelio. - = A-F-G-H-I-R
= parhélie.
- Pari’o
- Muro, flanko, septo, vando.
- = A-F-H-I
= paroi.
- Paria’o
- {Df.} [Voj.]
Apartulo (en Hindujo). - = paria.
- Pariet’a
- {Rh., T.Vx} [Anat.]
Pri la flankaj kraniostoj. - = A-F-H-I
= pariétal.
- Parietal’a
- {Rh.}
Pri la regiono de la parietostoj. - = A-F-H-I
= pariétal.
- Parietari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de urtikacoj (parietaria). - = pariétaire.
- Parisilab’a
- {Vef.}
Enhavanta paran nombron da silaboj. - = parisyllabique.
- Pariz’o
- {Vr.Z.}
Ĉefurbo de Francujo.
// — ano. - = Paris.
- PARK’O
- Granda ĝardeno kun herbejoj, arbaroj, k.t.p.
// enparkigi. - = A-F-G-H-I-R
= parc.
- Park’o
- {Df.}
V. Parco. - = Parque.
- Parkal’o
- {Df.}
Speco de kotonŝtofo.
V. perkalo. - = percale.
- PARKER’E
- Memore.
- = F
= par cœur.
- PARLAMENT’O
- Politika reprezentantaro.
// — ano, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= parlement.
- Parlamentari’o
- {Df.} [Milit.]
Oficiro komisiita por interparoli kun malamikoj. - = parlementaire.
- Parlamentarism’o
- Parlamenta registaro ; sistemo de parlamenta regado.
- = A-F-G-H-I-R
= parlementarisme.
- Parmesan’o
- {V.I.}
Parma verda fromaĝo. En {V.P.} : parmezano. - = parmesan.
- Parnas’o
- {Df.} [Mitol.]
Greka monto dediĉita al Apolono kaj Muzoj. - = Parnasse.
- Parnasi’o
- [Bot.]
Speco de marĉherboj dukotiledonoj (parnassia). - = parnassie.
- PARODI’O
- Ŝerca imitaĵo de poemo aŭ verko.
- = A-F-G-H-I-R
= parodie.
- PAROĤ’O
- Teritorio regata de unu pastro.
// — ano, estro ; paroĥa preĝejo. - = A-F-G-H-I
= paroisse.
- Paroksism’o
- Plej alta punkto de malsano, pasio, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= paroxysme.
- PAROL’I
- Esprimi la penson per vortoj.
// — ado, aĵo, anto, eco, ema, ejo, isto ; al’, el’, ek’, dis’, inter’, pri’, pro’, re’, sub’paroli ; kant’, naz’paroli ; antaŭ’, kontraŭ’parolo ; liberparolema ; belparolulo. - = F-H-I
= parler.
- Paroli’o
- {Vef.}
Duoblo de la sumo antaŭe ludita (en hazardludoj). - = paroli.
- Parotid’o
- 1 : {Df.} [Anat.]
Apudorela glando.
2 : {Df.} [Med.]
Inflamo de la parotido. - = 1 + 2 : parotide.
- PART’O
- Peco, fragmento, ero.
// — eto, umi, ig’i-isto ; partopreni ; dispartigi ; poparta, laŭparta. - = A-F-G-H-I
= part, partie.
- PARTER’O
- Teretaĝo de teatro.
- = F-G-I-R
= parterre.
- PARTI’O
- 1 : Samopinia anaro.
// — eto, eco, ano, ema ; senpartia.
2 : Edzigebla persono. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : parti.
- PARTICIP’O
- [Gram.]
Vorto verbadjektiva, kiel : amata, vivanta, k.t.p. - = A-F-G-H-I
= participe.
- PARTIKL’O
- {T.Vx} [Gram.]
Vorteto, vortero, afikso.
V. partikolo, V. partikulo. - = A-F-G-H-I
= particule.
- PARTIKOL’O
- {Rh.} [Gram.]
V. partiklo. - = A-F-G-H-I
= particule.
- Partikul’o
- {Vr.Z.}
V. partiklo. - = particule.
- Partikular’a
- {V.P.}
Eksklusiva, aparta, privata. - = particulier.
- Partikularism’o
- Emo por defendi sendependecon de grupetoj.
- = A-F-G-H-I-R
= particularisme.
- Partikularist’o
- Partikularismano.
- = A-F-G-H-I-R
= particulariste.
- Partitiv’a
- Dispartiga.
- = partitif.
- PARTITUR’O
- Sumo de la diversaj partoj de opero.
- = A-F-G-H-I-R
= partition.
- Partizan’o
- ‹?› {V.P.}
Partiano. - = partisan.
- PARU’O
- [Ornit.]
Speco de paserbirdoj (parus). - = H
= mésange.
- Parvenu’o
- {V.P.}
Riĉinĝinta krudulo, elsaltulo. - = parvenu.
- PAS’I
- Iri de unu loko al alia.
// — anto, ema, igi ; al’, el’, en’, for’, preter’, tra’, trans’, super’pasi ; pasigi la tempon ; tompo’pasigilo, pasigado. - = A-F-G-H-I
= passer.
- Pasaĝer’o
- Vojaĝanto en fervojo, vaporŝipo.
- = A-F-G-H-I-R
= voyageur, passager.
- PASAMENT’O
- Vestornamaĵo el silko aŭ oro, arĝento, k.t.p.
// — aro, isto. - = F-G-H-I-R
= galon, tresse.
- PASER’O
- [Ornit.]
Speco de birdoj (passer).
V. pirgito. - = F-I
= moineau.
- PASI’O
- Fortega movo de animo. Sufero de Jesuo Kristo.
// — ema, ulo, igi, iĝi ; senpasia. - = A-F-G-H-I
= passion.
- Pasiflor’o
- {Df.} [Bot.]
Speco de tropikaj kukurbacoj (passiflora). - = passiflore.
- Pasimoni’o
- {V.I.}
V. parcimonio. - = parcimonie.
- PASIV’A
- 1 : [Fil.]
Ricevanta eksteran agon.
2 : [Gram.]
Neaktiva.
3 : [Fin.]
Malpropra.
// — eco, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 + 3 : passif.
- PASK’O
- Solena festo de Hebreoj kaj Kristanoj.
- = A-F-H-I-R
= Pâque.
- Paskal’a
- (Limaklinio) esplorita de la franca sciencisto Pascal.
- = de Pascal.
- PASKVIL’O
- Malnobla satiro, burleska pamfleto.
- = pasquinade, diatribe, pamphlet.
- PASPORT’O
- Rajtigpapero vojaĝi en eksterlando.
- = A-F-G-H-I-R
= passeport.
- PAST’O
- Trempita kaj knedita faruno.
- = A-F-G-H-I-R
= pâte.
- PASTEĈ’O
- Speco de kukaĵo entenanta viandon aŭ fiŝon. (V. pajo.).
- = A-F-G-H-I-R
= pâté.
- PASTEL’O
- Plata rondaĵo el sukero, gumo, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= pastille.
- Pasteŭriz’i
- Steriligi, senĝermigi laŭ metodo de Pasteur.
- = pasteuriser.
- Pastiĉ’o
- Imitaĵo de pentraĵo aŭ verko.
- = pastiche.
- Pastinak’o
- [Bot.]
Speco de umbeliferoj (pastinaca). - = G-H-I-R
= panais.
- Pastor’o
- {V.P.}
Protestanta pastro. - = pasteur, ministre protestant.
- PASTORAL’O
- 1 : Speco de poemo rilatanta paŝtistojn.
2 : {V.P.}
Episkopa bastono. - = A-F-G-H-I-R
= 1 : pastorale. 2 : crosse.
- PASTR’O
- Diservisto de religia kulto.
// — ino, aĵo, eco, aro, ejo ; pastra domo, robo, mantelo. - = F-G-H-I-R
= prêtre.
- Pastrarism’o
- {Rh.}
V. klerikalismo. - = cléricalisme.
- PAŜ’I
- Meti unu piedon antaŭ la alia por marŝi.
// — ado, anto, egi, eti ; al’, antaŭ’, en’, kun’, preter’, re’, sur’, tra’, trans’paŝi. - = A-F-H-I
= faire un pas.
- Paŝah’o
- {Df., Rh.} [Voj.]
Turka provincestro.
V. baŝo. - = A-F-G-H-I-R
= pacha.
- Paŝalik’o
- Provinco regata de paŝaho.
V. baŝliko. - = pachalik.
- PAŜT’I
- Nutri, zorgi pri la nutrado (de herbomanĝaj brutoj).
// — aĵo, ejo, ita, isto. - = A-F-H-I-R
= faire paître.
- PAŜTEL’O
- Krajono el pulvorigitaj koloriloj ; pentraĵo farita per tiaspecaj krajonoj.
// — isto. - = F-G-H-I-R
= pastel.
- PAT’O
- Fritilo.
// — pato’kuko, vendisto. - = poële à frire.
- Patat’o
- {Df.} [Bot.]
Speco de konvolvulaco (convolvulus batatas). - = A-F-G-H-I-R
= patate.
- Patel’o
- {Rh.} [Anat.]
Genuosto. - = rotule.
- Paten’o
- {V.I.}
Sankta vazo telerforma. - = patène.
- PATENT’O
- Rajtigo ekzerci profesion ; rajtiga diplomo.
- = A-F-G-H-I-R
= patente, brevet.
- Patogen’a
- {Sr.}
V. patogenia. - = pathogène.
- Patogeni’a
- [Med.]
Malsaniga.
V. patogena. - = A-F-G-H-I-R
= pathogène.
- Patologi’o
- [Med.]
Scienco pri malsanoj. - = A-F-G-H-I-R
= pathologie.
- PATOS’O
- Kortuŝa, insista dirmaniero.
// — aĉo. - = A-F-G-R
= pathos, pathétique, emphase.
- PATR’O
- Naskinto de infano.
// — ino, eco, ujo ; pra’, ge’, bo’patroj ; paĉjo, panjo ; baptopatro ; patro’lando, mortigo ; sampatrujano. - = A-F-H-I
= père.
- PATRIARK’O
- Respekteginda familiestro. Ĉefpastro.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= patriarche.
- Patric’o
- Ŝtampilo por fabriki medalojn, monerojn, k.t.p.
- = poinçon, coin.
- Patrici’o
- Nobelo (en antikva Romo).
// — aro, eco. - = A-F-G-H-I-R
= patrice, patricien.
- Patrimoni’o
- {V.P.}
Hereda propraĵo, bieno. - = patrimoine.
- PATRIOT’O
- Patrujamanto.
- = A-F-G-H-I-R
= patriote.
- Patriotism’o
- Patrioteco.
- = A-F-G-H-I-R
= patriotisme.
- Patristik’o
- {V.I.}
Studo de la ekleziaj patroj. - = patristique.
- PATROL’O
- [Milit.]
Taĉmento, militesploreto. - = A-F-G-H-I-R
= patrouille.
- PATRON’O
- Speciala protektanto.
// — eco, anto. - = A-F-G-H-I-R
= patron, protecteur.
- Paŭs’i
- {T.Vx}
Transkopii, transdesegni, dekalki.
V. dekalki. - = calquer, décalquer.
- PAŬZ’O
- Momenta haltigo (de agado, laboro, k.t.p.).
- = A-F-G-H-I-R
= pause, récréation.
- PAV’O
- [Ornit.]
Speco de kortbirdo (pavo).
// — ino, ido. - = F-H-I-R
= paon.
- Pavan’o
- {Df.}
Speco de danco (sub la formo : pavandanco). - = pavane.
- Pavez’o
- {T.Vx, Df.} [Mar.]
Ferdekmuro. - = bastingage.
- Pavi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de sapindacoj (pavia). - = pavier.
- Pavian’o
- [Zool.]
Speco de simio. - = babouin.
- Pavilion’o
- {W.D.}
V. pavilono ? - = pavillon.
- Pavilon’o
- 1 : {Rh.}
Tendo.
2 : {T.Vx, Df.}
Kampodometo.
3 : {Vr.Z.}
Granda kaj bela ĝardena kiosko • (alia senco).
V. paviliono. - = 1 + 2 + 3 : pavillon.
- PAVIM’O
- Kovraĵo el ŝtono, ligno, k.t.p. sur tero de strato, vestiblo, k.t.p.
// — ado, ero, isto, ita. - = A-F
= pavé (le).
- Pazigrafi’o
- Universala skribsistemo.
- = A-F-G-H-I-R
= pasigraphie.
- Pazilali’o
- Universala lingvaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= pasilalie.
- Pean’o
- Greka himno venkokanto.
- = A-F-G
= Péan.
- PEC’O
- Parto, fragmento, ero.
// — eto, ego, igi, iĝi ; dispecigi ; unupeca ; almeti pecon. - = A-F-H-I
= pièce, morceau.
- Peciol’o
- {Df.} [Bot.]
Trunketo (de folio). - = pétiole.
- PEĈ’O
- Rezina suko el pino kaj aliaj arboj.
// — umi ; peĉgusta. - = A-F-G-H-I-R
= poix.
- Ped’o
- {Vef.}
V. furzi kaj V. purti.
// senbrua pedo. - = pet.
- PEDAGOG’O
- Instruisto de infanoj ; pedagogiisto.
- = A-F-G-H-I-R
= pédagogue.
- Pedagogi’o
- Arto instrui la infanojn ; scienco de edukado.
- = A-F-G-H-I-R
= pédagogie.
- PEDAL’O
- Piedmovilo en orgeno, biciklo, k.t.p.
// — ado ; pedalaksujo. - = F-H-I-R
= pédale.
- PEDANT’O
- 1 : Sciencafektulo, scienculaĉo.
// — ino, eco.
2 : {Vr.Z.}
Troa precizemulo • (aldonita senco). - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : pédant.
- PEDEL’O
- Subalterna oficisto de preĝejo, universitatejo, k.t.p.
- = appariteur, bedeau.
- Pederasti’o
- {V.P.}
L.v. knabamo, seksinklino de viro al viro, viradulto. - = pédérastie.
- PEDIK’O
- [Entom.]
Speco de insektoj hemipteroj parazitoj (pediculus).
// — hava ; — ovo. - = pou.
- Pedikl’o
- {T.Vx} [Bot., Med.]
Portorganeto. - = pédicule.
- Pedikularis’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de skrofulariacoj (pedicularis). - = pédiculaire.
- Pedunkl’o
- {T.Vx} [Bot.]
Portorgano de floro aŭ frukto. - = pédoncule.
- PEG’O
- [Ornit.]
Speco de grimpuloj (picus). - = A-F-G-H-I
= pic.
- PEJZAĜ’O
- Kampara vidaĵo.
// — isto ; pejzaĝopentristo. - = F-H-I-R
= paysage.
- PEK’I
- Fari kulpon (precipe kontraŭ Dio).
// — ado, eca, ulo, igi ; senpekigi ; propekulo. - = F-H-I
= pécher.
- PEKL’I
- Meti en salonon por konservi.
// — ita, aĵo, isto, ejo ; peklakvo. - = A
= saler (pour conserver).
- Pekten’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de moluskoj (pecten), l.v. kombilo. - = peigne.
- Pektin’o
- {Rh.} [Kem.]
Gelatenaĵo trovebla en la fruktoj. - = pectine.
- PEL’I
- Perforte forigi.
// — ado, anto, isto ; al’, el’, for’, tra’, trans’peli ; elpelito. - = repousser, chasser.
- Pelargoni’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de geraniacoj (pelargonium). - = pélargonium.
- Pelel’o
- {Df.}
Speco de angla (pala) biero. - = pale ale.
- Pelerin’o
- Speco de manteleto, ŝultromantelo.
- = F-G-I-R
= pélerine.
- PELIKAN’O
- [Ornit.]
Speco de palmipedoj (pelecanus). - = A-F-G-H-I-R
= pélican.
- Peloton’o
- {V.P.}
Difinita aro da soldatoj. - = peloton.
- PELT’O
- 1 : Longa mantelo garnita de felo.
// — aĵo, isto ; — farado, vendejo.
V. furo.
2 : {Vef.}
Hararo, lanaro • (alia senco).
// — aĵo. - = 1 : pelisse. 2 : fourrure, toison.
- PELV’O
- 1 : Vazego ; granda ujo (por likvaĵoj, riveroj, intestoj, k.t.p.).
2 : Ostaro, el kiu eliras spino kaj kruroj. - = A-F-H-I
= 1 + 2 : bassin (vase).
- Pemikan’o
- [Voj.]
Viandpremaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= pemmican.
- PEN’I
- Uzi forton por, celi per tutaj fortoj.
// — ego, ado, ema, inda, igi ; senpene. - = tâcher, s’efforcer de.
- Penat’oj
- Hejmaj dioj ĉe la antikvaj Romanoj.
- = pénates.
- PENC’O
- Angla monereto (0,095 franko).
- = A-F-G-H-I-R
= penny.
- PEND’I
- Esti en aero, supergrunde.
// — aĵo, igi, ingo ; al’, el’, de’pendi (V. dependi) ; elpendaĵo. - = F-H-I
= pendre, être suspendu.
- PENDOL’O
- Pezaĵo pendanta kaj oscila.
// — anta ; pendolhorloĝo. - = A-F-G-H-I-R
= pendule.
- PENETR’I
- Eniri profunden, trairi.
// — anta, ado, ebla, ema, eco, igi, iĝi ; nepenetrebla ; enpenetri. - = A-F-G-H-I
= pénétrer.
- Penig’o
- {V.P.}
V. pfenigo. - = pfenig.
- PENIK’O
- Broso kun haroj por pentri ; objekto penikforma.
// — eto. - = A-F-G-H
= pinceau.
- Penis’o
- [Anat.]
Vira seksorgano. - = pénis.
- Penitenc’o
- {Df.}
Sakramento (pri la konfeso de pekoj).
// — ulo, ejo ; — oficisto. - = A-F-H-I
= pénitence.
- Penitenciar’o
- {V.I.} [Ekl.]
Penitencoficisto. - = pénitencier.
- PENS’I
- Formi, volvi ideojn en la spirito.
// — ado, ema, isto, ulo, igi, iĝi ; el’, pri’pensi ; enpensiĝi ; antaŭpenso ; senpripense ; elpensinto. - = F-H-I
= penser.
- PENSI’O
- Sumo pagita ĉiujare aŭ ĉiumonate al persono kiel rekompenco de antaŭaj servoj.
// — ita, ulo ; — domo. - = A-F-G-H-I-R
= pension (rente).
- Pension’o
- 1 : {V.R.}
Loko kie oni povas loĝi kaj manĝi konstante pro difinita monsumo.
2 : {Vr.Z.}
Gimnazia loĝejo por lernantoj fremdurbaj • (alia senco). - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 : pension (maison). 2 : pensionnat.
- PENT’I
- Havi ĉagrenon pro faritaj kulpoj kaj deziri ilian riparadon.
// — anta, ema, ulo ; pentofari. - = A-F-G-H-I-R
= se repentir.
- Pentagon’o
- {T.Vx} [Geom.]
Kvinangula poliedro. - = pentagone.
- Pentametr’o
- Kvinpieda greka aŭ latina verso.
- = A-F-G-H-I-R
= pentamètre.
- Pentarki’o
- Registaro de kvin estroj.
- = pentarchie.
- Pentateŭk’o
- {Vef.}
Parto de la Biblio entenanta la kvar Mozajn librojn. - = pentateuque.
- Pentatom’o
- [Entom.]
Speco de insektoj hemipteroj (pentatoma). - = punaise des bois.
- PENTEKOST’O
- La kvindeka tago post Pasko.
- = A-F-H-I
= Pentecôte.
- PENTR’I
- Reprezenti ion per linioj kaj koloraĵoj.
// — ado, aĵo, ilo, isto, ejo ; akvopentrado ; fuŝpentri. - = A-F-G-H-I-R
= peindre.
- PEONI’O
- [Bot.]
Speco de ranunkolacoj (pœonia). - = pivoine.
- PEP’I
- Kanteti, krieti (pri birdoj, precipe pri paseroj, k.t.p.).
// — adi, egi, ema. - = A-F-G-H
= gazouiller, pépier.
- Pep’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de kukurbo. - = giraumon, courge de Saint-Jean.
- Peplis’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (peplis).
V. portulako. - = péplide, pourpier sauvage.
- Pepsin’o
- [Fiziol.]
Diastazo trovebla en la stomaka suko. - = A-F-G-H-I-R
= pepsine.
- Pepton’o
- [Kem.]
Substanco naskita de la ago de pepsino sur albuminojdoj. - = A-F-G-H-I-R
= peptone.
- PER
- Prepozicio, uzata antaŭ nomoj de instrumentoj, rimedoj, helpantoj, k.t.p.
// — anto, ilo, isto, ulo ; senpere. - = F-H-I
= par, au moyen de.
- Percept’o
- [Fil.]
Kono de objekto per ricevita impreso. - = A-F-H-I
= perception.
- PERĈ’O
- [Ikt.]
Speco de riverfiŝo (acerina vulgaris). - = perche héronnière, grémille.
- Perĉi’o
- {Rh.}
Angla mezurero de longeco : kvin jardoj kaj duono. - = perche.
- PERD’I
- Seniĝi de posedaĵo, ne plu retrovi.
// — aĵo, ebla, igi, iĝi ; perdi la vojon. - = F-H-I
= perdre.
- PERDRIK’O
- [Ornit.]
Speco de birdoj (perdrix).
// — ino, ido. - = A-F-H-I
= perdrix.
- PERE’I
- Formorti, neniiĝi, malaperi.
// — eco, ema, onta, ig’i-a. - = A-F-H-I
= périr.
- Peremptor’a
- ‹?› {T.Vx}
Decidiga. - = péremptoire.
- PERFEKT’A
- Senmanka, plenbona.
// — eco, igi, iĝi ; perfektigebla. - = A-F-G-H-I
= parfait.
- Perfekt’o
- {Vr.Z.} [Gram.]
Tempo pasinta de verbo, en kelkaj lingvoj, signifas : ago finita. - = parfait (d’un verbe).
- PERFID’I
- Trompi la konfidon de iu ; liveri al malamiko.
// — aĵo, eco, ema, ulo. - = A-F-G-H-I
= trahir.
- Perfor’i
- {Sr.}
Trabori. - = perforer.
- Perfort’i
- {Vr.Z.}
Igi iun per forto, malvirgigi. - = violenter, violer.
- PERGAMEN’O
- Ŝaffelo preparita por skribi.
- = A-F-G-H-I-R
= parchemin.
- Periant’o
- {T.Vx} [Bot.]
Ekstera ŝelo de floro, kaliko kaj korolo, l.v. ĉirkaŭfloro. - = A-F-G-H-I-R
= périanthe.
- Pericistit’o
- {Sr.} [Med.]
Inflamo de la urinvezika ĉirkaŭaĵo. - = péricystite.
- Periferi’o
- [Geom.]
Konturo de kurblinia figuraĵo. - = A-F-G-H-I-R
= périphérie.
- Perifraz’o
- ‹?›
Ĉirkaŭfrazo. - = périphrase.
- Perige’o
- [Astr.]
Punkto de orbito de planedo plej proksima de la tero. - = A-F-G-H-I-R
= périgée.
- Perigon’o
- {T.Vx} [Bot.]
Ekstera ŝelo de anteridioj en muskoj. - = périgone.
- Periheli’o
- [Astr.]
Punkto de orbito de planedo plej proksima de la suno. - = A-F-G-H-I-R
= périhélie.
- Perikard’o
- [Anat.]
Seroza ŝelo de la koro.
V. perikardio. - = A-F-G-H-I-R
= péricarde.
- Perikardi’o
- {V.P.}
V. perikardo. - = péricarde.
- Perikardit’o
- [Med.]
Inflamo de la perikardo. - = A-F-G-H-I-R
= péricardite.
- Perikarp’o
- {T.Vx} [Bot.]
Ŝelo de kreskaĵa semo. - = A-F-G-H-I-R
= péricarpe.
- Perikop’o
- ‹?› {Rh.}
Alia vorto por paragrafo, V. paragrafo. - = péricope.
- Perikrani’o
- {Rh.} [Anat.]
Ekstera parto de supraĵo de kranio. - = péricrâne.
- Perimetr’o
- [Geom.]
Konturo de surfaco. - = A-F-G-H-I-R
= périmètre.
- Perine’o
- [Anat.]
Malsupera parto de la homa korpo inter anuso kaj seksorganoj. - = périnée.
- PERIOD’O
- Daŭro de tempo inter du datoj, epokoj ; ripetiĝema serio.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= période.
- Periost’o
- [Anat.]
Membrano ĉirkaŭosta. - = A-F-G-H-I-R
= périoste.
- Periostoz’o
- {Df.} [Med.]
Ŝveliĝo de periosto. - = périostose.
- Peripatetik’a
- [Fil.]
Rilata al la filozofio de Aristotelo. - = péripatétique.
- Periskop’o
- {Vf.}
Optika aparato por direkti submarajn ŝipojn. - = périscope.
- Peristalt’a
- [Fiziol.]
L.v. ĉirkaŭprema (pri movoj de ezofago kaj intesto). - = A-F-G-H-I-R
= péristaltique.
- Peristil’o
- [Arkit.]
Kolona galerio ĉirkaŭ konstruaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= péristyle.
- Periton’o
- {Rh.}
V. peritoneo. - = péritoine.
- Peritone’o
- {T.Vx} [Anat.]
Seroza membrano de la abdomeno.
V. peritono. - = A-F-H-I
= péritoine.
- Peritoneit’o
- {T.Vx} [Med.]
Inflamo de peritoneo. Oni trovas ankaŭ : peritonito {Rh.}. - = A-F-H-I
= péritonite.
- PERK’O
- [Ikt.]
Speco de riverfiŝoj (perca).
// — oidoj. - = A-F-H-I
= perche.
- Perkal’o
- {V.P.}
V. parkalo. - = percale.
- Perkut’i
- {T.Vx}
Frapi, frapeti.
// — ilo ; perkuta kapsulo, pafilo. - = A-F-G-H-I
= percuter.
- PERL’O
- Brila kaj ronda ŝtoneto naskita en iaj markonkoj kaj uzata kiel juvelo ; objekto perlforma.
// — hava, iĝi. - = A-F-G-H-I
= perle.
- PERLAMOT’O
- Substanco blanka trovebla en iaj markonkoj, kaj el kiu oni faras butonojn, ventumilojn, k.t.p. La vorto signifas : patrino de perloj.
- = G-R
= nacre.
- Perm’a
- {T.Vx} [Geol.]
Unu el la geologiaj formacioj de la dua epoko.
V. permia. - = permien.
- Permanganat’o
- {Sr.} [Kem.]
Salo el mangano kaj bazo (potaso aŭ kalko). - = permanganate.
- PERMES’I
- Doni, lasi liberecon, rajton ion fari.
// — ado, aĵo, anto, ebla ; malpermesi ; forpermesi. - = A-F-G-H-I
= permettre.
- Permi’a
- {Rh.} [Geol.]
V. perma. - = permien.
- Permut’i
- [Mat.]
Interŝanĝi.
// — aĵo, ebla. - = A-F-G-H-I
= permuter.
- Pernis’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de rabobirdo (pernis). - = bondrée.
- Peroksid’o
- [Kem.]
Kombinaĵo de korpo kun plej granda kvanto da oksigeno. - = A-F-G-H-I-R
= peroxyde.
- PERON’O
- Antaŭporda ŝtuparo de domo.
- = F-R
= perron.
- Perone’o
- {Df.} [Anat.]
L.v. fibulo, ekstera krurosto. - = péroné.
- Perpendikl’a
- {Df.} [Geom.]
Falanta sur linion aŭ ebenon tiamaniere ke ĝi naskas kun ĝi du apudajn angulojn egalajn.
V. perpendikulara. - = A-F-G-H-I-R
= perpendiculaire.
- Perpendikular’a
- {Rh.} [Geom.]
V. perpendikla. - = perpendiculaire.
- Perpleks’a
- ‹?› {Rh.}
Konfuzita, embarasita, senkonsila.
// — eco. - = A-F
= perplexe.
- PERPLEKS’I
- {V.P.}
Embarasi, konfuzi. - = embarrasser.
- PERS’O
- Popolano de Azia lando.
// — ujo. - = Perse, Persan.
- Perse’o
- [Astr.]
Boreala stelaro. - = Persée.
- PERSEKUT’I
- Sekvi por turmenti, ĝeni.
// — ado. - = A-F-H-I
= poursuivre, persécuter.
- PERSIK’O
- Frukto de la persikujo (amydalus persica).
- = G-R
= pêche.
- Persikari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de poligono (polygonum persicaria). - = persicaire.
- PERSIST’I
- Daŭri, ne ĉesi (precipe pri volo, ago, k.t.p.).
// — eco, ema, ulo ; malpersisti. - = A-F-H-I
= persévérer, persister.
- PERSON’O
- Homa estaĵo ; individuo konscia kaj memstara.
// — aĵo, aro, eco, igi, iĝi ; nepersona. - = A-F-G-H-I-R
= personne.
- Perspekt’o
- {Rh.} [Mat.]
Scienco pri la perspektivo. - = perspective.
- Perspektiv’o
- Diverseco de aspektoj laŭ malpriksimeco de objektoj.
- = A-F-G-H-I-R
= perspective.
- PERSVAD’I
- {V.P.}
Kredigi, akceptigi ion al iu per parolo.
// — ema, ilo. - = persuader.
- Perturb’i
- [Fiz., Med.]
Konfuzi, elreguligi.
// — ado. - = A-F-G-H-I-R
= perturber.
- Peru’o
- {Vef.}
Lando de Sudameriko.
// — ano. - = Pérou.
- PERUK’O
- Falshararo.
// — isto, ejo. - = F-G-H-I-R
= perruque.
- PES’I
- Esplori, taksi la pezecon de io.
// — ado, ebla, ilo. - = F-H-I
= peser (trans.).
- Peset’o
- Hispana monero.
- = A-F-G-H-I-R
= peseta.
- Pesimism’o
- [Fil.]
Doktrino, laŭ kiu ĉio estas plej malbona en la mondo. - = A-F-G-H-I-R
= pessimisme.
- Pesimist’o
- [Fil.]
Pesimismano. - = A-F-G-H-I-R
= pessimiste.
- PEST’O
- [Med.]
Danĝera infekta malsano.
// — eca, iga, ulo ; pestodona. - = A-F-G-H-I
= peste.
- PET’I
- Alparoli iun, por ricevi donon, servon, permeson, k.t.p.
// — adi, anto, aĵo, egi, ema ; propeti ; trudpeti ; almozpeti ; petskribo. - = A-F-H-I
= prier (quelqu’un), demander.
- Petal’o
- [Bot.]
Florfolio.
// — oida, simila. - = A-F-H-I
= pétale.
- Petard’o
- Eksplodilo farita el pudro en kartona tubo.
- = A-F-G-H-I-R
= pétard.
- PETOL’I
- Diri, fari malseriozaĵojn, maldecaĵojn.
// — aĵo, eco, ema, ulo. - = A-F-I
= polissonner.
- PETROL’O
- Ŝtonoleo, teroleo.
// — ita ; — puto, motoro. - = A-F-G-H-I
= pétrole.
- Petrologi’o
- [Sc.]
Scienco pri la ŝtonoj. - = pétrologie.
- PETROMIZ’O
- [Ikt.]
Marfiŝo angilforma (petromyzon). - = lamproie.
- PETROSEL’O
- [Bot.]
Speco de umbelifero uzata kiel spicaĵo (petroselinum). - = persil.
- Petrosilik’o
- {T.Vx} [Miner.]
Silikoŝtono. - = pétrosilex.
- Petun’o
- ‹?› {Df.} [Bot.]
V. petunio. - = pétunia.
- Petuni’o
- {Rh.}
Speco de solanacoj (petunia).
V. petuno. - = pétunia.
- Petuns’o
- {Df.}
Ŝtono uzata en la fabrikado de ĥina porcelano. - = pétunsé.
- PEZ’I
- Fari konstantan premon sub si (pro la altiro de la tero).
// — aĵo, eco, ilo, igi, iĝi ; senpeza ; superpezi ; plipezo ; pezocentro ; specifa pezo. - = F-H-I
= peser (intr.).
- Pfan’o
- {Df.}
Kavaĵo en pafilo, kie oni metas pulvokapsulon. - = G
= bassinet (de fusil).
- Pfenig’o
- Germana monero (0 fr. 012).
V. penigo. - = A-F-G-H-I-R
= pfennig.
- PI’A
- Respektoplena por ĉiuj religiaĵoj.
// — eco, aĵo, ulo, aĉa ; malpia. - = A-F-H-I
= pieux.
- Piamatr’o
- [Anat.]
Unu el la ĉirkaŭcerbaj membranoj. - = pie-mère.
- PIAN’O
- [Muz.]
Speco de korda muzikilo, ankaŭ nomata fortepiano.
V. fortepiano.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= piano.
- Piastr’o
- Arĝenta monero precipe uzata en Hispanujo kaj Orientaj landoj.
- = A-F-G-H-I-R
= piastre.
- PICE’O
- [Bot.]
Speco de abio (picea excelsa). - = F-I
= épicéa.
- PIED’O
- Ekstremaĵo malsupera de la kruro ĉe homo kaj iaj bestoj, sidanta tere kaj uzebla por marŝi, kuri, k.t.p.
// — eto, ego, ingo ; pied’iri, artiko, fingro, kuracisto, vesto ; piedo’bati, frapi ; piedsoldato. - = F-H-I-R
= pied.
- PIEDESTAL’O
- Bazo de statuo, vazo, kolono.
V. postumento. - = A-F-G-H-I-R
= piédestal.
- Pielonefrit’o
- [Med.]
Inflamo de la rena membrano. - = pyélonéphrite.
- Pier’o
- {T.Vx} [Arkit.]
Pontkolono. - = pile de pont.
- Pietism’o
- Doktrino de la pietistoj.
- = A-F-G-H-I-R
= piétisme.
- Pietist’o
- Sekto de germanaj luteranoj.
- = A-F-G-H-I-R
= piétiste.
- Pig’o
- [Ornit.]
Speco de paserbirdoj (pica). - = F-H-I
= pie.
- Pigarg’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de rabobirdo (haliætus). - = pyrargue, aigle pêcheur.
- Pigme’o
- Malgrandegulo, nano.
- = A-F-G-H-I-R
= pygmée.
- Pigment’o
- Kolorilo de la haŭto.
- = A-F-G-H-I-R
= pigment.
- PIK’I
- Trabori, difekti per pinto.
// — ado, ilo, eco, eti, egi, ant’a-eco ; pik’doloro, vundo. - = A-F-H
= piquer.
- PIK’O
- 1 : Unu el la kvar koloroj en ludkartaro.
2 : ‹†› {Vef.}
(Sub la formo : greka piko), alia nomo de : lanio, V. lanio. - = 1 : pique (carte). 2 : pie-grièche.
- PIKED’O
- 1 : Soldatareto.
2 : Speco de kartludo. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : piquet.
- Piknik’o
- {Rh., T.Vx}
Plezura kampekskurso, kotizomanĝo. - = A-F
= pique-nique.
- Pikrat’o
- [Kem.]
Salo el pikrika acido kaj bazo. - = A-F-G-H-I-R
= picrate.
- Pikridi’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de kompozitoj (picridium). - = picridie.
- Pikrik’a
- {*} [Kem.]
(Acido) tirita el fenolo. - = A-F-G-H-I-R
= picrique.
- Pil’o
- [Elek.]
Aparato por naski galvanan elektron.
// — aro. - = A-F-G-H-I-R
= pile (électrique).
- Pilastr’o
- Kolonego, kvadrata kolono.
- = pilastre.
- PILGRIM’I
- Vojaĝi por viziti sanktejon.
// — anto, ado, ulo. - = A-F-G-R
= aller en pèlerinage.
- PILK’O
- Luda ĵetbulo.
// pilkludo, pilkbatilo. - = balle (jeu).
- PILOL’O
- [Farm.]
Farmacia buleto ; objekto pilolforma.
// — eto, ego. - = A-F-G-H-I-R
= pilule.
- PILON’O
- Portalo de la antikvaj egiptaj temploj.
- = A-F-G-H-I-R
= pylone.
- Pilor’o
- [Anat.]
Aperturo tra kiu nutraĵoj transiras el la stomako en la maldikan inteston. - = A-F-H-I
= pylore.
- Pilori’o
- {Rh.}
Malhonora kolono. - = A-F
= pilori.
- Pilot’o
- Direktilisto, ŝipgvidisto.
// piloti. - = A-F-G-H-I
= pilote.
- Piment’o
- [Bot.]
Frukto de kapsiko (capsicum). - = A-F-H-I
= piment.
- Pimpinel’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de umbeliferoj (pimpinella). - = boucage.
- PIN’O
- [Bot.]
Speco de koniferoj (pinus).
// — aro, ejo ; pin’folio, ligno, semo. - = A-F-H-I
= pin.
- Pinac’o
- {Rh.}
Militŝipa boato. - = F
= pinasse.
- Pinakl’o
- {Vef.}
Plej alta parto de konstruaĵo. - = pinacle.
- Pinakotek’o
- Pentraĵa galerio, muzeo.
- = A-F-G-H-I-R
= pinacothèque.
- Pinastr’o
- [Bot.]
Speco de pino (pinus maritima, pinaster). - = A-F-H-I
= pinastre, pin maritime.
- PINĈ’I
- Premi la haŭton inter fingroj.
// — ado, ilo, eti ; ŝirpinĉi ; pinĉotiro. - = A-F
= pincer.
- Pineal’a
- [Anat.]
Pri korpeto kiu troviĝas en la cerbo. - = pinéale (glande).
- Pingikol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de akvokreskaĵo insektkaptanta (pinguicula). - = A-F
= grassette.
- PINGL’O
- Metala stangeto por fiksi.
// — ego, ujo. - = épingle.
- Pingven’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de palmipedoj (alca). - = A-F-H-I-R
= pingouin.
- Pini’o
- 1 : [Bot.]
Speco de pino (pinus pinea).
2 : {Vr.Z.}
Nukso de siberia cedro • (alia senco, erara). - = 1: F-G
= 1 : pin pignon. 2 : noix de cèdre de Sibérie.
- Pinjon’o
- {Rh.}
Frontono (de domo). - = pignon.
- PINT’O
- Ekstremaĵo akra kaj pika.
// — aĵo, igi, hava ; senpintigi. - = A-F-H-I
= pointe.
- PIOĈ’O
- Ferfosilo.
- = pioche.
- Piogen’a
- {Rh.} [Med.]
Pusprodukta. - = pyogène.
- PIONIR’O
- Milita antaŭiranto, antaŭfaranta la vojon.
- = A-F-G-I-R
= pionnier.
- PIP’O
- Fumilo ; objekto pipforma.
// pacpipo ; pipotubo. - = A-F-H-I
= pipe.
- Piper’o
- {T.Vx}
V. pipro.
// — acoj. - = poivrier.
- Pipistrel’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de vesperto (vespertus pepistrellus). - = pipistrelle.
- PIPR’O
- Frukto de piperujo (piper) uzata kiel spicaĵo.
V. pipero.
// — eca, ujo ; ruĝa, polva pipro. - = A-F-I
= poivre.
- PIPS’O
- Malsano de birdoj naskita de ĉirkaŭbeka membraneto.
- = A-F-G-H-I
= pépie.
- PIR’O
- Frukto de pirujo (pirus).
// — ujo, arbo, forma. - = A-F-H-I
= poire.
- Pirakant’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de rozacoj (pyracantha). - = buisson-ardent.
- PIRAMID’O
- [Geom.]
Solido havanta multangulon kiel bazon kaj kies triangulaj facoj kuniĝas ĉiuj en sama punkto.
// — eca ; piramida stumpo. - = A-F-G-H-I-R
= pyramide.
- PIRAT’O
- Marrabisto, kaperisto.
- = A-F-G-H-I-R
= pirate.
- Pirene’oj
- {Vr.Z.} [Geogr.]
Montaro inter Hispanujo kaj Francujo. - = Pyrénées.
- Piretr’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozito (pyrethrum tanacetum). - = F-I
= pyrèthre.
- Pirgit’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Scienca nomo de la komuna pasero (pyrgita).
V. pasero. - = moineau.
- Piriform’a
- ‹?› {Df.} [Anat.]
Pirforma. - = piriforme.
- Pirit’o
- 1 : {Df.} [Miner.]
Ŝtonetaĵo.
2 : [Miner.]
Kombinaĵo el fero aŭ kupro kaj sulfuro. - = A-F-G-I
= 1 : gravier (?). 2 : pyrite.
- Pirog’o
- [Voj.]
Boateto el kavigita trunko, uzata de sovaĝuloj. - = A-F-G-H-I-R
= pirogue.
- Pirogajl’o
- [Fot.]
Acido uzata en fotografado. - = pyrogallique.
- Pirojd’a
- ‹?› {Rh.} [Anat.]
Pirforma. - = piriforme.
- Pirokatekin’o
- {T.Vx} [Kem. fot.]
Kemiaĵo uzata en fotografado. - = pyrocatéchine.
- Piroksen’o
- {T.Vx} [Miner.]
Mineralo de vulkana deveno. - = pyroxène, augite.
- Piroksilin’o
- [Kem. fot.]
Kemiaĵo uzata en fotografado, pulvokotono. - = pyroxyline.
- PIROL’O
- 1 : [Ornit.]
Speco de paserbirdoj (pyrrhula).
2 : {T.Vx} [Bot.]
Speco de alpaj kreskaĵoj (pyrola).
// — acoj. - = 1 : bouvreuil. 2 : pyrole.
- Pirolign’o
- {Rh.} [Kem.]
Acido distilita el ligno. - = pyroligneux (acide).
- Pirometr’o
- [Fiz.]
Instrumento por mezuri altajn temperaturojn. - = pyromètre.
- Pirometri’o
- {Rh.} [Fiz.]
Mezurado de altaj temperaturoj. - = pyrométrie.
- Piroteknik’o
- Fajroverkarto.
- = A-F-G-H-I-R
= pyrotechnique.
- PIROZ’O
- [Med.]
Bruleca doloro en stomako. - = A-F-H-I
= pyrosis.
- Piruet’o
- {Df.}
Returniĝo, saltreturniĝo. - = F
= pirouette.
- Pis’i
- {V.P.}
Urini.
// — aĵo, ejo, ilo, ujo. - = uriner, pisser.
- PIST’I
- Premegi, frakasi, kaĉigi.
// — aĵo, ilo. - = L
= piler, broyer.
- PISTAK’O
- Frukto de pistakujo (pistacia), uzata por fari bombonojn, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= pistache.
- PISTIL’O
- [Bot.]
Virinseksa organo ĉe la floroj. - = pistil.
- PISTOL’O
- Pafileto.
// — eto, ujo, ingo ; — pafo. - = A-F-G-H-I-R
= pistolet.
- Pistoli’o
- {Rh.}
Antikva monero. - = pistole.
- PIŜT’O
- Stangeto, kiu moviĝas interne de tubo.
// pumpa piŝto ; piŝta trumpeto. - = A-F-H-I-R
= piston.
- Pitagor’a
- {V.I.}
Rilata al la greka filozofo matematikisto Pitagoro. - = pythagoricien.
- Piti’a
- {Df.}
Alnomo de Apolono, venkinto de serpento Pitono. - = pythien.
- Pitil’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de amerikaj paserbirdoj (pitylus). - = pityle.
- Pitirias’o
- [Med.]
Haŭta malsano. - = A-F-G-H-I-R
= pityriasis.
- Piton’o
- [Zool.]
Speco de ekvatoraj serpentoj (python). - = python.
- Pitoresk’a
- Pentrinda, pentraĵeca.
- = A-F-H-I
= pittoresque.
- Pituit’o
- {T.Vx} [Anat., Med.]
Muko. - = A-F-H-I
= pituite.
- Pivot’o
- [Mek., Tekn.]
Turnakso. - = A-F
= pivot.
- PIZ’O
- [Bot.]
Speco de manĝebla fabaco (pisum).
// — aĵo, ejo. - = A-F-I
= pois.
- Pizang’o
- {Rh.}
Speco de banano, banano musia.
V. musia, V. banano. - = banane.
- PLAC’O
- Spaco libera en urbo aŭ vilaĝo, ĉirkaŭata de domoj.
// — eto. - = F-G-H-I-R
= place (publique).
- Placent’o
- [Anat., Bot.]
L.v. kuko ; utera surkreskaĵo, per kiu nutriĝas feto ; interna parto de ovario al kiu alteniĝas ovoloj. - = placenta.
- PLAĈ’I
- Esti agrabla por, plezuri al.
// — eco, ema, igi ; malplaĉi ; bonplaĉo ; laŭplaĉo ; plaĉas al mi. - = A-F-H-I
= plaire.
- PLAD’O
- Telerego.
// — eto, ego, ejo. - = A-F-H-I
= plat (un).
- PLAFON’O
- Supera tabularo de ĉambro.
- = F-R
= plafond.
- PLAGIAT’O
- Verkoŝtelo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= plagiat.
- Plak’o
- {Vef.}
(Fotografa) plato. - = plaque.
- PLAN’O
- Desegno de farota verko, projekto.
// elverki planon. - = plan, projet.
- PLAND’O
- Subaĵo de la homa piedo.
// alplando ; replandumi. - = F-H-I
= plante du pied.
- PLANED’O
- [Astr.]
Astro rondiranta ĉirkaŭ la suno. - = A-F-G-H-I-R
= planète.
- Planimetri’o
- [Geom.]
Arto mezuri ebenajn surfacojn. - = A-F-G-H-I-R
= planimétrie.
- Planisfer’o
- Karto sur kiu oni reprezentas ambaŭ duonojn de tera aŭ ĉiela globo.
- = A-F-G-H-I-R
= planisphère.
- PLANK’O
- Suba tabularo en ĉambro.
// — aĵo. - = A-F-G-H-I
= plancher.
- PLANT’I
- Meti vegetaĵon en teron por ke ĝi kresku.
// — ado, aĵo, ejo, isto, ido. - = A-F-G-H-I
= planter.
- PLANTAG’O
- [Bot.]
Speco de herboj dukotiledonaj (plantago).
// — acoj. - = A-F-I
= plantain.
- Plasm’o
- [Anat.]
Likva parto de sango. - = plasma.
- Plastik’o
- Arto imiti formojn.
- = A-F-G-H-I-R
= plastique.
- PLASTR’O
- Kuraca pasto por almeti sur vundo, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= emplâtre.
- PLAT’A
- Ebena, glata, senreliefa.
// — aĵo, eco, igi ; manplato ; alplatigi ; fotografa plato. - = A-F-G-I-R
= plat.
- Platale’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (platalea). - = spatule.
- PLATAN’O
- [Bot.]
Speco de arboj dukotiledonaj (platanus).
// — acoj. - = A-F-G-H-I
= platane.
- PLATEN’O
- [Kem.]
Metalo grize blanka. - = A-F-G-H-I-R
= platine.
- Platenit’o
- {T.Vx} [Kem.]
Signifo ne trovita. - = platinite.
- Plates’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de pleŭronekto (pleuronectes platessa). - = A-F-G
= plie.
- Platin’o
- {T.Vx} [Tekn.]
Plato, sur kiu estas altenataj ĉiuj pecoj de aparato. - = platine.
- Platiring’o
- {Vef.}
V. platirinko, • (pli korekta). - = platyrinque.
- Platirink’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de amerikaj paserbirdoj (platyrhinchus).
V. platiringo. - = platyrhinque.
- PLAŬD’I
- Brubati (akvon).
// — ado. - = clapoter, battre.
- PLEB’O
- {T.Vx}
Popolamaso.
// — ano. - = A-F-G-H-I-R
= plèbe.
- Plebej’o
- {Rh.}
Popolamasano.
// — aro. - = A-F-G-H-I-R
= plébéien.
- PLED’I
- Proparoli.
// — ado, aĵo, aĉi, isto. - = A-F-G-H
= plaider.
- Pled’o
- {Vef.}
V. plejdo. - = plaid.
- Pleistocen’o
- {T.Vx} [Geol.]
Unu el la nomoj de la kvara epoko. - = pléistocène.
- PLEJ
- Adverbo por esprimi la lastan gradon de grandeco, multeco, k.t.p.
// la plej granda el ĉiuj urboj ; plej multo ; plejparte. - = le plus.
- Plejad’oj
- [Astr.]
Grupo de sep steloj. - = Pléiades.
- Plejd’o
- {V.P.}
Skota mantelo.
V. pledo. - = plaid.
- Plekot’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de vespertoj, orelvesperto (plecotus). - = oreillard.
- Pleks’o
- [Anat.]
Plektaĵo de nervoj, vejnoj, k.t.p. - = A-F-G-H-I
= plexus.
- PLEKT’I
- Interkrucigi (harojn , fadenojn, fibrojn), interlaĉi.
// — aĵo, isto, ilo ; malplekti ; al’, inter’plekti. - = A
= tresser, entrelacer.
- PLEN’A
- Enhavanta ĉion enhaveblan, kompleta.
// — ega, aĵo, eco, igi, iĝi, umi ; malplena ; plen’mano, kulero ; plenum’ado, ebla. - = A-F-H-I
= plein, complet.
- PLEND’I
- Esprimi doloron, malkontentiĝon per vortoj, murmuroj, k.t.p.
// — aĵo, ema, ulo. - = A-F-H
= se plaindre.
- Pleonasm’o
- [Gram.]
Uzo de superfluaj vortoj. - = A-F-G-H-I-R
= pléonasme.
- Plesiosaŭr’o
- [Pale.]
Fosilia rampulo de la dua epoko (plesiosaurus). - = plésiosaure.
- PLET’O
- Plata mebleto telersimila por surmeti objektojn.
- = F
= plateau (ustensile).
- Pletore’o
- ‹?›
Sangpleneco, troeco. - = A-F-I-R
= pléthore ?
- Pleŭr’o
- [Anat.]
Pulmomembrano. - = A-F-H-I-R
= plèvre.
- Pleŭresi’o
- [Med.]
Inflamo de la pleŭro, pulmoŝvelo.
V. pleŭrito. - = A-F-H-I-R
= pleurésie.
- Pleŭrit’o
- [Med.]
V. pleŭresio. - = pleurésie.
- Pleŭronekt’o
- [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (pleuronectes). - = pleuroneste, poisson plat, barbue.
- Pleŭrot’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (pleurotus). - = pleurote.
- PLEZUR’O
- Agrabla sento.
// — igi, iĝi ; malplezuro. - = A-F-H-I
= plaisir.
- PLI
- Adverbo signifanta superan gradon de multeco, grandeco, k.t.p.
// pli ol dek ; pli granda ol ; plie ; pliŝati ; plivoli. - = F-I
= plus.
- PLIK’O
- [Med.]
Malsano de kranihaŭto. - = A-F-I
= plique.
- Plint’o
- {T.Vx} [Arkit.]
Kolon’, mur’plataĵo. Soklo, piedestalo.
V. splintoj. - = plinthe.
- Pliocen’o
- [Geol.]
Plej freŝtempa formaciaro de la tria epoko. - = pliocène.
- Plomb’o
- {Vr.Z.}
Ŝtopaĵo de denta kaverneto.
// — ita. - = plombage (d’une dent).
- Plombag’o
- ‹?› {T.Vx} [Miner.]
Grafito.
V. plumbago(1). - = plombagine.
- PLOR’I
- Verŝi larmojn, ekĝemi, k.t.p. pro doloro.
// — egi, eti, ado, anto, ema, igi. - = F
= pleurer.
- PLOT’O
- [Ikt.]
Speco de riverfiŝeto (cyprinus idus). - = gardon.
- PLU
- Adverbo signifanta la daŭrigon de ia stato aŭ ago.
// — kaj tiel plu ; pluaj ekzemploj ; ne plu ami. - = plus, davantage.
- PLUG’I
- Fosi, sulkigi la teron por semi.
// — ado, isto, ilo, ejo ; dis’, sur’plugi ; plugil’beko, fero, ŝtalo. - = A-G-R
= labourer.
- PLUM’O
- Tubeto surhavanta lanugon aŭ barbon, kiu tegas korpon de birdoj ; skribilo.
// — ego, aro, ujo, ingo ; plumo’fasko, forma ; senplumigi ; fontanplumo. - = A-F-H-I
= plume.
- PLUMB’O
- Metalo blueta, tre mola kaj peza.
// — ero, isto, umi. - = A-F-G-H-I-R
= plomb.
- Plumbag’o
- 1 : {Rh.} [Miner.]
Speco de grafito, el kiu oni faras krajonojn. V. plombago.
2 : {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (plumbago).
// — acoj. - = 1 : plombagine. 2 : dentelaire.
- Plumpuding’o
- {Vef.}
Prunpudingo (V. pudingo). - = plumpuding.
- PLUR’AJ
- ‹?›
Pli ol unu, kelkaj, ianombraj.
// — aĵo, eco, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I
= plusieurs.
- Plural’o
- {V.P.} [Gram.]
Multenombro. - = pluriel.
- Plus
- [Mat.]
Signo de adicio (+). - = A-F-G-I-R
= plus, +.
- Pluskvamperfekt’o
- {Vr.Z.} [Gram.]
Tempo pasinta rilate al alia pasinta tempo de verbo. - = plus-que-parfait.
- PLUŜ’O
- Lana aŭ silka ŝtofo longhara.
- = A-F-G-I-R
= peluche.
- Plute’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (pluteus). - = plutéus.
- Plutokrati’o
- Superregeco de la riĉuloj.
// — ulo. - = F-G-H-I-R
= ploutocratie.
- PLUV’I
- Fali de la ĉielo (precipe pri akvo).
// — egi, eti, ado, ema ; pluv’akvo, bano, duŝo, neĝo ; senpluva. - = F-I
= pleuvoir.
- Pluvial’o
- {V.I.} [Ekl.]
Pastra ceremonia mantelo. - = pluvial.
- PNEŬMATIK’O
- Kaŭĉuka tubo plenblovebla.
- = A-F-G-H-I-R
= pneumatique.
- Pneŭmokok’o
- {Sr.} [Med.]
Mikrobo de pneŭmonio. - = pneumocoque.
- Pneŭmoni’o
- [Med.]
Inflamo de la pulmo.
V. pulmonito. - = pneumonie.
- PO
- Prepozicio uzata antaŭ nombroj kun disdona signifo, kiel, ekz :
// veturi po dek kilometroj ĉiuhore ; pogrande ; pomalgrande. - = R
= à raison de, au taux de, sur le pied de.
- Poa’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de gramenacoj (poa), panikloherbo. - = paturin.
- Pob’o
- {Rh.} [Mar.]
Posta parto de ŝipo, ŝipvosto.
V. poŭpo. - = poupe.
- Poci’o
- Medikamenta trinkaĵo.
- = potion.
- Poĉ’i
- {Rh.}
Boletigi (ovojn senŝele). - = pocher (des œufs).
- PODAGR’O
- [Med.]
Malsano de la artikoj. - = A-F-G-I-R
= goutte.
- Podajr’o
- {T.Vx} [Mat.]
Lokaro de piedoj de perpendikloj irantaj de unu fiksa punkto al ĉiuj tanĝentoj de donita kurblinio. - = podaire.
- Podarg’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de oceaniaj paserbirdoj (podargus). - = podarge.
- Podestat’o
- {Df.}
Ĉefa magistrato (en kelkaj urboj de Italujo). - = podestat.
- Podi’o
- [Arkit.]
Plataĵo, teraso, altano. - = podium, plate-forme.
- Podiceps’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de palmipedoj (podiceps). - = grèbe.
- Podokarp’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de koniferoj (podocarpus). - = podocarpe.
- Podol’o
- {V.P.}
Landano de gubernio de suda Rusujo.
// — ujo.
• (Podoli’o-ano ŝajnas preferinda). - = Podolien.
- Poefag’o
- {Rh.} [Zool.]
Speco de tibeta bovo (poephagus). - = yack.
- POEM’O
- Poezia, plejofte versa verko.
- = A-F-G-H-I-R
= poème.
- POENT’O
- Nombro de prenoj faritaj en kartludo.
// — aro. - = A-F-G
= point (au jeu).
- POET’O
- Verkisto de poemo, poeziulo.
// — ino, aĉo. - = A-F-G-H-I-R
= poète.
- POETIK’O
- Arto verki poemojn.
- = A-F-G-H-I-R
= poétique.
- POEZI’O
- Kapablo verki aŭ inspiri poemojn. Poemaro, poezia literaturo.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= poésie.
- POKAL’O
- Vazo por trinki, plejofte kloŝforma.
// — ego, eto ; pokalforma. - = A-F-R
= coupe, gobelet.
- POL’O
- Popolano de nordeŭropa lando.
// — ujo. - = Polonais (un).
- Polajr’o
- [Geom.]
Nomo de rekto konsiderata rilate al punkto nomita poluso. - = polaire.
- Polarimetr’o
- {T.Vx} [Fiz.]
Aparato por mezuri la deviiĝon de polariza ebeno. - = A-F-G-H-I-R
= polarimètre.
- Polariskop’o
- {T.Vx} [Fiz.]
Aparato por distingi polarizitan lumon. - = A-F-G-H-I-R
= polariscope.
- Polariz’i
- [Fiz.]
Modifi laŭ speciala leĝo la staton de lumradio. - = A-F-G-H-I-R
= polariser.
- Poleks’o
- {Df.}
Dika fingro.
V. halukso. - = L
= pouce.
- Polemik’o
- Skriba diskutado.
// — ado, anto. - = A-F-G-H-I-R
= polémique.
- Polemoni’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (polemonium).
// — acoj. - = polémoine.
- Polen’o
- [Bot.]
Florsemo, florpolvo.
V. semeno. - = A-F-G-H-I
= pollen.
- Polent’o
- {V.I.}
Maizkaĉo tre ŝatata en Italujo. - = polenta.
- Poli’o
- {Rh.}
Speco de pilkludo. - = polo.
- Poliant’o
- [Bot.]
Speco de liliacoj (polyanthes tuberosa). - = tubéreuse.
- POLIC’O
- Administracio difinita por garantii publikan trankvilecon.
// — ano, isto, estro ; kaŝpolicano. - = A-F-G-H-I-R
= police.
- Poliedr’o
- [Geom.]
Multedro. - = polyèdre.
- Polifon’a
- {Rh.} [Muz.]
Multvoĉa, kelkvoĉa (muzikaĵo). - = A-F-G-H-I-R
= polyphone.
- Poligal’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (polygala).
// — acoj. - = polygala.
- POLIGAMI’O
- Multedzineco.
- = A-F-G-H-I-R
= polygamie.
- POLIGLOT’O
- Diverslingvulo, multolingvulo.
- = A-F-G-H-I-R
= polyglotte.
- POLIGON’O
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj apetalaj (polygonum fagopyrum).
// — acoj. - = blé noir, sarrazin.
- Poligonat’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de asparagacoj (polygonatum). - = sceau de Salomon, grenouillet.
- Poligrafi’o
- Traktato pri diversspecaj temoj.
// — isto. - = polygraphie.
- Polihistor’o
- {Rh.}
Esploranto de diversnaciaj historioj. - = polyhistorien.
- Poliklinik’o
- Kliniko en kiu oni kuracas diversspecajn malsanojn.
- = polyclinique.
- Polimer’o
- [Kem.]
Dividita (korpo) en senfina nombro da partetoj. - = polymère.
- Polimeri’o
- {V.P.} [Kem.]
Polimereco. - = polymérie.
- Polinom’o
- {T.Vx} [Mat.]
V. polinomjo. - = polynôme.
- Polinomj’o
- {Rh.} [Mat.]
Algebra kvanto enhavanta plurajn termojn kun signoj + kaj −.
V. polinomo. - = A-F-G-H-I
= polynôme.
- Polip’o
- [Med.]
Karna surkreskaĵo ĉe mukozaj membranoj. - = A-F-G-H-I-R
= polype.
- Poliplektr’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de sudaziaj kokoidoj (polyplectron). - = éperonnier.
- Polipod’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de filikoj (polypodium).
V. polipodio. - = polypode.
- Polipodi’o
- {V.I.} [Bot.]
V. polipodo. - = polypode.
- POLIS’O
- Asekuraĵo, asekura kontrakto.
- = A-F-G-H-I-R
= police (d’assurance).
- Polistik’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de filikoj (polystichum). - = polystic.
- Politeism’o
- Kulto de multaj dioj.
- = A-F-G-H-I-R
= polythéisme.
- POLITEKNIK’A
- Enhavanta multajn artojn aŭ sciencojn.
- = A-F-G-H-I-R
= polytechnique.
- POLITIK’O
- Arto aŭ scienco rilata al regado de regnoj.
// — aĵo, isto, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= politique.
- Polition’a
- {Rh.} [Kem.]
(Acido) enhavanta 6 atomojn da oksigeno kun pluraj atomoj da sulfuro. - = polythionique.
- Polk’o
- {T.Vx}
Speco de danco. - = A-F-G-H-I-R
= polka.
- POLM’O
- Manplato.
- = A-F-G-H-I
= paume (de la main).
- Polonez’o
- {V.P.}
Speco de danco, nacia danco de Poloj. - = polonaise.
- Polp’o
- {T.Vx, Df.} [Zool.]
Speco de marmoluskoj cefalopodoj (polypus). - = A-F-H-I
= poulpe.
- Poluci’o
- [Med.]
Malpuriĝo, malpuraĵo. - = A-F-H-I-R
= pollution.
- POLUR’I
- Glatigi, briligi.
// — eco, isto ; malpoluri ; botpoluristo. - = A-F-G-H-I-R
= polir.
- POLUS’O
- Ekstremaĵo de akso.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= pôle.
- POLV’O
- Tero pulvorigita.
// — ero, eco, aĵo ; polvhava ; senpolvigi. - = H-I
= poussière.
- POM’O
- Frukto de pomujo (malus) ; objekto pomforma.
// — ujo, arbo, acoj ; pomvino ; terpomo ; okulpomo. - = F-I
= pomme.
- Pomad’o
- Farmacia aŭ parfuma ŝmiraĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= pommade.
- Pomerani’o
- {V.P.} [Geogr.]
Apudmara provinco de Prusujo.
// — ano. - = Poméranie.
- Pomolog’o
- Pomologiisto.
V. promologo. - = pomologue.
- Pomologi’o
- Esploro pri fruktoj.
- = pomologie.
- POMP’O
- Soleno, majesto, lukso.
- = A-F-G-H-I
= magnificence, pompe.
- Pompon’o
- {Df.}
Bulornamaĵo. - = F
= pompon.
- Pon’i
- {Sr.}
Meti, enlokigi. - = poser.
- PONARD’O
- Mallonga armilo konsistanta el akra klingo kaj tenilo.
// — ego ; ĵetponardo ; puŝo de ponardo. - = A-F-H-I
= poignard.
- Ponĉ’o
- Sudamerikana mantelo.
- = poncho.
- PONT’O
- Superakva trairejo el ligno, ŝtono aŭ fero.
// — eto ; ponto’forma, kolono. - = F-H-I
= pont.
- Pontet’o
- {T.Vx}
Parto de pafilo. - = pontet (de fusil).
- PONTIFIK’O
- Ĉefpastro.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= pontife.
- PONTON’O
- 1 : Flosponto.
// — isto.
2 : Ŝipo por flosponto • (alia senco). - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : ponton.
- Pop’o
- Rusa pastro.
- = A-F-G-H-I-R
= pope.
- POPL’O
- [Bot.]
Speco de arboj dukotiledonaj (populus). - = A-F-G-H-I
= peuplier.
- Poplit’o
- [Anat.]
Subgenuo. - = H-I
= jarret.
- POPOL’O
- Multego da homoj vivantaj en sama lando.
// — aĉo ; — amaso ; popoldiro. - = A-F-H-I
= peuple.
- POPULAR’A
- Konata kaj amata de popolamaso.
// — eco, igi. - = A-F-G-H-I-R
= populaire.
- POR
- Prepozicio signifanta celon, intencon, k.t.p.
// preĝi por la reĝo ; morti por la patrujo ; por tiel diri. - = F-H-I
= pour, en faveur de.
- POR’O
- Haŭttruo, trueto.
// — eco, oza. - = A-F-G-H-I-R
= pore.
- PORCELAN’O
- Blanka, duondiafana terpotaĵo.
// faristo, vendisto. - = A-F-G-H-I-R
= porcelaine.
- PORCI’O
- Difinita parto.
// — eto ; egalporcie ; nutraĵporcio. - = A-F-G-H-I-R
= portion, part.
- PORD’O
- Enirejo al loko fermita ; movebla fermilo de tia enirejo.
// — ego, ejo, eto, isto ; pord’fermilo, frapilo, hoko, kurteno ; ĉef’, krad’pordo. - = F-H-I
= porte.
- PORE’O
- [Bot.]
Speco de ajlo (allium porrum). - = F-G-H-I-R
= poireau.
- PORFIR’O
- [Miner.]
Speco de tre malmola ŝtono. - = A-F-G-H-I-R
= porphyre.
- Porfiri’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (porphyrio). - = poule sultane.
- Porfiroid’a
- {Vef.}
Porfirŝajna. - = porphyroïde.
- PORK’O
- [Zool.]
Speco de kortmamulo pakidermo (sus scrofa).
// — ino, ido, ejo, isto, aro, aĵo ; porkebleki ; porkaĵisto. - = F-H-I
= porc.
- Pornografi’o
- {V.P.}
Verkado pri malĉastaj temoj.
// — isto. - = pornographie.
- PORT’I
- Subteni pezan objekton kaj transigi ĝin de unu loko al alia.
// — aĵo, adi, ebla, isto, ilo ; al’, dis’, el’, for’, kun’, trans’porti ; neelportebla. - = F-H-I
= porter.
- PORTAL’O
- Vestiblo, pordego, ĉefa enirejo (de preĝejo).
- = A-F-G-H-I-R
= portail.
- Portepe’o
- {Df.}
Peco de ledo por subteni glavon, glavportilo, glavrimeno. - = porte-épée.
- Porter’o
- Speco de angla biero.
- = porter.
- PORTIK’O
- Tegmentita galerio aŭ vestiblo kun kolonoj.
- = A-F-G-H-I-R
= portique.
- Portland’a
- {T.Vx} [Geol.]
Lasta etaĝo de jurasa periodo. - = portlandien.
- PORTRET’O
- Bildo de persono.
// portretfari. - = A-F-G-R
= portrait.
- PORTUGAL’O
- Landano de sudokcidenta Eŭropo.
// — ujo. - = Portugais (un).
- Portulak’o
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (portulaca).
V. pepliso. - = pourpier.
- POSED’I
- Havi kiel apartan propraĵon.
// — aĵo, anto, aro, eco ; ek’, re’posedi ; senposedigi. - = A-F-H-I
= posséder.
- POSESIV’A
- [Gram.]
Signifanta posedon (vorto), kiel ekz. : lia, ŝia, ĝia, sia, k.t.p. - = possessif.
- POST
- Prepozicio por esprimi ĝeneralan rilaton de tempo kaj spaco, kies kontraŭa estas : antaŭ.
// — a, aĵo, e, eulo ; post’dato, skribo, morta. - = L
= après, derrière.
- POSTEN’O
- Loko en kiu soldato, oficisto, k.t.p. estas metita de sia estro.
// antaŭposteno. - = A-F-G-H-I-R
= poste.
- Postiz’a
- {V.I.}
Nenatura, arte farita, falsa. - = postiche.
- POSTUL’I
- Insiste peti de iu, devigi iun al io.
// — aĵo, ebla, ema, anto, ato. - = F
= exiger.
- Postulat’o
- {Vef.} [Mat.]
Teoremo akceptita sen pruvo necesa (por pruvi serion de aliaj teoremoj). - = postulat.
- Postument’o
- ‹?›
V. piedestalo. - = G
= piédestal.
- POŜ’O
- Speco de saketo kunkudrita al vestaĵo.
// — eto, ego ; poŝ’botelo, libro, mono, tranĉilo, vango ; en’, el’poŝigi. - = poche.
- POŜT’O
- Publika organizo por transporto de leteroj.
// — isto ; — ofic’o-ejo ; poŝt’karto, mandato, marko ; poŝto restanta ; revenpoŝte. - = A-F-G-H-I-R
= poste.
- POT’O
- Speco de vazo el tero aŭ metalo.
// — eto, ego, aĵo, isto ; bol’, flor’, kuir’, lum’, ter’poto. - = A-F-H
= pot.
- Potamoget’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de unukotiledonaj kreskaĵoj (potamogeton). - = potamot.
- POTAS’O
- [Kem.]
Alkalaĵo tirita el lignaj cindroj.
V. kalio. - = A-F-G-H-I-R
= potasse.
- Potenc’i
- Havi povon, forton superan.
// — ego, ulo, igi. - = avoir la puissance.
- Potenc’o
- {T.Vx} [Mat., Mek.]
Ĉiu grado de kvanto multiplikita per si mem, kiel, ekz : 2, 2², 2?, k.t.p. - = puissance.
- Potencial’o
- [Elek.]
Speciala elektra kvanto. - = A-F-G-H-I-R
= potentiel.
- Potentel’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de rozacoj (potentilla).
V. potentilo. - = potentille.
- Potentil’o
- {V.P.} [Bot.]
V. potentelo, • malpli ŝatinda. - = potentille.
- Potern’o
- {T.Vx} [Fort.]
Pordeto, subtera galerio en fortikaĵo. - = F
= poterne.
- Poŭp’o
- ‹?› {M.T.} [Mar.]
Posta parto de ŝipo, ŝipvosto.
V. pobo. - = poupe.
- POV’I
- Esti kapabla ion fari.
// — eco, ebla ; ĉiopova ; senpova. - = A-F-H-I
= pouvoir.
- Poz’i
- [Fot.]
Preni ian sintenadon por farigi sian portreton. - = F-H-I
= poser.
- POZICI’O
- Loko en kiu io sidas.
- = A-F-H
= position.
- Pozitiv’a
- [Fil., Fot.]
Konforma al la realaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= positif.
- Pozitivism’o
- [Fil.]
Doktrino de la franca filozofo A. Comte. - = A-F-G-H-I-R
= positivisme.
- Pozitivist’o
- [Fil.]
Pozitivismano. - = A-F-G-H-I-R
= positiviste.
- PRA
- Prefikso, kiu signifas primitiva, antaŭa, kiel ekz. :
// prapatroj, praepoko, pratero, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= Préfixe qui a le sens de : primitif, lointain, reculé.
- Pragmatik’a
- Fondita (teorio) sur la esploro de la faktoj.
- = A-F-G-H-I-R
= pragmatique.
- Prajm’i
- {M.T.}
Ŝarĝi kanonon por pafo. - = A
= amorcer (un canon).
- PRAKTIK’O
- Aplikado, uzado de reguloj kaj principoj.
// — anto, isto. - = A-F-G-H-I-R
= pratique.
- PRAM’O
- Granda platboato por transveturi homojn, ĉevalojn, k.t.p. de unu bordo de rivero al alia.
- = bac.
- Pranc’i
- Salteti (laŭ {Rh.}).
• Sed la vorto angla "prance" ŝajnas signifi : "saltegi kiel ribelanta ĉevalo".
V. baŭmi. - = se cabrer ?
- Pratel’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (pratella).
V. psalioto. - = mousseron de pré, pratelle.
- PRAV’A
- Ĝustopinia, aprobinda, neerara.
// — eco, igi ; malprava. - = R
= qui a raison.
- PREBEND’O
- Rento de ekleziulo, de kanoniko.
- = A-F-G-H-I
= prébende.
- Precioz’a
- {Vef.}
Dirafekta.
// — aĵo, eco, ul’o-ino. - = précieux.
- PRECIP’E
- Antaŭ ĉio, ĉefe, speciale.
- = L
= surtout, principalement.
- Precipit’i
- [Kem.]
Desidigi dissolvaĵon sur la fundon de vazo.
// — ado, ato, anto, aĵo, ujo. - = A-F-G-H-I
= précipiter.
- Precipitat’o
- {Vr.Z.} [Kem.]
Precipitaĵo. - = précipité.
- PRECIZ’A
- Klare difinita, ĝusta.
// — eco, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= précis.
- PREDIK’I
- Priparoli publike religian, edifan temon.
// — ado, anto, isto. - = F-G-H-I-R
= prêcher.
- Predikat’o
- 1 : [Fil.]
Atributo de propozicio.
2 : {Vr.Z.} [Gram.]
Atributo de subjekto en propozicio. - = 1 + 2 : prédicat.
- Predilekci’o
- {V.P.}
Pliamo, prefero. - = prédilection.
- PREFEKT’O
- Regna funkciulo administranta pli malpli vastan teritorion.
- = A-F-G-H-I-R
= préfet.
- PREFER’I
- Pliami, plivoli.
// — aĵo, eco, ebla, ind’a-eco. - = A-F-H-I
= préférer.
- PREFIKS’O
- [Gram.]
Antaŭa afikso, kiel : mal, ge, pra, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= préfixe.
- PREĜ’I
- Sin turni al Dio por peti de li ian favoron.
// — ado, anto, aro, ej’o-eto ; preĝo’ĉambro, libro ; preĝeja turo, tombejo. - = A-F-I
= prier (Dieu).
- PRELAT’O
- Altranga pastro, episkopo, k.t.p.
// — eco, aro. - = A-F-G-H-I-R
= prélat.
- Preleg’o
- {V.P.}
Konferenco, leciono.
// — anto. - = conférence, leçon d’université.
- PRELUD’O
- [Muz.]
Antaŭludo. - = A-F-G-H-I-R
= prélude.
- PREM’I
- Agi, peni por platigi ion.
// — ado, aĵo, ebla, egi, ilo ; al’, ĉirkaŭ’, dis’, el’, en’, for’, inter’, sub’, mal’premi ; prem’kapti, teni ; kor’, man’premo. - = A-F-G-H-I-R
= serrer, presser.
- PREMI’O
- Rekompenco proponita en konkurso.
// — ita, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= prix, récompense.
- Premis’o
- (Logiko) Propozicio, el kiu oni tiras konkludon.
- = A-F-G-H-I
= prémisse.
- PREN’I
- Kapti per mano aŭ alimaniere.
// — eto, ado, anto, ilo, ebla ; al’, ĉirkaŭ’, de’, el’, en’, for’, kun’, trans’preni. - = F-I
= prendre.
- PREPAR’I
- Antaŭpretigi, antaŭaranĝi.
// — ado, aĵo, iĝi, anto, isto ; senprepare. - = A-F-G-H-I-R
= préparer.
- Prepost’o
- Ĉefpastro ; provoso.
V. provosto. - = prévôt ?
- PREPOZICI’O
- [Gram.]
Speco de neŝanĝebla vorto, kiel : al, de, en, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= préposition.
- Prepuc’o
- {Df.}
V. prepucio. - = prépuce.
- Prepuci’o
- {Rh., T.Vx} [Anat.]
Antaŭa tegumento de vira peniso.
V. prepuco. - = A-F-G-H
= prépuce.
- PREROGATIV’O
- Aparta propra rajto, privilegio.
- = A-F-G-H-I-R
= prérogative.
- PRES’I
- Enpremi literojn, desegnojn sur papero, ŝtofo, k.t.p.
// — ado, aĵo, anto, ejo, ilo, isto, igi, iĝi ; pres’eraro, provaĵo, maŝino. - = F
= imprimer.
- Presbiter’o
- Protestanta pastro.
- = ministre (protestant).
- Presbiterian’o
- [Ekl.]
Partiano de presbiterianismo. - = A-F-G-H-I-R
= presbytérien.
- Presbiterianism’o
- [Ekl.]
Doktrino laŭ kiu presbiteroj (ne episkopoj) devas regi la eklezion. - = A-F-G-H-I-R
= presbytérianisme.
- PRESKAŬ
- Adverbo signifanta : proksimume.
- = F-I
= presque.
- Prestidigitator’o
- {Ka.}
Ĵonglisto (en : La Faraono). - = prestidigitateur.
- PRESTIĜ’O
- Ŝatateco, allogo, brilo.
- = A-F-G-H-I-R
= prestige.
- PRET’A
- Antaŭdisponita por, preparita por.
// — eco, igi, iĝi ; pretigisto. - = F
= prêt.
- PRETEKST’I
- Eldiri senvaloran motivon por kaŝi la veran kaŭzon de ia afero.
// — anto, ulo. - = A-F-H-I
= prétexter.
- PRETEND’I
- Postuli kiel rajton, celi kvazaŭ rajte al io.
// — ado, aĵo, anto, ema ; senpretenda. - = A-F-H-I-R
= prétendre à.
- PRETER
- Prepozicio signifanta movon per kiu oni pasas laŭlonge de ia objekto kaj iras pli antaŭen.
// — aĵo ; preter’iri, kuri, lasi, pasi. - = L
= au-delà, outre.
- Preterit’o
- [Gram.]
Estinteca tempo en verboj. - = A-F-G-H-I-R
= préterit.
- Pretor’o
- {Df.} [Hist.]
Romana magistrato. - = A-F-G-H-I-R
= prêteur.
- Pretori’o
- {Df.} [Hist.]
Tendo, tribunalo, oficejo de pretoro. - = A-F-G-H-I
= prétoire.
- Prevarik’i
- ‹?› {Rh.}
Malrekte respondi.
• (La signifo ne ŝajnas ĝuste elektita.).
// — ado, aĵo, anto. - = A-F-G-H-I
= prévariquer ? tergiverser, user d’équivoque.
- Prevost’o
- {Vef.}
V. provosto.
// — eco. - = prévôt.
- PREZ’O
- Venda valoro de ia afero.
// — aro, aĵo ; sam’, egal’preza ; luprezo ; prezo neta, rabata, likvida, normala. - = A-F-G-H-I-R
= prix.
- PREZENT’I
- Proponi por akcepto, meti antaŭ la okuloj, montri, k.t.p.
// — ado, aĵo, anto ; reprezenti. - = A-F-G-H-I-R
= présenter, représenter.
- PREZID’I
- Direkti kunvenon, grupon, societon, k.t.p.
// — anto, eco ; vicprezidanto. - = A-F-G-H-I-R
= présider.
- PRI
- Prepozicio signifanta : teme de.
// mi parolas pri leono. - = (au sujet) de.
- Prim’a
- [Mat.]
Dividebla (nombro) nur per la unuo aŭ per si mem.
// interprimumaj. - = A-F-G-H-I-R
= premier.
- PRIM’O
- [Ekl.]
Unua horo de la kanonika Diservo. - = prime.
- Primadon’o
- Ĉefkantistino en opero.
• Oni trovas ankaŭ : primadonino. - = A-F-G-H-I-R
= primadona.
- Primari’a
- [Geol.]
Apartenanta al la plej antikva formacio. - = primaire.
- Primat’o
- {Df.} [Ekl.]
Ĉefprelato. - = primat.
- Primicer’o
- {V.I.}
Speco de kartludo. - = jeu de la prime.
- PRIMITIV’A
- Devena, pratempa, ne derivita.
// — aĵo, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= primitif.
- PRIMOL’O
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj gamopetalaj (primula).
// — acoj. - = A-F-G-H-I
= primevère.
- PRINC’O
- Regnestro, reĝido, nobelo plej altranga.
// — ino, ido, eco. - = A-F-G-H-I-R
= prince.
- PRINCIP’O
- Unua kaŭzo, fundamenta ideo, propozicio el kiu oni tiras konsekvencojn.
// — ekiri de principo. - = A-F-G-H-I-R
= principe.
- PRINTEMP’O
- Unua sezono de la jaro.
- = F
= printemps.
- Priodont’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de dazipo (priodontes). - = tatou géant.
- Prior’o
- Monaĥestro. [Tiel printita, malgraŭ ke la vortaro mencias nur la ortografion : monako.]
// — eco, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= prieur.
- Priori’e
- [Fil.]
Laŭ pura racio, sen rilato al sperto. - = a priori.
- PRISM’O
- [Geom.]
Solido limigita de du ebenaj bazoj egalaj kaj paralelaj kaj de lateraj facoj kiuj estas paralelogramoj.
// — eca ; traprismigi. - = A-F-G-H-I-R
= prisme.
- PRIVAT’A
- Nepublika, nekomuna.
// — eco, aĵo, ulo. - = A-F-G-R
= privé, particulier.
- PRIVILEGI’O
- Aparta rajto, favoro.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= privilège.
- PRO
- Prepozicio signifanta : kaŭze de.
- = pour, à cause de.
- Probabl’a
- [Mat.]
Versimila, verŝajne okazonta.
// — eco. - = A-F-H-I
= probable.
- PROBLEM’O
- Scienca, filozofia demando.
- = A-F-G-H-I-R
= problème.
- PROCED’I
- Agi laŭ difinita maniero.
- = A-F-H-I
= procéder.
- Procedur’o
- Juĝa procedado, procedaro.
- = F-G-I-R
= procédure.
- Procelari’o
- [Ornit.]
Speco de palmipedoj, marbirdo (procellaria). - = pétrel ; macreuse {Df.}.
- Procent’o
- Produkto de monsumo pruntita aŭ ŝuldata.
// — aĵo, ego. - = intérêt (de l’argent).
- Proces’o
- Instanco antaŭ tribunalo por solvi malpacon.
// — ebla, ema, inda, ulo. - = F-G-H-I-R
= procès.
- Procesi’o
- Religia ceremonio konsistanta el marŝado de popolamaso kaj kantoj.
- = A-F-G-H-I-R
= procession.
- Procez’o
- [Anat., Fiziol.]
Irado, progresado de malsano, funkcio, k.t.p. - = processus.
- Proci’o
- 1 : {T.Vx} [Zool.]
Speco de mamulo viandmanĝa (procyon).
2 : {Vef.} [Zool.]
V. prociono. - = 1 : ratier. 2 : raton laveur.
- Procion’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de mamulo viandomanĝa (procyon).
V. procio. - = raton laveur.
- PRODUKT’I
- Naski, kaŭzi (materiajn objektojn).
// — aĵo, anto, eco, ema, igi, isto ; reprodukti. - = A-F-G-H-I-R
= produire.
- Produktiv’a
- ‹?› {K.}
Produkta, produktema. - = productif.
- Produt’o
- {Vef.} [Mat.]
Nombro rezultanta el du nombroj multiplikataj unu per la alia.
Nombro ricevita per multipliko de nombroj unu per la alia. - = produit.
- Profan’i
- Malsanktigi.
// — ado, aĵo, eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= profaner.
- Profesi’o
- Vivrimeda okupiĝo, metio, ofico.
// — ulo, isto ; samprofesiulo. - = A-F-G-H-I-R
= profession.
- Profesor’o
- Instruanto (precipe oficiala, profesia).
// — ino, eco, aro. - = A-F-G-H-I-R
= professeur.
- Profet’o
- Antaŭdiristo, disendito.
// — aĵo, ado, anto. - = A-F-G-H-I
= prophète.
- Profil’o
- Flanka trajtaro de vizaĝo.
// — igi, iĝi ; duonprofilo. - = A-F-G-H-I-R
= profil.
- Profilaksi’o
- {T.Vx} [Med.]
Antaŭgardo (kontraŭ malsanoj). - = A-F-G-H-I-R
= prophylaxie.
- Profilaktik’a
- {Rh.} [Med.]
Profilaksia. - = prophylactique.
- PROFIT’I
- Ricevi utilon, servon, gajnon el.
// — ama, dona ; senprofita ; malprofitigi iun ; preni profiton el ; profiti ion aŭ de io. - = A-F-G-I-R
= profiter de.
- PROFUND’A
- Kies fundo kuŝas malproksime, malsupraĵa.
// — aĵo, eg’a-aĵo, eco, igi, iĝi. - = A-F-H-I-R
= profond.
- Progimnazi’o
- {V.P.}
Prepara lernejo. - = école préparatoire.
- Prognostik’o
- ‹?› {Df.} [Med.]
Antaŭdiro, antaŭsigno. - = A-F-G-H-I-R
= pronostic.
- Prognoz’i
- {Rh.} [Med.]
Antaŭdiri, antaŭsigni. - = A-F-G-H-I-R
= pronostiquer.
- PROGRAM’O
- Tabelo de farotaĵoj en ceremonio, kurso, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= programme.
- PROGRES’I
- Antaŭeniri, pluen disvolviĝi.
// — ado, aĵo, ema, isto ; senprogresa. - = A-F-H-I-R
= progresser.
- Progresi’o
- [Mat.]
Serio de kvantoj devenantaj unu de la alia laŭ difinita leĝo. - = A-F-G-H-I-R
= progression.
- Projekci’o
- Reprezento de objekto sur ebeno (skreno) laŭ difinitaj reguloj.
// — aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= projection.
- PROJEKT’O
- Intencaĵo, plano de agado.
// — ado, anto, ema. - = A-F-G-H-I-R
= projet.
- PROKLAM’I
- Laŭte, solene publikigi.
// — ado, aĵo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= proclamer.
- Prokonsul’o
- [Hist.]
Romana magistrato, ekskonsulo.
// — eco. - = proconsul.
- PROKRAST’I
- Malfruigi, maltujigi.
// — ado, ebla, ema ; neprokrastebla. - = A
= ajourner, différer, retarder.
- PROKSIM’A
- Apuda, en la najbaraĵo de.
// — aĵo, eco, igi, iĝi, ulo, uma ; malproksima. - = A-F-H-I-R
= prochain, voisin de.
- Prokur’o
- {T.Vx}
Rajtigo agi kiel reprezentanto.
// — isto. - = procuration.
- Prokuratar’o
- {Rh.}
Solicitoro. - = F-H-I-R
= solliciteur.
- Prokuror’o
- Prokuristo.
- = procureur, avoué.
- PROLETARI’O
- Malriĉulo, manlaboristo.
// — aro. - = A-F-G-H-I-R
= prolétaire.
- Prolifer’a
- {T.Vx} [Bot.]
Naskema. - = prolifique.
- Prolifer’i
- {Sr.}
(Pri vegetaĵo aŭ animalo) naski multajn idojn. - = proliférer.
- PROLOG’O
- Antaŭ’verko, lego, dramo.
- = A-F-G-H-I-R
= prologue.
- PROMEN’I
- Marŝi de loko al loko por plezuro, sano, k.t.p.
// — adi, aĵo, anto, ejo ; promenŝipo. - = A-F-G-R
= se promener.
- PROMES’I
- Certigi, ke oni faros, donos, k.t.p. ion al iu.
// — aĵo, ema ; edziĝa promeso ; promeslando. - = A-F-H-I
= promettre.
- Promoci’o
- Gradaltiĝo ; (pli) ordenigo.
- = A-F-G-I
= promotion, avancement.
- Promolog’o
- • En la Du Mil Vortoj de P. Boulet ; kredeble preseraro anstataŭ : pomologo ; V. pomologo.
- = ?
- PROMONTOR’O
- Terpintego, kabo.
- = A-F-H-I
= promontoire.
- PRONOM’O
- [Gram.]
Vorto anstataŭanta nomon, kiel : mi, vi, li, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= pronom.
- PRONONC’I
- {Vef.}
Elparoli. - = A-F-H-I
= prononcer.
- PROPAG’I
- [Med.]
Komuniki (malsanon). - = F-I-R
= propager.
- PROPAGAND’O
- Klopodado por disvastigi.
// — aĵo, ado, anto, isto. - = A-F-G-H-I-R
= propagande.
- Propedeŭtik’o
- {Rh.}
Prepara instruado, antaŭinstruado. - = propédeutique.
- Propile’o
- {T.Vx} [Arkit.]
Vestiblo de la Akropolo. - = propylée.
- PROPON’I
- Submeti por akcepto.
// — ado, aĵo, anto. - = A-F-G-H-I-R
= proposer.
- PROPORCI’O
- Rilato de la partoj inter si kaj kun la tuto.
// — eco, igi ; sam’, sen’proporcia. - = A-F-G-H-I-R
= proportion.
- PROPOZICI’O
- [Gram.]
Esprimo de penso enhavanta subjekton, verbon kaj predikaton. - = A-F-G-H-I-R
= proposition.
- PROPR’A
- Apartenanta ekskluzive al iu aŭ io, nekomuna.
// — aĵo, eco, igi. - = A-F-H-I
= propre.
- Proskripci’i
- Kondamni sen juĝo, ekzili, forpeli.
// — ito. - = A-F-G-H-I-R
= proscrire.
- Prospekt’o
- 1 : Reklama cirkulero, programo.
2 : {T.Vx}
Minesploro. - = 1 : prospectus. 2 : prospection.
- Prospektor’o
- Minesploristo, teresploristo.
- = prospecteur.
- PROSPER’I
- Sukcese okazi.
// — eco, igi ; malprosperi. - = A-F-G-H-I
= réussir (à quelqu’un).
- Prostat’o
- [Anat.]
Glando apudurinvezika. - = prostate.
- PROSTITU’I
- Diboĉigi, malĉastigi.
// — ado, ejo, iĝi, ulino. - = A-F-G-H-I-R
= prostituer.
- Prostituci’o
- Prostituado.
- = A-F-G-H-I-R
= prostitution.
- Prot’o
- {V.I.}
Preskorektisto. - = prote.
- Protagonist’o
- Ĉefaktoro (en la greka teatro).
- = A-F-G-H-I-R
= protagoniste.
- Protaz’o
- {Df.}
Unua parto de drama poemo. - = protase.
- Prote’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj apetalaj.
// — acoj. - = protée.
- PROTEKT’I
- Ŝirmi (morale), patroni, defendi.
// — ado, aĵo, anto, ilo. - = A-F-G-H-I-R
= protéger.
- Protektism’o
- {Rh.}
Ekonomia doktrino, laŭ kiu ĉiu lando devas protekti siajn industriojn kontraŭ fremdaj. - = A-F-G-H-I-R
= protectionnisme.
- Protektorat’o
- Protekto donita de unu ŝtato al alia malpli potenca.
- = A-F-G-H-I-R
= protectorat.
- PROTEST’I
- Fari deklaron kontraŭ iu aŭ io.
// — ado, aĵo, anto. - = A-F-G-H-I-R
= protester.
- Protestant’o
- Komuna nomo de luteranoj, kalvinanoj, k.t.p.
- = protestant.
- Protestantism’o
- Doktrino de la protestantoj.
- = A-F-G-H-I-R
= protestantisme.
- Protez’o
- {T.Vx} [Kir.]
Artefarita membro, organo. - = prothèse.
- PROTOKOL’O
- Oficiala raporto de kunsido, oficiala konstato de fakto.
- = A-F-G-H-I-R
= protocole, procès-verbal.
- Protomartir’o
- Unua martiro (Sankta Stefano).
- = protomartyr.
- Protonotari’o
- (Eklezia) ĉefskribisto.
- = protonotaire.
- Protoplasm’o
- Albuminojda elemento de ĉiuj vivaj ĉeloj.
- = A-F-G-H-I-R
= protoplasme.
- Prototip’o
- Unua tipo, modelo, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= prototype.
- Protozo’o
- L.v. unua besto, plej simpla animalo.
- = protozoaire.
- Protuberanc’o
- [Astr., Anat.]
Elstaraĵo, ĝibo ; ponto. - = A-F-G-H-I-R
= protubérance.
- PROV’I
- Ekpeni, ekkoni, eksperti, eksperimenti.
// — ado, aĵo, ilo, isto ; prov’glaso, tubo, tempo ; neprovita. - = A-F-G-H-I
= essayer, éprouver.
- Provenc’o
- {Vef.}
V. provenzo, • malpli ŝatinda. - = Provence.
- Provenz’o
- {Rh.}
Suda provinco de Francujo.
V. provenco. - = Provence.
- PROVERB’O
- Popoldiro, popola sentenco.
- = A-F-H-I
= proverbe.
- Providenc’o
- {Rabistoj}
Dia, ĉiela antaŭvideco, antaŭzorgeco. - = A-F-G-H-I-R
= Providence.
- PROVINC’O
- Parto de ŝtato ; eksterĉefurba lando.
// — aĵo, ano ; samprovincano. - = A-F-G-H-I-R
= province.
- Provincalism’o
- {V.I.}
Provincaneco ; provincanaĵo. - = provincialisme.
- Provincial’a
- Provinca, provincana.
- = provincial.
- Provincialism’o
- Provincanaĵo, provincana dirmaniero.
- = A-F-G-H-I-R
= provincialisme.
- PROVIZ’I
- Havigi, liveri al iu aŭ io sufiĉe da aferoj.
// — ado, aĵo, ejo, iĝi, isto. - = pourvoir.
- PROVIZOR’A
- Ne definitiva, ne eterna.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= provisoire.
- PROVOK’I
- {V.P., Ka.}
Ataki, inciti al batalo, duelo, k.t.p. • (Kabe en : La Faraono). - = provoquer.
- Provos’o
- {Rh.}
Altranga magistrato, kolegiestro.
V. provosto.
// — eco, ejo. - = prévôt.
- Provost’o
- {Df.}
V. preposto kaj V. provoso, V. prevosto. - = prévôt.
- PROZ’O
- Ordinara, neversa lingvaĵo.
// — aĵo, eca, isto. - = A-F-G-H-I-R
= prose.
- Prozelit’o
- ‹?›
Varbito. - = A-F-G-H-I-R
= prosélyte.
- Prozelitism’o
- ‹?›
Varbemeco. - = prosélytisme.
- PROZODI’O
- Versmezuro, versarto.
- = A-F-G-H-I-R
= prosodie.
- Prozopope’o
- Retoraĵo per kiu oni paroligas ĉu mortinton ĉu senvivan objekton.
- = A-F-G-H-I-R
= prosopopée.
- PRUD’A
- Ĉastafekta.
// — eco, ema, ul’o-ino. - = A-F-G
= prude.
- PRUDENT’A
- Saĝa, racie pensanta kaj aganta.
// — eco, igi, iĝi ; mal’, sen’prudenta. - = A-F-H-I
= raisonnable.
- PRUJN’O
- Blanka frostaĵo.
// — iĝi. - = L
= gelée blanche, frimas.
- PRUN’O
- Frukto de prunujo (prunus).
// — ujo, arbo ; seka pruno ; prunpudingo. - = F-I
= prune.
- PRUNEL’O
- Sovaĝa pruno.
// — ujo, arbo. - = F-I
= prunelle (fruit).
- PRUNT’I
- Doni provizore ion redonotan.
// — ebla, ejo, isto ; prunte’doni, preni. - = F
= donner en prêt.
- PRUS’O
- Popolano de centreŭropa, germana lando.
// — ujo. - = A-F-G-H-I-R
= Prussien (un).
- PRUV’I
- Certigi per argumentoj la verecon de io.
// — ado, ebla ; malpruvi. - = A-F-H-I
= prouver.
- Psaliot’o
- {*} [Bot.]
Alia nomo por pratelo (psalliota), V. pratelo. - = psalliote, pratelle.
- PSALM’O
- Religia himno de hebrea kaj kristana kulto.
// — aro, isto. - = A-F-G-H-I-R
= psaume.
- Psalteri’o
- {Df.}
Hebrea muzikilo. - = A-F-G-H-I-R
= psaltérion.
- Psefograf’o
- ‹?› {Rh.}
Balotilo. - = pséphographe.
- Pseŭd’a
- Falsa, ne aŭtentika.
- = pseudo.
- Pseŭdartroz’o
- {Sr.}
Akcidenta kunartikiĝo post rompo de ostoj. - = pseudarthrose.
- Pseŭdonim’o
- Falsnomo, kaŝnomo.
- = F-G-H-I-R
= pseudonyme.
- Psik’a
- Rilata al okultaj kapabloj de la animo.
- = A-F-G-H-I-R
= psychique.
- Psikiatri’o
- [Med.]
Medicino, kuracarto de la spirito. - = A-F-G-H-I-R
= psychiatrie.
- Psikolog’o
- [Fil.]
Psikologiisto. - = A-F-G-H-I-R
= psychologue.
- Psikologi’o
- [Fil.]
Scienco pri la animo. - = A-F-G-H-I-R
= psychologie.
- Psikopati’o
- {V.P.} [Med.]
Mentala malsano. - = psychopathie.
- Psil’o
- {Ka.}
Egipta dresisto de serpentoj. - = Psylle.
- Ptarmik’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (ptarmica), l.v. ternkreskaĵo. - = ptarmique.
- Pteris’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de filikoj (pteris).
V. teriso. - = ptéride.
- Pterodaktil’o
- {T.Vx} [Pale.]
Speco de fosiliaj rampuloj [tiel difinita] (pterodactylus). - = ptérodactyle.
- Pteroglos’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de amerikaj grimpobirdoj (pteroglossus). - = ptéroglosse.
- Pterokarp’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de arboj fabacoj el Hindujo (pterocarpus). - = ptérocarpe.
- Pterokl’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de tetraoido (pterocles). - = ganga, attagen.
- Pterokles’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de kokoidoj (pteroclis). - = gangas.
- Pterop’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de vespertoj (pteropus). - = roussette.
- Pteropod’o
- Klaso de moluskoj gasteropodoj.
- = ptéropode.
- Pub’o
- {T.Vx, Df.} [Anat.]
Antaŭa parto de la pelvostaro.
V. pubiso. - = pubis.
- Puber’a
- {T.Vx} [Fiziol.]
Viriĝanta, viriniĝanta.
// — eco. - = A-F-H-I
= pubère.
- Pubis’o
- [Anat.]
V. pubo. - = pubis.
- Publicist’o
- Eldonisto, verkisto.
- = A-F-G-H-I-R
= publiciste.
- PUBLIK’O
- La tuta popolo.
// — eco, igi, ulino. - = A-F-G-H-I-R
= public.
- Pud’o
- Rusa unuo de pezmezuro (16 k. 28).
- = poud.
- Pudel’o
- {Z.}
Hundo tre ŝatata por superdresado. - = barbet.
- Puden’o
- {Rh., p. 44.}
V. pudingo. - = pouding.
- Puding’o
- Angla kukaĵo.
// prunpudingo (en {Df.} : plumpudingo).
V. plumpudingo, V. pudeno. - = A-F-G-H-I-R
= pouding.
- PUDR’O
- Pulvoro uzata por tualeto.
// rizpudro. - = A-F-G-R
= poudre.
- PUF’O
- Ŝvelaĵo, ŝvelfaldo, kolbaskuseno, ŝvelsaketo, k.t.p.
// — igi ; pufseĝo. - = F-G-R
= bouillon, pli, bouffant, bourrelet, coussinet, tampon.
- PUGN’O
- Fermita mano.
// — igi ; pugnobati. - = F-H-I
= poing.
- PUL’O
- [Entom.]
Speco de sangosuĉa insekto (pulex). - = F-H-I
= puce.
- PULĈINEL’O
- Duĝiba ligna marioneto ; populara persono de itala stratteatro.
- = F-G-H-I-R
= polichinelle.
- Puli’o
- Rulbloko.
- = A-F-H-I
= poulie.
- Pulikari’o
- {V.I.} [Bot.]
Speco de kompozitoj (pulicaria). - = policaire.
- Pulip’o
- {Df.}
Speco de polpo, grandega polpo. - = pieuvre.
- Pulkv’o
- {Rh.} [Voj.]
Agavovino. - = poulque, vin d’agave.
- PULM’O
- [Anat.]
Spirorgano ĉe la mamuloj, birdoj, k.t.p.
// pulmo’ŝvelo, sangado, malsano. - = A-F-H-I
= poumon.
- Pulmonari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de boragacoj (pulmonaria). - = A-F-H-I
= pulmonaire.
- Pulmonit’o
- {V.I.} [Med.]
Alia nomo de pneŭmonio, V. pneŭmonio. - = pneumonie.
- PULP’O
- Mola parto de fruktoj, legomoj, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= pulpe.
- PULS’O
- Sangobatado en la arterioj.
// pulsebati. - = A-F-G-H-I
= pouls.
- Pulsometr’o
- {V.I.} [Med.]
Alia nomo de sfigmometro, V. sfigmografo. - = sphygmomètre.
- PULV’O
- Pulvoro eksplodiga por ŝargi pafilojn, pafilegojn, k.t.p.
// — ujo ; pulvo’farejo, tenejo. - = poudre (à canon).
- PULVOR’O
- Materio pistita kaj polvigita.
// — igi. - = poudre (matière pulvérisée).
- Pum’o
- {Df.} [Zool.]
Speco de amerika rabmamulo (uncia puma). - = A-F-G-H-I
= cougouar.
- PUMIK’O
- Poroza vulkanŝtono.
// — ita. - = A-H-I
= pierre ponce.
- Pumili’o
- [Bot.]
Speco de nana pino (pinus pumilio). - = pin nain, mugho.
- PUMP’I
- Alten tiri likvaĵon per pumpilo.
// — ilo ; pumpa piŝto ; aer’, estinga pumpilo. - = A-F-G-H-I
= pomper.
- PUN’I
- Kaŭzi malbonon al iu kiel sekvon de ĝia malbonfaro.
// — egi, eca, ebla, ejo ; pun’domo, laboro, kolono ; monpuno. - = A-F-H-I
= punir.
- PUNC’O
- Helruĝa koloro simila al tiu de papaveto.
- = F-G-H-I-R
= ponceau.
- PUNĈ’O
- Varma trinkaĵo el rumo, sukero kaj citrono.
- = A-F-G-H-I-R
= punch.
- Pund’o
- Angla monero, sterlinga livro (25 fr. 25 c.).
- = A-F-G-H-I-R
= pound, livre sterling.
- PUNKT’O
- Senampleksa spacero ; marko de loko.
// — eto, aĵo, aro ; dupunkto ; punktokomo ; vidpunkto ; punktita. - = A-F-G-H-I-R
= point.
- PUNT’O
- Delikata maŝteksaĵo.
// — aĵo, ist’o-ino. - = A-F
= dentelle.
- PUP’O
- Homa figuraĵeto el ligno, kartono, k.t.p.
// pupoludo ; vakspupo. - = A-F-G
= poupée.
- PUPIL’O
- 1 : [Anat.]
Truo en la mezo de la okuliriso.
2 : {Df.}
Zorgato • (tute malprave). - = A-F-G-H-I
= pupille (œil).
- PUPITR’O
- Mebleto sur kiun oni metas libron, kajeron, k.t.p.
// retuŝpupitro. - = F-H-R
= pupitre.
- PUR’A
- Senmiksa, senkota, senmakula.
// — aĵo, eco, igi, iĝi, ulo ; malpura ; elpuraĵo ; pursanga. - = A-F-G-H-I
= propre, pur.
- Purgatori’o
- {Df.} [Ekl.]
Purigejo (de la animoj post morto). - = A-F-G-H-I
= purgatoire.
- Purism’o
- {Df.}
Troa korekteco, korekafekteco. - = A-F-G-H-I-R
= purisme.
- Puritan’o
- Presbiteriano plej severmora.
V. puriteno. - = A-F-G-H-I-R
= puritain.
- Puritanism’o
- Doktrino de la puritanoj.
V. puritenismo. - = puritanisme.
- Puriten’o
- {Rh.}
V. puritano. - = puritain.
- Puritenism’o
- V. puritanismo.
- = puritanisme.
- PURPUR’O
- Violruĝa koloro.
- = A-F-G-H-I-R
= pourpre.
- Purt’i
- {V.P.}
Eligi intestajn gasojn kun bruo.
V. furzi kaj V. pedo. - = péter.
- PUS’O
- [Med.]
Densa kaj flaveta likvaĵo naskita en abscesoj.
// — eca, hava. - = A-F-H-I
= pus.
- PUSTUL’O
- [Med.]
Pusakno. - = A-F-G-H-I-R
= pustule.
- PUŜ’I
- Peni por movi, ekfrapi.
// — eti, egi, ado, ilo, iĝi ; al’, antaŭen’, de’, el’, en’, for’, re’, supren’, tra’puŝi ; kun’, inter’puŝiĝo. - = A-F-G-H-I-R
= pousser, heurter, choquer.
- PUT’O
- Profunda truo farita en tero por tiri el ĝi akvon.
// put’elfosisto, purigisto. - = F-H-I
= puits.
- PUTOR’O
- [Zool.]
Speco de mamulo viandomanĝa (putorius). - = F
= putois.
- PUTR’I
- Dissolviĝi (pri viva korpo).
// — ado, aĵo, eco, igi ; senputreco ; deputri. - = A-F-H-I
= pourrir.
- R
- Dudekunua litero de la esperanta alfabeto.
- = R.
- RAB’I
- Forpreni perforte.
// — ado, aĵo, ema, isto ; el’, de’, for’, pri’, tra’rabi ; rabobirdo ; marrabisto. - = A-F-H
= ravir, prendre de vive force, piller.
- RABARB’O
- [Bot.]
Speco de poligonacoj (rheum). - = A-F-G-H-I
= rhubarbe.
- RABAT’I
- Malplikarigi, malplivalorigi.
// rabata prezo ; senrabata. - = F-G-R
= rabattre, faire un rabais.
- RABEN’O
- Hebrea pastro.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= rabbin.
- Rabenism’o
- Rabendogmo.
- = A-F-G-H-I-R
= rabbinisme.
- Rabenist’o
- ‹?›
Rabenismano. - = A-F-G-H-I-R
= rabbiniste.
- Rabi’o
- [Med.]
Hidrofobio, hunda malsano.
// — ulo. - = A-F-H-I
= rage.
- RABOT’I
- Ebenigi (lignon) per speciala ilo.
// — aĵo, ilo. - = F
= raboter.
- RAC’O
- V. raso.
- = race.
- RACI’O
- [Fil.]
Kapablo koni apriore.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= raison.
- Racional’o
- [Mat.]
Nombro entjera aŭ frakcihava. - = A-F-G-H-I-R
= rationnel.
- Racionalism’o
- Filozofia doktrino fondita sur la racio aparte de la sperto aŭ de la kredo.
- = A-F-G-H-I-R
= rationalisme.
- Racionalist’o
- Racionalismano.
- = A-F-G-H-I-R
= rationaliste.
- RAD’O
- Aparato cirkloforma turniĝanta ĉirkaŭ sia centro kaj naskanta movon.
// — eto, aro ; rad’rondo, sulko ; dent’, klik’rado ; durado. - = G
= roue.
- Rade’o
- {Sr.} [Mat.]
Geometria radio • (speciala vorto, ne ŝajnas necesa). - = rayon.
- RADI’O
- Rakta linio kuniganta centron kaj cirkonferencon de cirklo ; ĉiu afero radisimila (en lumo, rado, k.t.p.).
// — ado, aĵo, eco, ulo ; disradiadi. - = A-F-G-H-I-R
= rayon.
- RADIK’O
- Malsupera parto de kreskaĵo, per kiu ĝi sin nutras ; ĉiu afero radiksimila.
// — igi, iĝi ; radik’parto, vorto. - = A-F-H-I
= racine.
- RADIKAL’A
- Rilatanta la radikon, la fundamentan principon.
// — eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= radical.
- Radikalism’o
- Politika sistemo de la radikaluloj.
- = A-F-G-H-I-R
= radicalisme.
- Radioaktiv’a
- {Sr.} [Fiz.]
Aganta per radiaĵoj. - = radio-actif.
- Radiob’o
- {Rh.} [Kem.]
Signifo ne trovita. - = radiobe ?
- Radiografi’o
- Esploro pri la lumradioj de Rentgen.
- = A-F-G-H-I-R
= radiographie.
- Radiolari’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de protozooj. - = A-F-G-H-I-R
= radiolaire.
- Radiometr’o
- {T.Vx}
Mezurilo de la intenseco de la radiaĵoj. - = A-F-G-H-I-R
= radiomètre.
- Radioskop’o
- {Df.}
Radioskopia instrumento. - = A-F-G-H-I-R
= radioscope.
- Radioskopi’o
- {T.Vx}
Esploro per la Rentgenaj radioj. - = A-F-G-H-I-R
= radioscopie.
- Radioterapi’o
- [Med.]
Kuracado per la Rentgenaj radioj. - = A-F-G-H-I-R
= radiothérapie.
- Radium’o
- Metalo freŝdate eltrovita kiu ŝajnas radiadi senfine.
V. radjo. - = A-F-G-H-I-R
= radium.
- Radiur’o
- {Rh.} [Kem.]
Nova speco de metalo. - = radior ?
- Radius’o
- {T.Vx} [Anat.]
Unu el la du ostoj de la antaŭbrako. - = radius.
- Radj’o
- {Sr.}
V. radiumo, • preferinda. - = radium.
- RAFAN’O
- Speco de kruciferoj (raphanus).
// — eto. - = H-I
= raifort.
- Rafanist’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de rafano (raphanistrum). - = ravenelle.
- RAFIN’I
- Plipurigi, plidelikatigi.
// — ado, aĵo, eco, isto ; rafinita sukero. - = A-F-G-H-I-R
= raffiner.
- Ragu’o
- Spicaĵo, spica viando, stufaĵo.
V. raguto. - = A-F
= ragoût.
- Ragut’o
- {Vef.}
V. raguo. - = ragoût.
- Raj’o
- [Ikt.]
Speco de plataj marfiŝoj (raja). - = A-F-H-I
= raie.
- Rajah’o
- [Voj.]
Hinda princo. - = rajah.
- RAJD’I
- Sidi, veturi sur ĉevalo.
// — adi, anto, ejo, ist’o-aro. - = A-G
= aller à cheval.
- Rajp’i
- {T.Vx} [Tekn.]
Haltiĝi pro troa frotado (pri maŝino). - = gripper, riper.
- RAJT’O
- Natura aŭ leĝo povo fari aŭ ne fari ion.
// — eco, igi, iĝi ; superrajto ; senrajta. - = A-G
= droit.
- Rakahu’o
- {Df.}
Speco de fekulo kun sukero kaj aromatoj. - = racahout.
- RAKET’O
- 1 : Kartona cilindro plena de pulvo por arta fajraĵo.
2 : {Rh.}
Pilkraketo ?
3 : {Df.}
Pilk’ĵetilo, frapilo. - = 1 : fusée. 2 + 3 : raquette.
- RAKIT’O
- [Med.]
Osta malsano.
// — ema, ulo. - = rachitis.
- Rakitism’o
- {Sr.} [Med.]
Malsana deformiĝo de la spino. - = rachitisme.
- RAKONT’O
- Detala raporto pri okazintaĵo.
// — eto, ado, anto, isto ; mir’, popol’rakonto ; fari rakonton. - = A-F-I
= récit.
- RAL’O
- [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (rallus). - = râle.
- Ralik’o
- {M.T.} [Mar.]
Ŝnuro fiksita laŭlonge de la bordoj de velo. - = ralingue.
- RAM’I
- Malsuprenbati (pavimon).
// — ilo. - = A
= frapper avec une hie, une demoiselle.
- Ramadan’o
- {Df.}
Naŭa monato de la mahometana jaro, fastmonato. - = ramadan.
- Ramfast’o
- [Ornit.]
Speco de amerikaj grimpobirdoj (ramphastos). - = toucan.
- Ramn’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de arbetoj dukotiledonaj (rhamnus). - = I
= nerprun.
- RAMP’I
- Sin treni sur ventro, grimpi, marŝi malfacile.
// — aĵo, eco, ema, ulo ; el’, en’, for’, suben’, sur’, supren’, volve’rampi. - = A-F-G-H
= ramper.
- RAN’O
- [Zool.]
Speco de batrakoj (rana).
// — ido. - = H-I
= grenouille.
- RANC’A
- Malbonodora kiel malfreŝa butero, lardo, k.t.p.
// — eco, iĝi ; rancodoro. - = A-F-G-H-I-R
= rance.
- RAND’O
- Bordo, flanka parto.
// — aĵo ; klinranda ; randtranĉi. - = G
= bord, lisière.
- RANG’O
- Pli malpli alta loko en societo.
// altrang’a-ulo ; egalranga ; superranga. - = A-F-G-R
= rang (social), dignité.
- Rangifer’o
- {T.Vx}
Norda cervo (rangifer). - = renne.
- RANUNKOL’O
- [Bot.]
Speco de kreskaĵoj dukotiledonoj polipetalaj (ranunculus).
// — acoj, idoj. - = F-G-H-I-R
= renoncule.
- RAP’O
- [Bot.]
Speco de brasiko (brassica rapa). - = F-I-R
= rave.
- RAPID’A
- Trairanta multe da spaco en malmulte da tempo.
// — anto, ado, eco, ega, igi ; malrapida ; forrapidi ; rapid’, malrapid’ire. - = A-F-H-I
= rapide.
- RAPIR’O
- Skermarmilo.
- = A-F-G-R
= rapière.
- Rapontik’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (rhaponticum). - = rhapontic.
- RAPORT’I
- Eldiri detale.
// — anto, isto. - = A-F-G-H-I-R
= faire un rapport sur, rapporter.
- Rapsod’o
- Vaganta kantisto ĉe la antikvaj Grekoj.
- = A-F-G-H-I-R
= rhapsode.
- Rapsodi’o
- Miksaĵa kanto de rapsodo.
- = A-F-G-H-I-R
= rhapsodie.
- Rapunkol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kampanulo (campanula rapunculus). - = raiponce.
- Rar’a
- [Fiz.]
Maldensa, malmulta (ne : malofta).
// — igi, iĝi. - = A-F-H-I
= rare, raréfié.
- RAS’O
- Samsanganaro, sampecaro, gento.
V. raco. - = A-F-G-H-I-R
= race.
- RASP’I
- Pulvorigi, pulpigi (kiel ekz. sukeron, fromaĝon, beton, k.t.p.).
// — ado, ilo ; raspa bruo. - = A-F-G-H-I-R
= râper.
- RAST’I
- Levi, amasigi (fojnon) per speciala ilo.
// — ado, ilo. - = F-H-I
= râteler.
- Rastral’o
- {T.Vx} [Muz.]
Aparato por desegni mekanike notliniaron.
• (rostralo {Df.} povas esti nur preseraro). - = G
= patte (à régler le papier de musique).
- RAT’O
- [Zool.]
Speco de mamulo skrapmanĝanto.
// — ino, ido ; akvorato ; rathundo. - = A-F-G-H-I
= rat.
- Ratafi’o
- Speco de likvoro el brando, sukero kaj fruktsuko.
- = ratafia.
- Raŭf’o
- {Rh. p. 221}
Fojnujo. - = A
= ratelier à foin.
- RAŬK’A
- (Voĉo) neklara, kiel ĉe malvarmuminta persono.
// — eco, igi, iĝi. - = F-I-R
= rauque, enroué.
- RAŬP’O
- [Entom.]
Vermo fariĝonta papilio.
// silkraŭpo ; senraŭpigi. - = G
= chenille.
- RAV’I
- Ĉarmlogi, plaĉegi.
// — antaŭ ; el’, dis’raviĝi. - = A-F-I
= ravir, enchanter, transporter.
- Ravelen’o
- {T.Vx} [Fort.]
Parto de fortikaĵo nomata ankaŭ luno, duonluno. - = F
= ravelin.
- RAVIN’O
- {*}
Kruta valeto, terfendego. - = A-F
= ravine, ravin.
- Ravioli’o
- {V.I.}
Nudlaĵo entenanta fromaĝon, itala manĝaĵo. - = ravioli.
- RAZ’I
- Senharigi per speciala ilo, senviligi, glatigi.
// — ado, ilo, isto. - = A-F-H-I
= raser.
- Razion’o
- {Rh.}
Manĝoporcio.
// — ita. - = A-F
= ration.
- RE
- Prefikso signifanta ĉu postan agon kontraŭan al antaŭa, ĉu simple (sed, ŝajnas, malpli ĝuste) ripetitan agon.
// ree ; redoni ; reskribi. - = en retour.
- REAKCI’O
- Ago respondanta al antaŭa ago.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= réaction.
- REAL’A
- Efektiva, ne iluzia.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= réel.
- REAL’O
- Hispana monero (0,25 c.).
- = réal.
- Realgar’o
- {V.I.} [Kem.]
Ruĝa sulfido de arseniko. - = réalgar.
- Realism’o
- Doktrino, laŭ kiu ideoj estas realaĵoj.
- = A-F-G-H-I-R
= réalisme.
- Realist’o
- {Vr.Z.}
Ano de realismo. - = réaliste.
- Reb’o
- {Vef.}
Vitotrunko.
// — igi. - = cep.
- REBUS’O
- Luda reprezento de vortoj per figuraĵoj.
- = A-F-G-I-R
= rébus.
- Recenz’i
- Sumigi, entabeligi, priraporti libron.
// — ado, anto, isto. - = G-R
= faire le compte-rendu (d’un livre).
- Recept’o
- Formulo por prepari kuracilojn, manĝaĵojn, k.t.p.
// — aro. - = A-F-G-H-I-R
= ordonnance, recette.
- Receptor’o
- {Sr.} [Mek.]
Ricevilo. - = récepteur.
- Reces’o
- [Anat.]
Senapertura fundo de organo. - = cul-de-sac.
- RECIPROK’A
- Pri du aferoj el kiuj ĉiu havas sur la alia agon ekvivalentan al tiu, kiun ĝi ricevas de ĝi.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= mutuel, réciproque.
- RECIT’I
- Laŭte diri ion lernitan parkere.
// — ado, anto, aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= réciter.
- Recitativ’o
- [Muz.]
Operkanto sen fiksa takto. - = A-F-G-H-I-R
= récitatif.
- Redakci’o
- Radaktantaro.
- = F-G-H-I-R
= rédaction.
- REDAKT’I
- Elverki, precize skribi.
// — ado, aĵo, anto, isto. - = F-G-H-I-R
= rédiger.
- REDAKTOR’O
- Redaktanto, redaktisto.
// ĉefredaktoro. - = F-G-H-I-R
= rédacteur.
- Redempt’o
- Elaĉeto (de la homoj per la ofero de Kristo).
- = rédemption.
- Redingot’o
- Speco de vira vestaĵo kun longaj baskoj.
- = F-G
= redingote.
- Redukt’i
- [Mat.]
Malpliigi, rekonduki al elementoj.
// — ebla, ilo. - = A-F-G-H-I-R
= réduire.
- REDUT’O
- [Fort.]
Fortikaĵeto.
// sagreduto. - = A-F-G-H-I-R
= redoute.
- Ref’o
- [Mar.]
Parto de velo inter velstango kaj truetaro, velfaldo. - = A-F-G
= ris.
- Referat’o
- 1 : [Jur.]
Regreso al juĝisto, kiu juĝas provizore en urĝaj okazoj.
2 : {V.P.}
Skriba raporto • (alia senco). - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 : référé. 2 : rapport écrit.
- Referenc’o
- Resendo al aŭtoro, atestanto, rekomendanto.
- = A-F-G-H-I-R
= référence.
- Referendari’o
- Titolo de iaj oficistoj en kancelarioj.
- = A-F-G-H-I-R
= référendaire.
- Refleks’a
- [Fiziol.]
Responda al ekstera ekscitiĝo, nevola, instinkta. - = A-F-G-H-I-R
= réflexe.
- Refleks’i
- {Sr.}
V. reflekti. - = réfléchir.
- Refleksiv’a
- [Gram.]
Resenda (kiel ekz : sia). - = A-F-G-H-I-R
= réfléchi.
- Reflekt’i
- [Fiz.]
Resendi (lumon, sonon, k.t.p.).
V. refleksi.
// — aĵo, ilo. - = A-F-G-H-I-R
= réfléchir.
- Reflektor’o
- Reflekta surfaco, reflektilo.
- = A-F-G-H-I-R
= réflecteur.
- REFORM’O
- Pliboniga ŝanĝo.
// — ado, anto, isto, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= réforme.
- Reformaci’o
- [Hist.]
Reformo de la kristana religio per Lutero kaj Kalvino. - = A-F-G-H-I-R
= Réforme (la).
- Reformator’o
- Reformanto.
- = A-F-G-H-I-R
= réformateur.
- Reformist’o
- Reformano, reformemulo.
- = A-F-G-H-I-R
= réformiste.
- Refrakt’i
- {Sr.}
V. rifrakti. - = réfracter.
- Refraktor’a
- Nefandebla.
- = réfractaire.
- REFUT’I
- Rebati per argumentoj.
V. rifuti.
// — ado, aĵo, ebla. - = A-F-G-H-I
= réfuter.
- REG’I
- Direkti (regnon).
// — ado, anto, eco, ebla, ist’o-aro ; superregi ; interrego. - = A-F-G-H
= gouverner.
- REGAL’I
- Doni festenon.
// regali al iu aŭ iun. - = A-F-G-H
= régaler.
- Regatt’o
- ‹?›
Ŝipkurado, boatkurado. - = A-F-G-H-I-R
= régate.
- Regener’i
- Renaski, revivigi, rebonigi.
// — ado, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= régénérer.
- Regeneraci’o
- ‹?›
Regenerado, regeneriĝo. - = régénération.
- Regenerator’o
- {T.Vx} [Mek.]
Regeneranto, regenerilo (de forto). - = régénérateur.
- Regent’o
- Vicregnestro.
- = A-F-G-H-I-R
= régent.
- Regi’o
- Akcizofico, akcizistaro.
- = F-G-H-I
= régie.
- Regim’o
- {Sr.} [Med.]
Dieto. - = régime.
- REGIMENT’O
- Korpuso estrata de kolonelo.
// — estro. - = A-F-G-H-I-R
= régiment.
- REGION’O
- Sufiĉe vasta parto de lando.
- = A-F-G-H-I-R
= région.
- REGISTR’I
- Skribi sur oficiala libro.
// — ado, ilo, isto ; registrolibro. - = A-F-G-H-I-R
= enregistrer.
- Reglement’o
- Regularo, regullibro.
- = A-F-G-H-I-R
= règlement.
- REGN’O
- Lando, societo vivanta sub unu registaro kaj samaj leĝoj.
// — ano, estra ; regna kaso. - = A-F-G-H-I
= État.
- REGOL’O
- [Ornit.]
Speco de paserbirdo (regulus). - = roitelet.
- Regres’o
- 1 : {T.Vx} [Milit.]
Returnmovo de pafarmilo post pafo.
2 : {Vef.}
Malprogreso. - = 1 : recul, retrait. 2 : recul (au sens moral).
- REGUL’O
- Principo, formulo direkta.
// — aro, eco, igi ; eksterregula ; malregula. - = A-F-G-H-I-R
= règle.
- REĜ’O
- Hereda regnestro.
// — ino, ido, aĵo, eco ; reĝolando. - = F-H-I
= roi.
- REĜIM’O
- {Rh.}
Speciala organizeco (politika, sociala, k.t.p.). - = A-F
= régime (politique, etc.).
- Reĝisor’o
- Administranto de teatro.
- = F-G-R
= régisseur.
- Rejn’o
- {V.P.} [Geogr.]
Granda centreŭropa rivero. - = Rhin.
- REJS’O
- Portugala monero (0,055 fr.).
- = reys.
- REKLAM’O
- [Kom.]
Atentigo al vendaĵo.
// — ilo, isto. - = A-F-G-R
= réclame.
- Rekognosk’i
- [Milit.]
Militesplori. - = faire une reconnaissance.
- REKOMEND’I
- 1 : Komisii ion al iu.
2 : Peti favoron por iu.
// — ado, inda ; rekomendita letero — [Rim. : ne estas menciita : rekomenda letero, kaj la du difinoj ne estis nete separitaj.] - = A-F-H-I-R
= recommander.
- REKOMPENC’I
- Doni ion al iu pro servo, bonfaro, k.t.p.
// — ado, ebla, inda. - = A-F-H-I-R
= récompenser.
- Rekord’o
- Plej mallonga tempo uzita por trakuri difinitan spacon.
V. rikordo.
// superigi rekordon. - = A-F-G-R
= record.
- Rekrement’o
- Restaĵo el vinberoj post elpremo de vino.
- = G
= marc (de raisin).
- REKRUT’O
- Freŝe varbita soldato.
// — adi, iĝi ; kolektado de rekrutoj. - = A-F-G-H-I-R
= recrue.
- REKT’A
- Celanta, iranta senŝanĝe de unu punkto al alia.
// — eco, igi, iĝi ; malrekta ; rekta angulo, linio ; rekta komplemento. - = A-F-G-H-I
= droit, direct.
- Rektif’i
- V. rektifiki.
1 : {W.D.}
Korekti, pliĝustigi.
2 : {Vr.Z.}
Purigi per distilado. - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : rectifier.
- Rektifik’i
- {Rh.}
V. rektifi. - = rectifier.
- REKTOR’O
- Universitatestro.
- = A-F-G-H-I-R
= recteur.
- Rektum’o
- [Anat.]
Lasta parto de dika intesto. - = rectum.
- Rekviem’o
- Eklezia preĝo por mortintoj.
- = requiem.
- Rekviz’i
- Postuli (virojn, ĉevalojn) pro milita servo.
- = A-F-G-H-I-R
= réquisitionner.
- Rekvizici’i
- Ofice postuli. [Difino tiel redaktita ; mencias Vd. kiel fonto.]
- = réquisitionner.
- Rekvizici’o
- {Rh.}
Milita kontribucio. - = A-F-G-H-I-R
= réquisition.
- Rekvizit’o
- 1 : {Rh.}
Kondiĉo, elemento necesa, bezona, esenca.
2 : {Vef.}
Teatra akcesoraĵo. - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 : réquisit. 2 : accessoire de théâtre.
- REL’O
- Longa fersulko sur kiu ruliĝas vagonoj, tramveturiloj, k.t.p.
// — en’, el’rel’igi-iĝi ; relvojo. - = A-F-H-R
= rail.
- Relajs’o
- {Rh.} [Elek.]
Telegrafa ricevilo disponita por servi kiel manipulilo. - = relais.
- Relativ’o
- [Gram.]
Pronomo rilata al antaŭa nomo aŭ pronomo ; ekz : kiu. - = A-F-G-H-I-R
= relatif.
- RELIEF’O
- Elstara surfaco.
// — aĵo, igi ; senreliefa ; alta, malalta reliefo. - = A-F-G-H-I-R
= relief.
- RELIGI’O
- Kredo al Dio kun respondaj sentoj kaj agoj.
// — ano, eco, ulo ; samreligiulo ; senreligia. - = A-F-G-H-I-R
= religion.
- Relikv’o
- {Df.}
Sankta restaĵo.
// relikvokesto. - = relique.
- REM’I
- Antaŭenveturi sur akvo per movo de remiloj.
// — ado, anto, ilo, isto ; rem’boato, ŝipo, konkurso. - = F-H-I
= ramer.
- REMBUR’I
- Plenŝtopi per lano, haro, k.t.p.
// — ado, aĵo, isto. - = F
= rembourrer.
- Remiz’o
- Veturilejo.
- = F
= remise.
- Remolad’o
- {Df.}
Speco de saŭco el bolita ovflavo, oleo, k.t.p. - = rémoulade.
- Remont’o
- 1 : Liverado de ĉevaloj por la kavalerio.
2 : {Vef.}
Riparado de konstruaĵo • (alia senco, tre diskutebla). - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 : remonte. 2 : restauration (d’un édifice).
- REMPAR’O
- Murego, termontaĵo por ŝirmi urbon, fortikaĵon.
- = A-F
= rempart.
- REN’O
- [Anat.]
Uringlando. - = F-H-I
= rein, rognon.
- Renĉ’i
- {T.Vx} [Tekn.]
Maldekstren puŝturni.
// — ilo. - = se servir du tourne-à-gauche.
- RENDEVU’O
- Intervidiĝo ; interkonsentita kunveno.
- = A-F-G-R
= rendez-vous.
- Rened’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de pomo. - = reinette.
- Renegat’o
- Malkonfesinto, forlasinto (religia).
- = A-F-H-I-R
= renégat.
- Renesanc’o
- [Hist.]
Periodo inter la dekkvina kaj deksepa jarcentoj, l.v. renaskiĝo. - = A-F-G-H-I-R
= renaissance.
- Renklod’o
- {Rh.}
Speco de pruno tre sukoplena. - = F
= reine-claude.
- RENKONT’I
- Trovi sur sia vojo ion aŭ iun ne atenditan.
// — iri renkonten al. - = A-F-H-I
= rencontrer.
- Renocerv’o
- {V.P.} [Zool.]
Alia nomo de : rangifero, norda cervo. - = renne.
- RENOM’O
- Reputacio, publika famo.
- = renommée.
- RENT’O
- Monsumo ĉiujare produktita de kapitalo.
// — ulo, umo ; dumviva rento. - = F-G-H-I-R
= rente, revenu.
- RENVERS’I
- Debati, deĵeti, malkonstrui, inversigi.
// — iĝi. - = F
= renverser.
- Reostat’o
- [Elek.]
Instrumento por konstantigi intensecon de elektraj fluoj. - = A-F-G-H-I-R
= rhéostat.
- Repertuar’o
- Registrolibro, nomaro.
- = A-F-G-H-I-R
= répertoire.
- Repetitor’o
- Profesorhelpanto.
- = répétiteur.
- REPREZENT’I
- Agi, paroli vice de iu.
// — ado, anto. - = A-F-G-H-I-R
= représenter.
- Reprezentaci’o
- {V.P.}
Elspezoj, lukso postulataj de persona situacio. - = représentation.
- Reps’o
- {Df.}
Ŝtofo el sulko kaj lano aŭ lano kaj kotono. - = reps.
- Reputaci’o
- Publika opinio, famo pri iu.
- = A-F-H-I-R
= réputation.
- Resed’o
- {V.I.} [Bot.]
V. rezedo. - = réséda.
- Residu’o
- {T.Vx} [Mat.]
Tio kio restas post operacio.
V. reziduo. - = résidu, reste.
- Reskript’o
- Respondo de supera aŭtoritato pri regnaj demandoj.
- = A-F-G-H-I-R
= rescrit.
- RESPEKT’I
- Estimegi, havi senton de humileco antaŭ iu aŭ io.
// — egi, inda, ema ; respekto-plena ; malrespekti. - = A-F-G-H-I-R
= respecter.
- Respektiv’a
- Rilata al ĉiu aparta okazo.
- = respectif.
- RESPOND’I
- Rediri al demando ; reskribi al skribinto ; rilati al ; akordiĝi kun ; sin konfesi kiel faranto de io.
// — anto, ebla, eco, ema ; kun’, pri’, pro’respondi. - = A-F-H-I
= répondre.
- Respons’o
- {Df.}
Preĝaj vortoj kantataj aŭ dirataj responde al aliaj vortoj. - = répons.
- RESPUBLIK’O
- Regno en kiu la supera povo apartenas al la tuta popolo.
// — ano. - = A-F-G-H-I-R
= république.
- Respublikanism’o
- {V.P.}
Respublikaneco. - = républicanisme.
- REST’I
- Esti daŭre en la sama loko, en la sama stato.
// — aĵo, ado, ema ; restadejo ; manĝrestaĵo. - = F-G-H-I
= rester.
- Restaŭr’i
- {V.P.}
Restarigi, rebonigi. - = restaurer.
- Restitu’i
- {V.P.}
Redoni, reliveri. - = restituer.
- RESTORACI’O
- Publika manĝejo.
// — estro, mastro. - = A-F-G-H-I-R
= restaurant.
- Resum’i
- {Vr.Z.}
Mallonge rediri, tiri ĉefan sencon. - = résumer.
- RET’O
- Maŝaro por kapti fiŝojn, birdojn, k.t.p.
// — aĵo, eca ; enretigi. - = F-H-I
= filet, réseau.
- Retepor’o
- {V.I.} [Zool.]
Speco de briozooj (reteporus). - = rétépore.
- Retin’o
- [Anat.]
Membrano en fundo de okulo sur kiu formiĝas la bildoj de eksteraj objektoj. - = A-F-H-I-R
= rétine.
- Retinit’o
- [Med.]
Inflamo de la retino. - = rétinite.
- RETOR’O
- (Greka) parolartisto.
- = A-F-G-H-I-R
= rhéteur.
- RETORIK’O
- Parolarto.
- = A-F-G-H-I-R
= rhétorique.
- RETORT’O
- Vazo el tero aŭ vitro uzata por distili.
- = A-G-H-I-R
= cornue.
- Retroaktiv’a
- Aganta sur estinteco.
- = A-F-H-I-R
= rétroactif.
- Retrospektiv’a
- Rigardanta, rilatanta estintecon.
// — eco. - = A-F-H-I-R
= rétrospectif.
- Reŭmatalgi’o
- {V.P.} [Med.]
Reŭmatisma doloro. - = rhumatalgie.
- REŬMATISM’O
- [Med.]
Artra, muskola malsano.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= rhumatisme.
- REV’I
- Pensadi sencele, senorde, fantazie.
// — ado, anto, ema, isto, ulo ; en’, el’, dis’reviĝi. - = F
= rêver (tout éveillé).
- Revers’o
- {Rh.}
Posta flanko, suba flanko (kiel ekz. de medalo). - = revers.
- Reviz’o
- {Rh.} [Tip.]
Dua presprovaĵo.
// — aĵo. - = seconde épreuve.
- Revizi’i
- Revidi, ekzameni, kontroli, kritiki.
// — ado, aĵo, anto, isto. - = réviser.
- Revizor’o
- (Rusa) inspektoro.
- = réviseur, inspecteur.
- Revoluci’o
- Grava kaj subita ŝanĝo en regno.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= révolution.
- Revolver’o
- Multpafa pistolo.
- = A-F-G-H-I-R
= revolver.
- REVU’O
- 1 : Perioda eldonaĵo.
2 : ‹†› {V.P.}
Armea trarigardo, parado • (alia senco). - = 1: A-F-G-H-I
= 1 : revue (publication). 2 : ‹†› revue.
- REZED’O
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (reseda).
V. resedo.
// — acoj. - = F-G-H-I-R
= réséda.
- REZERV’I
- Meti aparten, apartigi.
V. rizervi.
// — ado, aĵo, ano, it’o-aro, ujo ; rezervita seĝo. - = A-F-G-H-I-R
= réserver.
- Rezid’i
- {V.P.}
Kutime enloĝi.
// — anto, ejo, eco. - = résider.
- Rezident’o
- {Df.}
(Ŝtata) sendito. - = A-F-G-H-I-R
= résident.
- Rezidu’o
- {Rh.}
V. residuo. - = résidu.
- REZIGN’I
- Forlasi, forcedi.
- = A-F-G-H-I
= renoncer à, se désister de, répudier.
- REZIGNACI’O
- Submetiĝo, malribelo, cedo.
- = A-F-G-H-I
= résignation.
- REZIN’O
- Flamiĝema substanco fluanta el koniferoj.
- = A-F-H-I
= résine.
- Rezist’o
- {T.Vx} [Elek.]
Malcedemo, netrairebleco (al elektra fluo). - = A-F-H-I
= résistance.
- Rezoluci’o
- Decidaĵo, interkonsenta decido (en kunveno).
- = A-F-G-H-I
= résolution (collective).
- REZOLUT’A
- {V.P.}
Decidema, firmanima.
// — eco, ulo. - = résolu.
- REZON’I
- Argumenti, konkludi.
V. rizoni.
// — adi, anto. - = A-F-G-H-I-R
= raisonner.
- Rezorcin’o
- [Kem.]
Korpo antisepsa tirita el brasilligno [tiel printita]. - = résorcine.
- REZULT’I
- Esti sekvo, konkludo de.
// — anto, aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= résulter.
- REZULTAT’O
- Rezulto, rezultaĵo.
// senrezultata. - = A-F-G-H-I-R
= résultat.
- Rezum’o
- ‹?›
Resumo, mallongigo. - = A-F-G-H-R
= résumé.
- Rezurekci’o
- {V.P.}
Reviviĝo. - = résurrection.
- RIB’O
- [Bot.]
Frukto de ribujo (ribes).
// — ujo, acoj ; blankaj, nigraj, ruĝaj riboj. - = I
= groseille.
- RIBEL’I
- Kontraŭstari al aŭtoritato.
// — ado, anto, eco, ema, estro. - = A-F-G-H-I
= se révolter.
- Ribord’o
- {Sr.}
Ekstera rando. - = rebord.
- RICEV’I
- Preni ion proponitan, donitan, k.t.p.
// — ado, anto, ilo ; ricevatesto. - = A-F-H-I
= recevoir, obtenir.
- RICIN’O
- [Bot.]
Speco de eŭforbiacoj (ricinus).
// — oleo. - = A-G-H-I
= ricin.
- RIĈ’A
- Havanta multe da utilaĵoj.
// — aĵo, eco, ega, ulo, igi, iĝi ; malriĉa ; herboriĉa, fruktoriĉa. - = A-F-G-H-I
= riche.
- RID’I
- Vidigi gajecon per speciala kuntiriĝo de trajtoj.
// — eti, egi, ado, ema, inda, igi ; ridaĉi ; mokridi ; senride. - = F-H-I
= rire.
- RIF’O
- Ŝtonego elstaranta sur la maro.
- = A-G-R
= récif, écueil.
- Rifrakt’i
- Ŝanĝi la direkton de lumradio (tra diversaj medioj).
V. refrakti.
// — ebla, ema, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= réfracter.
- RIFUĜ’I
- Forkuri en ian lokon por sin ŝirmi.
// — ejo, into. - = A-F-H-I
= se réfugier.
- Rifut’i
- {Rh. p. 104., Sr.}
V. refuti. - = réfuter.
- RIFUZ’I
- Malkonsenti, malakcepti.
// — iĝi ; malrifuzi. - = A-F-H-I
= refuser.
- RIG’I
- [Mar.]
Ŝnurarmi (ŝipon).
// — il’o-aro. - = A
= gréer.
- RIGARD’I
- Turni la okulojn al, atente konsideri.
// — ado, ejo ; ĉirkaŭ’, el’, en’, pri’, re’, sub’, super’, tra’rigardi. - = A-F-I
= regarder.
- RIGID’A
- Malfleksebla.
// — eco, igi, iĝi, ulo ; malrigida. - = A-F-H-I
= raide, rigide.
- RIGL’I
- Fermi (pordon) per feraj bariloj.
// — ilo. - = verrouiller.
- RIGOR’A
- Ĝustega ; severega.
// — eco. - = A-F-H-I
= rigueur, rigoureux.
- RIKAN’I
- Ridaĉi, mokridi.
- = ricaner.
- RIKOLT’I
- Levi, amasigi terfruktojn.
// — ado, aĵo, ilo, anto, isto. - = F-H-I
= récolter, moissonner.
- Rikord’o
- {Sr.}
V. rekordo. - = record.
- Rikur’a
- [Mat.]
Perioda, revena. - = récurrent.
- RILAT’I
- Havi dependecon, similecon, k.t.p. al io.
// — eco, igi, iĝi ; interrilato. - = A-F-G-H-I-R
= avoir rapport à.
- RIM’O
- Unuforma sono de finaj vortoj en versoj.
// — aĵo, aro ; senrima. - = A-F-G-H-I-R
= rime.
- RIMARK’I
- Ekatenti, ekobservi.
// — ebla, inda, igi, ilo ; senrimarke. - = A-F
= remarquer.
- RIMED’O
- Afero taŭga por atingi celon.
// — mon’, viv’rimedoj ; antaŭ’, kontraŭ’rimedo. - = A-F
= moyen, expédient.
- RIMEN’O
- Bendo el ledo aŭ kaŭĉuko por ligi aŭ kunfiksi.
// — eto, aĵo, aro. - = G-R
= courroie.
- Rimes’o
- [Kom.]
Komisia pago, procentaĵo. - = remise.
- Rimors’o
- Konsciencriproĉo.
- = A-F-H-I
= remords.
- Rinant’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de skrofulariacoj (rhinanthus cristagalli). - = rhinanthe.
- RING’O
- Metala rondaĵo, ĉirkaŭfingro.
// — eto, ego, eca, ulo ; man’, kol’ringo. - = A-G
= anneau, bague.
- Rinkasp’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de anaso (rhyncaspis). - = souchet.
- Rinkops’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de palmipedo (rhyncopsis). - = A-F-H-I
= bec en ciseaux.
- RINOCER’O
- [Zool.]
Speco de pakidermo (rhinoceros). - = rhinocéros.
- RIP’O
- [Anat.]
Plata, kurba flankosto.
// interripa ; senripigi. - = A-G
= côte.
- RIPAR’I
- Rebonigi maldifekti.
// — ado, aĵo, ebla. - = A-F-G-H-I-R
= réparer.
- RIPET’I
- Denove fari, diri.
// — adi ; antaŭripeto. - = A-F-H-I
= répéter.
- RIPOZ’I
- Ĉesigi laboron, agadon.
// — ado, eco, igi ; senripoza. - = A-F-H-I
= se reposer.
- RIPREZENT’I
- [Kom.]
Esti komisiita de firmo por trakti en ĝia nomo.
// — anto, isto. - = A-F-G-H-I-R
= représenter.
- RIPROĈ’I
- Mallaŭdi.
// — ado, aĵo, inda ; mem’, konscienc’riproĉo ; riproĉi ion al iu aŭ iun pri io. - = A-F-H
= reprocher, gronder (trans.).
- RISK’I
- Endanĝerigi.
// — ego, ema, ulo ; multriska ; senriska. - = A-F-G-H-I-R
= risquer.
- Rism’o
- Kvincenta foliaro (de papero).
- = A-G-H-I
= rame (de papier).
- RISORT’O
- Elasta metalpeco.
// — eca, iĝi ; risort’planko, matraco. - = F-H-R
= ressort.
- RIT’O
- Ordo de religiaj ceremonioj.
// — ano, ismo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= rite.
- RITM’O
- Takto, kadenco, kombino de fortaj kaj malfortaj tempoj.
- = A-F-G-H-I-R
= rythme.
- RIVAL’O
- Konkuranto.
- = A-F-G-H-I
= rival.
- Rivaliz’i
- {V.P.}
Konkuri. - = rivaliser.
- RIVEL’I
- Aperigi [Fot.], malkaŝigi.
// — ilo. - = A-F-H-I
= révéler.
- RIVER’O
- Akvaro fluanta ĉu al alia, ĉu al maro.
// — eto, ego ; — fundo, lito, enirejo, enĵetejo. - = A-F
= fleuve, rivière, cours d’eau.
- RIVERENC’I
- Respekte saluti, sin klini antaŭ iu.
// — ado, inda ; malriverence. - = A-F-G-H-I-R
= faire la révérence, rendre hommage à.
- Rivolu’o
- [Mat.]
Rotacia movo ĉirkaŭ akso. - = A-F-G-H-I-R
= révolution.
- RIZ’O
- [Bot.]
Speco de gramenacoj (oryza). - = A-F-G-H-I-R
= riz.
- Rizerv’i
- {Sr.}
V. rezervi. - = réserver.
- Rizom’o
- {T.Vx} [Bot.]
Subtera, radikŝajna kaŭlo. - = rhizome.
- Rizon’i
- {T.Vx, Sr.}
V. rezoni. - = raisonner.
- Rizot’o
- {V.I.}
Itala manĝaĵo el rizo, safrano kaj fromaĝo. - = risotto.
- ROB’O
- Longa vestaĵo uzata de virinoj, pastroj, k.t.p.
- = A-F-G-H
= robe.
- Robini’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de arboj fabacoj (robinia). - = robinier, faux acacia.
- Robr’o
- {Rh.}
Finludo, tutludo. - = A-F
= partie liée, rob, robre (au whist).
- Rocel’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de likeno uzata por tinkturi (roccella).
Likeno el kiu oni ricevas violruĝan kolorilon. - = roccelle, orseille.
- ROD’O
- Natura marhaveno, havengolfeto.
- = A-F-G-H-I-R
= rade.
- Rodi’o
- {V.P.}
V. rodiumo. - = rhodium.
- RODIUM’O
- [Kem.]
Metalo malmulte konata.
V. rodio. - = rhodium.
- RODODENDR’O
- Alpa rozo, speco de erikacoj (rhododendrum).
- = rhododendron.
- Rogaci’oj
- {V.I.}
Publika preĝo kaj procesio en katolikaj landoj, tri tagoj antaŭ la ĉielira festo. - = rogations.
- Rojalism’o
- Rojalisteco.
- = A-F-G-H-I-R
= royalisme.
- Rojalist’o
- Partiano de reĝeco aŭ de reĝo.
- = royaliste.
- ROK’O
- Ŝtono, ŝtonego.
// — aĵo, eca ; praroko. - = A-F-H-I
= roc, roche.
- Rokok’o
- Stilo de la dua parto de la XVIIIa jarcento.
- = A-F-G-I-R
= rococo.
- ROL’O
- Parto de teatra verko ludota de aktoro.
- = F-G-R
= rôle.
- ROM’A
- Rilata al Romo, ĉefurbo de Italujo.
// — ano. - = A-F-G-H-I-R
= romain.
- Roman’o
- Literatura rakonto, novelego.
// — eco, aro, isto. - = F-G-H-I-R
= roman (littér.).
- Romanc’o
- Plenda, sentimentala kantaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= romance.
- Romantik’a
- Konforma al romantismo.
- = A-F-G-H-I-R
= romantique.
- Romantism’o
- Stilo, doktrino de la romantikuloj.
- = A-F-G-H-I-R
= romantisme.
- Romb’o
- 1 : [Geom.]
Alia nomo de lozanĝo.
2 : [Ikt.]
Speco de marfiŝo (rhombus). - = 1 : rhombe. 2 : turbot.
- Rombojd’o
- 1 : Rombforma, rombsimila figuraĵo ; dorsa muskolo.
2 : {Sr.}
V. romboido [sed la vorto romboido, kvankam ankaŭ legebla en la artikolo oid, ne ricevis propran artikolon.] V. oid, V. ojd. - = 1 + 2 : rhomboïde.
- ROMP’I
- Dispecigi.
// — ado, aĵo, ebla, ilo, iĝi ; de’, dis’, el’, en’, inter’, tra’rompi ; facilrompa ; ĵurrompo. - = A-F-H-I
= rompre, briser.
- ROND’O
- Ĉiu figuraĵo, ĉiu objekto cirkloforma, sferforma.
// — eto, eco, aĵo, igi, iĝi, iri ; flurondo. - = A-F-G-H-I
= rond.
- Rondo’o
- {V.I.} [Muz.]
Ario, kies temo ripetiĝas. - = rondeau.
- RONK’I
- Fari bruon per gorĝo kaj nazo dum dormo.
// — adi. - = F-H
= ronfler.
- ROS’O
- Akvogutaro aperanta matene aŭ nokte.
// mielroso. - = F-H-R
= rosée.
- ROSMAR’O
- [Zool.]
Marĉevalo, speco de foko (trichecus rosmarus). - = morse.
- Rosmaren’o
- [Bot.]
Speco de lamiaco (rosmarinus). - = A-F-G-I-R
= romarin.
- ROST’I
- Kuiri ion antaŭ granda fajro sen akvo ekster vazo.
// — egi, adi, aĵo, ejo, ilo ; krad’, pik’rostilo. - = A-F-G-H-I
= rôtir.
- ROSTBEF’O
- Rostita bovaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= rosbif.
- ROSTR’O
- [Zool.]
Nazego (de elefanto, de iaj insektoj, k.t.p.). - = L
= trompe.
- ROT’O
- [Milit.]
Parto de bataliono estrata de kapitano. - = G
= compagnie (militaire).
- Rotaci’o
- [Mat.]
Imaga, idea rotado. - = A-F-G-H-I-R
= rotation.
- Rotad’o
- {Rh.}
Aksturnado, turnmovo. - = A-F-G-H-I-R
= rotation.
- Rotond’o
- [Arkit.]
Rondforma konstruaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= rotonde.
- ROZ’O
- [Bot.]
Floro de rozujo (rosa).
// — ujo, ejo, acoj ; rozkolora ; rozo sovaĝa ; ventorozo. - = A-F-G-H-I-R
= rose.
- Rozari’o
- Preĝilo simila al perla ĉirkaŭkolo.
// — ero. - = A-F-H-I
= rosaire.
- Rozen’o
- {V.P.}
Seka vinbero. - = raisin sec.
- Rozeol’o
- {Df.} [Med.]
Speco de morbilo. - = roséole.
- Rozoli’o
- {V.I.}
Speco de likvoro el fruktosuko. - = rosolis.
- Ruad’i
- {Df.}
Akvotrempadi (kanabon). - = rouir.
- RUB’O
- Ruinaĵoj, malkonstruaj restaĵoj.
// — aĵo, amaso. - = L
= décombres.
- RUBAND’O
- Mallarĝa bendo de ŝtofo el silko, lano aŭ kotono.
// — ego. - = A-F
= ruban.
- Rubekol’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de paserbirdo (motacilla rubecula).
V. rubikulo. - = rouge-gorge.
- RUBEN’O
- Ruĝa juvelŝtono.
- = A-F-G-H-I-R
= rubis.
- Rubetr’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de saksikolo (saxicola rubetra). - = tardier.
- Rubi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj, uzata kiel ruĝa tinkturilo (rubia tinctorum).
// — acoj. - = H-I
= garance.
- Rubidi’o
- [Kem.]
Metalo malmulte konata. - = rubidium.
- Rubikon’o
- [Hist.]
Rivero netransirebla sen kapitala risko. - = Rubicon.
- Rubikul’o
- {V.P.} [Ornit.]
V. rubekolo. - = rouge-gorge.
- RUBL’O
- Rusa monero (2 fr. 65 c.).
- = rouble.
- RUBRIK’O
- Titolo, fako, faktitolo.
- = A-F-G-H-I-R
= rubrique.
- RUBUS’O
- Bero de dornarbetaĵo (rubus).
// — ujo. - = mûre sauvage.
- Ruf’o
- {M.T.} [Mar.]
Malgranda konstruaĵo sur la supera ferdeko. - = rouf.
- RUĜ’A
- Samkolora kiel sango.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; tagruĝo. - = F
= rouge.
- RUIN’O
- Pereigo, malkonstruo.
// — aĵo, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= ruine.
- RUKT’I
- Elĵeti brue per buŝo gasojn el stomako.
// — ado. - = F-H-I
= éructer.
- RUL’I
- Movi ion tiamaniere ke ĝi turniĝas sur si mem.
// — adi, aĵo, ilo, iĝi ; de’, el’, en’, for’, kun’ruli ; rul’bloko, kurteno ; facilrula ; marrulo. - = rouler (trans.).
- Rulad’o
- {Rh.} [Muz.]
Voĉrulado ; voĉado, koloraturo. - = A-F
= roulade ?
- Rulet’o
- Speco de hazardludo.
- = A-F-G-H-I-R
= roulette.
- RUM’O
- Brando el distilita kansukero.
- = A-F-G-I-R
= rhum.
- RUMAN’O
- Popolano de sudorienta Eŭropo.
// — ujo. - = A-F-G-H-I-R
= roumain.
- RUMB’O
- [Mar.]
Unu el la 32 partoj de la ventorozo (kompaskarto). - = A-F
= rumb.
- Rumeks’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de poligonacoj (rumex). - = rumex, oseille sauvage.
- Run’oj
- Skribliteroj uzataj de la antikvaj Skandinavoj.
- = runes.
- Rupi’o
- Hinda monero.
- = A-F-G-H-I-R
= roupie.
- RUS’O
- Popolano de granda eŭropazia imperio.
// — ujo. - = A-F-G-H-I-R
= Russe (un).
- Rusk’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de monokotiledonoj (ruscus). - = fragon, petit houx.
- RUST’O
- Metala, precipe fera, oksido naskita de malsekeco.
// — aĵo, igi, iĝi. - = A-G
= rouille.
- Rustikol’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de skolopo (scolopax rusticola). - = bécasse commune.
- RUSUL’O
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (russula). - = russule.
- RUŜ’O
- Tulkrispo, tulfaldo.
- = F-G-R
= ruche.
- RUT’O
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (ruta). - = A-F-G-H-I-R
= rue.
- Rutenium’o
- [Kem.]
Metalo malmulte konata. - = ruthénium.
- RUTIN’O
- Kutimaĉo, neprogresemo.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= routine.
- RUZ’O
- Trompilo, artifikaĵo.
// — eco, ema, ulo ; el’, super’ruzi. - = F
= ruse.
- S
- Dudekdua litero de la esperanta alfabeto.
- = S.
- Sabadil’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de meksika veratraco (sabadilla). - = cévadille.
- SABAT’O
- Antaŭlasta tago de la semajno.
- = A-F-G-H-I-R
= samedi.
- SABELIK’O
- Speco de brasiko.
- = chou frisé de Milan.
- SABL’O
- Ŝtona, tera pulvoro.
// — aro, aĵo, eca, ejo, ero, isto ; sablo’bordo, ŝtono. - = F-H-I
= sable.
- SABR’O
- Speco de glavo.
// — ingo ; sabrobati ; sabrosako. - = A-F-G-H-I-R
= sabre.
- Saduce’o
- V. sadukeo.
- = saducéen.
- Saduke’o
- {Rh.}
Juda sektano neanta la senmortecon de animoj.
V. saduceo. - = saducéen.
- SAFIR’O
- {Rabistoj 16.}
Blua juvelŝtono.
// — kolora. - = A-F-G-H-I-R
= saphir.
- SAFRAN’O
- Flava kolorilo el krokuso.
- = A-F-G-H-I-R
= safran.
- Safranin’o
- [Kem.]
Substanco tirita el safrano. - = safranine.
- SAG’O
- Vergeto armita de akra fero uzata kiel ĵetarmilo.
// — aro, ego, eto, ujo, isto ; sagforma. - = flèche.
- SAGAC’A
- Komprenema, penetrema (spirite).
// — eco, ulo. - = A-F-H-I
= perspicace.
- Sage’o
- Herohistorio, herolegendo (skandinava).
- = saga.
- Sagitari’o
- {Rh.} [Bot.]
Speco de alismacoj, akvosago (sagittaria). - = fléchière.
- Sagu’o
- {T.Vx}
Faruno tirita el la saguarbo (metroxylon). - = A-F-G-H-I-R
= sagou.
- SAĜ’O
- Kapablo ĝuste juĝi.
// — eco, ulo, ist’o-ado ; malsaĝa. - = F-H-I
= bon sens, raison, sagesse.
- Saĥarin’o
- {V.P.}
V. sakarino. - = saccharine.
- SAK’O
- Speco de poŝo el tolo, ledo.
// — eto ; saktolo ; felsako. - = A-F-G-H-I
= sac.
- Sakarin’o
- [Kem.]
Sukera pudro tirita el terkarbo.
V. saĥarino. - = saccharine.
- Sakerfalk’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de falko (hierofalco sacer). - = sacre.
- SAKR’O
- [Anat.]
Osto de la malsupera ekstremaĵo de la vertebraro. - = A-F-H-I
= sacrum, échine.
- SAKRAMENT’O
- Religia sanktiga faro.
- = A-F-G-H-I-R
= sacrement.
- Sakrari’o
- {V.I.}
Konservejo de sanktaĵoj. - = sanctuaire.
- SAKRILEGI’O
- Profanado de sanktaĵo ; malpiaĵo.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= sacrilège.
- SAKRISTI’O
- Sanktaĵejo.
// — ano. - = A-F
= sacristie.
- SAKS’O
- Popolano de germana ŝtato.
// — ujo. - = Saxon (un).
- Saksifrag’o
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (saxifraga).
// — acoj, aloj. - = A-F-I
= saxifrage.
- Saksikol’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de paserbirdo (saxicola). - = traquet.
- Saksofon’o
- {Muz.T.} [Muz.]
Speco de muzika blovinstrumento el kupro. - = saxophone.
- SAL’O
- Materio solvebla en akvo uzata por spici nutraĵojn.
// — aĵo, eca, ejo, ujo, igi, ita ; salminejo ; ŝtonsalo ; sensal’a-igi. - = A-F-G-H-I-R
= sel.
- SALAJR’O
- Pago de laboro mendita kaj direktita de alia persono.
// — ulo ; sursalajro. - = A-F-G-H-I
= salaire.
- Salamandr’o
- [Zool.]
Speco de batrakoj (salamandra).
// — oidoj. - = A-F-G-H-I-R
= salamandre.
- SALAT’O
- Manĝaĵo konsistanta el iaspecaj legomoj spicitaj per oleo, vinagro, salo, k.t.p.
// — ujo. - = A-F-G-H-I-R
= salade.
- SALD’O
- Definitiva pago de konto.
- = F-G-I
= solde.
- Salezian’o
- {V.I.}
Sekvanto de S-ta Francisko de Sales. - = salésien.
- Salicilik’a
- [Kem.]
Pri acido tirita el fenolo. - = salicylique.
- Salicin’o
- {V.I.} [Kem.]
Kemiaĵo tirita el salikŝelo. - = salicine.
- SALIK’O
- [Bot.]
Speco de arboj amentaceoj (salix).
// — acoj. - = I
= saule.
- Salikari’o
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (lythrum salicaria).
// — acoj. - = salicaire.
- Salikol’o
- [Zool.]
Speco de krustuloj. - = F
= crevette.
- Salikorni’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kenopodiacoj (salicornia). - = salicorne.
- SALIV’O
- Likvaĵo sekreciita de buŝaj glandoj.
// — aĵo, ig’i-ilo. - = A-F-H-I
= salive.
- SALM’O
- [Ikt.]
Speco de fiŝoj (salmo).
// — oidoj. - = A-F-G-H-I
= saumon.
- Salol’o
- [Kem.]
Salo uzata kiel energia antisepsilo. - = salol.
- SALON’O
- Ĉambrego, akceptejo.
// — ego ; salonvagono. - = A-F-G-H-R
= salle, salon.
- Salop’o
- {V.P.}
Vatmantelo • (difino de la Vortaro Pola). - = manteau d’ouate ?
- SALPETR’O
- Potasia azotato, nitro, l.v. ŝtonsalo.
- = salpètre.
- Salping’o
- {Df.} [Anat.]
Organa tubo (ĉe utero). - = trompe (de Faloppe).
- Salsol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kenopodiaco, el kiu oni tiras sodon (salsola). - = A-F-G-H-I-R
= soude.
- SALT’I
- Sin suprenigi for de tero per propra movo (pri homo kaj bestoj).
// — eti, egi ; al’, ĉirkaŭ’, en’, el’, re’, super’, trans’salti ; elsaltulo. - = F-H-I
= sauter.
- SALUT’I
- Fari signon de ĝentileco, honoro aŭ respekto antaŭ iu.
// — ado, anto, ema ; man’, kap’saluto. - = saluer.
- Salv’o
- Samtempa pafado de multaj pafiloj ; salutpafado.
- = A-F-H-I-R
= salve.
- Salvator’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de rampuloj (salvator). - = F-G-H-I-R
= sauvegarde.
- Salvelin’o
- {Rh.} [Ikt.]
Speco de fiŝo (salmo umbla). - = salvelin, ombre.
- Salvi’o
- [Bot.]
Speco de lamiacoj (salvia). - = G-H-I
= sauge.
- SAM’A
- Ne alia, identa.
// — aĵo, eco, igi, iĝi, malsama ; samtempa, samaĝa ; samideano. - = A-R
= même, le même.
- Samari’o
- {T.Vx} [Kem.]
Metalo malmulte konata. - = samarium.
- SAMBUK’O
- [Bot.]
Speco de kaprifoliacoj (sambucus). - = I
= sureau.
- Samol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de primolacoj (samolus). - = samolus.
- Samovar’o
- Rusa temaŝino, tefontano.
- = samovar.
- SAN’A
- Bonfarta.
// — eco, ema, eta, ulo, igi, iĝi ; malsana ; resaniĝi ; malsanulejo. - = A-F-H-I
= sain, en bonne santé.
- Sandal’o
- Speco de piedvesto ŝirmanta nur plandon.
- = A-F-G-H-I-R
= sandale.
- Sandarak’o
- {T.Vx}
Rezino uzata por ŝmiri paperon surskrapitan. - = sandaraque.
- Sandr’o
- [Ikt.]
Speco de riverfiŝo (lucioperca sandra). - = sandre.
- Sandviĉ’o
- Peco de ŝinko metita inter du pecoj de pano.
- = sandwich.
- SANG’O
- Likvaĵo fluanta en la arterioj kaj vejnoj de homo kaj vertebruloj.
// — aĵo, ado, ero ; sang’avida, ellasi, eltiri ; plensangulo. - = F-H-I
= sang.
- Sangisorb’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de rozacoj (poterium sanguisorba). - = pimprenelle.
- Sangvin’a
- [Med.]
Sangoriĉa (temperamento). - = A-F-G-H-I-R
= sanguin.
- Sangvinari’o
- {V.I.} [Bot.]
Speco de papavacoj (sanguinaria). - = sanguinaire.
- Sanikl’o
- [Bot.]
Speco de umbelifero (sanicula). - = sanicle.
- Sanitar’a
- Rilata al (publika) saneco.
- = sanitaire.
- SANKCI’I
- Doni forton al leĝo per punoj.
// — anto. - = A-F-G-H-I-R
= sanctionner.
- SANKT’A
- Senpeka, kultinda.
// — aĵo, eco, ejo, ulo, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I
= saint.
- Sanskrit’o
- Lingvo de la antikvaj Hindoj.
- = A-F-G-H-I-R
= sanscrit.
- Santal’o
- [Bot.]
Hinda arbo (santalum).
// — acoj. - = A-F-G-R
= santal.
- Santir’o
- {Muz.T.} [Muz.]
Persa muzika kordinstrumento. - = santir.
- Santolen’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de artemisio (santolina). - = santoline.
- SAP’O
- Korpo farita el grasaĵo kaj sodo aŭ potaso kaj uzata por purigi.
// — eca, igi. - = F-H-I
= savon.
- Sape’o
- Fosaĵo farita sub muro por ĝin renversi.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= sape.
- Saper’o
- {V.I.}
Sapeisto, sapemilitisto. - = sapeur.
- Sapind’o
- {T.Vx} [Bot.]
Amerika arbo, saparbo (sapindus).
// — acoj, aloj. - = savonnier.
- Sapon’i
- ‹?› {Rh.}
Sapumi.
// — igo, iĝo. - = savonner.
- Sapon’o
- {Sr.} [Kem.]
Substanco formita el oleo aŭ alia graso kaj alkalo. - = savon.
- Saponari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kariofilaco (saponaria). - = saponaire.
- Sapot’o
- {T.Vx} [Bot.]
Centramerika arbo (achras). - = sapotillier.
- Saprofit’o
- [Med.]
Vegetaĵo naskita sur putraĵo. - = saprophyte.
- Saraband’o
- Nobela danco uzata dum la XVIIa kaj XVIIIa jarcentoj.
- = sarabande.
- Sarafan’o
- Vestaĵo de rusa kamparulino.
- = sarafan.
- Sard’o
- Landano de Itala insulo.
// — ujo. - = Sarde.
- Sardel’o
- Peklita sardeno.
- = A-F-H-I-R
= sardine (conservée).
- Sarden’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝo (alosa sardina).
V. sardino. - = sardine.
- Sardin’o
- {W.D.}
V. sardeno. - = sardine.
- Sardoniks’o
- {V.P.} [Miner.]
Speco de kalcedonio. - = sardoine.
- Sargas’o
- [Bot.]
Speco de maralgoj (sargassum). - = sargasse.
- SARK’I
- Forigi malbonajn herbojn.
// — ilo, isto. - = F-I
= sarcler.
- SARKASM’O
- Insulta moko, ofenda ironio.
// — aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= sarcasme.
- SARKOFAG’O
- Tombujo.
- = A-F-G-H-I-R
= sarcophage.
- Sarkom’o
- [Med.]
Elkreskaĵo, tumoro viandeca, karneca. - = A-F-G-H-I-R
= sarcome.
- Sarkopt’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de akaroj, skabiakaro (sarcoptes). - = sarcopte.
- Sarmat’o
- {V.P.}
Antikva popolano de Nordeŭropo.
// — ujo. - = sarmate.
- Sarment’o
- {T.Vx}
Ligno ĉiujare kreskanta sur vinberarbo. - = F-H-I
= sarment.
- Sarotamn’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de genisto (sarothamnus). - = sarothamne.
- Sarusofon’o
- {Muz.T.}
Speco de muzika blovinstrumento kun duobla langeto. - = sarrusophone.
- Sasafras’o
- [Bot.]
Speco de laŭro (laurus sassafras). - = sassafras.
- SAT’A
- Kontentigita pri nutrado.
// — ado, eco, igi, iĝi ; malsato ; supersatigi ; sat’ĝui, plori ; ĝis sate. - = rassasié.
- SATAN’O
- Ĉefdiablo, diablestro.
- = A-F-G-H-I-R
= Satan.
- Satelit’o
- [Astr., Mek.]
Akompananto, kuniranto. - = A-F-G-H-I
= satellite.
- Saten’o
- {V.P.}
Brila ŝtofo el silko, ankaŭ nomata : atlaso, V. atlaso, • sed sateno ŝajnas preferinda.
// — igi. - = satin.
- SATIR’O
- Verkaĵo moka, kritika.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= satire.
- Satiri’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de orkideo (satyrium). - = satyrion.
- SATIRUS’O
- [Mitol.]
Arbara koboldo. - = A-F-G-H-I-R
= satyre.
- Satrap’o
- Persa guberniestro.
- = A-F-G-H-I-R
= satrape.
- SATUR’I
- Plensatigi.
// — ado, eco, ebla, iĝi. - = A-F-G-H-I
= saturer.
- Sature’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de lamiaco (satureia). - = sarriette.
- SATURN’O
- [Mitol., Astr.]
Greka-romana Dio ; planedo. - = A-F-G-H-I-R
= Saturne.
- SAŬC’O
- Likva spicaĵo enhavanta salon, pipron, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= sauce.
- Saŭr’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de tropikaj marfiŝoj (saurus). - = saure.
- Saŭrkraŭt’o
- {Df.}
Manĝaĵo el acidigita brasiko. - = choucroute.
- SAV’I
- Fari, ke iu aŭ io ne perdiĝas, ne pereas.
// — ado, anto, iĝi ; ŝipsavo. - = A-F-H-I
= sauver.
- Sbir’o
- {V.P.}
Papa policisto ; policistaĉo. - = sbire.
- SCEN’O
- Parto de dramo, en kiu ĉeestas difinita nombro da personoj.
// — ejo ; antaŭscenejo. - = A-F-G-H-I-R
= scène.
- Scenografi’o
- {V.I.}
Arto pentri teatrajn dekoraciojn.
// — isto. - = scénographie.
- SCEPTR’O
- Reĝa bastoneto.
// — porta. - = A-F-G-H-I-R
= sceptre.
- SCI’I
- Havi konon pri.
// — ado, aĵo, eco, ema, eti, inda, ulo, igi, iĝi; — ama ; nescii ; senscie ; antaŭsciigi ; povoscii. - = L
= savoir.
- Sciatik’o
- [Med.]
Nervdoloro de kokso ĝis piedo. - = A-F-G-H-I-R
= sciatique.
- SCIENC’O
- Plena konado de io ; sistema scio.
// — isto, ulo ; — amanto ; naturscienco. - = A-F-H-I
= science.
- Scilar’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de krustuloj dekpiedaj (scyllarus). - = scyllaire.
- Scirp’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de ciperacoj (scirpus). - = scirpe.
- Sciur’o
- [Zool.]
Speco de mamuloj skrapmanĝaj (sciurus). - = écureuil.
- Sciuropter’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de flugsciuro (sciuropterus). - = assapanick (écureuil volant).
- SE
- Konjukcio : kondiĉe ke.
// Li venos, se oni invitos lin. - = F-H-I
= si.
- Seanc’o
- Kunsido.
- = séance.
- SEB’O
- Graso de iaj bestoj, precipe de ŝafo.
// — eca, umi ; seba kandelo. - = H-I
= suif.
- Sec’i
- {Rh.} [Geom.]
Dividi.
// — aĵo. - = sectionner ?
- SED
- Konjunkcio signifanta kontraŭecon, esceptecon, diferencon.
- = L
= mais.
- Sed’o
- [Bot.]
Speco de krasolacoj (sedum).
V. sepo. - = sedum âcre, orpin.
- Sedativ’a
- {Df.}
Kvietiga (kuracilo). - = sédatif.
- Sediment’o
- [Geol.]
Desidaĵo, tavolitaĵo. - = A-F-H-I
= sédiment.
- SEG’I
- Tranĉi per speciala denthava ilo.
// — aĵo, ado, ilo, isto ; trasegi ; segpolvo ; sega bruo ; segilsimila. - = G-I
= scier.
- Segestri’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de araneoj (segestria). - = ségestrie.
- Segment’o
- [Geom.]
Parto de cirklo inter arko kaj ĝia ŝnuro. - = A-F-G-H-I-R
= segment.
- SEĜ’O
- Sidilo.
// — ego, isto ; lul’, apog’, brak’seĝo ; seĝo’plektisto, vendisto. - = F-I
= siège.
- Sejm’o
- {V.P.}
Regna konsiliĝo, parlamento. - = conseil royal, parlement.
- Sejnoret’o
- {M.T.} [Mar.]
Reto uzata por fiŝkapti. - = senne.
- SEK’A
- Senakva, senpluva, sensuka.
// — aĵo, eco, ega, ig’i-ilo, iĝi ; malseka ; brulsekiĝi. - = F-H-I-R
= sec.
- SEKAL’O
- [Bot.]
Speco de cerealo (secale). - = F-I
= seigle.
- Sekant’o
- [Geom.]
Linio aŭ surfaco kiu secas alian. - = A-F-H-I
= sécante.
- SEKC’I
- Distranĉi, disdividi.
// — ado, anto [Geom.] ; dissekci. - = disséquer.
- Sekci’o
- Parto, grupo.
- = A-F-G-H-I-R
= section.
- Sekestr’o
- Leĝa gardo ; provizora konfisko (?).
V. sekvestri. - = A-F-H-I
= séquestre.
- Seklurariz’i
- Sekularigi.
// — ado. - = A-F-H-I-R
= séculariser.
- Sekoj’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de amerikaj koniferoj (sequoia). - = A-F-G-H-I-R
= séquoia.
- Sekreci’i
- [Fiziol.]
Eligi organikajn sukojn (pri glandoj). - = A-F-H-I
= sécréter.
- SEKRET’A
- Kaŝita, ne publikigita, malmontrita.
// — aĵo, eco, ema, igi ; teni sekrete. - = A-F-H-I-R
= secret.
- SEKRETARI’O
- Persono kiu skribas laŭ diktado de alia aŭ estas komisiita por skribi en nomo de alia.
// — eco, ejo, aro. - = A-F-G-H-I-R
= secrétaire.
- SEKS’O
- Fiziologia diferenco inter viro kaj ino.
// — aĵo, eco ; senseks’a-igi. - = A-F-G-H-I-R
= sexe.
- Seksagesim’o
- Dimanĉo respondanta al la sesdeka tago antaŭ Pasko.
- = sexagésime.
- SEKST’O
- [Muz.]
Interspaco de ses notoj. - = G-H-I-R
= sixte.
- Sekstant’o
- {Df.} [Mar.]
Reflekta aparato uzata sur ŝipoj por preni angulojn kaj mezuri altecojn. - = sextant.
- Sekstet’o
- {Df.}
Sesvoĉa, sesinstrumenta muzikaĵo. - = sextuor.
- SEKT’O
- Samopiniularo, samdoktrinularo.
// — ano, eco. - = A-F-G-H-I-R
= secte.
- Sektor’o
- [Geom.]
Parto de cirklo inter du radioj kaj ilia kuniganta arko. - = A-F-G-H-I-R
= secteur.
- Sekular’a
- Nemonaka ; laika.
- = A-F-H-I-R
= séculier.
- SEKUND’O
- Sesdeka [tiel printita] parto de minuto.
- = A-F-G-H-I-R
= seconde.
- SEKUNDANT’O
- Helpanto en duelo.
- = A-G-I-R
= témoin.
- Sekundari’a
- [Geol., Bot.]
Duagrada. - = secondaire.
- SEKV’I
- Iri, marŝi post iu aŭ io.
// — aĵo, aro, ado, ulo ; sekvant’o-aro ; sekve de ; intersekve. - = A-F-H-I
= suivre.
- Sekvenc’o
- 1 : {Df.} [Ekl.]
Peco de liturgia kanto.
2 : Serio de ludkartoj samkoloraj. - = 1 + 2 : séquence.
- Sekvestr’i
- {V.P.}
V. sekestro. - = séquestrer.
- SEL’O
- Speco de sidilo sur rajdbesto, biciklo, k.t.p.
// — ejo, isto ; el’, sen’seligi ; pakselo. - = F-H-I
= selle.
- Selag’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de skrofulariacoj (selago).
// — acoj. - = sélagine.
- Selaĝ’o
- {T.Vx} [Bot.]
Sankta kreskaĵo rikoltita de druidoj. - = sélage.
- SELAKT’O
- Parto de la lakto disigebla de kazeino.
- = L
= petit lait.
- Selekci’i
- Disspecigi, diselekti.
- = A-F-G-H-I-R
= sélectionner.
- Selen’o
- [Kem.]
Metalojdo.
V. selenio.
// — ido. - = sélénium.
- Seleni’o
- {Sr.}
V. seleno. - = sélénium.
- Selenit’o
- {Df.} [Kem.]
Kalka sulfato ; selenia salo. - = sélénite.
- Self
- {Sr.} [Fiz.]
Uzata kun la senco de : mem.
// selfindukto, selfkondukto. - = self.
- Selters’a
- {V.P.}
Minerala akvo gasplena de Selters aŭ Seltz. - = Seltz (eau de).
- SEM’I
- Meti (grenon, k.t.p.) en teron por ĝermigi.
// — ado, aĵo, ujo, ilo, isto, anto ; dis’, en’semi ; semsezono ; florsemo. - = F-H-I-R
= semer.
- Semafor’o
- Mara optika telegrafo.
- = A-F-G-H-I-R
= sémaphore.
- SEMAJN’O
- Septaga periodo.
// ĉiusemajne. - = F-H-I
= semaine.
- Semen’o
- {Vef.}
Alia nomo de : poleno, V. poleno. - = pollen.
- Semestr’o
- {V.P.}
Duonjaro. - = semestre.
- Semid’o
- Komuna nomo de Araboj, Judoj, Sirianoj, kiel idoj de Sem.
V. semito. - = A-F-G-H-R
= sémite.
- Seminari’o
- Edukejo (precipe pastra aŭ profesora).
- = A-F-G-H-I-R
= séminaire.
- Semit’o
- {K. 192.}
V. semido. - = sémite.
- Semnopitek’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de simioj (semnopithecus). - = semnopithèque.
- Semperviv’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de krasolaco (sempervivum). - = joubarbe, artichaut de toit.
- SEN
- Prepozicio signifanta mankon, forigon, k.t.p.
// — eco, igi, iĝi ; sen’duba, danĝera, riska, tima, zorga, k.c. - = F-H-I
= sans.
- Sen’o
- ‹†› {Ka.}
V. sino. - = sein.
- SENAT’O
- Alta parlamento.
// — ano. - = A-F-G-H-I-R
= sénat.
- Senator’o
- {V.P.}
Senatano. - = sénateur.
- SENC’O
- 1 : Signifo.
// — aĵo, eco, ulo ; sensenc’a-aĵo ; kontraŭsenco.
2 : Kapablo kompreni, decidi.
// La senco en vi sendube tute malsaniĝis {Hamlet}. - = A-F-H-I
= 1 + 2 : sens.
- SEND’I
- Irigi, direkti al.
// — aĵo, anto, ito, ado, ilo, igi ; al’, de’, dis’, el’, en’, for’, inter’, trans’sendi. - = envoyer.
- Sene’o
- {V.P.} [Bot.]
Kasifolio, uzata kiel laksilo.
V. seneso. - = sené.
- Seneci’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (senecio). - = A-G
= seneçon.
- Senes’o
- {Ka.}
V. seneo. - = sené.
- Seneskal’o
- {Df.}
Reĝa oficisto juĝanta en la nomo de la reĝo. - = sénéchal.
- Senjor’o
- {V.P.}
Estro ; pli maljuna, plej maljuna ano. - = seigneur, senior.
- SENSACI’O
- Impreso ; efekto ; kaŭzo de miro aŭ admiro.
// fari sensacion. - = A-F-G-H-I-R
= sensation.
- Sensimetr’o
- {Rh.}
V. sensitometro. - = sensitomètre.
- Sensimetri’o
- {Rh.}
V. sensitometrio. - = sensitométrie.
- Sensitiv’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de mimozo (mimosa pudica). - = A-F-H-I
= sensitive.
- Sensitometr’o
- {T.Vx} [Fot.]
Aparato por mezuri impreseblecon de fotografaj platoj.
V. sensimetro. - = sensitomètre.
- Sensitometri’o
- {T.Vx} [Fot.]
Mezuro de impresebleco de fotografaj platoj.
V. sensimetrio. - = sensitométrie.
- Sensualism’o
- {Df.} [Fil.]
Doktrino laŭ kiu ĉio rilatas la sentorganojn. - = sensualisme.
- SENT’I
- Ricevi agrablan aŭ malagrablan impreson per sentorganoj.
// — aĵo, ado, ebla, eco, ema, igi ; sensenta ; akrasenta ; kunsenti. - = A-F-H-I
= sentir, éprouver.
- SENTENC’O
- Frazo, proverbo, aforismo.
- = A-F-G-H-I-R
= sentence, maxime.
- Sentiment’o
- {K. 157.}
Korsento.
// sentimenta kaprico. - = A-F-H-I-R
= sentiment.
- SENTIMENTAL’A
- Korsentema.
// — eco, ulo. - = A-F-H-I
= sentimental.
- SEP
- Nombro : ses kaj unu, 7.
// — ono, oble ; — foje ; sepdek ; deksep. - = A-F-H-I
= sept.
- Sep’o
- {Df.} [Bot.]
Kredeble preseraro anstataŭ : sedo (sedum), V. sedo. - = orpin.
- Sepal’o
- [Bot.]
Kalikfolio. - = A-F-H-I
= sépale.
- Separ’o
- {V.P.}
Geedza disiĝo. - = séparation.
- Sepi’o
- [Zool.]
Speco de moluskoj cefalopodoj (sepia). - = A-F-G-H-I-R
= seiche, sépia.
- Seps’a
- [Med.]
Putriga.
// — aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= septique.
- Sept’o
- {T.Vx} [Tekn.]
Muro, mureto, vando. - = cloison, septum.
- SEPTEMBR’O
- Naŭa monato de la jaro.
- = A-F-G-H-I-R
= septembre.
- Septet’o
- [Muz.]
Sepvoĉa, sepinstrumenta muzikaĵo. - = A-F-G-H-R
= septuor.
- Septicemi’o
- [Med.]
Venenado de sango naskita de sepsaĵoj. - = septicémie.
- Septim’o
- [Muz.]
Interspaco de sep notoj. - = septième.
- Septuagesim’o
- Dimanĉo respondanta al la sepdeka tago antaŭ Pasko.
- = septuagésime.
- Septuagint’oj
- {Rh.}
La Sepdek grekaj tradukintoj de la Biblio. - = Septante (les).
- Ser’o
- Akvaĵo kiu disiĝas de koagulita sango.
V. serumo. - = A-F-G-H-I-R
= sérum.
- SERAF’O
- Speco de ĉefanĝeloj.
- = A-F-G-H-I-R
= séraphin.
- SERAJL’O
- Palaco de mahometanaj regnestroj.
- = A-F-G-H-I-R
= sérail.
- Serapi’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de orkideoj (serapias). - = sérapias.
- Serasalm’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de amerikaj riverfiŝoj (serrasalmus). - = serrasalme.
- Seratol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozito (serratula).
V. seratulo. - = serratule.
- Seratul’o
- {V.P.}
Rikoltileto ? (laŭ Vortaro Pola). Tamen, V. seratolo. - = faucille.
- Serb’o
- {V.P.}
Popolano de sudeŭropa orienta lando.
// — ujo. - = Serbe (un).
- SERĈ’I
- Peni por trovi.
// — ado, isto ; al’, el’, en’, tra’serĉi. - = A-F-I
= chercher, rechercher.
- SEREN’A
- Sennuba, kvieta, milda.
// — eco, igi, iĝi ; malserena. - = A-F-H-I
= serein.
- Seren’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de paserbirdo (serinus). - = serin.
- Serenad’o
- Vespera, nokta koncerto subfenestra.
- = A-F-G-H-I
= sérénade.
- Serĝ’o
- {Vef.}
V. seriko. - = serge.
- Serĝent’o
- Suboficiro (infanteria).
// ĉefserĝento. - = A-F-G-H-I-R
= sergent.
- SERI’O
- Vicaro, sekvaro.
- = A-F-G-H-I-R
= série, suite.
- Serik’o
- Speco de lanŝtofo ne delikata.
V. bajeto, V. serĝo. - = A-F-G-H-R
= serge.
- Sering’o
- 1 : {T.Vx} [Bot.]
Speco de florarbo (philadelphus coronarius). V. filadelfo.
2 : {Sr.}
Klisterilo, klizopompo. - = 1: A-F-H-I
= 1 : seringat. 2 : seringue.
- SERIOZ’A
- Malfrivola, neŝercema.
// — eco, ulo. - = A-F-H-I-R
= sérieux.
- Seroz’o
- [Anat.]
Membrano sekrecianta seraĵojn. - = séreuse.
- SERPENT’O
- [Zool.]
Klaso de rampuloj senpiedaj kiel vipero, kolubro.
// — umi, iri ; serpentforma ; sonserpento. - = A-F-G-H-I-R
= serpent.
- Serpentari’o
- 1 : {T.Vx} [Ornit.]
Speco de stilzbirdo (serpentarius).
2 : [Bot.]
Speco de aristolokio (aristolochia serpentaria). - = 1 : messager. 2 : serpentaire.
- Serpenten’o
- {Df.} [Bot.]
Speco de kaktaco (cereus flagelliformis). - = serpentine.
- Serpil’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de timiano (thymus serpillum). - = serpolet.
- Serum’o
- {Sr.}
V. sero. - = sérum.
- SERUR’O
- Mekanismo por ŝlosfermi pordon.
// — isto. - = F-H-I
= serrure.
- SERV’I
- Helpi konstante.
// — ado, aĵo, anto, ema, ist’o-ino ; Diservo ; servistaro ; kunservanto. - = A-F-H-I
= servir.
- Serval’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de afrika mamulo viandmanĝa (felis serval). - = serval.
- SERVIC’O
- Manĝaĵaro ; manĝilaro.
- = A-F-G-H-I-R
= service (de table).
- Servil’a
- {V.P.}
Sklavanima, humilaĉa.
// — eco. - = servile.
- Servomotor’o
- {Sr.}
Reguliga aparato por motoroj uzata precipe sur ŝipoj. - = servomoteur.
- SERVUT’O
- Deviga laboro.
// — eco, ulo. - = H-I
= corvée.
- SES
- Nombro : kvin kaj unu, 6.
// — ono, obla, ope ; sesdek ; dekses. - = A-F
= six.
- Sesang’o
- {V.I.}
Serumo.
• (Ĉu pro analogio al : selakto ?). - = sérum.
- Seskv’i
- Scienca prefikso uzata precipe en kemio : unu kaj duono da.
- = sesqui.
- Sesterc’o
- {Df.}
Antikva romana monero (0 fr. 20). - = sesterce.
- SEVER’A
- Neindulgema, malindulga.
// — aĵo, eco, igi, iĝi, ulo ; malsevera ; severmora. - = A-F-H-I
= sévère.
- SEVRUG’O
- [Ikt.]
Speco de sturgo, stelsturgo, rostrosturgo. - = esturgeon à trompe, esturgeon stellifère, scherg.
- SEZAM’O
- [Bot.]
Speco de skrofulariacoj oledona (sasamum). - = A-F-G-H-I-R
= sésame.
- Sezamoid’a
- {Df.} [Anat.]
Formsimila al sezamsemo (osto). - = sésamoïde.
- Sezeli’o
- {V.I.} [Bot.]
Speco de umbeliferoj (seseli). - = séséli.
- SEZON’O
- Jartempo, kiel printempo, somero, k.t.p.
- = A-F-G-R
= saison.
- Sfaceli’o
- {T.Vx} [Bot.]
Fungeto sekalergota (sphacelia). - = sphacélie.
- Sfagn’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de muskoj (sphagnium). - = sphaigne.
- Sfenoid’o
- {T.Vx}
V. sfenojdo. - = sphénoïde.
- Sfenojd’o
- {Rh.} [Anat.]
Kojnoforma osto de la kranio.
V. sfenoido. - = sphénoïde.
- SFER’O
- Solido enlimigita de surfaco, kies ĉiuj punktoj estas je egala distanco de interna punkto, bulo.
// — forma, mezurilo ; duonsfero ; sfereca aberacio. - = A-F-G-H-I-R
= sphère.
- Sferant’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵoj (sphæranthus). - = sphéranthe.
- Sferoid’o
- [Geom.]
Figuraĵo sfersimila. - = A-F-G-H-I-R
= sphéroïde.
- Sferometr’o
- Mezurilo de sferaj kurboj aŭ surfacoj.
- = sphéromètre.
- Sfigmograf’o
- {Rh.}
Aparato por enregistrigi pulson.
V. pulsometro. - = A-F-G-H-I-R
= sphigmographe.
- Sfinks’o
- 1 : [Mitol.]
Fabla monstro.
2 : [Entom.]
Speco de papilioj (sphinx). - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : sphinx.
- Sfinkter’o
- [Anat.]
Muskolo fermanta aŭ malfermanta organan aperturon. - = A-F-G-H-I
= sphincter.
- SI
- Refleksiva pronomo de la tria persono (uzata iam de la slavoj ankaŭ por la unua kaj dua).
// sia ; sia’parte, vice ; li sin mortigis ; sindonema. - = A-F-H-I
= soi.
- Siberi’o
- {W.D.} [Geogr.]
Vasta rusa kolonio de Nordazio.
// — ano.
• Oni trovas ankaŭ : sibir’o-ujo, malpli ŝatinda. - = Sibérie.
- Sibil’o
- {V.I.}
Antikva divenulino. - = sibylle.
- SIBL’I
- Aŭdigi akran sonon, kiel vento en la arboj, ŝnuregoj.
// — ado, aĵo. - = F
= siffler, bruire.
- Sicili’o
- {V.I.} [Geogr.]
Insulo de la Meztera maro.
// — ano. - = Sicile.
- SID’I
- Esti sur seĝo, esti lokita sur.
// — ado, aĵo, ejo, ema, igi, iĝi ; al’, el’, de’, ek’, kun’, post’, sur’, super’sidi. - = A-G-I-R
= être assis, être situé.
- Sider’a
- {M.T.} [Astr.]
Rilata al la astroj. - = sidéral.
- SIEĜ’I
- Sidi armite ĉirkaŭ urbo, fortikaĵo por ĝin ataki.
// — ato, anto. - = assiéger.
- Sienit’o
- Speco de granita ŝtono rozkolora.
- = syénite.
- Siest’o
- {Df.}
Tagmeza dormo. Posttagmeza ripozo. - = A-F-G-H-I
= sieste.
- Sifilis’o
- [Med.]
Venera malsano.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= syphilis.
- Sifomicet’o
- {Sr.} [Bot.]
Klaso de fungoj. - = syphomycète.
- Sifon’o
- Tubo kurbigita, dubranĉa.
// — ado ; — forma. - = A-F-G-H-I-R
= siphon.
- SIGEL’I
- Meti specialan stampon sur koverto, pakaĵo, k.t.p.
// — aĵo, ilo ; sigel’vakso, ringo ; alsigeli ; sensigeligi. - = G-H-I
= sceller.
- Sigl’o
- {V.I.}
Komenca litero uzata por esprimi tutan vorton, kiel ekz. : E. L. K. Esperantista Lingva Komitato. - = sigle.
- Sigmojd’a
- {Df.}
Samforma kiel la greka litero sigmo (S, Σ). - = sigmoïde.
- SIGN’O
- Afero videbla, sentebla, pro kiu oni pensas pri alia afero ne vidata aŭ sentata.
// — aĵo, aro ; signodoni ; antaŭ’, post’signo ; krucsigno. - = A-F-H-I
= signe.
- SIGNAL’O
- Interkonsentita avertsigno.
// — ejo, isto ; signalvorto. - = A-F-G-H-I-R
= signal.
- SIGNIF’I
- Esti signo, esprimo de, havi sencon.
// — eco, igi ; sensignifa. - = A-F-H-I
= signifier.
- Sikomor’o
- [Bot.]
Speco de figarboj (sycomorus). - = sycomore.
- SILAB’O
- Parto de vorto elparolata per unu sola elparolo.
// — aro, ita ; unusilaba. - = A-F-G-H-I-R
= syllabe.
- Silen’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kariofilacoj (silene).
// — aloj, idoj. - = silène.
- SILENT’I
- Ne paroli, ĉesi paroli.
// — ado, ema, igi, iĝi ; prisilenti. - = A-F-G-H-I
= se taire.
- Sileps’o
- {Df.}
Gramatika figuraĵo per kiu oni akordigas vorton laŭ la ideo pli ol laŭ alia responda vorto. - = syllepse.
- Silezi’o
- {V.P.} [Geogr.]
Lando de centra Germanujo.
// — ano. - = Silésie.
- Silf’o
- {Vef.}
Aera feo, elfo, fabla estaĵo. - = sylphe.
- Silfi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj kaj de rezino (silphium). - = silphium.
- Silic’o
- [Kem.]
Metala oksido, siliciacido (SiO2).
// — oza. - = A-F-H-I
= silice.
- Silici’o
- [Kem.]
Metalojdo. - = silicium.
- Siliciik’a
- {Rh.} [Kem.]
Pri acido enhavanta silicion. - = silicique.
- Silik’o
- Malmola ŝtono.
// epoko de silikobjektoj. - = silex.
- Silikat’o
- {Df.} [Kem.]
Salo el silicacido kaj bazo. - = silicate.
- Silikv’o
- {Sr.} [Bot.]
Frukto de kruciferoj.
// — eto. - = silique.
- SILK’O
- Likva materio kiu malmoliĝas ĉe la aero, el kiu oni faras ŝtofon.
// — aĵo, eca ; silkraŭpo. - = A-R
= soie.
- SILOGISM’O
- [Fil.]
Deduka argumento. - = A-F-G-H-I-R
= syllogisme.
- Silogistik’o
- [Fil.]
Parto de la logiko, kiu traktas pri silogismoj. - = syllogistique.
- SILUET’O
- Profila desegno laŭ ombro de figuro.
// — igi. - = A-F-G-H-I-R
= silhouette.
- Silur’o
- [Ikt.]
Speco de granda riverfiŝo (silurus). - = A-F-H-I
= silure, glanis.
- Siluri’a
- [Geol.]
(Teraĵo) de la unua epoko. - = silurien.
- Siluroid’o
- {Vef.}
Familio de fiŝoj kies tipo estas siluro. - = siluroïde.
- SILVI’O
- [Ornit.]
Speco de paserbirdoj (sylvia). - = fauvette.
- SILVOPIN’O
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de pino (pinus sylvestris).
• Eble silvo-pino. Tiam silvo signifus : arbaro. - = pin sylvestre.
- SIMBOL’O
- Materia signo de morala ideo.
// — aro, eco, isto. - = A-F-G-H-I-R
= symbole.
- Simbolik’o
- Scienco de la religiaj simboloj.
- = A-F-G-H-I-R
= symbolique.
- SIMETRI’O
- Regula ordo de partoj de tutaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= symétrie.
- Simfit’o
- [Bot.]
Speco de skrofulariacoj (symphytum). - = grande consoude.
- SIMFONI’O
- Orkestra muzikaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= symphonie.
- Simforikarp’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kaprifoliacoj (symphoricarpa). - = symphorine.
- SIMI’O
- [Zool.]
Klaso de mamuloj kvarmanaj, kiel orangutango, paviano, k.t.p.
// — ino, ido ; vostsimio. - = F-I
= singe.
- SIMIL’A
- Samspeca, samnatura, samŝajna.
// — aĵo, eco, ulo, igi, iĝi ; malsimila. - = A-F-H-I
= semblable, pareil.
- Simoni’o
- Subaĉeto de sanktaĵoj.
// — ulo. - = simonie.
- SIMPATI’O
- Kunsento, kunsentemo, amemo al iu persono.
// — anto, ema, ulo ; grandsimpatia nervo. - = A-F-G-H-I-R
= sympathie.
- Simpatik’o
- {Sr.} [Anat.]
Grandsimpatia nervo. - = grand-sympathique.
- SIMPL’A
- Nekomplika, unuobla.
// — aĵo, eco, ulo, igi, iĝi ; simplanima. - = A-F-H-I
= simple.
- SIMPTOM’O
- [Med.]
Signo de malsano. - = A-F-G-H-I-R
= symptôme.
- Simul’i
- {V.P.}
Ŝajnigi, hipokriti, trompafekti. - = simuler.
- Simultan’a
- ‹?›
Samtempa.
// — eco. - = simultané.
- Simun’o
- {Df.}
Afrika sudvento. - = simoun.
- SIN’O
- {V.P.}
Brusto (ne rekomendinda vorto).
V. seno. - = sein.
- SINAGOG’O
- Hebrea preĝejo.
- = A-F-G-H-I-R
= synagogue.
- SINAP’O
- [Bot.]
Speco de krucifero (sinapis).
// — aĵo. - = F-I
= sénevé.
- Sinapism’o
- {T.Vx}
Sinapa kataplasmo. - = sinapisme.
- SINCER’A
- Malmensoga, verdira, sentrompa.
// — eco ; malsincera. - = A-F-H-I
= sincère.
- SINDIK’O
- Ano elektita por zorgi pri sia anaro.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= syndic.
- Sindikat’o
- Samprofesiula gildo.
- = A-F-G-H-I-R
= syndicat.
- Sinedri’o
- Supera tribunalo de Hebreoj.
- = sanhédrin.
- Sinemur’a
- {T.Vx} [Geol.]
Geologia etaĝo de liaso. - = sinémurien.
- Singnat’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝo (syngnathus). - = aiguille de mer.
- Singular’a
- 1 : [Mat.]
Rimarkinda, aparta (punkto).
2 : [Gram.]
Ununombra. - = A-F-H-I
= 1 + 2 : singulier.
- SINGULT’I
- Senti skuon en la brusto kun speciala bruo.
// — ado, ema. - = F-I
= avoir le hoquet.
- SINJOR’O
- Titolo de ĝentileco, mastro, estro.
// — ino, eco ; gesinjoroj ; grandsinjoro ; la Sinjoro (Dio). - = F-H-I
= seigneur, monsieur.
- Sinkop’o
- 1 : [Med.]
Momenta senkonsciiĝo.
2 : [Muz.]
Noto apartenanta kune al du tempoj. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : syncope.
- Sinkron’a
- Samtempa.
// — eco. - = synchrone.
- Sinkronism’o
- Sinkroneco.
- = synchronisme.
- Sinod’o
- Religia kunveno.
- = A-F-G-H-I-R
= synode.
- SINONIM’O
- Samsenca vorto.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= synonyme.
- SINOPL’O
- Blazona nomo de verda koloro.
- = A-F-G-H-I-R
= sinople.
- SINOPTIK’A
- Kune videbla per unu rigardo.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= synoptique.
- Sinovi’o
- [Anat.]
Sera likvaĵo en artikoj. - = A-F-G-H-I-R
= synovie.
- Sintaks’o
- [Gram.]
Gramatikaj reguloj pri kunmetado de vortoj kaj frazoj. - = A-F-G-H-I-R
= syntaxe.
- Sintetism’o
- {Sr.}
Sintezemo, sintezeco. - = synthétisme.
- Sintez’o
- [Fil.]
Metodo de kunmetado. - = A-F-G-H-I-R
= synthèse.
- Sinus’o
- 1 : [Geom.]
Perpendiklo tirita de unu ekstremaĵo de arko al la radio pasanta tra la alia ekstremaĵo.
2 : [Anat.]
Kavaĵo likvoplena en iaj organoj. - = 1: A-F-H-I
= 1 + 2 : sinus.
- Sinusoid’o
- [Geom.]
Geometria kurbo, kies ekvacio estas : y= sinus x. - = sinusoïde.
- Sipah’o
- {Rh.}
Hinda soldato. - = cipaye.
- SIR’O
- {Rh.}
Angla titolo (de ĝentileco). - = sir.
- SIREN’O
- 1 : [Mitol.]
Fabla estaĵo, duonvirino kaj fiŝo.
2 : [Fiz.]
Aparato por mezuri la nombron de vibroj de sono.
3 : [Mar.]
Fajfilego. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 3 : sirène.
- SIRI’O
- [Geogr.]
Azia lando.
// — ano. - = Syrie.
- Siri’o
- {V.P.} [Astr.]
Stelo la plej brila en la tuta ĉielo. - = Sirius.
- SIRING’O
- [Bot.]
Speco de jasmenacoj (syringa lilacum).
V. lilako. - = lilas.
- Sirni’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de strigo (syrnium). - = chat-huant.
- SIROK’O
- Sudorienta vento ĉe Meztera maro.
- = siroco.
- SIROP’O
- Likvaĵo el akvo sukersaturita kun suko de kreskaĵoj aŭ fruktoj.
// — eca. - = A-F-G-H-I-R
= sirop.
- Sisimbri’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kruciferoj (sisymbrium). - = sisymbre.
- SISM’A
- {Rh.}
Tertrema. - = sismique.
- Sismograf’o
- {V.I.}
Aparato signanta aŭtomate tertremojn. - = sismographe.
- Sismometr’o
- {Rh.}
Tertrema mezurilo. - = sismomètre.
- SISTEM’O
- Tutaĵo, kies partoj estas interdependaj.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= système.
- Sistol’o
- Kuntiriĝa movo de la koro.
- = A-F-G-H-I-R
= systole.
- Sit’o
- 1 : {T.Vx} [Ornit.]
Speco de grimpobirdoj (sitta).
2 : ‹?› {T.Vx}
Parto de pejzaĝo konsiderata rilate al aspekto. - = 1 : sittelle. 2 : site.
- SITEL’O
- Vazo por ĉerpi akvon el puto.
- = seau.
- Situ’o
- [Geom.]
Loko, kie sidas punkto. - = A-F-G-H-I
= situation.
- SITUACI’O
- Stato de persono rilate al rango, havo, k.t.p.
- = A-F-G-H-I
= situation.
- Sium’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de umbelifero (sium sisarum).
V. berolo. - = berle, chervi.
- Sizif’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj (sisyphus). - = sisyphe.
- Sizigi’o
- {M.T.} [Astr.]
Kunesto de suno, tero kaj luno en sama ebeno ĉe epoko de nova aŭ plena luno. - = syzygie.
- Sizimbri’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de krucifero (sisymbrium). - = sizymbre.
- SKABEL’O
- Ligna seĝo sen dorsapogilo nek brakoj.
- = F-H-I
= escabeau.
- SKABEN’O
- Nomo de la francaj urbestroj antaŭ 1789, ankoraŭ uzata en Belgujo kaj Holando.
- = F-I
= échevin.
- SKABI’O
- [Med.]
Haŭtmalsano kaŭzata de sarkopto. - = H-I
= gale.
- Skabioz’o
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj gamopetalaj (scabiosa). - = A-F-G-H-I-R
= scabieuse.
- SKADR’O
- Kavaleria roto.
// skadrestro. - = A-F-G-H-I-R
= escadron.
- Skafandr’o
- {M.T.}
Vestaĵo por resti kaj labori sub akvo.
// — isto. - = scaphandre.
- SKAL’O
- Gradaro.
// pligrandigita grado. - = A-F-H-I-R
= échelle.
- Skalen’a
- [Geom.]
Kies tri lateroj estas malegalaj (triangulo). - = scalène.
- SKALP’I
- Elŝiri la haŭton de kranio kune kun la hararo.
// — ilo. - = A-F-G-I-R
= scalper.
- Skalpel’o
- Dissekca tranĉilo, dissekcilo.
- = A-F-G-H-I-R
= scalpel.
- Skand’i
- Ritmigi (versojn).
- = A-F-G-H-I-R
= scander.
- SKANDAL’O
- Maledifaĵo.
// — eco, ita. - = A-F-G-H-I-R
= scandale.
- Skandel’o
- {V.P.}
Varmigilo. - = réchaud.
- Skandi’o
- [Kem.]
Metalo malmulte konata. - = scandium.
- SKANDINAV’O
- Popolano de nordeŭropa lando.
// — ujo. - = scandinave (un).
- SKAPOL’O
- Posta osto de la ŝultro.
- = A
= omoplate.
- Skapulari’o
- {V.P.}
Speco de religia vestaĵeto ĉirkaŭkola ; amuleto.
V. skapuliero. - = scapulaire.
- Skapulier’o
- {V.I.}
V. skapulario. - = scapulaire.
- SKARAB’O
- [Entom.]
Speco de koleopteroj (scarabœus).
// majskarabo. - = A-F-H-I-R
= scarabée.
- Skard’o
- {V.P.}
Lankombilo ; kardilo.
V. kardi. - = carde.
- Skarif’i
- {Df.}
V. skarifiki. - = scarifier.
- Skarifik’i
- Supraĵe entranĉi la haŭton.
V. skarifi.
// — aĵo, ilo, isto. - = A-F-H-I
= scarifier.
- SKARLAT’O
- Helruĝa koloro.
- = A-F-G-H-I-R
= écarlate.
- Skarlaten’o
- {T.Vx}
V. skarlatino. - = scarlatine.
- Skarlatin’o
- [Med.]
Komunikebla malsano kun ruĝaj haŭtmakuloj.
V. skarlateno. - = A-F-H-I-R
= scarlatine.
- SKARP’O
- Larĝa ŝtofbendo uzata kiel zono.
- = écharpe.
- Skat’o
- 1 : Forigo de iaj kartoj (en kartludo).
// — ita ; skatludo.
2 : {W.D.}
Surglacia glitŝuo.
3 : [Mek.]
Speciala organeto de vapormaŝino. - = 1 : écart (au jeu). 2 + 3 : patin.
- SKATOL’O
- Kesteto, kaseto, malgranda ujo.
- = I
= boîte.
- SKELET’O
- Ostaro.
- = A-F-G-H-I-R
= squelette.
- Skem’o
- Teoria figuraĵo uzata por pruvi aŭ prezenti ion.
- = A-F-G-H-I-R
= schéma.
- Skeptik’a
- Dubema (sisteme).
// — eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= sceptique.
- Skerc’o
- [Muz.]
Gaja, facila muzikaĵo. - = F-G-I-R
= scherzo.
- SKERM’I
- Sin ekzerci por dueli.
// — ado, isto, ejo. - = F-H-I
= faire de l’escrime.
- Ski’o
- {Df.}
Surneĝa glitumilo. - = ski.
- Skiagraf’o
- {Rh.}
Skiagrafiisto. - = sciagraphe.
- Skiagrafi’o
- Arto pentri ombrojn.
- = sciagraphie.
- Skien’o
- [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (sciœna).
// — oidoj. - = sciène, maigre.
- Skil’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de liliacoj (scilla). - = scille.
- Skili’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝoj, marhundo (scyllium). - = roussette.
- Skink’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de nordafrikaj rampuloj (scindus).
// — oidoj. - = scinque.
- Skir’o
- {Df.} [Med.]
Malmola kaj sendolora kancero.
// — eca. - = squirre.
- Skirp’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de junko (scirpus). - = scirpe.
- SKISM’O
- Religia, doktrina disiĝo.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= schisme.
- SKIST’O
- [Miner.]
Tavoliĝa ŝtono, ardezo. - = A-F-H-I-R
= schiste.
- SKIZ’O
- Ekdesegni.
// pentroskizi. - = F-G-H-I-R
= esquisse.
- Sklare’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de salvio (salvia sclarea). - = orvale, toute-bonne.
- SKLAV’O
- Neliberulo.
// — ino, eco, igi, iĝi ; kunsklavo. - = esclave (un).
- Skler’o
- Fibreca membrano de la okulo.
- = A-F-G-H-I
= sclérotique.
- Sklerant’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kariofilacoj (scleranthus).
// — acoj. - = scléranthe.
- Skleroz’o
- Malmoliĝo de la histoj.
- = sclérose.
- SKOL’O
- Sekvantaro de majstro (filozofo, artisto, k.t.p.).
- = A-F-G-H-I-R
= école.
- SKOLASTIK’O
- Mezepoka filozofio.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= scolastique.
- Skolim’o
- {Df.} [Bot.]
Speco de cikoracoj (scolymus). - = cardouille, cardousses.
- SKOLOP’O
- [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (scolopax). - = bécasse.
- Skolopace’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de stilzbirdo (scolopacea ardea). - = courlieu.
- Skolopendr’o
- [Zool.]
Speco de ringuloj (scolopendra). - = A-F-H-I
= scolopendre.
- Skolopendri’o
- [Bot.]
Speco de filiko (scolopendrium). - = scolopendre.
- Skombr’o
- [Ikt.]
Speco de marfiŝoj.
V. makrelo.
// — oidoj. - = maquereau.
- Skopari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de genisto (scoparia). - = scopaire.
- Skopel’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (scopelus). - = scopèle.
- Skops’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Strigo (scops). - = petit duc.
- SKORBUT’O
- [Med.]
Hemoragia malsano. - = F-G-H-I-R
= scorbut.
- Skori’o
- Elbrulaĵo, elsputaĵo.
- = A-F-H-I
= scorie.
- Skorpen’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (scorpena). - = scorpène, rascasse.
- SKORPI’O
- [Zool.]
Speco de arakneido (scorpius). - = A-F-G-I-R
= scorpion.
- Skorpiur’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fabacoj (scorpiurus). - = scorpiure.
- Skorzoner’o
- Speco de kompozitoj manĝeblaj.
- = A-F-G-H-I-R
= scorsonère, salsifis.
- SKOT’O
- Popolano de Brita lando.
// — ujo. - = Écossais (un).
- Skotom’o
- {V.P.} [Med.]
Makulo sur la retino. - = scotome.
- SKRAP’I
- Grati ĝis forigo de supraĵo.
// — aĵo, ado, ilo ; de’, el’, for’skrapi ; skrapmanĝi ; ungoskrapi. - = A
= râcler.
- SKREN’O
- Ŝirmilo. Lumfiltrilo. Lumbildotolo.
V. ekrano, V. flanĝo. - = A-F-R
= écran.
- SKRIB’I
- Desegni literojn, vortojn, por komuniki penson.
// — aĉo, ado, aĵo, il’o-aro, isto, ejo ; al’, de’, pri’, sub’, sur’, super’, post’, trans’skribi ; skribotablo. - = F-G-H-I
= écrire.
- Skrofol’o
- Temperamento, ganglio tuberklozema.
- = A-F-G-H-I
= scrofule.
- Skrofulari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj gamopetalaj (scrofularia). - = scrofulaire.
- Skrot’o
- {Vef.} [Anat.]
Testikujo, testika saketo. - = scrotum.
- SKRUPUL’O
- Troa malkvieteco de konscienco.
// — eco, ema. - = A-F-G-H-I-R
= scrupule.
- SKU’I
- Dismovadi, agiti, svingi.
// — eti, egi, ado, ebla, iĝi ; senskue. - = F-I
= secouer.
- Skual’o
- {M.T.} [Mar.]
Ekventego. - = A
= grain.
- SKULPT’I
- Ĉizi (ŝtonon, lignon) por fari figuraĵon, ornamaĵon.
// — aĵo, ado, ilo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= sculpter.
- Skun’o
- [Mar.]
Speco de dumasta marŝipeto. - = A-F-G-I-R
= brick, schooner.
- SKURĜ’O
- Multrimena vipo.
- = martinet, knout.
- Skutelari’o
- [Bot.]
Speco de lamiacoj (scutellaria). - = scutellaire.
- SKVAL’O
- [Ikt.]
Speco de kartilagaj marfiŝoj (squalus). - = A-F-H-I
= squale.
- Skvali’o
- {V.P.} [Ikt.]
V. ŝarko. - = squale, requin.
- SKVAM’O
- Tegumento de fiŝoj, rampuloj, k.t.p.
// — igi, iĝi ; senskvam’a-igi. - = A-F-H-I
= écaille.
- Skvar’o
- {Df.}
Placa ĝardeno. - = square.
- SLANG’O
- Aparta lingvaĉo de sentaŭguloj, ŝtelistoj, k.t.p.
- = A
= argot.
- SLAV’O
- Ano de orienteŭropa gento.
- = Slave (un).
- Slip’o
- 1 : Papereto, notpapero.
// — aro.
2 : {M.T.} [Mar.]
Loko, kie oni grundigas ŝipon altmare sur ŝipveturilo • (alia senco). - = 1 : fiche. 2 : cale de halage.
- Slovak’o
- {V.P.}
Slava popolano de Norda Hungarujo. - = slovaque.
- Smala’o
- {Df.}
Familia tendaro regata de unu araba estro. - = smalah.
- Smalt’o
- {V.P.}
Blua kolorilo el kalia vitro kaj kobaltoksido. - = A-F-I
= smalt.
- SMERALD’O
- Verda juvelŝtono.
- = A-F-G-H-I-R
= émeraude.
- Smilak’o
- [Bot.]
Speco de liliacoj (smilax). - = smilax, salsepareille.
- Smirg’o
- Substanco tre malmola, kies pulvoro estas uzata por poluri metalojn kaj malpoluri vitron.
- = émeri.
- SOBR’A
- Moderema pri manĝado kaj trinkado.
// — eca, ema, iĝi ; malsobra. - = A-F-G-H-I
= sobre.
- Soci’o
- Homa societo.
- = A-F-G-H-I-R
= société.
- Social’a
- Rilata al la socio.
- = A-F-G-H-I-R
= social.
- Socialism’o
- Doktrino laŭ kiu la rajto posedi apartenas nur al la socio.
- = socialisme.
- Socialist’o
- Socialismano.
- = socialiste.
- SOCIET’O
- Ĉiu konstanta kolektiĝo de homoj, bestoj, vivaĵoj.
// — ano, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= société.
- Sociolog’o
- Sociologiisto.
- = A-F-G-H-I-R
= sociologiste.
- Sociologi’o
- Scienco pri la homaj societoj.
- = A-F-G-H-I-R
= sociologie.
- SOD’O
- Salo tirita precipe el cindroj de salsolo.
- = A-F-G-I-R
= soude.
- Sodi’o
- {V.P.} [Kem.]
V. sodiumo [sed la vorto sodiumo, kvankam uzata aliloke, ne ricevis propran artikolon.] V. natrio, V. borakso. - = sodium.
- SOF’O
- Ripozlito uzata kiel sidilo.
- = sopha.
- SOFISM’O
- Trompa, falsa argumento.
- = A-F-G-H-I-R
= sophisme.
- SOFIST’O
- Sofismulo, saĝisto, filozofaĉo.
- = A-F-G-H-I-R
= sophiste.
- Sofor’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fabaco, azia arbo (sophora). - = sophora.
- SOIF’I
- Senti bezonon trinki.
// sensoifigi. - = F
= avoir soif.
- SOJL’O
- Pordoplanko, pordopavimo.
- = F-I
= seuil.
- SOKL’O
- Piedestalo de vazo, busto, statuo.
- = A-F-G-H-I-R
= socle.
- SOL’A
- Senakompana.
// — eco, ulo, igi. - = A-F-G-H-I-R
= seul.
- SOL’O
- Muzikaĵo por unu sola voĉo aŭ instrumento.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= solo.
- Solan’o
- {T.Vx} [Bot.]
Specaro de dukotiledonoj gamopetalaj (solanum).
// — acoj, aloj, idoj. - = morelle.
- Solariz’i
- [Fot.]
Sunumi.
// — ado. - = solariser, insoler (?).
- Sold’o
- {Df.}
Franca monero (0 fr. 05). - = sou.
- Soldanel’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de konvolvulaco (soldanella alpina). - = soldanelle.
- SOLDAT’O
- Militisto.
// — eco, aro, ejo ; pied’, rajd’soldato ; resoldatiĝi. - = A-F-G-H-I-R
= soldat.
- Sole’o
- [Ikt.]
Speco de marfiŝoj, marlango, marperdriko (solea).
V. lango. - = A-F-I
= sole.
- SOLECISM’O
- Malkorekta gramatika vortordo.
- = A-F-G-H-I-R
= solécisme.
- Solemi’o
- {T.Vx} [Zool.]
Signifo ne trovita. - = solémye.
- SOLEN’A
- Pompa.
// — aĵo, eco, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I
= solennel.
- Solen’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de moluskoj (solen), martranĉilo. - = solen.
- Solenoid’o
- {T.Vx}
V. solenojdo. - = solénoïde.
- Solenojd’o
- {Rh.}
Metala fadenaro por intensigi elektrajn fluojn.
V. solenoido. - = solénoïde.
- Solicitor’o
- {Rh.}
Angla leĝisto, advokato. - = solicitor.
- SOLID’O
- 1 : [Geom.]
Parto de spaco limigita de surfacoj.
2 : [Fiz.]
Korpo, kies ĉiuj partoj estas nedisigeblaj.
// — eco, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : solide.
- Solidag’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozito (solidago). - = bâton de Jacob.
- SOLIDAR’A
- Interdependa.
// — aĵo, eco, ulo, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= solidaire.
- Solist’o
- {V.I.}
Solkantanto, solmuzikanto. - = soliste.
- SOLITER’O
- [Zool., Med.]
Tenio, intesta vermo.
V. tenio. - = solitaire (ver).
- Soliv’o
- {Df.}
Subtena trabo (de planko).
// — aro. - = solive.
- Solstic’o
- [Astr.]
Epoko, kiam la suno, plej malproksima de l’ekvatoro, ŝajnas halti sur la ĉielo.
V. solsticio. - = A-F-H-I-R
= solstice.
- Solstici’o
- {V.P.}
Erare anstatau : solstico, V. solstico. - = solstice.
- SOLV’I
- Dismeti, malaperigi, decidi.
// — aĵo, eco, ebla, ilo. - = résoudre.
- SOLVENT’A
- [Kom.]
Pagokapabla.
// — eco ; nesolventa. - = solvable.
- Somateri’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Molanaso (somateria).
V. mola. - = eider.
- SOMER’O
- Dua sezono de la jaro.
// — domo, paŝtejo. - = A-G
= été.
- Somnambul’o
- [Med.]
Dormomarŝulo.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= somnambule.
- Somnambulism’o
- [Med.]
Somnambuleco. - = A-F-G-H-I-R
= somnambulisme.
- SON’I
- Vibrigi la aero, frapi la orelon.
// — ado, eco, iĝi ; son’ondo, truo, sendilo ; bel’, bon’, sam’sona ; sonserpento. - = A-F-H-I
= rendre un son.
- SONAT’O
- [Muz.]
Speco de muzika verko. - = A-F-G-H-I-R
= sonate.
- SOND’I
- Traesplori profundaĵon, kiel maron, abismon, kanalon, k.t.p.
// — ado, ilo, ebla, isto. - = A-F-G-H-R
= sonder.
- SONET’O
- Poemeto el dekkvar versoj.
- = A-F-G-H-I-R
= sonnet.
- SONĜ’I
- Vidi, senti, imagi en dormo.
// — ado, ema, isto, ulo. - = F-H-I
= rêver, songer.
- SONOR’I
- Soni laŭte, daŭre.
// — ado, eco, ilo, igi. - = A-F-G-H-I
= résonner, tinter.
- SOPIR’I
- Deziri kun ĉagreno ne posedi, ekĝemi pro manko.
// — ado, ema, anta ; sopirĝemi. - = F-H-I
= soupirer (après).
- SOPRAN’O
- [Muz.]
Plej alta voĉo. - = A-F-G-H-I-R
= soprano.
- SORB’I
- Penetrigi en sin.
// — igi, iĝi, ilo ; en’, el’, tra’sorbi. - = s’imprégner de.
- SORĈ’I
- Praktiki la magion, uzi diablajn rimedojn.
// — ado, aĵo, ist’o-ino, arto ; ensorĉi. - = A-F
= pratiquer la sorcellerie, ensorceler.
- Sorg’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de gramenacoj (sorghum). - = sorgho.
- SORIK’O
- [Zool.]
Speco de mamuloj insektomanĝaj (solex).
// — oidoj. - = musaraigne.
- SORP’O
- [Bot.]
Frukto de sorpujo, rozaca arbo (sorbus).
// — ujo. - = F-H-I
= sorbe.
- SORT’O
- Fatalo, fatala loto.
// alsortiĝi ; sort’vico, ŝanĝo. - = F
= sort.
- SORTIMENT’O
- Samspeca aferaro.
// elsortimenti. - = A-F
= assortiment.
- SOVAĜ’A
- Nedresita, nekulturita, necivilizita, kruda.
// — aĵo, eco, ulo ; malsovaĝa. - = A-F-H-I
= sauvage.
- Sozi’o
- {Vf.}
Samtrajtulo, similvizaĝulo, duulo. - = sosie.
- SPAC’O
- Loko, universala loko.
// interspaco. - = A-F-H-I
= espace.
- SPAD’O
- Glavo.
- = F-H-I
= épée.
- Spahi’o
- {Vf.}
Araba kavaleriano servanta Francujon. - = spahi.
- Spalak’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de mamuloj skrapmanĝaj (spalax). - = spalax.
- SPALIR’O
- Fruktarbo, kies branĉoj estas fiksitaj laŭlonge de muro, k.t.p.
- = A-F-G-H-R
= espalier.
- Spart’o
- [Bot.]
Speco de gramenaco (ligeum spartum). - = auffe, sparte.
- Sparti’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de hispana junko (spartium junceum). - = spartier.
- Spasm’o
- [Med.]
Nevola kuntiriĝo, konvulsia movo. - = A-F-G-H-I-R
= spasme.
- SPAT’O
- [Kem.]
Ŝtoneca substanco, kalka karbonato kristaligita. - = F-H-I-R
= spath.
- SPEC’O
- Similaĵaro, eco, kvalito.
// — igi ; ĉiuspeca ; disspecigi. - = A-F-G-H-I-R
= espèce.
- SPECIAL’A
- Aparta, aparte difinita por.
// — aĵo, eco, isto, igi. - = spécial.
- Specif’i
- {Rh.}
V. specifiki. - = spécifier.
- Specifik’i
- {W.D.}
Disspecigi, specialigi.
V. specifi.
// — aĵo ; specifika pezo. - = A-F-G-H-I-R
= spécifier.
- SPECIMEN’O
- Ekzemplo, modelo, parto montrita por doni ideon pri la tuto.
// — aro ; depremi specimenon. - = A-F-H
= échantillon, specimen.
- SPEGUL’O
- Vitro, metalo, kiu resendas bildojn.
// — ego, isto, iĝi. - = G-I
= miroir.
- SPEKTAKL’O
- Vidaĵo, vidindaĵo.
- = A-F-H-I-R
= spectacle.
- Spektator’o
- {Ka.}
Rigardanto. - = spectateur.
- SPEKTR’O
- [Fiz.]
Bildo rezultanta el la dismetado de lumradio tra prismo.
// spektra analizo. - = A-F-G-H-I-R
= spectre.
- Spektroskop’o
- [Fiz.]
Instrumento por esplori spektron de flamo. - = spectroscope.
- Spekulaci’i
- Aĝioti.
// — ado, isto. - = A-F-G-H-I-R
= spéculer (à la bourse).
- Spekulari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kampanulaco (specularia). - = spéculaire, miroir de Vénus.
- Spekulativ’a
- Teoria, nepraktika.
- = A-F-G-H-I-R
= spéculatif.
- SPELT’O
- Speco de tritiko kulturita en montlandoj.
- = épeautre.
- Spergel’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kreskaĵo, ne trovita (spergella). - = spergelle.
- Spergol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kariofilacoj (spergula).
V. spergulo. - = spergule.
- Spergul’o
- {V.P.} [Bot.]
V. spergolo. - = spergule, spargoute.
- Sperm’o
- [Anat.]
Animala semo. - = A-F-G-H-I-R
= sperme.
- Spermacet’o
- Grasaĵo tirita el la kapo de kaĉaloto.
- = A-F-I-R
= spermaceti.
- Spermatozojd’oj
- {Sr.} [Fiziol.]
Karakteriza elemento de spermo. - = spermatozoïdes.
- SPERT’A
- Lertigita pro praktiko.
// — ado, aĵo, eco, ulo ; malsperta. - = A-F-H-I-R
= expert, expérimenté.
- SPES’O
- Unuo de internacia monero.
// spesmilo. - = Monnaie internationale.
- SPEZ’O
- Eniro aŭ eliro, movo de mono rilate al la konto de iu.
// en’, el’spezi. - = A-F-I
= virement.
- SPIC’O
- Ĉiu substanco, kiun oni uzas por fari la manĝaĵojn pli bongustaj.
// — ita, aĵo, isto, ejo. - = A-F-G-H-I
= épice.
- SPIK’O
- Speco de floraro, kiel en greno, hordeo, k.t.p.
// — eto ; spikhava. - = F-H-I
= épi.
- Spikanard’o
- {V.I.} [Bot.]
Alia nomo (vulgara) de lavando (lavandula oficinalis), V. lavando. - = spinacard.
- SPIL’I
- Trabori, trapiki (barelon).
// — ado ; spilita barelo. - = A
= mettre en perce.
- Spilant’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de heliantacoj (spilanthus). - = spilanthe.
- SPIN’O
- Vertebraro, dorsodorno.
- = A-F-H-I
= échine, épine dorsale.
- SPINAC’O
- [Bot.]
Speco de legoma kreskaĵo (spinacia). - = épinard.
- Spinak’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝo (spinax).
V. akantiaso. - = aiguillat.
- Spindel’o
- Bobeneto en ŝpinmaŝino ; spiralrado, ĉirkaŭ kiu kunvolviĝas ĉeno de horloĝo.
- = A-G
= broche (techn.) ; fusée (horlog.).
- Spindl’o
- {M.T.} [Mar.]
Akso sur kiu moviĝas peco de maŝino. - = tourillon.
- Spinet’o
- {V.P.} [Muz.]
Muzika klavinstrumento uzita antaŭ fortepiano. - = épinette.
- SPION’O
- Milita kaŝobservisto.
// — ita, aĵo, ado, eco. - = F-G-H-I-R
= espion.
- SPIR’I
- Aligi aeron en la pulmojn kaj eligi karbacidan gason.
// — egi, ado, aĵo, ebla ; en’, el’spiri ; senspira. - = A-F-H-I
= respirer.
- SPIRAL’O
- Kurba linio, kiu turniĝas pli kaj pli malproksimiĝante de sia centro.
// — aĵo, ero ; spiralrisorto. - = spirale.
- Spire’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de rozacoj (piræa). - = spirée, reine des prés.
- SPIRIT’O
- Senkorpa substanco ; principo de penso ; kapablo kompreni.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= esprit.
- Spiritism’o
- Doktrino pri la ebleco revoki la animojn de mortintoj.
- = A-F-G-H-I-R
= spiritisme.
- Spiritist’o
- Spiritismano.
- = A-F-G-H-I-R
= spiritiste.
- Spiritual’a
- {Df.}
Senmateria, mistika.
// — eco. - = spirituel.
- Spiritualism’o
- Filozofia doktrino, laŭ kiu la spirito estas la principo de ĉio.
- = A-F-G-H-I-R
= spiritualisme.
- Spiritualist’o
- {Df.}
Ano de spiritualismo. - = spiritualiste.
- SPIT’E
- Prepozicio samsignifa kiel : malgraŭ.
// — ema ; spite ĉio ; spite de, al ; spiti, maltimi. - = A-F-H-I
= en dépit de.
- Spizaet’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de rabobirdoj, tufaglo (spizaetus). - = spizaète.
- SPLEN’O
- [Med.]
Malsana enuo ; vivenuo.
// — ulo. - = A-F-G-H-R
= spleen.
- Spleni’o
- {Df.} [Anat.]
Muskolo servanta por etendi kaj klini la kapon. - = splénius.
- Splint’oj
- [Kir.]
Lamenoj el ligno, metalo aŭ gipso por tenadi ostrompojn.
V. plinto. - = A
= attelles.
- Splis’i
- {M.T.} [Mar.]
Kunigi du ŝnurojn fino ĉe fino interplektante iliajn ŝnurerojn.
// — ado, aĵo, ilo, isto. - = A-G
= éplisser.
- SPLIT’O
- Forfendaĵo, rompaĵeto (de ligno, vitro, k.t.p.).
// — igi ; despliti. - = A
= éclat (de bois, de verre, etc.).
- Spodumen’o
- {Rh.} [Geol.]
Speco de feldspato ankaŭ nomata trifano. - = spodumène.
- Sponde’o
- Verspiedo el du silaboj longaj.
- = A-F-G-H-I-R
= spondée.
- Spondilit’o
- {Rh.} [Med.]
Inflamo de la vertebroj. - = spondylite.
- SPONG’O
- [Zool.]
Speco de zoofitoj ; fibreca kaj poroza skeleto de tiuj bestoj.
// — eco ; spongofroti. - = A-F-H-I
= éponge.
- SPONT’A
- {T.Vx} {Rh.}
Propramova, libervola elmema.
V. spontanea.
// — eca. - = A-F-G-H-I
= spontané.
- Spontane’a
- {Rh.}
V. sponta.
// — eco ; spontanea generado. - = spontané.
- Spor’o
- [Bot.]
Reprodukta ĉelo de fungoj, fungosemo. - = A-F-H-I-R
= spore.
- Sporad’a
- [Med.]
Atakanta (malsano) nur disajn individuojn, malepidemia. - = A-F-G-H-I-R
= sporadique.
- Sporan’o
- {Vef.}
Skota pendsaketo. - = gibecière écossaise.
- Sporidi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Aparta speco de sporoj. - = sporidie.
- SPORT’O
- Ĉiu korpekzerco.
// — anto, isto, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= sport.
- SPRIT’A
- Sagaca, penetrema, viglanima.
// — aĵo, eco, ulo ; malsprita. - = A-F-H-I
= spirituel, qui a de l’esprit.
- Sprit’vel’o
- {M.T.}
Velo streĉita per longa stango. - = voile à livarde.
- SPRON’O
- Metala vergeto kun pikradeto por inciti ĉevalon.
V. spuro.
// — ita ; spronboto. - = A-F-G
= éperon.
- Sprot’o
- [Ikt.]
Speco de marfiŝo (meletta vulgaris). - = sprat.
- Spur’o
- {Sr.}
Kokosprono.
V. sprono. - = ergot (de coq).
- SPUT’I
- Elĵeti tra buŝo aŭ kratero.
// — ado, aĵo ; elsputi. - = A-F-I
= cracher (du sang, de la lave).
- STAB’O
- Oficaro servanta ĉefoficiron.
// ĉefa stabo. - = G-H-R
= état-major.
- Stabiliment’o
- {M.T.} [Mar.]
Nombro per kiu oni kalkulas dank’al tabeloj la horon de la altmaro en iu haveno. - = établissement.
- STABL’O
- Labortablo, labortabulo.
- = A-F-G-H-I
= établi, chevalet.
- STACI’O
- Haltejo (de fervojo, k.t.p.).
// — estro, domo. - = A-F-G-H-I
= station.
- STAD’O
- {T.Vx} [Med.]
Periodo de malsano. - = stade.
- STADI’O
- Antikva greka vojmezuro ; tagodaŭra marŝado ; provtempo.
- = A-F-G-H-I-R
= stade, étape, stage.
- Stafet’o
- {T.Vx}
V. estafeto. - = estafette.
- Stagnaci’o
- {V.P.}
Senmoveco (de la komercaj aferoj). - = stagnation.
- Staj’o
- {M.T.} [Mar.]
Subtenilo. - = étai, tirant.
- Stak’o
- {Rh.}
Garbaro. - = A
= meule (de foin).
- STAL’O
- Loĝejo por bestoj, ĉevaloj, bovoj, k.t.p.
- = A-F-G-H-I
= étable.
- Stalagmit’o
- Ŝtonaĵo naskita en grotoj sur la tero.
- = A-F-G-H-I-R
= stalagmite.
- Stalaktit’o
- Ŝtonaĵo naskita sur la volbo de grotoj.
- = A-F-G-H-I-R
= stalactite.
- Stamen’o
- {T.Vx} [Bot.]
Virseksa flororgano, florpaliseto. - = étamine.
- Stamin’o
- 1 : [Tekn.]
Filtroŝtofo, ŝtofkribrilo.
2 : {Df.}
Tre delikata ŝtofo el lano aŭ silko aŭ lino • (alia senco). - = 1 : étamine. 2 : étamine, linon.
- STAMP’O
- Enpremo de reliefa marko.
// — aĵo, ilo ; brul’, prem’stampi. - = A-F-G-H-I-R
= estampille, timbre (humide).
- Stampf’i
- {T.Vx}
(Pri ĉevalo) posten hufofrapi. - = G
= ruer.
- STAN’O
- Blanka metalo, precipe uzata por luti kaj ŝirmi oksideblajn metalojn.
// — umi, isto. - = F-H-I
= étain.
- STANC’O
- Difinita versaro ; strofo.
- = A-F-G-H-I-R
= stance.
- STANDARD’O
- Granda flago.
// — isto ; — portilo. - = A-F-G-H-I-R
= drapeau, étendard.
- STANG’O
- Longa kaj dika peco de ligno, fero, ŝtalo, k.t.p. ; objekto stangosimila.
// hok’, kuplo’stango ; dormstango. - = G
= perche, barre, tige.
- Stap’o
- {T.Vx}
Angule faldita ferstango uzata kiel subtenilo, fiksilo. - = étrier.
- Stapeli’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de sudafrikaj asklepiadacoj (stapelia).
// — oidoj. - = stapélie.
- Stapl’o
- {Rh.}
Tenejo, komercejo, vendejo. - = A-G
= entrepôt, marché.
- STAR’I
- Sin teni rekte, vertikale, senmove.
// — adi, aĵo, eco, ema, igi, iĝi ; al’, dis’, el’, kontraŭ’, kun’, apud’stari ; memstara. - = I
= être debout.
- Starn’o
- {V.I.} [Ornit.]
Griza perdriko. - = perdrix grise.
- Starost’o
- {V.P.}
Pola nobelo, kastelestro, vilaĝestro.
// — ino, ido. - = staroste.
- STAT’O
- Maniero esti.
// bonstata ; statmontrilo. - = A-F-G-H-I-R
= état, manière d’être.
- Statik’o
- [Sc.]
Parto de la mekaniko, kiu traktas pri ekvilibro. - = A-F-G-H-I-R
= statique.
- Statistik’o
- Nombra esplorado de la sociaj faktoj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= statistique.
- Stativ’o
- {T.Vx} [Fot.]
Tripieda starigilo (de fotografa aparato). - = pied (d’appareil).
- STATU’O
- Figuraĵo plenreliefa prezentanta vivan estaĵon.
// — aro, isto ; — arto. - = A-F-G-H-I-R
= statue.
- Statur’o
- Kreskalteco de persono, besto, k.t.p.
- = A-F-G-H-I
= stature, taille.
- Ste’o
- {M.T.}
(Sub la formo : martingal’steo) apogilo. - = arc-boutant.
- Stearin’o
- [Kem.]
Elemento de grasaĵoj, nome de sebo.
// stearinkandelo. - = A-F-G-H-I-R
= stéarine.
- STEB’I
- Kudropiki.
// — ado, ilo, ist’o-ino. - = G
= piquer (couture).
- STEL’O
- Astro, ĉiela korpo membrila.
// — aro ; — forma, hava ; senstela ; verdstelulo. - = F-H-I
= étoile.
- Stelari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kariofilaco (stellaria).
V. alsino. - = morgeline, mouron des oiseaux.
- Stele’o
- [Arkit.]
Speco de monumento kolonforma. - = A-F-G-I
= stèle.
- Stenografi’o
- Arto skribi mallongige.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= sténographie.
- STEP’O
- Dezerta, senhoma ebenaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= steppe, lande.
- Ster’o
- {Df.}
Franca mezurero de enhaveco egalvaloranta kuban metron kaj uzata por brulligno. - = stère.
- Stereografi’o
- Arto desegni figurojn de solidoj sur ebeno.
- = A-F-G-H-I-R
= stéréographie.
- Stereogram’o
- {T.Vx}
Stereografiaĵo. - = stéréogramme.
- Stereometri’o
- [Geom.]
Scienco pri mezuro de solidoj. - = A-F-G-H-I-R
= stéréométrie.
- Stereoskop’o
- Optika instrumento por vidi bildojn reliefe.
- = A-F-G-H-I-R
= stéréoscope.
- Stereoskopi’o
- ‹?› {Vef.} [Opt.]
Reliefa vido de bildoj.
// — ilo. - = stéréoscopie ?
- Stereotip’i
- Presi per literoj ne moveblaj, kliŝitaj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= stéréotyper.
- Stereotipi’o
- Arto stereotipi.
- = A-F-G-H-I-R
= stéréotypie.
- Stereotomi’o
- Scienco pri sekco de solidoj, ŝtonoj, traboj, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= stéréotomie.
- Steril’a
- Senĝerma, senmikroba.
// — ig’i-ado. - = stérile, stérilisé.
- Steriliz’i
- {Sr.}
Steriligi, senĝermigi, senmikrobigi. - = stériliser.
- STERK’O
- Stala pajlosternaĵo uzata por grasigi kampon.
// — ita. - = H
= fumier.
- Sterled’o
- [Ikt.]
Speco de sturgo (acipenser ruthenus). - = A-F-G-R
= sterlet.
- Sterling’o
- Angla monero (25 fr. 21).
- = A-F-G-H-I-R
= sterling (livre).
- STERN’I
- Kuŝigi teren.
// — aĵo, iĝi ; el’, sub’, sur’sterni. - = L
= étendre par terre, coucher tout du long.
- Sternum’o
- [Anat.]
Antaŭbrusta osto. - = A-F-G-H-I-R
= sternum.
- STERTOR’I
- Pene spiri kun speciala bruo, kiel mortanto.
- = H
= râler.
- Stetoskop’o
- [Med.]
Instrumento por mezuri ampleksecon de brusto [tiel difinita]. - = stéthoscope.
- Steven’o
- {W.D.} [Mar.]
Antaŭkilo. - = étrave.
- Stift’o
- {T.Vx} [Tekn.]
Movebla ŝtopnajleto. - = G-R
= goupille.
- Stigm’o
- {V.P.}
Cikatro, brulsigno. - = stigmate.
- Stigmat’o
- [Bot.]
Pistilrostreto. - = stigmate.
- Stik’o
- {Vef.}
Bastono, vergo. - = canne, bâton, stick.
- STIL’O
- Speciala, persona maniero esprimi siajn pensojn, ĉu skribe, ĉu pentre, skulpte, k.t.p.
// — isto ; bonstila. - = A-F-G-R
= style.
- Stilistik’o
- Teorio pri literatura stilo.
- = A-F-G-H-I-R
= stylistique.
- Stilz’o
- {T.Vx}
Stangirilo.
// stilzbirdoj [Ornit.]. - = A-G
= échasse.
- Stimul’i
- Instigi, vigligi.
// — ado, eco, ilo, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= stimuler.
- Stip’o
- [Bot.]
V. genisto.
• Verax montras ankaŭ la signifon : trunketo. - = genêt, stipe.
- Stipendi’o
- Pensio pagita ĉiujare por rentumi lernulon.
// — ulo. - = G-I-R
= bourse d’études.
- Stirak’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de gumrezino kaj de arbo gamopetala (styrax).
V. storakso.
// — acoj. - = styrax, benjoin, aliboufier.
- Stiri’o
- {V.P.} [Geogr.]
Aŭstria provinco. - = Styrie.
- Stiv’i
- {M.T.} [Mar.]
Fiksaranĝi, fiksordigi.
V. ŝtifi, V. ŝtivi. - = arrimer.
- Stof’o
- Rusa mezurero por fluidaĵoj (1,536 litroj).
- = stofe (mesure russe).
- Stoicism’o
- {V.P.}
Filozofia doktrino de famkonata Greka skolo.
• Oni trovas ankaŭ : stoikismo {Df.}. - = stoïcisme.
- Stoik’a
- Rilata al la filozofia doktrino de Zenono ; kuraĝa, senekscita, senpasia.
// — eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= stoïque.
- Stok’o
- {T.Vx}
Kvanto de iaspeca komercaĵo en tenejo. - = A-F-G
= stock.
- Stol’o
- Ĉirkaŭkola bendo en pastra vesto.
- = A-F-G-H-I
= étole.
- STOMAK’O
- [Anat.]
Organo, en kiu komenciĝas la digestado. - = A-F-H-I
= estomac.
- Stomp’i
- {Df.}
Pasigi rulaĵeton de papero aŭ ledo sur krajona aŭ paŝtela desegnaĵo por ricevi specialan efekton.
// — ilo. - = estomper.
- Stop’i
- {M.T.}
(Intr.) Haltigi (ŝipmaŝinon). - = arrêter, stoper.
- Stopl’o
- Trunketo, kaŭlo de gramenacoj.
- = G
= chaume.
- Storaks’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de rezino el arbo samnoma.
V. stirako. - = styrax.
- Stovain’o
- {Sr.} [Kem.]
Substanco uzata kiel anesteziilo. - = stovaïne.
- STRAB’A
- Kies okuloj ne havas saman direkton.
// — eco, ulo, igi, iĝi. - = A-F-H-I-R
= louche.
- Stramoni’o
- [Bot.]
Speco de solanaco, dornpomo (datura stramonium).
V. daturo. - = stramoine.
- STRANG’A
- Eksterordinara, eksterkutima, miriga.
// — aĵo, eco, ulo ; malstranga. - = A-F-H-I-R
= étrange.
- Strangol’i
- [Med.]
Premegi ĝis sufokiĝo.
// — aĵo, iĝo ; hernio strangolita. - = A-F-G-H-I
= étrangler.
- Stranguri’o
- {V.P.} [Med.]
Malfacila kaj dolora urinado. - = strangurie.
- Stras’o
- {Df.}
Imitaĵo de diamanto. - = strass.
- STRAT’O
- Vojo borderita de domoj en urbo, vilaĝo.
// — eto ; strat’kruciĝo, lanterno ; senelira strato. - = A-G-I
= rue.
- Strategi’o
- Plej alta parto de la militarto.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= stratégie.
- Stratum’o
- [Anat.]
Tavolo. - = A-F-H-I
= couche, stratum.
- Stratus’o
- {M.T.}
Nubo formsimila al longa bendo. - = stratus.
- STREĈ’I
- Tiri kaj tenadi ion tiamaniere ke ĝi restu etendita.
// — ado, eco, ilo, iĝi ; malstreĉi ; el’, re’, sur’streĉi ; streĉ’pesilo, kadro. - = A
= tendre, mettre en tension.
- STREK’I
- Nuligi skribaĵon per inkostrio.
// — aĵo ; tra’, sub’, sur’streki ; strekfarilo. - = A-G
= biffer.
- Strepsel’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de stilzbirdo (strepsilas).
• (strepsilaso ŝajnus pli ĝusta). - = tourne-pierre.
- Streptokok’o
- [Med.]
Mikrobo kaŭzo de diversaj malsanoj. - = streptocoque.
- STRI’O
- Linieto, sulketo.
// — ita. - = A-F-H-I
= raie, trait.
- STRIG’O
- [Ornit.]
Speco de noktaj rabobirdoj (strix).
// — oidoj ; paserstrigo. - = L
= hibou.
- STRIGL’I
- Froti, purigi (ĉevalon) per speciala ilo.
// — ilo. - = F-G-I
= étriller.
- STRIK’O
- Koalicio de laboristoj rifuzantaj labori ĝis ili ricevos postulatajn kondiĉojn.
// — anto, ano, isto. - = A-G
= grève.
- Striknin’o
- [Kem.]
Venena alkalojdo el vomika nukso. - = A-F-G-H-I-R
= strychnine.
- Strikt’o
- [Geom.]
L.v. premo.
// striktokurbo. - = F-G-H-I
= striction.
- String’o
- 1 : {M.T.} [Mar.]
Speco de kojno, subŝtipo uzata por la konstruo de ŝipoj.
2 : {Vef.} [Kir.]
Rubando uzata de kirurgiistoj por elstreĉi membrojn rompitajn aŭ elartikigitajn. - = 1 : serre. 2 : lacs.
- Strobil’o
- {V.P.} [Bot.]
Frukto samforma kiel pinfrukto. - = strobile, pomme de pin.
- STROF’O
- Stanco de odo.
// — aro. - = A-F-G-H-I-R
= strophe.
- Strofoid’o
- {T.Vx} [Geom.]
Kurbo de tria grado. - = A-F-G-H-I-R
= strophoïde.
- Strom’o
- {Sr.} [Fiz.]
Fluo, kuranto. - = courant.
- Stronci’o
- [Kem.]
Metalo malhele flava. - = A-F-G-H-I-R
= strontium.
- Stroncian’o
- {T.Vx} [Kem.]
Protoksido de stroncio. - = A-F-G-H-I-R
= strontiane.
- Strop’o
- {T.Vx} [Mar.]
Splisita ŝnurringo.
// — ita. - = estrope.
- STRUKTUR’O
- Konstrueco, interna aranĝo.
- = A-F-G-H-I-R
= structure.
- STRUT’O
- [Ornit.]
Speco de afrika granda birdo (struthio). - = A-F-G-I
= autruche.
- STUD’I
- Lernadi, esplori.
// — ado, anto, aro, ema, ejo, igi ; elstudi. - = A-F-G-H-I-R
= étudier.
- STUDENT’O
- Universitata studanto.
// — ino, eco, aro, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= étudiant.
- STUF’I
- Fermebaki, kuiri en kaserolo per fajro sur kaj sub metita.
// — aĵo. - = A-F-H-I
= braiser, cuire à l’étuvée.
- STUK’I
- Kovri per gipso, mortero, aŭ miksaĵo de estingita kalko kaj marmorpulvoro.
// — aĵo, isto, ilo. - = A-F-G-H-I-R
= crépir, stuquer.
- Stul’o
- ‹?› {Rh.} [Med.]
Elpuriĝo. - = A
= défécation.
- Stult’a
- Malsprita, malsagaca.
// — aĵo, eco, ulo. - = L
= sot.
- STUMP’O
- Membrorestaĵo ; sekcitaĵo.
- = A-G
= tronçon, moignon.
- STUP’O
- Kruda fibramaso de kanabo, lino, k.t.p.
// stupŝtopi. - = F-H-I
= étoupe.
- Stupor’o
- Momenta malvigleco, sensenteco.
- = A-F-G-H-I
= stupeur.
- STURG’O
- [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (acipenser sturio). - = A-F-H-I
= esturgeon.
- Sturm’o
- {V.P.}
Atako. - = A-G
= assaut.
- STURN’O
- [Ornit.]
Speco de paserbirdoj (sturnus). - = F-H-I
= étourneau, sansonnet.
- Stuv’i
- {Vef.}
Fornobaki. - = étuver.
- SUB
- Prepozicio signifanta malsupran lokon, kuŝecon, de unu afero rilate al alia.
// — a, e, eco, aĵo, ulo, estro ; — majstro ; sub’igi, meti. - = F-I
= sous.
- Subaltern’a
- Dependa, malsupera.
// — eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= subalterne.
- SUBIT’A
- Neatendita, neantaŭvidita.
// — ega, eco. - = F-H-I
= subit, soudain.
- SUBJEKT’O
- 1 : [Gram.]
Termino en propozicio pri kiu oni jesas aŭ neas ion.
2 : [Fil.]
Pensanta principo. - = 1 + 2 : sujet.
- Subjektiv’a
- [Fil.]
Rilata al la penso ; ekzistanta nur kiel pensaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= subjectif.
- SUBJUNKTIV’O
- [Gram.]
Modo de verboj en iaj lingvoj. - = A-F-G-H-I
= subjonctif.
- Sublim’i
- [Kem.]
Volatiligi korpon per varmo por kolektigi ĝin poste per malvarmo. - = A-F-G-H-I-R
= sublimer.
- Sublimat’o
- [Kem.]
Sublimaĵo ; hidrarga biklorido. - = A-F-G-H-I-R
= sublimé.
- Subretin’o
- Ĉambristino.
• Sed kion signifos : subreto ? - = A-F-G-R
= soubrette.
- SUBSTANC’O
- Konstanta parto de objekto ; materio.
// transsubstanciĝo. - = A-F-G-H-I
= substance.
- SUBSTANTIV’O
- [Gram.]
Vorto signifanta per si mem estaĵon, aferon. - = A-F-G-H-I
= substantif.
- Substitu’i
- [Alg.]
Meti en la lokon de, anstataŭmeti. - = A-F-G-H-I
= substituer.
- SUBTIL’A
- Delikata, lerta, (kun iom malaproba nuanco).
// — eco, aĵo, igi. - = A-F-G-H-I
= subtil.
- Subtrah’i
- {T.Vx} [Mat.]
Depreni unu kvanton de alia, dekalkuli. - = soustraire.
- Subute’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de falko, alaŭdfalko (falco subbuteo). - = hobereau.
- Subvenci’o
- {V.P.}
Monhelpo, monsubteno. - = A-F-G-H-I
= subvention.
- Sucedan’o
- {Sr.}
V. surogato. - = succédané.
- SUĈ’I
- Penetrigi likvaĵon en la buŝon enspirante.
// — ado, igi ; suĉinfano ; suĉigistino ; mamsuĉi. - = A-F-I-R
= sucer, têter.
- SUD’O
- Parto de la horizonto vertikale kuŝanta sub la suno je la dekdua tagmeze.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= sud, midi.
- SUFER’I
- Senti doloron, sperti malagrablaĵon.
// — ado, anto, ebla, ulo ; tra’, pun’suferi. - = A-F-H-I
= souffrir.
- SUFIĈ’A
- Tioma, kiom oni povas deziri.
// — aĵo, eco ; malsufiĉa. - = A-F-H-I
= suffisant.
- Sufiks’o
- Afikso postmetita, kiel : aĵ, an, em, ul, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= suffixe.
- Suflor’o
- Memorigisto.
• En {Df.} oni trovas : sufloristo. - = F-G-I
= souffleur.
- SUFOK’I
- Malhelpi la spiradon, mortigi malhelpante la spiradon.
// — anto, eco, iĝi ; sufokteruro ; premsufoko. - = A-F-H-I
= étouffer, suffoquer (trans.).
- Sufragan’o
- Episkopo dependanta de ĉefepiskopo.
- = A-F-G-H-I-R
= suffragant.
- Sugesti’i
- [Med.]
Instigi kvazaŭ mekanike per ideo.
// — ado, ebla. - = A-F-G-H-I
= suggestionner.
- SUK’O
- Likvaĵo entenata en kreskaĵoj, viando de bestoj, k.t.p.
// sukoplena ; sensuk’a-iĝi. - = F-I-R
= suc, sève.
- SUKCEN’O
- Fosilia rezino, flava ambro.
- = F-I-R
= succin, ambre jaune.
- SUKCES’I
- Bone, feliĉe okazi ; trafi celon.
// — ado, anto, igi ; malsukcesi. - = A-F-H-I
= réussir, avoir du succès.
- SUKER’O
- Dolĉa substanco tirita el diversaj kreskaĵoj.
// — ita, ujo ; suker’kando, faristo, rafinisto ; kansukero. - = A-F-G-H-I-R
= sucre.
- Sukub’o
- Virina demono.
V. inkubo. - = A-F-H-I
= succube.
- Sul’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de marbirdo (sula). - = fou.
- SULF’O
- [Kem.]
Simpla korpo, metalojdo.
// — oza ; sulfopulvoro. - = A-F-H-I
= soufre.
- Sulfat’o
- [Kem.]
Salo el sulfacido kaj bazo.
V. sulfurato. - = sulfate.
- Sulfid’o
- [Kem.]
Komponaĵo el sulfo kaj metalo.
V. sulfurido. - = sulfure.
- Sulfik’a
- [Kem.]
Pri acido, el sulfo kaj oksigeno.
V. sulfurika. - = sulfurique.
- Sulfit’o
- [Kem.]
Salo el sulfoza acido kaj bazo.
V. sulfurito. - = sulfite.
- Sulfur’o
- [Kem.]
Alia nomo de sulfo ; sulfo en natura stato. - = soufre.
- Sulfurat’o
- [Kem.]
V. sulfato. - = sulfate.
- Sulfurid’o
- [Kem.]
V. sulfido. - = sulfure.
- Sulfurik’a
- [Kem.]
V. sulfika. - = sulfurique.
- Sulfurit’o
- [Kem.]
V. sulfito. - = sulfite.
- SULK’O
- Fosaĵo farita de plugilo ; longa, linia kavaĵo.
// — eto, igi, iĝi, aro ; voj’, rad’sulko ; fruntsulkiĝi. - = H-I
= sillon, ride.
- SULTAN’O
- Honora titolo de la turka regnestro, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= sultan.
- SUM’O
- Kolekto de nombroj, de ĉiuj partoj.
// — ero, igi ; resumi. - = A-F-G-H-I-R
= somme.
- Sumak’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de terebintacoj (rhus coriaria). - = sumac.
- SUN’O
- Astro donanta al la Tero kaj ceteraj planedoj lumon kaj varmon.
// — umi [Fot.] ; sun’brilo, leviĝo, kuŝiĝo, frapo, floro ; plensunaĵo. - = A-G
= soleil.
- SUP’O
- Manĝaĵo el buljono kaj pano.
// — ujo ; fiŝsupo. - = A-F-G-H-I-R
= soupe, potage.
- SUPER
- Prepozicio signifanta lokan rilaton, kiel de la ĉielo rilate al tero.
// — anta, eco, ulo ; malsupera ; superakvi ; superflua ; superjaro. - = A-F-H-I
= au-dessus de.
- Superlativ’o
- [Gram.]
Plej alta grado de komparo en adjektivoj kaj adverboj. - = A-F-H-I
= superlatif.
- SUPERSTIĈ’O
- Religia kredaĉo.
// — ul’o-ino. - = A-F-H-I
= superstition.
- Supin’ant’a
- {Df.} [Anat.]
Etendanta (muskolo). - = supinateur.
- Suplement’o
- {T.Vx} [Geom., Fin., Kom.]
Pleniga, kompletiga aldono. - = A-F-H-I
= supplément, appoint.
- SUPOZ’I
- Akcepti, eldiri ion kiel certan sen pruvo.
// — ado ; antaŭsupozi ; supozinte ke. - = A-F-H-I
= supposer.
- SUPR’O
- Plej alta parto de io.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; malsupro. - = F-H-I
= le haut, le faîte.
- SUR
- Prepozicio signifanta lokan rilaton, kiel de tegmento rilate al domo :
// la kapo staras sur la ŝultroj. - = F-H-I
= sur.
- SUR’O
- {T.Vx} [Anat.]
Tibikarno. - = L
= mollet.
- SURD’A
- Nekapabla aŭdi.
// — eco, igi, iĝi, ulo ; surdamutulo. - = F-H-I
= sourd.
- Surfac’o
- Supraĵo ; liniaro de korpo en spaco.
- = A-F-H-I
= surface.
- Surmugel’o
- {Df.} [Ikt.]
Speco de marfiŝo, ruĝa fiŝo. - = surmulet, rouget.
- Surni’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de strigo (surnia nisoria). - = surnine, chouette épervière.
- Surogat’o
- [Med.]
Medikamento per kiu oni povas anstataŭigi alian.
V. sucedano. - = G-I-R
= succédané.
- Surplis’o
- {Df.}
Tola vestaĵo de pastro metita sur sutano.
Eklezia vestaĵo, el blanka tolo, kiun oni surmetas al sutano. - = A-F-H
= surplis.
- SURPRIZ’I
- Naski neatenditan eksciton, mirigi.
// — egi, iĝi. - = A-F-H-I
= surprendre.
- Surtut’o
- Superveŝto.
- = F
= redingote.
- SUSPEKT’I
- Havi sen certeco nebonan opinion pri iu.
// — aĵo, ema, inda, igi, iĝi. - = A-F-H-I
= soupçonner, suspecter.
- Suspensor’o
- {T.Vx} [Kir.]
Speco de bandaĝo. - = A-F-G-H-I-R
= suspensoir.
- SUSUR’I
- {Z.}
Silkaĵe brueti. - = L
= bruir, chuchotter.
- Sutan’o
- Pastra robo.
- = F-G-H-I
= soutane.
- Sutur’o
- {Df.} [Anat.]
Kunartikiĝo de la kraniostoj. - = suture.
- SUVEREN’O
- 1 : Regnestro.
2 : Angla ormonero (25 fr. 50 ; 17 fr. 60).
// — eco. - = A-F-G-H-I
= 1 + 2 : souverain.
- Svab’o
- {V.P.} [Geogr.]
Landano de antikva Germanujo.
// — ujo. - = Souabe (un).
- SVARM’I
- Amase moviĝi (kiel abeloj, formikoj, k.t.p.).
// — ado. - = A-G
= grouiller, fourmiller.
- SVAT’I
- Esti peranto por edziĝo.
// — ist’o-ino. - = G
= s’entremettre pour un mariage.
- SVED’O
- Popolano de nordeŭropa lando.
// — ujo. - = A-F-G-H-I-R
= Suédois (un).
- SVEN’I
- Momente senkonsciiĝi.
// — igi ; duonsveno. - = F-I
= s’évanouir.
- SVING’I
- Agiti, balanci antaŭ ol ĵeti aŭ frapi.
// — ilo. - = G
= brandir, agiter.
- SVIS’O
- Popolano de centreŭropa lando.
// — ujo. - = A-F-G-H-I-R
= Suisse (un).
- Ŝ
- Dudektria litero de la esperanta alfabeto.
- = CH.
- Ŝablon’o
- {Gd.}
Eltranĉita desegno, laŭ kiu oni kontrolas la efektivigon de objekto. - = G
= calibre, échantillon, modèle.
- ŜABRAK’O
- Ornamselkovrilo.
V. ĉabrako. - = schabraque.
- ŜAF’O
- [Zool.]
Speco de mamulo bredata pro ĝia lano kaj viando (ovis).
// — ino, ido, aĵo, aro, ejo, isto ; ŝaf’lano, felo, femuro. - = A-G
= mouton.
- ŜAFT’O
- [Mek.]
Aksostango. - = A
= arbre de couche.
- Ŝah’o
- Persa regnestro.
- = A-F-G-H-I-R
= schah.
- ŜAJN’I
- Kvazaŭ vidiĝi ; havi mienon, aspekton de.
// — aĵo, eco, ema, igi ; verŝajna. - = G
= sembler.
- ŜAK’OJ
- Speco de damludo.
// — aro, isto ; ŝak’ludo, tabulo, faketo. - = A-F-G-H-I-R
= échecs.
- ŜAKAL’O
- [Zool.]
Speco de rabmamulo (canis aureus). - = A-F-G-H-I-R
= chacal.
- Ŝakr’i
- {W.D.}
Brokanti, komercaĉi. - = G
= brocanter.
- ŜAKT’O
- Minputo.
- = G
= puits de mine.
- ŜAL’O
- Peco de ŝtofo uzata de virinoj kiel ŝultrovestaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= châle.
- ŜALM’O
- Pajlotubo ; blovtubo.
- = F-G
= chalumeau.
- ŜALUP’O
- [Mar.]
Apudŝipa remboato, vaporboato. - = F-G-H-I-R
= chaloupe.
- ŜAM’O
- Ĉamledo.
// — eca ; — kolora. - = A-F
= peau de chamois.
- ŜANC’O
- Feliĉa aŭ malfeliĉa hazardo.
// — bonŝanco ; dubeŝanca. - = A-F-G
= chance.
- ŜANCEL’I
- Skui, balanci, ekfaligi.
// — ado, ebla, iĝi ; senŝanceliĝe. - = F
= ébranler, faire chanceler.
- Ŝanel’o
- {T.Vx} [Mar.]
Markanalo ; ŝipvojo, ŝipirejo. - = A-F
= chenal.
- ŜANĜ’I
- Aliigi, aliformigi.
// — ado, ebla, ema, iĝi ; el’, en’, inter’, trans’ŝanĝi ; monŝanĝo ; ordoŝanĝo. - = A-F-I
= changer (trans.).
- Ŝankr’o
- [Med.]
Karnomanĝa ulcero. - = A-F-G-R
= chancre.
- Ŝanz’o
- {T.Vx} [Fort.]
Ŝirmejo ; terfosaĵo. - = retranchement.
- ŜARAD’O
- Speco de enigmo.
V. ĉarado. - = A-F-G-H-I-R
= charade.
- ŜARG’I
- Meti pulvon, k.t.p. en pafilon.
// — ilo ; mal’, re’ŝargi. - = A-F
= charger (une arme).
- ŜARĜ’I
- Surmeti pezaĵon.
// — ilo, iĝi ; el’, re’, trans’, mal’ŝarĝi. - = A-F
= charger (d’un fardeau).
- ŜARK’O
- [Ikt.]
Speco de skvalo (carcharias).
V. skvalio. - = A
= requin.
- ŜART’O
- {T.Vx} [Mar.]
Ŝiplukontrakto.
// — ado. - = A-F
= charte.
- Ŝartreŭs’o
- {Df.}
(Sub la formo : ŝartreŭs’likvoro) likvoro fabrikata de francaj kartusianoj. - = chartreuse.
- ŜAT’I
- Havi bonan opinion pri, opinii kiel grandvaloran, estimi.
// — egi, inda ; malŝati ; ŝatateco. - = G
= estimer, priser.
- ŜAŬM’I
- Kovriĝi de bobelaro, kiel likvaĵo agitita, fermentigita aŭ varmigita.
// — igi ; senŝaŭmigi ; mar’, metal’ŝaŭmo. - = G
= écumer.
- Ŝed’o
- {Rh.}
Halo, stalo, ŝirmejo ; tabultegmento ; ŝirmkovrilo. - = A
= hangar, appentis.
- Ŝejk’o
- [Voj.]
Araba estro.
V. ĉejko. - = cheik.
- Ŝekel’o
- Hebrea monero (6 gr., 1 fr. 25).
- = cicle.
- Ŝekl’o
- {M.T.} [Mar.]
Peco de remilo ĉe antikvaj galeroj. - = A-G
= manille.
- ŜEL’O
- Envolvaĵo, kovrilo de trunko, frukto, grajno, ovoj, k.t.p.
// elŝeliri ; senŝeligi. - = A-G-R
= écorce, coque, cosse, pelure, gangue.
- ŜELAK’O
- Ŝellako, skvamlako.
- = A
= laque en écailles.
- ŜELK’O
- Pantalontenilo, portrimeno.
- = G
= bretelle.
- ŜENOPRAZ’O
- [Bot.]
Speco de ajlo (allium schœnoprasum). - = ciboulette.
- ŜER’OJ
- ‹?›
Rifinsuletoj.
• (Ne tondilo aŭ ĉizilo). La germana schœren ne estas konfuzebla kun schere. - = écueils.
- ŜERC’I
- Malserioze, ridige, petole paroli.
// — ado, aĵo, ema, ulo ; senŝerce. - = G
= plaisanter.
- Ŝerif’o
- {Df.}
Araba aŭ maŭra princo. - = chérif.
- ŜI
- Pronomo de la tria virinseksa persono.
// ŝia. - = A
= elle.
- Ŝibolet’o
- Signa, prova vorto ; rekona vorto.
- = A
= mot de passe.
- ŜIL’O
- [Fiziol.]
Likvaĵo produktita de la digestado.
V. ĉilo. - = A-F-G-H-I-R
= chyle.
- ŜILD’O
- Antikva ŝirmarmilo.
// blazonŝildo ; ŝildarmita ; ŝildotenilo. - = A-G
= bouclier, écu.
- ŜILING’O
- Angla arĝenta monero (1 fr. 25).
- = A-F-G-H-I-R
= schelling, schilling.
- ŜIM’I
- Kovriĝi de mikroskopaj fungetoj.
// — aĵo, eco, igi ; ŝimhava. - = G
= moisir.
- ŜIM’O
- {Rh.} [Fiziol.]
Kaĉaĵo formita en la stomako dum digesto. - = A-F-G-H-I-R
= chyme.
- Ŝimpanz’o
- {Df.} [Zool.]
V. ĉimpanzo. - = chimpanzé.
- Ŝin’o
- {Vef.}
V. ĥino.
// — ujo. - = Chinois (un).
- ŜIND’O
- Tegmenta tabuleto.
- = F-G-H
= bardeau.
- ŜINK’O
- Peklita porkokruro.
// — eto ; ŝinkobulko. - = jambon.
- ŜIP’O
- Konstruaĵo por veturi sur akvo.
// — eto, aro, ano, ejo, isto, estro ; ŝip’iri, veturi ; ŝip’faristo, konstruisto, ekipisto ; ŝip’kurado, konkurso, vojo, pereo ; tren’, promen’, vapor’, vel’, rem’ŝipo. - = A-G
= navire, vaisseau.
- ŜIR’I
- Perforte disigi, disrompi.
// — aĵo, ado, iĝi ; ĉirkaŭ’, de’, dis’, el’, for’, tra’ŝiri ; deŝiri floron ; disŝiri robon. - = F
= arracher, déchirer.
- ŜIRM’I
- Protekti, sendanĝerigi kontraŭ.
// — ejo, ilo ; lum’, pluv’ŝirmilo ; antaŭ’, mal’ŝirmi. - = G
= abriter, protéger.
- Ŝkot’o
- {M.T.} [Mar.]
Ŝnuro uzata por malstreĉi velon. - = écoute.
- ŜLIM’O
- Densa marĉa koto ; substanco ŝlimsimila.
// — eco, ejo ; en’, dis’ŝlimigi ; furunka ŝlimo. - = G
= bourbe.
- ŜLOS’I
- Fermi per speciala ilo.
// — ado, ilo ; malŝlosi ; ŝlosil’eto, aro. - = G
= fermer à clé.
- Ŝluz’i
- {M.T.} [Mar.]
Malsabligi, malŝlimigi ŝanelon per manovrado de detenakvujo. - = chasser (l’eau).
- ŜMAC’I
- Kisi forte, brue.
- = G
= embrasser bruyamment.
- ŜMIR’I
- Froti per grasaĵo.
// — aĵo, eco ; al’, el’ŝmiri ; sangoŝmiri. - = G
= oindre, enduire de.
- ŜNUR’O
- Kanabo, kotono, harego, k.t.p. tordita tiamaniere ke oni povas per ĝi ligi aŭ pendigi objektojn.
// — eto, ego, ero, aro, isto, igi ; ŝnur’faristo, dancisto. - = G
= corde.
- Ŝogun’o
- Militista regnestro en Japanujo (de 1186 ĝis 1868).
- = A-F-H
= chogun.
- Ŝok’i
- Ofendi, malplaĉi pro maldececo.
// — anta, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= choquer.
- Ŝorb’o
- {Df.}
Speco de frandglaciaĵo. - = sorbet.
- ŜOSE’O
- Apudrivera vojo ; meza parto de vojo.
- = chaussée.
- Ŝot’o
- {T.Vx} [Geogr.]
Saleca lago en Arabaj landoj. - = chott.
- ŜOV’I
- Kviete, senpene antaŭenigi, ruli, puŝi.
// — ado, ebla, ema ; al’, antaŭ’, el’, en’, for’, inter’, tra’, sur’, sub’ŝovi ; ŝov’kadro, plato, ŝirmilo ; sin enŝovi. - = A-G
= mener, pousser, faire avancer doucement.
- ŜOVEL’I
- Forigi, forlevi per speciala ilo.
// — ilo. - = A-G
= enlever à la pelle.
- Ŝovin’a
- {Df.}
Rilata al ŝovinismo, ŝovinisma, ŝovinista. - = chauvin.
- ŜOVINISM’O
- Troa, ridinda patriotismo, patriotismaĉo.
- = A-F-G
= chauvinisme.
- ŜOVINIST’O
- Ŝovinismulo.
- = A-F-G
= chauvin (un).
- ŜPAR’I
- Neelspezi, konservi riĉaĵon por ĝin kapitaligi.
// — ado, aĵo, eco, ema, ejo ; malŝpari ; ŝparkaso. - = A-G
= épargner, économiser.
- ŜPIC’O
- Speco de hundo (canis pomeranus).
- = chien-loup, roquet.
- ŜPIK’O
- {T.Vx, Df.} [Bot.]
Speco de lavando (lavandula spica).
V. aspiko. - = aspic.
- ŜPIN’I
- Kuntordi kanaberojn, linerojn por fari el ili fadenojn.
// — ado, aĵo, ebla, ilo, ist’o-ino ; ŝpin’fabriko, maŝino ; radŝpinilo. - = A-G
= filer.
- ŜPRUC’I
- Eliri, elĵetiĝi kun forto (pri likvaĵo).
// — ado, aĵo, ig’i-ilo ; al’, de’, dis’, el’, en’, sur’ŝpruci ; ŝprucakvo ; kraĉoŝpruci. - = G
= jaillir.
- ŜRANK’O
- Meblo por enmeti vestaĵojn, telerojn, k.t.p.
// telerŝranko, viandoŝranko, sankta ŝranko. - = G
= armoire.
- Ŝrapnel’o
- [Milit.]
Kugloplena obuso. - = A-F-G-R
= schrapnell.
- ŜRAŬB’O
- Speco de najlo kun helicforma korpo por penetri en truon.
// — ino, ego, ita, ilo, iĝi ; malŝraŭbi ; ŝraŭb’kapo, turnilo. - = G
= vis.
- Ŝrot’o
- {V.P.}
Kugletaĵo. Duonmuelita faruno. Pecetigita greno.
// — igi. - = grenaille.
- ŜTAL’O
- Fero kombinita kun karbono.
// — umi, izi. - = A-G-R
= acier.
- ŜTAT’O
- Lando memstara, regno.
// — isto ; ŝtat’ŝuldo, ministro. - = A-F-G-H-I-R
= État.
- ŜTEL’I
- Preni kaŝe malpropraĵon.
// — ado, aĵo, isto ; ŝtel’iri, ĉasi ; enŝteliĝi. - = A-G
= voler, dérober.
- ŜTERN’O
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de marbirdoj (sterna). - = sterne.
- Ŝtif’i
- {Vef.}
V. ŝtivi, V. stivi. - = arrimer.
- ŜTIP’O
- Lignobloko.
// — aro ; ŝtipamaso. - = G
= bloc de bois, billot.
- Ŝtiv’i
- {T.Vx}
V. stivi, V. ŝtifi. - = arrimer.
- ŜTOF’O
- Ĉiuspeca teksaĵo taŭga por vestoj aŭ mebloj. Elemento, substanco.
// — aro ; subŝtofo. - = A-F-G-I
= étoffe.
- ŜTON’O
- Malmola korpo tirita el la tero kaj uzata por konstrui.
// — ego, eto, eca, aĵo, aro, igi, iĝi ; ŝton’vundi, mortigi ; ŝtonĵetilo ; ŝton’hakisto, laboristo ; ŝtonkora. - = A-G
= pierre.
- ŜTOP’I
- Fermi aperturon, plenigi malplenaĵon.
// — ado, aĵo, ilo ; al’, en’, el’, mal’ŝtopi ; sangŝtopa ; pajloŝtopita ; ŝtop’klako, stangeto. - = A-G
= boucher.
- Ŝtorm’o
- {M.T.}
Plej forta ventego ; preskaŭ uragano. - = tempête.
- ŜTRUMP’O
- Vestaĵo por piedo kaj kruro.
// — eto ; duonŝtrumpo. - = G
= bas, chaussette.
- Ŝtud’o
- {M.T.} [Mar.]
Ŝovnajlo. - = goujon.
- ŜTUP’O
- Ŝtono, tabulo, k.t.p. sur kiu oni metas intersekve la piedojn por supren aŭ malsupren iri.
// — aro, eto ; torda ŝtuparo. - = A-G
= marche, degré (d’un escalier, d’une échelle).
- ŜU’O
- Piedvesto.
// — isto ; — faristo, vendejo, buklo, najlo, rando, bato, frapo ; senŝua ; senŝuigi ; bal’, dom’, glit’, led’ŝuo. - = G-H
= soulier.
- Ŝuabr’i
- {M.T.}
Balai plankon de ferdeko per speciala balailo.
// — ilo. - = fauberter.
- ŜULD’I
- Havi la devon pagi ion.
// — aĵo, eco, anto, igi ; ŝuldatesto ; ŝuldataro. - = A-G
= devoir, être débiteur de.
- ŜULTR’O
- Parto per kiu brako alteniĝas ĉe la trunko.
// ŝultro’osto, ornamo, rimeno. - = A-G
= épaule.
- Ŝuner’o
- {M.T.} [Mar.]
Malgranda ŝipo samforma kiel goeleto. - = A-G
= goélette, schouner.
- Ŝunt’i
- {T.Vx} [Elek.]
Direkti, flankenpuŝi (elektran fluon). - = shunter.
- ŜUT’I
- Disĵeti, kvazaŭverŝi (ne likvajn aferojn).
// dis’, el’, en’, sur’, super’ŝuti ; ŝut’vagono, veturilo. - = G
= verser (un solide).
- Ŝveb’i
- {Sr.}
Flugpendi, glitflugi. - = planer.
- ŜVEL’I
- Plidikiĝi.
// — aĵo, ado, igi ; malŝveli ; akvo’, puso’ŝvelo ; ŝvelparola. - = A-G
= s’enfler.
- ŜVIT’I
- Eligi tra la haŭto apartan likvaĵon.
// — ado, eti, igi ; el’, tra’ŝviti ; ŝvitbano. - = A-G
= suer.
- T
- Dudekkvara litero de la esperanta alfabeto.
- = T.
- TABAK’O
- Speco de amerika solanaco (nicotiana tabacum), kies oni uzas foliojn por fumi.
// — ejo, ujo ; tabak’butiko, tenejo, vendejo ; flartabako. - = A-F-G-H-I-R
= tabac.
- TABAN’O
- [Entom.]
Speco de muŝo, kiu pikas la brutojn (tabanus).
// — oidoj. - = H-I
= taon.
- TABEL’O
- Nomaro, listo.
// cifera, montra tabelo. - = A-F-G-H-I-R
= table, index.
- Tabernakl’o
- {Df.}
Sankta tendo, sankta ŝranketo. - = tabernacle.
- TABL’O
- Meblo farita el unu aŭ kelkaj tabuloj kaj staranta sur unu aŭ kelkaj piedoj.
// — eto ; tablotuko ; skribotablo. - = table.
- Tablatur’o
- {Df.}
Montra tabelo por ludi blovinstrumenton. - = tablature.
- Tablojd’o
- {Rh.}
Medicina konfitaĵo, drogo konfitforma. - = A
= tablette.
- TABUL’O
- Peco de ligno maldika, meze longa kaj larĝa.
// — ego, eto, aĵo, aro, igi ; cel’, risort’, son’tabulo. - = A-F-H-I
= planche, rayon d’armoire, tableau noir.
- TABURET’O
- Seĝeto, benketo.
- = F-G-H-R
= tabouret.
- TAĈMENT’O
- [Milit.]
Bando de soldatoj disigita de ĉefa korpuso. - = A-F-G-H-I-R
= détachement.
- Tadorn’o
- [Ornit.]
Speco de anaso (anas tadorna). - = tadorne.
- TAFT’O
- Speco de silka ŝtofo.
- = A-F-G-H-I-R
= taffetas.
- TAG’O
- Sunlumo ; tempo dum kiu la suno lumas.
// — iĝi ; tag’ruĝo, mezo, manĝo, libro, laboristo ; plentago ; ĉiutage ; bonan tagon ; novjartago. - = G
= jour.
- Taĝet’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozito (tagetes). - = œillet d’ Inde.
- Taĥidrom’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (cursorius). - = court vite.
- Taĥiglos’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de mamulo (tachyglossus, echidna aculeata). - = tachyglosse.
- TAJD’O
- Marfluo, marmovo, alfluo kaj forfluo.
- = A
= marée.
- TAJLOR’O
- Vestfaristo.
// — ino. - = A-F-I
= tailleur.
- Takel’o
- {M.T.}
Aparato por movi grandpezajn objektojn konsistanta el du rulblokoj kunigitaj per ŝnuroj. - = palan.
- Takidrom’o
- [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (tachydromus). - = court-vite.
- Takimetr’o
- Mezurilo de la rapideco de maŝino.
- = tachymètre.
- TAKS’I
- Difini, fiksi la valoron, la prezon.
// — ado, aro, isto ; tro’, sub’taksi ; supertaksi ; netaksita. - = A-F-G-R
= évaluer, taxer.
- TAKSUS’O
- [Bot.]
Speco de koniferoj (taxus).
// — acoj. - = G-I
= if.
- TAKT’O
- Divido de muzika ario en egalaj partoj ; sento de mezuro.
// — aro, ilo ; bati la takton ; laŭtakte ; sentakta. - = A-F-G-H-I-R
= mesure, tact.
- TAKTIK’O
- Arto uzi militistaron por batalo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= tactique.
- TAL’O
- 1 : {Sr.} [Anat.]
Kalkanosto.
2 : {Sr.} [Bot.]
Vegetiga parto de iaspecaj kriptogamoj. - = 1 : astragale. 2 : thalle.
- TALAR’O
- Longa robo per kiu sin vestas magistratoj, profesoroj, k.t.p.
- = simarre.
- Talasidrom’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de palmipedoj (thalassidroma). - = thalassidrome.
- TALENT’O
- Natura aŭ akirita lerteco.
// — ul’o-ino. - = A-F-G-H-I-R
= talent.
- TALER’O
- Prusa arĝenta monero (3 fr. 75).
- = thaler.
- TALI’O
- 1 : Parto de la homa korpo ĉirkaŭ la koksoj.
// bel’, bon’talia.
2 : {Sr.} [Kem.]
V. taliumo. - = 1: F-G-H-I-R
= 1 : taille. 2 : thallium.
- Taliktr’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de ranunkolacoj (thalictrum). - = pigamon.
- TALISMAN’O
- Amuleto, protektilo.
- = A-F-G-H-I-R
= talisman.
- Talitr’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de krustuloj, marpulo (talitrus). - = talitre.
- Talium’o
- [Kem.]
Metalo malmulte konata.
V. talio. - = thallium.
- TALK’O
- [Kem.]
Magnezia silikato.
// — ita, ado. - = A-F-G-H-I-R
= talc.
- Talmud’o
- Hebrea leĝlibro.
- = talmud.
- TALP’O
- [Zool.]
Speco de mamuloj (talpa). - = taupe.
- Talveg’o
- {T.Vx} [Geol.]
Valfundo. - = G
= thalweg.
- Tamarik’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de arbeto manadona (tamarix).
V. tamarisko. - = A-F-G-H-I-R
= tamaris.
- Tamarin’o
- [Zool.]
Speco de amerika simio (midas). - = tamarin.
- Tamarind’o
- [Bot.]
Frukto de tamarindujo (tamarindus). - = A-F-G-H-I-R
= tamarin.
- Tamarisk’o
- [Bot.]
V. tamariko. - = tamarix.
- TAMBUR’O
- Cilindra kesto fermita per du streĉitaj ledoj por sonori.
// — eto, ado, isto. - = F-H-I
= tambour.
- Tamburin’o
- ‹?› {Rh.}
Dancotamburo.
• (tambureno ŝajnas preferinda). - = tambourin.
- Tamburism’o
- {Rh.}
V. timpanismo. - = tympanisme.
- TAMEN
- Adverbo signifanta : malgraŭ tio.
- = L
= cependant, néanmoins.
- TAMTAM’O
- Ekstremorienta diskforma metala sonorilo.
- = A-F-G-H-I-R
= tamtam.
- TAN’I
- Prepari ledon per kverkoŝelo.
// — ado, aĵo, ejo, isto, ilo. - = A-F
= tanner.
- Tanacet’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (tanacetum). - = tanaisie.
- Tanagr’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de tropikaj paserbirdoj (tanagra). - = tangara.
- TANDEM’O
- Duĉevala jungaĵo. Dusida biciklo.
- = A-F-G-H-I
= tandem.
- Tang’o
- {T.Vx} [Mar.]
Alterna balanciĝo de ŝipo laŭ longeco. - = F
= tangage.
- Tangent’o
- [Geom.]
Trigonometria linio de arko aŭ angulo. - = A-F-G-H-I-R
= tangente.
- Tanĝ’i
- [Geom.]
Tuŝi rektan linion nur en unu punkto.
// — anto ; tanĝanteco ; tanĝopunkto. - = A-F-G-H-I-R
= être tangent à.
- Tanin’o
- [Kem.]
Substanco tirita el kverkoŝelo. - = A-F-G-H-I-R
= tannin.
- Tantal’o
- 1 : [Kem.]
Speco de metalo.
2 : [Ornit.]
Speco de stilzbirdo, simila al cikonio (tantalus). - = 1 + 2 : tantale.
- Tantiem’o
- [Kom.]
Antaŭkonsentita parto el produkto de monsumo pruntita aŭ ŝuldata. - = intérêt (sur profit).
- TAPET’O
- Ornamaĵo farita sur kanvaso per lano, silko, oro, k.t.p.
// — aro, isto. - = A-F-G-H-I
= tapisserie.
- TAPIOK’O
- Manihota fekulo uzata por supoj.
- = A-F-G-H-I
= tapioca.
- Tapir’o
- [Zool.]
Speco de amerika pakidermo (tapirus). - = A-F-G-H-I-R
= tapir.
- TAPIŜ’O
- Peco de ŝtofo uzata por tegi pargeton, tablon, muron, k.t.p.
// irtapiŝo. - = A-F-G-H-I
= tapis.
- Tapsi’o
- [Bot., Farm.]
Speco de umbeliferoj uzata en farmacio (thapsia). - = thapsia.
- TAR’O
- Aldona pezo ne kalkulota en la taksado de la pezo de ia objekto.
// depreno pri taro ; sentare. - = A-F-G-H-I-R
= tare (poids).
- Tarantel’o
- [Muz.]
Speco de itala danco.
V. tarentelo. - = A-F-G-H-I-R
= tarentelle.
- Tarantol’o
- [Entom.]
Speco de araneo (lycosa tarantula).
• Oni trovas ankaŭ : tarantulo, V. tarentulo. - = A-F-G-H-I-R
= tarentule.
- Taren’o
- {Vef.} [Ornit.]
Speco de paserbirdo (spinus viridis). - = tarin.
- Tarentel’o
- {Df.}
V. tarantelo. - = tarentelle.
- Tarentism’o
- {Sr.} [Med.]
Nerva malsano naskita pro mordo de tarantolo. - = tarentisme.
- Tarentul’o
- {Vf.}
V. tarantolo. - = tarentule.
- TARIF’O
- Prezaro, taksaro, tabelo de prezoj, taksoj.
- = A-F-G-H-I-R
= tarif.
- TAROK’O
- Speco de ludkarto per specialaj kartoj.
- = A-F-G-H-I-R
= tarot.
- TARS’O
- Posta parto de la piedo, piedartiko, instepo.
- = A-F-H-I
= tarse.
- Tarsi’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de oceaniaj lemuroj (tarsius). - = tarsier.
- Tartan’o
- {Df.}
Speco de velŝipeto (sub la formo : tartanŝipo). - = tartane.
- Tartani’o
- {Rh.}
Lanŝtofo kun diverskoloraj kvadratoj. - = tartan.
- Tartar’o
- 1 : {Rh.} [Geogr.]
Popolano de centra Azio. V. tataro.
2 : {W.D.} [Kem.]
V. tartro. - = A-F-H-I
= 1 : Tartare. 2 : tartre.
- Tartarat’o
- [Kem.]
Salo el tartaracido kaj bazo. - = tartrate.
- Tartr’o
- {T.Vx} [Kem.]
Vinŝtono.
V. tartaro. - = A-F-H-I
= tartre.
- Tartrik’a
- {T.Vx} [Kem.]
(Acido) tirita el tartro (C4H6O6). - = tartrique.
- TAS’O
- Vazeto por trinki kafon, teon, k.t.p.
// — ego, eto ; subtaso. - = F-G-H-I
= tasse, écuelle.
- TASK’O
- Laboro kiun oni devas fari dum difinita tempo.
// taskodoni. - = A-F
= tâche.
- Tatar’o
- [Geogr.]
V. tartaro. - = tatar, tartare.
- TATU’I
- Haŭtdesegni.
// — ado, aĵo, isto. - = A-F-H-I-R
= tatouer.
- TAŬG’I
- Esti bona por, konveni por.
// — eco, ulo ; maltaŭgi ; sentaŭgulo. - = G
= convenir pour.
- Taŭr’o
- {V.H.}
Virbovo.
// kurado de taŭroj. - = taureau.
- Taŭtologi’o
- Ripetado, ripetaĉo.
- = A-F-G-H-I-R
= tautologie.
- TAŬZ’I
- Forte skui, eksciti, turmenti.
// — ado ; distaŭzi. - = A-G
= houspiller.
- TAVOL’O
- Maldika plato, faldo, bedo.
// — aro, eto, eco, igi ; subtavolo ; detavoligi ; tavolo de tero, neĝo. - = I
= couche, feuillet, strate.
- TE’O
- Azia arbeto, speco de kameliaco, kies oni uzas foliojn por fari trinkaĵon (thea).
// — ejo, ujo ; te’kruĉo, maŝino. - = A-F-G-H-I-R
= thé.
- TEATR’O
- Loko en kiu oni ludas dramojn, komediojn, k.t.p.
// — aĵo, isto ; — amanto. - = A-F-G-H-I-R
= théâtre.
- TED’I
- Esti malagrabla por iu, ĝenegi, enuigi.
// — aĵo, ema, iĝi, ulo. - = A-H-I
= ennuyer, obséder, lasser, importuner.
- TEG’I
- Surkovri, surkuŝi.
// — ilo ; maltegi ; pajlotegita domo. - = F
= couvrir (d’une housse).
- TEGMENT’O
- Domkovraĵo, domtegaĵo.
// — aĵo, isto, igi ; sentegmentigi ; subtegmento. - = L
= toit.
- TEGOL’O
- Tegmenta briko.
// tegol’fabriko, faristo. - = I
= tuile.
- Tegument’o
- {Df.}
Kovraĵo, tegaĵo, envolvaĵo, haŭto, ŝelo. - = F
= tégument.
- TEISM’O
- [Fil.]
Doktrino kiu certigas la ekzistecon de Dio. - = A-F-G-H-I-R
= théisme.
- TEIST’O
- Teismano.
- = A-F-G-H-I-R
= théiste.
- Tek’o
- [Bot.]
Sporujo en askomicetoj.
V. asko. - = thèque.
- Teknik’a
- Speciale rilata al arto, metio, scienco.
// — ulo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= technique.
- Teknikologi’o
- {Df.}
V. teknologio. - = technologie.
- Teknologi’o
- Traktato pri artoj, metioj, k.t.p.
V. teknikologio. - = A-F-G-H-I-R
= technologie.
- TEKS’I
- Elfari tolon, ŝtofon per interplektado de fadenoj.
// — aĵo, ebla, eco, ejo, ilo, isto, iĝi ; orteksaĵo. - = A-F-H-I
= tisser.
- TEKST’O
- Propraj vortoj de aŭtoro, aparte de aldonitaj komentaroj.
// laŭteksta. - = A-F-G-H-I-R
= texte.
- Tekton’o
- [Bot.]
Hinda arbo el la verbenacoj (tectona).
// tektonligno. - = teck.
- TELEFON’I
- Transsendi voĉon per elektra speciala aparato.
// — ejo, isto ; mura telefono. - = A-F-G-H-I-R
= téléphoner.
- Telefoni’o
- Arto interkomuniki per la sono.
- = téléphonie.
- TELEGRAF’I
- Transsendi leterojn per elektra speciala aparato.
// — aĵo, isto, ilo, ejo. - = télégraphier.
- Telegrafi’o
- Arto konstrui, funkciigi telegrafilojn.
- = télégraphie.
- TELEGRAM’O
- Telegrafaĵo, telegrafa depeŝo.
// — portisto. - = A-F-G-H-I-R
= télégramme.
- Telemetr’o
- {T.Vx}
Instrumento por mezuri la distancon ĝis malproksima videbla punkto. - = télémètre.
- Teleologi’o
- [Fil.]
Scienco, traktato pri la celaj kaŭzoj. - = A-F-G-H-I-R
= téléologie.
- Telepati’o
- [Okult.]
Antaŭsento pri malproksima persono. - = A-F-G-H-I-R
= télépathie.
- TELER’O
- Plata kaj iom kava ujo por meti manĝaĵojn, k.t.p.
// — eto, aro ; teler’meblo, tuko ; pesila telero. - = G
= assiette.
- Teleskop’o
- [Astr.]
Optika instrumento por observi per spegularo malproksimaĵojn, precipe astrojn. - = A-F-G-H-I-R
= télescope.
- Telin’o
- {V.I.} [Zool.]
Speco de marmoluskoj (tellina). - = telline.
- Telur’o
- [Kem.]
Metalojdo blueblanka. - = tellure.
- TEM’O
- Io, pri kio oni devas paroli.
// temi pri. - = A-F-G-H-I-R
= matière, thème, sujet.
- TEMP’O
- Mezurebla daŭro.
// — ero ; ali’, antaŭ’, ĝusta’, ia’, inter’, laŭ’, nun’, pra’, sam’, tiu’tempa ; libertempo ; templimo ; tritempa takto ; de tempo al tempo ; elspezi, perdi la tempon ; havi tempon. - = F-H-I
= temps, durée.
- TEMPERAMENT’O
- Fizika konsisto de homa korpo.
- = A-F-G-H-I-R
= tempérament.
- TEMPERATUR’O
- Grado de varmo.
- = A-F-G-H-I-R
= température.
- TEMPI’O
- [Anat.]
Latera parto de kapo inter okulo kaj orelo.
// tempiosto. - = A-F-H-I
= tempe.
- TEMPL’O
- Sanktejo, preĝejo.
// — ano. - = A-F-G-H-I-R
= temple.
- TEN’I
- Havi en la mano ; konservi, gardi zorge.
// — ado, aĵo, eco, ema, ejo, ilo, isto, iĝi ; al’, de’, en’, sub’teni ; sin deteni de ; librotenisto. - = F-H-I
= tenir.
- Tenajl’o
- {T.Vx}
Prenilo, tenilo, premilo. - = tenailles.
- Tenar’o
- [Anat.]
Eminanco el kiu konsistas la manpolmo. - = thénar.
- TEND’O
- Portebla loĝilo el tolo, felo, k.t.p.
// — aro ; tendkovrilo ; veturtendo. - = A-F-H-I
= tente.
- TENDEN’O
- [Anat.]
Fibra fasko liganta muskolojn al ostoj. - = A-F-H-I
= tendon.
- TENDENC’O
- [Fil.]
Emo, celado, inklino. - = A-F-G-H-I-R
= tendance.
- Tendr’a
- ‹†›
V. tenera. - = tendre.
- Tendr’o
- Postlokomotiva vagono por akvo, karbo.
- = A-F-G-H-I-R
= tender.
- Tenebri’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de koleopteroj (tenebrio). - = ténébrion.
- Tener’a
- ‹?›
Amema, karesema, milda, sentema.
V. tendra.
// — eco. - = A-F-H-I
= tendre.
- TENI’O
- [Zool.]
Solitero, V. solitero. - = ténia.
- TENOR’O
- [Muz.]
Plejalta vira voĉo. - = A-F-G-H-I-R
= ténor.
- Tensi’o
- {T.Vx} [Elek.]
Elektra streĉeco. - = A-F-G-H-I-R
= tension.
- TENT’I
- Eksciti deziron, pekemon ĉe iu.
// — ado, aĵo, anta, eco. - = A-F-H-I
= tenter (quelqu’un).
- Teodolit’o
- [Astr.]
Astronomia instrumento por mezuri la altecon de astro super horizonto. - = A-F-G-H-I-R
= théodolite.
- Teokrati’o
- Registaro ordonanta en la nomo de Dio.
- = A-F-G-H-I-R
= théocratie.
- Teolog’o
- Teologiisto.
- = A-F-G-H-I-R
= théologien.
- Teologi’o
- Scienco pri Dio.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= théologie.
- Teorb’o
- {Muz.T.} [Muz.]
Speco de orienta liuto. - = téorbe.
- TEOREM’O
- Pruvebla geometria propozicio.
- = A-F-G-H-I-R
= théorème.
- TEORI’O
- Opiniaro, sistema doktrino.
// — isto, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= théorie.
- TEOSOFI’O
- {Df.}
V. teozofio. - = théosophie.
- TEOZOFI’O
- {Rh.}
Doktrino de mistikuloj, kiuj pretendas komunikiĝi senpere kun Diaĵo.
V. teosofio. - = A-F-G-H-I-R
= théosophie.
- Tepidari’o
- {V.I.} [Arkeo.]
Ĉambro mezvarma en la Romanaj banejoj. - = tépidarium.
- TER’O
- Planeto loĝata de la homoj. Grundo.
// — aĵo, eca ; enterigi ; al’, sur’teriĝi ; ter’globo, fosisto, laboristo, kulturo ; ter’etaĝo, kolo, tremo. - = F-H-I
= terre.
- Terapeŭtik’o
- [Med.]
V. terapio. - = thérapeutique.
- Terapi’o
- [Med.]
Arto kuraci ; traktato pri kuracado.
V. terapeŭtiko. - = A-F-G-H-I-R
= thérapeutique.
- TERAS’O
- Teraltaĵo subtenata de muroj ; altano.
- = A-F-G-I-R
= terrasse.
- Teratologi’o
- [Sc.]
Scienco pri la monstroj.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= tératologie.
- Terc’o-et’o
- [Muz.]
Muzikaĵo por tri voĉoj aŭ instrumentoj. - = trio, tercet.
- Terci’o
- [Muz.]
Interspaco inter du notoj disigitaj per tria.
V. tierco. - = F-G-H-I-R
= tierce.
- Terciar’a
- [Geol.]
Triaepoka. - = tertiaire.
- Terebent’o
- [Kem.]
Rezino fluanta el vundoj de iaj arboj, ekz. pinoj.
// — oleo. - = A-F-G-H-I-R
= térébenthine.
- Terebint’o
- [Bot.]
Speco de konifero, kies rezino estas uzata kiel kuracilo (therebinthus). - = térébinthe.
- Tered’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de marmoluskoj vermsimilaj (teredo). - = taret.
- TEREN’O
- {V.P.}
Kampo. - = terrain.
- Terezan’o
- {V.I.}
Religiulo sekvanta la regulon de S-a Terezo. - = thérésain (?).
- Teriak’o
- {V.P.} [Farm.]
Malnova medikamento kontraŭvenena.
V. triako. - = thériaque.
- Teris’o
- {Rh.} [Bot.]
V. pteriso. - = fougère commune.
- TERITORI’O
- Terspaco dependanta de ŝtato, provinco, urbo.
- = A-F-G-H-I-R
= territoire.
- Term(al)’a
- [Med.]
Pri mineralaj akvoj varmaj. - = A-F-G-H-I
= thermique, thermal.
- Term’o
- [Mat.]
Ĉiu el la kvantoj de ekvacio. - = terme, expression.
- TERMIN’O
- Vorto, esprimaĵo.
// — aro. - = A-F-G-H-I-R
= terme, expression.
- Terminali’o
- {T.Vx} [Bot.]
Benzoarbo (terminalia). - = badamier.
- Termit’o
- [Entom.]
Speco de ortopteroj, blanka formiko (termes). - = A-F-G-H-R
= termite.
- Termokaŭter’o
- [Kir.]
Kaŭterizigilo el platina tubo. - = thermocautère.
- Termometr’o
- [Fiz.]
Mezurilo de varmo. - = thermomètre.
- Termometri’o
- [Fiz.]
Mezurado de varmo. - = thermométrie.
- TERN’I
- Konvulsie kaj brue elsendi aeron el buŝo kaj nazo.
- = F
= éternuer.
- Ternari’a
- Triparta, trielementa.
- = ternaire.
- TERUR’O
- Timego.
// — iĝi ; ekteruro. - = A-F-H-I
= terreur.
- Terurism’o
- Politika uzado de teruro.
- = terrorisme.
- Terurist’o
- De terurismo ano.
- = terroriste.
- Testace’o
- [Zool.]
Konkbesto. - = testacé.
- TESTAMENT’O
- Akto, per kiu persono deklaras siajn lastajn volojn kaj disponas sian havon por la postmorta tempo.
// sentestamente. - = F-G-H-I
= testament.
- TESTIK’O
- [Anat.]
Vira senmaska glando.
// — ujo ; — sako. - = A-F-H-I
= testicule.
- TESTUD’O
- [Zool.]
Klaso de kirasportaj rampuloj (testudo).
// — aĵo. - = tortue.
- TETAN’O
- [Med.]
Infekta malsano karakterizata per rigideco de muskoloj. - = A-F-H-I
= tétanos.
- Tetani’o
- {T.Vx} [Med.]
Tetana atako de la ekstremaĵoj. - = tétanie.
- TETR’O
- [Ornit.]
Speco de tetrao (tetrao tetrix). - = petit coq de bruyère.
- TETRA’O
- [Ornit.]
Specaro de kokoidoj (tetrao). - = tétras, gélinotte des bois.
- Tetraedr’o
- [Geom.]
Kvaredro. - = tétraèdre.
- Tetrak’o
- {Df.} [Ornit.]
Speco de stilzbirdo (tetrax).
V. ostardo, V. otiso. - = canepetière.
- Tetramori’o
- {V.P.} [Entom.]
Speco de himenopteroj formiksimilaj (tetramorium). - = tétramorion.
- Teŭg’o
- {M.T.}
Surferdeka kajuto por ŝirmi la ŝipanojn. - = teugue.
- Teŭkri’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de lamiaco (teucrium). - = germandrée.
- Teŭton’a
- {V.P.}
Rilata al antikva Germana gento (Teŭtonoj). - = teutonique.
- TEZ’O
- Ĝenerala aserto, kiun oni intencas pruvi.
- = A-F-G-H-I-R
= thèse.
- TIA
- De tiu speco.
// tiamaniere ; kia patro, tia filo. - = tel.
- TIAL
- Pro kiu kaŭzo, por tia celo.
// tialo. - = c’est pourquoi.
- TIAM
- Tiatempe.
// tiama ; tiamulo ; ĝistiama. - = alors.
- TIAR’O
- Meda, persa kapornamaĵo ; trikorna ĉapo.
- = A-F-G-H-I-R
= tiare.
- TIBI’O
- La plej dika el la du ostoj de la kruro.
// tibikarno. - = A-F-H-I
= tibia.
- TIE
- En tiu loko.
// tie-ĉi ; tiea ; tieulo. - = là.
- TIEL
- Tiamaniere.
// tiele ; tiel ke. - = tellement, de telle sorte, ainsi.
- Tierc’o
- [Muz.]
V. tercio. - = tierce (musique).
- TIES
- De tiu ; lia, ŝia, ĝia.
- = d’un tel, de celui-ci.
- TIF’O
- [Med.]
Epidemia malsano.
V. tifuso.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= fièvre typhoïde.
- Tifojd’o
- [Med.]
Infekta febro.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= typhoïde.
- Tifon’o
- {Ka.}
Dezerta vento (en : La Faraono). - = typhon.
- TIFUS’O
- [Med.]
Epidemia febra malsano kun erupcio de ruĝetaj makuloj.
V. tifo.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= typhus exanthématique.
- Tigl’o
- {V.P.}
Fandujo, alia nomo de : krisolo, V. krisolo. - = creuset.
- TIGR’O
- [Zool.]
Speco de rabmamuloj katsimila (tigris).
// — ino, ido. - = A-F-G-H-I
= tigre.
- TIK’O
- [Med.]
Nerva gesto.
// — ado, ema, ulo, igi. - = F
= tic.
- TIKET’O
- ‹?› {Df.}
Bileto, karteto, por vojaĝo, k.t.p. - = A-F
= ticket.
- TIKL’I
- Ektuŝeti, tuŝetadi por ridigi.
// — ado, iĝi ; tiklosentema ; tikliĝema. - = A
= chatouiller.
- Tikodrom’o
- {Vf.} [Ornit.]
Speco de paserbirdoj (trichodroma). - = grimpereau de murailles.
- TIKTAK’I
- Fari alternan bruon, kiel horloĝo.
- = A-F-G-R
= faire tic-tac.
- Tilbur’o
- {Df.}
Durada veturilo por du personoj. - = tilbury.
- TILI’O
- [Bot.]
Speco de arboj dukotiledonaj (tilia).
// — acoj. - = F-H-I
= tilleul.
- TIM’I
- Konfuziĝi, ekscitiĝi pro ideo de danĝero, malbono, k.t.p.
// — eco, ebla, ema, inda, egi ; maltimi ; sentima ; de’, for’timigi. - = L
= craindre, avoir peur.
- Timal’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de fiŝo salmojdo (thymallus). - = ombre-chevalier.
- TIMIAN’O
- [Bot.]
Speco de lamiaco (thymus vulgaris). - = A-F-G-I-R
= thym.
- Timol’o
- [Kem.]
Fenolo tirita el timiano. - = thymol.
- TIMON’O
- Antaŭa lignopeco en veturilo al kiu oni jungas la ĉevalojn.
// — isto. - = F-H-I
= timon.
- TIMPAN’O
- Oreltamburo. Antikva muzikilo.
- = A-F-H-I-R
= tympan.
- Timpanism’o
- [Med.]
Granda sonoreco ; tamburbruo.
V. tamburismo. - = tympanisme.
- Timpanit’o
- [Med.]
Ŝveliĝo de la ventro ĉe brutoj. - = tympanite.
- Timus’o
- {Vf.} [Anat.]
Subgorĝa glando (precipe ĉe bovido). - = thymus, ris (de veau).
- Tin’o
- 1 : Kuvego, lesivkuvo.
// — eto.
2 : {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝo, tonfiŝo (thynnus). V. tonfiŝo, V. tuno. - = 1 : cuvier. 2 : thon.
- Tinam’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de perdriko (tinamus). - = tinamou.
- TINDR’O
- Fajrofungo, meĉaĵo.
- = A-G
= amadou.
- TINE’O
- [Entom.]
Speco de insektoj ŝtofmanĝaj (tinea).
// — oidoj. - = teigne, mite.
- TINK’O
- [Ikt.]
Speco de riverfiŝo (tinca). - = A-F-H-I
= tanche.
- TINKTUR’I
- Arte kolorigi.
// — ado, ilo, isto, ejo. - = A-F-G-H-I
= teindre.
- TINT’I
- Sonori, kiel frapita bronzo.
// — ado, ilo. - = A-F-I
= tinter.
- Tinunkol’o
- {Vf.} [Ornit.]
Speco de falko (falco tinnunculus).
V. kestrelo. - = crécerelle.
- TIO
- Tiu afero, objekto.
// tio estas ; tio kio ; tio ĉi. - = cela.
- TIOM
- Tiakvante.
// tioma ; tiom kiom. - = autant.
- Tiosinamin’o
- {T.Vx} [Kem. fot.]
Kemiaĵo uzata en fotografado. - = thiosinnamine.
- TIP’O
- Originala modelo.
// ekstertipa ; kontraŭtipo [Fot.], — isto. - = A-F-G-H-I-R
= type.
- Tipografi’o
- Arto presi per moveblaj literoj.
- = A-F-G-H-I-R
= typographie.
- Tipul’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de insektoj kulformaj (tipula). - = bibion.
- TIR’I
- Aligi al si aŭ apud si ; eligi.
// — ado, aĵo, eco, egi, igi, iĝi, ilo ; al’, el’, kun’, re’, super’, supren’, sur’tiri ; buton, kork’tirilo ; pinĉotirita. - = F-H-I
= tirer.
- TIRAN’O
- Regnestro kiu trouzas sian aŭtoritaton.
// — eco.
// tiranbirdo [Ornit.] speco de falko (tyrannus). - = A-F-G-H-I-R
= tyran.
- Tiroid’a
- {T.Vx}
V. tirojda. - = thyroïde.
- Tirojd’a
- {Df.} [Anat.]
Pri kartilago (kaj glando) laringa.
V. tiroida. - = A-F-G-H-I-R
= thyroïde.
- Tirol’o
- {V.P.} [Geogr.]
Provinco de okcidenta Aŭstrio.
// — ano. - = Tyrol.
- Tirs’o
- [Bot.]
Floraranĝeco ĉe kelkaj kreskaĵoj, kiel lilako, k.t.p. - = thyrse.
- TITAN’O
- [Mitol.]
Mitologia giganto. - = A-F-G-H-I
= titan.
- Titani’o
- [Kem.]
Metalo malmulte konata. - = titanium, titane.
- TITOL’O
- Surskribaĵo de libro, ĉapitro, k.t.p. ; honora alnomo.
// — aĵo, ita. - = A-F-G-H-I-R
= titre.
- Titr’i
- {Rh.} [Kem.]
Kvantotaksi likvaĵon, alojaĵon, k.t.p.
// — ado. - = titrer.
- TIU
- La jena persono pri kiu oni parolas.
// tiu kiu. - = celui-là.
- TIZAN’O
- Kuraca trinkaĵo.
- = tisane.
- Tjerc’o
- {Df.}
Speciala skerma pozicio. - = tierce (escrime).
- Tlasp’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de kruciferoj (thlaspi). - = thlaspi, bourse à pasteur.
- TOAST’O
- V. tosto.
- = A-F-G-R
= toast.
- TOF’O
- Vulkana ŝtono.
- = A-F-G-H-I-R
= tuf.
- TOG’O
- Romana lanrobo ; simila vestaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= toge.
- TOGAT’O
- Togulo, kiel pastro, advokato, profesoro.
- = homme de robe.
- Toks’a
- Venena.
// — aĵo, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= toxique.
- TOL’O
- Teksaĵo el fadeno, lino, kanabo, k.t.p.
// — aĵo, aĵejo ; vakstolo. - = F-H-I
= toile.
- TOLER’I
- Indulgi, permesi, allasi.
// — ado, ebla, ema, anta, eco ; netolerema. - = A-F-H-I
= tolérer.
- Tolu’o
- {V.P.}
Balzamo de ia speco de arbo (toluifera). - = tolu.
- Toluen’o
- {Df.}
Hidrogena karbido tirita el gudro. - = toluène.
- TOMAT’O
- [Bot.]
Speco de solanaco, kies frukto estas manĝebla (solanum lycopersicum). - = A-F-G-H-I-R
= tomate.
- TOMB’O
- Ĉerkujo.
• (Erare oni uzis tombi anstataŭ fali.).
// — aro, ejo ; entombigi. - = A-F-H
= tombe.
- Tombak’o
- [Miner.]
Blanka kupro, alojaĵo el zinko kaj flava kupro. - = A-F-G-H-I-R
= tombac.
- Tombol’o
- Speco de loterio.
- = F-G-I-R
= tombola.
- Tomism’o
- {V.I.}
Doktrino de S-a Tomo (Thomas), teologiisto kaj filozofo. - = thomisme.
- Tomist’o
- {V.I.}
Ano de tomismo. - = thomiste.
- Ton-fiŝ’o
- {T.Vx} [Ikt.]
V. tino, V. tuno. - = thon.
- Ton-kvant’o
- ‹?› {T.Vx}
V. tuno kaj V. tonelo. - = tonnage.
- TON’O
- [Muz., Art.]
Grado de altiĝo aŭ malaltiĝo de sono, koloro, k.t.p.
// — eco, igi, iĝi ; duontono ; ordona tono ; fikstonigi. - = A-F-G-H-I-R
= ton, teinte.
- TOND’I
- Raztranĉi hararon, lanaron, k.t.p.
// — ado, aĵo, ilo, isto ; detondi. - = F-I
= tondre.
- TONDR’O
- Bruego akompananta fulmon.
// ektondri ; fulmotondro. - = A-F-G-H-I
= tonnerre.
- Tonel’o
- {Df.}
V. tuno, V. tonkvanto. - = tonne.
- Tonik’o
- [Muz.]
Unua noto de gamo. - = tonique.
- Tonsil’o
- [Anat.]
Gorĝa glando migdalforma. - = A
= amygdale.
- Tonsilit’o
- [Med.]
Inflamo de la tonsiloj. - = amygdalite.
- Tonsilotomi’o
- [Kir.]
Tonsiltranĉado. - = amygdalotomie.
- Tonsur’o
- Verta senhariĝo (signo de katolika pastreco).
- = A-F-G-H-I-R
= tonsure.
- Tont’o
- {M.T.} [Mar.]
Kurbformo de ŝipa ferdeko. - = tonture.
- Tontin’o
- {Rh., Df.}
Monasocio. - = A-F
= tontine.
- Top’a
- {Sr.}
Rilata al ia loko, temo.
V. topika. - = topique.
- Top’o
- [Mar.]
Supera planketo de dikaj mastoj.
// top’masto, velo.
V. marso. - = A
= hune.
- TOPAZ’O
- [Miner.]
Flava juvelŝtono. - = A-F-G-H-I-R
= topaze.
- Topik’a
- {Sr.}
V. topa. - = topique.
- Topik’o
- [Med.]
Medikamento uzata ekstere. - = topique.
- Topografi’o
- Arto priskribi, desegni lokojn, regionojn.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= topographie.
- Topologi’o
- Scienco de la komunaj lokoj, (retorikaj temoj) [tiel difinita].
- = topologie.
- Tor’o
- {T.Vx} [Mek., Arkit.]
Rondaĵo ĉirkaŭkolona ; ŝnurplektaĵo. - = A-F-H-I
= tore, toron.
- Tor’o
- {V.P.}
Sinagoga rullibro • (alia senco). - = thora.
- Torak’o
- Brusto inter kolo kaj diafragmo.
- = A-F-H-I
= thorax.
- TORĈ’O
- Lumigilo el rezino aŭ vakso.
- = A-F-H-I
= torche.
- TORD’I
- Perforte turni, disturni, premturni.
// — ado, aĵo, eco, iĝi ; ĉirkaŭ’, de’, mal’tordi ; tordaĉisto de la leĝo {Rh.}. - = A-F-H-I
= tordre.
- TOREADOR’O
- Atakanto de virbovoj en virbova kurado.
- = A-F-G-I-R
= toréador.
- Toreni’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de skrofulariacoj (torenia). - = torénie.
- TORENT’O
- Rapidege fluanta akvomaso.
// — eco. - = A-F-H-I
= torrent.
- TORF’O
- Speco de terkarbo, marĉokarbo.
// — eca, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= tourbe.
- Tori’o
- [Kem.]
Metalo malmulte konata. - = thorium.
- TORN’I
- Prilabori lignon, metalojn, terpotojn per speciala turnilo.
// — aĵo, isto, ilo, ejo. - = A-F-H-I
= tourner.
- TORNISTR’O
- Ŝultrosako, dorsosako.
- = G
= havre-sac.
- TORPED’O
- 1 : [Ikt.]
Speco de elektraj fiŝoj (topedo). V. torpilio.
2 : [Mar.]
Cigarforma kuglego por eksplodigi ŝipojn.
// torpedŝipeto ; torpedi. - = 1 + 2 : torpille.
- TORPILI’O
- {Df.} [Ikt.]
V. torpedo. - = torpille.
- TORS’O
- Meza parto de la homa korpo, ankaŭ en statuo.
- = A-F-G-I-R
= torse.
- TORT’O
- Speco de kuko, de pasteĉo.
- = A-F-G-H-I-R
= tarte, tourte.
- Tortur’i
- Turmentege esplori.
- = A-F
= torturer.
- TORUS’O
- [Mat.]
Solido naskita de cirklo turniĝanta ĉirkaŭ rekto ekster sia centro. - = A-F-G-H-I
= tore.
- Toskan’o
- {V.I.}
Landano de itala provinco.
// — ujo. - = Toscan (un).
- TOST’O
- Paroleto post manĝo por trinki je la honoro de iu.
V. toasto. - = A-F-G-R
= toast.
- Totan’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (totanus). - = chevalier.
- TRA
- Prepozicio kiu esprimas movon en libera spaco de unu punkto al alia, meze de.
// — e ; tra’bori, iri, lerni, meti, pasi, piki, veturi. - = F-H
= à travers de.
- TRAB’O
- Dika peco de ligno kvadratigita.
// — eto, aĵo, aro. - = I
= poutre.
- Trabekl’o
- {Vf.} [Anat.]
Muskola fibrofasko sidanta en la korventrikloj. - = colonne (du cœur).
- TRADICI’O
- Parola transdono de historiaj faktoj.
// — aro. - = A-F-H-I-R
= tradition.
- TRADUK’I
- Transigi de unu lingvo en alian.
// — aĵo, ado, anto, ebla, isto. - = F-H-I
= traduire.
- TRAF’I
- Atingi (celon), sukcese pafi.
// — aĵo, ado, ebla ; maltrafi. - = atteindre (un but).
- Tragant’o
- Speco de gumo.
- = adragant.
- TRAGEDI’O
- Drama verko taŭga por naski teruron, kompaton, k.t.p. per nobelaj roloj.
// — aĵo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= tragédie.
- Tragelaf’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de ŝafo, cervokapro (ovis tragelaphus). - = mouflon.
- TRAGIK’A
- Tragedia, tragedieca.
// — aĵo, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= tragique.
- Tragikomedi’o
- Teatraĵo duontragedia duonkomedia.
- = A-F-G-H-I-R
= tragicomédie.
- Tragol’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de mamulo remaĉulo (tragulus). - = chevrotain.
- Tragopog’o
- {T.Vx} [Bot.]
Kaprobarbo, speco de kompozito (tragopogon). - = salsifis.
- Traĥe’o
- [Anat.]
V. trakeo. - = trachée-artère.
- Traj’o
- {Rh.}
Provo (en futbalo). - = A
= essai (foot-ball).
- Trajektori’o
- [Mek.]
Fluglinio, vojirlinio (de kuglo, k.t.p.). - = A-F-G-H-I-R
= trajectoire.
- Trajn’i
- {V.P.}
Dresi, ekzerci por vetkuroj, por ia sporto. - = entraîner.
- Trajn’o
- {T.Vx} [Tekn.]
Ĉaro (?) ; veturilaro (?). - = train.
- TRAJT’O
- Vizaĝlinio.
// — aro. - = A-F-I
= trait.
- Trake’o
- [Anat.]
Organika spirtubo ĉe homo kaj bestoj.
V. traĥeo. - = trachée-artère.
- Trakeli’o
- [Bot.]
Speco de kampanolacoj (trachelia). - = trachélie.
- Traken’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝo (trachenus). - = vive.
- Trakit’o
- [Miner.]
Speco de vulkana ŝtono. - = trachyte.
- TRAKT’I
- Disvolvi, elmontri parole aŭ skribe, kontrakti.
// — ado, aĵo ; inter’, ek’trakti. - = A-F-H-I-R
= traiter.
- TRAKTAT’O
- 1 : Verko en kiu oni traktas pri scienco aŭ arto.
2 : Kontrakto, interkonsento. - = A-F-H-I-R
= 1 + 2 : traité.
- Traktori’o
- [Geom.]
Speco de kurbo. - = tractrice.
- Traktus’o
- [Anat.]
Fibreca retaĵo. - = tractus.
- TRAM’O
- Kava relo.
// tram’relo, vojo, veturilo. - = A-F-G-H-I-R
= rail creux.
- TRANĈ’I
- Disigi, dividi per akra ilo.
// — eti, ado, aĵo, ilo, isto ; al’, ĉirkaŭ’, de’, dis’, el’, en’tranĉi ; tranĉilfaristo ; tranĉi la gorĝon ; detranĉi la kapon. - = F-H-I
= tailler, couper, trancher.
- Tranĉe’o
- [Milit.]
Speco de fosaĵo. - = A-F-R
= tranchée.
- TRANKVIL’A
- Kvieta, senzorga, sentima, senekscita.
// — eco, igi, iĝi ; maltrankvila. - = A-F-H-I
= tranquille.
- TRANS
- Prepozicio uzata por signifi situacion aŭ movon de unu flanko al la alia.
// — e ; trans’igi, igebla, igilo. - = L
= au-delà de.
- Transakci’o
- {V.P.}
Interkonsentita mezaranĝo. - = transaction.
- Transcend’a
- [Fil., Mat.]
Transpasanta ĉiun limon. - = A-F-G-H-I-R
= transcendant.
- Transept’o
- [Arkit.]
Parto de preĝejo inter navo kaj ĥorejo. - = transept.
- Transform’i
- Aliformigi.
• (Ĉu : trans’formi ?). - = A-F-H-I
= transformer.
- Transformator’o
- [Elek.]
Aparato por transformi elektran fluon. - = A-F-G-H-I-R
= transformateur.
- Transfug’o
- {V.P.}
Forkurinto. - = transfuge.
- Transit’o
- Movo de komercaĵoj aŭ pasaĝeroj tra lando.
- = A-F-G-H-I-R
= transit.
- Transitiv’a
- [Gram.]
Aktiva (pri verbo). - = A-F-G-H-I-R
= transitif.
- Translaci’o
- Transporta movo de unu loko al alia.
- = A-F-H-I
= translation.
- Transpar’a
- Diafana, travidebla, travidiga.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= transparent.
- Transvers’a
- [Anat.]
Oblikva. - = A-F-H-I
= transverse.
- Trap’o
- [Bot.]
Speco de akvokreskaĵo, akvokaŝtano (trapa). - = A-F-H-I
= macre, tribule d’eau, corniole.
- TRAPEZ’O
- [Geom.]
Kvarlatero, kies du lateroj estas neegalaj kaj paralelaj. - = A-F-G-H-I-R
= trapèze.
- Trapezoid’o
- {T.Vx} [Geom.]
V. trapezojdo. - = trapézoïde.
- Trapezojd’o
- {Df.} [Geom.]
Geometria figuraĵo trapezforma.
V. trapezoido. - = trapézoïde.
- Trapist’o
- {V.I.}
Monaĥo de monaĥejo nomata Trapo. - = trappiste.
- TRAT’I
- Sendi kambion, pagordon al iu.
// trati al iu ; tratanto, tratato. - = F-G-H-I-R
= traite (tirer une).
- TRAŬB’O
- {Df.}
Beraro, vinberaro.
V. vino.
// traŭbrikolto. - = G
= grappe, raisin.
- Traŭm’o
- [Med.]
Perturbaro kaŭzita de vundo. - = traumatisme.
- Traŭmatik’a
- {V.P.} [Med.]
Traŭma. - = traumatique.
- Travers’o
- {T.Vx} [Fort.]
Termasivo perpendikla al parapedo. - = F-H-I
= traverse.
- Travertin’o
- {V.I.}
Speco de kalka ŝtono uzata en Italujo por konstruaĵoj. - = travertin.
- Travesti’o
- Rolo de viro ludata de virino kaj reciproke.
- = A-F-G-H-I
= travesti.
- TRE
- Multe.
// — ege. - = F
= très, beaucoup, fort.
- TRED’I
- {V.P.}
Piedpremi. - = A
= fouler aux pieds.
- TREF’O
- Unu el la kvar koloroj de ludkartaro.
- = F-G-R
= trèfle (carte).
- TREM’I
- Agitiĝi de senĉesaj movetoj, skuetiĝi.
// — eti, egi, ado, anta ; tratremi ; tertremo ; tremfrosto. - = A-F-I
= trembler.
- Trema’o
- {Df.} [Gram.]
Supersigno konsistanta el du punktoj (¨) kaj montranta ke du vokaloj devas esti prononcataj aparte unu de la alia. - = tréma.
- TREMOL’O
- [Bot.]
Speco de poplo (populus tremula). - = A-F-G-H-I-R
= tremble.
- TREMP’I
- Malsekigi enigante en likvaĵon.
// — ado, aĵo, iĝi. - = F
= tremper.
- TREN’I
- Tiri post si.
// — ado, aĵo, iĝi, ilo ; for’, super’, sur’treni ; tren’kablo, ŝipo. - = A-F
= traîner.
- Trepan’i
- [Kir.]
Trabori la kranion.
// — ado, ilo. - = A-F-G-H-I-R
= trépaner.
- TREZOR’O
- Amaso de oro, arĝento, k.t.p.
// — ejo. - = trésor.
- TRI
- Nombro : du kaj unu, 3.
// — obla, ono, ope ; tridek ; trifoje ; tri’angulo, dento, piedo, latero, folio. - = trois.
- Tri’o
- Muzikaĵo por tri voĉoj aŭ instrumentoj.
- = trio.
- Triak’o
- {V.I.}
V. teriako. - = thériaque.
- Triangul’o
- {Muz.T.} [Muz.]
Triangula muzikilo • (speciala senco). - = triangle.
- Trias’o
- [Geol.]
La plej antikva teraĵo de la dua epoko. - = trias.
- Tribl’o
- {V.I.} [Bot.]
Speco de rutacoj (tribulus). - = tribule, herse.
- Tribord’o
- {Df.} [Mar.]
Dekstra, verda flanko de ŝipo. - = tribord.
- Tribraĥ’o
- [Metr.]
Verspiedo el tri mallongaj silaboj. - = tribraque.
- Tribun’o
- 1 : Romana magistrato protektanto de la popolamaso.
2 : Podio, katedro. - = A-F-G-H-I-R
= 1 : tribun. 2 : tribune.
- TRIBUNAL’O
- Juĝistaro.
- = A-F-G-H-I-R
= tribunal.
- Tribus’o
- {T.Vx} [Bot.]
Parto de familio, gento. - = tribu.
- TRIBUT’O
- Prodependa pago.
// — ulo. - = A-F-G-H-I
= tribut.
- Triceps’o
- [Anat.]
Trikapa muskolo. - = triceps.
- Tricikl’o
- Trirada velocipedo.
- = A-F-H-I
= tricycle.
- Tridakn’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de klapmoluskoj, tridentulo (tridacne). - = tridacne.
- Triental’o
- {V.P.} [Arkeo.]
Romana antikva trinkvazo. - = triental.
- Trifoli’o
- [Bot.]
Speco de fabacoj (trifolium). - = A-F-I-R
= trèfle.
- Trigl’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de marfiŝo (trigla). - = rouget, grondin.
- Trigloĥin’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de junkacoj (triglochin). - = triglochin.
- Trigonel’o
- {Df.} [Bot.]
Speco de fabacoj (trigonella). - = fenu grec, trigonelle.
- Trigonocefal’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de amerikaj serpentoj (trigonocephalus). - = trigonocéphale.
- Trigonometri’o
- [Mat.]
Scienco pri kalkulo de elementoj de trianguloj. - = A-F-G-H-I-R
= trigonométrie.
- Triĥin’o
- [Zool.]
Speco de parazitaj vermoj (trichina). - = trichine.
- TRIK’I
- Fari maŝteksaĵon per dudriloj aŭ per speciala teksilo.
// — aĵo, ado, ilo, ist’o-ino. - = F
= tricoter.
- Triki’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de skaraboj (trichius). - = trichie.
- Trikolom’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (tricholoma). - = tricholome.
- Trikoloret’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de violo (viola tricolor). - = pensée.
- Trikot’o
- Trikita maŝteksaĵo ; trikaĵo.
- = F
= tricot.
- Triktrak’o
- Speco de ludo per ĵetkuboj kaj damoj.
V. bakgameno. - = trictrac.
- TRIL’O
- [Muz.]
Rapida kaj alterna ripeto de du interskvaj notoj.
V. triolo. - = A-F-G-I-R
= trille.
- Trilateral’o
- [Mat.]
Trilatera figuraĵo, triangulo. - = trilatère.
- Trili’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de amerikaj liliacoj (trillia). - = trillie.
- Trilion’o
- Mil bilionoj.
- = A-F-G-H-I-R
= trillion.
- Trilobit’o
- [Pale.]
Fosilia krustulo de la primitivaj teraĵoj. - = trilobite.
- Trimestr’o
- {Vef.}
Daŭro da tri monatoj. - = trimestre.
- Trimetr’o
- [Metr.]
Trimezura verso (greka aŭ latina). - = trimètre.
- Tring’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (tringa).
V. maĉeto. - = maubèche.
- TRINK’I
- Sorbi likvaĵon.
// — ado, aĵo, ebla, ema, ejo, ujo, ilo, ulo, igi, iĝi ; eltrinki. - = F-G
= boire.
- Trinomj’o
- [Alg.]
Algebra kvanto konsistanta el tri termoj. - = trinôme.
- Triol’o
- {T.Vx} [Muz.]
V. trilo. - = trille.
- Triolet’o
- 1 : Versaĵeto okversa.
2 : Grupo de tri muzikaj notoj egalvalorantaj du. - = A-F-G-R
= 1 + 2 : triolet.
- TRIP’O
- Besta internaĵo.
- = A-F-H-I-R
= tripe.
- TRIPOL’O
- Silikeca substanco kiun oni pulvorigas por froti kaj poluri metalojn.
- = A-F-H-I
= tripoli.
- Trips’o
- [Entom.]
Speco de ortopteroj (thrips).
V. fisopodo. - = thrips.
- Triptik’o
- Trifalda kadraĵo.
- = A-F-H-I-R
= triptyque.
- Triset’o
- {V.I.}
Speco de ludo uzata en Italujo. - = trois-sept ?
- Trism’o
- {V.I.} [Med.]
Makzela kontrakturo. - = trismus.
- Trit’o
- {Df.} [Zool.]
Speco de batrakoj, akvolacerto (triton). - = triton.
- Tritik’o
- [Bot.]
Plej bona speco de greno (triticum).
// — aĵo. - = froment.
- Triton’o
- {V.I.} [Muz.]
Intervalo de tri tonoj.
• (Eble : tri’tono). - = triton.
- TRIUMF’I
- Militvenki, honoriĝi, fieriĝi pro militvenko.
- = A-F-G-H-I-R
= triompher.
- Triumvir’o
- [Hist.]
Romana magistrato havanta du sampovajn kolegojn. - = triumvir.
- Triumvirat’o
- [Hist.]
Triumvireco. - = triumvirat.
- TRIVIAL’A
- Malnobla, maldelikata, komunaĉa.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= trivial.
- TRO
- Adverbo, pli ol estas sufiĉe.
// — a, e, eco. - = F-I
= trop.
- TROFE’O
- Venkosigno.
- = A-F-G-H-I-R
= trophée.
- TROG’O
- Kava ujo el ligno aŭ ŝtono por trinkigi bestojn, akvumi gipson, k.t.p. ; kuvo.
// — eto. - = A-G
= auge.
- Troglodit’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de paserbirdo (troglodytes). - = troglodyte.
- Trogon’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de sudamerikaj grimpobirdoj (trogon). - = couroucou.
- Trok’o
- [Zool.]
Speco de moluskoj gasteropodoj (trochus).
// — oidoj. - = troque.
- Trokantr’o
- {Df.} [Anat.]
Tuberaĵo de la femurosto. - = trochanter.
- Trokar’o
- [Med.]
Kirurgia pikilo. - = trocart.
- Troke’o
- Verspiedo el longa kaj mallonga.
- = A-F-G-I-R
= trochée.
- Trokel’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de paserbirdoj (trochilus). - = pouillot.
- Trokil’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de muŝbirdoj (trochilus). - = colibri.
- Trokle’o
- [Anat.]
Artikigo de la humero. - = trochlée.
- Troks’o
- {T.Vx} [Entom.]
Speco de skaraboj (trox). - = trox.
- TROMB’O
- Turnakvego.
- = F-G-H-I
= trombe.
- Trombon’o
- Muzika blovinstrumento el kupro.
- = A-F-H-I-R
= trombone.
- TROMP’I
- Erarigi per mensogo.
// — adi, aĵo, anto, ema, ebla, iĝi ; maltrompi. - = F
= tromper.
- TRON’O
- Reĝa seĝo.
// — ejo ; en’, sur’, sen’tronigi ; atingi la tronon. - = A-F-G-H-I-R
= trône.
- TROP’O
- Esprimaĵo uzata laŭ figuraĵa senco.
- = A-F-G-H-I-R
= trope.
- Tropeol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de geraniacoj (tropœolum). - = capucine.
- Tropik’o
- [Astr.]
Ĉiu el la du cirkloj super kaj sub la ekvatoro ĉe 23 gr. 28 m. de latitudo. - = A-F-G-H-I-R
= tropique.
- TROT’I
- (Pri ĉevalo) havi iradon mezan inter paŝo kaj galopo.
// — ado, isto ; trotĉevalo. - = A-F-H-I
= trotter.
- TROTUAR’O
- Strata piedirantejo.
- = F-G-R
= trottoir.
- TROV’I
- Renkonti serĉante aŭ okaze.
// — aĵo, ilo, iĝi ; eltrovi. - = F-I
= trouver.
- TRU’O
- Kavaĵo, traŝiraĵo.
// — eto, aĵo, ita ; sentrua. - = F
= trou.
- Trubadur’o
- {V.P.}
Poeto de la antikva franca lingvo. - = troubadour.
- TRUD’I
- Almeti per forto.
// — ado, ema ; altrudi ; trudepeti ; sin trudi. - = imposer.
- TRUF’O
- [Bot.]
Speco de subtera fungo (tuber).
// — ejo, isto ; trufgarnita. - = A-F-G-H-R
= truffe.
- TRUL’O
- Masonilo por gipso, cemento, mortero.
- = A-F
= truelle.
- TRUMP’O
- Kupra blovmuzikilo uzata de ĉasistoj.
- = trompe.
- TRUMPET’O
- Kupra blovmuzikilo uzata de rajdarmeo.
// — ado, isto. - = A-F-G-H-I
= trompette.
- TRUNK’O
- Parto de arbo inter radikoj kaj branĉoj ; busto de homa korpo sen kapo nek kruroj.
// — eto ; diktrunka ; greftotrunko ; sentrunketa. - = A-F-H-I
= tronc.
- TRUP’O
- Bando (de aktoroj).
- = A-F-G-H-I-R
= troupe.
- Trusken’o
- {T.Vx} [Tekn.]
Ilo de lignaĵisto. - = trusquin.
- Trust’o
- Koalicio por akaparo.
- = A-F-G-H-I
= trust.
- TRUT’O
- [Ikt.]
Speco de riverfiŝoj (salmo trutta). - = A-F-H-I
= truite.
- TUALET’O
- Ĉio, kio koncernas vestadon.
// — ejo ; tualet’tuko, ĉambro ; fari tualeton. - = A-F-G-I-R
= toilette.
- TUB’O
- Kava cilindro ; kanalo.
// — eto, isto ; tubforma ; aer’, ampol’, kamen’tubo ; kamentubisto. - = A-F-H-I
= tuyau, tube.
- TUBER’O
- Ŝvelaĵo, nodo.
// — eto, aĵo ; tubera bastono ; ligotubero. - = A-F-I
= tubérosité, nœud.
- Tuberkl’o
- [Bot., Med.]
Tubereto.
V. tuberkulo. - = A-F-G-H-I-R
= tubercule.
- Tuberklin’o
- {T.Vx} [Med.]
Solvaĵo en glicerino de tuberkloza bacilo.
V. tuberkulino. - = A-F-G-H-I-R
= tuberculine.
- Tuberkloz’o
- [Med.]
Malsano naskita de speciala bacilo (bacilo de Koch).
V. tuberkulozo. - = tuberculose.
- Tuberkul’o
- {W.D.}
V. tuberklo. - = tubercule.
- Tuberkulin’o
- {Vef.} [Med.]
V. tuberklino. - = tuberculine.
- Tuberkuloz’o
- {W.D.}
V. tuberklozo. - = tuberculose.
- Tuberoz’o
- {V.P.} [Bot.]
Alia nomo de polianto. - = tubéreuse.
- Tubj’o
- {Muz.T.} [Muz.]
Speco de blovinstrumento, bastrumpeto. - = tuba.
- TUF’O
- Densa aro de herboj, plumoj, haroj, k.t.p., fasko.
// — eto ; tuf’hava, ardeo ; hartufo. - = A-F
= touffe.
- TUJ
- Senprokraste.
// — a. - = tout de suite, sur le champ.
- Tuj’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de konifero (thuya). - = thuya.
- TUK’O
- Peco de ŝtofo.
// — eto ; antaŭ’, buŝ’, kol’, man’, lit’, ĉerk’, teler’, naz’, mort’tuko. - = G
= carré d’étoffe, linge.
- TUL’O
- Speco de puntaĵo tre maldika, retŝtofo.
- = A-F-G-H-I-R
= tulle.
- Tulip’o
- [Bot.]
Speco de liliacoj (tulipa). - = A-F-G-H-I-R
= tulipe.
- Tumor’o
- [Med.]
Ŝvelabsceso.
// — eca. - = A-F-H-I
= tumeur.
- TUMULT’O
- Granda movado de popolamaso kun bruo kaj malordo.
// — eco ; tumultsonorilo. - = A-F-G-H-I
= tumulte.
- Tumulus’o
- {T.Vx} [Arkeo.]
Funebra teraltaĵo, tomba monteto. - = A-F-H-I
= tumulus.
- Tun’o
- 1 : Pezo de mil kilogramoj.
V. tonelo, V. tonkvanto.
2 : {Vef.}
V. tino, V. tonfiŝo • (alia senco). - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 : tonne. 2 : thon.
- Tundr’o
- {V.P.}
Senarba marĉaĵo en SIberio. - = toundra.
- TUNEL’O
- Subtervojo, subtera galerio.
- = A-F-G-H-I-R
= tunnel.
- Tungsten’o
- [Kem.]
Metalo malmulte konata.
V. volframo. - = tungstène.
- Tungstenat’o
- [Kem.]
Salo el tungstenacido kaj bazo. - = tungsténiate.
- Tunik’o
- Jako, kitelo (uzita ĉe la Romanoj).
- = A-F-G-H-I-R
= tunique.
- TUR’O
- Alta konstruaĵo plej ofte rondforma.
// — eto, ego ; turetŝipo. - = A-F-G-H-I
= tour.
- TURB’O
- Turnludilo ; objekto turboforma.
- = toupie.
- TURBAN’O
- Vira kapvesto de la Turkoj.
- = A-F-G-H-I-R
= turban.
- TURBIN’O
- Speco de hidraŭlika rado.
- = A-F-G-H-I-R
= turbine.
- TURD’O
- [Ornit.]
Speco de paserbirdoj (turdus). - = grive.
- Turing-klub’o
- Klubo zorganta pri turismo kaj turistoj.
- = A-F-G-H-I-R
= Touring-club.
- TURISM’O
- Turisteco, turistado.
- = A-F
= tourisme.
- TURIST’O
- Ekskursisto, plezurvojaĝisto, rondvojaĝisto.
- = A-F-G-R
= touriste.
- TURK’O
- Popolano de sud orienta Eŭropo kaj malgranda Azio.
// — ujo. - = Turc (un).
- TURKIS’O
- Palblua juvelŝtono.
- = A-F-G-H-I
= turquoise.
- Turmalin’o
- [Miner.]
Speco de kristaligita ŝtono. - = A-F-G-H-I-R
= tourmaline.
- TURMENT’I
- Suferigi.
// — eti, egi, ilo, iĝi, ejo, isto. - = A-F-H-I
= tourmenter.
- TURN’I
- Movi ĉu ronden ĉu flanken ĉu posten.
// — ado, aĵo, ema, iĝi, ilo ; al’, de’, el’, en’, re’, sur’turni ; sin turni al ; turn’akvo, kruco, vojo, vento ; turnludilo ; returnen iri ; elturniĝema. - = A-F-H
= tourner (trans.).
- TURNIR’O
- Militista festo kun bataloj de kavaliroj per malakraj armiloj.
- = A-F-G-H-I-R
= tournoi.
- Turnsol’o
- {Vef.}
Alia nomo de lakmuso, V. lakmuso • (aŭ de helianto ? V. helianto). - = tournesol.
- TURT’O
- [Ornit.]
Speco de kolumbo (columbus turtur).
// — ino, ido. - = A-F-G-H-I
= tourterelle.
- TUS’I
- Elspiri aeron konvulsie kaj brue el la pulmoj pro irito de la spirorganoj.
// — ado, igi. - = F-H-I
= tousser.
- Tusilag’o
- [Bot.]
Speco de kompozitoj (tussilago). - = tussilage, pas d’âne.
- TUŜ’I
- Meti la manon sur, palpi, atingi, eksciti, koncerni.
// — eti, egi, ado, iĝi ; kun’, inter’, re’tuŝi ; kortuŝi ; netuŝebla ; tuŝante tiun punkton. - = A-F-I
= toucher.
- TUT’A
- Enhavanta ĉion.
// — aĵo, eco, igi ; entute. - = F-I
= tout entier.
- U
- Dudek kvina litero de la esperanta alfabeto.
- = U.
- U
- Finiĝo de la ordona kaj dezira modo en la verboj, kiel ekz :
// kantu ; mi volas, ke li venu. - = Terminaison de l’impératif en Esperanto.
- Uat’o
- {Vef.} [Elek.]
V. ŭato, V. wato, V. vato. - = watt.
- Udal’o
- Feŭda heredbieno, liberbieno.
- = alleu.
- UJ
- Sufikso por signifi aferon :
kiu portas aŭ entenas multajn samspecajn aferojn, kiel ekz. meblo, vazo, k.t.p. : .
// telerujo, piprujo ;
aŭ arbo :
// pomujo, pirujo ;
aŭ lando rilate al siaj landanoj :
// Anglujo, Germanujo, k.t.p. (sed nur kiam estas eble kompreni : ujo de Angloj, Germanoj, k.t.p.). - = Suffixe ayant le sens général de : récipient, contenant, etc.
- Ukaz’o
- Carordono.
- = A-F-G-H-I-R
= ukaze.
- Ukrain’o
- {V.P.} [Geogr.]
Limlanda provinco de Rusujo.
// — ano. - = Ukraine.
- UL
- Sufikso uzata por persono, individuo, besto havanta tian econ, posedanta tian aferon, faranta tian agon, kiel, ekz :
// blankulo, blindulo ; ĝibulo, ftizulo ; manĝegulo, drinkulo, k.t.p. - = Suffixe ayant le sens général de : personne, individu caractérisé, qualifié par.
- ULAN’O
- Germana lancisto-soldato.
- = A-F-G-H-I-R
= uhlan.
- ULCER’O
- Nefermita, pusodona vundo.
// — eca, iĝi. - = A-F-H-I
= ulcère.
- Uleks’o
- [Bot.]
Speco de fabacoj (ulex). - = ajonc.
- Ulem’o
- [Voj.]
Mahometana doktoro de teologio. - = ouléma.
- ULM’O
- [Bot.]
Speco de arboj (ulmus).
// — aro ; acoj. - = F-G-H-I
= orme.
- ULN’O
- 1 : Antikva mezurero de longeco.
2 : {T.Vx} [Anat.]
Kubutosto. V. kubito. - = F-H-I
= 1 : aune. 2 : cubitus.
- Ultimat’a
- ‹?› {Rh.}
Lasta, fina. - = dernier, ultime.
- Ultimat’o
- {V.P.}
V. ultimatumo. - = ultimatum.
- Ultimatum’o
- Neŝanĝa, nepra kondiĉo.
V. ultimato. - = A-F-G-H-I-R
= ultimatum.
- Ultramar’a
- Pri nuanco de bluo, l.v. transmara.
- = A-F-G-H-I-R
= (bleu) d’outremer.
- Ultramont’a
- L.v. transmonta.
// — ano, papano. - = A-F-G-H-I-R
= ultramontain.
- Ultramontism’o
- Ultramontaneco, papaneco.
• (ultramontanismo estus preferinda). - = A-F-G-H-I-R
= ultramontanisme.
- Ultraviol’a
- [Fiz.]
Transviola (en la suna spektro). - = ultraviolet (rayon).
- Ulul’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de strigo (ulula). - = grande chouette de Laponie.
- Ulv’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de maralgoj (ulva).
// — acoj. - = ulve.
- UM
- Sufikso sen difinita senco por montri neprecizan rilaton kun la antaŭa radiko, kiel, ekz :
// malvarmumi ; orumi ; kolumo, manumo ; proksimuma, k.t.p. - = Suffixe dont le sens est indéterminé.
- UMBEL’O
- [Bot.]
Branĉetaro, floraro ombrelforma.
// umbelgento. - = ombelle.
- Umbelifer’oj
- {T.Vx} [Bot.]
Granda familio de kreskaĵoj dukotiledonaj, al kiu apartenas apio, fenikolo, cikuto, k.t.p. - = ombellifères.
- UMBILIK’O
- [Anat., Bot.]
Mezventra naskiĝa cikatro ĉe mamuloj ; hilo. - = A-F-H-I
= nombril ; ombilic.
- UNC’O
- Pezmezureco (cirkaŭe 32 gr.) ; monero.
- = A-F-G-H-I-R
= once.
- Unci’o
- [Zool.]
Speco de mamulo katsimila (oncia). - = once, cougouar.
- UNG’O
- Korneca parto de la ekstremaĵo de fingroj.
// — ego ; ungograti. - = F-H-I
= ongle.
- Uni’o
- {V.P.}
Unuiĝo.
// — ano, membro de la greka unuigita eklezio. - = union.
- UNIFORM’O
- Laŭmodela kostumo (por lernantoj, soldatoj, k.t.p.).
- = A-F-H-I
= uniforme.
- UNIK’A
- Sola, sensimila, ununura.
- = unique.
- Unison’o
- Unusono, unusonaĵo, unusoneco.
- = A-F-H-I-R
= unisson.
- Unitari’a
- Celanta al unueco.
// — ano. - = unitaire.
- Unitariism’o
- Doktrino laŭ kiu estas nur unu persono en Dio.
• (unitarianismo ŝajnas preferinda). - = unitarisme.
- UNIVERS’O
- Tuta mondo videbla kaj nevidebla.
// — aĵo ; universestro. - = A-F-H-I
= univers.
- UNIVERSAL’A
- Rilata al ĉio, al la tuta mondo.
// — eco, igi, iĝi. - = A-F-H-I
= universel.
- UNIVERSITAT’O
- Supera lernejaro ; fakultataro.
// — ano, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= Université.
- UNKT’I
- {V.P.}
Ŝmiri, olei, sanktolei.
// — ado, aĵo, ilo. - = oindre.
- UNU
- Esenca nombrero.
// — a, e, o, eco, obla, ope, igi, iĝi ; Triunuo ; unu’anima, braka, forma, okula, voĉa. - = A-F-H-I
= un.
- Upas’o
- [Bot.]
Nomo de venenaj kreskaĵoj el Javinsulo (antiaris, trychnos). - = upas.
- Upup’o
- [Ornit.]
Speco de grimpobirdoj (upupa). - = A-F-I
= huppe.
- UR’O
- [Zool.]
Speco de sovaĝa bovo (bos urus). - = A-F-G-H
= aurochs.
- URAGAN’O
- Fortega detruema ventego.
- = A-F-H-I-R
= ouragan.
- Uran’o
- [Kem.]
Verda oksido de uranio. - = urane.
- Urani’o
- [Kem.]
Metalo nikelkolora, radio-aktiva. - = uranium.
- Uranus’o
- [Astr.]
Antaŭlasta planedo de nia suna sistemo. - = Uranus.
- URB’O
- Domaro pli granda ol vilaĝo.
// — aĵo, ano, eto, ego, eco, estro ; antaŭ’, ĉirkaŭ’, post’urbo ; urbogardisto ; samurbano ; urbodomo. - = A-F-H-I
= ville.
- Urd’a
- ‹?› {Rh.}
Nomo de la hinduja lingvo. - = urdu, hindoustani.
- Ure’o
- [Fiziol.]
Substanco trovebla en urino. - = A-F-H-I
= urée.
- Ureat’o
- {Df.} [Kem.]
Salo el ureika acido kaj bazo. - = urate.
- Ured’o
- {*} [Bot.]
Fungo, kiu kaŭzas malsanon de cerealoj (uredo).
// — acoj ; .
• (V. havas : uredinacoj ; ĉu el uredino ?). - = urédo.
- Ureik’a
- {T.Vx} [Kem.]
Acido trovebla en urino. - = urique.
- Uremi’o
- [Med.]
Malsano, veneniĝo de sango per urino. - = urémie.
- Ureter’o
- [Anat.]
Rentubo. - = uretère.
- Uretr’o
- [Anat.]
Urintubo.
// uretra bulbo. - = A-F-H-I
= urètre.
- Ureŭs’o
- Praegipta religia kapornamaĵo.
- = uréus.
- URĜ’I
- Esti neprokrastebla.
// — anta, eco. - = A-F-H-I
= être urgent, presser.
- Uri’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de palmipedoj (uria). - = guillemot.
- Urik’a
- {Vef.} [Kem.]
Pri azotacido naskita de la organismo. - = urique.
- URIN’O
- [Fiziol.]
Organika likvaĵo tirita el sango per renoj.
// — ado, aĵo, ejo ; urintubo. - = A-F-G-H-I-R
= urine.
- Urjadnik’o
- [Voj.]
Kozaka suboficiro. - = ouryadnik.
- Urli’o
- [Med.]
Apudorela ŝvelo.
// urlia febro. - = oreillons.
- URN’O
- Antikva pokalego, akvoĉerpa vazo.
- = A-F-G-H-I-R
= urne.
- UROGAL’O
- [Ornit.]
Speco de tetrao (tetras urogallus). - = grand coq de bruyère.
- URS’O
- [Zool.]
Speco de mamuloj viandomanĝaj plandmarŝaj (ursus).
// — ino, ido, ejo. - = ours.
- URTIK’O
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj senpetalaj (urtica).
// — acoj, aloj. - = F-H-I
= ortie.
- URTIKARI’O
- [Med.]
Urtikekzantemo, urtikjuko. - = A-F-H-I
= urticaire.
- US
- Finiĝo de la kondiĉa modo en la verboj, kiel ekz :
// se la vetero estus bela, ni povus promeni sur la kamparo. - = Terminaison du conditionnel en Esperanto.
- USON’O
- Nomo de la Unuigitaj ŝtatoj de Nordameriko, el la unuaj literoj U.S.O.N.A. (United States of North America).
// — ano. - = États-Unis d’Amérique.
- Ustilag’o
- [Bot.]
Speco de mikroskopaj fungetoj (ustilago). - = charbon (des céréales).
- Utalit’o
- {Rh.}
Verdkolora ŝtono nove trovita en la Ŝtato Utah. - = utahlite.
- UTER’O
- [Anat.]
Unu el la reproduktaj organoj ĉe mamulinoj. - = A-F-H-I
= utérus, matrice.
- UTIL’A
- Kapabla servi por io.
// — aĵo, eco, igi, ebla ; malutila ; ne’, sen’utila. - = A-F-H-I
= utile.
- Utilism’o
- [Fil.]
Etika doktrino, laŭ kiu utilo estas principo de ĉiu bono.
// — ano. - = A-F-G-H-I-R
= utilitarisme.
- Utopi’o
- Nerealigebla idealo, teorio.
// — isto. - = utopie.
- Utrikl’o
- [Nat. hist.]
Poŝeto, saketo, ĉeleto. - = utricule.
- UVERTUR’O
- [Muz.]
Simfonio per kiu komenciĝas opero. - = A-F-G-H-R
= ouverture.
- Uvul’o
- {Vef.} [Anat.]
Organeto traŭbforma sidanta ĉe enirejo de gorĝo. - = luette.
- UZ’I
- Utiligi por ia celo.
// — ado, aĵo, ebla, ilo, iĝi ; el’, tro’, malbon’, super’uzi ; senuza ;fruktuzo ; eluzita. - = A-F-H-I
= user de, se servir de, employer.
- Uzin’o
- {Df.}
Farejo, fabrikejo. - = usine.
- UZUR’O
- {V.P.}
Procentego.
// — anto, isto. - = usure.
- UZURP’I
- Rabi per forto aŭ ruzo malpropraĵon ; maljuste okupi.
// — ado, anto, ema, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= usurper.
- Uzurpator’o
- ‹?› {K.}
Uzurpulo, uzurpanto. - = A-F-G-H-I-R
= usurpateur.
- Ŭ
- Dudeksesa litero de la esperanta alfabeto, ordinare uzata nur post la vokaloj A, E, por fari diftongon. .
• Ĝia uzado kiel komenca litero ne ŝajnas rekomendinda. - = U bref.
- Ŭat’o
- {Rh.} [Elek.]
Unuo de mezuro de elektra forto.
V. uato, V. wato, V. vato. - = A-F-G-H-I-R
= watt.
- Ŭatmetr’o
- {Rh.} [Elek.]
Mezurilo de la ŭatoj.
V. watmetro. - = A-F-G-H-I-R
= wattmètre.
- V
- Dudeksepa litero de la esperanta alfabeto.
- = V.
- Vad’i
- Akvotrairi.
// — ado, anto, isto, ejo. - = A-H-I
= passer à gué.
- VAFL’O
- Speco de kuko.
// — umi. - = A-G-R
= gaufre.
- VAG’I
- Iri ĉiuflanken, sencele.
// — adi, anto, ema, isto, ulo ; arbarvaganto. - = A-F-G-H-I
= errer, rôder, vagabonder.
- Vagabund’a
- Vaganta, vagema.
// vagabunda klubo. - = A-F-H-I
= vagabond.
- Vagin’o
- [Anat.]
Uterkanalo. - = vagin.
- Vaginal’a
- {Rh.} [Bot.]
Ne trovita kiel botanika vorto ; vagina. - = vaginal.
- VAGON’O
- Fervoja veturilo.
// — aro, estro ; hom’, pakaĵ’, plat’, ŝarĝ’, ŝut’vagono ; envagoniĝi ; kunpuŝiĝo de vagonaroj. - = F-G-H-I-R
= vagon.
- Vajdelot’o
- {V.P.} [Voj.]
Migranta litova kantisto. - = vaïdelotte (mot polonais).
- VAK’I
- Esti ne okupata (pri loko, ofico, k.t.p.).
// — aĵo, antaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= être vacant.
- Vakari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kariofilacoj (vaccaria). - = vaccaire.
- VAKCIN’I
- Inokuli kontraŭ variolo aŭ alia malsano.
// — anto, isto ; vakcinsero. - = A-F-I-R
= vacciner.
- Vakcini’o
- [Bot.]
Alia nomo de mirtelo (vaciinium myrtillus).
// — acoj. - = vaciet, airelle rouge.
- VAKS’O
- Flava substanco el kiu la abeloj konstruas ĉelojn.
// — aĵo, eca ; vakso’figuro, kandelo, pupo, simila, ŝmiraĵo, tolo ; sigel’vakso. - = A-G
= cire.
- Vaku’o
- Malplenaĵo, senenhavaĵo, senejo.
// — eco, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I
= vide.
- VAL’O
- Intermonta, apudmonta loko.
// — eto, ano. - = A-F-H-I
= vallée.
- Valak’o
- ‹?› {V.P.}
Kastrita ĉevalo, kastrito. - = cheval hongre.
- Valent’a
- [Kem.]
Valoranta en ĥemia kombinaĵo.
// — eco. - = valent (mono, bi, équi, etc.).
- Valentin’o
- {Rh.}
Ilustrita amletero de knabino al fianĉo. - = A
= valentine.
- Valerian’o
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj gamopetalaj (valeriana).
// — acoj. - = A-F-H-I-R
= valériane.
- Valerianel’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de valeriano (valerianella). - = mâche, doucette.
- Valid’a
- 1 : Kapabla havi sian efikon naturan aŭ leĝan.
2 : Regula, uzebla, valora.
// — eco. - = A-F-G-H-I
= 1 : valide. 2 : valable.
- VALIZ’O
- Manportebla vojaĝkesto.
- = A-F-H-I
= valise.
- VALOR’I
- Havi indecon, ŝateblecon.
// — aĵo, iĝi ; alt’, grand’, mult’, sam’, egal’valora ; senvalorigi. - = A-F-H-I
= valoir.
- VALS’O
- Speco de danco.
// — ado, anto, isto. - = A-F-G-H-I-R
= valse.
- Valut’o
- Komerca, financa valoraĵo.
- = valeur.
- Valv’o
- Klapo.
// unu’, du’valva. - = A-F-H-I
= valve, battant.
- Vampir’o
- 1 : Fantomkadavro sangosuĉa.
2 : [Zool.]
Speco de vespertoj (vampirus). - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : vampire.
- VAN’A
- Senefika, senutila.
// — aĵo, eco, ulo, igi, iĝi ; vane ; malvana. - = A-F-H-I
= vain, inutile.
- Vanadi’o
- [Kem.]
Blanka metalo. - = vanadium.
- Vanadiat’o
- [Kem.]
Salo de vanadio. - = vanadiate.
- Vand’o
- 1 : {T.Vx} [Anat.]
Septo, mureto.
2 : [Bot.]
Speco de orkidaloj (vanda). - = A-F-G-H-I-R
= 1 : cloison. 2 : vanda.
- Vandal’o
- Pragermana gento.
- = A-F-G-H-I-R
= vandale.
- Vandalism’o
- Vandaleco, vandalaĵo.
- = vandalisme.
- Vandeli’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de skrofulariacoj (vandelia). - = vandélie.
- VANEL’O
- [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (vanellus). - = F-I
= vanneau.
- VANG’O
- 1 : Flanka parto de la vizaĝo.
// vangharoj ; posta vango ; sidvangoj.
2 : {M.T.} [Mar.]
Ĉiu el du flankaj partoj de peco • (teknika senco). - = G
= 1 + 2 : joue.
- VANIL’O
- [Bot.]
Speco de orkidaloj bonodoraj (vanilla). - = A-F-G-H-I-R
= vanille.
- Vanis’o
- ‹?› {V.P.} [Zool.]
Speco de papilioj (vanessa).
• vaneso ŝajnus preferinda. - = vanesse ?
- VANT’A
- Sinmontrema, malmodesta, fierema.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; malvanta. - = A-F-H-I
= vain, vaniteux.
- Vant’o
- {M.T.}
Mastotenila ŝnuro.
V. huanto. - = G
= hauban.
- VAPOR’O
- Gasforma eligaĵo, gasigita akvo.
// — aĵo, eco, igi, iĝi, izi. - = A-F-H-I
= vapeur.
- Vaporimetr’o
- [Fiz.]
Mezurilo de la vaporforto. - = vaporimètre.
- Varan’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de rampuloj saŭroidoj (varanus). - = varan.
- Varang’o
- {M.T.} [Mar.]
Ŝipĉarpentaĵo, ŝiptrabaĵo. - = F-H
= varangue.
- VARB’I
- Rekruti, akiri, envicigi.
// — ado, ita ; revarbiĝi. - = G
= recruter, racoler.
- Varf’o
- Murego flanke de haveno.
V. ĝeto, V. warfo. - = A
= jetée.
- Vari’i
- Ŝanĝetiĝi.
// — ema, igi. - = A-F-H-I
= varier.
- Variaci’o
- [Muz.]
Forma ŝanĝo en muzika temo. - = variation.
- Variant’o
- Diferenca formo de sama teksto.
- = variante.
- Varik’o
- {Df.} [Med.]
Vejnego, vejnoŝvelo. - = A-F-H-I
= varice.
- Variol’o
- [Med.]
Komunikebla malsano karakterizata de pustuloj. - = A-F-H-I
= variole.
- VARM’A
- Naskanta saman sentaĵon kiel fajro.
// — eta, ega, eco, ejo, igi, iĝi ; malvarma ; revarmigi ; malvarmumi. - = A-G
= chaud.
- Varp’o
- 1 : {Df.}
Fadenaro laŭlonge de ŝtofo.
2 : {M.T.} [Mar.]
Ŝiptiro.
// varpankro. - = A-G
= 1 : chaîne (de tissu). 2 : ancre à jet.
- VART’I
- Zorgi pri infanoj.
// — isto, ino. - = G
= soigner des enfants.
- VASAL’O
- Feŭdala subulo, dependulo.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= vassal.
- Vasistas’o
- {Df.}
V. vazistaso. - = vasistas.
- Vask’o
- {T.Vx}
Pokalego, trogo, pelvego. - = F-I
= vasque.
- VAST’A
- Grandampleksa, grandspaca.
// — eco, aĵo, igi, iĝi ; malvasta ; pli’, dis’vastigi. - = A-F-H-I
= vaste.
- VAT’O
- Kombita kotono.
// — ado, eca, eta, umi. - = A-F-G-I-R
= ouate.
- Vat’o
- {Sr.}
V. uato, V. ŭato, V. wato. - = Watt.
- Vatikan’o
- Papa palaco, papa kortego.
- = A-F-G-H-I-R
= vatican.
- Vaŭdevil’o
- {Df.}
V. vodevilo. - = vaudeville.
- VAZ’O
- Entenilo, tenujo.
// — eto, aro ; ter’, flor’vazo. - = A-F-H-I-R
= vase.
- Vazelin’o
- [Kem.]
Ŝmiraĵo tirita el petrolo.
V. vazleno, V. vazlino. - = A-F-G-H-I
= vaseline.
- Vazistas’o
- {Rh., Df.}
Supera fenestreto.
V. vasistaso. - = vasistas.
- Vazlen’o
- {Df.}
V. vazelino. - = vaseline.
- Vazlin’o
- {Sr.}
V. vazelino. - = vaseline.
- VE
- Krio de doloro, malespero, minaco, k.t.p.
// veplendi. - = G
= hélas ! malheur !
- Veft’o
- {Vf.}
Fadenaro laŭlarĝe de ŝtofo. - = trame (de tissu).
- VEGET’I
- 1 : Nutriĝi kaj kreski (pri kreskaĵoj).
// — aĵo, aĵaro.
2 : {V.P.}
Ĝene, pene travivi. - = 1: A-F-G-H-I
= 1 : végéter, pousser. 2 : végéter.
- Vegetal’o
- {V.P.}
Kreskaĵo, vegetaĵo. - = végétal.
- Vegetar’a
- Sin nutranta nur el vegetaĵoj.
// — isto, ulo, ano. - = A-F-G-H-I-R
= végétarien.
- Vegetarism’o
- Vegetareco, vegetarado.
- = A-F-G-H-I-R
= végétarisme.
- VEJN’O
- Angio kiu rekondukas la sangon al la koro.
// — ego, eto, aro ; vejno’ŝvelo, tranĉo, vundo ; minerala vejno. - = A-F-H-I-R
= veine.
- VEK’I
- Maldormigi.
// — iĝi ; vekhorloĝo. - = A-G
= éveiller.
- Vekt’o
- Telerportilo en pesilo ; oscila trabostango en maŝino.
- = fléau d’une balance ; balancier d’une machine.
- Vektor’o
- [Mat.]
Linio kuniganta unu el la fokusoj de elipso, hiperbolo, k.t.p. al unu el la punktoj de la kurbo. - = vecteur (rayon).
- VEL’O
- Tuko fiksita al ŝipstangoj por ricevi venton.
// — aĵo, aro ; vel’ŝipo, stango, veturo ; ekveliri. - = A-F-H-I
= voile.
- VELEN’O
- Felo de bovido preparita, pli maldika ol pergameno.
V. velino. - = F-G-I-R
= vélin.
- Velin’o
- {V.P.}
V. veleno. - = vélin.
- VELK’I
- Malfreŝiĝi (pri floroj, fruktoj, k.t.p.).
// — ema, inta, igi. - = G
= se faner, se flétrir.
- Velociped’o
- Durada lokomovilo kiel biciklo, tandemo, k.t.p.
- = F-G-H-I-R
= vélocipède.
- Velodrom’o
- Velocipeda kurejo.
- = vélodrome.
- VELUR’O
- Silka, kotona aŭ lana ŝtofo kun mallongaj kaj densaj haroj.
// — eto, eca. - = F-H-I
= velours.
- VEN’I
- Sin transporti al unu loko de alia.
// — igi ; al’, antaŭ’, de’, el’, inter’, en’, kun’, post’, re’, super’veni ; bonveno. - = F-H-I
= venir.
- VEND’I
- Cedi, transdoni propraĵon kontraŭ prezo.
// — ado, ebla, ejo, isto ; el’, re’vendi. - = F-H-I
= vendre.
- VENDRED’O
- Kvina tago de la semajno.
- = F-I
= vendredi.
- Veneci’o
- {Vef.}
V. venezia. - = Venise.
- VENEN’O
- Substanco malutila aŭ eĉ mortiga por vivanta estaĵo en kiun ĝi estas enkondukita.
// — ita, ado, eco, ema. - = A-F-H-I
= poison, venin.
- Vener’a
- Rilata al la seksa kuniĝo.
// — ulo. - = A-F-G-R
= vénérien.
- VENEZI’A
- De Venezio, itala urbo.
V. venecio.
// venezia lanterno. - = vénitien.
- VENĜ’I
- Repagi malbonon per malbono.
// — ado, ema, inda ; revenĝi. - = A-F-H-I
= se venger de.
- VENK’I
- Superforti en milito.
// — ebla, anto ; revenki ; malvenko ; venksigno. - = A-F-H-I
= vaincre.
- VENT’O
- Aermovo, aerblovo.
// — eto, ego, adi, um’i-ilo ; vento’flago, muelilo, turniĝo ; ventanima. - = A-F-G-H-I-R
= vent.
- VENTOL’I
- Renovigi la aeron per speciala ilo.
// — ado, ilo. - = A-F-G-H-I-R
= ventiler.
- VENTR’O
- Intestujo, abdomeno.
- = A-F-H-I
= ventre.
- Ventrikl’o
- [Anat.]
Ventreto, kavaĵo ventrosimila. - = A-F-H-I
= ventricule.
- Venuz’o
- {V.I.} [Mitol.]
Diino de beleco kaj amo.
• Venuso ŝajnus preferinda. - = Vénus.
- VEPR’O
- ‹?›
Arbetaĵo, arbustaro. - = buisson.
- VER’A
- Konforma al la realeco.
// — aĵo, eco, igi, iĝi ; malvera ; ver’ama, diro, ŝajna, simila. - = F-H-I
= vrai.
- VERAND’O
- Eksterdoma galerio.
- = A-F-G-I-R
= véranda.
- Veratr’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de liliacoj (veratrum). - = vératre, hellébore blanc.
- VERB’O
- [Gram.]
Vorto esprimanta agon aŭ staton, kiel : fari, esti, k.t.p. - = A-F-G-H-I
= verbe.
- Verbask’o
- [Bot.]
Speco de solanacoj (verbascum). - = I
= bouillon blanc.
- VERBEN’O
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj gamopetalaj (verbena). - = A-F-H-I-R
= verveine.
- Verbezen’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de centramerikaj kompozitoj (verbesina). - = verbésine.
- VERD’A
- Samkolora kiel foliaro, maro, k.t.p.
// — aĵo, eco, igi, iĝi. - = F-H-I
= vert.
- VERDIGR’O
- Kupra oksido.
- = A-F
= vert-de-gris.
- VERDIKT’O
- Juĝo, juĝa decido.
- = A-F-G-H-I-R
= verdict, sentence, arrêt.
- VERG’O
- Bastoneto, stangeto.
// — aĵo, eto, ita ; metalvergo. - = F-I
= verge, baguette.
- Verglas’o
- ‹?› {Rh.}
Glitvetero. - = F
= verglas.
- Verif’i
- {V.P.}
Verigi, certigi, pruvi (per eksperimentado). - = vérifier.
- VERK’I
- Ellabori skribaĵon, muzikaĵon, k.t.p.
// — ado, aĵo, aro, isto ; ĉefverko. - = A-G
= composer (un ouvrage).
- VERM’O
- [Zool.]
Klaso de bestoj ringoformaj, senpiedaj, kiel lombriko, solitero, k.t.p.
// — eto ; — forma ; tervermo ; kontraŭvermilo. - = A-F-G-I
= ver.
- VERMIĈEL’O
- Itala pasto, farunaĵo vermforma.
- = A-F-I-R
= vermicelle.
- Vermoid’a
- {T.Vx}
Vermforma, vermsimila.
V. vermojda. - = vermiculaire.
- Vermojd’a
- {Df.}
V. vermoida. - = vermiculaire.
- Vermut’o
- Apertivo el blanka vino kun aromatoj.
- = A-F-G-H-I-R
= vermouth.
- Vernier’o
- {M.T.}
Mezurilo por tre malgrandaj longaĵoj.
V. noniuso. - = A-H
= vernier.
- Vernoni’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (vernonia). - = vernonie.
- Veronik’o
- [Bot.]
Speco de skrofulariacoj (veronica). - = véronique.
- VERS’O
- Kunaĵo de vortoj mezuritaj kaj taktitaj laŭ difinitaj reguloj.
// — aĵo, aro, isto ; versfari ; duonverso. - = A-F-G-H-I
= vers.
- Verst’o
- Vojira mezurero en Rusujo (1066,8 metroj).
- = verste.
- VERŜ’I
- Fluigi likvaĵon.
// — ado, ilo, isto, iĝi ; dis’, el’, en’, kun’, sur’, super’, trans’verŝi ; oferverŝo. - = F-I
= verser (un liquide).
- Verŝok’o
- {Rh.} [Voj.]
Rusa mezurero de longeco. - = verchok.
- VERT’O
- [Anat.]
Supera parto de la kapo. - = A-F-H-I
= sinciput, vertex.
- VERTAG’O
- [Zool.]
Melhundo (canis vertagus). - = basset.
- VERTEBR’O
- [Anat.]
Unu el la ostoj de la spino. - = A-F-G-H-I
= vertèbre.
- Vertic’o
- [Geom.]
Plej alta punkto de figuraĵo. - = A-F-H-I
= sommet (d’une figure).
- Vertig’o
- [Med.]
Kapturniĝo. - = A-F-H-I
= vertige.
- VERTIKAL’A
- [Geom.]
Samdirekta kiel terradio ; perpendikulara al la ebeno de la horizonto. - = A-F-G-H-I-R
= vertical.
- Vertrag’o
- {Vf.} [Zool.]
Speco de hundo, leporhundo. - = lévrier.
- VERUK’O
- Haŭta elkreskaĵeto.
// — hava. - = F-H-I
= verrue.
- VERV’O
- {Rh.}
Elokventeco, vivegeco, flameco, spiritvigleco. - = A-F-G
= verve.
- Vesel’o
- {M.T.} [Mar.]
Malnova milita ŝipo super fregato.
// vesel’kapitano, leŭtenanto. - = vaisseau.
- VESP’O
- [Entom.]
Speco de himenopteroj (vespa).
// — aro, ejo, ujo. - = A-G-H-I
= guêpe.
- VESPER’O
- Lasta parto de la tago.
// vesper’krepusko, manĝo. - = F
= soir.
- VESPERT’O
- [Zool.]
Speco de mamuloj manflugilaj (vespertilio). - = chauve-souris.
- Vespr’oj
- {Df.}
Vespera Diservo.
// Siciliaj vesproj. - = F
= vêpres.
- VEST’I
- Malnudigi.
// — ado, aĵo, aro, ejo, ujo, iĝi ; malvesti ; senvestigi ; vesto’kesto, tenejo ; supervesto. - = F-H-I
= vêtir, habiller.
- Vestalin’o
- {Vf.}
Pastrino de la diino Vesta. - = Vestale.
- Vestfali’o
- [Geogr.]
Germana lando inter Rejno kaj Vezero. - = Westphalie.
- VESTIBL’O
- Enira ĉambro de palaco, domo, k.t.p.
- = F-G-H-I
= vestibule, parvis, antichambre.
- VEŜT’O
- Vira vestaĵo mallonga, sen manikoj.
// flanel’, prem’veŝto. - = gilet.
- VET’I
- Interpromesi, ke oni pagos difinitan monsumon, se oni eraras pri io interdiskutita.
// — aĵo ; vetbatali. - = G
= parier.
- VETER’O
- Stato de la atmosfero.
// bela, malbela vetero. - = A-G
= temps (qu’il fait).
- VETERAN’O
- Malnovulo, ekzercito, maljuna soldato, milithardito.
- = A-F-G-H-I-R
= vétéran.
- VETERINAR’O
- Bestkuracisto.
- = A-F-H-I-R
= vétérinaire.
- VETUR’I
- Iri nepiede, transportiĝi.
// — ado, ilo, isto, igi ; al’, el’, en’, for’, kun’, preter’, super’, sur’, tra’, trans’veturi ; aer’, mar’, puŝ’veturilo ; enveturejo ; veturilejo. - = F-I
= aller (autrement qu’à pied).
- VEZIK’O
- Membrana sako entenanta la urinon ; objekto vezikforma.
// — eto, ego, aro, eca. - = F-I
= vessie.
- VEZIR’O
- Ministro de la sultano.
// ĉefveziro. - = A-F-G-H-I-R
= vizir.
- VI
- Pronomo de la dua persono en la multenombro.
// via. - = F-H-I-R
= vous.
- Viadukt’o
- 1 : Vojponto.
2 : {Sr.}
Nomo de iaj organoj • (teknika senco). - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : viaduc.
- VIAND’O
- Karno, precipe de la bestoj, uzata por nutrado.
// senviandigi ; viandomanĝa. - = F
= viande.
- Viatik’o
- {Df.} [Ekl.]
Eŭkaristia sakramento donata al mortanto. - = viatique.
- VIBR’I
- Rapide oscili trans fiksa punkto, sonori ; interne agitiĝi.
// — ado, anta, igi. - = A-F-G-H-I
= vibrer.
- Vibraci’o
- Vibro, vibrado.
- = vibration.
- Vibri’o
- [Zool.]
Speco de bakteriacoj. - = vibrion.
- VIBURN’O
- [Bot.]
Speco de kaprifoliacoj (viburnum). - = A-F-H-I
= viorne.
- VIC’O
- Loko en serio.
// — igi ; laŭvice ; vic’reĝo, prezidanto. - = A-F-G-H-I-R
= rang, tour.
- VICI’O
- [Bot.]
Speco de fabacoj (vicia). - = vesce.
- VID’I
- Senti, koni ion per la okuloj.
// — ado, aĵo, anto, ebla, ema, ejo, ilo, igi, iĝi, inda ; antaŭ’, ek’, re’, post’, tra’vidi ; vidpunkto ; klarvideco. - = A-F-H-I-R
= voir.
- VIDV’O
- Postvivanta edzo.
// — ino, eco, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= veuf (un).
- VIG’O
- {Rh.}
Angla partiano de liberalismo. - = A-F-G-H-I-R
= whig.
- Vigism’o
- {Rh.}
Politika tendenco de la vigoj. - = whiggisme.
- VIGL’A
- Vivoplena, agema, maldormema.
// — eco, igi ; vigla krio. - = A-F-H-I
= vif, éveillé.
- Vignet’i
- {Sr.}
Ilustri per vinjetoj.
V. vinjeto. - = vignetter.
- VIKARI’O
- Subparoko, helpanto de parokestro.
// — eco. - = F-G-H-I-R
= vicaire.
- VIKTIM’O
- 1 : Suferanto, suferulo ; oferito.
// — aĵo.
2 : {Vf.}
Oferaĵo, oferulo. - = 1: A-F-H-I
= 1 + 2 : victime.
- VIKUN’O
- [Zool.]
Speco de perua remaĉuloj (lama vicugna). - = A-F-G-H-I-R
= vigogne.
- VIL’O
- Hartufo, harfasko.
// — aĵo, eca ; — hava. - = A-F-H-I
= villosité, touffe de poils.
- VILAĜ’O
- Domaro ne tre grandnombra.
// — eto, ego, an’o-ino ; subvilaĝestro ; intervilaĝa. - = A-F-I
= village.
- Vill’o
- ‹†›
Somerdomo, kampodomo. - = villa.
- Vimen’o
- {Vf.} [Bot.]
Speco de saliko, blanka saliko. - = osier blanc.
- VIN’O
- Alkohola likvaĵo el fermentita vinbero.
// — eca, ejo, isto ; vin’bero, faristo, kulturo, rikolto ; muskat’, frambo’, pomo’vino ; vinber’aĵo, ujo, ejo.
(V. traŭbo kaj V. vito.) - = A-F-G-H-I-R
= vin.
- VINAGR’O
- Acida likvaĵo el vino acetizita.
// — ujo, umi. - = A-F-H
= vinaigre.
- VIND’I
- Ĉirkaŭvolvi per bandaĝoj.
// — ado, aĵo, ilo, iĝi ; vindotuko ; de’, sen’vindigi ; vindi infanon, vundon. - = G
= emmailloter, bander.
- Vindas’o
- {M.T.} [Mar.]
Ankrolevilo, levila rado. - = A-F
= guindeau.
- VINJET’O
- Desegnaĵeto por ornami librojn.
V. vigneti. - = A-F-G-H-I-R
= vignette.
- VINK’O
- [Bot.]
Speco de apocinacoj (vinca). - = pervenche.
- VINKT’I
- Debati kaj platigi la pinton de najlo ĉe la alia flanko de la boraĵo por ĝin fiksi.
// — ado, aĵo, ilo, ita. - = river.
- Vinometr’o
- {V.I.}
Aparato por mezuri alkoholan gradon de vino. - = vinomètre.
- VINTR’O
- Malvarma sezono de la jaro.
// — ado, eco ; travintri, pasigi la vintron ; vintredormi. - = A-G
= hiver.
- VIOL’O
- [Bot.]
Printempa floro bonodora (viola). - = A-F-H-I-R
= violette.
- VIOLON’O
- [Muz.]
Muzika kordinstrumento.
// — aĵo, isto. - = A-F-G-H-I
= violon.
- VIOLONĈEL’O
- [Muz.]
Muzika kordinstrumento pli granda ol violono.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= violoncelle.
- VIP’O
- Rimeno fiksita al tenilo por bati, instigi bestojn.
// — eto, ita ; vip’bato, krako, rimeno, stango, ŝnuro. - = A
= fouet.
- VIPER’O
- [Zool.]
Speco de venenaj serpentoj (vipera).
• (vipuro, en Universala Vortaro, estas preseraro). - = A-F-G-H-I
= vipère.
- VIR’O
- Homo, besto de la sekso neina.
// — ino, eco, aro, igi, iĝi ; viradulto ; kromvirino. - = F-H-I
= homme, mâle.
- VIRG’A
- Rilata al homo aŭ besto, kiu ne ankoraŭ spertis seksan kuniĝon.
// — aĵo, eco, ulino ; malvirgigi. - = A-F-H-I
= virginal.
- VIRT’O
- Emo por fari bonon kaj eviti malbonon.
// — eco, ema, ulo ; malvirto. - = A-F-H-I
= vertu.
- Virtual’a
- [Fil., Fiz.]
Ekzistanta nur kiel eblaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= virtuel.
- Virtuoz’o
- Muzika lertulo, majstro.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= virtuose.
- Virus’o
- [Med.]
Principo de kontaĝiaj malsanoj. - = A-F-G-H-I
= virus.
- Vis’i
- {Df.}
V. vizi. - = F-H-I
= viser.
- Viscer’o
- {Df.} [Anat.]
Korpa, besta internaĵo. - = viscère.
- VISK’O
- [Bot.]
Speco de kreskaĵo parazito de iaj arboj, el kiu oni tiras gluon.
// — aĵo, eco, oza. - = A-F-H-I
= gui.
- VISKI’O
- Speco de angla grenbrando.
- = A-F-G-H-I-R
= whisky.
- Viskoz’a
- {Df.}
Glueca.
// — eco.
• (eble : visk’oza). - = visqueux.
- VIST’O
- Speco de kartludo.
// vistrondo. - = A-F-G-H-I-R
= whist.
- Vistul’o
- {V.P.}
Rivero de Nord-Eŭropo en Polujo kaj Prusujo. - = Vistule.
- VIŜ’I
- Forigi akvon, polvon, k.t.p.
// — ado, aĵo, ilo ; el’, for’viŝi ; viŝtuko. - = G
= essuyer.
- VIT’O
- [Bot.]
Vinberarbo, vinberujo (vitis ampelos).
V. vino.
// — aro, ejo ; — kulturo. - = F
= vigne.
- VITR’O
- Malmola, senkolora korpo el fandita sablo kun potaso kaj sodo.
// — aĵo, aro, eco, igi, iĝi ; vitro’faristo, plato, vendejo ; kristalvitro ; okulvitroj. - = A-F-H-I
= verre à vitre.
- VITRIOL’O
- Koncentrita sulfikacido.
- = A-F-G-H-I
= vitriol.
- Vitroid’a
- {T.Vx}
Vitreca, vitroŝajna. - = hyalin.
- VIV’I
- Esti kapabla kreski, spiri, k.t.p.
// — aĵo, ado, eco, emo, igi ; viv’daŭro, forto, povo ; post’, re’vivi ; malviva. - = F-H-I
= vivre.
- Viver’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de viandomanĝa mamulo (viverra). - = civette.
- Vivisekc’o
- {T.Vx}
Sekco de vivantaj bestoj.
V. vivisekcio.
// — ado. - = vivisection.
- Vivisekci’o
- {Rh.}
V. vivisekco. - = vivisection.
- Vivu’o
- {V.P.}
Aklamo ; saluta, aproba ekkrio. - = vivat.
- VIZ’I
- Trarigardi akton por ĝin kontroli kaj surmeti kontrolateston (vizon).
V. visi.
// vizi pasporton. - = A-F-H-I
= viser, mettre un visa.
- VIZAĜ’O
- Antaŭa parto de la kapo, sur kiu estas frunto, okuloj, nazo, buŝo, k.t.p.
// koloro, haŭto. - = A-F-I
= visage.
- Vizer’o
- {Rh.}
V. viziero. - = visière.
- Vizi’o
- Aperaĵo, revaĵo.
// — ulo. - = A-F-G-H-I
= vision, apparition.
- Vizier’o
- {Df.}
Antaŭrando de kapvesto, vizaĝoŝirmilo.
V. vizero. - = F-G-H-I
= visière.
- VIZIT’I
- Iri al la domo de iu por vidi, interparoli, k.t.p.
// — ado, anto, ema ; vizita karto ; viziti kurson. - = A-F-H-I-R
= visiter.
- Voandze’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de fabacoj (voandzea). - = voandzée.
- VOĈ’O
- Sono naskita en laringo de homo kaj kelkaj bestoj.
// — ado, aro, umi ; voĉ’doni, rajto ; unuvoĉe. - = A-F-G-H-I-R
= voix.
- Vodevil’o
- Komedieto kun strofkantaĵoj.
V. vaŭdevilo.
// — eto. - = A-F-G-H-I-R
= vaudeville.
- VOJ’O
- Irejo de loko al loko.
// — eto, aro ; vojiri ; voj’flanko, kruciĝo, linio, ponto, sulko ; lim’, subter’vojo. - = A-F
= voie, chemin, route.
- VOJAĜ’O
- Vojiro, veturo de loko al loko malproksima, migrado.
// — adi, anto, ema, isto ; al’, el’, for’, kun’, tra’, trans’vojaĝi ; vojaĝkesto ; aer’, mar’, ter’vojaĝo. - = A-F-H-I
= voyage.
- Vojevod’o
- [Voj.]
Pola provincestro. - = voyévode, voïvode.
- VOK’I
- Paroli, krii, k.t.p. por venigi.
// — ado ; al’, el’, kun’, re’voki. - = I
= appeler.
- Vokabl’o
- {V.P.}
Vorto.
// — aro. - = vocable.
- VOKAL’O
- Litero havanta sonon per si mem, sen helpo de alia.
- = A-F-G-H-I
= voyelle.
- Vokativ’o
- [Gram.]
Deklinacia kazo por voki, alparoli. - = A-F-G-H-I
= vocatif.
- Vokt’o
- 1 : {V.P.}
Landjuĝisto.
2 : {Vf.}
Kuratoro ? - = 1 : bailli. 2 : curateur ?
- VOL’I
- Deziri, intenci, decidi, ke io estu aŭ fariĝu.
// — ado, eco ; bonvoli ; plivole ; liber’, mem’, ne’, sen’vola ; memvolulo. - = A-F-G-H-I-R
= vouloir.
- Volan’o
- Speco de ludilo, pilketo.
- = volant (de jeu).
- Volatil’a
- [Kem.]
Vaporiĝema.
// — eco, ig’i-ebla. - = A-F-H-I-R
= volatil.
- VOLB’O
- Arkaĵo, arka masonaĵo ; objekto volbforma.
// — ita. - = voûte.
- Volfram’o
- [Kem.]
Alia nomo de tungsteno.
V. tungsteno. - = volfram.
- Volini’o
- {V.P.} [Geogr.]
Unu el la rusaj gubernioj.
// — ano. - = Volhynie.
- VOLONT’E
- Tute vole, kompleze, facile, propramove.
// — ulo, igi. - = A-F-I
= volontiers.
- Volovan’o
- Speco de pasteĉo.
- = A-F
= vol-au-vent.
- Volt’o
- [Elek.]
Unuo de forto elektromova.
// — aro ; altvolta. - = A-F-G-H-I-R
= volt.
- Voltaik’a
- [Elek.]
Rilata al la volta pilo, elektro. - = A-F-G-H-I-R
= voltaïque.
- Voltaiz’i
- ‹?›
Elektrizi per voltaika elektro. - = voltaïser ?
- Voltametr’o
- {T.Vx} [Elek.]
Aparato por malkomponi akvon per elektra pilo. - = A-F-G-H-I-R
= voltamètre.
- Volterianism’o
- {V.I.}
Doktrino de la sekvantoj de la franca verkisto Voltaire. - = voltairianisme.
- Voltmetr’o
- {T.Vx} [Elek.]
Aparato por mezuri la voltokvanton. - = A-F-G-H-I-R
= voltmètre.
- Volucel’o
- {V.P.} [Entom.]
Speco de insektoj dipteroj (volucella). - = volucelle.
- VOLUM’O
- Libro kiu estas parto de verko.
// duvoluma, trivoluma verko. - = volume, tome.
- VOLUMEN’O
- [Geom.]
Amplekso de solido. - = A-F-G-H-I
= volume.
- Volumetr’a
- {Rh.}
Rilata al la determinado de volumenoj [estas printita : volumoj]. - = volumétrique.
- Volumetri’o
- ‹?› {Rh.}
Fizika aparato por difini la volumenon [estas printita : volumon] de korpo ne enigante ĝin en likvaĵon. - = voluménomètre ?
- VOLUPT’O
- Sentaĵo, plej ofte seksa, plezurego.
// — eco, ema, ulo, igisto. - = A-F-G-H-I-R
= volupté.
- Volut’o
- {Df.}
Spiralaĵo. - = volute.
- VOLV’I
- Ĉirkaŭruli multfoje.
// — ado, aĵo, iĝi ; ĉirkaŭ’, dis’, en’, kun’, sur’, mal’volvi ; disvolviĝo ; volvirado ; volvkreskaĵo. - = enrouler.
- VOM’I
- Elĵeti el stomako tra buŝo.
// — ado, aĵo, ema, ilo, igi. - = A-F-H-I
= vomir.
- Vomer’o
- {Df.} [Anat.]
Posta osto de la septumo de nazaj foveoj. - = L
= vomer.
- Vomit’o
- {Df.} [Med.]
Alia nomo de flava febro. - = vomito negro.
- VORT’O
- Silabo aŭ silabaro esprimanta ideon.
// — ar’o-eto ; vort’farado, ludo ; honora, radik’, signal’vorto ; La Vorto ; ali’, laŭ’, mult’, sen’vorte. - = A-G
= mot, parole (une).
- Vortic’o
- {Rh.}
Turnakvo ; akvoturniĝo, turnakvocentro. - = A-I
= tourbillon.
- Vortik’o
- {Df.} [Anat.]
Aranĝo laŭ samcentraj cirkloj. - = vortex.
- VOST’O
- Alpendaĵo finanta la korpon de multaj bestoj ; objekto vostsimila.
// vosthava ; senvosta. - = R
= queue.
- Vot’o
- {V.P.}
Religia promeso, promeso farita al Dio. - = vœu.
- Votiv’a
- Sank.t.p.romesita, memorpromesita.
- = A-F
= votif.
- VUAL’O
- Peco de tolaĵo aŭ ŝtofo, tuko uzata precipe por kovri, kaŝi, ŝirmi.
// — eto, ita, iĝi ; senvualigi. - = A-F
= voile.
- VULGAR’A
- Komuna, popola.
// — aĵo, eco, igi, iĝi, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= vulgaire.
- Vulgat’o
- [Ekl.]
Latina tradukaĵo de la Biblio. - = A-F-G-H-I-R
= Vulgate (la).
- VULKAN’O
- Monto fajrovoma.
- = A-F-G-H-I-R
= volcan.
- Vulkaniz’i
- Kombini kaŭĉukon kun sulfuro.
- = A-F
= vulcaniser.
- VULP’O
- [Zool.]
Mamulo hundsimila (vulpes alopex).
// — ino, ido. - = I
= renard.
- VULTUR’O
- [Ornit.]
Speco de rabobirdoj (vultur).
// — oidoj. - = A-F-I
= vautour.
- VULV’O
- [Anat.]
Ekstera parto de la virinseksa organo. - = vulve.
- VUND’I
- Difekti la korpon de vivaĵo per tranĉo, piko, kontuzo, kripligo, k.t.p.
// — eto, ego, ebla, iĝi ; brul’, pik’vundo ; nevundebla. - = A-G
= blesser.
- W
- Ne esperanta, preskaŭ internacia litero, uzata de kelkaj aŭtoroj ĉe la komenco de vortoj anstataŭ ŭ aŭ v.
- = W.
- Waĉ’i
- {M.T.} [Mar.]
Deĵori, gardostari sur ferdeko. - = faire le quart.
- Warf’o
- {M.T.} [Mar.]
V. varfo. - = quai, débarcadère.
- Wat’o
- {T.Vx}
V. uato, V. ŭato, V. vato. - = watt.
- Watmetr’o
- {T.Vx}
V. ŭatmetro. - = wattmètre.
- West’o
- {M.T.}
Okcidento. - = ouest.
- Winĉ’o
- {M.T.} [Mar.]
Levila rado, turnilo. - = A
= manivelle.
- Z
- Lasta litero de la esperanta alfabeto.
- = Z.
- ZEBR’O
- [Zool.]
Speco de afrika ĉevalo (equus zebra).
// — ino, ido ; zebrolinia. - = A-F-G-H-I-R
= zèbre.
- Zebu-bov’o
- [Zool.]
Ĝibobovo el Azio kaj Nordafriko. - = A-F-G-H-I-R
= zébu.
- Zefir’o
- Venteto, facila vento.
- = zéphir.
- Zeken’o
- {V.I.}
Malnova ormonero en Italujo kaj Oriento. - = sequin.
- Zelot’o
- ‹?› {Rh.}
Fervorulo, fanatikulo. - = A-F-H-I
= zélote, zélateur.
- Zelotism’o
- ‹?› {V.P.}
Zeloteco, troa religia fervoro. - = zelotisme.
- ZENIT’O
- [Astr.]
Ĉiela punkto sidanta vertikale super la observanto. - = A-F-G-H-I-R
= zénith.
- Zeolit’o
- {V.H.}
Speco de natura alumina silikato. - = zéolithe.
- ZIBEL’O
- [Zool.]
Siberia mustelo.
// — ino, ido ; — felto. - = zibeline.
- Zigen’o
- 1 : {Ev.} [Ikt.]
Speco de skvalo.
2 : [Entom.]
Speco de papilioj. - = zygène.
- ZIGOM’O
- [Anat.]
Vangosto, jugosto. - = zygoma, pommette.
- Zigomatik’a
- [Anat.]
Zigoma, rilata al zigomo. - = zygomatique.
- ZIGZAG’O
- Rompita linio simila al serpenta irado.
- = A-F-G-H-I-R
= zigzag.
- Zingiber’o
- {T.Vx} [Bot.]
V. zingibro.
// — acoj. - = gingembre.
- ZINGIBR’O
- [Bot.]
Speco de hinda unukotiledono, uzata kiel spicaĵo.
V. zingibero.
// — acoj ; zingibra biero. - = A-F-G-H-I-R
= gingembre.
- Zini’o
- {V.I.} [Bot.]
Speco de amerikaj kompozitoj (zinnia). - = zinnia.
- ZINK’O
- [Kem.]
Metalo komune uzata.
// — ado, isto, umi. - = A-F-G-H-I-R
= zinc.
- Zinkografi’o
- Arto presi per zinko anstataŭ litografa ŝtono.
// — ita, isto. - = zincographie.
- Zionist’o
- {Rh.}
Hebreo, kiu celas la restarigon de hebrea regno. - = sioniste.
- Zirkon’o
- [Kem.]
Bioksido de zirkonio. - = zircone.
- Zirkoni’o
- [Kem.]
Nigra kaj pulvoreca metalo nordamerika. - = zirconium.
- Zizani’o
- ‹?› {Df.} [Bot.]
Speco de gramenaco (zizania). - = zizanie.
- Zizel’o
- [Zool.]
Siberia, senorela marmoto (arctomys bobac). - = G
= marmotte de Sibérie.
- Zizif’o
- {T.Vx} [Bot.]
Frukto de dornarbeto dukotiledona el Sudaj landoj, uzata kiel kuracilo (ziziphus jujuba).
// — ujo, arbo. - = jujube.
- Zoark’o
- [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (zoarces). - = zoarcès.
- Zodiak’o
- Ĉiela zono, en kiu troviĝas ĉiuj planedoj.
// zodiaka lumo ; zodiakaj stelaroj. - = A-F-G-H-I-R
= zodiaque.
- Zolotnik’o
- ‹?› {Rh.}
Naŭdeksesa parto de Rusa funto (4 gr. 26). - = zolotnic.
- ZON’O
- Ŝtofo, rubando, rimeno, k.t.p. por ĉirkaŭi la mezon de la homa korpo, ĉirkaŭtalio ; objekto zonsimila.
// — ita ; malzoni ; senzonigi ; mur’, ter’zono. - = A-F-G-H-I-R
= ceinture.
- Zoofit’o
- [Zool.]
Klaso de malsuperaj bestoj, l.v. bestokreskaĵo, kiel spongo, koralo, maranemono, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= zoophyte.
- Zoografi’o
- Bestopriskribo.
- = zoographie.
- Zoolit’o
- {V.I.} [Geol.]
Ŝtonigita besta restaĵo. - = zoolithe.
- Zoologi’o
- [Sc.]
Scienco pri la bestoj.
// — isto ; zoologia bestarejo. - = A-F-G-H-I-R
= zoologie.
- Zoospor’o
- [Bot.]
Sporo de iaspecaj algoj memmoviĝa. - = zoospore.
- Zooteknik’o
- Bestobredado.
- = zootechnie.
- Zootomi’o
- {V.P.}
Anatomio, dissekco de bestoj. - = zootomie.
- ZORG’I
- Atente sin okupi pri.
// — ado, ant’o-eco, ato ; mal’, ne’, pri’zorgi ; senzorga ; antaŭzorgo ; kunzorganto ; bestzorgisto. - = avoir soin de.
- Zoster’o
- [Bot.]
Speco de maralgoj (zostera). - = varech, fucus.
- Zostr’o
- {Rh.} [Med.]
Zona vezikaro, haŭtmalsano. - = zona.
- ZUAV’O
- Infanteriano de la franca afrika armeo.
- = A-F-G-H-I-R
= zouave.
- ZUM’I
- Fari konfuzan bruon, murmuregi, kiel faras abeloj, vespoj, muŝoj, k.t.p.
// — ado, anto ; flugzumi. - = G-H
= bourdonner.