La agado havas lokon sur publika placo.
SCENO I
SGANARELO, parolas al personoj estantaj en lia domo
Post momento mi revenos. Zorgu bone pri la domo, ke ĉio estu konvena. Se monon oni alportos al mi, venu tuj min alvoki ĉe sinjoro Geronimo. Kontraŭe, se oni venas por peti al mi monon, diru ke mi estas for, kaj ne revenos la tutan tagon.
SCENO II
SGANARELO, GERONIMO
GERONIMO, aŭdinte la lastajn vortojn de Sganarelo
Jen estas ordono vere lerta.
SGANARELO
Ha ! Sinjoro Geronimo, mi renkontas vin tute ĝustatempe. Mi ĵus estis iranta al vi, por vi.
GERONIMO
Pro kio, mi vin petas.
SGANARELO
Por sciigi al vi aferon, kiun mi havas en mia kapo, kaj peti vian opinion pri ĝi.
GERONIMO
Tre volonte. Mi tre ĝojas pro tiu ĉi renkontiĝo, kaj ni povas paroli tie ĉi tute libere.
SGANARELO
Surmetu vian ĉapelon, mi petas. Tio estas grava afero al mi proponita ; kaj estas bone fari nenion sen konsilo de amikoj.
GERONIMO
Mi tre dankas vin, ke vi min elektis. Diru al mi, kio estas.
SGANARELO
Sed, antaŭe mi petegas vin, ke vi tute ne min flatu, kaj ke vi diru al mi klare vian penson.
GERONIMO
Tion mi faros, ĉar vi ĝin deziras.
SGANARELO
Mi scias nenion pli riproĉindan, ol amikon, kiu ne parolas al ni malkaŝe.
GERONIMO
Vi estas prava.
SGANARELO
Kaj, en la nuna tempo, oni trovas malmulte da sinceraj amikoj.
GERONIMO
Tio estas vera.
SGANARELO
Promesu do, Sinjoro Geronimo, ke vi parolos al mi kun plena sincereco.
GERONIMO
Mi tion promesas al vi.
SGANARELO
Tion ĵuru fidinde.
GERONIMO
Jes, kiel fidinda amiko. Diru nur al mi vian aferon.
SGANARELO
Jen, mi volas sciiĝi de vi, ĉu mi faros bone, se mi edziĝos.
GERONIMO
Kiu ? Vi ?
SGANARELO
Jes, mi mem, proprapersone. Kia estas via opinio pri tio ?
GERONIMO
Mi petas vin, ke vi, antaŭe, diru ion al mi.
SGANARELO
Kion do ?
GERONIMO
Kian aĝon vi eble havas nun ?
SGANARELO
Mi ?
GERONIMO
Jes.
SGANARELO
Ja, mi ne scias ; sed mi fartas bone.
GERONIMO
Kiel ? Vi ne scias proksimume vian aĝon ?
SGANARELO
Tute ne. Pri tio ĉu mi pensas ?
GERONIMO
He, diru iomete, mi petas ; kian aĝon vi havis, kiam ni ekkonis unu la alian ?
SGANARELO
Mi, tiam, estis ja nur dudek-jara.
GERONIMO
Kiom da tempo ni loĝis kune en Romo ?
SGANARELO
Ok jarojn.
GERONIMO
Kiom da tempo vi loĝis en Anglujo ?
SGANARELO
Sep jarojn.
GERONIMO
Kaj en Holando, kien vi iris poste ?
SGANARELO
Kvin kaj duonon jarojn.
GERONIMO
De kiom da tempo vi estas reveninta tien ĉi ?
SGANARELO
Mi revenis dum la jaro kvindek-dua.
GERONIMO
De la jaro kvindek-dua ĝis la sesdek-kvara, forpasis dek-du jaroj, ŝajnas al mi. Kvin jaroj en Holando faras dek-sep ; sep jaroj en Anglujo faras dudek-kvar ; ok dum nia restado en Romo faras tridek-du, kaj dudek kiujn vi havis kiam ni ekkonis unu la alian faras ĝuste kvindek-du. Tiel, Sganarelo, laŭ via propra konfeso, vi estas proksimume kvindek-du aŭ kvindek-tri-jara.
SGANARELO
Kiu ? Mi ? Tio ne povas esti.
GERONIMO
Dio mia ! la kalkulo estas ĝusta ; kaj, cetere, mi diros al vi malkaŝe, kaj amike, kiel vi promesigis min paroli, ke edziĝo estas por vi tute ne bona ; ĝi estas afero kiun la gejunuloj devas zorge pripensi antaŭ ol plenumi ; sed viaj samaĝuloj neniel devas pri ĝi ekpensi ; kaj, ĉar oni diras, ke la plej gravaj el ĉiuj malspritaĵoj estas edziĝi, mi nenion vidas pli senprudenta ol fari tiun ĉi sensencaĵon en la momento, kiam ni devus esti plej saĝaj. Fine, mi diras al vi klare mian opinion pri tio. Mi konsilas al vi, ke vi ne pensu pri la edziĝo, kaj mi kredus, ke vi estas la plej ridinda viro en la mondo, se vi, konservinte ĝis nun vian liberecon, nun submetiĝus sub la plej pezan el ĉiuj katenoj.
SGANARELO
Laŭ mi, mi ja diras al vi, ke mi estas tute decidinta edziĝi, kaj ke mi ne estos ridinda, edziĝante je la fraŭlino, kiun mi amindumas.
GERONIMO
Ha ! tio estas alia afero. Tion ĉi vi ne estis dirinta.
SGANARELO
Ŝi estas fraŭlino al mi plaĉanta, kaj mi ŝin amas tutkore.
GERONIMO
Vi ŝin amas tutkore ?
SGANARELO
Tute certe ; kaj mi ŝin petis de ŝia patro.
GERONIMO
Vi ŝin petis ?
SGANARELO
Jes, la edziĝo estas konkludota tiun ĉi vesperon ; kaj mi donis mian promeson.
GERONIMO
Nu, edziĝu do. Mi nenian vorton diros plu.
SGANARELO
Mi forlasus la projekton, kiun mi faris ? Sinjoro Geronimo, ĉu vi kredas, ke mi ne jam taŭgas por revi pri edzino ? Ni ne parolu pri l’ aĝo, kiun eble mi havas, sed ni konsideru nur l’ aferon : ĉu estas ia viro tridek-jara ŝajnanta pli freŝa, kaj pli fortika ol mi ? ĉu ne estas ĉiuj moviĝoj de mia korpo tiel bonaj kiel ĉiam antaŭe ? ĉu mi bezonas kaleŝon aŭ portilan seĝon por veturi ? ĉu mi jam ne havas ĉiujn miajn dentojn kiel eble plej bonajn ? (Li montras siajn dentojn.) Ĉu mi ne faras vigle miajn kvar manĝojn ĉiutagajn, kaj ĉu oni povas vidi ian stomakon kiu havas pli da (li tusas) forto ol la mia ? Hem, hem, hem. He ! Kion vi diras pri tio ?
GERONIMO
Vi estas prava, mi eraris. Vi faros bone, edziĝante.
SGANARELO
Mi tion malŝatis pli frue : sed mi havas nun potencajn motivojn por tion fari. Krom la ĝojo kiun mi havos, posedante belan virinon kiu min dorlotos, kaj min karesos, kiam mi estos laca, krom tiu ĉi ĝojo, mi diras ke, restante kiel mi nun estas, mi lasas perei sur la tero la rason de la Sganareloj ; kaj ke, edziĝinte, mi povos min vidi mem revivantan en aliaj ; mi havos la plezuron vidi kreitaĵojn, elirintajn el mi, vizaĝetojn, kiuj similos kun la mia kiel du gutoj da akvo unu al alia, kiuj ludos senĉese tra la domo, kiuj nomos min sia patreto, kiam mi revenos de l’ urbo, kaj diros al mi vanaĵetojn kiel eble plej agrablajn. Jen ŝajnas al mi, ke jam tio ekzistas, kaj ke mi vidas duonan dekduon da infanoj ĉirkaŭ mi.
GERONIMO
Nenio estas pli agrabla ol tio ; kaj mi konsilas al vi, ke vi edziĝu kiel eble plej baldaŭe.
SGANARELO
Vere ? Vi tion al mi konsilas ?
GERONIMO
Tute vere. Vi ne povas agi pli bone.
SGANARELO
Ja certe, mi estas ravata, ke vi donis al mi tiun ĉi konsilon, kiel vera amiko.
GERONIMO
Nu, kiu estas la persono, mi petas, je kiu vi estas edziĝonta ?
SGANARELO
Dorimeno.
GERONIMO
La juna Dorimeno, tiel amindumeme, kaj tiel bele ornamata ?
SGANARELO
Jes.
GERONIMO
La filino de Sinjoro Alkantoro ?
SGANARELO
Ĝuste.
GERONIMO
Kaj la fratino de Alcidaso, kiu ne timas portadi glavon ?
SGANARELO
Estas ŝi.
GERONIMO
Virto de mia vivo !
SGANARELO
Kion vi diras pri tio ?
GERONIMO
Bona afero. Edziĝu baldaŭ.
SGANARELO
Nu, ĉu mi ne estis prava, ŝin elektante ?
GERONIMO
Sendube. Ha ! kiel bone vi elvidiĝos, kiam vi estos edziĝinta. Rapidu edziĝi.
SGANARELO
Vi treege ĝojigas min, tion dirante. Dankon pro via konsilo, kaj mi, tiun ĉi vesperon, invitos vin je mia edziĝa festo.
GERONIMO
Mi certe ne forestos ; kaj mi intencas tien iri kun masko por pli bone festadi vian edziĝon.
SGANARELO
Via servanto mi estas.
GERONIMO
La juna Dorimeno, filino de Sinjoro Alkantoro, kun Sinjoro Sganarelo, kiu estas nur kvindektri-jara. Kia bela edziĝo ! Kia bela edziĝo !
SCENO III
SGANARELO, sola.
Tiu ĉi edziĝo estos sendube feliĉiga ĉar ĝi ĝojigas ĉiujn kaj mi ridigas ĉiujn kun kiuj mi parolas pri ĝi. Mi estas nun la plej kontenta el ĉiuj homoj.
SCENO IV
DORIMENO, SGANARELO
DORIMENO, en la fundo de la Teatro al malgranda lakeo kiu ŝin sekvas
Nu, knabeto, tenu bone la trenaĵon de mia robo, kaj ne amuzu vin, ŝercante.
SGANARELO, flanken, ekvidante Dorimenon
Jen venas amatino mia. Ha ! kiel agrabla ŝi estas ! Kian eksteraĵon kaj kian talion ! ĉu povas esti viro, kiu, ŝin ekvidante, ne deziregus edziĝi ? (Al Dorimeno) Kien vi iras, mia bela graciulino, kara edzino estonta de via estonta edzo ?
DORIMENO
Mi iras por kelkaj aĉetaĵoj.
SGANARELO
Nu, mia bela, ja, de nun, ni estos feliĉaj duope. Vi ne havos plu la rajton rifuzi al mi kion ajn ; kaj mi povos kun vi fari ĉion, kio al mi plaĉos, neniun skandalante. Vi baldaŭ estos mia de la kapo ĝis la piedoj, kaj mi estos mastro de ĉio : de viaj vivplenaj okuletoj, de via fripona nazeto, de viaj ekscitantaj lipoj, de viaj amindaj oreloj, de via beleta mentoneto, de via malgranda, rondeta brusteto, de via… Sume, via tuta persono estas je mia dispono, kaj mi estos oportune por vin karesi, kiel mi volos ; ĉu vi ne estas feliĉa pro tiu ĉi edziniĝo, mia aminda infanineto ?
DORIMENO
Tute feliĉa, mi ĵuras. Tial ke, fine, la severeco de mia patro restigis min en kiel eble plej tedega dependeco. Mi ne scias de kiom multe da tempo mi furiozas pro la malmulto da libereco, kiun li lasas al mi, kaj mi, centfoje, mi deziris, ke li edzinigu min por ke mi havu la eblon eliri rapide el la mallibereco en kiu mi estas kun li, kaj por ke mi povu fari ĉion, kion mi volos. Dank’ al Dio, vi feliĉe alvenis por tio, kaj mi intencegas, de nun, preni amuzadon, kaj revivi, kiel decas, la tempon de mi perditan. Tial ke vi estas tre ĝentila viro, kaj ĉar vi scias kiel oni devas vivi, mi kredas ke ni estos la plej bonaj geedzoj en la mondo, kune, kaj ke vi ne fariĝos unu el tiuj ĝenantaj edzoj, kiuj volas, ke ilia edzino vivu kiel timiga lupo. Mi konfesas al vi, ke mi ne akceptus tion, kaj ke la soleco min senesperigas. Mi ŝatas ludon, vizitojn, kunvenojn, donacojn kaj promenadojn ; unuvorte ĉiujn plezurajn aferojn. kaj vi devas esti ravata, ke vi havos edzinon, kiel min, bonhumoran. Ni neniam havos malpacojn inter ni, kaj mi ne ĝenos vin en viaj faroj, same kiel mi esperas, ke vi mem ne malhelpos min en la miaj ; ĉar, mi opinias ke estas necese havi reciprokan komplezon, kaj ke oni ne devas edziĝi por furiozigi unu la alian. Do, ni vivados, geedze, tiel kiel du personoj, kiuj konas la konvenecon. Nenia ĵaluza suspekto malkvietigos vian cerbon ; kaj sufiĉas, ke vi estas certa pri mia fideleco, kiel mi estas konvinkata pri la via. Sed, kio al vi okazas ? Mi vidas vin kun tute ŝanĝita vizaĝo.
SGANARELO
Kelkaj vaporoj ĵus eniris mian kapon.
DORIMENO
Tio estas malsaneto kiu, nuntempe, atakas multajn personojn ; sed nia edziĝo forigos de vi ĉion tion ĉi. Adiaŭ ! Urĝas, ke mi havu konvenajn vestojn por forlasi miajn ĉifonaĵojn. Mi senprokraste iras por elaĉeti ĉiujn objektojn al mi necesajn, kaj mi sendos al vi la vendistojn.
SCENO V
GERONIMO, SGANARELO
GERONIMO
Ha ! Sinjoro Sganarelo, mi estas kontentega ke mi trovas vin ankoraŭ ĉi tie ; mi renkontis juveliston kiu, sciiĝinte ke vi serĉas ian belan diamanton sur ringo por ĝin donaci al via edzino, petegis nin, ke mi alparolu vin por li, dirante ke li posedas unu aĉeteblan diamanton, la plej perfektan en la mondo.
SGANARELO
Dio mia ! Tio ne estas urĝa.
GERONIMO
Kial ? Kion signifas tio ? Kie estas la fervoro, kiun vi ĵus montris ?
SGANARELO
Mi eksentis, de momento, konsciajn dubetojn pri la edzeco. Antaŭ ol iri pluen, mi tre dezirus esplori fundamente tiun ĉi demandon, kaj, ke oni klarigu al mi sonĝon, kiun mi faris, lastan nokton, kaj kiu ĵus revenis en mian kapon. Vi scias, ke la sonĝoj estas kvaza speguloj, en kiuj oni iafoje ektrovas ĉion, kio al ni okazos. Al mi ŝajnis, ke mi estas en boato sur tre maltrankvila maro, kaj??
GERONIMO
Sinjoro Sganarelo, mi havas nun malgrandan aferon, kiu malebligas ke mi aŭskultu vin. Mi tute nenion komprenas pri la sonĝoj, kaj pri la diskutado pri l’ edzeco vi havas du scienculojn, du filozofojn, viajn najbarojn, kiuj estas viro tre taŭgaj por klarigi al vi ĉion, kion oni povas diri pri tiu ĉi temo. Ili estas partianoj de malsamaj sektoj, vi do povos ekzameni iliajn diversajn opiniojn pri tio. Pri mi persone, sufiĉas tio, kion mi jam diris al vi, kaj mi restas via servanto.
SGANARELO, sola
Li estas prava. Estas necese, ke mi konsultu iom tiujn ĉi virojn por eliri el la malcerteco, en kiu mi estas.
SCENO VI
PANKRASO, SGANARELO
PANKRASO, sin turnante al la flanko, de kie li venas, kaj ne vidante Sganarelon
Iru, vi estas sentagulo, Sinjoro, viro malklerega pri ĉiu bona dsciplino, forpelinda el la Beletristika Respubliko.
SGANARELO
Ha bone ! Jen alvenas unu el ili, tute ĝustatempe.
PANKRASO, same, ne vidante Sganarelon
Jes, certigados al vi per fortaj rizonoj, mi pruvos al vi per Aristotelo, la filozofo de filozofoj, ke vi estas nescianto, nesciantego, nesciantiganta, kaj nesciantigita, per ĉiuj kazoj kaj modoj imageblaj.
SGANARELO, flanken
Li malpaciĝis kontraŭ iu. (al Pankraso) Sinjoro…
PANKRASO, same, ne vidante Sganarelon
Vi volas okupi vin pri rizonado, kaj vi eĉ ne scias la elementojn de la logiko.
SGANARELO, flanken
La kolero malhelpas, ke li ekvidu min. (al Pankraso) Sinjoro…
PANKRASO, same, ne vidante Sganarelon
Tio ĉi estas propozicio kondamninda laŭ ĉiuj terminoj de la filozofio.
SGANARELO, flanken
Sendube, oni lin treege kolerigis. (al Pankraso) Mi…
PANKRASO, same, ne vidante Sganarelon
Toto cœlo, tota via aberras.
SGANARELO
Mi kisas la manojn de via Doktora Moŝto.
PANKRASO
Via servanto.
SGANARELO
Ĉu mi povas…
PANKRASO, sin returnante al la flanko de kie li venis
Ĉu vi scias tion, kion vi faris ? Silogismon in balordo.
SGANARELO
Mi vin…
PANKRASO, same
La unua fundamento estas idiota, la dua estas aroganta, kaj la konkludo, ridinda.
SGANARELO
Mi…
PANKRASO, same
Mi mortus prefere ol akcepti tion, kion vi diris ; kaj mi defendos mian opinion ĝis la lasta guto de mia inko.
SGANARELO
Ĉu mi povas ?…
PANKRASO, same
Jes, mi defendos tiun ĉi propozicion, pugnis et calcibus, unguibus et rostro.
SGANARELO
Sinjoro Aristotelo, ĉu mi povas sciiĝi tion, kio kolerigas vin tiel forte ?
PANKRASO
Afero la plej justa en la tuta mondo.
SGANARELO
Nu ! kio do ?
PANKRASO
Nescianto volis defendi kontraŭ mi propozicion eraran, propozicion teruregan, timegindan, malbonegan.
SGANARELO
Ĉu mi povas demandi, kia ĝi estas ?
PANKRASO
Ha ! Sinjoro Sganarelo, ĉio estas renversita en la nuna tempo, kaj la mondo falis en ĝeneralan putrecon. Terura senleĝece regas ĉialoke. Kak la magistratoj, kiuj estas difinitaj por firmigi l’ ordon en tiu ĉi regno, devus morti pro honto, tial ke ili permesas skandalon, tiel netolereblan, kiel tiun, kiun mi aludas.
SGANARELO
Kio do ?
PANKRASO
Ĉu ne estas ago abomeninda, ago alvokanta la venĝon ĉielan : permesi, ke oni diru publike : « la formo de ĉapelo ».
SGANARELO
Kiel ?
PANKRASO
Mi pretendas, ke oni devas diri la « figuraĵo de ĉapelo », kaj ne la « formo ». Des pli, ke ekzistas tiu ĉi diferenco inter la formo kaj la figuraĵo, ke la formo estas la ekstera aranĝo de la korpoj senvivaj ; kaj, tial ke ĉapelo estas senviva korpo, decas diri la figuraĵo de ĉapelo, kaj ne (li sin turnas denove al la flanko kie li eniris) la formo. Jes, vi malklerulo, tiel oni devas paroli, kaj tiaj estas la ĝustaj terminoj aristotelaj en la ĉapitro pri la kvalito.
SGANARELO, flanken
Mi kredis ke ĉio estas perdita ! (al Pankraso) Via Doktora Moŝto ne pensu plu pri tio ĉi. Mi…
PANKRASO
Mi estas tiel kolerega, ke mi plu ne sentas min.
SGANARELO
Lasu la formon kaj la ĉapelon en paco. Mi havas ion por komuniki al vi. Mi…
PANKRASO
Arogantulo !
SGANARELO
Pro la ĉielo, retrankviliĝu. Mi…
PANKRASO
Nescianto !
SGANARELO
He ! Dio mia ! Mi…
PANKRASO
Havi la maltimon defendi kontraŭ mi tian propozicion !
SGANARELO
Li estas malprava. Mi…
PANKRASO
Propozicion kondamnitan de Aristotelo !
SGANARELO
Estas vere. Mi…
PANKRASO
Per ĝustaj terminoj !
SGANARELO, sin turnante al la flanko de kie Pankraso venis
Vi estas prava. Jes, vi estas idiotulo kaj arogantulo, ke vi volas diskuti kontraŭ Doktoro, kiu scias legi kaj skribi. Nun estas ĉio finita. Mi petas ke vi min aŭskultu. Mi venas por konsulti vin pri afero kiu min embarasas. Mi intencas edziĝi por havi kunulinon en mia vivado. La persono estas bela kaj tre bele farita ; ŝi multe al mi plaĉas, kaj ŝi estas ravata ke ŝi edziniĝos je mi ; ŝia patro konsentis doni ŝin al mi ; sed mi timas iom… tion kion vi scias, la malfeliĉeton, pro kiu oni al neniu kompatas ; kaj mi tre deziras peti vin, ĉar estas filozofo, ke vi diru al mi vian opinion. He ! kia estas via penso pri tio ĉi ?
PANKRASO
Prefere ol akcepti, ke oni devas diri la « formo de ĉapelo », mi akceptus, ke datur vacuum in rerum natura, kaj ke mi estas nur besto.
SGANARELO, flanken
La pesto estu kun tiu ĉi viro. (al Pankraso) He ! Sinjoro Doktoro, aŭskultu do min, mi petas. Mi parolis al vi jam unu tutan horon, kaj vi ne respondas pri tio, kion mi diris.
PANKRASO
Mi petas vian pardonon. Justa kolero elokupas mian animon.
SGANARELO
He ! lasu ĉion tion ĉi ; kaj bonvolu min aŭskulti.
PANKRASO
Volonte. Kion vi volas diri al mi ?
SGANARELO
Mi volas paroli al vi pri io.
PANKRASO
Kaj kian perilon vi intencas uzi kun mi ?
SGANARELO
Kian perilon ? Nu, la langon, kiun mi havas en mia buŝo. Mi kredas, ke mi ne iros pruntepreni tiun de mia najbaro.
PANKRASO
Mi intencas diri al vi kian lingvon, kian idiomon ?
SGANARELO
Ha ! tio ĉi estas alia afero !
PANKRASO
Ĉu vi intencas paroli la lingvon italan ?
SGANARELO
Ne.
PANKRASO
Hispanan ?
SGANARELO
Ne.
PANKRASO
Germanan ?
SGANARELO
Ne.
PANKRASO
Anglan ?
SGANARELO
Ne.
PANKRASO
Latinan ?
SGANARELO
Ne.
PANKRASO
Grekan ?
SGANARELO
Ne.
PANKRASO
Hebrean ?
SGANARELO
Ne.
PANKRASO
Sirian ?
SGANARELO
Ne.
PANKRASO
Turkan ?
SGANARELO
Ne.
PANKRASO
Araban ?
SGANARELO
Ne, ne, la francan, la francan, la francan.
PANKRASO
Ha ! la francan.
SGANARELO
Tre bone.
PANKRASO
Paŝu do la alian flankon ; ĉar tiu ĉi flanko estas difinita por la sciencaj kaj fremdaj lingvoj ; kaj la alia estas por la vulgara kaj patra.
SGANARELO, flanken
Kiom da ceremonioj estas necesaj kun kun tiuj viroj.
PANKRASO
Kion vi deziras ?
SGANARELO
Konsulti vi pri la malfacilaĵeto.
PANKRASO
Ha ! Ha ! pri filozofia malfacilaĵo, kredeble ?
SGANARELO
Pardonu mi. Mi…
PANKRASO
Vi eble deziras sciiĝi, ĉu la esteco kaj la estaĵo estas egalsencaj aŭ dusencaj pri la esto.
SGANARELO
Tute ne. Mi…
PANKRASO
Ĉu la logiko estas arto aŭ scienco.
SGANARELO
Ne estas tio. Mi…
PANKRASO
Ĉu ĝi havas kiel objekton la tri agadojn spiritajn aŭ nur la trian.
SGANARELO
Ne. Mi…
PANKRASO
Ĉu estas dek kategorioj aŭ unu.
SGANARELO
Ne. Mi…
PANKRASO
Ĉu la konkludo apartenas al la esenco de l’ silogismo.
SGANARELO
Neniel. Mi…
PANKRASO
Ĉu la esenco de la virto estas en instinkteco aŭ en konsenteco.
SGANARELO
Ne. Mi…
PANKRASO
Ĉu la virto estas reciproka kun la celo.
SGANARELO
He ! ne. Mi…
PANKRASO
Ĉu la celo povas nin tuŝi per sia reala aŭ intenca ekzisto.
SGANARELO
Ne, ne, ne, ne, ne, je ĉiuj diabloj, ne !
PANKRASO
Klarigu do vian penson ; ĉar mi ja ne povas ĝin diveni.
SGANARELO
Mi ja volas ĝin klarigi al vi ; sed estas necese, ke vi min aŭskultu.
Dum Sganarelo diras la jenon :
L’ afero kiun mi havas por diri al vi estas tio, ke mi intencas edziĝi je fraŭlino juna kaj bela. Mi forte ŝin amas, kaj mi ŝin petis de ŝia patro ; sed ĉar mi timas…
PANKRASO, diras samtempe kaj ne aŭskultante Sganarelon
La parolo estas donita al la homo por ke li klarigu siajn pensojn ; kaj, kiel la pensoj estas la portretoj de la objektoj, tiel same, niaj paroloj estas la portretoj de niaj pensoj.
(Sganarelo, senpaciencigita fermas la buŝon de l’ Doktoro per sia mano, kelkafoje ; kaj la Doktoro daŭrigas paroli antaŭ ol Sganarelo formetas sian manon)
Sed tiuj ĉi portretoj diferencas de la aliaj portretoj, pro tio ke l’ aliaj portretoj estas entute distingeblaj de siaj originaloj, kaj ke la parolo enhavas en si mem sian originalon, ĉar ĝi estas nur la penso klarigita per ekstera signo ; tio estas la kaŭzo kial tiuj, kiuj pensas bone, estas ankaŭ tiuj kiuj plej bone parolas. Do, klarigu al mi vian penson per la parolo, kiu estas la plej komprenebla el ĉiuj signoj.
SGANARELO, puŝas la Doktoron en lian domon kaj tiras la pordon por malhelpi ke li eliru
La pesto forprenu tiun ĉi viron.
PANKRASO, en sia domo
Jes la parolo estas animi index et speculum ; ĝi estas la komprenilo de l’ koro, la figuraĵo de l’ animo.
(Li supreniras al la fenestro kaj daŭrigas)
La parolo estas spegulo, kiu prezentas al ni naive la sekretojn plej kaŝitajn en niaj individuoj ; kaj, ĉar vi havas la eblon rizonadi kaj samtempe paroli, kial do vi ne uzas vian parolon por klarigi al mi vian penson ?
SGANARELO
Tion mi ja volas fari ; sed vi ne volas min aŭskulti.
PANKRASO
Mi vin aŭskultas, parolu.
SGANARELO
Mi do diras, Sinjoro Doktoro, ke…
PANKRASO
Sed, precipe, parolu mallonge.
SGANARELO
Mi tion faros.
PANKRASO
Evitu la multvortecon.
SGANARELO
He ! Sinjor’
PANKRASO
Mallongigu vian paroladon per apoftegmo lakonika.
SGANARELO
Mi vin…
PANKRASO
Nenian senutilaĵon, nenian ĉirkaŭfrazon.
(Sganarelo pro kolero, ke li ne povas paroli, prenas ŝtonon por rompi la kapon al la Doktoro)
He kio ? Vi ekkoleras anstataŭ klarigi vian aferon ? Iru, vi estas pli aroganta ol tiu, kiu volis pretendi al mi, ke oni devas diri la « formo de ĉapelo », kaj mi pruvos al vi, ĉiaokaze, per elmontroj kaj konvinkaj rizonoj, kaj per argumentoj in barbara, ke vi estas kaj ĉiam estos nur besteto, kaj ke mi estas kaj ĉiam estos, in utroque jure, Doktoro Pankraso.
SGANARELO
Kia diabla babilemulo.
PANKRASO, reenirante sur la teatron
Literaturista viro, instruegita viro.
SGANARELO
Ankoraŭ ?
PANKRASO
Multvalora viro, kapabla viro (forirante), viro kiel eble plej klera en ĉiuj sciencoj naturaj, moralaj kaj politikaj. (revenante) Scienculo, sciencegulo, per omnes modos et casus. (forirante) Viro kiu posedas, superlative, fablojn, mitologion kaj historion, (revenante) gramatikon, poezion, parolarton, dialektikon kaj sofistikon, (forirante) matematikon, aritmetikon, optikon, onirokritikon, fizikon kaj matematikon, (revenante) kosmometrion, geometrion, arkitekturon, observemon kaj observadon, (forirante) medicinon, astronomion, astrologion, fizionomion, metoposkopion, kiromancion, geomancion, ktp…
SCENO VII
SGANARELO, sola
Al la diablo, la scienculoj, kiuj volas aŭskulti nenion ! Oni ja estis dirinta al mi, ke lia Majstro Aristotelo estis nenio, krom babilemulo. Mi iros nun al l’ alia ; eble li estos pli kvieta kaj pli prudenta. He Sinjoro !
SCENO VIII
MARFURIUSO, SGANARELO
MARFURIUSO
Kion vi deziras de mi, Sinjoro Sganarelo ?
SGANARELO
Via Doktora Moŝto, mi bezonas konsilon vian pri afereto, kaj tial mi venis tien ĉi. (flanken) Ha ! Tio estas bona. Li aŭskultas min, ĉi tiu…
MARFURIUSO
Sinjoro Sganarelo, ŝanĝu, mi petas, vian manieron paroli. Nia filozofio ordonas, ke ni ne eldiru decidan propozicion, ke ni parolu pri ĉio kun dubo, ke ĉiam ni prokrastu nian opinion ; kaj tial vi ne devas diri « mi venis », sed « ŝajnas al mi, ke mi venis ».
SGANARELO
Al mi ŝajnas.
MARFURIUSO
Jes.
SGANARELO
He, sendube ĝi ŝajnas al mi, tial ke ĝi estas.
MARFURIUSO
Tio ne estas konsekvenca ; kaj la afero povas ŝajni al vi vera, kvankam ĝi ne estus vera.
SGANARELO
Kiel ? Ne estas vere ke mi venis ?
MARFURIUSO
Tio estas necerta, kaj ni devas dubi pri ĉio.
SGANARELO
Kio ? Mi ne estas ĉi tie ? kaj vi ne parolas al mi ?
MARFURIUSO
Al mi ŝajnas, ke vi estas ĉi tie, kaj al mi ŝajnas, ke kun mi vi parolas ; sed ne estas certa, ke ĝi estas.
SGANARELO
He ! je la diablo ! Vi mokas. Jen mi estas, kaj jen vi estas, tute klare ; kaj tute ne estas ŝajnaĵo en ĉio tio ĉi. Ni lasu, mi petas, tiujn ĉi vanaĵohn, kaj ni parolu pri mia afero. Mi venas por diri al vi, ke mi intencas edziĝi.
MARFURIUSO
Mi nenion scias pri tio.
SGANARELO
Mi tion diras al vi.
MARFURIUSO
Estas eble.
SGANARELO
La fraŭlino je kiu mi volas edziĝi estas tre juna kaj tre bela.
MARFURIUSO
Tio ne estas neebla.
SGANARELO
Nu, ĉu mi bone aŭ malbone faros, ke mi edziĝos je ŝi.
MARFURIUSO
Vi faros bone aŭ malbone.
SGANARELO, flanken
Ha, Ha ! jen alia muziko. (al Marfuriuso) Mi demandas vin, ĉu mi bone faros, edziĝante je la fraŭlino, pri kiu mi parolas.
MARFURIUSO
Okaze eble.
SGANARELO
Aŭ ĉu mi faros malbone ?
MARFURIUSO
Laŭ la okazo.
SGANARELO
Mi vin petegas, respondu al mi konvene.
MARFURIUSO
Tia estas mia intenco.
SGANARELO
Mi havas fortan amon al tiu ĉi fraŭlino.
MARFURIUSO
Tio povas esti.
SGANARELO
La patro konsentis ŝin al mi.
MARFURIUSO
Tio estas ebla.
SGANARELO
Sed, se mi edziĝos je ŝi, mi timas esti trompata.
MARFURIUSO
L’ afero estas farebla.
SGANARELO
Kion vi pensas pri tio ?
MARFURIUSO
Ne estas en tio maleblaĵo.
SGANARELO
Sed kion vi farus, se vi estus en mia loko ?
MARFURIUSO
Mi ne scias.
SGANARELO
Kion vi konsilas al mi, ke mi faru ?
MARFURIUSO
Tion, kio plaĉas al vi.
SGANARELO
Mi furiozas.
MARFURIUSO
Mi pro tio lavas miajn manojn.
SGANARELO
Al la diablo iru la revulo.
MARFURIUSO
Tio okazos, kio estas ebla.
SGANARELO, flanken
La pesto estu kun tiu ĉi turmentisto. Mi devigos vin paroli alimaniere, hunda filozofo furioza. (Li batas Marfuriuson per bastono).
MARFURIUSO
Ha, Ha, Ha !
SGANARELO
Jen vi estas pagita pro via babilaĵo, kaj mi estas kontenta.
MARFURIUSO
Kio do ! kia malrespekto ! Min insultegi tiele ! Havi la maltimegon bati filozofon kiel min !
SGANARELO
Korektu, mi petas, tiun ĉi manieron paroli. Oni devas dubi pri ĉio ; kaj vi devas diri, ne ke « mi batis vin » sed « ŝajnas al vi, ke mi batis vin ».
MARFURIUSO
Ha, mi tuj iros por plendo al la kvartala Policestro pri la batoj, kiujn mi ricevis.
SGANARELO
Mi lavas pri tio miajn manojn.
MARFURIUSO
Mi havas postsignojn sur mia korpo.
SGANARELO
Estas eble.
MARFURIUSO
Vi estas tiu, kiu tiel agis kontraŭ mi.
SGANARELO
Tio ne estas neebla.
MARFURIUSO
Mi havos juĝon kontraŭ vi.
SGANARELO
Mi nenion scias pri tio.
MARFURIUSO
Vi estos kondamnata en la juĝejo.
SGANARELO
Tio okazos, kio estas ebla.
MARFURIUSO
Lasu min agi.
SCENO IX
SGANARELO, sola
Nu ! Oni ne povus eltiri ian parolon de tiu ĉi hundhomo, kaj oni estas tiel bone sciigita en la fino kiel en la komenco. Kion mi devas fari en mia malcerteco pri la sekvoj de mia edziĝo. Neniam homo estis pli embarasata ol mi. Ha ! jen venas tsiganinoj : mi tuj petu, ke ili antaŭdiru mian sorton.
SCENO X
DU TSIGANINOJ, SGANARELO
Ambaŭ tsiganinoj kun tamburetoj eniras, kantante kaj dancante
SGANARELO
Ili estas gajega. Aŭskultu, vi ambaŭ, ĉu estas al vi eble antaŭdiri mian sorton ?
UNA TSIGANINO
Jes, Sinjoro, mia bela, ni ambaŭ ĝin al vi diros.
DUA TSIGANINO
Vi nur donu vian manon kun monero en ĝi ; kaj al vi ni diros ion por via bona profito.
SGANARELO
Jen estas miaj ambaŭ manoj, kun tio, kion vi deziras.
UNA TSIGANINO
Vi havas bonan fizionomion, mia bona Sinjoro, bonan fizionomion.
DUA TSIGANINO
Jes bonan fizionomion ; fizionomion de viro kiu, iatempe faros ion.
UNA TSIGANINO
Vi estos edziĝinta post ne longe, mia bona Sinjoro. Vi estos edziĝinta post ne longe.
DUA TSIGANINO
Vi edziĝos je ĉarmoplena virino, ĉarmoplena virino.
UNA TSIGANINO
Jes, virino, kiu estos kara por ĉiuj kaj de ĉiuj amata.
DUA TSIGANINO
Virino, kiu donos al vi multajn amikojn.
UNA TSIGANINO
Virino, kiu venigos sufiĉegecon ĉe vin.
DUA TSIGANINO
Virino, kiu donos al vi grandan famon.
UNA TSIGANINO
Vi estos pro ŝi konsiderata, mia bona Sinjoro, pro ŝi konsiderata.
SGANARELO
Nu, ĉio tio ĉi estas bone. Sed, diru al mi, ĉu mi povas timi, ke mi estos trompata ?
DUA TSIGANINO
Trompata ?
SGANARELO
Jes
UNA TSIGANINO
Trompata ?
SGANARELO
Jes, ĉu mi estas minacata de trompo ?
(Ambaŭ tsiganinoj kantas kaj dancas)
SGANARELO
Je la diablo ! Tio ne estas respondo. Venu tien ĉi. Mi demandas vin ambaŭ, ĉu mi estos trompata.
DUA TSIGANINO
Trompata ? vi ?
SGANARELO
Jes, ĉu mi estos trompata ?
UNA TSIGANINO
Vi, trompata ?
SGANARELO
Jes, ĉu mi tia estos, aŭ ne.
(Ambaŭ tsiganinoj eliras, kantante kaj dancante)
SCENO XI
SGANARELO, sola
La pesto estu kun tiuj ĉi friponoj, kiuj lasas min en maltrankvileco. Estas absolute necese, ke mi sciiĝu pri la sorto de mia edziĝo ; kaj por tio, mi tuj iros al la fama Magiisto, pri kiu ĉiuj parolas tiel multe, kaj kiu, per sia admirinda arto, vidigas ĉion, kion oni deziras. Sed mi ja pensas, ke mi neniel bezonas iri al la magiisto, ĉar jen estas io, kio montras al mi ĉion pri kio mi povus demandi.
SCENO XII
DORIMENO, LIKASTO,
SGANARELO, reŝoviĝinta en angulon de l’ teatro, kaj ne vidata
LIKASTO
He kio ! Bela Dorimeno, ĉu ne mokante vi parolas ?
DORIMENO
Ne mokante.
LIKASTO
Vere, vi edziniĝas ?
DORIMENO
Tute vere.
LIKASTO
Kaj via edziniĝo okazos hodiaŭ vespere ?
DORIMENO
Hodiaŭ vespere.
LIKASTO
Kaj vi povas, vi kruela, tiamaniere forgesi l’ amon, kiun mi sentas al vi, kaj la afablajn promesojn, kiujn vi faris al mi ?
DORIMENO
Mi ? Tute ne. Mi konsideras vin ankoraŭ sammaniere. KAj tiu ĉi edziniĝo neniel devas vin malkvietigi. Je tiu viro mi edziĝas ne pro amo ; kaj nur pro lia riĉeco mi konsentas lin akcepti. Mi havas nenian posedaĵon ; vi same nenion havas, kaj vi ja scias, ke sen tio oni pasigas malagrable la tempon sur la tero ; kaj vi scias, ke estas necese, kial ajn, havi posedaĵon. Mi kaptis tiun ĉi okazon por iom plibonigi mian vivadon ; kaj mi tion ĉi faris, esperante, ke mi baldaŭ estos liberigita de la grizharulo, kiun mi akceptas. Li estas viro, kiu kredinde mortos post nelonge kaj restas al li plej multe ses monatoj da vivado. Mi certigas, ke li estos mortinta post la tempo, kiun mi diras, kaj mi ne longe petos de la ĉielo feliĉigan vidvinecon.
(Al Sganarelo, kiun ŝi ekvidas) Ha ! ni estis parolantaj pri vi, kaj dirantaj kiel eble plej multan bonon direblan.
LIKASTO
Ĉu estas sinjoro…
DORIMENO
Jes, sinjoro prenas min, kiel edzinon.
LIKASTO
Bonvolu akcepti, Sinjoro, ke mi vin gratulu pro via edziĝo, kaj ke mi prezentu al vi samtempe miajn tre humilajn servojn. Mi certigas al vi, ke vi edziĝas kun tre honesta persono, kaj pri vi, Fraŭlino, mi ĝojas, kun vi ankaŭ, pro la lertega elekto, kiun vi faris. Vi ne povis trovi pli bonan, kaj Sinjoro havas tute la vizaĝon de tre bona edzo. Jes, sinjoro, mi volas amikiĝi kun vi kaj nin ligi per rilatoj vizitaj kaj amuziĝaj.
DORIMENO
Nin ambaŭ vi tro honoras. Sed iru ni ; la tempo por mi tre rapide forpasas ; kaj ni poste havos multe da tempo por interparoli kune.
SCENO XIII
SGANARELO, sola
Mi nun estas tute enuigita de mia edziĝo ; kaj mi pensas, ke mi ne faros malbone, se mi nuligos mian promeson. Tio kostis al mi iom da mono ; sed estas certe pli bone tion perdi, ol ion pli malbonan riski. Mi provu min lerte liberigi el tiu ĉi afero. He ! (Li frapas sur la pordon de la domo de Alkantoro)
SCENO XIV
ALKANTORO, SGANARELO
ALKANTORO
Ha ! Mia bofilo, estu bonveninta.
SGANARELO
Sinjoro, via servanto.
ALKANTORO
Vi venas por konkludi la edziĝon.
SGANARELO
Senkulpigu min.
ALKANTORO
Mi certigas al vi, ke mi ĝin atendas tiom malpacience, kiom vi.
SGANARELO
Mi venis ĉi tien por alia afero.
ALKANTORO
Mi ordigis ĉiujn necesaĵojn por tiu ĉi festo.
SGANARELO
Mi ne parolas pri tio.
ALKANTORO
La violonistoj estas dungitaj, la festeno estas mendita, kaj mia filino estas ornamita por vin akcepti.
SGANARELO
Tio ĉi ne estas la celo de mia vizito.
ALKANTORO
Fine, vi estos baldaŭ kontentigita ; kaj nenio povas prokrasti vian kontentigon.
SGANARELO
Dio mia ! Nun estas alia afero.
ALKANTORO
Nu, eniru do, mia bofilo.
SGANARELO
Mi havas ion por diri al vi.
ALKANTORO
Ha, Dio mia ! ne faru ceremoniojn. Eniru rapide, mi vin petas.
SGANARELO
Ne, mi diras. Mi volas kun vi paroli antaŭe.
ALKANTORO
Vi volas diri ion al mi ?
SGANARELO
Jes.
ALKANTORO
Kion do ?
SGANARELO
Sinjoro Alkantoro, mi petis vin pri via filino por edziĝi je ŝi, estas vere, kaj vi konsentis ŝin doni al mi, sed mi opinias, ke mi estas iom tro multaĝa por ŝi, kaj mi konsideras, ke mi tute ne taŭgas por ŝi.
ALKANTORO
Pardonu mian kontraŭdiron. Mia filino trovas vin tre taŭga tian, kia vi estas, kaj mi estas certa, ke ŝi vivados tre kontenta kun vi.
SGANARELO
Ne, mi havas iafoje terurajn strangaĵojn kaj ŝi devos tro suferi pro mia malbonhumoro.
ALKANTORO
Mia filino estas indulgema, kaj vi vidos ke ŝi tute akordiĝos kun vi.
SGANARELO
Mi havas kelkajn korpajn malsanojn, kiuj povus ŝin naŭzi.
ALKANTORO
Tio estas nenio. Honesta virino neniam estas naŭzata de ŝia edzo.
SGANARELO
Nu, ĉu vi permesas, ke mi tiel parolu al vi ? Mi ne konsilas, ke vi donu ŝin al mi.
ALKANTORO
He, ĉu vi mokas min ? Mi preferus morti pli volonte ol ne plenumi mian promeson.
SGANARELO
Dio mia ! mi liberigas vin de tio, kaj mi…
ALKANTORO
Tute ne. Mi ŝin promesis al vi ; kaj vi havos ŝin spite de ĉiuj, kiuj pretendas ŝin havi.
SGANARELO, flanken
Je la diablo !
ALKANTORO
Jen, vidu ! Mi havas al vi estimon kaj amikecon tute neordinarajn ; kaj mi rifuzus mian filinon al la Princo, por doni ŝin al vi.
SGANARELO
Sinjoro Alkantoro, mi estas al vi tre dankema pro la honoro, kiun vi faras ; sed mi eldiradas al vi, ke mi ne volas edziĝi.
ALKANTORO
Kiu ? Vi ?
SGANARELO
Jes ! Mi !
ALKANTORO
Kaj la kaŭzo ?
SGANARELO
La kaŭzo ? Tial ke mi ne sentas min taŭga por edzeco ; kaj tial ke mi volas imiti mian patron kaj ĉiujn personojn el mia familio, kiuj neniam konsentis edziĝi.
ALKANTORO
Aŭskultu : La voloj estas liberaj kaj mi estas viro, kiu neniel devigus iun. Vi promesis al mi edziĝi je mia filino, kaj ĉio estas preparita por tio ; sed, ĉar vi volas nuligi vian promeson, mi esploros tion, kion mi devas nun fari ; kaj baldaŭ vi havos novaĵojn pri mi.
SCENO XV
SGANARELO, sola
Ja li estas pli saĝa ol mi opiniis kaj mi timis havi multe pli da malfacileco por min liberigi. Certe, pripensante l’ afero, mi opinias, ke mi tre saĝe agis, foriĝante el tio, kaj mi estis faronta ion, pri kio mi estus pentinta dum longa tempo. Sed, jen la filo venas kun respondo.
SCENO XVI
ALCIDASO, SGANARELO
ALCIDASO, parolanta kun afekte kvieta tono
Sinjoro, mi etsas via humila servanto.
SGANARELO
Sinjoro, mi estas la via, tutkore.
ALCIDASO, ĉiam kun sama tono
Mia patro diris al mi, Sinjoro, ke vi venis por liberigi vin el la promeso de vi donita.
SGANARELO
Jes, Sinjoro, mi bedaŭras.
ALCIDASO
Ho ! Sinjoro, nenia malbono estas en tio ĉi.
SGANARELO
Mi bedaŭregas, tion mi certigas al vi ; kaj mi dezirus…
ALCIDASO
Tio ĉi estas nenio, mi diras… (Alcidaso prezentas al Sganarelo du glavojn) Sinjoro, bonvolu elekti el ĉi tiuj du glavoj tiun, kiun vi deziras.
SGANARELO
El tiuj ĉi du glavoj ?
ALCIDASO
Jes, mi petas.
SGANARELO
Kial do ?
ALCIDASO
Sinjoro, ĉar vi rifuzas edziĝi je mia fratino post dono de via promeso, mi opinias, ke vi ne trovos malbona la komplimenton, kiun mi faras al vi.
SGANARELO
Kion ?
ALCIDASO
Aliaj personoj farus pli multe da bruo kaj ekkolerus kontraŭ vi ; sed ni estas personoj, kiuj konkludas la aferojn trankvile, kaj mi ĝentile diras al vi, ke estas necese, se vi trovas tion bona, ke kune ni tranĉu reciproke nian gorĝon.
SGANARELO
Jen estas komplimento tre malbone farita.
ALCIDASO
Nu, Sinjoro, elektu, mi petas.
SGANARELO
Mi estas via servisto, sed mi ne bezonas tranĉi mian gorĝon. (flanken) Kia malbela maniero paroli !
ALCIDASO
Sinjoro, decas, ke tio estu, mi petas.
SGANARELO
He ! Sinjoro en ĝian ingon remetu vian komplimenton, mi petas.
ALCIDASO
Ni rapidu, Sinjoro. Afereto min atendas.
SGANARELO
Mi ne volas tion, mi diris al vi.
ALCIDASO
Vi ne volas interbatali ?
SGANARELO
Ne, ne, certe ne.
ALCIDASO
Tute vere ?
SGANARELO
Tute vere.
ALCIDASO, batinte lin per bastono
Almenaŭ, Sinjoro, vi ne havos rajton plendi ; vi vidas, ke mi faras l’ aferon tute konvene. Vi malplenumas vian promeson ; mi volas kontraŭ vi batali ; vi rifuzas batali ; mi batas vin per bastono ; ĉio ĉi estas laŭregula ; kaj vi estas tro honesta viro, por ne aprobi mian procedon.
SGANARELO, flanken
Kia diabla viro li estas.
ALCIDASO, prezentas ankoraŭ al li du glavojn
Nu, Sinjoro, faru la aferojn ĝentile ; ne devigu min tiri viajn orelojn.
SGANARELO
Ankoraŭ ?
ALCIDASO
Sinjoro, mi devigas neniun ; sed decas, ke vi batalu aŭ edziĝu je mia fratino.
SGANARELO
Ne, mi povas fari nek tion ĉi, nek tion, mi certigas al vi.
ALCIDASO
Certe ?
SGANARELO
Certe.
ALCIDASO
Do, kun permeso via…
(Alcidaso denove batas lin per bastono)
SGANARELO
Ha, ha, ha !
ALCIDASO
Sinjoro, mi kiel eble plej bedaŭregas, ke mi estas devigata tiel agi kontraŭ vi ; sed mi ne ĉesos, se tio plaĉas al vi, antaŭ ol vi estos promesinta, aŭ batali, aŭ edziĝi je mia fratino. (Li levas sin bastonon.)
SGANARELO
Nu, mi edziĝos je ŝi, mi edziĝos.
ALCIDASO
Ha, Sinjoro, mi estas ravata, ke vi plisaĝigas min, kaj ke la afero estas aranĝita kviete ; ĉar fine, vi estas viro kiun mi plej alte estimas en la mondo, mi tion ĵuras al vi ; kaj mi bedaŭregus, se vi devigus min ofendi vin. Mi tuj vokos mian patron por diri al li, ke ĉio estas interkonsentita.
(Li iras kaj frapas sur la pordon de Alkantoro)
SCENO LASTA
ALKANTORO, DORIMENO, ALCIDASO, SGANARELO
ALCIDASO
Mia patro, jen Sinjoro Sganarelo estas tute saĝa. Li tre bonvole konsentis aranĝi l’ aferon, kaj vi povas doni al li mian fratinon.
ALKANTORO
Sinjoro, jen estas ŝia mano ; vi nur donu la vian. Laŭdata estu la ĉielo ! Mi estas liberigita je ŝi kaj nun vi devos zorgi pri ŝia konduto. Iru ni por amuziĝadi, kaj festadi pro tiu ĉi feliĉega geedzigo.
Molière ["moljer"] estis franca aktoro kaj verkisto (1622-1673) fama pro propra humuro, majstro en la arto pripensigi per rido, eduki per moko.