Unuiĝo Franca por Esperanto
Biblioteko Hippolyte Sebert
Aktoroj
Akto I
sekvo → Akto II ← sekvo
Akto III
Akto IV
(Placo publika en Ateno)
SCENO I
KRIZIPO, NICIAS, poste POLEMON kaj CEBES
KRIZIPO
Kredi mi ne povas ankoraŭ…
NICIAS
Sed mi vidis, mi ripetas.
KRIZIPO
Likaon ?
NICIAS
Likaon, mia kara, tiu hundo mireginda,
La trezoro de Ateno, fieraĵo de la urbo, kompatinda hundo,
Kiun oni estus rigardinta tiel Dion, jam estas nenio !
Alcibiado fortranĉigis ĝian voston !
KRIZIPO
Strange !
NICIAS
Kaj kruele ! Kion al ĝi kompense li povas donaci ?
Ha ! Se ĝin vi estus vidinta, malgaja, kun okulo konsternita…
KRIZIPO
Tre strange !
NICIAS
Ĝi komprenas, ke ĝi estas senhonorigita.
KRIZIPO
Misteron vualas tiu malspritaĵo.
NICIAS
Kiel ?
KRIZIPO
Tio estas evidenta ! Sagaca ja estas Alcibiado.
Ĉiu ago enhavas motivon, ĉiu kaŭzo havas celon.
Perdi sian hundon ! Oni bezonas motivojn por tia konduto !
NICIAS (al Polemon, kiu eniras)
Saluton !
POLEMON (enirante)
Ĉu vere ?
NICIAS
Kion ?
POLEMON
La hundo.
De Alcibiado ?
NICIAS
He ! Jes !
POLEMON
Kiel li rigardas la aferon ?
NICIAS
Alcibiado ? Li ridas.
POLEMON
Kaj Likaon ?
NICIAS
Malgajema.
POLEMON
Beleco forpasas…
NICIAS
Restas malbeleco !
KRIZIPO
Nu !
Ridu, se vi volas ! Mi krimon divenas !
Sekretajn intencojn havas tiu juna Alcibiado.
Sokrato kaj li mem…
POLEMON
Ankaŭ Sokrato ?
KRIZIPO
Pri tio mi ĵurus,
Ĉar ambaŭ konspiras. Al abismoj ni alpaŝas !
Ĉio detruiĝas, ĉiu ruiniĝas, nenio jam staras.
Tisafernes, Kuros, Dion, ĉie la danĝero…
Sparto, la malpardonema malamiko, ekstaras armite…
POLEMON
Por hundo fuŝita jen multaj alarmoj !...
KRIZIPO
Ĉio malboniĝas. Oni, ĉe l’ teatro, insultas la Diojn.
Fremduloj malpuraj dismontras, ĉe niaj okuloj,
La tiaron de Persujo kaj la morojn de Scitio.
Kiu regas ? Honto ! Virino ! Aristio !
Timon la Arkonto…
NICIAS
Silentu ! Mallaŭte !
KRIZIPO
La maljuna frenezulo,
Sesdekjara, enamiĝeginta, kaj kiel pediko malbela,
Por ŝi malŝparegas la trezorojn de Ateno,
Ne vidante, en la Urbo, ribelantan homamason,
Kiu de retoroj malvirtemaj akceptante la instruon…
POLEMON
Kiel ? Por hundo !
KRIZIPO
La fino de ĉio ! Ni pereas !
CEBES (enirante)
Vi scias, Likaon, perlo de Attike !
Neniu jam vosto !
POLEMON
Jes ! Mi scias.
CEBES
Kaj moloso aŭtentika !
Ĝi devenis de Larissa, en Trakujo. Du talantoj !
Sed jen ĝi perdita !
NICIAS
Jen okazoj konfuzantaj.
CEBES
Sen vosto ! Iun tagon, sen piedo oni ĝin ekvidos !
NICIAS
La disĉiplon riproĉos Sokrato.
KRIZIPO
Sokrato
Por Alcibiado havas indulgemon…
CEBES
Ne !
Tiun noblan nomon devas trafi neniu ofendo !
En Ateno, nenio pli bona hodiaŭ ekzistas !
Li estas saĝulo…
KRIZIPO
Diru ribelulo…
CEBES
Kiu ja vin ĝenas,
Ĉar pli malproksimen li vidas, ol via malvasta spirito.
KRIZIPO
Pro tiaj saĝuloj pereas la Urbo.
CEBES
He ! Jen li kiu venas ! Al li do kuraĝu kontraŭstari !
KRIZIPO
Per Polluks ! Vi vidos, ĉu besto mi estas !
SCENO II
LA SAMAJ, SOKRATO, KRITON, PLATON
SOKRATO (vokante Krizipon)
Krizipo !
KRIZIPO
Kion vi volas ?
SOKRATO
Vi ŝajnas fuĝanta. Pro kio ?
KRIZIPO
Pro nenio ! Al mi malplaĉas kun vi batali !...
Vanaj estas ĉiuj paroladoj ; ĉi tion mi diras sen alegorioj.
La faktojn mi ŝatas tro multe, por ŝati la vortojn.
SOKRATO
Ĉu homo vi estas ?
KRIZIPO
Jes !
SOKRATO
Homo estas pensanta estaĵo.
KRIZIPO
Jes !
SOKRATO
Por ke li, al aliuloj, komprenigu siajn sentojn,
Por ke li malkaŝu l’ abismon malhelan de sia pensaro,
Li bezonas la parolon, malmoderan aŭ prudentan ;
Ĉiuj, en ni, ni havas lumilon : la Prudenton !
Tiel, kial tiun flamon konservi sekreta,
Kiel, en sia karcero masone fermita, la malliberulo,
Kiu, por si tenas la trezorojn de sia animo ?
Sen parolo, ni nur estas stultaj bestoj.
Ni parolas… kaj la Virto, la Justeco…
KRIZIPO
Ankaŭ la Malbono !
SOKRATO
Por batali kontraŭ la Malbonon, necesas paroli…
KRIZIPO
Sendube.
SOKRATO
Vidu ! Per malrekta vojo al mi vi revenas.
Ĉu vere ?
KRIZIPO
Mi min komprenas… Ne ! Sufiĉe ! Sed atentu !
La honestaj homoj estas lacaj vidi en la Urbo
Profesorojn de ruzeco kaj de malvirteco.
(Li eliras.)
SCENO III
SOKRATO, KRITON, PLATON, KALIMAKO, HOMOJ DE L’ POPOLO, EŬRILAS
PLATON
Ni nin apartigu, la popolo estas tie, kiu nin rigardas.
SOKRATO
Al ĝi ni aliru, Platon. Ĉi tiuj purkoraj simpluloj
Estas por la vero rifuĝo sekura.
Ili estas sankta vazo, mia filo, kaj kiu entenas,
Por la estontaĵo vastega, la esperon, kiu ĝermas.
Saluton ! Amikoj !
LA POPOLO
Saluton ! Sokrato !
SOKRATO
Bela suno !
Nu ! Infano ! Ĉu vi scias, kial la astro belega
Iradas, de l’ pala mateno ĝis ruĝa vespero,
Ĵetante la orajn radiojn sur nian avidan terglobon ?
Parolu senĝene ; diru vian kredon.
Tiu suno, kiu moviĝadas en ĉielo, vi ĝin vidas ?
EŬRILAS
Ĝi estas la ĉaro, kiun en Etero kondukas Foibos !
SOKRATO
Ĉaro ! Sed, Eŭrilas, vi konas Pireon.
EŬRILAS
Certe !
SOKRATO
Necesas por ĉaro…
EŬRILAS
Unu horo almenaŭ.
SOKRATO
Nu !
Por la cirklo de la supro, la linio ĉi-malsupra ĝi estas nenio
Nu, de Pireo ĝis Sparto kaj de Sparto ĝis Kreto,
Neniu rapida ĉevalo, eĉ ne malhelpite,
Sukcesus galope laŭiri, dum unu tagtempo,
La linion, kies ĉirkaŭon tie supre desegnas Foibos.
EŬRILAS
La ĉevaloj de Foibos, tiel… ?
SOKRATO
Per kiu miraklo
Ili trenus, ne falante, kvarĉevalan ĉaron ?
Kie estas, en blua ĉielo, herbejoj por ilin nutradi ?
Ĉu do ankaŭ ili estas Dioj, ĉar neniam ili mortas ?
EŬRILAS
Kaj la suno, tamen, kiu malaperas en la ondo ?
SOKRATO
La suno ! Ĝi ne estas Dio, sed ja mondo !
EŬRILAS
Kaj la nobla Pallas, kiu gardas la Civiton,
Pri ŝi, kion vi diras ?
SOKRATO
Ke ni devas ŝian nomon respektadi !
EŬRILAS
Homero raportis, ke iam, de l’ frunto de la Olimpano,
Ŝi eliris kun sia kiraso kaj kun sia ponardego.
Ĉu vere ?
SOKRATO
Mi ne scias. Sed rigardu tiun feron :
Ĉu ĝi povas, ne vundante, enpenetri vian karnon ?
Kaj vi volas, ke lanco, egido, armaĵo,
Povu ŝpruci el la frunto sen kruela vundo !...
Pallas, kiel ŝi naskiĝis ? Ŝi ĉiam ekzistis,
Kiel la ondoj lazuraj, kaj la ĉieloj brilegaj !
Bone koni l’ Diojn, estas ilin respektegi.
Estante senmortaj, naskiĝi, kiel ili povus ?
EŬRILAS
Kiuj estas do la Dioj ?
SOKRATO
La Dioj, ili estas Virto,
Kuraĝo, Honoro, Beleco, Justeco ! Vi komprenas ?
Al ĉi tiuj Dioj vi devas oferi,
En via animo, al ili starigu luksegan altaron.
Estu milda por la frato, severega por viaj malvirtoj,
Kaj vi povos al ĉielo levi vian kapon.
(Je tiu momento, oni aŭdas aklamojn kaj bruojn de muziko, kiuj okazas malantaŭ la kuliso.)
LA POPOLO
Lamprias, la ĵonglisto Lamprias ! Venu ! Rapide alvenu !
(Ĉiuj foriras. Platon kaj Sokrato restas solaj.)
SCENO IV
SOKRATO, PLATON, poste FEDON
PLATON
Vidu ! Por ĵonglisto tiu tuta popolaro vin forlasas.
FEDON (genuiĝante)
Sokrato !
SOKRATO
Parolu !
FEDON
Al vi sola !
SOKRATO
Via nomo… ?
FEDON
Fedon.
PLATON
Sklavo ! Foriru !
SOKRATO
Ne ! Restu ! Tie !
(Sokrato restas sola kun Fedon.)
FEDON
Pardonu !
O Sokrato ! se mi havas la kuraĝon ! Mondo nin disigas !
Mi estas nur sklavo, nekonata filo de barbaro !
De la lando apud Hellesponto, Nicias venkinta,
En Atenon, iam, min kondukis infaneton…
Kaj de tiam… Kiom gravas por vi vana ekzistaĵo ?
Sed ĉar, Majstro, vi konas la homan animon,
Mi venas vin peti por iu konsilo. Morton mi deziras !
SOKRATO
Vi ! Juna, fortika kaj bela !
FEDON
Mi estas lacega suferi.
Nu, antaŭ kiam Morto vualados tiun lumon,
Mi deziras koni. Mian preĝon, Sokrato, respondu !
kiam nia koro ne plu batas, kaj kiam fermiĝas la okuloj,
Kiam dormas la kadavro sub malhela ŝtono,
Ĉu ankoraŭ estas, diru, ploroj kaj ĝemadoj ?
Kaj ĉu la ĉerko malvarma estas malplena abismo ?
Sur l’ alia bordo, kion ni renkontos ?
Ĉu loĝata aŭ senviva estas por ni l’ ombro,
Kaj ĉu oni devas retrovi, en la brakoj de la Morto,
La korŝirojn, kiuj nin plorigis sur la tero ?
Ĉar, mi frapos tiun koron mian ridetante,
Se vi, kiu scias ĉion, povas ĵuri al mi,
Ke la venka morto neniecon malfermadas,
Kaj disverŝas la forgeson ripozigan kaj konsolan.
SOKRATO
Morto estas estontaĵo. Ĉi tion mi scias ĉar, nokte,
Iafoje, se sola mi estas, mi aŭdas kvazaŭvoĉon,
Kiu, en la ombro, kie harmonie la eĥo perdiĝas,
Min vokas kaj diras : « Sokrato ! Apude mi estas ! »
Mi ektremis, la unuan nokton kiam ĝi parolis.
« Kaj Vi ! Kiu do vi estas ? — Via Feo ! »
Kaj de tiam, Fedon, ofte al mi ĝi parolis.
Ĝi venas laŭvole kaj nealvokite,
Libere kaj min vizitante, kiel reĝo sian regnon.
Sed neniam formon mi vidis de tiu fantomo.
Tamen, kiam ĝi foriras, simila je sonĝo malpeza,
Blanka vualo aperas, kiun flirtanta mi aŭdas.
Jen ĉio ! Sed ĝi ne parolas, Saĝeco profunda,
Kiu venas de la bordoj malproksimaj de mondo pli granda,
Ĝi mirigas, kvietigas, ĝi konsolas, resanigas.
Ĝi ne estas la malpura materio, sed ĝi estas la Spirito !
La okazontaĵojn, la okazintaĵojn,
Ĉion ĝi konas ! Ĝi divenas, kie vagas nia penso,
Ĝi super la mondon posedas timigan potencon.
Vi komprenas, ke oni ne povas kredi al la nenieco.
FEDON
Majstro, mi vin aŭdas, kaj apenaŭ mi komprenas.
SOKRATO
Ha ! Vereco tro peza por la homa malforteco !
Baldaŭ tago venos, por ke la ĉielon al li mi vidigu…
Sed vi ! Kia estas via malfeliĉo ? Ĉu kruela, via mastro ?
FEDON
Li estas tirano.
SOKRATO
Kaj kiu li estas ?
FEDON
Timon, la Arkonto !
Sed ne gravas la nomo de l’ mastro, por kiu hontinde vivadas !
Malestimo faras sklavon senkuraĝa kaj malnobla.
Kaj se ami ankaŭ li kuraĝus !
SOKRATO
Vi ?
FEDON
Kial ne ?
Homa fiereco ĉe mi suferadas en ĉiu korpfibro !
Jes, mi amas ! Sed la rajto al la amo, estas rajto al la libereco.
SOKRATO
Timon povas liberigi vin…
FEDON
Avara, malmilda li estas,
Pli bone ja estus, petegi de muro ian pardonemon.
SOKRATO
Iru peti vian savon de la bela Aristio.
FEDON
Ŝi ? Ne ! Ne !
SOKRATO
Ĉu vi de ŝi timas ian punon ?
FEDON
Eble.
SOKRATO
Ŝi ne estas senkompata.
FEDON
Ne ! Neniam !
SOKRATO
Nu ! Jes ! Mi iros al Timon, malgraŭ ke li min malamas.
FEDON
Majstro…
SOKRATO
Via libereco ja valoras ĉi tiun oferon !
Sed, de nun, promesu ekvivi.
FEDON
Mi promesas.
SOKRATO
Kaj esti feliĉa.
FEDON
Mi ?
SOKRATO
Certe !
FEDON
Feliĉa ?
SOKRATO
Jes !
FEDON
Dankon, Majstro !
(Eniras Ksantipo, kaj foriras Fedon.)
SCENO V
KSANTIPO, SOKRATO
KSANTIPO
Jen do vi, fripono !
SOKRATO
He ! Kviete !
KSANTIPO
Vagemulo ! Perfidulo !
Jes ! Via edzino ! Mi, Ksantipo ! Vi komprenas ?
Kun mizerulaĉo, ĉifone vestita,
Mi ankoraŭ vin renkontas, sur la vojo paroladaĉantan !
SOKRATO
Ksantipo !
KSANTIPO
Por al li ekplaĉi, sufiĉas aŭskulti.
Saĝa homo, ĉiam parolanta pri sia prudento.
SOKRATO
Malpli laŭte !
KSANTIPO
Vi unue hejmen tuj reiros.
Nu ! Rapidu al nia loĝejo ! Rekte ! Senafekte !
Kaj se vi deziras daŭrigi viajn frenezulajn dirojn,
Inter la kvar muroj, se al vi agrablas,
Vi povos antaŭ mi paroli ĝi sate…
Sed Sokrato en la Urbo preferas instrui,
Trenante ĉe siaj kalkanoj sklavaĉan akompanantaron,
Monludulojn, kaj amaĉistinojn, sklavojn kaj malsategulojn.
Pro tiu mizero mi estas lacega,
Kaj sako tro peza estas por mi la filozofio via.
SOKRATO
Faru, Dzeŭs ! ke Ksantipo eksilentu !
KSANTIPO
Oni sin diras saĝulo ! Nu ! Pri tio nenion mi kredas !
Por mi, kiu, amiko, vin konas, vi estas stultulo !
SOKRATO
Sed Platon ĉi tie certe min atendas…
KSANTIPO
Mi mokas pri tio.
En la hejmo devus esti via loko kaj ĉiu alia estas suspektinda.
Mi scias, ke senhontulino, en lina tuniko,
Surhavante, por kuri pli bone, viran veston,
Al filozofio via montras grandan amon !
Al klerulinaĉoj tiaj Ksantipo malfidas.
Pri ĉiuj aliaj, Platon, Kriton, paroladaĉantoj,
Ili helpos al vi, Sokrato, morti kiel almozulo.
Sed vin mi prigardas, mia edzo…
SOKRATO
Jes ! Vi gardas !
KSANTIPO
Marŝu ! Kaj pli longe ne min kolerigu !
(Dum ili eliras, eniras Fotimo kaj Timon.)
SCENO VI
FOTIMO, TIMON
TIMON
Ĉu tie ne estas Sokrato ?
FOTIMO
Jes.
TIMON
Ruzega retoro.
Kiu al niaj infanoj instruas malami la Diojn !
Ĉu pri li nenion vi scias ?
FOTIMO
Jes ja ! Ĉar en mia rolo
Estas ĉion koni.
TIMON
Nu ?
FOTIMO
La afero estas iom stranga.
La severa filozofiisto fariĝis amanta.
TIMON
Vere ?
FOTIMO
La filino de potfabrikisto : Diotimo !
TIMON
Ĉarme !
FOTIMO
La virto de la belulino estas el ŝtofo ja bona !
Sed filozofio alkondukas apud filozofiisto !
Kaj Sokrato estas Dio, kies paŝojn ŝi sekvadas,
Aŭskultante instruaĵojn, kiujn ŝi eĉ ne komprenas.
Ambaŭ, aliparte, kun akraj paroloj,
Kontraŭ vin mem, garbe, disŝutas insultojn,
Tiel, ke, volinte priskribi maljunulon diboĉeman,
Ve ! vian portreton Sokrato celadis !
TIMON
Bone ! Baldaŭ li elpagos ! Sed venu al mia afero.
Ĉu vi bone observadis ?
FOTIMO
Kiel Cerbero.
TIMON
Ne mensogu.
FOTIMO
Per Stiks kaj per nigra Lete,
Via Aristio estas la trezoro de pureco !
TIMON
Ĉu ŝi ne akceptas amanton… nek eĉ amantinon ?
FOTIMO
Kiel ? La malforta sekso vin do ankaŭ interesas ?
TIMON
Ĉio ! Kiam temas pri ŝi. Kaj kiam mi nokte eliras… ?
FOTIMO
Tri viroj kaŝitaj senbrue observas.
TIMON
Kaj neniam iu ? Ĉu vere ?
FOTIMO
Per Herakles !
TIMON
Kaj la sklavoj ŝiaj ?... Ne ! Silentu ! Ridinda estas tio !
Hieraŭ ŝi laŭdis Lamprias la ĵongliston.
Mi tuj lin ekzilos.
FOTIMO
Kaj tamen neniam…
TIMON
Grava malfeliĉo !
Histriono fierega pro siaj muskoloj !
Ha ! Se vi divenus, Fotimo, la mian torturon !
Ĉar neniam tia amo faris tian turmentadon.
Kiam en la brakoj mi ŝin havas,
Ĉiujn ŝiajn amantojn mi vidas,
Kaj mi vane ekindignas pro la malkuraĝa frenezeco,
Kiu al mi trudas amon kaj forgeson malpermesas.
FOTIMO
Reĝo de la estantaĵo ! Kiom gravas al vi l’ estintaĵo !
TIMON
Maljunulo kun amaĉistino ! Sensenca kuniĝo !
(Oni aŭdas bruon de muziko.)
Kiaj estas tiuj kantoj ?
FOTIMO
Estas ĝoja sekvantaro,
Kiun kunkondukas Alcibiado.
TIMON
Ateno lin gardu !
Florojn ridetante sub liaj piedoj dissemas Ateno,
Se ne… Mi lin malamegas. Venu ! Tien ni reiru !
SCENO VII
ALCIBIADO, sekvata de JUNULOJ kaj JUNULINOJ kronitaj per rozoj, FLUTISTINOJ kaj MUZIKISTOJ
ALCIBIADO
Liroj kun kordoj el oro ! Vi, kitaroj kaj cimbaloj !
Silentu do ! Ĉesu vian triumfan marŝkanton !
LA POPOLO
Silentu ! Alcibiado !
ALCIBIADO
Jes ! Li mem ! Vi aŭdu !
Amikoj ! Popolo frivola kaj ĉarma, kaj kiun mi amas !
Mi imitas Anakreon, la Kantinton de l’ volupto.
Atenanoj ! Venu aŭdi ĉi tiun poemon.
For de la kadukaj maljunuloj
Kaj de la vizaĝoj malgajemaj,
Ni maltimu la falĉilon de la Tempo,
Kiu subite defalas sur ĉiun aferon,
Kaj apud la ondoj ŝanĝiĝemaj,
Per rozoj ni kronu nian frunton !
Mi, inter la Dioj, elektis
En Olimpo, kiu min aŭskultas,
Tiujn, kiuj, kun rideto ĉe l’ okuloj,
Al mi montras la plej bonan vojon,
Kaj, sub la ĉiela volbo,
Diras : Ĝoja vi estu, infano !
Kiam Eros frapas ĉe la pordo mia,
Mi tuj lin akceptas, ĉar li ridas…
Kaj mi ne volas, ke li eliru
Kaj forlasu mian florantan tegmenton.
La karesoj, kiujn li kunportas,
Igas Eros mia preferato.
Kaj vi, Forto, kiun mi adoras !
Dionusos ! Mia mastro, mia reĝo !
Tiun nokton, ĝis la matenruĝo,
Mi vin tenos sub mia tegmento.
Kaj ni kune la amforon malplenigos,
Ĉar Eros, for de vi, paliĝas !
Se malplenokula Morto
Do venas min preni per mano,
Se nur mi min vidas sen faltoj,
Kaj staranta sur la vojo,
Saluton ! O Morto ! Vi, kiu nin gvidas
Al morgaŭa nenieco !
Liroj kun kordoj el oro ! Vi kitaroj kaj cimbaloj !
Kantu, reaŭdigu la vian triumfan marŝkanton
Dionusos estas kun Eros la mastro de l’ Tempo.
Ni nin ebriigu per vino, printempo kaj amo !
(Dum ili estas forirontaj, Kuriero alvenas kurante.)
SCENO VIII
LA SAMAJ, LA KURIERO, poste TIMON
LA KURIERO
(Li ekfalas lacekonsumite kaj spiregante apud la fontano, kiu troviĝas meze de la placo.)
Ha !
LA POPOLO
Lokon ! Kuriero !
LA KURIERO
Mi devenas de Korintos.
Timon la Arkonto !
ALCIBIADO
Li tuj venos ; parolu sentime.
LA KURIERO
Trinkaĵon !... Trinkaĵon ankoraŭ…
(Oni prezentas al li trinkaĵon, kaj iu, laŭ ordono de Alcibiado, eliras por serĉi Timon.)
ALCIBIADO
Parolu…
LA KURIERO
Ĉio detruita !
Argos cindrigita !
ALCIBIADO
Ĉiopovaj Dioj !
LA KURIERO
Nenio postrestis !
Kaj kontraŭ Ateno, armite, dudek mil soldatoj de Sparto.
ALCIBIADO
Malgraŭ la promeso ĵurfarita ?
LA KURIERO
Ili sentas nur malamon.
Post kvar tagoj ili estos antaŭ niaj sanktaj muroj.
(Eniras Timon.)
Timon ! Greklando pereas kaj petas por helpo !
TIMON
Kuriero !
ALCIBIADO
El Argos !
TIMON
Li sciigas al mi… ?
ALCIBIADO
La militon.
LA KURIERO
Dudek mil soldatoj…
ALCIBIADO
De Sparto.
LA KURIERO
Post tri tagoj…
TIMON
Kion fari ?
ALCIBIADO
Scii morti, amikoj, jen por ni la devo !
Ĵetu tiujn florojn ! Adiaŭ al la amo kaj al la plezuro !
Nia festa kanto finiĝu per kanto milita !
Ekstaru ! Filoj de Platea, filoj de Salamis !
Tie nin atendas la animoj de l’ prapatroj.
Ni ĝoje kuru al ĝoja morto !
Oni ridas en la morto ! Oni ploras en la honto !
Jen, kion la urbo ordonas al sia Arkonto.
Al bravuloj Pallas promesas triumfon,
Venu ! Ni komputos morgaŭ niajn malamikojn !
Ho ! Pallas, kun okuloj belbrilegaj,
Se nin vi prenos per mano,
Vi ja nin trovos avidaj
Morti sur vojo la via !
Saluton ! O Pallas ! Vi, kiu nin gvidas
Al gloro morgaŭa !
(Ĉiuj eliras, akompanataj je Timon. — Eknoktiĝas. Eniras Sokrato kaj Platon.)
SCENO IX
SOKRATO, PLATON
PLATON
La loto nun estas tirita ! Majstro ! Jen do la milito !
SOKRATO
Kaj, Platon, ankaŭ la malamo, mortiga malamo !
Kvazaŭ, pro l’ amo de tiuj funebraj ludaĵoj,
La homoj rifuzus la dolĉan feliĉon.
Tamen, tio estas por vi la mia konsilo,
Civitanoj kaj soldatoj, ĉar tiel Ateno ordonas,
Ni volos obei al kruela tiu devo,
Kiu penetrigos nian manon en la fratan sangon.
Ĉe l’ armeon, ni kuniros tuj tagiĝe.
PLATON
Ni vin sekvos !
SOKRATO
Ve ! Estas barbara ankoraŭ la homo !
Eĉ por militisto, la milito ĝi estas malbono !
PLATON
Mi scias…
SOKRATO
Kaj ankaŭ vi scias, ke devoj kontraŭaj
Trudas al l’ animo malkvieta elekton fatalan.
La filoj de Sparto, tiuj de Ateno, estas miaj fratoj.
Sed, la tagon de l’ batalo, en danĝero estas ja Ateno,
Kaj la frato por mi fariĝas fremdulo…
PLATON
Necese do estas foriri ?
SOKRATO
Sen ia prokrasto,
Al nia armeo, tuj matene, mi aliros.
PLATON
Kiu scias, kion morgaŭ por ni tenas en siaj vualoj ?
Kiu scias, kion Sorto el ni faros morgaŭ !
SOKRATO
Tion, kion nia devo estos ordoninta fari…
(Silenta momento.)
Vi aŭskultu !... Ĝi parolis…
PLATON
Kiu ? Via Dio ?
SOKRATO
Mia lumo !
… Ne timu, infano ! Post tri tagoj, mi ĉeestos !
PLATON
Tiel, estontaĵon al vi ĝi konigis ?
SOKRATO
Eble !
PLATON
Sed, kiu do estas tiu forto nekonata,
Kiu, por vi malsuprenirante de l’ volboj ĉielaj,
O Majstro amata, al vi donas tian povon ?
Ĉu eĉ vi ne estas Dio, vi, kiu vidigas
Al malfeliĉuloj, obseditaj per revoj funebraj,
Mondojn radiantajn, disajn en la nokto ?
SOKRATO
Iun tagon, vi komprenos… Adiaŭ !
PLATON
Majstro !
SOKRATO
Ĝis baldaŭ !
La tuta scienco, infano, resumiĝas en unika vorto,
Ĝin konservu en la koro, kiel vivantan misteron…
PLATON
Kaj kiu gi estas, tiu vorto de l’ saĝeco ?
SOKRATO
Espero !
Aktoroj
Akto I
sekvo → Akto II ← sekvo
Akto III
Akto IV
Unuiĝo Franca por Esperanto
Biblioteko Hippolyte Sebert