Unuiĝo Franca por Esperanto
Biblioteko Hippolyte Sebert
retroiri al la listo de dokumentoj de E.C.O.
MORALA EDUKADO
|
Tiu parolado estis farata en la « Esperantistaj Mondumaj Kunvenoj »
51, rue de Clichy, Paris,
kaj en la « Tria Kongreso de Esperanto ».
———
Cette causerie a été faite aux « Réunions Mondaines Espérantistes »
51, rue de Clichy, Paris,
et au « Troisième Congrès d’Esperanto ».
Jen bajta reeldono de la broŝuro de S-ino Baronino de Ménil pri la helpado al la malfeliĉaj popolaj infanoj, dum la jaroj 1900.
Tiu helpado, organizita de riĉaj "mondumaj" virinoj, ne estis permona sed ĉefe morala kaj edukada. Tiuj bonaj mondumulinoj nomis sian agadon "Sociala Domo".
La unua celo estis, per gardejoj, protekti la infanojn kontraŭ la danĝeroj de la stratoj, la proksimiĝo de malbonuloj aŭ la vintra malvarmo, ekde la eliro el la lernejoj, kaj doni postkursan helpon pri la lecionoj kaj la taskekzercoj.
Somere, libertempaj kolonioj en la kamparoj anstataŭis lernejon kaj gardejon, ensociigis kaj miksis geinfanojn diversaĝajn el malsimilaj sociaj klasoj.
Post cent jaroj, staras esperdona tiu priskribo el epoko pli strikta ol la nuna, almenaŭ se temas pri Francio, kvankam tiu epoko ne estis sovaĝa prahistorio. Ĉu bedaŭrindas la malapero de la tiamaj "bonaj poentoj" ?…
La broŝuro de jaro 1907 enhavas 24 paĝojn, alterne Esperante/franclingve, kaj 12 nigrablankajn fotaĵojn. La formato estas 24½×16 cm. La stilo de la redakto kaj la papero estas tre bonaj. La du tekstoj estas tre samaj, kavankam menciindas ke la franca titolo signifas "La Mondumulino(j) kaj la popola(j) infano(j)".
La elektronika reeldono reproduktas la tutan tekston kaj la ilustraĵojn, kvankam sen respekti la originalan enpaĝadon. Ĝi estas prezentita en jenaj ligitaj disaj paĝoj :
Paĝo 1/7 : Interklasaj rilatoj, egoismo, politiko, socialismo, progreso, rolo de mondumulinoj. Geknaboj vagas en la stratoj. Gardejoj.
Paĝo 2/7 : En la gardejo : higieno, diligenteco, lecionoj kaj ekzercoj. Rekompencaj "bonaj poentoj" ebligas aĉeti vestojn. Valoro de laborado kompare al almozo.
Paĝo 3/7 : Egalklasa rajto profiti someron : kamparaj kolonioj. Feliĉo de la infanoj : « Nun, mi ruliĝos sur vera, verda herbo ! ».
Paĝo 4/7 : La infanoj ludas, kuras la tutan tagon ekstere, ne sen partopreni mastrumajn devojn, por kutimiĝi al hejmaj zorgoj. Dormejoj, matena bano, menuoj de tagmanĝoj.
Paĝo 5/7 : Diversaj amuzaĵoj okupas la tempon ĝis la vespermanĝo : tennis’, gimnastiko, keglaro, pilkego, eĉ amuzigaj dancoj.
Paĝo 6/7 : Por ilin promenigi oni organizas militan marŝadon en la ĉirkaŭaĵoj. Ankaŭ rakontoj pri la vojaĝoj tra malproksimaj landoj multe interesas ilin.
Paĝo 7/7 : Luda banado. Malfeliĉuloj ĝuas dum tiu monato la plej sanan feliĉon. Iliaj malgrandaj animoj estas tre aliformigeblaj, facile atingeblaj per la komunikebleco de l’ekzemplo.
Voici la réédition numérique de la brochure de Mme la Baronne de Ménil pour l’aide sociale aux enfants défavorisés, dans les années 1900.
Cette aide, prise en charge par des femmes du monde, n’était pas directement pécuniaire mais se voulait principalement morale et éducative. Ces bonnes dames nommaient leur projet "Maison Sociale".
Il s’agissait, au moyen de garderies, de protéger les enfants des dangers de la rue, des mauvaises fréquentations comme du froid, en leur offrant dès la sortie des classes la possibilité de faire leurs devoirs dans un environnement de soutien scolaire.
En été, des colonies de vacances à la campagne faisaient oublier l’école et la garderie, et permettaient une forte socialisation par un brassage d’enfants de tous âges et de toutes classes sociales.
Cent ans après, cette expérience issue d’une époque plus stricte que la présente, du moins en France, mais une époque en somme peut-être pas plus violente, demeure porteuse d’avenir, d’espoir. Doit-on regretter que les "bons points" n’aient plus cours ?…
La brochure de 1907 a 24 pages, alternées espéranto/français, avec 12 photos en noir et blanc. Son format est 24½×16 cm. Le style de rédaction ainsi que le papier sont de très bonne qualité. Les deux textes sont très semblables, mis à part que le titre en espéranto signifie "Éducation morale de l’enfant du peuple".
Cette réédition numérique reproduit l’entièreté des textes et illustrations, sans toutefois en respecter la mise en page d’origine. Le tout est ici présentée sous forme de liens vers des pages séparées :
Page 1/7 : Rapports entre classes sociales, egoïsme, politique, socialisme, progrès, rôle des femmes du monde. Des enfants errent dans les rues. Des garderies.
Page 2/7 : Dans une garderie : higiène, application, leçons et exercices. La récompense des "bons points" permet d’acheter des vêtement. Valeur du travail en comparaison à l’aumône.
Page 3/7 : Du droit égal de profiter de l’été : les colonies de vacances. Bonheur des enfants : « Je puis donc me rouler sur de la véritable herbe verte ! ».
Page 4/7 : Les enfants jouent et courent toute la journée dehors, non sans s’habituer à participer aux tâches ménagères. Dortoirs, toilette matinale, menus des repas.
Page 5/7 : Divers amusements : le tennis, la gymnastique, les quilles, le foot-ball, et ils dansent le cake-walk !
Page 6/7 : Promenades ou marches militaires dans les environs. Les récits de voyage dans les pays lointains les intéressent beaucoup.
Page 7/7 : Bains de soleil. Les petits malheureux goûtent pendant cette période le bonheur le plus salutaire. Leurs petites âmes, très malléables, subissent inconsciemment la contagion de l’exemple.