Postkursa libro de Esperanto
de  Jago Veki – Joachim Wekerle

Jen lernolibro maljuste forgesita en la kulturo de nia lingvo : ne lernolibro ordinara, sed "postkursa" libro… — Ĉu ne sufiĉas niaj kursolibroj, ekzercaroj, legolibroj, plenaj gramatikoj por lerni ? — Ili ja taŭgas ! — Kial io "postkursa" ? — Ĉar Esperanto efikas pli ol lingvo, E-o ebligas pluan sperton, proponas vojaĝon tra universalaj ideoj, konoj, sentoj en la fundamentoj de ĉiuj lingvoj, komunikas kun la homa psiko mem. Jen pruvoj :

• Eĉ lernanto de la lingvo kapablas instrui ĝin kaj transdoni al aliaj lernantoj pli ol propre li scias… kaj baldaŭ ricevi instruon retroe…
• E-o estas nek senkuraĝiga amasego, nek rigida tuto, nek mola vakuo… E-o estas kompleta sistemo viva, komprenebla, taksebla kaj tuj uzebla de ordinaraj homoj…
• E-o estas lernebla : aŭ per tute teoria maniero (analizo, gramatiko)… aŭ per tute rekta praktiko (Ĉe-metodo)…
• Tiom plaĉe estas lerni E-on, ke multaj E-istoj ŝatas resti "eternaj komencantoj"…

La perfekton de la lingvo internacia montras ĉi-tiu libro, libro de geedziĝo de teorio kun praktiko, de analiza racio kun instinkta sento, libro kies vortoj kaj nocioj, tre ĝeneralaj, estas tiel resumeblaj :

• En ĉiuj frazoj, la vortoj, grupoj de vortoj, frazopartoj eblas ludi nur tri rolojn : — Aganto, — Asertilo, — Komplemento.
• Ni alkutimiĝu kompreni la kaŭzon de la vortoformoj per la signifo mem de la finaĵoj kaj prepozicioj.
• Duspeca estas la rolo de la finaĵoj kaj prepozicioj : — Vortogrupa, — Komplementa.
• Aktivecon de aganto signas la finaĵo  ~o.
• Pasivecon de komplemento signas  ~a, ~e, ~n, aŭ antaŭe metita prepozicio.
• Komplementoj ekzistas de pluraj tipoj : — Agprenanta, — Loka, — Tempa, — Kvanta, — Posedrilata, — Maniera, — Kaŭza, — Cela, — Statdifina, — Origindifina, — Profitindika, — Instrumentindika, — Cirkonstanca…
• Eblas, laŭkaze, transformi verban komplementon en aganton, per pasiva formo :  est~ … ~ata, ~ita, ~ota.
• Povas  i-vorto esti : — Asertilo (plejofte), — Aganto, — Komplemento.
• En certaj frazoj, certa(j) vorto(j) ne estas dirita(j), tio estas gramatika aluditaĵo.

Tiu libro estis publikigita en jaro 1934 en Parizo. La aŭtoro, Jago Veki, estis la eldonisto mem : Joachim Wekerle, de hungara deveno. Tra la ekzemplaj frazoj senteblas la tiama epoko kaj la spriteco de tieaj spektakloj "bulvardaj" kaj "Montmartraj". Jago Veki ankaŭ verkis : Perfektiga Esperanto-kurso, humura teatraĵeto, 1932, kaj Vortara teorio de la amo, 1937.

La originala papera libro enhavis 79 paĝojn je formato 19×13 cm. Nun legeblas la interreta reeldono plenteksta en 12 paĝoj — oni sufiĉe respektis la originalan malsimplan tipografion. La nova ĝenerala tabelo kun ĉiuj ligiloj estas supre ; bonan legon…

B.H.S.