Unuiĝo Franca por Esperanto
Biblioteko Hippolyte Sebert
al la prezenta paĝo pri la vortaro
A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L M N O P R S Ŝ T U Ŭ V W Z
al la kaplitero O ← — P — → al la kaplitero R
Plena vortaro Esperanto-Esperanta
kaj Esperanto-Franca
Émile Boirac, 1909-1910
— P —
P Paco Pacienco Paciento Pacifismo Pacifisto Paĉolo Paĉulo Padeli Paduso Pafi Pagi Pagajo Paganismo Pagodo Pagro Paguro Paĝo Paĝio Pajo Pajaĉo Pajlo Pajnto Paki Pakidermo Paksilo Pala Palaco Paladio Palankeno Palato Palateno Paleografo Paleografio Paleontologo Paleontologio Paleozoa Palestino Palestro Paletro Palio Paliativa Palimpsesto Palingenezo Palinuro Paliso Palisandro Paliumo Palmo Palmetto Palmipedo Palmipiedo Palpi Palpebro Palpebrito Palto Paludeno Palumbo Pamfleto Pampelmo Pampstepo Pano Panaceo Panako Panamo Panariso Pandektoj Pandiono Paneo Panegira Panelo Paneolo Paniko Paniklo Pankratio Pankreaso Pankromata Panoftalmio Panoplio Panoramo Pansi Pantalono Panteismo Panteisto Pantero Pantoflo Pantoftalmio Pantografo Pantomimo Panuso Papo Papago Papajo Papavo Papero Papilo Papilio Papiruso Papismo Papisto Papriko Paro Parao Parabolo Paraboloido Paracentezo Paradi Paradigmo Paradizo Paradizeo Paradokso Parafo Parafino Parafrazo Paragrafo Parahelio Parakleto Paralo Paralakso Paralela Paralelepipedo Paralelipipedo Paralelismo Paralelogramo Paralizo Paralogismo Parametro Paramidofenolo Parangoni Parapedo Parapeto Parasekvo Paraseleno Paraŝito Parazito Parco Parcelo Parcimonio Pardoni Parenco Parenkimo Parentezo Parfumo Pargedo Pargeto Parhelio Pario Pariao Parieta Parietala Parietario Parisilaba Parizo Parko Parko Parkalo Parkere Parlamento Parlamentario Parlamentarismo Parmesano Parnaso Parnasio Parodio Paroĥo Paroksismo Paroli Parolio Parotido Parto Partero Partio Participo Partiklo Partikolo Partikulo Partikulara Partikularismo Partikularisto Partitiva Partituro Partizano Paruo Parvenuo Pasi Pasaĝero Pasamento Pasero Pasio Pasifloro Pasimonio Pasiva Pasko Paskala Paskvilo Pasporto Pasto Pasteĉo Pastelo Pasteŭrizi Pastiĉo Pastinako Pastoro Pastoralo Pastro Pastrarismo Paŝi Paŝaho Paŝaliko Paŝti Paŝtelo Pato Patato Patelo Pateno Patento Patogena Patogenia Patologio Patoso Patro Patriarko Patrico Patricio Patrimonio Patrioto Patriotismo Patristiko Patrolo Patrono Paŭsi Paŭzo Pavo Pavano Pavezo Pavio Paviano Paviliono Pavilono Pavimo Pazigrafio Pazilalio Peano Peco Peciolo Peĉo Pedo Pedagogo Pedagogio Pedalo Pedanto Pedelo Pederastio Pediko Pediklo Pedikulariso Pedunklo Pego Pejzaĝo Peki Pekli Pekteno Pektino Peli Pelargonio Pelelo Pelerino Pelikano Pelotono Pelto Pelvo Pemikano Peni Penatoj Penco Pendi Pendolo Penetri Penigo Peniko Peniso Penitenco Penitenciaro Pensi Pensio Pensiono Penti Pentagono Pentametro Pentarkio Pentateŭko Pentatomo Pentekosto Pentri Peonio Pepi Pepo Pepliso Pepsino Peptono Per Percepto Perĉo Perĉio Perdi Perdriko Perei Peremptora Perfekta Perfekto Perfidi Perfori Perforti Pergameno Perianto Pericistito Periferio Perifrazo Perigeo Perigono Perihelio Perikardo Perikardio Perikardito Perikarpo Perikopo Perikranio Perimetro Perineo Periodo Periosto Periostozo Peripatetika Periskopo Peristalta Peristilo Peritono Peritoneo Peritoneito Perko Perkalo Perkuti Perlo Perlamoto Perma Permanganato Permesi Permia Permuti Perniso Peroksido Perono Peroneo Perpendikla Perpendikulara Perpleksa Perpleksi Perso Perseo Persekuti Persiko Persikario Persisti Persono Perspekto Perspektivo Persvadi Perturbi Peruo Peruko Pesi Peseto Pesimismo Pesimisto Pesto Peti Petalo Petardo Petoli Petrolo Petrologio Petromizo Petroselo Petrosiliko Petuno Petunio Petunso Pezi Pfano Pfenigo Pia Piamatro Piano Piastro Piceo Piedo Piedestalo Pielonefrito Piero Pietismo Pietisto Pigo Pigargo Pigmeo Pigmento Piki Piko Pikedo Pikniko Pikrato Pikridio Pikrika Pilo Pilastro Pilgrimi Pilko Pilolo Pilono Piloro Pilorio Piloto Pimento Pimpinelo Pino Pinaco Pinaklo Pinakoteko Pinastro Pinĉi Pineala Pingikolo Pinglo Pingveno Pinio Pinjono Pinto Pioĉo Piogena Pioniro Pipo Pipero Pipistrelo Pipro Pipso Piro Pirakanto Piramido Pirato Pireneoj Piretro Pirgito Piriforma Pirito Pirogo Pirogajlo Pirojda Pirokatekino Pirokseno Piroksilino Pirolo Piroligno Pirometro Pirometrio Pirotekniko Pirozo Pirueto Pisi Pisti Pistako Pistilo Pistolo Pistolio Piŝto Pitagora Pitia Pitilo Pitiriaso Pitono Pitoreska Pituito Pivoto Pizo Pizango Placo Placento Plaĉi Plado Plafono Plagiato Plako Plano Plando Planedo Planimetrio Planisfero Planko Planti Plantago Plasmo Plastiko Plastro Plata Plataleo Platano Plateno Platenito Plateso Platino Platiringo Platirinko Plaŭdi Plebo Plebejo Pledi Pledo Pleistoceno Plej Plejadoj Plejdo Plekoto Plekso Plekti Plena Plendi Pleonasmo Plesiosaŭro Pleto Pletoreo Pleŭro Pleŭresio Pleŭrito Pleŭronekto Pleŭroto Plezuro Pli Pliko Plinto Plioceno Plombo Plombago Plori Ploto Plu Plugi Plumo Plumbo Plumbago Plumpudingo Pluraj Pluralo Plus Pluskvamperfekto Pluŝo Pluteo Plutokratio Pluvi Pluvialo Pneŭmatiko Pneŭmokoko Pneŭmonio Po Poao Pobo Pocio Poĉi Podagro Podajro Podargo Podestato Podio Podicepso Podokarpo Podolo Poefago Poemo Poento Poeto Poetiko Poezio Pokalo Polo Polajro Polarimetro Polariskopo Polarizi Polekso Polemiko Polemonio Poleno Polento Polio Polianto Polico Poliedro Polifona Poligalo Poligamio Poligloto Poligono Poligonato Poligrafio Polihistoro Polikliniko Polimero Polimerio Polinomo Polinomjo Polipo Poliplektro Polipodo Polipodio Poliso Polistiko Politeismo Politeknika Politiko Politiona Polko Polmo Polonezo Polpo Polucio Poluri Poluso Polvo Pomo Pomado Pomeranio Pomologo Pomologio Pompo Pompono Poni Ponardo Ponĉo Ponto Ponteto Pontifiko Pontono Popo Poplo Poplito Popolo Populara Por Poro Porcelano Porcio Pordo Poreo Porfiro Porfirio Porfiroida Porko Pornografio Porti Portalo Portepeo Portero Portiko Portlanda Portreto Portugalo Portulako Posedi Posesiva Post Posteno Postiza Postuli Postulato Postumento Poŝo Poŝto Poto Potamogeto Potaso Potenci Potenco Potencialo Potentelo Potentilo Poterno Poŭpo Povi Pozi Pozicio Pozitiva Pozitivismo Pozitivisto Pra Pragmatika Prajmi Praktiko Pramo Pranci Pratelo Prava Prebendo Precioza Precipe Precipiti Precipitato Preciza Prediki Predikato Predilekcio Prefekto Preferi Prefikso Preĝi Prelato Prelego Preludo Premi Premio Premiso Preni Prepari Preposto Prepozicio Prepuco Prepucio Prerogativo Presi Presbitero Presbiteriano Presbiterianismo Preskaŭ Prestidigitatoro Prestiĝo Preta Preteksti Pretendi Preter Preterito Pretoro Pretorio Prevariki Prevosto Prezo Prezenti Prezidi Pri Prima Primo Primadono Primaria Primato Primicero Primitiva Primolo Princo Principo Printempo Priodonto Prioro Priorie Prismo Privata Privilegio Pro Probabla Problemo Procedi Proceduro Procelario Procento Proceso Procesio Procezo Procio Prociono Produkti Produktiva Produto Profani Profesio Profesoro Profeto Profilo Profilaksio Profilaktika Profiti Profunda Progimnazio Prognostiko Prognozi Programo Progresi Progresio Projekcio Projekto Proklami Prokonsulo Prokrasti Proksima Prokuro Prokurataro Prokuroro Proletario Prolifera Proliferi Prologo Promeni Promesi Promocio Promologo Promontoro Pronomo Prononci Propagi Propagando Propedeŭtiko Propileo Proponi Proporcio Propozicio Propra Proskripcii Prospekto Prospektoro Prosperi Prostato Prostitui Prostitucio Proto Protagonisto Protazo Proteo Protekti Protektismo Protektorato Protesti Protestanto Protestantismo Protezo Protokolo Protomartiro Protonotario Protoplasmo Prototipo Protozoo Protuberanco Provi Provenco Provenzo Proverbo Providenco Provinco Provincalismo Provinciala Provincialismo Provizi Provizora Provoki Provoso Provosto Prozo Prozelito Prozelitismo Prozodio Prozopopeo Pruda Prudenta Prujno Pruno Prunelo Prunti Pruso Pruvi Psalioto Psalmo Psalterio Psefografo Pseŭda Pseŭdartrozo Pseŭdonimo Psika Psikiatrio Psikologo Psikologio Psikopatio Psilo Ptarmiko Pteriso Pterodaktilo Pterogloso Pterokarpo Pteroklo Pterokleso Pteropo Pteropodo Pubo Pubera Pubiso Publicisto Publiko Pudo Pudelo Pudeno Pudingo Pudro Pufo Pugno Pulo Pulĉinelo Pulio Pulikario Pulipo Pulkvo Pulmo Pulmonario Pulmonito Pulpo Pulso Pulsometro Pulvo Pulvoro Pumo Pumiko Pumilio Pumpi Puni Punco Punĉo Pundo Punkto Punto Pupo Pupilo Pupitro Pura Purgatorio Purismo Puritano Puritanismo Puriteno Puritenismo Purpuro Purti Puso Pustulo Puŝi Puto Putoro Putri
- P
- Dudeka litero de la esperanta alfabeto.
- = P.
- PAC’O
- Stato de senmiliteco, interkonsenteco, kvieteco.
// — ema, ulo, igi, iĝi ; malpaci ; interpaco. - = A-F-H-I
= paix.
- PACIENC’O
- Kuraĝa elteno de doloro, trankvila atendo de malfruaĵo.
// — ema, ulo, igi ; senpacienca ; malpacienco. - = A-F-H-I
= patience.
- PACIENT’O
- Suferanto, malsanulo, operaciato.
- = A-F
= patient.
- Pacifism’o
- Doktrino de la pacifistoj.
- = A-F-G-H-I-R
= pacifisme.
- Pacifist’o
- Partiano de konstanta interpopola paco.
- = A-F-G-H-I-R
= pacifiste.
- Paĉol’o
- {T.Vx}
V. paĉulo. - = patchouli.
- Paĉul’o
- [Bot.]
Ĥina lamiaco uzata en parfumarto.
V. paĉolo. - = patchouli.
- Padel’i
- {Rh.}
Remi per unuobla remilo.
// — ilo ; padelo {T.Vx} : radremilo en vaporŝipo, k.t.p. - = A
= ramer à l’aviron, pagayer ; padelo : palette (de roue à aubes).
- Padus’o
- {T.Vx}
Speco de ĉerizujo (cerasus padus). En {V.P.} oni trovas : padopruno, kun la sama signifo. - = putiet.
- PAF’I
- Sendi kuglon aŭ sagon per armilo.
// — aĵo, ado, anto, ejo, il’o-eto, ego, isto ; pafark’o-isto ; paf’loko, truo, remparo ; aer’, krak’pafileto ; preterpafi. - = tirer un coup (d’arme à feu ou d’arme de jet).
- PAG’I
- Doni monon por ricevi komercaĵon, servon, k.t.p. ; sin liberigi de ŝuldo, imposto, k.t.p.
// — ado, aĵo, anto, eta, ebla ; depag’o-ulo ; antaŭ’, el’, en’, re’pagi ; senpaga ; pagokapabla. - = A-F-H-I
= payer.
- Pagaj’o
- {Vef.}
Unuobla remilo uzata de Amerikaj boatistoj. - = pagaie.
- Paganism’o
- {V.H.}
Idolaneco. - = paganisme.
- Pagod’o
- Idola preĝejo en Hindujo kaj Ĥinujo.
- = A-F-G-H-I-R
= pagode.
- Pagr’o
- {Rh.} [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (pagrus). - = pagre.
- Pagur’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de krustuloj (pagurus). - = bernard l’hermite.
- PAĜ’O
- Flanko, faco de paperfolio sur kiu oni skribas aŭ presas.
// — ordigisto. - = A-F-G-H-I-R
= page (une).
- PAĜI’O
- Juna nobelo servanto de reĝo aŭ princo.
- = A-F-G-H-I-R
= page (un).
- Paj’o
- ‹?› {Rh.}
Alia vorto (angla) por : pasteĉo.
V. pasteĉo. - = A
= pâté (anglais).
- Pajaĉ’o
- ‹†› {Df.}
Histriono.
• En {V.P.} : pajaco, preferinda. - = F-I
= paillasse (un).
- PAJL’O
- Trunketaro de sekaj gramenacoj, greno, aveno, k.t.p.
// — aĵo ; pajlo’kolora, kovrita ; pajl’amaso, matraco ; pajlo’ŝtopi, remburi. - = F-H-I
= paille.
- Pajnt’o
- {Rh.}
Mezureco de enteneco. - = pinte.
- PAK’I
- Kunligi kaj kunvolvi diversajn objektojn por ilin pli facile transporti.
// — eto, ego, aĵo, aro, anto, ejo ; pakaĵisto ; el’, en’, kun’paki ; poŝtpaketo ; pakokesto ; paktolo. - = A-F-G-H-I-R
= empaqueter, emballer.
- Pakiderm’o
- {T.Vx} [Zool.]
Dikhaŭta mamulo, kiel elefanto, porko. - = pachyderme.
- Paksil’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (paxillus). - = paxille.
- PAL’A
- Senkolorigita.
// — ega, eta, eco, igi, iĝi ; palkolora malsano. - = A-F-H-I
= pâle.
- PALAC’O
- Domego de reĝo, k.t.p.
// simila, servisto. - = A-F-G-H-I
= palais.
- Paladi’o
- [Kem.]
Metalo. - = palladium.
- PALANKEN’O
- Portseĝo, uzata precipe en Orientaj landoj.
- = A-F-G-H-I
= palanquin.
- PALAT’O
- [Anat.]
Supera parto de la internaĵo de la buŝo.
// — osto. - = A-F-H-I
= palais.
- Palaten’o
- 1 : {V.P.}
(Pola) provincestro.
2 : (Hungara) ĉefmagnato. - = 1 + 2 : palatin.
- Paleograf’o
- {Df.}
Paleografiisto. - = paléographe.
- Paleografi’o
- Arto deĉifri antikvajn skribaĵojn.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= paléographie.
- Paleontolog’o
- {Df.}
Paleontologiisto. - = paléontologiste.
- Paleontologi’o
- Parto de la geologio, kiu traktas pri prabestoj kaj prakreskaĵoj.
- = A-F-G-H-I-R
= paléontologie.
- Paleozo’a
- Rilata al pravivaĵoj, entenanta plej antikvajn fosiliojn.
- = paléozoïque.
- Palestin’o
- {Vr.Z.}
Azia lando loĝita de la Hebreoj.
// — ano. - = Palestine.
- Palestr’o
- {Df.}
Korpekzerco, gimnastiko.
// — ejo. - = A-F-G-H-I-R
= palestre.
- PALETR’O
- Maldika tabuleto uzata de pentristoj.
- = A-F
= palette.
- Pali’o
- {V.I.}
Religia lingvo de Cejlono. - = pali.
- Paliativ’a
- ‹?› {Rh.}
Helpa, duonefika, malgraviganta (ŝirmo, protekto) ; neplena (kuracilo).
// — aĵo. - = palliatif.
- Palimpsest’o
- {V.I.}
Antikva manuskripto sur kiu oni forgratis la inkon por superskribi. - = palimpseste.
- Palingenez’o
- {V.I.}
Renaskiĝo, reviviĝo. - = palingénésie.
- PALINUR’O
- [Zool.]
Speco de krustuloj.
V. langusto. - = A-F-H-I
= langouste.
- PALIS’O
- Stangeto el ligno por fiksi en tero.
// — aĵo, aro, eto ; palisplektaĵo. - = A-F-H-I-R
= pieu, échalas.
- PALISANDR’O
- Amerika ligno uzata por fari luksajn meblojn.
- = palissandre.
- Palium’o
- {V.I.}
Greka mantelo. - = A-F-G-H-I-R
= pallium.
- PALM’O
- Speco de arboj unukotiledonaj en la tropikaj landoj.
// — arbo, branĉo, radiko, vino ; palmodimanĉo. - = palmier.
- Palmett’o
- ‹†› {Rh.}
Ornamaĵo palmforma. - = palmette.
- Palmiped’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Klaso de akvobirdoj, kiel anaso, mevo.
V. palmipiedo. - = palmipède.
- Palmipied’o
- {V.I.}
V. palmipedo. - = palmipède.
- PALP’I
- Tuŝesplori.
// — ado, ebla, eti ; fuŝpalpi. - = A-F-H-I
= palper.
- PALPEBR’O
- Membrano, kiu ŝirmas la okulojn.
// — umi. - = F-H-I
= paupière.
- Palpebrit’o
- {Rh.}
V. blefarito. - = blépharite.
- PALT’O
- Speco de vira vesto, kiun oni surmetas al alia.
- = F-G-H-R
= paletot.
- Paluden’o
- {T.Vx} [Geol.]
Fosilia konko. - = paludine.
- Palumb’o
- {Df.} [Ornit.]
Speco de kolumbo (columbus palumbus). - = ramier, palombe.
- PAMFLET’O
- Paskvilo, satira broŝureto.
// — isto. - = A-F-G-R
= pamphlet.
- Pampelm’o
- {T.Vx}
Speco de amerika citrujo (citrus pampelmos). - = pamplemousse.
- Pampstep’o
- {Df.}
Sudamerika stepo. - = pampa.
- PAN’O
- Nutraĵo el knedita kaj bakita faruno.
// — isto, ujo, ejo ; pan’bulo, butiko, farado, komerco, molaĵo, krusto, ŝranko, vendejo. - = pain.
- Panace’o
- {Df.}
Universala kuracilo. - = A-F-G-H-I-R
= panacée.
- Panak’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de umbeliferoj (panax). - = panax.
- Panam’o
- {Df.}
Centramerika loko, kiu donas sian nomon al ligno, ĉapelo, k.t.p. - = Panama.
- Panaris’o
- {Df.} [Med.]
Fingrabsceso. - = panaris.
- Pandekt’oj
- {V.P.}
Romana jurlibro farita laŭ ordono de imperiestro Justiniano. - = Pandectes.
- Pandion’o
- {V.P.} [Ornit.]
Fiŝaglo (pandion). - = balbuzard.
- Pane’o
- {T.Vx} [Mar.]
Haltiĝo de velŝipo. - = panne.
- Panegir’a
- ‹?› {Rh.}
Laŭda, solena (parolado).
// — aĵo, anto, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= panégyrique.
- Panel’o
- 1 : Tabulo pentrita, skulptornamita, k.t.p.
2 : {Vr.Z.}
Trotuaro • (alia senco, kiu ne ŝajnas necesa). - = 1: A-F-G-R
= 1 : panneau. 2 : trottoir.
- Paneol’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (paneolus). - = panéolus.
- PANIK’O
- 1 : Ekteruro, tumulto (en popolamaso, k.t.p.).
2 : {T.Vx} [Bot.]
Speco de gramenacoj (panicum). - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 : panique. 2 : panic.
- Panikl’o
- {Rh.} [Bot.]
Bukedforma floraro aŭ fruktaro. - = A-F-H-I
= panicule.
- Pankrati’o
- [Bot.]
Speco de liliacoj (pancratium). - = pancrais, pancratier.
- Pankreas’o
- [Anat.]
Glando, kiu havas gravan rolon en digestado. Oni trovas en {V.I.} kaj {V.H.} : pankreo. - = A-F-H-I
= pancréas.
- Pankromat’a
- [Fot.]
V. ortokromata. - = panchromatique.
- Panoftalmi’o
- {Sr.} [Med.]
Inflamo de la tuta okulo, tutoftalmio. - = panophtalmie.
- Panopli’o
- {Vef.}
Batalila trofeo pendanta sur muro. - = panoplie.
- PANORAM’O
- Cirkla pentraĵo prezentanta vastan horizonton.
- = A-F-G-H-I-R
= panorama.
- PANS’I
- [Med.]
Bandaĝi.
// — ado, aĵo. - = panser.
- PANTALON’O
- Krurvesto.
// — eto ; sakpantalono. - = F-H-I
= pantalon.
- Panteism’o
- [Fil.]
Doktrino, laŭ kiu Dio estas ĉio. - = A-F-G-H-I-R
= panthéisme.
- Panteist’o
- Panteismano.
- = A-F-G-H-I-R
= panthéiste.
- PANTER’O
- [Zool.]
Mamulo viandomanĝa (felis panthera). - = panthère.
- PANTOFL’O
- Hejma piedvesto.
- = F-G-H
= pantoufle.
- Pantoftalmi’o
- {Rh.} [Med.]
Inflamo de la tuta okulo. - = panophtalmie.
- Pantograf’o
- Instrumento por kopii mekanike planojn, desegnaĵojn, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= pantographe.
- PANTOMIM’O
- Arto esprimi ideojn kaj sentojn per gestoj ; senparola teatraĵo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= pantomime.
- Panus’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (panus). - = panus.
- PAP’O
- Estro de la katolika romana eklezio.
- = A-F-G-H-I-R
= pape.
- PAPAG’O
- [Ornit.]
Speco de grimpobirdoj (papagus).
// — eto. - = G-H-I-R
= perroquet.
- Papaj’o
- [Bot.]
Speco de arboj dukotiledonoj (carica papaya).
// — acoj, aloj. - = papayer.
- PAPAV’O
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (papaver).
// — acoj. - = A-F-G-H
= pavot.
- PAPER’O
- Maldika folio farita el malnova tolaĵo aŭ el lignaj fibroj kaj uzata por skribi, presi, k.t.p.
// — eto, isto, ujo ; paper’folio, butiko, faristo, vendisto ; mona, negoca papero. - = A-F-G-H
= papier.
- Papil’o
- {T.Vx} [Anat.]
Malgranda eminanco sur haŭto, mukozo, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= papille.
- PAPILI’O
- [Entom.]
Specaro de insektoj lepidopteroj. - = F
= papillon.
- Papirus’o
- [Bot.]
Egipta cipero, kies ŝelon oni uzis por skribi ; egipta manuskripto. - = A-F-G-H-I-R
= papyrus.
- Papism’o
- {Df.}
Papaneco. - = A-F-G-H-I-R
= papisme.
- Papist’o
- Papano.
- = papiste.
- Paprik’o
- Ruĝa pipro, pimento.
- = paprica, piment.
- PAR’O
- Kunaĵo de du objektoj aŭ estaĵoj.
// — eco, igi, iĝi ; parigisto ; nepara, subpara ; kunpariĝi ; fortparo (mekaniko). - = couple, paire.
- Para’o
- {T.Vx} [Mez.]
V. paralo ?
• Eble mezurero de enteneco por sekaj legomoj en Portugala Hindujo ? - = para.
- Parabol’o
- 1 : [Geom.]
Speco de kurblinio.
2 : [Ret.]
Instrua alegorio. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : parabole.
- Paraboloid’o
- [Geom.]
Surfaco de dua grado. - = A-F-G-H-I-R
= paraboloïde.
- Paracentez’o
- [Kir.]
Operacio por eltiri puson, fluidaĵojn. - = paracentèse.
- PARAD’I
- [Milit.]
Ceremonie viciri (pri armeo).
// parad’marŝi, placo, ĉevalo. - = A-F-G-R
= passer la revue, parader.
- Paradigm’o
- [Gram.]
Gramatika ekzemplo. - = A-F-G-H-I-R
= paradigme.
- PARADIZ’O
- Ĝardeno, kie vivis Adamo kaj Evo antaŭ la peko ; ĉiela lando por senpekuloj.
- = A-F-G-H-I-R
= paradis.
- Paradize’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de tropikaj paseroj (paradisea). - = paradisier, oiseau de paradis.
- PARADOKS’O
- Opinio kontraŭa al la komuna opinio.
- = A-F-G-H-I-R
= paradoxe.
- Paraf’o
- 1 : Distingiga streko aldonita al subskribo.
2 : {Vr.Z.}
Monogramo • (alia senco, kiu ne ŝajnas necesa). - = 1: A-F-I
= 1 : parafe. 2 : monogramme.
- Parafin’o
- [Kem.]
Substanco vaksosimila tirita el skistoleo. - = A-F-G-H-I-R
= parafine.
- Parafraz’o
- Multvorta klarigo, traduko.
- = A-F-G-H-I-R
= paraphrase.
- PARAGRAF’O
- Parto, plejofte numerita, de ĉapitro, parolado.
V. perikopo. - = A-F-G-H-I-R
= paragraphe.
- Paraheli’o
- {V.I.} [Astr.]
V. parhelio. - = parhélie.
- Paraklet’o
- {V.I.}
Unu el la nomoj de la Sankta Spirito, konsolanto. - = Paraclet.
- Paral’o
- [Voj.]
Turka monereto.
V. parao. - = para.
- Paralaks’o
- [Astr.]
Angulo laŭ kiu observanto ĉe la centro de astro vidus la radion de la terglobo. - = A-F-G-H-I-R
= parallaxe.
- PARALEL’A
- [Geom.]
Konstante egaldistanca (pri linioj, surfacoj). - = A-F-G-H-I-R
= parallèle.
- Paralelepiped’o
- {T.Vx} [Geom.]
Solido sesfaca, kies kontraŭaj facoj estas paralelaj.
V. paralelipipedo. - = A-F-G-H-I-R
= parallélépipède.
- Paralelipiped’o
- ‹?› {Rh.} [Geom.]
V. paralelepipedo. - = A-F-G-H-I-R
= parallélipipède.
- Paralelism’o
- ‹?› {Df.} [Geom.]
Paraleleco. - = A-F-G-H-I-R
= parallélisme.
- Paralelogram’o
- [Geom.]
Figuraĵo, kies kontraŭaj lateroj estas paralelaj. - = A-F-G-H-I-R
= parallélogramme.
- PARALIZ’O
- [Med.]
Senigo aŭ malpliigo de sento kaj movo.
// — aĵo, iĝi, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= paralysie.
- Paralogism’o
- [Fil.]
Erara rezono. - = A-F-G-H-I-R
= paralogisme.
- Parametr’o
- [Mat.]
Konstanta grando en ekvacio de kurbo aŭ surfaco. - = A-F-G-H-I-R
= paramètre.
- Paramidofenol’o
- [Kem. fot.]
Kemiaĵo uzata en fotografado. - = paramidophénol.
- Parangon’i
- {T.Vx} [Tip.]
Laŭliniigi diversajn presliterojn. - = parangonner.
- Paraped’o
- {T.Vx}
Randmuro, balustrado, brustoŝirmilo.
V. parapeto. - = A-F-H-I-R
= parapet.
- Parapet’o
- {Rh.}
V. parapedo. - = A-F-G-H-I-R
= parapet.
- Parasekv’o
- {V.I.} [Ekl.]
Antaŭsabato ; sankta vendredo. - = parascène.
- Paraselen’o
- {V.I.} [Meteor.]
Lumrondo ĉirkaŭ la luno. - = parasélène.
- Paraŝit’o
- {Ka.}
Enterigisto (en antikva Egipto). - = croque-mort.
- Parazit’o
- Homo, estaĵo kiu vivas per malpropraj rimedoj.
- = A-F-G-H-I-R
= parasite.
- Parc’o
- {T.Vx} [Mitol.]
Diaĵo kiu ŝpinas la vivon de homoj. Oni trovas ankaŭ : Parcino.
V. Parko. - = A-F-G-H-I-R
= Parque.
- Parcel’o
- Parteto, ero.
- = A-F-G-H-I-R
= parcelle.
- Parcimoni’o
- Troŝparemo.
V. pasimonio. - = A-F-H-I
= parcimonie.
- PARDON’I
- Indulgi, senkulpigi.
// — ebla, ema, inda ; senpardona. - = A-F-G-H-I-R
= pardonner.
- PARENC’O
- Samfamiliano, kiel gepatroj, gefratoj, geonkloj, k.t.p.
// — ino, aro, eco, igi, iĝi ; senparenca. - = F-H-I
= parent (frère, oncle, etc.).
- Parenkim’o
- {T.Vx} [Bot.]
Vegetaĵa aŭ animala teksaĵo el multangulaj ĉeloj. - = parenchyme.
- PARENTEZ’O
- Krampo, frazo inter krampoj.
- = A-F-G-H-I-R
= parenthèse.
- PARFUM’O
- Agrabla odoro, bonodoraĵo.
// — aro, isto, ujo, ita. - = A-F-G-H-I-R
= parfum.
- Parged’o
- {Sr.}
V. pargeto. • La Universala Vortaro havas : pargeto. - = parquet.
- PARGET’O
- Planka tabularo.
V. pargedo.
// — aĵo, ero, isto, ita. - = A-F-G-R
= parquet (de chambre).
- Parheli’o
- {Df.} [Astr.]
Speguliĝo de suno sur nuboj.
V. parahelio. - = A-F-G-H-I-R
= parhélie.
- Pari’o
- Muro, flanko, septo, vando.
- = A-F-H-I
= paroi.
- Paria’o
- {Df.} [Voj.]
Apartulo (en Hindujo). - = paria.
- Pariet’a
- {Rh., T.Vx} [Anat.]
Pri la flankaj kraniostoj. - = A-F-H-I
= pariétal.
- Parietal’a
- {Rh.}
Pri la regiono de la parietostoj. - = A-F-H-I
= pariétal.
- Parietari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de urtikacoj (parietaria). - = pariétaire.
- Parisilab’a
- {Vef.}
Enhavanta paran nombron da silaboj. - = parisyllabique.
- Pariz’o
- {Vr.Z.}
Ĉefurbo de Francujo.
// — ano. - = Paris.
- PARK’O
- Granda ĝardeno kun herbejoj, arbaroj, k.t.p.
// enparkigi. - = A-F-G-H-I-R
= parc.
- Park’o
- {Df.}
V. Parco. - = Parque.
- Parkal’o
- {Df.}
Speco de kotonŝtofo.
V. perkalo. - = percale.
- PARKER’E
- Memore.
- = F
= par cœur.
- PARLAMENT’O
- Politika reprezentantaro.
// — ano, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= parlement.
- Parlamentari’o
- {Df.} [Milit.]
Oficiro komisiita por interparoli kun malamikoj. - = parlementaire.
- Parlamentarism’o
- Parlamenta registaro ; sistemo de parlamenta regado.
- = A-F-G-H-I-R
= parlementarisme.
- Parmesan’o
- {V.I.}
Parma verda fromaĝo. En {V.P.} : parmezano. - = parmesan.
- Parnas’o
- {Df.} [Mitol.]
Greka monto dediĉita al Apolono kaj Muzoj. - = Parnasse.
- Parnasi’o
- [Bot.]
Speco de marĉherboj dukotiledonoj (parnassia). - = parnassie.
- PARODI’O
- Ŝerca imitaĵo de poemo aŭ verko.
- = A-F-G-H-I-R
= parodie.
- PAROĤ’O
- Teritorio regata de unu pastro.
// — ano, estro ; paroĥa preĝejo. - = A-F-G-H-I
= paroisse.
- Paroksism’o
- Plej alta punkto de malsano, pasio, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= paroxysme.
- PAROL’I
- Esprimi la penson per vortoj.
// — ado, aĵo, anto, eco, ema, ejo, isto ; al’, el’, ek’, dis’, inter’, pri’, pro’, re’, sub’paroli ; kant’, naz’paroli ; antaŭ’, kontraŭ’parolo ; liberparolema ; belparolulo. - = F-H-I
= parler.
- Paroli’o
- {Vef.}
Duoblo de la sumo antaŭe ludita (en hazardludoj). - = paroli.
- Parotid’o
- 1 : {Df.} [Anat.]
Apudorela glando.
2 : {Df.} [Med.]
Inflamo de la parotido. - = 1 + 2 : parotide.
- PART’O
- Peco, fragmento, ero.
// — eto, umi, ig’i-isto ; partopreni ; dispartigi ; poparta, laŭparta. - = A-F-G-H-I
= part, partie.
- PARTER’O
- Teretaĝo de teatro.
- = F-G-I-R
= parterre.
- PARTI’O
- 1 : Samopinia anaro.
// — eto, eco, ano, ema ; senpartia.
2 : Edzigebla persono. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : parti.
- PARTICIP’O
- [Gram.]
Vorto verbadjektiva, kiel : amata, vivanta, k.t.p. - = A-F-G-H-I
= participe.
- PARTIKL’O
- {T.Vx} [Gram.]
Vorteto, vortero, afikso.
V. partikolo, V. partikulo. - = A-F-G-H-I
= particule.
- PARTIKOL’O
- {Rh.} [Gram.]
V. partiklo. - = A-F-G-H-I
= particule.
- Partikul’o
- {Vr.Z.}
V. partiklo. - = particule.
- Partikular’a
- {V.P.}
Eksklusiva, aparta, privata. - = particulier.
- Partikularism’o
- Emo por defendi sendependecon de grupetoj.
- = A-F-G-H-I-R
= particularisme.
- Partikularist’o
- Partikularismano.
- = A-F-G-H-I-R
= particulariste.
- Partitiv’a
- Dispartiga.
- = partitif.
- PARTITUR’O
- Sumo de la diversaj partoj de opero.
- = A-F-G-H-I-R
= partition.
- Partizan’o
- ‹?› {V.P.}
Partiano. - = partisan.
- PARU’O
- [Ornit.]
Speco de paserbirdoj (parus). - = H
= mésange.
- Parvenu’o
- {V.P.}
Riĉinĝinta krudulo, elsaltulo. - = parvenu.
- PAS’I
- Iri de unu loko al alia.
// — anto, ema, igi ; al’, el’, en’, for’, preter’, tra’, trans’, super’pasi ; pasigi la tempon ; tompo’pasigilo, pasigado. - = A-F-G-H-I
= passer.
- Pasaĝer’o
- Vojaĝanto en fervojo, vaporŝipo.
- = A-F-G-H-I-R
= voyageur, passager.
- PASAMENT’O
- Vestornamaĵo el silko aŭ oro, arĝento, k.t.p.
// — aro, isto. - = F-G-H-I-R
= galon, tresse.
- PASER’O
- [Ornit.]
Speco de birdoj (passer).
V. pirgito. - = F-I
= moineau.
- PASI’O
- Fortega movo de animo. Sufero de Jesuo Kristo.
// — ema, ulo, igi, iĝi ; senpasia. - = A-F-G-H-I
= passion.
- Pasiflor’o
- {Df.} [Bot.]
Speco de tropikaj kukurbacoj (passiflora). - = passiflore.
- Pasimoni’o
- {V.I.}
V. parcimonio. - = parcimonie.
- PASIV’A
- 1 : [Fil.]
Ricevanta eksteran agon.
2 : [Gram.]
Neaktiva.
3 : [Fin.]
Malpropra.
// — eco, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 + 3 : passif.
- PASK’O
- Solena festo de Hebreoj kaj Kristanoj.
- = A-F-H-I-R
= Pâque.
- Paskal’a
- (Limaklinio) esplorita de la franca sciencisto Pascal.
- = de Pascal.
- PASKVIL’O
- Malnobla satiro, burleska pamfleto.
- = pasquinade, diatribe, pamphlet.
- PASPORT’O
- Rajtigpapero vojaĝi en eksterlando.
- = A-F-G-H-I-R
= passeport.
- PAST’O
- Trempita kaj knedita faruno.
- = A-F-G-H-I-R
= pâte.
- PASTEĈ’O
- Speco de kukaĵo entenanta viandon aŭ fiŝon. (V. pajo.).
- = A-F-G-H-I-R
= pâté.
- PASTEL’O
- Plata rondaĵo el sukero, gumo, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= pastille.
- Pasteŭriz’i
- Steriligi, senĝermigi laŭ metodo de Pasteur.
- = pasteuriser.
- Pastiĉ’o
- Imitaĵo de pentraĵo aŭ verko.
- = pastiche.
- Pastinak’o
- [Bot.]
Speco de umbeliferoj (pastinaca). - = G-H-I-R
= panais.
- Pastor’o
- {V.P.}
Protestanta pastro. - = pasteur, ministre protestant.
- PASTORAL’O
- 1 : Speco de poemo rilatanta paŝtistojn.
2 : {V.P.}
Episkopa bastono. - = A-F-G-H-I-R
= 1 : pastorale. 2 : crosse.
- PASTR’O
- Diservisto de religia kulto.
// — ino, aĵo, eco, aro, ejo ; pastra domo, robo, mantelo. - = F-G-H-I-R
= prêtre.
- Pastrarism’o
- {Rh.}
V. klerikalismo. - = cléricalisme.
- PAŜ’I
- Meti unu piedon antaŭ la alia por marŝi.
// — ado, anto, egi, eti ; al’, antaŭ’, en’, kun’, preter’, re’, sur’, tra’, trans’paŝi. - = A-F-H-I
= faire un pas.
- Paŝah’o
- {Df., Rh.} [Voj.]
Turka provincestro.
V. baŝo. - = A-F-G-H-I-R
= pacha.
- Paŝalik’o
- Provinco regata de paŝaho.
V. baŝliko. - = pachalik.
- PAŜT’I
- Nutri, zorgi pri la nutrado (de herbomanĝaj brutoj).
// — aĵo, ejo, ita, isto. - = A-F-H-I-R
= faire paître.
- PAŜTEL’O
- Krajono el pulvorigitaj koloriloj ; pentraĵo farita per tiaspecaj krajonoj.
// — isto. - = F-G-H-I-R
= pastel.
- PAT’O
- Fritilo.
// — pato’kuko, vendisto. - = poële à frire.
- Patat’o
- {Df.} [Bot.]
Speco de konvolvulaco (convolvulus batatas). - = A-F-G-H-I-R
= patate.
- Patel’o
- {Rh.} [Anat.]
Genuosto. - = rotule.
- Paten’o
- {V.I.}
Sankta vazo telerforma. - = patène.
- PATENT’O
- Rajtigo ekzerci profesion ; rajtiga diplomo.
- = A-F-G-H-I-R
= patente, brevet.
- Patogen’a
- {Sr.}
V. patogenia. - = pathogène.
- Patogeni’a
- [Med.]
Malsaniga.
V. patogena. - = A-F-G-H-I-R
= pathogène.
- Patologi’o
- [Med.]
Scienco pri malsanoj. - = A-F-G-H-I-R
= pathologie.
- PATOS’O
- Kortuŝa, insista dirmaniero.
// — aĉo. - = A-F-G-R
= pathos, pathétique, emphase.
- PATR’O
- Naskinto de infano.
// — ino, eco, ujo ; pra’, ge’, bo’patroj ; paĉjo, panjo ; baptopatro ; patro’lando, mortigo ; sampatrujano. - = A-F-H-I
= père.
- PATRIARK’O
- Respekteginda familiestro. Ĉefpastro.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= patriarche.
- Patric’o
- Ŝtampilo por fabriki medalojn, monerojn, k.t.p.
- = poinçon, coin.
- Patrici’o
- Nobelo (en antikva Romo).
// — aro, eco. - = A-F-G-H-I-R
= patrice, patricien.
- Patrimoni’o
- {V.P.}
Hereda propraĵo, bieno. - = patrimoine.
- PATRIOT’O
- Patrujamanto.
- = A-F-G-H-I-R
= patriote.
- Patriotism’o
- Patrioteco.
- = A-F-G-H-I-R
= patriotisme.
- Patristik’o
- {V.I.}
Studo de la ekleziaj patroj. - = patristique.
- PATROL’O
- [Milit.]
Taĉmento, militesploreto. - = A-F-G-H-I-R
= patrouille.
- PATRON’O
- Speciala protektanto.
// — eco, anto. - = A-F-G-H-I-R
= patron, protecteur.
- Paŭs’i
- {T.Vx}
Transkopii, transdesegni, dekalki.
V. dekalki. - = calquer, décalquer.
- PAŬZ’O
- Momenta haltigo (de agado, laboro, k.t.p.).
- = A-F-G-H-I-R
= pause, récréation.
- PAV’O
- [Ornit.]
Speco de kortbirdo (pavo).
// — ino, ido. - = F-H-I-R
= paon.
- Pavan’o
- {Df.}
Speco de danco (sub la formo : pavandanco). - = pavane.
- Pavez’o
- {T.Vx, Df.} [Mar.]
Ferdekmuro. - = bastingage.
- Pavi’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de sapindacoj (pavia). - = pavier.
- Pavian’o
- [Zool.]
Speco de simio. - = babouin.
- Pavilion’o
- {W.D.}
V. pavilono ? - = pavillon.
- Pavilon’o
- 1 : {Rh.}
Tendo.
2 : {T.Vx, Df.}
Kampodometo.
3 : {Vr.Z.}
Granda kaj bela ĝardena kiosko • (alia senco).
V. paviliono. - = 1 + 2 + 3 : pavillon.
- PAVIM’O
- Kovraĵo el ŝtono, ligno, k.t.p. sur tero de strato, vestiblo, k.t.p.
// — ado, ero, isto, ita. - = A-F
= pavé (le).
- Pazigrafi’o
- Universala skribsistemo.
- = A-F-G-H-I-R
= pasigraphie.
- Pazilali’o
- Universala lingvaĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= pasilalie.
- Pean’o
- Greka himno venkokanto.
- = A-F-G
= Péan.
- PEC’O
- Parto, fragmento, ero.
// — eto, ego, igi, iĝi ; dispecigi ; unupeca ; almeti pecon. - = A-F-H-I
= pièce, morceau.
- Peciol’o
- {Df.} [Bot.]
Trunketo (de folio). - = pétiole.
- PEĈ’O
- Rezina suko el pino kaj aliaj arboj.
// — umi ; peĉgusta. - = A-F-G-H-I-R
= poix.
- Ped’o
- {Vef.}
V. furzi kaj V. purti.
// senbrua pedo. - = pet.
- PEDAGOG’O
- Instruisto de infanoj ; pedagogiisto.
- = A-F-G-H-I-R
= pédagogue.
- Pedagogi’o
- Arto instrui la infanojn ; scienco de edukado.
- = A-F-G-H-I-R
= pédagogie.
- PEDAL’O
- Piedmovilo en orgeno, biciklo, k.t.p.
// — ado ; pedalaksujo. - = F-H-I-R
= pédale.
- PEDANT’O
- 1 : Sciencafektulo, scienculaĉo.
// — ino, eco.
2 : {Vr.Z.}
Troa precizemulo • (aldonita senco). - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : pédant.
- PEDEL’O
- Subalterna oficisto de preĝejo, universitatejo, k.t.p.
- = appariteur, bedeau.
- Pederasti’o
- {V.P.}
L.v. knabamo, seksinklino de viro al viro, viradulto. - = pédérastie.
- PEDIK’O
- [Entom.]
Speco de insektoj hemipteroj parazitoj (pediculus).
// — hava ; — ovo. - = pou.
- Pedikl’o
- {T.Vx} [Bot., Med.]
Portorganeto. - = pédicule.
- Pedikularis’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de skrofulariacoj (pedicularis). - = pédiculaire.
- Pedunkl’o
- {T.Vx} [Bot.]
Portorgano de floro aŭ frukto. - = pédoncule.
- PEG’O
- [Ornit.]
Speco de grimpuloj (picus). - = A-F-G-H-I
= pic.
- PEJZAĜ’O
- Kampara vidaĵo.
// — isto ; pejzaĝopentristo. - = F-H-I-R
= paysage.
- PEK’I
- Fari kulpon (precipe kontraŭ Dio).
// — ado, eca, ulo, igi ; senpekigi ; propekulo. - = F-H-I
= pécher.
- PEKL’I
- Meti en salonon por konservi.
// — ita, aĵo, isto, ejo ; peklakvo. - = A
= saler (pour conserver).
- Pekten’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de moluskoj (pecten), l.v. kombilo. - = peigne.
- Pektin’o
- {Rh.} [Kem.]
Gelatenaĵo trovebla en la fruktoj. - = pectine.
- PEL’I
- Perforte forigi.
// — ado, anto, isto ; al’, el’, for’, tra’, trans’peli ; elpelito. - = repousser, chasser.
- Pelargoni’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de geraniacoj (pelargonium). - = pélargonium.
- Pelel’o
- {Df.}
Speco de angla (pala) biero. - = pale ale.
- Pelerin’o
- Speco de manteleto, ŝultromantelo.
- = F-G-I-R
= pélerine.
- PELIKAN’O
- [Ornit.]
Speco de palmipedoj (pelecanus). - = A-F-G-H-I-R
= pélican.
- Peloton’o
- {V.P.}
Difinita aro da soldatoj. - = peloton.
- PELT’O
- 1 : Longa mantelo garnita de felo.
// — aĵo, isto ; — farado, vendejo.
V. furo.
2 : {Vef.}
Hararo, lanaro • (alia senco).
// — aĵo. - = 1 : pelisse. 2 : fourrure, toison.
- PELV’O
- 1 : Vazego ; granda ujo (por likvaĵoj, riveroj, intestoj, k.t.p.).
2 : Ostaro, el kiu eliras spino kaj kruroj. - = A-F-H-I
= 1 + 2 : bassin (vase).
- Pemikan’o
- [Voj.]
Viandpremaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= pemmican.
- PEN’I
- Uzi forton por, celi per tutaj fortoj.
// — ego, ado, ema, inda, igi ; senpene. - = tâcher, s’efforcer de.
- Penat’oj
- Hejmaj dioj ĉe la antikvaj Romanoj.
- = pénates.
- PENC’O
- Angla monereto (0,095 franko).
- = A-F-G-H-I-R
= penny.
- PEND’I
- Esti en aero, supergrunde.
// — aĵo, igi, ingo ; al’, el’, de’pendi (V. dependi) ; elpendaĵo. - = F-H-I
= pendre, être suspendu.
- PENDOL’O
- Pezaĵo pendanta kaj oscila.
// — anta ; pendolhorloĝo. - = A-F-G-H-I-R
= pendule.
- PENETR’I
- Eniri profunden, trairi.
// — anta, ado, ebla, ema, eco, igi, iĝi ; nepenetrebla ; enpenetri. - = A-F-G-H-I
= pénétrer.
- Penig’o
- {V.P.}
V. pfenigo. - = pfenig.
- PENIK’O
- Broso kun haroj por pentri ; objekto penikforma.
// — eto. - = A-F-G-H
= pinceau.
- Penis’o
- [Anat.]
Vira seksorgano. - = pénis.
- Penitenc’o
- {Df.}
Sakramento (pri la konfeso de pekoj).
// — ulo, ejo ; — oficisto. - = A-F-H-I
= pénitence.
- Penitenciar’o
- {V.I.} [Ekl.]
Penitencoficisto. - = pénitencier.
- PENS’I
- Formi, volvi ideojn en la spirito.
// — ado, ema, isto, ulo, igi, iĝi ; el’, pri’pensi ; enpensiĝi ; antaŭpenso ; senpripense ; elpensinto. - = F-H-I
= penser.
- PENSI’O
- Sumo pagita ĉiujare aŭ ĉiumonate al persono kiel rekompenco de antaŭaj servoj.
// — ita, ulo ; — domo. - = A-F-G-H-I-R
= pension (rente).
- Pension’o
- 1 : {V.R.}
Loko kie oni povas loĝi kaj manĝi konstante pro difinita monsumo.
2 : {Vr.Z.}
Gimnazia loĝejo por lernantoj fremdurbaj • (alia senco). - = 1: A-F-G-H-I-R
= 1 : pension (maison). 2 : pensionnat.
- PENT’I
- Havi ĉagrenon pro faritaj kulpoj kaj deziri ilian riparadon.
// — anta, ema, ulo ; pentofari. - = A-F-G-H-I-R
= se repentir.
- Pentagon’o
- {T.Vx} [Geom.]
Kvinangula poliedro. - = pentagone.
- Pentametr’o
- Kvinpieda greka aŭ latina verso.
- = A-F-G-H-I-R
= pentamètre.
- Pentarki’o
- Registaro de kvin estroj.
- = pentarchie.
- Pentateŭk’o
- {Vef.}
Parto de la Biblio entenanta la kvar Mozajn librojn. - = pentateuque.
- Pentatom’o
- [Entom.]
Speco de insektoj hemipteroj (pentatoma). - = punaise des bois.
- PENTEKOST’O
- La kvindeka tago post Pasko.
- = A-F-H-I
= Pentecôte.
- PENTR’I
- Reprezenti ion per linioj kaj koloraĵoj.
// — ado, aĵo, ilo, isto, ejo ; akvopentrado ; fuŝpentri. - = A-F-G-H-I-R
= peindre.
- PEONI’O
- [Bot.]
Speco de ranunkolacoj (pœonia). - = pivoine.
- PEP’I
- Kanteti, krieti (pri birdoj, precipe pri paseroj, k.t.p.).
// — adi, egi, ema. - = A-F-G-H
= gazouiller, pépier.
- Pep’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de kukurbo. - = giraumon, courge de Saint-Jean.
- Peplis’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (peplis).
V. portulako. - = péplide, pourpier sauvage.
- Pepsin’o
- [Fiziol.]
Diastazo trovebla en la stomaka suko. - = A-F-G-H-I-R
= pepsine.
- Pepton’o
- [Kem.]
Substanco naskita de la ago de pepsino sur albuminojdoj. - = A-F-G-H-I-R
= peptone.
- PER
- Prepozicio, uzata antaŭ nomoj de instrumentoj, rimedoj, helpantoj, k.t.p.
// — anto, ilo, isto, ulo ; senpere. - = F-H-I
= par, au moyen de.
- Percept’o
- [Fil.]
Kono de objekto per ricevita impreso. - = A-F-H-I
= perception.
- PERĈ’O
- [Ikt.]
Speco de riverfiŝo (acerina vulgaris). - = perche héronnière, grémille.
- Perĉi’o
- {Rh.}
Angla mezurero de longeco : kvin jardoj kaj duono. - = perche.
- PERD’I
- Seniĝi de posedaĵo, ne plu retrovi.
// — aĵo, ebla, igi, iĝi ; perdi la vojon. - = F-H-I
= perdre.
- PERDRIK’O
- [Ornit.]
Speco de birdoj (perdrix).
// — ino, ido. - = A-F-H-I
= perdrix.
- PERE’I
- Formorti, neniiĝi, malaperi.
// — eco, ema, onta, ig’i-a. - = A-F-H-I
= périr.
- Peremptor’a
- ‹?› {T.Vx}
Decidiga. - = péremptoire.
- PERFEKT’A
- Senmanka, plenbona.
// — eco, igi, iĝi ; perfektigebla. - = A-F-G-H-I
= parfait.
- Perfekt’o
- {Vr.Z.} [Gram.]
Tempo pasinta de verbo, en kelkaj lingvoj, signifas : ago finita. - = parfait (d’un verbe).
- PERFID’I
- Trompi la konfidon de iu ; liveri al malamiko.
// — aĵo, eco, ema, ulo. - = A-F-G-H-I
= trahir.
- Perfor’i
- {Sr.}
Trabori. - = perforer.
- Perfort’i
- {Vr.Z.}
Igi iun per forto, malvirgigi. - = violenter, violer.
- PERGAMEN’O
- Ŝaffelo preparita por skribi.
- = A-F-G-H-I-R
= parchemin.
- Periant’o
- {T.Vx} [Bot.]
Ekstera ŝelo de floro, kaliko kaj korolo, l.v. ĉirkaŭfloro. - = A-F-G-H-I-R
= périanthe.
- Pericistit’o
- {Sr.} [Med.]
Inflamo de la urinvezika ĉirkaŭaĵo. - = péricystite.
- Periferi’o
- [Geom.]
Konturo de kurblinia figuraĵo. - = A-F-G-H-I-R
= périphérie.
- Perifraz’o
- ‹?›
Ĉirkaŭfrazo. - = périphrase.
- Perige’o
- [Astr.]
Punkto de orbito de planedo plej proksima de la tero. - = A-F-G-H-I-R
= périgée.
- Perigon’o
- {T.Vx} [Bot.]
Ekstera ŝelo de anteridioj en muskoj. - = périgone.
- Periheli’o
- [Astr.]
Punkto de orbito de planedo plej proksima de la suno. - = A-F-G-H-I-R
= périhélie.
- Perikard’o
- [Anat.]
Seroza ŝelo de la koro.
V. perikardio. - = A-F-G-H-I-R
= péricarde.
- Perikardi’o
- {V.P.}
V. perikardo. - = péricarde.
- Perikardit’o
- [Med.]
Inflamo de la perikardo. - = A-F-G-H-I-R
= péricardite.
- Perikarp’o
- {T.Vx} [Bot.]
Ŝelo de kreskaĵa semo. - = A-F-G-H-I-R
= péricarpe.
- Perikop’o
- ‹?› {Rh.}
Alia vorto por paragrafo, V. paragrafo. - = péricope.
- Perikrani’o
- {Rh.} [Anat.]
Ekstera parto de supraĵo de kranio. - = péricrâne.
- Perimetr’o
- [Geom.]
Konturo de surfaco. - = A-F-G-H-I-R
= périmètre.
- Perine’o
- [Anat.]
Malsupera parto de la homa korpo inter anuso kaj seksorganoj. - = périnée.
- PERIOD’O
- Daŭro de tempo inter du datoj, epokoj ; ripetiĝema serio.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= période.
- Periost’o
- [Anat.]
Membrano ĉirkaŭosta. - = A-F-G-H-I-R
= périoste.
- Periostoz’o
- {Df.} [Med.]
Ŝveliĝo de periosto. - = périostose.
- Peripatetik’a
- [Fil.]
Rilata al la filozofio de Aristotelo. - = péripatétique.
- Periskop’o
- {Vf.}
Optika aparato por direkti submarajn ŝipojn. - = périscope.
- Peristalt’a
- [Fiziol.]
L.v. ĉirkaŭprema (pri movoj de ezofago kaj intesto). - = A-F-G-H-I-R
= péristaltique.
- Peristil’o
- [Arkit.]
Kolona galerio ĉirkaŭ konstruaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= péristyle.
- Periton’o
- {Rh.}
V. peritoneo. - = péritoine.
- Peritone’o
- {T.Vx} [Anat.]
Seroza membrano de la abdomeno.
V. peritono. - = A-F-H-I
= péritoine.
- Peritoneit’o
- {T.Vx} [Med.]
Inflamo de peritoneo. Oni trovas ankaŭ : peritonito {Rh.}. - = A-F-H-I
= péritonite.
- PERK’O
- [Ikt.]
Speco de riverfiŝoj (perca).
// — oidoj. - = A-F-H-I
= perche.
- Perkal’o
- {V.P.}
V. parkalo. - = percale.
- Perkut’i
- {T.Vx}
Frapi, frapeti.
// — ilo ; perkuta kapsulo, pafilo. - = A-F-G-H-I
= percuter.
- PERL’O
- Brila kaj ronda ŝtoneto naskita en iaj markonkoj kaj uzata kiel juvelo ; objekto perlforma.
// — hava, iĝi. - = A-F-G-H-I
= perle.
- PERLAMOT’O
- Substanco blanka trovebla en iaj markonkoj, kaj el kiu oni faras butonojn, ventumilojn, k.t.p. La vorto signifas : patrino de perloj.
- = G-R
= nacre.
- Perm’a
- {T.Vx} [Geol.]
Unu el la geologiaj formacioj de la dua epoko.
V. permia. - = permien.
- Permanganat’o
- {Sr.} [Kem.]
Salo el mangano kaj bazo (potaso aŭ kalko). - = permanganate.
- PERMES’I
- Doni, lasi liberecon, rajton ion fari.
// — ado, aĵo, anto, ebla ; malpermesi ; forpermesi. - = A-F-G-H-I
= permettre.
- Permi’a
- {Rh.} [Geol.]
V. perma. - = permien.
- Permut’i
- [Mat.]
Interŝanĝi.
// — aĵo, ebla. - = A-F-G-H-I
= permuter.
- Pernis’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de rabobirdo (pernis). - = bondrée.
- Peroksid’o
- [Kem.]
Kombinaĵo de korpo kun plej granda kvanto da oksigeno. - = A-F-G-H-I-R
= peroxyde.
- PERON’O
- Antaŭporda ŝtuparo de domo.
- = F-R
= perron.
- Perone’o
- {Df.} [Anat.]
L.v. fibulo, ekstera krurosto. - = péroné.
- Perpendikl’a
- {Df.} [Geom.]
Falanta sur linion aŭ ebenon tiamaniere ke ĝi naskas kun ĝi du apudajn angulojn egalajn.
V. perpendikulara. - = A-F-G-H-I-R
= perpendiculaire.
- Perpendikular’a
- {Rh.} [Geom.]
V. perpendikla. - = perpendiculaire.
- Perpleks’a
- ‹?› {Rh.}
Konfuzita, embarasita, senkonsila.
// — eco. - = A-F
= perplexe.
- PERPLEKS’I
- {V.P.}
Embarasi, konfuzi. - = embarrasser.
- PERS’O
- Popolano de Azia lando.
// — ujo. - = Perse, Persan.
- Perse’o
- [Astr.]
Boreala stelaro. - = Persée.
- PERSEKUT’I
- Sekvi por turmenti, ĝeni.
// — ado. - = A-F-H-I
= poursuivre, persécuter.
- PERSIK’O
- Frukto de la persikujo (amydalus persica).
- = G-R
= pêche.
- Persikari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de poligono (polygonum persicaria). - = persicaire.
- PERSIST’I
- Daŭri, ne ĉesi (precipe pri volo, ago, k.t.p.).
// — eco, ema, ulo ; malpersisti. - = A-F-H-I
= persévérer, persister.
- PERSON’O
- Homa estaĵo ; individuo konscia kaj memstara.
// — aĵo, aro, eco, igi, iĝi ; nepersona. - = A-F-G-H-I-R
= personne.
- Perspekt’o
- {Rh.} [Mat.]
Scienco pri la perspektivo. - = perspective.
- Perspektiv’o
- Diverseco de aspektoj laŭ malpriksimeco de objektoj.
- = A-F-G-H-I-R
= perspective.
- PERSVAD’I
- {V.P.}
Kredigi, akceptigi ion al iu per parolo.
// — ema, ilo. - = persuader.
- Perturb’i
- [Fiz., Med.]
Konfuzi, elreguligi.
// — ado. - = A-F-G-H-I-R
= perturber.
- Peru’o
- {Vef.}
Lando de Sudameriko.
// — ano. - = Pérou.
- PERUK’O
- Falshararo.
// — isto, ejo. - = F-G-H-I-R
= perruque.
- PES’I
- Esplori, taksi la pezecon de io.
// — ado, ebla, ilo. - = F-H-I
= peser (trans.).
- Peset’o
- Hispana monero.
- = A-F-G-H-I-R
= peseta.
- Pesimism’o
- [Fil.]
Doktrino, laŭ kiu ĉio estas plej malbona en la mondo. - = A-F-G-H-I-R
= pessimisme.
- Pesimist’o
- [Fil.]
Pesimismano. - = A-F-G-H-I-R
= pessimiste.
- PEST’O
- [Med.]
Danĝera infekta malsano.
// — eca, iga, ulo ; pestodona. - = A-F-G-H-I
= peste.
- PET’I
- Alparoli iun, por ricevi donon, servon, permeson, k.t.p.
// — adi, anto, aĵo, egi, ema ; propeti ; trudpeti ; almozpeti ; petskribo. - = A-F-H-I
= prier (quelqu’un), demander.
- Petal’o
- [Bot.]
Florfolio.
// — oida, simila. - = A-F-H-I
= pétale.
- Petard’o
- Eksplodilo farita el pudro en kartona tubo.
- = A-F-G-H-I-R
= pétard.
- PETOL’I
- Diri, fari malseriozaĵojn, maldecaĵojn.
// — aĵo, eco, ema, ulo. - = A-F-I
= polissonner.
- PETROL’O
- Ŝtonoleo, teroleo.
// — ita ; — puto, motoro. - = A-F-G-H-I
= pétrole.
- Petrologi’o
- [Sc.]
Scienco pri la ŝtonoj. - = pétrologie.
- PETROMIZ’O
- [Ikt.]
Marfiŝo angilforma (petromyzon). - = lamproie.
- PETROSEL’O
- [Bot.]
Speco de umbelifero uzata kiel spicaĵo (petroselinum). - = persil.
- Petrosilik’o
- {T.Vx} [Miner.]
Silikoŝtono. - = pétrosilex.
- Petun’o
- ‹?› {Df.} [Bot.]
V. petunio. - = pétunia.
- Petuni’o
- {Rh.}
Speco de solanacoj (petunia).
V. petuno. - = pétunia.
- Petuns’o
- {Df.}
Ŝtono uzata en la fabrikado de ĥina porcelano. - = pétunsé.
- PEZ’I
- Fari konstantan premon sub si (pro la altiro de la tero).
// — aĵo, eco, ilo, igi, iĝi ; senpeza ; superpezi ; plipezo ; pezocentro ; specifa pezo. - = F-H-I
= peser (intr.).
- Pfan’o
- {Df.}
Kavaĵo en pafilo, kie oni metas pulvokapsulon. - = G
= bassinet (de fusil).
- Pfenig’o
- Germana monero (0 fr. 012).
V. penigo. - = A-F-G-H-I-R
= pfennig.
- PI’A
- Respektoplena por ĉiuj religiaĵoj.
// — eco, aĵo, ulo, aĉa ; malpia. - = A-F-H-I
= pieux.
- Piamatr’o
- [Anat.]
Unu el la ĉirkaŭcerbaj membranoj. - = pie-mère.
- PIAN’O
- [Muz.]
Speco de korda muzikilo, ankaŭ nomata fortepiano.
V. fortepiano.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= piano.
- Piastr’o
- Arĝenta monero precipe uzata en Hispanujo kaj Orientaj landoj.
- = A-F-G-H-I-R
= piastre.
- PICE’O
- [Bot.]
Speco de abio (picea excelsa). - = F-I
= épicéa.
- PIED’O
- Ekstremaĵo malsupera de la kruro ĉe homo kaj iaj bestoj, sidanta tere kaj uzebla por marŝi, kuri, k.t.p.
// — eto, ego, ingo ; pied’iri, artiko, fingro, kuracisto, vesto ; piedo’bati, frapi ; piedsoldato. - = F-H-I-R
= pied.
- PIEDESTAL’O
- Bazo de statuo, vazo, kolono.
V. postumento. - = A-F-G-H-I-R
= piédestal.
- Pielonefrit’o
- [Med.]
Inflamo de la rena membrano. - = pyélonéphrite.
- Pier’o
- {T.Vx} [Arkit.]
Pontkolono. - = pile de pont.
- Pietism’o
- Doktrino de la pietistoj.
- = A-F-G-H-I-R
= piétisme.
- Pietist’o
- Sekto de germanaj luteranoj.
- = A-F-G-H-I-R
= piétiste.
- Pig’o
- [Ornit.]
Speco de paserbirdoj (pica). - = F-H-I
= pie.
- Pigarg’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de rabobirdo (haliætus). - = pyrargue, aigle pêcheur.
- Pigme’o
- Malgrandegulo, nano.
- = A-F-G-H-I-R
= pygmée.
- Pigment’o
- Kolorilo de la haŭto.
- = A-F-G-H-I-R
= pigment.
- PIK’I
- Trabori, difekti per pinto.
// — ado, ilo, eco, eti, egi, ant’a-eco ; pik’doloro, vundo. - = A-F-H
= piquer.
- PIK’O
- 1 : Unu el la kvar koloroj en ludkartaro.
2 : ‹†› {Vef.}
(Sub la formo : greka piko), alia nomo de : lanio, V. lanio. - = 1 : pique (carte). 2 : pie-grièche.
- PIKED’O
- 1 : Soldatareto.
2 : Speco de kartludo. - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : piquet.
- Piknik’o
- {Rh., T.Vx}
Plezura kampekskurso, kotizomanĝo. - = A-F
= pique-nique.
- Pikrat’o
- [Kem.]
Salo el pikrika acido kaj bazo. - = A-F-G-H-I-R
= picrate.
- Pikridi’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de kompozitoj (picridium). - = picridie.
- Pikrik’a
- {*} [Kem.]
(Acido) tirita el fenolo. - = A-F-G-H-I-R
= picrique.
- Pil’o
- [Elek.]
Aparato por naski galvanan elektron.
// — aro. - = A-F-G-H-I-R
= pile (électrique).
- Pilastr’o
- Kolonego, kvadrata kolono.
- = pilastre.
- PILGRIM’I
- Vojaĝi por viziti sanktejon.
// — anto, ado, ulo. - = A-F-G-R
= aller en pèlerinage.
- PILK’O
- Luda ĵetbulo.
// pilkludo, pilkbatilo. - = balle (jeu).
- PILOL’O
- [Farm.]
Farmacia buleto ; objekto pilolforma.
// — eto, ego. - = A-F-G-H-I-R
= pilule.
- PILON’O
- Portalo de la antikvaj egiptaj temploj.
- = A-F-G-H-I-R
= pylone.
- Pilor’o
- [Anat.]
Aperturo tra kiu nutraĵoj transiras el la stomako en la maldikan inteston. - = A-F-H-I
= pylore.
- Pilori’o
- {Rh.}
Malhonora kolono. - = A-F
= pilori.
- Pilot’o
- Direktilisto, ŝipgvidisto.
// piloti. - = A-F-G-H-I
= pilote.
- Piment’o
- [Bot.]
Frukto de kapsiko (capsicum). - = A-F-H-I
= piment.
- Pimpinel’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de umbeliferoj (pimpinella). - = boucage.
- PIN’O
- [Bot.]
Speco de koniferoj (pinus).
// — aro, ejo ; pin’folio, ligno, semo. - = A-F-H-I
= pin.
- Pinac’o
- {Rh.}
Militŝipa boato. - = F
= pinasse.
- Pinakl’o
- {Vef.}
Plej alta parto de konstruaĵo. - = pinacle.
- Pinakotek’o
- Pentraĵa galerio, muzeo.
- = A-F-G-H-I-R
= pinacothèque.
- Pinastr’o
- [Bot.]
Speco de pino (pinus maritima, pinaster). - = A-F-H-I
= pinastre, pin maritime.
- PINĈ’I
- Premi la haŭton inter fingroj.
// — ado, ilo, eti ; ŝirpinĉi ; pinĉotiro. - = A-F
= pincer.
- Pineal’a
- [Anat.]
Pri korpeto kiu troviĝas en la cerbo. - = pinéale (glande).
- Pingikol’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de akvokreskaĵo insektkaptanta (pinguicula). - = A-F
= grassette.
- PINGL’O
- Metala stangeto por fiksi.
// — ego, ujo. - = épingle.
- Pingven’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de palmipedoj (alca). - = A-F-H-I-R
= pingouin.
- Pini’o
- 1 : [Bot.]
Speco de pino (pinus pinea).
2 : {Vr.Z.}
Nukso de siberia cedro • (alia senco, erara). - = 1: F-G
= 1 : pin pignon. 2 : noix de cèdre de Sibérie.
- Pinjon’o
- {Rh.}
Frontono (de domo). - = pignon.
- PINT’O
- Ekstremaĵo akra kaj pika.
// — aĵo, igi, hava ; senpintigi. - = A-F-H-I
= pointe.
- PIOĈ’O
- Ferfosilo.
- = pioche.
- Piogen’a
- {Rh.} [Med.]
Pusprodukta. - = pyogène.
- PIONIR’O
- Milita antaŭiranto, antaŭfaranta la vojon.
- = A-F-G-I-R
= pionnier.
- PIP’O
- Fumilo ; objekto pipforma.
// pacpipo ; pipotubo. - = A-F-H-I
= pipe.
- Piper’o
- {T.Vx}
V. pipro.
// — acoj. - = poivrier.
- Pipistrel’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de vesperto (vespertus pepistrellus). - = pipistrelle.
- PIPR’O
- Frukto de piperujo (piper) uzata kiel spicaĵo.
V. pipero.
// — eca, ujo ; ruĝa, polva pipro. - = A-F-I
= poivre.
- PIPS’O
- Malsano de birdoj naskita de ĉirkaŭbeka membraneto.
- = A-F-G-H-I
= pépie.
- PIR’O
- Frukto de pirujo (pirus).
// — ujo, arbo, forma. - = A-F-H-I
= poire.
- Pirakant’o
- {Vef.} [Bot.]
Speco de rozacoj (pyracantha). - = buisson-ardent.
- PIRAMID’O
- [Geom.]
Solido havanta multangulon kiel bazon kaj kies triangulaj facoj kuniĝas ĉiuj en sama punkto.
// — eca ; piramida stumpo. - = A-F-G-H-I-R
= pyramide.
- PIRAT’O
- Marrabisto, kaperisto.
- = A-F-G-H-I-R
= pirate.
- Pirene’oj
- {Vr.Z.} [Geogr.]
Montaro inter Hispanujo kaj Francujo. - = Pyrénées.
- Piretr’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozito (pyrethrum tanacetum). - = F-I
= pyrèthre.
- Pirgit’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Scienca nomo de la komuna pasero (pyrgita).
V. pasero. - = moineau.
- Piriform’a
- ‹?› {Df.} [Anat.]
Pirforma. - = piriforme.
- Pirit’o
- 1 : {Df.} [Miner.]
Ŝtonetaĵo.
2 : [Miner.]
Kombinaĵo el fero aŭ kupro kaj sulfuro. - = A-F-G-I
= 1 : gravier (?). 2 : pyrite.
- Pirog’o
- [Voj.]
Boateto el kavigita trunko, uzata de sovaĝuloj. - = A-F-G-H-I-R
= pirogue.
- Pirogajl’o
- [Fot.]
Acido uzata en fotografado. - = pyrogallique.
- Pirojd’a
- ‹?› {Rh.} [Anat.]
Pirforma. - = piriforme.
- Pirokatekin’o
- {T.Vx} [Kem. fot.]
Kemiaĵo uzata en fotografado. - = pyrocatéchine.
- Piroksen’o
- {T.Vx} [Miner.]
Mineralo de vulkana deveno. - = pyroxène, augite.
- Piroksilin’o
- [Kem. fot.]
Kemiaĵo uzata en fotografado, pulvokotono. - = pyroxyline.
- PIROL’O
- 1 : [Ornit.]
Speco de paserbirdoj (pyrrhula).
2 : {T.Vx} [Bot.]
Speco de alpaj kreskaĵoj (pyrola).
// — acoj. - = 1 : bouvreuil. 2 : pyrole.
- Pirolign’o
- {Rh.} [Kem.]
Acido distilita el ligno. - = pyroligneux (acide).
- Pirometr’o
- [Fiz.]
Instrumento por mezuri altajn temperaturojn. - = pyromètre.
- Pirometri’o
- {Rh.} [Fiz.]
Mezurado de altaj temperaturoj. - = pyrométrie.
- Piroteknik’o
- Fajroverkarto.
- = A-F-G-H-I-R
= pyrotechnique.
- PIROZ’O
- [Med.]
Bruleca doloro en stomako. - = A-F-H-I
= pyrosis.
- Piruet’o
- {Df.}
Returniĝo, saltreturniĝo. - = F
= pirouette.
- Pis’i
- {V.P.}
Urini.
// — aĵo, ejo, ilo, ujo. - = uriner, pisser.
- PIST’I
- Premegi, frakasi, kaĉigi.
// — aĵo, ilo. - = L
= piler, broyer.
- PISTAK’O
- Frukto de pistakujo (pistacia), uzata por fari bombonojn, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= pistache.
- PISTIL’O
- [Bot.]
Virinseksa organo ĉe la floroj. - = pistil.
- PISTOL’O
- Pafileto.
// — eto, ujo, ingo ; — pafo. - = A-F-G-H-I-R
= pistolet.
- Pistoli’o
- {Rh.}
Antikva monero. - = pistole.
- PIŜT’O
- Stangeto, kiu moviĝas interne de tubo.
// pumpa piŝto ; piŝta trumpeto. - = A-F-H-I-R
= piston.
- Pitagor’a
- {V.I.}
Rilata al la greka filozofo matematikisto Pitagoro. - = pythagoricien.
- Piti’a
- {Df.}
Alnomo de Apolono, venkinto de serpento Pitono. - = pythien.
- Pitil’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de amerikaj paserbirdoj (pitylus). - = pityle.
- Pitirias’o
- [Med.]
Haŭta malsano. - = A-F-G-H-I-R
= pityriasis.
- Piton’o
- [Zool.]
Speco de ekvatoraj serpentoj (python). - = python.
- Pitoresk’a
- Pentrinda, pentraĵeca.
- = A-F-H-I
= pittoresque.
- Pituit’o
- {T.Vx} [Anat., Med.]
Muko. - = A-F-H-I
= pituite.
- Pivot’o
- [Mek., Tekn.]
Turnakso. - = A-F
= pivot.
- PIZ’O
- [Bot.]
Speco de manĝebla fabaco (pisum).
// — aĵo, ejo. - = A-F-I
= pois.
- Pizang’o
- {Rh.}
Speco de banano, banano musia.
V. musia, V. banano. - = banane.
- PLAC’O
- Spaco libera en urbo aŭ vilaĝo, ĉirkaŭata de domoj.
// — eto. - = F-G-H-I-R
= place (publique).
- Placent’o
- [Anat., Bot.]
L.v. kuko ; utera surkreskaĵo, per kiu nutriĝas feto ; interna parto de ovario al kiu alteniĝas ovoloj. - = placenta.
- PLAĈ’I
- Esti agrabla por, plezuri al.
// — eco, ema, igi ; malplaĉi ; bonplaĉo ; laŭplaĉo ; plaĉas al mi. - = A-F-H-I
= plaire.
- PLAD’O
- Telerego.
// — eto, ego, ejo. - = A-F-H-I
= plat (un).
- PLAFON’O
- Supera tabularo de ĉambro.
- = F-R
= plafond.
- PLAGIAT’O
- Verkoŝtelo.
// — isto. - = A-F-G-H-I-R
= plagiat.
- Plak’o
- {Vef.}
(Fotografa) plato. - = plaque.
- PLAN’O
- Desegno de farota verko, projekto.
// elverki planon. - = plan, projet.
- PLAND’O
- Subaĵo de la homa piedo.
// alplando ; replandumi. - = F-H-I
= plante du pied.
- PLANED’O
- [Astr.]
Astro rondiranta ĉirkaŭ la suno. - = A-F-G-H-I-R
= planète.
- Planimetri’o
- [Geom.]
Arto mezuri ebenajn surfacojn. - = A-F-G-H-I-R
= planimétrie.
- Planisfer’o
- Karto sur kiu oni reprezentas ambaŭ duonojn de tera aŭ ĉiela globo.
- = A-F-G-H-I-R
= planisphère.
- PLANK’O
- Suba tabularo en ĉambro.
// — aĵo. - = A-F-G-H-I
= plancher.
- PLANT’I
- Meti vegetaĵon en teron por ke ĝi kresku.
// — ado, aĵo, ejo, isto, ido. - = A-F-G-H-I
= planter.
- PLANTAG’O
- [Bot.]
Speco de herboj dukotiledonaj (plantago).
// — acoj. - = A-F-I
= plantain.
- Plasm’o
- [Anat.]
Likva parto de sango. - = plasma.
- Plastik’o
- Arto imiti formojn.
- = A-F-G-H-I-R
= plastique.
- PLASTR’O
- Kuraca pasto por almeti sur vundo, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= emplâtre.
- PLAT’A
- Ebena, glata, senreliefa.
// — aĵo, eco, igi ; manplato ; alplatigi ; fotografa plato. - = A-F-G-I-R
= plat.
- Platale’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (platalea). - = spatule.
- PLATAN’O
- [Bot.]
Speco de arboj dukotiledonaj (platanus).
// — acoj. - = A-F-G-H-I
= platane.
- PLATEN’O
- [Kem.]
Metalo grize blanka. - = A-F-G-H-I-R
= platine.
- Platenit’o
- {T.Vx} [Kem.]
Signifo ne trovita. - = platinite.
- Plates’o
- {T.Vx} [Ikt.]
Speco de pleŭronekto (pleuronectes platessa). - = A-F-G
= plie.
- Platin’o
- {T.Vx} [Tekn.]
Plato, sur kiu estas altenataj ĉiuj pecoj de aparato. - = platine.
- Platiring’o
- {Vef.}
V. platirinko, • (pli korekta). - = platyrinque.
- Platirink’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de amerikaj paserbirdoj (platyrhinchus).
V. platiringo. - = platyrhinque.
- PLAŬD’I
- Brubati (akvon).
// — ado. - = clapoter, battre.
- PLEB’O
- {T.Vx}
Popolamaso.
// — ano. - = A-F-G-H-I-R
= plèbe.
- Plebej’o
- {Rh.}
Popolamasano.
// — aro. - = A-F-G-H-I-R
= plébéien.
- PLED’I
- Proparoli.
// — ado, aĵo, aĉi, isto. - = A-F-G-H
= plaider.
- Pled’o
- {Vef.}
V. plejdo. - = plaid.
- Pleistocen’o
- {T.Vx} [Geol.]
Unu el la nomoj de la kvara epoko. - = pléistocène.
- PLEJ
- Adverbo por esprimi la lastan gradon de grandeco, multeco, k.t.p.
// la plej granda el ĉiuj urboj ; plej multo ; plejparte. - = le plus.
- Plejad’oj
- [Astr.]
Grupo de sep steloj. - = Pléiades.
- Plejd’o
- {V.P.}
Skota mantelo.
V. pledo. - = plaid.
- Plekot’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de vespertoj, orelvesperto (plecotus). - = oreillard.
- Pleks’o
- [Anat.]
Plektaĵo de nervoj, vejnoj, k.t.p. - = A-F-G-H-I
= plexus.
- PLEKT’I
- Interkrucigi (harojn , fadenojn, fibrojn), interlaĉi.
// — aĵo, isto, ilo ; malplekti ; al’, inter’plekti. - = A
= tresser, entrelacer.
- PLEN’A
- Enhavanta ĉion enhaveblan, kompleta.
// — ega, aĵo, eco, igi, iĝi, umi ; malplena ; plen’mano, kulero ; plenum’ado, ebla. - = A-F-H-I
= plein, complet.
- PLEND’I
- Esprimi doloron, malkontentiĝon per vortoj, murmuroj, k.t.p.
// — aĵo, ema, ulo. - = A-F-H
= se plaindre.
- Pleonasm’o
- [Gram.]
Uzo de superfluaj vortoj. - = A-F-G-H-I-R
= pléonasme.
- Plesiosaŭr’o
- [Pale.]
Fosilia rampulo de la dua epoko (plesiosaurus). - = plésiosaure.
- PLET’O
- Plata mebleto telersimila por surmeti objektojn.
- = F
= plateau (ustensile).
- Pletore’o
- ‹?›
Sangpleneco, troeco. - = A-F-I-R
= pléthore ?
- Pleŭr’o
- [Anat.]
Pulmomembrano. - = A-F-H-I-R
= plèvre.
- Pleŭresi’o
- [Med.]
Inflamo de la pleŭro, pulmoŝvelo.
V. pleŭrito. - = A-F-H-I-R
= pleurésie.
- Pleŭrit’o
- [Med.]
V. pleŭresio. - = pleurésie.
- Pleŭronekt’o
- [Ikt.]
Speco de marfiŝoj (pleuronectes). - = pleuroneste, poisson plat, barbue.
- Pleŭrot’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (pleurotus). - = pleurote.
- PLEZUR’O
- Agrabla sento.
// — igi, iĝi ; malplezuro. - = A-F-H-I
= plaisir.
- PLI
- Adverbo signifanta superan gradon de multeco, grandeco, k.t.p.
// pli ol dek ; pli granda ol ; plie ; pliŝati ; plivoli. - = F-I
= plus.
- PLIK’O
- [Med.]
Malsano de kranihaŭto. - = A-F-I
= plique.
- Plint’o
- {T.Vx} [Arkit.]
Kolon’, mur’plataĵo. Soklo, piedestalo.
V. splintoj. - = plinthe.
- Pliocen’o
- [Geol.]
Plej freŝtempa formaciaro de la tria epoko. - = pliocène.
- Plomb’o
- {Vr.Z.}
Ŝtopaĵo de denta kaverneto.
// — ita. - = plombage (d’une dent).
- Plombag’o
- ‹?› {T.Vx} [Miner.]
Grafito.
V. plumbago(1). - = plombagine.
- PLOR’I
- Verŝi larmojn, ekĝemi, k.t.p. pro doloro.
// — egi, eti, ado, anto, ema, igi. - = F
= pleurer.
- PLOT’O
- [Ikt.]
Speco de riverfiŝeto (cyprinus idus). - = gardon.
- PLU
- Adverbo signifanta la daŭrigon de ia stato aŭ ago.
// — kaj tiel plu ; pluaj ekzemploj ; ne plu ami. - = plus, davantage.
- PLUG’I
- Fosi, sulkigi la teron por semi.
// — ado, isto, ilo, ejo ; dis’, sur’plugi ; plugil’beko, fero, ŝtalo. - = A-G-R
= labourer.
- PLUM’O
- Tubeto surhavanta lanugon aŭ barbon, kiu tegas korpon de birdoj ; skribilo.
// — ego, aro, ujo, ingo ; plumo’fasko, forma ; senplumigi ; fontanplumo. - = A-F-H-I
= plume.
- PLUMB’O
- Metalo blueta, tre mola kaj peza.
// — ero, isto, umi. - = A-F-G-H-I-R
= plomb.
- Plumbag’o
- 1 : {Rh.} [Miner.]
Speco de grafito, el kiu oni faras krajonojn. V. plombago.
2 : {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (plumbago).
// — acoj. - = 1 : plombagine. 2 : dentelaire.
- Plumpuding’o
- {Vef.}
Prunpudingo (V. pudingo). - = plumpuding.
- PLUR’AJ
- ‹?›
Pli ol unu, kelkaj, ianombraj.
// — aĵo, eco, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I
= plusieurs.
- Plural’o
- {V.P.} [Gram.]
Multenombro. - = pluriel.
- Plus
- [Mat.]
Signo de adicio (+). - = A-F-G-I-R
= plus, +.
- Pluskvamperfekt’o
- {Vr.Z.} [Gram.]
Tempo pasinta rilate al alia pasinta tempo de verbo. - = plus-que-parfait.
- PLUŜ’O
- Lana aŭ silka ŝtofo longhara.
- = A-F-G-I-R
= peluche.
- Plute’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (pluteus). - = plutéus.
- Plutokrati’o
- Superregeco de la riĉuloj.
// — ulo. - = F-G-H-I-R
= ploutocratie.
- PLUV’I
- Fali de la ĉielo (precipe pri akvo).
// — egi, eti, ado, ema ; pluv’akvo, bano, duŝo, neĝo ; senpluva. - = F-I
= pleuvoir.
- Pluvial’o
- {V.I.} [Ekl.]
Pastra ceremonia mantelo. - = pluvial.
- PNEŬMATIK’O
- Kaŭĉuka tubo plenblovebla.
- = A-F-G-H-I-R
= pneumatique.
- Pneŭmokok’o
- {Sr.} [Med.]
Mikrobo de pneŭmonio. - = pneumocoque.
- Pneŭmoni’o
- [Med.]
Inflamo de la pulmo.
V. pulmonito. - = pneumonie.
- PO
- Prepozicio uzata antaŭ nombroj kun disdona signifo, kiel, ekz :
// veturi po dek kilometroj ĉiuhore ; pogrande ; pomalgrande. - = R
= à raison de, au taux de, sur le pied de.
- Poa’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de gramenacoj (poa), panikloherbo. - = paturin.
- Pob’o
- {Rh.} [Mar.]
Posta parto de ŝipo, ŝipvosto.
V. poŭpo. - = poupe.
- Poci’o
- Medikamenta trinkaĵo.
- = potion.
- Poĉ’i
- {Rh.}
Boletigi (ovojn senŝele). - = pocher (des œufs).
- PODAGR’O
- [Med.]
Malsano de la artikoj. - = A-F-G-I-R
= goutte.
- Podajr’o
- {T.Vx} [Mat.]
Lokaro de piedoj de perpendikloj irantaj de unu fiksa punkto al ĉiuj tanĝentoj de donita kurblinio. - = podaire.
- Podarg’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de oceaniaj paserbirdoj (podargus). - = podarge.
- Podestat’o
- {Df.}
Ĉefa magistrato (en kelkaj urboj de Italujo). - = podestat.
- Podi’o
- [Arkit.]
Plataĵo, teraso, altano. - = podium, plate-forme.
- Podiceps’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de palmipedoj (podiceps). - = grèbe.
- Podokarp’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de koniferoj (podocarpus). - = podocarpe.
- Podol’o
- {V.P.}
Landano de gubernio de suda Rusujo.
// — ujo.
• (Podoli’o-ano ŝajnas preferinda). - = Podolien.
- Poefag’o
- {Rh.} [Zool.]
Speco de tibeta bovo (poephagus). - = yack.
- POEM’O
- Poezia, plejofte versa verko.
- = A-F-G-H-I-R
= poème.
- POENT’O
- Nombro de prenoj faritaj en kartludo.
// — aro. - = A-F-G
= point (au jeu).
- POET’O
- Verkisto de poemo, poeziulo.
// — ino, aĉo. - = A-F-G-H-I-R
= poète.
- POETIK’O
- Arto verki poemojn.
- = A-F-G-H-I-R
= poétique.
- POEZI’O
- Kapablo verki aŭ inspiri poemojn. Poemaro, poezia literaturo.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= poésie.
- POKAL’O
- Vazo por trinki, plejofte kloŝforma.
// — ego, eto ; pokalforma. - = A-F-R
= coupe, gobelet.
- POL’O
- Popolano de nordeŭropa lando.
// — ujo. - = Polonais (un).
- Polajr’o
- [Geom.]
Nomo de rekto konsiderata rilate al punkto nomita poluso. - = polaire.
- Polarimetr’o
- {T.Vx} [Fiz.]
Aparato por mezuri la deviiĝon de polariza ebeno. - = A-F-G-H-I-R
= polarimètre.
- Polariskop’o
- {T.Vx} [Fiz.]
Aparato por distingi polarizitan lumon. - = A-F-G-H-I-R
= polariscope.
- Polariz’i
- [Fiz.]
Modifi laŭ speciala leĝo la staton de lumradio. - = A-F-G-H-I-R
= polariser.
- Poleks’o
- {Df.}
Dika fingro.
V. halukso. - = L
= pouce.
- Polemik’o
- Skriba diskutado.
// — ado, anto. - = A-F-G-H-I-R
= polémique.
- Polemoni’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (polemonium).
// — acoj. - = polémoine.
- Polen’o
- [Bot.]
Florsemo, florpolvo.
V. semeno. - = A-F-G-H-I
= pollen.
- Polent’o
- {V.I.}
Maizkaĉo tre ŝatata en Italujo. - = polenta.
- Poli’o
- {Rh.}
Speco de pilkludo. - = polo.
- Poliant’o
- [Bot.]
Speco de liliacoj (polyanthes tuberosa). - = tubéreuse.
- POLIC’O
- Administracio difinita por garantii publikan trankvilecon.
// — ano, isto, estro ; kaŝpolicano. - = A-F-G-H-I-R
= police.
- Poliedr’o
- [Geom.]
Multedro. - = polyèdre.
- Polifon’a
- {Rh.} [Muz.]
Multvoĉa, kelkvoĉa (muzikaĵo). - = A-F-G-H-I-R
= polyphone.
- Poligal’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (polygala).
// — acoj. - = polygala.
- POLIGAMI’O
- Multedzineco.
- = A-F-G-H-I-R
= polygamie.
- POLIGLOT’O
- Diverslingvulo, multolingvulo.
- = A-F-G-H-I-R
= polyglotte.
- POLIGON’O
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj apetalaj (polygonum fagopyrum).
// — acoj. - = blé noir, sarrazin.
- Poligonat’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de asparagacoj (polygonatum). - = sceau de Salomon, grenouillet.
- Poligrafi’o
- Traktato pri diversspecaj temoj.
// — isto. - = polygraphie.
- Polihistor’o
- {Rh.}
Esploranto de diversnaciaj historioj. - = polyhistorien.
- Poliklinik’o
- Kliniko en kiu oni kuracas diversspecajn malsanojn.
- = polyclinique.
- Polimer’o
- [Kem.]
Dividita (korpo) en senfina nombro da partetoj. - = polymère.
- Polimeri’o
- {V.P.} [Kem.]
Polimereco. - = polymérie.
- Polinom’o
- {T.Vx} [Mat.]
V. polinomjo. - = polynôme.
- Polinomj’o
- {Rh.} [Mat.]
Algebra kvanto enhavanta plurajn termojn kun signoj + kaj −.
V. polinomo. - = A-F-G-H-I
= polynôme.
- Polip’o
- [Med.]
Karna surkreskaĵo ĉe mukozaj membranoj. - = A-F-G-H-I-R
= polype.
- Poliplektr’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de sudaziaj kokoidoj (polyplectron). - = éperonnier.
- Polipod’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de filikoj (polypodium).
V. polipodio. - = polypode.
- Polipodi’o
- {V.I.} [Bot.]
V. polipodo. - = polypode.
- POLIS’O
- Asekuraĵo, asekura kontrakto.
- = A-F-G-H-I-R
= police (d’assurance).
- Polistik’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de filikoj (polystichum). - = polystic.
- Politeism’o
- Kulto de multaj dioj.
- = A-F-G-H-I-R
= polythéisme.
- POLITEKNIK’A
- Enhavanta multajn artojn aŭ sciencojn.
- = A-F-G-H-I-R
= polytechnique.
- POLITIK’O
- Arto aŭ scienco rilata al regado de regnoj.
// — aĵo, isto, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= politique.
- Polition’a
- {Rh.} [Kem.]
(Acido) enhavanta 6 atomojn da oksigeno kun pluraj atomoj da sulfuro. - = polythionique.
- Polk’o
- {T.Vx}
Speco de danco. - = A-F-G-H-I-R
= polka.
- POLM’O
- Manplato.
- = A-F-G-H-I
= paume (de la main).
- Polonez’o
- {V.P.}
Speco de danco, nacia danco de Poloj. - = polonaise.
- Polp’o
- {T.Vx, Df.} [Zool.]
Speco de marmoluskoj cefalopodoj (polypus). - = A-F-H-I
= poulpe.
- Poluci’o
- [Med.]
Malpuriĝo, malpuraĵo. - = A-F-H-I-R
= pollution.
- POLUR’I
- Glatigi, briligi.
// — eco, isto ; malpoluri ; botpoluristo. - = A-F-G-H-I-R
= polir.
- POLUS’O
- Ekstremaĵo de akso.
// — eco. - = A-F-G-H-I-R
= pôle.
- POLV’O
- Tero pulvorigita.
// — ero, eco, aĵo ; polvhava ; senpolvigi. - = H-I
= poussière.
- POM’O
- Frukto de pomujo (malus) ; objekto pomforma.
// — ujo, arbo, acoj ; pomvino ; terpomo ; okulpomo. - = F-I
= pomme.
- Pomad’o
- Farmacia aŭ parfuma ŝmiraĵo.
- = A-F-G-H-I-R
= pommade.
- Pomerani’o
- {V.P.} [Geogr.]
Apudmara provinco de Prusujo.
// — ano. - = Poméranie.
- Pomolog’o
- Pomologiisto.
V. promologo. - = pomologue.
- Pomologi’o
- Esploro pri fruktoj.
- = pomologie.
- POMP’O
- Soleno, majesto, lukso.
- = A-F-G-H-I
= magnificence, pompe.
- Pompon’o
- {Df.}
Bulornamaĵo. - = F
= pompon.
- Pon’i
- {Sr.}
Meti, enlokigi. - = poser.
- PONARD’O
- Mallonga armilo konsistanta el akra klingo kaj tenilo.
// — ego ; ĵetponardo ; puŝo de ponardo. - = A-F-H-I
= poignard.
- Ponĉ’o
- Sudamerikana mantelo.
- = poncho.
- PONT’O
- Superakva trairejo el ligno, ŝtono aŭ fero.
// — eto ; ponto’forma, kolono. - = F-H-I
= pont.
- Pontet’o
- {T.Vx}
Parto de pafilo. - = pontet (de fusil).
- PONTIFIK’O
- Ĉefpastro.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= pontife.
- PONTON’O
- 1 : Flosponto.
// — isto.
2 : Ŝipo por flosponto • (alia senco). - = A-F-G-H-I-R
= 1 + 2 : ponton.
- Pop’o
- Rusa pastro.
- = A-F-G-H-I-R
= pope.
- POPL’O
- [Bot.]
Speco de arboj dukotiledonaj (populus). - = A-F-G-H-I
= peuplier.
- Poplit’o
- [Anat.]
Subgenuo. - = H-I
= jarret.
- POPOL’O
- Multego da homoj vivantaj en sama lando.
// — aĉo ; — amaso ; popoldiro. - = A-F-H-I
= peuple.
- POPULAR’A
- Konata kaj amata de popolamaso.
// — eco, igi. - = A-F-G-H-I-R
= populaire.
- POR
- Prepozicio signifanta celon, intencon, k.t.p.
// preĝi por la reĝo ; morti por la patrujo ; por tiel diri. - = F-H-I
= pour, en faveur de.
- POR’O
- Haŭttruo, trueto.
// — eco, oza. - = A-F-G-H-I-R
= pore.
- PORCELAN’O
- Blanka, duondiafana terpotaĵo.
// faristo, vendisto. - = A-F-G-H-I-R
= porcelaine.
- PORCI’O
- Difinita parto.
// — eto ; egalporcie ; nutraĵporcio. - = A-F-G-H-I-R
= portion, part.
- PORD’O
- Enirejo al loko fermita ; movebla fermilo de tia enirejo.
// — ego, ejo, eto, isto ; pord’fermilo, frapilo, hoko, kurteno ; ĉef’, krad’pordo. - = F-H-I
= porte.
- PORE’O
- [Bot.]
Speco de ajlo (allium porrum). - = F-G-H-I-R
= poireau.
- PORFIR’O
- [Miner.]
Speco de tre malmola ŝtono. - = A-F-G-H-I-R
= porphyre.
- Porfiri’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de stilzbirdoj (porphyrio). - = poule sultane.
- Porfiroid’a
- {Vef.}
Porfirŝajna. - = porphyroïde.
- PORK’O
- [Zool.]
Speco de kortmamulo pakidermo (sus scrofa).
// — ino, ido, ejo, isto, aro, aĵo ; porkebleki ; porkaĵisto. - = F-H-I
= porc.
- Pornografi’o
- {V.P.}
Verkado pri malĉastaj temoj.
// — isto. - = pornographie.
- PORT’I
- Subteni pezan objekton kaj transigi ĝin de unu loko al alia.
// — aĵo, adi, ebla, isto, ilo ; al’, dis’, el’, for’, kun’, trans’porti ; neelportebla. - = F-H-I
= porter.
- PORTAL’O
- Vestiblo, pordego, ĉefa enirejo (de preĝejo).
- = A-F-G-H-I-R
= portail.
- Portepe’o
- {Df.}
Peco de ledo por subteni glavon, glavportilo, glavrimeno. - = porte-épée.
- Porter’o
- Speco de angla biero.
- = porter.
- PORTIK’O
- Tegmentita galerio aŭ vestiblo kun kolonoj.
- = A-F-G-H-I-R
= portique.
- Portland’a
- {T.Vx} [Geol.]
Lasta etaĝo de jurasa periodo. - = portlandien.
- PORTRET’O
- Bildo de persono.
// portretfari. - = A-F-G-R
= portrait.
- PORTUGAL’O
- Landano de sudokcidenta Eŭropo.
// — ujo. - = Portugais (un).
- Portulak’o
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj (portulaca).
V. pepliso. - = pourpier.
- POSED’I
- Havi kiel apartan propraĵon.
// — aĵo, anto, aro, eco ; ek’, re’posedi ; senposedigi. - = A-F-H-I
= posséder.
- POSESIV’A
- [Gram.]
Signifanta posedon (vorto), kiel ekz. : lia, ŝia, ĝia, sia, k.t.p. - = possessif.
- POST
- Prepozicio por esprimi ĝeneralan rilaton de tempo kaj spaco, kies kontraŭa estas : antaŭ.
// — a, aĵo, e, eulo ; post’dato, skribo, morta. - = L
= après, derrière.
- POSTEN’O
- Loko en kiu soldato, oficisto, k.t.p. estas metita de sia estro.
// antaŭposteno. - = A-F-G-H-I-R
= poste.
- Postiz’a
- {V.I.}
Nenatura, arte farita, falsa. - = postiche.
- POSTUL’I
- Insiste peti de iu, devigi iun al io.
// — aĵo, ebla, ema, anto, ato. - = F
= exiger.
- Postulat’o
- {Vef.} [Mat.]
Teoremo akceptita sen pruvo necesa (por pruvi serion de aliaj teoremoj). - = postulat.
- Postument’o
- ‹?›
V. piedestalo. - = G
= piédestal.
- POŜ’O
- Speco de saketo kunkudrita al vestaĵo.
// — eto, ego ; poŝ’botelo, libro, mono, tranĉilo, vango ; en’, el’poŝigi. - = poche.
- POŜT’O
- Publika organizo por transporto de leteroj.
// — isto ; — ofic’o-ejo ; poŝt’karto, mandato, marko ; poŝto restanta ; revenpoŝte. - = A-F-G-H-I-R
= poste.
- POT’O
- Speco de vazo el tero aŭ metalo.
// — eto, ego, aĵo, isto ; bol’, flor’, kuir’, lum’, ter’poto. - = A-F-H
= pot.
- Potamoget’o
- {V.P.} [Bot.]
Speco de unukotiledonaj kreskaĵoj (potamogeton). - = potamot.
- POTAS’O
- [Kem.]
Alkalaĵo tirita el lignaj cindroj.
V. kalio. - = A-F-G-H-I-R
= potasse.
- Potenc’i
- Havi povon, forton superan.
// — ego, ulo, igi. - = avoir la puissance.
- Potenc’o
- {T.Vx} [Mat., Mek.]
Ĉiu grado de kvanto multiplikita per si mem, kiel, ekz : 2, 2², 2?, k.t.p. - = puissance.
- Potencial’o
- [Elek.]
Speciala elektra kvanto. - = A-F-G-H-I-R
= potentiel.
- Potentel’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de rozacoj (potentilla).
V. potentilo. - = potentille.
- Potentil’o
- {V.P.} [Bot.]
V. potentelo, • malpli ŝatinda. - = potentille.
- Potern’o
- {T.Vx} [Fort.]
Pordeto, subtera galerio en fortikaĵo. - = F
= poterne.
- Poŭp’o
- ‹?› {M.T.} [Mar.]
Posta parto de ŝipo, ŝipvosto.
V. pobo. - = poupe.
- POV’I
- Esti kapabla ion fari.
// — eco, ebla ; ĉiopova ; senpova. - = A-F-H-I
= pouvoir.
- Poz’i
- [Fot.]
Preni ian sintenadon por farigi sian portreton. - = F-H-I
= poser.
- POZICI’O
- Loko en kiu io sidas.
- = A-F-H
= position.
- Pozitiv’a
- [Fil., Fot.]
Konforma al la realaĵo. - = A-F-G-H-I-R
= positif.
- Pozitivism’o
- [Fil.]
Doktrino de la franca filozofo A. Comte. - = A-F-G-H-I-R
= positivisme.
- Pozitivist’o
- [Fil.]
Pozitivismano. - = A-F-G-H-I-R
= positiviste.
- PRA
- Prefikso, kiu signifas primitiva, antaŭa, kiel ekz. :
// prapatroj, praepoko, pratero, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= Préfixe qui a le sens de : primitif, lointain, reculé.
- Pragmatik’a
- Fondita (teorio) sur la esploro de la faktoj.
- = A-F-G-H-I-R
= pragmatique.
- Prajm’i
- {M.T.}
Ŝarĝi kanonon por pafo. - = A
= amorcer (un canon).
- PRAKTIK’O
- Aplikado, uzado de reguloj kaj principoj.
// — anto, isto. - = A-F-G-H-I-R
= pratique.
- PRAM’O
- Granda platboato por transveturi homojn, ĉevalojn, k.t.p. de unu bordo de rivero al alia.
- = bac.
- Pranc’i
- Salteti (laŭ {Rh.}).
• Sed la vorto angla "prance" ŝajnas signifi : "saltegi kiel ribelanta ĉevalo".
V. baŭmi. - = se cabrer ?
- Pratel’o
- {*} [Bot.]
Speco de agarikacoj (pratella).
V. psalioto. - = mousseron de pré, pratelle.
- PRAV’A
- Ĝustopinia, aprobinda, neerara.
// — eco, igi ; malprava. - = R
= qui a raison.
- PREBEND’O
- Rento de ekleziulo, de kanoniko.
- = A-F-G-H-I
= prébende.
- Precioz’a
- {Vef.}
Dirafekta.
// — aĵo, eco, ul’o-ino. - = précieux.
- PRECIP’E
- Antaŭ ĉio, ĉefe, speciale.
- = L
= surtout, principalement.
- Precipit’i
- [Kem.]
Desidigi dissolvaĵon sur la fundon de vazo.
// — ado, ato, anto, aĵo, ujo. - = A-F-G-H-I
= précipiter.
- Precipitat’o
- {Vr.Z.} [Kem.]
Precipitaĵo. - = précipité.
- PRECIZ’A
- Klare difinita, ĝusta.
// — eco, igi, iĝi. - = A-F-G-H-I-R
= précis.
- PREDIK’I
- Priparoli publike religian, edifan temon.
// — ado, anto, isto. - = F-G-H-I-R
= prêcher.
- Predikat’o
- 1 : [Fil.]
Atributo de propozicio.
2 : {Vr.Z.} [Gram.]
Atributo de subjekto en propozicio. - = 1 + 2 : prédicat.
- Predilekci’o
- {V.P.}
Pliamo, prefero. - = prédilection.
- PREFEKT’O
- Regna funkciulo administranta pli malpli vastan teritorion.
- = A-F-G-H-I-R
= préfet.
- PREFER’I
- Pliami, plivoli.
// — aĵo, eco, ebla, ind’a-eco. - = A-F-H-I
= préférer.
- PREFIKS’O
- [Gram.]
Antaŭa afikso, kiel : mal, ge, pra, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= préfixe.
- PREĜ’I
- Sin turni al Dio por peti de li ian favoron.
// — ado, anto, aro, ej’o-eto ; preĝo’ĉambro, libro ; preĝeja turo, tombejo. - = A-F-I
= prier (Dieu).
- PRELAT’O
- Altranga pastro, episkopo, k.t.p.
// — eco, aro. - = A-F-G-H-I-R
= prélat.
- Preleg’o
- {V.P.}
Konferenco, leciono.
// — anto. - = conférence, leçon d’université.
- PRELUD’O
- [Muz.]
Antaŭludo. - = A-F-G-H-I-R
= prélude.
- PREM’I
- Agi, peni por platigi ion.
// — ado, aĵo, ebla, egi, ilo ; al’, ĉirkaŭ’, dis’, el’, en’, for’, inter’, sub’, mal’premi ; prem’kapti, teni ; kor’, man’premo. - = A-F-G-H-I-R
= serrer, presser.
- PREMI’O
- Rekompenco proponita en konkurso.
// — ita, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= prix, récompense.
- Premis’o
- (Logiko) Propozicio, el kiu oni tiras konkludon.
- = A-F-G-H-I
= prémisse.
- PREN’I
- Kapti per mano aŭ alimaniere.
// — eto, ado, anto, ilo, ebla ; al’, ĉirkaŭ’, de’, el’, en’, for’, kun’, trans’preni. - = F-I
= prendre.
- PREPAR’I
- Antaŭpretigi, antaŭaranĝi.
// — ado, aĵo, iĝi, anto, isto ; senprepare. - = A-F-G-H-I-R
= préparer.
- Prepost’o
- Ĉefpastro ; provoso.
V. provosto. - = prévôt ?
- PREPOZICI’O
- [Gram.]
Speco de neŝanĝebla vorto, kiel : al, de, en, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= préposition.
- Prepuc’o
- {Df.}
V. prepucio. - = prépuce.
- Prepuci’o
- {Rh., T.Vx} [Anat.]
Antaŭa tegumento de vira peniso.
V. prepuco. - = A-F-G-H
= prépuce.
- PREROGATIV’O
- Aparta propra rajto, privilegio.
- = A-F-G-H-I-R
= prérogative.
- PRES’I
- Enpremi literojn, desegnojn sur papero, ŝtofo, k.t.p.
// — ado, aĵo, anto, ejo, ilo, isto, igi, iĝi ; pres’eraro, provaĵo, maŝino. - = F
= imprimer.
- Presbiter’o
- Protestanta pastro.
- = ministre (protestant).
- Presbiterian’o
- [Ekl.]
Partiano de presbiterianismo. - = A-F-G-H-I-R
= presbytérien.
- Presbiterianism’o
- [Ekl.]
Doktrino laŭ kiu presbiteroj (ne episkopoj) devas regi la eklezion. - = A-F-G-H-I-R
= presbytérianisme.
- PRESKAŬ
- Adverbo signifanta : proksimume.
- = F-I
= presque.
- Prestidigitator’o
- {Ka.}
Ĵonglisto (en : La Faraono). - = prestidigitateur.
- PRESTIĜ’O
- Ŝatateco, allogo, brilo.
- = A-F-G-H-I-R
= prestige.
- PRET’A
- Antaŭdisponita por, preparita por.
// — eco, igi, iĝi ; pretigisto. - = F
= prêt.
- PRETEKST’I
- Eldiri senvaloran motivon por kaŝi la veran kaŭzon de ia afero.
// — anto, ulo. - = A-F-H-I
= prétexter.
- PRETEND’I
- Postuli kiel rajton, celi kvazaŭ rajte al io.
// — ado, aĵo, anto, ema ; senpretenda. - = A-F-H-I-R
= prétendre à.
- PRETER
- Prepozicio signifanta movon per kiu oni pasas laŭlonge de ia objekto kaj iras pli antaŭen.
// — aĵo ; preter’iri, kuri, lasi, pasi. - = L
= au-delà, outre.
- Preterit’o
- [Gram.]
Estinteca tempo en verboj. - = A-F-G-H-I-R
= préterit.
- Pretor’o
- {Df.} [Hist.]
Romana magistrato. - = A-F-G-H-I-R
= prêteur.
- Pretori’o
- {Df.} [Hist.]
Tendo, tribunalo, oficejo de pretoro. - = A-F-G-H-I
= prétoire.
- Prevarik’i
- ‹?› {Rh.}
Malrekte respondi.
• (La signifo ne ŝajnas ĝuste elektita.).
// — ado, aĵo, anto. - = A-F-G-H-I
= prévariquer ? tergiverser, user d’équivoque.
- Prevost’o
- {Vef.}
V. provosto.
// — eco. - = prévôt.
- PREZ’O
- Venda valoro de ia afero.
// — aro, aĵo ; sam’, egal’preza ; luprezo ; prezo neta, rabata, likvida, normala. - = A-F-G-H-I-R
= prix.
- PREZENT’I
- Proponi por akcepto, meti antaŭ la okuloj, montri, k.t.p.
// — ado, aĵo, anto ; reprezenti. - = A-F-G-H-I-R
= présenter, représenter.
- PREZID’I
- Direkti kunvenon, grupon, societon, k.t.p.
// — anto, eco ; vicprezidanto. - = A-F-G-H-I-R
= présider.
- PRI
- Prepozicio signifanta : teme de.
// mi parolas pri leono. - = (au sujet) de.
- Prim’a
- [Mat.]
Dividebla (nombro) nur per la unuo aŭ per si mem.
// interprimumaj. - = A-F-G-H-I-R
= premier.
- PRIM’O
- [Ekl.]
Unua horo de la kanonika Diservo. - = prime.
- Primadon’o
- Ĉefkantistino en opero.
• Oni trovas ankaŭ : primadonino. - = A-F-G-H-I-R
= primadona.
- Primari’a
- [Geol.]
Apartenanta al la plej antikva formacio. - = primaire.
- Primat’o
- {Df.} [Ekl.]
Ĉefprelato. - = primat.
- Primicer’o
- {V.I.}
Speco de kartludo. - = jeu de la prime.
- PRIMITIV’A
- Devena, pratempa, ne derivita.
// — aĵo, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= primitif.
- PRIMOL’O
- [Bot.]
Speco de dukotiledonoj gamopetalaj (primula).
// — acoj. - = A-F-G-H-I
= primevère.
- PRINC’O
- Regnestro, reĝido, nobelo plej altranga.
// — ino, ido, eco. - = A-F-G-H-I-R
= prince.
- PRINCIP’O
- Unua kaŭzo, fundamenta ideo, propozicio el kiu oni tiras konsekvencojn.
// — ekiri de principo. - = A-F-G-H-I-R
= principe.
- PRINTEMP’O
- Unua sezono de la jaro.
- = F
= printemps.
- Priodont’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de dazipo (priodontes). - = tatou géant.
- Prior’o
- Monaĥestro. [Tiel printita, malgraŭ ke la vortaro mencias nur la ortografion : monako.]
// — eco, ejo. - = A-F-G-H-I-R
= prieur.
- Priori’e
- [Fil.]
Laŭ pura racio, sen rilato al sperto. - = a priori.
- PRISM’O
- [Geom.]
Solido limigita de du ebenaj bazoj egalaj kaj paralelaj kaj de lateraj facoj kiuj estas paralelogramoj.
// — eca ; traprismigi. - = A-F-G-H-I-R
= prisme.
- PRIVAT’A
- Nepublika, nekomuna.
// — eco, aĵo, ulo. - = A-F-G-R
= privé, particulier.
- PRIVILEGI’O
- Aparta rajto, favoro.
// — ulo. - = A-F-G-H-I-R
= privilège.
- PRO
- Prepozicio signifanta : kaŭze de.
- = pour, à cause de.
- Probabl’a
- [Mat.]
Versimila, verŝajne okazonta.
// — eco. - = A-F-H-I
= probable.
- PROBLEM’O
- Scienca, filozofia demando.
- = A-F-G-H-I-R
= problème.
- PROCED’I
- Agi laŭ difinita maniero.
- = A-F-H-I
= procéder.
- Procedur’o
- Juĝa procedado, procedaro.
- = F-G-I-R
= procédure.
- Procelari’o
- [Ornit.]
Speco de palmipedoj, marbirdo (procellaria). - = pétrel ; macreuse {Df.}.
- Procent’o
- Produkto de monsumo pruntita aŭ ŝuldata.
// — aĵo, ego. - = intérêt (de l’argent).
- Proces’o
- Instanco antaŭ tribunalo por solvi malpacon.
// — ebla, ema, inda, ulo. - = F-G-H-I-R
= procès.
- Procesi’o
- Religia ceremonio konsistanta el marŝado de popolamaso kaj kantoj.
- = A-F-G-H-I-R
= procession.
- Procez’o
- [Anat., Fiziol.]
Irado, progresado de malsano, funkcio, k.t.p. - = processus.
- Proci’o
- 1 : {T.Vx} [Zool.]
Speco de mamulo viandmanĝa (procyon).
2 : {Vef.} [Zool.]
V. prociono. - = 1 : ratier. 2 : raton laveur.
- Procion’o
- {V.P.} [Zool.]
Speco de mamulo viandomanĝa (procyon).
V. procio. - = raton laveur.
- PRODUKT’I
- Naski, kaŭzi (materiajn objektojn).
// — aĵo, anto, eco, ema, igi, isto ; reprodukti. - = A-F-G-H-I-R
= produire.
- Produktiv’a
- ‹?› {K.}
Produkta, produktema. - = productif.
- Produt’o
- {Vef.} [Mat.]
Nombro rezultanta el du nombroj multiplikataj unu per la alia.
Nombro ricevita per multipliko de nombroj unu per la alia. - = produit.
- Profan’i
- Malsanktigi.
// — ado, aĵo, eco, ulo. - = A-F-G-H-I-R
= profaner.
- Profesi’o
- Vivrimeda okupiĝo, metio, ofico.
// — ulo, isto ; samprofesiulo. - = A-F-G-H-I-R
= profession.
- Profesor’o
- Instruanto (precipe oficiala, profesia).
// — ino, eco, aro. - = A-F-G-H-I-R
= professeur.
- Profet’o
- Antaŭdiristo, disendito.
// — aĵo, ado, anto. - = A-F-G-H-I
= prophète.
- Profil’o
- Flanka trajtaro de vizaĝo.
// — igi, iĝi ; duonprofilo. - = A-F-G-H-I-R
= profil.
- Profilaksi’o
- {T.Vx} [Med.]
Antaŭgardo (kontraŭ malsanoj). - = A-F-G-H-I-R
= prophylaxie.
- Profilaktik’a
- {Rh.} [Med.]
Profilaksia. - = prophylactique.
- PROFIT’I
- Ricevi utilon, servon, gajnon el.
// — ama, dona ; senprofita ; malprofitigi iun ; preni profiton el ; profiti ion aŭ de io. - = A-F-G-I-R
= profiter de.
- PROFUND’A
- Kies fundo kuŝas malproksime, malsupraĵa.
// — aĵo, eg’a-aĵo, eco, igi, iĝi. - = A-F-H-I-R
= profond.
- Progimnazi’o
- {V.P.}
Prepara lernejo. - = école préparatoire.
- Prognostik’o
- ‹?› {Df.} [Med.]
Antaŭdiro, antaŭsigno. - = A-F-G-H-I-R
= pronostic.
- Prognoz’i
- {Rh.} [Med.]
Antaŭdiri, antaŭsigni. - = A-F-G-H-I-R
= pronostiquer.
- PROGRAM’O
- Tabelo de farotaĵoj en ceremonio, kurso, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= programme.
- PROGRES’I
- Antaŭeniri, pluen disvolviĝi.
// — ado, aĵo, ema, isto ; senprogresa. - = A-F-H-I-R
= progresser.
- Progresi’o
- [Mat.]
Serio de kvantoj devenantaj unu de la alia laŭ difinita leĝo. - = A-F-G-H-I-R
= progression.
- Projekci’o
- Reprezento de objekto sur ebeno (skreno) laŭ difinitaj reguloj.
// — aĵo. - = A-F-G-H-I-R
= projection.
- PROJEKT’O
- Intencaĵo, plano de agado.
// — ado, anto, ema. - = A-F-G-H-I-R
= projet.
- PROKLAM’I
- Laŭte, solene publikigi.
// — ado, aĵo, isto. - = A-F-G-H-I-R
= proclamer.
- Prokonsul’o
- [Hist.]
Romana magistrato, ekskonsulo.
// — eco. - = proconsul.
- PROKRAST’I
- Malfruigi, maltujigi.
// — ado, ebla, ema ; neprokrastebla. - = A
= ajourner, différer, retarder.
- PROKSIM’A
- Apuda, en la najbaraĵo de.
// — aĵo, eco, igi, iĝi, ulo, uma ; malproksima. - = A-F-H-I-R
= prochain, voisin de.
- Prokur’o
- {T.Vx}
Rajtigo agi kiel reprezentanto.
// — isto. - = procuration.
- Prokuratar’o
- {Rh.}
Solicitoro. - = F-H-I-R
= solliciteur.
- Prokuror’o
- Prokuristo.
- = procureur, avoué.
- PROLETARI’O
- Malriĉulo, manlaboristo.
// — aro. - = A-F-G-H-I-R
= prolétaire.
- Prolifer’a
- {T.Vx} [Bot.]
Naskema. - = prolifique.
- Prolifer’i
- {Sr.}
(Pri vegetaĵo aŭ animalo) naski multajn idojn. - = proliférer.
- PROLOG’O
- Antaŭ’verko, lego, dramo.
- = A-F-G-H-I-R
= prologue.
- PROMEN’I
- Marŝi de loko al loko por plezuro, sano, k.t.p.
// — adi, aĵo, anto, ejo ; promenŝipo. - = A-F-G-R
= se promener.
- PROMES’I
- Certigi, ke oni faros, donos, k.t.p. ion al iu.
// — aĵo, ema ; edziĝa promeso ; promeslando. - = A-F-H-I
= promettre.
- Promoci’o
- Gradaltiĝo ; (pli) ordenigo.
- = A-F-G-I
= promotion, avancement.
- Promolog’o
- • En la Du Mil Vortoj de P. Boulet ; kredeble preseraro anstataŭ : pomologo ; V. pomologo.
- = ?
- PROMONTOR’O
- Terpintego, kabo.
- = A-F-H-I
= promontoire.
- PRONOM’O
- [Gram.]
Vorto anstataŭanta nomon, kiel : mi, vi, li, k.t.p. - = A-F-G-H-I-R
= pronom.
- PRONONC’I
- {Vef.}
Elparoli. - = A-F-H-I
= prononcer.
- PROPAG’I
- [Med.]
Komuniki (malsanon). - = F-I-R
= propager.
- PROPAGAND’O
- Klopodado por disvastigi.
// — aĵo, ado, anto, isto. - = A-F-G-H-I-R
= propagande.
- Propedeŭtik’o
- {Rh.}
Prepara instruado, antaŭinstruado. - = propédeutique.
- Propile’o
- {T.Vx} [Arkit.]
Vestiblo de la Akropolo. - = propylée.
- PROPON’I
- Submeti por akcepto.
// — ado, aĵo, anto. - = A-F-G-H-I-R
= proposer.
- PROPORCI’O
- Rilato de la partoj inter si kaj kun la tuto.
// — eco, igi ; sam’, sen’proporcia. - = A-F-G-H-I-R
= proportion.
- PROPOZICI’O
- [Gram.]
Esprimo de penso enhavanta subjekton, verbon kaj predikaton. - = A-F-G-H-I-R
= proposition.
- PROPR’A
- Apartenanta ekskluzive al iu aŭ io, nekomuna.
// — aĵo, eco, igi. - = A-F-H-I
= propre.
- Proskripci’i
- Kondamni sen juĝo, ekzili, forpeli.
// — ito. - = A-F-G-H-I-R
= proscrire.
- Prospekt’o
- 1 : Reklama cirkulero, programo.
2 : {T.Vx}
Minesploro. - = 1 : prospectus. 2 : prospection.
- Prospektor’o
- Minesploristo, teresploristo.
- = prospecteur.
- PROSPER’I
- Sukcese okazi.
// — eco, igi ; malprosperi. - = A-F-G-H-I
= réussir (à quelqu’un).
- Prostat’o
- [Anat.]
Glando apudurinvezika. - = prostate.
- PROSTITU’I
- Diboĉigi, malĉastigi.
// — ado, ejo, iĝi, ulino. - = A-F-G-H-I-R
= prostituer.
- Prostituci’o
- Prostituado.
- = A-F-G-H-I-R
= prostitution.
- Prot’o
- {V.I.}
Preskorektisto. - = prote.
- Protagonist’o
- Ĉefaktoro (en la greka teatro).
- = A-F-G-H-I-R
= protagoniste.
- Protaz’o
- {Df.}
Unua parto de drama poemo. - = protase.
- Prote’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de dukotiledonoj apetalaj.
// — acoj. - = protée.
- PROTEKT’I
- Ŝirmi (morale), patroni, defendi.
// — ado, aĵo, anto, ilo. - = A-F-G-H-I-R
= protéger.
- Protektism’o
- {Rh.}
Ekonomia doktrino, laŭ kiu ĉiu lando devas protekti siajn industriojn kontraŭ fremdaj. - = A-F-G-H-I-R
= protectionnisme.
- Protektorat’o
- Protekto donita de unu ŝtato al alia malpli potenca.
- = A-F-G-H-I-R
= protectorat.
- PROTEST’I
- Fari deklaron kontraŭ iu aŭ io.
// — ado, aĵo, anto. - = A-F-G-H-I-R
= protester.
- Protestant’o
- Komuna nomo de luteranoj, kalvinanoj, k.t.p.
- = protestant.
- Protestantism’o
- Doktrino de la protestantoj.
- = A-F-G-H-I-R
= protestantisme.
- Protez’o
- {T.Vx} [Kir.]
Artefarita membro, organo. - = prothèse.
- PROTOKOL’O
- Oficiala raporto de kunsido, oficiala konstato de fakto.
- = A-F-G-H-I-R
= protocole, procès-verbal.
- Protomartir’o
- Unua martiro (Sankta Stefano).
- = protomartyr.
- Protonotari’o
- (Eklezia) ĉefskribisto.
- = protonotaire.
- Protoplasm’o
- Albuminojda elemento de ĉiuj vivaj ĉeloj.
- = A-F-G-H-I-R
= protoplasme.
- Prototip’o
- Unua tipo, modelo, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= prototype.
- Protozo’o
- L.v. unua besto, plej simpla animalo.
- = protozoaire.
- Protuberanc’o
- [Astr., Anat.]
Elstaraĵo, ĝibo ; ponto. - = A-F-G-H-I-R
= protubérance.
- PROV’I
- Ekpeni, ekkoni, eksperti, eksperimenti.
// — ado, aĵo, ilo, isto ; prov’glaso, tubo, tempo ; neprovita. - = A-F-G-H-I
= essayer, éprouver.
- Provenc’o
- {Vef.}
V. provenzo, • malpli ŝatinda. - = Provence.
- Provenz’o
- {Rh.}
Suda provinco de Francujo.
V. provenco. - = Provence.
- PROVERB’O
- Popoldiro, popola sentenco.
- = A-F-H-I
= proverbe.
- Providenc’o
- {Rabistoj}
Dia, ĉiela antaŭvideco, antaŭzorgeco. - = A-F-G-H-I-R
= Providence.
- PROVINC’O
- Parto de ŝtato ; eksterĉefurba lando.
// — aĵo, ano ; samprovincano. - = A-F-G-H-I-R
= province.
- Provincalism’o
- {V.I.}
Provincaneco ; provincanaĵo. - = provincialisme.
- Provincial’a
- Provinca, provincana.
- = provincial.
- Provincialism’o
- Provincanaĵo, provincana dirmaniero.
- = A-F-G-H-I-R
= provincialisme.
- PROVIZ’I
- Havigi, liveri al iu aŭ io sufiĉe da aferoj.
// — ado, aĵo, ejo, iĝi, isto. - = pourvoir.
- PROVIZOR’A
- Ne definitiva, ne eterna.
// — aĵo, eco. - = A-F-G-H-I-R
= provisoire.
- PROVOK’I
- {V.P., Ka.}
Ataki, inciti al batalo, duelo, k.t.p. • (Kabe en : La Faraono). - = provoquer.
- Provos’o
- {Rh.}
Altranga magistrato, kolegiestro.
V. provosto.
// — eco, ejo. - = prévôt.
- Provost’o
- {Df.}
V. preposto kaj V. provoso, V. prevosto. - = prévôt.
- PROZ’O
- Ordinara, neversa lingvaĵo.
// — aĵo, eca, isto. - = A-F-G-H-I-R
= prose.
- Prozelit’o
- ‹?›
Varbito. - = A-F-G-H-I-R
= prosélyte.
- Prozelitism’o
- ‹?›
Varbemeco. - = prosélytisme.
- PROZODI’O
- Versmezuro, versarto.
- = A-F-G-H-I-R
= prosodie.
- Prozopope’o
- Retoraĵo per kiu oni paroligas ĉu mortinton ĉu senvivan objekton.
- = A-F-G-H-I-R
= prosopopée.
- PRUD’A
- Ĉastafekta.
// — eco, ema, ul’o-ino. - = A-F-G
= prude.
- PRUDENT’A
- Saĝa, racie pensanta kaj aganta.
// — eco, igi, iĝi ; mal’, sen’prudenta. - = A-F-H-I
= raisonnable.
- PRUJN’O
- Blanka frostaĵo.
// — iĝi. - = L
= gelée blanche, frimas.
- PRUN’O
- Frukto de prunujo (prunus).
// — ujo, arbo ; seka pruno ; prunpudingo. - = F-I
= prune.
- PRUNEL’O
- Sovaĝa pruno.
// — ujo, arbo. - = F-I
= prunelle (fruit).
- PRUNT’I
- Doni provizore ion redonotan.
// — ebla, ejo, isto ; prunte’doni, preni. - = F
= donner en prêt.
- PRUS’O
- Popolano de centreŭropa, germana lando.
// — ujo. - = A-F-G-H-I-R
= Prussien (un).
- PRUV’I
- Certigi per argumentoj la verecon de io.
// — ado, ebla ; malpruvi. - = A-F-H-I
= prouver.
- Psaliot’o
- {*} [Bot.]
Alia nomo por pratelo (psalliota), V. pratelo. - = psalliote, pratelle.
- PSALM’O
- Religia himno de hebrea kaj kristana kulto.
// — aro, isto. - = A-F-G-H-I-R
= psaume.
- Psalteri’o
- {Df.}
Hebrea muzikilo. - = A-F-G-H-I-R
= psaltérion.
- Psefograf’o
- ‹?› {Rh.}
Balotilo. - = pséphographe.
- Pseŭd’a
- Falsa, ne aŭtentika.
- = pseudo.
- Pseŭdartroz’o
- {Sr.}
Akcidenta kunartikiĝo post rompo de ostoj. - = pseudarthrose.
- Pseŭdonim’o
- Falsnomo, kaŝnomo.
- = F-G-H-I-R
= pseudonyme.
- Psik’a
- Rilata al okultaj kapabloj de la animo.
- = A-F-G-H-I-R
= psychique.
- Psikiatri’o
- [Med.]
Medicino, kuracarto de la spirito. - = A-F-G-H-I-R
= psychiatrie.
- Psikolog’o
- [Fil.]
Psikologiisto. - = A-F-G-H-I-R
= psychologue.
- Psikologi’o
- [Fil.]
Scienco pri la animo. - = A-F-G-H-I-R
= psychologie.
- Psikopati’o
- {V.P.} [Med.]
Mentala malsano. - = psychopathie.
- Psil’o
- {Ka.}
Egipta dresisto de serpentoj. - = Psylle.
- Ptarmik’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de kompozitoj (ptarmica), l.v. ternkreskaĵo. - = ptarmique.
- Pteris’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de filikoj (pteris).
V. teriso. - = ptéride.
- Pterodaktil’o
- {T.Vx} [Pale.]
Speco de fosiliaj rampuloj [tiel difinita] (pterodactylus). - = ptérodactyle.
- Pteroglos’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de amerikaj grimpobirdoj (pteroglossus). - = ptéroglosse.
- Pterokarp’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de arboj fabacoj el Hindujo (pterocarpus). - = ptérocarpe.
- Pterokl’o
- {T.Vx} [Ornit.]
Speco de tetraoido (pterocles). - = ganga, attagen.
- Pterokles’o
- {V.P.} [Ornit.]
Speco de kokoidoj (pteroclis). - = gangas.
- Pterop’o
- {T.Vx} [Zool.]
Speco de vespertoj (pteropus). - = roussette.
- Pteropod’o
- Klaso de moluskoj gasteropodoj.
- = ptéropode.
- Pub’o
- {T.Vx, Df.} [Anat.]
Antaŭa parto de la pelvostaro.
V. pubiso. - = pubis.
- Puber’a
- {T.Vx} [Fiziol.]
Viriĝanta, viriniĝanta.
// — eco. - = A-F-H-I
= pubère.
- Pubis’o
- [Anat.]
V. pubo. - = pubis.
- Publicist’o
- Eldonisto, verkisto.
- = A-F-G-H-I-R
= publiciste.
- PUBLIK’O
- La tuta popolo.
// — eco, igi, ulino. - = A-F-G-H-I-R
= public.
- Pud’o
- Rusa unuo de pezmezuro (16 k. 28).
- = poud.
- Pudel’o
- {Z.}
Hundo tre ŝatata por superdresado. - = barbet.
- Puden’o
- {Rh., p. 44.}
V. pudingo. - = pouding.
- Puding’o
- Angla kukaĵo.
// prunpudingo (en {Df.} : plumpudingo).
V. plumpudingo, V. pudeno. - = A-F-G-H-I-R
= pouding.
- PUDR’O
- Pulvoro uzata por tualeto.
// rizpudro. - = A-F-G-R
= poudre.
- PUF’O
- Ŝvelaĵo, ŝvelfaldo, kolbaskuseno, ŝvelsaketo, k.t.p.
// — igi ; pufseĝo. - = F-G-R
= bouillon, pli, bouffant, bourrelet, coussinet, tampon.
- PUGN’O
- Fermita mano.
// — igi ; pugnobati. - = F-H-I
= poing.
- PUL’O
- [Entom.]
Speco de sangosuĉa insekto (pulex). - = F-H-I
= puce.
- PULĈINEL’O
- Duĝiba ligna marioneto ; populara persono de itala stratteatro.
- = F-G-H-I-R
= polichinelle.
- Puli’o
- Rulbloko.
- = A-F-H-I
= poulie.
- Pulikari’o
- {V.I.} [Bot.]
Speco de kompozitoj (pulicaria). - = policaire.
- Pulip’o
- {Df.}
Speco de polpo, grandega polpo. - = pieuvre.
- Pulkv’o
- {Rh.} [Voj.]
Agavovino. - = poulque, vin d’agave.
- PULM’O
- [Anat.]
Spirorgano ĉe la mamuloj, birdoj, k.t.p.
// pulmo’ŝvelo, sangado, malsano. - = A-F-H-I
= poumon.
- Pulmonari’o
- {T.Vx} [Bot.]
Speco de boragacoj (pulmonaria). - = A-F-H-I
= pulmonaire.
- Pulmonit’o
- {V.I.} [Med.]
Alia nomo de pneŭmonio, V. pneŭmonio. - = pneumonie.
- PULP’O
- Mola parto de fruktoj, legomoj, k.t.p.
- = A-F-G-H-I-R
= pulpe.
- PULS’O
- Sangobatado en la arterioj.
// pulsebati. - = A-F-G-H-I
= pouls.
- Pulsometr’o
- {V.I.} [Med.]
Alia nomo de sfigmometro, V. sfigmografo. - = sphygmomètre.
- PULV’O
- Pulvoro eksplodiga por ŝargi pafilojn, pafilegojn, k.t.p.
// — ujo ; pulvo’farejo, tenejo. - = poudre (à canon).
- PULVOR’O
- Materio pistita kaj polvigita.
// — igi. - = poudre (matière pulvérisée).
- Pum’o
- {Df.} [Zool.]
Speco de amerika rabmamulo (uncia puma). - = A-F-G-H-I
= cougouar.
- PUMIK’O
- Poroza vulkanŝtono.
// — ita. - = A-H-I
= pierre ponce.
- Pumili’o
- [Bot.]
Speco de nana pino (pinus pumilio). - = pin nain, mugho.
- PUMP’I
- Alten tiri likvaĵon per pumpilo.
// — ilo ; pumpa piŝto ; aer’, estinga pumpilo. - = A-F-G-H-I
= pomper.
- PUN’I
- Kaŭzi malbonon al iu kiel sekvon de ĝia malbonfaro.
// — egi, eca, ebla, ejo ; pun’domo, laboro, kolono ; monpuno. - = A-F-H-I
= punir.
- PUNC’O
- Helruĝa koloro simila al tiu de papaveto.
- = F-G-H-I-R
= ponceau.
- PUNĈ’O
- Varma trinkaĵo el rumo, sukero kaj citrono.
- = A-F-G-H-I-R
= punch.
- Pund’o
- Angla monero, sterlinga livro (25 fr. 25 c.).
- = A-F-G-H-I-R
= pound, livre sterling.
- PUNKT’O
- Senampleksa spacero ; marko de loko.
// — eto, aĵo, aro ; dupunkto ; punktokomo ; vidpunkto ; punktita. - = A-F-G-H-I-R
= point.
- PUNT’O
- Delikata maŝteksaĵo.
// — aĵo, ist’o-ino. - = A-F
= dentelle.
- PUP’O
- Homa figuraĵeto el ligno, kartono, k.t.p.
// pupoludo ; vakspupo. - = A-F-G
= poupée.
- PUPIL’O
- 1 : [Anat.]
Truo en la mezo de la okuliriso.
2 : {Df.}
Zorgato • (tute malprave). - = A-F-G-H-I
= pupille (œil).
- PUPITR’O
- Mebleto sur kiun oni metas libron, kajeron, k.t.p.
// retuŝpupitro. - = F-H-R
= pupitre.
- PUR’A
- Senmiksa, senkota, senmakula.
// — aĵo, eco, igi, iĝi, ulo ; malpura ; elpuraĵo ; pursanga. - = A-F-G-H-I
= propre, pur.
- Purgatori’o
- {Df.} [Ekl.]
Purigejo (de la animoj post morto). - = A-F-G-H-I
= purgatoire.
- Purism’o
- {Df.}
Troa korekteco, korekafekteco. - = A-F-G-H-I-R
= purisme.
- Puritan’o
- Presbiteriano plej severmora.
V. puriteno. - = A-F-G-H-I-R
= puritain.
- Puritanism’o
- Doktrino de la puritanoj.
V. puritenismo. - = puritanisme.
- Puriten’o
- {Rh.}
V. puritano. - = puritain.
- Puritenism’o
- V. puritanismo.
- = puritanisme.
- PURPUR’O
- Violruĝa koloro.
- = A-F-G-H-I-R
= pourpre.
- Purt’i
- {V.P.}
Eligi intestajn gasojn kun bruo.
V. furzi kaj V. pedo. - = péter.
- PUS’O
- [Med.]
Densa kaj flaveta likvaĵo naskita en abscesoj.
// — eca, hava. - = A-F-H-I
= pus.
- PUSTUL’O
- [Med.]
Pusakno. - = A-F-G-H-I-R
= pustule.
- PUŜ’I
- Peni por movi, ekfrapi.
// — eti, egi, ado, ilo, iĝi ; al’, antaŭen’, de’, el’, en’, for’, re’, supren’, tra’puŝi ; kun’, inter’puŝiĝo. - = A-F-G-H-I-R
= pousser, heurter, choquer.
- PUT’O
- Profunda truo farita en tero por tiri el ĝi akvon.
// put’elfosisto, purigisto. - = F-H-I
= puits.
- PUTOR’O
- [Zool.]
Speco de mamulo viandomanĝa (putorius). - = F
= putois.
- PUTR’I
- Dissolviĝi (pri viva korpo).
// — ado, aĵo, eco, igi ; senputreco ; deputri. - = A-F-H-I
= pourrir.
al la kaplitero O ← — P — → al la kaplitero R
A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L M N O P R S Ŝ T U Ŭ V W Z
al la prezenta paĝo pri la vortaro
Unuiĝo Franca por Esperanto
Biblioteko Hippolyte Sebert