Oficiala Vortaro de Esperanto

S. Grenkamp, 1937

— B —

babili bacilo bagatelo bajoneto baki bakterio balo balai balado balanci balasto balbuti baldakeno baldaŭ baleno baleto balistiko balkono balono baloti balustrado balzamo balzamino bambuo bani banala banano bando bandaĝo banderolo bandito banko bankiero bankroti banto bapti bari barako barakti barbo barbaro barbiro barĉo bardo barelo bareliefo bariero barikado baritono barko barometro barono baso baseno basko basto bastardo bastiono bastono bati batali bataliono baterio batisto bazo bazalto bazaro baziliko bazilisko bedo bedaŭri beko bela beladono beletristiko beni benko benzino bero berilo besto beto betulo bezoni biblio bibliografio biblioteko biciklo bieno biero bifsteko bigota bilanco bilardo bildo bileto bindi binoklo biografio biologio birdo bireto bis biskvito bismuto bisturio bitumo bivako blanka blasfemi blato blazono bleki blinda bloko blokado blonda blovi blua bluzo bo boao boato bobeno boji bojkoti boksi boli bombo bombardi bombasto bombono bona bori borakso bordo bordelo borderi borso bosko boto botaniko botelo bovo braceleto brako bramo bramano brano branĉo brando branko brasiko brava breĉo bremso breto brido brigado briko brili brilianto broĉo brodi brogi brokanti bromo bronko bronkito bronzo broso broŝuro brovo brui bruli bruna brusto bruto bubo bubalo buĉi budo budĝeto buduaro bufo bufedo buko bukedo buklo bukso bulo bulbo buljono bulko bulteno bulvardo burdo burĝo burĝono burlesko burnuso busto buŝo buŝelo butero butiko butono

babili: Paroli intime.
bacilo: Mikrobo havanta formon de bastoneto, vivanta izole aŭ artike.
bagatelo: Ne grava afero.
bajoneto: Speco de ponardo surmetata al pafilo.
baki: (tr); 1 Kuiri en forno per varmo.; 2 (f) Verki, prepari ion.
bakterio: Mikrobo kaŭzanta fermentadon, putradon, diversajn malsanojn.
balo: Kunvena festo dum kiu oni dancas.
balai: (tr); 1 Forigi polvon, malpuraĵon per speciala ilo.; 2 (f) Perforte forigi.
balado: Nelonga lirikaĵo, kies temo estas ĉerpita el legendo.
balanci: (tr); Movi alterne supren kaj malsupren.
balasto: Peraĵo, per kiu oni konservas ekvilibron de ŝipo aŭ plipezigas balonon.
balbuti: (netr); Paroli neklare, haltante kaj ripetante silabojn.
baldakeno: 1 Tegmentaĵo sur stangoj portata super la altranguloj dum procesioj, dum soleno.; 2 Similspeca fiksa tegmentaĵo super altaro, trono, lito, solena sidloko.
baldaŭ: Post mallonga tempo.
baleno: [zoo] La plej granda mambesto vivanta en la maro.
baleto: [muz] Teatra verko, esprimata per mimiko kaj danco.
balistiko: Scienco pri la irlinio de elpafaĵoj.
balkono: 1 Elstaraĵo ĉe fasado de domo ĉirkaŭita de balustrado kaj komunikiĝanta kun la loĝejo.
balono: 1 Sferforma malpeza ludilo.; 2 Aparato kapabla sin movi en la aero, helpe de gaso pli malpeza ol la aero.; 3 Vitra sferforma vazo.
baloti: Voĉdoni.
balustrado: Barilo konsistanta el kunigitaj kolonetoj ĉe teraso, balkono, ĥorejo, ŝtuparo.
balzamo: 1 Bonodora rezino.; 2 (f) Trankviligilo, konsolo.
balzamino: [bot] Genro de balzaminacoj, ornama planto kun diverskoloraj floroj.
bambuo: Granda arbeca herbo, el kies trunko oni faras konstruojn, meblojn.
bani: (tr); 1 Meti korpon en akvon por ĝin lavi.; 2 (f) Ĉirkaŭondi, malsekigi.
banala: Seninteresa, ofte uzata de ĉiu ajn.
banano: Fingroforma manĝofrukto.
bando: Aro da sentaŭguloj, vaguloj, rabistoj.
bandaĝo: Tola rubando por ĉirkaŭvolvi aŭ senmovigi vunditaĵon.
banderolo: Papera rubando, per kiu oni ĉirkaŭas presaĵojn, periodaĵojn ekspedante ilin.
bandito: Minacanta rabisto.
banko: Institucio profesianta financajn kaj monajn aferojn.
bankiero: Bankisto, bankposedanto.
bankroti: (netr); Ĉesigi pagon de siaj komercaj ŝuldoj per juĝa deklaro.
banto: Ornama nodo.
bapti: (tr); 1 Doni la unuan sakramenton kaj apartan antaŭnomon.; 2 (f) Doni nomon.
bari: (tr); 1 Malhelpi per io trairon.; 2 (f) Malhelpi.
barako: Simpla, provizora loĝeja konstruo.
barakti: (netr); Peni por sin liberigi.
barbo: Hararo kreskanta sur mentono kaj vangoj.
barbaro: 1 Necivilizita kaj nekulturita homo.; 2 (f) Kruelulo, fisenkompatulo.
barbiro: Homo, kies profesio estas razi, tondi kaj kombi la hararon.
barĉo: Beta supo.
bardo: Popola kantisto.
barelo: Vazoforma ujo el lignaj kurbaj tabuletoj kunfiksitaj per ringoj, kun du plataj fundoj.
bareliefo: Malmulte elstara reliefo.
bariero: Movebla barilo.
barikado: Improvizita surstrata baraĵo.
baritono: Vira voĉo inter soprano kaj baso.
barko: Senferdeka ŝipeto.
barometro: Instrumento por mezuri aerpremon.
barono: La plej malalta nobela titolo.
baso: La plej malalta vira voĉo.
baseno: 1 Granda pelvo.; 2 Akvujo en parko.; 3 Havenparto ŝirmita kontraŭ ventoj kaj ondegoj.; 4 Landoparto en kiu fluas rivero kun siaj flankriveroj.
basko: Malsupra, penda parto de frako aŭ alia trenaĵvesto.
basto: Parto inter ŝelo kaj ligno de arbo.
bastardo: Infano naskita ekster laŭleĝa geedzeco.
bastiono: Elstaranta, plurflanka parto de fortikaĵo.
bastono: Stangeto, ĝenerale ligna, por sin apogi dum promenado.
bati: (tr); Frapadi per io.
batali: (netr); Peni venki iun sindefendante aŭ atakante.
bataliono: 1 Infanteria unuo, parto de regimento, konsistanta el pluraj kompanioj.; 2 (f) Granda aro da homoj aŭ bestoj.
baterio: 1 Artileria taĉmento.; 2 Ilaro enhavanta fonton de elektra energio.
batisto: Plej delikata teksaĵo el lino.
bazo: 1 Malsupra subportanta parto de objekto.; 2 (f) Ĉefa, esenca principo.; 3 Substanco naskanta salon ĉe kombino kun acido.
bazalto: Nigra vulkana rokaĵo.
bazaro: 1 Foirejo.; 2 Magazeno, en kiu oni vendas malkarajn diversaĵojn.
baziliko: 1 [ĉe la romanoj] Konstruo, kiu servis kiel juĝejo aŭ kie kunvenadis komercistoj, bankistoj k.a.; 2 Nomo de kelkaj ĉefpreĝejoj.
bazilisko: 1 Speco de granda sendanĝera lacerto.; 2 Fabela serpento, kiu mortigadis per nura rigardo.
bedo: Mallarĝa peco de tero, kiun oni ĝardenkulturas.
bedaŭri: (tr); 1 Senti ĉagrenon pro ia perdo, malsukceso.; 2 Esti malkontenta.
beko: Korneca pintoparto de la buŝo de birdoj.
bela: Tre plaĉa.
beladono: [bot] Genro de solanacoj, planto venena, uzata en medicino.
beletristiko: Belliteraturo.
beni: (tr); 1 Solene alvoki favoron de diaĵo.; 2 Solene bondeziri.; 3 (f) Dankosenti.
benko: Longa tabula seĝo kun aŭ sen apogilo.
benzino: Fluidaĵo ricevata el distilaĵo de petrolo kaj uzata por ekstraktaj celoj kaj por movigi motorojn.
bero: Mola frukto havanta grajnojn.
berilo: Speco de smeraldo kun koloro de marakvo.
besto: 1 Ĉiu estaĵo escepte de homo.; 2 (f) Homo stulta kaj kruda.
beto: [bot] Genro de kenopodiacoj, legomo, el kiu oni produktas sukeron.
betulo: [bot] Genro de betulacoj, arbo blankligna, kun tre flekseblaj branĉoj.
bezoni: (tr); 1 Suferi pro manko de io necesa.; 2 Esti en stato, en kiu io estas necesa.
biblio: Malnova kaj nova testamento.
bibliografio: 1 Ĝenerala scienco pri libroj.; 2 Listo de aperintaĵoj (libroj, periodaĵoj), ĝenerala aŭ rilata al iu difinita temo.
biblioteko: 1 Kolekto da libroj laŭ certa ordo.; 2 Libroŝranko.; 3 Ejo en kiu oni konservas librokolekton.; 4 Kolekto de libroj traktantaj iun specialan temaron.
biciklo: Durada velocipedo.
bieno: Granda terposedaĵo.
biero: Fermentinta trinkaĵo el hordeo kaj lupolo.
bifsteko: Rostita tranĉo da bovaĵo.
bigota: Tro fervora en la plenumo de la religiaj ceremonioj.
bilanco: Stato de aktivoj kaj pasivoj de entrepreno.
bilardo: Ludo, kiun oni ludas per eburaj kugloj, puŝataj de specialaj bastonoj sur speciala tablo.
bildo: 1 Aspekto de objekto.; 2 Rebrilo de objekto en akvo, en spegulo.; 3 Similaĵo.
bileto: Surskribita paperfolieto, rajtiganta al partopreno, eniro, vojaĝo.
bindi: Kunkudri foliojn de libro kaj surligi al ĝi kovrilon.
binoklo: Duobla lorno uzata dum spektakloj.
biografio: Priskribo de ies vivo.
biologio: Scienco pri la fenomenoj de la vivo.
birdo: Dupieda, varmsanga vertebrulo, havanta flugilojn kaj plumojn.
bireto: 1 Kvarangula aŭ ronda kapvesto.; 2 Samspeca oficiala kapvesto portata en kelkaj landoj de pastroj, profesoroj, advokatoj k.a.
bis: Ekkrio por peti ripeton.
biskvito: Speco de seka kuka aŭ pana tranĉo.
bismuto: [ĥem] [Bi] Ĥemia elemento, grizeblanka metalo.
bisturio: Ĥirurgia tranĉileto.
bitumo: Nigrebruna terpeĉo.
bivako: Provizora surkampa ripozejo.
blanka: Havanta koloron de neĝo.
blasfemi: Insulte ofendi diaĵon aŭ religion.
blato: Hejma nokta insekto el la familio de blatoidoj, vivanta en kuirejoj, bakejoj.
blazono: Simbola insigno de nobela familio, urbo, regno, korporacio.
bleki: (netr); 1 [pri bestoj] Aŭdigi sian voĉon.; 2 (f) Forte, malagrable kriegi.
blinda: 1 Neposedanta vidkapablon.; 2 (f) Nekapabla ĝuste juĝi.
bloko: Granda kaj peza maso da materio.
blokado: Ĉirkaŭsieĝo de fortikaĵo, urbo, haveno.
blonda: Helhara.
blovi: Movi la aeron.
blua: Havanta koloron de sennuba ĉielo.
bluzo: Virina mallonga vesto por kovri la ĝistalian parton de l’ korpo.
bo: Prefikso montranta la proedziĝan parenciĝon.
boao: 1 Granda premsufokanta serpento.; 2 Serpentoforma pelto, kiun virinoj portas ĉirkaŭ la kolo.
boato: Malgranda, malpeza barko kun remiloj.
bobeno: 1 Cilindreto por ĉirkaŭvolvi fadenon.; 2 Cilindro ĉirkaŭvolvita per elektra fadeno.
boji: (netr); 1 Krii kiel hundo.; 2 (f) Malĝentile parolaĉi.
bojkoti: (tr); Rifuzi rilaton kun iu.
boksi: (netr); Pugnolukti.
boli: (netr); 1 [pri fluidaĵo] Varmiĝi ĝis la formiĝo de vaporaj veziketoj.; 2 (f) Esti tre ekscitita.
bombo: 1 Globforma eksplodilo plenigita per pulvo.; 2 (f) Io neatendita.
bombardi: (tr); 1 Kanonpafadi kontraŭ io.; 2 (f) Senpacience ripeti demandon, postulon.
bombasto: 1 Ŝvelparolo.; 2 Vortabunda trograndigo (= emfazo).
bombono: Franda malgranda sukeraĵo.
bona: 1 Distingiĝanta per la kvalitaj ecoj de sia speco ; havanta virtecon kaj moralan valoron ; konforma al sia celo, al la regulo, al la devo, al la kutimo.; 2 Afabla.; 3 Feliĉa, prospera, sukcesa.
bori: (tr); Fari truon per akrepinta ilo.
borakso: [ĥem] [B⁴O⁷Na²] Natria salo.
bordo: Terstrio borderanta akvon.
bordelo: Prostituejo.
borderi: (tr); Kunfaldi kaj kunkudri randon de vesto.
borso: Oficiala ejo por financaj aŭ komercaj operacioj.
bosko: Aro da arboj aŭ arbetoj plantitaj por ĝenerale plibeligi lokon en parko.
boto: Leda ĝisgenua ŝuo.
botaniko: Scienco pri plantoj.
botelo: Longforma vazo, ordinare el vitro, kun mallarĝa kolo.
bovo: Malsovaĝa kornhava remaĉulo.
braceleto: Ornamaĵo, kiun oni portas ĉirkaŭ la mano.
brako: 1 Supera membro ĉe la homo kaj kvarmanuloj.; 2 Parto de tiu membro de la ŝultro ĝis kubuto.
bramo: [zoo] Genro de karpoidoj, manĝebla fiŝo.
bramano: Hinda pastro de Bramao.
brano: Ŝelo apartigita de la greno per muelado.
branĉo: 1 Stangeto kreskanta el la trunko aŭ el aliaj branĉoj.; 2 Parto de l’ dividiĝanta tuto.; 3 [kom] Unu el la fakoj de l’ tuta komerco.
brando: Alkoholaĵo farata el vino, greno, terpomoj.
branko: Spirorgano ĉe la fiŝoj.
brasiko: [bot] Genro de kruciferoj, legomo.
brava: 1 Sentima, kuraĝa.; 2 Preta plenumi sian devon.
breĉo: Larĝa fendo en muro, roko, ŝipo.
bremso: Mekanika aŭ elektra aparato por malakceli, haltigi aŭ reguligi movon aŭ funkciadon de maŝino.
breto: Horizontala tabulo por meti sur ĝin objektojn.
brido: Buŝrimeno, kiun oni metas al besto por ĝin konduki.
brigado: 1 Taĉmento da soldatoj konsistanta ĝenerale el du regimentoj.; 2 Organizita aro por samcela laboro.; 3 Polica organiza unuo.
briko: Bakita argilpeco uzata por konstrui.
brili: (netr); 1 Eligi aŭ resendi helan lumon.; 2 (f) Altiri atenton al si.
brilianto: Facetita diamanto.
broĉo: 1 Virina ornamaĵo provizita per pinglo, kiu kroĉiĝas en hoketo aŭ ŝirma ingeto.
brodi: (tr); Kudri reliefajn desegnojn.
brogi: (tr); 1 Trempi en bolanta fluidaĵo.; 2 Brulvundi per bolanta fluidaĵo.
brokanti: 1 Aĉetadi kaj vendadi okazajn malnovaĵojn.; 2 Komerce trompi.
bromo: [ĥem] [Br] Ĥemia elemento. Malhele ruĝa, peza fluidaĵo.
bronko: [anat] Spirkanalo, kiu plilongigas traĥeon kaj per kiu la aero eniras la pulmon.
bronkito: [med] Inflamo de bronko.
bronzo: Kunfandaĵo ĉefe el kupro kaj stano.
broso: Ilo por forigi malpuraĵon per frotado.
broŝuro: Maldika ne pli ol deksespaĝa libreto.
brovo: Arkforma hararo super la okuloj.
brui: (netr); 1 Aŭdigi konfuzajn sonojn.; 2 Konfuze krii.
bruli: (netr); 1 Konsumiĝi per fajro.; 2 (f) Konsumiĝi pro ia sento.
bruna: Malhele kaŝtana.
brusto: Parto de la korpo de la kolo ĝis la ventro.
bruto: 1 Malsovaĝa kvarpiedulo.; 2 (f) Maldelikata homo.
bubo: Petola knabeto.
bubalo: [zoo] Sovaĝa bovo.
buĉi: (tr); 1 Mortigi brutojn por nutrado.; 2 (f) Amase murdi.
budo: Senluksa konstrueto el lignaj tabuloj.
budĝeto: 1 Projekto de la jaraj en- kaj elspezoj.; 2 La tuto de la jaraj en- kaj elspezoj.
buduaro: Intima virina saloneto.
bufo: [zoo] Ranosimila, verukhaŭta amfibio.
bufedo: 1 Meblo kun manĝaĵoj en restoracio, teatro.; 2 Ejo, kie estas instalita bufedo.
buko: Diversforma ringo kun movebla pinglo por fiksi zonon.
bukedo: Fasko da detranĉitaj floroj.
buklo: Spirale volviĝanta harfasko.
bukso: [bot] Genro de buksacoj, arbeto ĉiam verda.
bulo: Proksimume globforma maso de mola materio.
bulbo: 1 Legomo kun akra gusto kaj odoro, multuzata kiel spicaĵo kaj kies radiko prezentas globforman tuberon.; 2 Malsupra aŭ subtera parto de la trunketo de kelkaj herbecaj plantoj.
buljono: Supo el kuirita viando aŭ legomoj, aŭ el ambaŭ.
bulko: Malgranda bakaĵo el tritika faruno.
bulteno: Perioda informilo de societo.
bulvardo: 1 Larĝa strato ĉirkaŭiranta la urbon.; 2 Larĝa strato borderita per arboj.
burdo: [ent] Genro de apoidoj, abelosimila insekto.
burĝo: Homo de meza klaso.
burĝono: Ŝvelaĵo sur planto, el kiu elvolviĝas floroj kaj folioj.
burlesko: Facilanima, triviala komedio kun dancoj kaj kantoj.
burnuso: Longa araba mantelo kun kapuĉo.
busto: 1 Supera parto de la homa korpo.; 2 Skulptaĵo prezentanta la kapon kaj la bruston.
buŝo: Kavaĵo de la homa kaj besta vizaĝo, tra kiu ili sin nutras.
buŝelo: Angla mezuro por ŝuteblaj korpoj.
butero: Grasa substanco el lakta kremo.
butiko: Teretaĝa modesta vendejo, alirebla senpere de la strato.
butono: Eta, diversforma vestornamaĵo servanta ankaŭ por kunteni libere partojn de vesto.

al la kaplitero A ← — B — → al la kaplitero C

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L M N O P R S Ŝ T U V Z

al la prezenta paĝo pri la vortaro

Unuiĝo Franca por Esperanto
Biblioteko Hippolyte Sebert